iTalanoa ni Nona Bula
Ka ni Bolebole qai Marautaki na Susugi Iratou na Walu na Luvequ ena Sala i Jiova
TALANOATAKA O JOYCELYN VALENTINE
Ena 1989 a lako o watiqu i vanuatani me lai cakacaka. E yalataka me vakau ilavo tiko mai meu qaravi iratou kina na walu na luvequ. Ni oti e vica na macawa, e se sega ni veitaratara mai. Oti e vica na vula, e se sega ga ni veitaratara mai o watiqu. Au vakadeitaka tiko ga, ‘Ena gauna sa rawata kina na ka e lakova, ena suka tale mai vale.’
AU LOMALEQA dina ni sega vei au na ilavo meu qarava kina na noqu vuvale. Levu na bogi au sega ni moce vinaka niu dau taroga tiko, ‘E rawa vakacava me cakava oqo ina nona vuvale?’ Au sa qai vakabauta ni sa biuti keitou dina o watiqu. Nikua, ni oti e 16 na yabaki nona biuti keitou tu, e se sega ga ni suka mai. Au sa mani qaravi iratou ga na luvequ. E ka ni bolebole dina, ia au marau ga ni ratou muria na sala i Jiova. Ia ni bera niu talanoataka na neitou bula vakaveiluveni, meu vakaraitaka mada na ivalavala ni noqu susugi.
Vakasaqara na Veidusimaki ena iVolatabu
Au sucu ena 1938 ena yanuyanu o Jamaica mai na Caribbean. Dina ga ni sega ni lewena e dua na lotu o tamaqu, ia e dau doka na Kalou. E dau kerei au vakalevu ena bogi meu wilika vua na ivola na Same ena iVolatabu. Oqo e vakavuna meu cavuqaqataka rawa kina e levu na same. E lewe ni dua na lotu o tinaqu, so na gauna keirau dau lako vata i lotu.
Ena gauna ni lotu oya, e dau tukuni vei keimami ni Kalou ena kauti ira na tamata vinaka i lomalagi, ia ena vakamai ira na tamata ca mai eli. E tukuni tale ga ni o Jisu e Kalou, e lomani ira tale ga na gone. Au rui veilecayaki vakalevu au qai rerevaka na Kalou. Au vaqaqa voli, ‘E rawa vakacava vua na Kalou e lomani keda me vakararawataki ira na tamata ena bukawaqa?’
Au dau rere dina niu vakasamataka na vakamai mai eli. Dua na gauna au a vulica na iVolatabu ena veivolavolai e vakarautaka na lotu Kavitu. E vakaraitaka na lotu oqo nira na sega ni vakararawataki me tawamudu na tamata ivalavala ca, ia era na kama yavu ga ena bukawaqa. E via dodonu cake vei au oqo, au mani tekivu lakova sara e so na kena soqo ni lotu. Ia e veicalati vei au na ka e vakavuvulitaka, e sega tale ga ni vakadodonutaka na rai cala e tu vei au me baleta na itovo vinaka.
E vakabauti vakalevu tu ena gauna oya ni cala na veibutakoci. Ia, keimami vakabauta voli e so nira okati ga mera dauveibutakoci o ira na veiyacovi kei ira e lewe vica. Ena sega ni cala kevaka erau veiyacovi tiko e lewe rua erau sega ni vakamau. (1 Korinica 6:9, 10; Iperiu 13:4) Na vakabauta oqori e vakavuna me ratou sucu ena taudaku ni vakamau e ono na luvequ.
Toso Vakayalo
Rau toki mai o Vaslyn Goodison kei Ethel Chambers ena 1965 me rau mai tiko volekati keitou e Bath. Rau painia, se dauvunau vakatabakidua ni iVakadinadina i Jiova. Eratou veitalanoa kei tamaqu ena dua na siga, qai vakadonuya o tamaqu me vuli iVolatabu. Rau dau vosa tale ga vei au ena gauna au tiko kina e vale. Dina ga niu vakatitiqataki ira na iVakadinadina i Jiova, au vakadonuya ga meu vuli iVolatabu kei ira meu rawa kina ni vakacalai ira.
