So na Ka Bibi ena Vukea na Nomudrau Veivosaki
‘MEU a kua ga ni kaya.’ ‘E taura cala na ka au tukuna.’ E dau yacovi iko beka oqori ena nomu saga mo drau veivosaki vakaveiwatini? Na veivosaki e dua na ka e vinakati me vulici. Ena rairai rawarawa vei ira e so mera vulica mera kenadau ni dua na ka, so tale ena dredre beka vei ira. Ia, kevaka mada ga o vakila ni dredre mo dau vulica e dua na ka vou, se rawa ga ni o vulica mo talaucaka na lomamu ena sala malumu me qai yaga kina na veivosaki.
Vuqa na gauna, ena lewa na nodrau itovo vakavanua e dua na veiwatini na sala ni nodrau dau veivosaki. So na ivalavala vakavanua e tuberi ira na tagane mera kua ni dau talaucaka na lomadra. Ra sega soti gona ni dau tauri vakabibi na tagane dauvosa, ni nanumi ni sega vei ira na dina. Ni kaya na iVolatabu: “Mo dou kusarawa yadua me vakarorogo, mo dou berabera ga ni vosa.” (Jemesa 1:19) Na ivakasala oqori e ganiti ira kece na tagane kei na yalewa, qai vakavotuya tale ga ni veivosaki e sega ni vauci ga kina na vosa. E rawa ni rau veivosaki vakabalavu e rua, ia vakacava ke rau sega ni veirogorogoci? Macala, ni sega na betena na veivosaki vaka oqori. Dua gona na ka bibi me rawa ni vinaka kina na veivosaki, oya na noda vulica meda vakarorogo, me vaka e tukuni ena tikinivolatabu sa cavuti oti.
Siqema na Ka e Gadreva o Kemu iSa
Ena so na vanua, e kena ivakarau vei ira na yalewa vakawati mera kua ni talaucaka na lomadra. O ira na tagane vakawati era na sega ni kauai ena veika e vauca na bula vakavuvale. Ena ivakarau ni bula vaka oqori, e sa na qai vakilakila ga o tagane vakawati se o yalewa vakawati na ka e gadreva o kena isa ena ituvaki cava ga erau sotava. Yaco kina me so na yalewa vakawati era matai sara na siqema na ka e gadreva na watidra, e sega gona ni bera na nodra dau yavala. Rawa ni tukuni ni oqori e dua na iwalewale ni veitaratara ena kedrau maliwa na veiwatini. Ia, ena levu na ituvaki, na mataqali veitaratara vaka oqori ena tarabi ga ina dua vei rau na veiwatini. Sa na vulica beka o yalewa vakawati me siqema na vakasama se na loma i watina, ia ena yasana kadua, e dau vakavudua me namaki vei tagane vakawati me cakava vaka tale ga oqori vei watina.
Ena so tale na itovo vakavanua, e namaki vei ira na tagane mera kila na veika era gadreva na marama ra qai saga mera vakacegui ira. Ia, ena itovo vakavanua sara mada ga vaka oqori, e sega ni vakabekataki ni yaga ena levu na bula vakawati ke ra vakavinakataka na nodra dau veivosaki vakaveiwatini.
E Bibi Dina na Veivosaki
Na veivosaki vakadodonu e rawa ni tarova na tauri cala ni nanuma se vakasama. Ena itekitekivu ni nodra bula na Isireli, o ira na yavusa i Rupeni, i Kata, kei na dua na veimama ni yavusa i Manasa era vakaitikotiko ena tokalau ni uciwai na Joritani, era a tara “e dua nai cabocabo-ni-soro levu” ena bati ni uciwai oya. Vakavuna gona mera lai nanumi ira cala kina o ira na vo tale ni yavusa. Ra nanuma na vo ni yavusa era vakaitikotiko ena ra ni uciwai na Joritani, ni o ratou na yavusa i Rupeni, i Kata, kei na veimama ni yavusa i Manasa era sa vukitani mai na qaravi Kalou dina, ra mani vakavakarau kina mera lai valuti ira. Ia, ni bera nira lako, era a tala e dua na ilawalawa mera lai veivosaki mada e liu kei ratou na yavusa e tolu oya. Sa dua dina na vakatulewa yalomatua! Nira sa qai kila ni a sega ni tara na icabocabonisoro levu oya me cabo kina na isoro kama ina kalou lasu. Na inaki ni kena tara nira rivarivabitaka na tolu na yavusa de ra na kaya ena dua na gauna mai muri na vo tale ni yavusa: “Sa sega na nomuni votavota vei Jiova.” Na icabocabonisoro levu oya e ivakadinadina ni o ratou na tolu na yavusa eratou vakaitikotiko ena tokalau ni uciwai na Joritani eratou sokaloutaki Jiova tale ga. (Josua 22:10-29) Eratou vakatoka gona na icabocabonisoro oya me o Eti (e tauri mai na vosa vakaiperiu e kena ibalebale iVakadinadina), e sega ni vakabekataki me vakadinadinataka ni ratou vakabauta ni o Jiova na Kalou dina.—Josua 22:34.