Dau levu sara na taro au taroga ena gauna ni vuli, ia erau sauma kece na taro oya mai na iVolatabu o rau na iVakadinadina. Rau vukei au meu kila nira sega ni vakila e dua na ka o ira na sa mate, ra sega tale ga ni vakararawataki tiko mai eli. (Dauvunau 9:5, 10) Au vulica tale ga na inuinui ni bula tawamudu ena Parataisi e vuravura. (Same 37:11, 29; Vakatakila 21:3, 4) Dina ga ni sa mai cegu nona vuli iVolatabu o tamaqu, ia au sa tekivu lako tiko ena soqoni ni ivavakoso ni iVakadinadina i Jiova. Na tuvanaki vinaka ni soqoni kei na nodra veimaliwai vinaka e vukea me levu tale na ka au vulica me baleti Jiova. Au dau tiko tale ga ena soqo vakatabacakacaka kei na soqo ni tikina, oqo na veisoqo lelevu era vakarautaka na iVakadinadina. Noqu vakadeuca tiko oqo na iVolatabu e uqeti au meu qaravi Jiova ena sala e vakadonuya o koya. Ia e dua na ka e vakaleqai au tiko.
Ena gauna oya au se tiko vakatevoro kina kei na tamadratou e tolu vei iratou na ono na luvequ. E ca na noqu lewaeloma ena gauna au vulica kina ni cata na Kalou na veiyacovi ena taudaku ni vakawati. (Vosa Vakaibalebale 5:15-20; Kalatia 5:19) Na levu ga ni noqu taleitaka na ka dina, na levu tale ga ni noqu via veisautaka na noqu bula me salavata kei na lawa ni Kalou. Au sa mani vakatulewa. Au tukuna vua na tagane keirau tiko vata me keirau vakamau se me sa tini e kea na neirau tiko vata. Dina ga ni sega ni ciqoma na noqu vakabauta, ia keirau vakamau ena 15 Okosita, 1970, ni oti e lima na yabaki mai na gauna era tekivu vakamacala kina vei au na iVakadinadina. Au yalataka na noqu bula vei Jiova ena noqu papitaiso ena Tiseba 1970.
Ena noqu cakacaka vakavunau, au na sega ni guilecava na imatai ni siga meu lako kina ena cakacaka vakavunau. Au tavayaya baleta niu sega ni kila se meu tekivu vakamacalataka vakacava na iVolatabu. Au lomavakacegu ni sa tinia koso na imatai ni itaukeinivale na neirau veivosaki. Sega ni dede, sa dei na lomaqu. Dua na ka na noqu marau ni sa cava noqu cakacaka ena siga oya baleta niu sa vosa rawa vei ira e so, au sa solia tale ga e so na noda ivola.
Vakaukauataka Vakayalo na Vuvale
Ena 1977 sa walu na luvequ. Au saga sara vakaukaua meu vukea na noqu vuvale me ratou qaravi Jiova. (Josua 24:15) Au tovolea vakaukaua sara me keitou vuli iVolatabu wasoma vakavuvale. So na gauna, ena levu ni noqu oca au sa dau sosovu ni wilika tiko mai cake e dua na luvequ na parakaravu. Eratou qai dau vakayadrati au ga na luvequ. Ia e sega ni tarova na neitou vulica vakavuvale na iVolatabu na noqu dau wawale.
Au dau masu tale ga vakalevu kei iratou na luvequ. Au vakavulici iratou me ratou dui masu vei Jiova ena gauna eratou sa rawa ni masu kina vakataki iratou. Au dau vakadeitaka me ratou dau masu ni ratou bera ni moce. Au dau masu yadudua kei iratou na se bera ni rawa ni masu.
A sega ni vakadonuya taumada o watiqu meu kauti iratou na gone ina soqoni ni ivavakoso. Ia e qai veisautaka na lomana ni vakasamataka ni kena ibalebale ni na raici iratou kece tiko na gone e vale ena gauna au lako kina ina soqoni. E dau via gade o koya vei ira na nona ilala ena bogi, ia e sega ni vinakata me kauti iratou waluwalu tiko na gone ena gauna e gade kina. E muri sa qai dau vukei au ena nodratou vakarautaki na gone me keitou lako ina Kingdom Hall.
Sega ni dede sa matau vei iratou na gone na lako ina soqoni kei na vakaitavi ena cakacaka vakavunau. Ena gauna ni sereki, eratou dau lako vata vakalevu kei ira na painia, se o ira na dauvunau vakatabakidua ena ivavakoso. Oqo e vukei iratou na luvequ me ratou taleitaka na ivavakoso kei na cakacaka vakavunau.—Maciu 24:14.