Era a ciqoma na vo ni yavusa na nodratou ivakamacala na yavusa e tolu, mani sega kina ni ratou valuti. Io, na veivosaki vakadodonu oya e tarova sara ga na veivaluvaluti. Dua na gauna e muri, nira talaidredre na Isireli vua na watidra vakaivakatakarakara na Kalou o Jiova, a kaya o koya ni na ‘vosa vakayalovinaka vei ira.’ (Osea 2:14) E ivakaraitaki totoka dina oqori vei ira na veiwatini! Saga mo tara na loma i kemu isa me rawa ni kila kina o koya na ka e tiko e lomamu. Bibi dina oqori ke veivosakitaki tiko e dua na vakasama e tara na lomada. “So era na rairai tukuna ni ka rawarawa wale na vosa, ni sega ni saumi,” e kaya o Pattie Mihalik, e dua na dauvolaitukutuku e Mereke, “ia e sega ni tukuni rawa tale ga na kena talei. De na dredre ina so mera talaucaka na lomadra ia ke ra cakava rawa, ena uasivi sara na kena yaga ni vakatauvatani kei na levu ni nodra ilavo e tu ena baqe.”
Vakavinakataka Tiko ga na Nomudrau Dau Veivosaki
Era na rairai kaya e so, ‘A se tekivu leqa ga na neirau bula vakawati mai na ivakatekivu.’ So tale era na rairai tinia, ‘Sa sega ga ni keirau rawa ni bula vata.’ De dua o ira na veiwatini vaka oqo era qai kidava nira sa vakamau oti ni dredre sara mera vakavinakataka na nodra dau veivosaki. Ia, da vakasamataki ira mada na veiwatini era a sega sara tu ga ni veikilai, ni nodra itovo vakavanua mera dau vosaka na wekadra na watidra. Levu vei ira oqori, e yaco me vinaka sara na ivakarau ni nodra dau veivosaki vakaveiwatini.
Dua na veiwatini mai na Tokalau e Loma, a veivosakitaka e dua na dauveiqaravi na nodrau vakawati. A kerei na dauveiqaravi oya me lako ina dua na vanua yawa me lai qara mai kina na goneyalewa me wati nona turaga. Ia, e laurai vei rau na qai mai veiwatini oqo, erau a bula voli ni rauta na 4,000 na yabaki sa oti, ni a vakasakiti na ivakarau ni nodrau dau veivosaki vakaveiwatini. Na tagane e lai qarai mai na watina o Aisake. Nona lako voli ena veiwere a sotavi rau sara na dauveiqaravi oqo kei na goneyalewa e lai kau mai me watina. Na dauveiqaravi oqori a “tukuna vei Aisake . . . na ka kecega ka cakava ko koya.” Tomana na ivolatukutuku ena iVolatabu: “A sa kauti Repeka ko Aisake ki na vale laca i Sera na tinana [kena ivalavala vei ira ena gauna oya me vakaraitaka ni rau sa vakamau], a sa qai yaco me watina; a sa lomani koya.”—Vakatekivu 24:62-67.
Dikeva ni o Aisake a rogoca e liu na ka kece a cakava na dauveiqaravi, ni oti oya “a sa [qai] kauti” Repeka me watina. E turaga nuitaki na dauveiqaravi oya qai qarava na Kalou o Jiova ena yalodina, me vakataki Aisake ga. Oqori na vuna e nuitaki koya kina o Aisake. Mani yaco o Aisake me “lomani” Repeka na watina.