Gauna ni Veivakatovolei
E dau lai cakacaka vakalevu i vanuatani o watiqu me rawa ni vukea na neitou bula vakailavo. E dau suka tale mai vale dina ga ni dau dede na nona yali tu. Ia, ena 1989, sa sega ni lesu mai. Me vaka au sa tukuna oti, na yali qo nei watiqu e vakaleqai au sara ga. Au tagi tu ena levu na bogi au qai kerei Jiova ena noqu masu me vakacegui au, meu vosovoso tale ga. Au vakila ni saumi na noqu masu. Era vakacegui au qai vakaukauataki au meu toso tiko ga na veitikinivolatabu me vaka na Aisea 54:4 kei na 1 Korinica 7:15. Ena ivavakoso, era vakayaloqaqataki au ra qai vukei au tale ga vakayago na wekaqu kei ira na noqu itokani. Au vakamuduo vei Jiova kei ira na nona tamata ena nodra vukei au.
Keitou vakatovolei ena so tale na ka. Ena dua na gauna a vakasivoi mai na ivavakoso e dua na luvequ yalewa ena vuku ni nona cakava na ivalavala e sega ni vakaivolatabu. Dina niu lomani iratou vakalevu na luvequ, ia e bibi cake vei au na noqu yalodina vei Jiova. Ena gauna oya au vakamuria vinaka kei iratou na vo ni luvequ na ivakasala ena iVolatabu me baleta na veitaratara kei ira na vakasivoi. (1 Korinica 5:11, 13) Era vakalewai keitou o ira na sega ni kila na ibalebale ni ka keitou cakava oya. Ia, ni sa vakalesui mai ina ivavakoso o luvequ, e qai tukuna vei au o watina ni doka vakalevu na neitou muria dei tiko na ivakavuvuli vakaivolatabu. Eratou sa qaravi Jiova vakavuvale tiko ena gauna oqo.
Sotava na Leqa Vakailavo
Ni biuti keitou o watiqu, a sega tu ni dua na ivurevure tudei ni neitou ilavo ni sa sega ni vakau ilavo mai o koya. Oqo e vakavulici keitou me keitou bula rawarawa voli ga, keitou vakaliuca tale ga kina na veika vakayalo mai na veika vakayago. Eratou veivolekati sara na gone baleta ni ratou veilomani, ratou qai dau veivukei. Ni ratou sa cakacaka na luvequ qase, eratou sa tekivu qaravi iratou sara na tacidratou lalai. Na luvequ yalewa e qase duadua o Marseree e vukei tacina gone duadua o Nicole me vakacavara na nona vuli ena sekeneri. Au dolava tale ga e dua noqu sitoa lailai. Na tubu lailai au rawata kina e vukea me saumi kina e so na ka keitou gadreva vakayago.
E sega ni bau guilecavi keitou o Jiova. Dua na gauna au a tukuna vua e dua na tacida yalewa ena ivavakoso ni keitou na sega ni lako ina soqo ni tikina baleta ni leka na neitou iqila. E qai sauma mai: “Sister Val, ni o rogoca ni caka na soqo ni tikina, vakasosolo sara! Ena qai solia o Jiova na veika eda gadreva.” Au mani muria na nona ivakasala. E qai solia o Jiova na ka keitou gadreva, e se cakava tiko ga vaka kina. Keitou se sega vakadua ni calata vakavuvale e dua na soqo vakatabacakacaka se soqo ni tikina baleta ni keitou leqa vakailavo.
Ena 1988, a vakacaca sara e Jamaica na cagilaba o Gilbert, keitou mani biuta na neitou vale me keitou lai vakaruru ena dua tale na vale. Ni ruru vakalailai na cagi, keirau gole sara kei na luvequ tagane me keirau lai raica na neitou vale sa bale tu. Niu vakacecega wavoki tiko, au raica sara e dua na ka au via vakabula. Ena gauna vata oya sa tataba tale mai na cagi, ia au se taura toka ga na ka au via vakabula oya. “Na, biuta laivi na retioyaloyalo qori. O via vakataki wati Loti?” (Luke 17:31, 32) Au liaci au niu rogoca na vosa i luvequ. Au biuta laivi na retioyaloyalo sa suasua tu oya ni keirau sa dro me keirau lai vakaruru.
Au dau sokonu niu vakasamataka ni a rawa ni vakaleqa na noqu bula na noqu vinakata wale ga na retioyaloyalo oya. Ia au marautaka na rai vakayalo a tu vei luvequ. E vukei au meu kua ni mavoa vakayago, rairai vakayalo tale ga, ena nona muria na ivakavuvuli vakaivolatabu e vulica ena ivavakoso.