Rau a vulica beka o Aisake kei Repeka me vinaka na ivakarau ni nodrau dau veivosaki vakaveiwatini? Ni vakamautaka oti e rua na luve i Eci o Iso na luvedrau, a yaco na tiko yavavala ena nodrau vuvale o Aisake kei Repeka. A mani “kaya vei Aisake” o Repeka: “Sa ka rarawa na noqu bula e na vukudra na goneyalewa i Eci: kevaka sa vakawati ko Jekope [na luvedrau gone] kei na dua vei ira na goneyalewa i Eci . . . , a cava na kena yaga vei au na noqu bula?” (Vakatekivu 26:34; 27:46) Macala, ni a tukuna vakadodonu o Repeka na lomana.
A tukuna o Aisake vei Jekope, na isa ni drua i Iso, me kua ni vakawatitaka e dua vei ira na goneyalewa ni Kenani. (Vakatekivu 28:1, 2) O Repeka e sa talaucaka oti na lomana. E laurai ni a rawa vei rau na veiwatini oqo me rau veivosakitaka vakavinaka na leqa levu a tara na nodratou vuvale, e ivakaraitaki vinaka dina vei keda nikua. Ia, vakacava ke rau sega ni yalovata na veiwatini? Na cava me rau cakava?
Ni Tubu na Duiyaloyalo
Ke tubu na duiyaloyalo ena kemudrau maliwa na veiwatini, drau kua ga ni veigaluvi. Nomudrau cakava e vakavotuya mamaca na tikina oqo: O rarawa tiko, o qai vinakata me rarawa tale ga o kemu isa. Ia, rairai e sega mada ga ni kila vakamatata o kemu isa na lomamu kei na ka o gadreva.
Ena vinakati mo drau veivosakitaka vakaveiwatini. Ke na veivakacudrui na ulutaga drau na veivosakitaka, ena sega ni rawarawa na veivakayalovinakataki. O rau na itubutubu i Aisake, o Eparama kei Sera, erau a sotava tale ga e dua na ituvaki dredre. Ni a yava o Sera, sa qai soli Eka na nona vada vei Eparama me dua kina na luvena, me vaka ga na kena ivalavala ena gauna oya. A sucu e dua na luvedrau tagane o Eka kei Eparama, a yacana o Isimeli. E muri sa qai bukete o Sera, qai sucu kina na luvedrau tagane kei Eparama, o Aisake. Gauna sa voleka kina ni kali o Aisake, a raica o Sera ni a vakalialiai luvena tiko o Isimeli. A vakila o Sera na leqa ena rawa ni sotava o luvena, mani tukuna kina vei Eparama me vakatala tani na yalewa bobula kei na luvena o Isimeli. Io, a tukuna vakadodonu o Sera na lomana. Ia, na ka e tukuna oqo e vakararawataki Eparama sara ga.
Erau a walia beka vakacava? Kaya na kena ivolatukutuku ena iVolatabu: “A sa kaya vei Eparaama na Kalou, Me kakua ni ka ca vei iko e na vuku ni gone, e na vuku talega ni nomu yalewa bobula: na ka kecega sa kaya vei iko ko Sera, mo vakayacora; ni na vakatokai me nomu na kawa i Aisake ga.” A rogoca o Eparama na veidusimaki ni Kalou o Jiova qai cakava sara.—Vakatekivu 16:1-4; 21:1-14.
O na rairai kaya, ‘ke vosa mai lomalagi vei keda na Kalou, ena rawarawa sara nida yalovata!’ Vakavotuya oqo e dua tale na sala e rawa ni wali kina na duiyaloyalo ena bula vakawati. Io, e rawa ni rau vakarorogo na veiwatini vua na Kalou. Ena sala cava? Oya na nodrau wilika vata na Vosa ni Kalou qai muria na ka e tukuni kina, ni oqori e nona veidusimaki na Kalou.—1 Cesalonaika 2:13.