Keitou via yalolailai baleta ni cagilaba oya e vakarusa na neitou vale kei na neitou iyaya. Ia era yaco mai na taci keitou vakayalo. Era mai vakayaloqaqataki keitou ra qai uqeti keitou me keitou vakararavi tiko ga vei Jiova, me keitou tomana tiko ga na neitou cakacaka vakavunau dina ga ni keitou vakayalia na neitou iyau. Era mai vukei keitou tale ga me tara tale na neitou vale. E tarai keitou dina na nodra loloma kei na nodra mai vukei keitou na iVakadinadina e Jamaica kei ira mai vanuatani.
Vakaliuci Jiova
E tekivu cakacaka vakapainia na ikarua ni luvequ o Melaine ena gauna sa vakacavara kina na nona vuli. E qai ciqoma na veisureti me lai painia ena dua tale na ivavakoso. E kena ibalebale oya ni na biuta tale ga na nona cakacaka saumi. A vukea sara tiko vakalevu na neitou vuvale na nona cakacaka saumi oya, ia keitou nuitaki Jiova ni na vukei keitou kevaka keitou vakaliuca na Matanitu ni Kalou. (Maciu 6:33) E qai sureti tale ga na luvequ tagane o Ewan me painia. E veivuke tiko vakailavo ina neitou vuvale o koya, ia keitou uqeti koya ga me ciqoma na veisureti oya, me vakalougatataki koya tale ga o Jiova. Au sega vakadua ni vakayalolailaitaki iratou na luvequ me ratou vakarabailevutaka na nodratou cakacaka me baleta na Matanitu ni Kalou, keitou sega tale ga ni bau leqa na kena vo keitou tiko e vale. Ia sa qai levu ga na neitou marau, so na gauna keitou vukei ira e so tale era dau leqa.
Au marau dina niu raici iratou tiko na luvequ ni ratou “muria tiko ga na dina.” (3 Joni 4, VV) E dua na luvequ yalewa, o Melaine, sa dau tomani watina tiko ena nona cakacaka vakaivakatawa dauveilakoyaki, ni ivakatawa ni tabacakacaka o koya. O luvequ yalewa o Andrea kei watina erau painia lavotaki, qai dau tomani watina ni sikovi ira na ivavakoso ena gauna e veisosomitaki kina me ivakatawa ni tabacakacaka. O luvequ tagane o Ewan, kei watina erau painia lavotaki, e qase ni ivavakoso o koya. E dua tale na luvequ yalewa, o Ava-Gay, e cakacaka tiko kei watina ena valenivolavola ni tabana ni iVakadinadina i Jiova e Jamaica. O Jennifer, Genieve, kei Nicole eratou veiqaravi vata tiko kei watidratou kei na luvedratou ena nodratou dui ivavakoso. Keirau tiko kei Marseree e vale, keirau lewe ni ivavakoso o Port Morant. Au vakalougatataki dina vakalevu baleta ni ratou qaravi Jiova kece tiko na luvequ waluwalu.
Au sa tautauvimate ena gauna oqo baleta niu sa qase. E tauvi au tiko na mate na sasala, ia au se marautaka tiko ga na noqu cakacaka vakapainia. Sa dredre na noqu cabeta na veivale e tiko ena veidelana volekata na vanua au vakaitikotiko kina. E vakadredretaka na noqu lako ena cakacaka vakavunau. Niu tovolea na vodo basikeli, au vakila ni vinaka cake mai na taubale. Au mani volia e dua na basikeli vakayagataki oti meu vakayagataka. A via dredre taumada vei iratou na luvequ me ratou raici tinadratou tauvi sasala ni vodo basikeli voli. Ia, eratou marau ga ni ratou raica ni vukei au meu vunau tiko ga, na ka au dau gadreva.
Au marau vakalevu niu raica nira taura na ka dina o ira au vakavulici ira ena iVolatabu. Au dau masulaka tiko ga vei Jiova me vukei ira na lewe ni noqu vuvale mera yalodina tiko me yacova na ivakataotioti kei na gauna e tawamudu. Au vakavinavinaka, au qai vakacaucautaki Jiova, na “daurogoca na masu,” ena nona vukei au meu bolea na susugi iratou na walu na luvequ ena nona sala.—Same 65:2.
[iYaloyalo ena tabana e 10]
O yau kei iratou na luvequ, na watidratou, kei ira na makubuqu
[iYaloyalo ena tabana e 12]
Au dau vakayagataka na basikeli ena cakacaka vakavunau