E kaya e dua na yalewa vakawati lotu Vakarisito matua: “Vuqa na gauna, ni dua na yalewa vakawati gone e mai kere ivakasala vei au me baleta na leqa erau sotava tiko vakaveiwatini, au na taroga vua se rau dau wilika vata vakaveiwatini na iVolatabu. Levu vei ira e leqa nodra bula vakawati, e vu sara ga mai na nodra sega ni dau wilika vata vakaveiwatini na iVolatabu.” (Taito 2:3-5) Eda vuli kece mai na ka e dikeva rawa na yalewa lotu Vakarisito matua oya. Me wasoma gona na nomudrau wilika vata vakaveiwatini na Vosa ni Kalou. Ni drau cakava oqori drau sa “rogoca” tiko kina na vosa ni Kalou ena sala mo drau bulataka kina e veisiga. (Aisea 30:21) Ia, mo qarauna ga: Kua ni vakayagataka na iVolatabu mo vakalailaini watimu tale kina, oya na nomu weroka na ka e tukuni ena tikinivolatabu o kila ni sega ni bulataka tiko. Ia, mo saga ga mo dikeva na sala drau rawa ni bulataka kina na veika drau wilika.
Ke o saga mo walia e dua na ituvaki dredre ena kemudrau maliwa, vakacava mo vakekeli ena Watch Tower Publications Indexa me baleta sara ga na leqa o sotava tiko? De dua o qaravi rau tiko na nomu itubutubu erau sa qase, e sa vakavuna tiko na nomudrau veileqaleqati vakaveiwatini. Kua ni veibataka na ka me cakava o kemu isa kei na ka me kua ni cakava, vakacava mo drau vakekeli vata vakaveiwatini ena Index? Taumada, drau cega na ulutaga levu “Parents (iTubutubu).” Ena ruku ni ulutaga levu oqori era koto kina e so na ulutaga lalai, me vaka na “caring for aged parents (nodra qaravi na itubutubu era sa qase).” Na ulutaga lailai oqori ena tukuna vei kemudrau na ivola mo drau raica kei na tabana mo drau wilika. Drau wilika vata na ivakamacala ena ivola era tabaka na iVakadinadina i Jiova me baleta na leqa drau sotava tiko. Sega ni vakabekataki ni drau na vakila ni yaga vakalevu vei kemudrau na veivakamacala yavutaki vakaivolatabu oqori, baleta e kunei ni sa vukei ira sara mada ga e levu na lotu Vakarisito yalodina.
Nomudrau vakekeli kei na nomudrau wilika vata na veivakamacala oqori ena rawa ni drau kila kina na ka mo drau cakava me baleta na leqa drau sotava tiko. Drau na raica kina e so na tikinivolatabu e lavetaki, so e sega, ia na veitikinivolatabu oqori ena vakatakila vei kemudrau na vakasama ni Kalou me baleta na nomudrau leqa. Drau cega na veitikinivolatabu, drau qai wilika vata. Io, ena sala oqori drau sa rogoca sara tiko ga kina na ka e kaya na Kalou me baleta na nomudrau leqa!
Saga me Drau Dau Veivosaki Tiko Ga
O sa bau saga mo dolava e dua na katuba e sega ni vakayagataki tu ena dua na gauna? Ena sodrega ni o dolava ni veveka na kena idi. Ia, vakacava ke dau dolavi wasoma na katuba oqori qai vakawaiwaitaki vinaka tu na kena idi? Ena rawarawa dina nomu dolava. E via vaka tale ga oqori na sala ni veivosaki. Ke nomu ivalavala mo dau veivosaki o dau qai vakawaiwaitaka na kena idi ena loloma vakarisito, ena rawarawa vei iko mo talaucaka na lomamu kevaka mada ga o vakila ni tubu na duiyaloyalo ni veivosakitaki e so na ka bibi.
O koya gona, ni drau na tekivu saga vakaveiwatini me vinaka na ivakarau ni nomudrau dau veivosaki ena sega soti ni rawarawa. Ia, ke drau sasagataka, sega ni vakatitiqataki ni drau na vakila ni na rawarawa na nomudrau veivolekati vakaveiwatini, drau qai veikilai vinaka tale ga.
[iVakamacala e ra]
a Tabaka na iVakadinadina i Jiova.
[iYaloyalo ena tabana e 7]
Ni tubu na duiyaloyalo, o drau dau qara beka na veidusimaki ni Kalou?