Na Dravudravua, Tiki ni Bula ena Gauna Oqo
O VICENTE,a e dau laurai vakalevu ena veitolonisala e São Paulo, mai Brazil, ni dreta voli e dua na qiqi e sinai tu kina na iyaya. E dau kumuni kateni, tikitiki ni kaukamea, kei na palasitika. Ni lutu na karobo, ena tevuka o Vicente na tikitiki ni kateni ena ruku ni nona qiqi me davo kina. E sega tale ni bau vakila o koya na rorogo ni motoka kei na basi ena gaunisala osooso e moce voli kina. A cakacaka saumi tu o Vicente, a tiko nona vale, qai tiko tale ga na nona vuvale—ia sa sega kece vua na veika oqori. Ena gauna oqo, e sa lai tini cakacaka tu vakaukaua e salatu me rawata kina na nona bula.
E ka ni rarawa, ni vica vata na milioni na tamata e veiyasa i vuravura era vakataki Vicente, ena nodra sotava tu na bula dravudravua. Laurai oqo ena veivanua e se qai vakatorocaketaki tiko, ni levu era bula ga ena salatu se ra vakaitikotiko ena saula ni korolelevu ena veivale e tara ga me rawa. Ra kune vakalevu tale ga na daukerekere—oya o ira na lokiloki, na mataboko, kei ira na tina e se sucu tiko vei ira na luvedra. Nira kele na motoka e gaunisala ena nodra waraka me veisau na icina ni itatakoso, era na cici yani na gone mera lai volitaki loli vei ira na tiko e loma ni motoka, dina ni ilavo lailai sara era rawata kina.
E dredre dina me vakamacalataki na mataqali bula dravudravua vaka oqo. Kaya e dua na ivola mai Peritania na Economist: “Sa qai vutuniyau ga na kawatamata, qai dua na ka na levu ni kila sa rawati ena tabana vakavuniwai, na buli ni misini vovou, kei na levu ni vuku e sa rawa sara ga ni wali kina na bula dravudravua.” Io, e vuqa era sa vakila na yaga ni kila e sa rawata na tamata ena gauna oqo. Nida rai yani ena veikorolelevu ni so na vanua e se qai vakatorocaketaki tiko, e tatibi na motoka vovou era osota na kena veitolonisala. Ena veisitoa lelevu, era sinai tu kina na veimataqali iyaya vovou, qai dua na ka na levu ni tamata era taleitaka na volia. Laurai oqo ena dua na sasaga ni veivoli a vakayacori ena rua na sitoa lelevu mai Brazil. Rau a dola tu ena bogi taucoko mai na 23 ina 24 Tiseba, 2004. Dua vei rau na sitoa oqori a sauma e so na daumeke me vakalasai ira na mai volivoli. Na sasaga oqo a dreti ira e rauta ni 500,000 mera lai volivoli!
Ia, ena dua tale na yasana, era se sotava voli ga e dua na iwiliwili levu ni tamata na bula dravudravua. Na duidui levu e koto ena kedra maliwa na vutuniyau kei ira na dravudravua, sa lai vakavuna kina mera tukuna e vuqa ni sa gadrevi ga me vakawabokotaki na bula dravudravua. E kaya e dua na ivola mai Brazil na Veja: “Na tikina bibi duadua e dodonu mera veivosakitaka na iliuliu kei vuravura ena yabaki oqo [2005], oya na valuti ni bula dravudravua.” A vakamacalataka tale ga na Veja ni a vakatututaki me tauyavutaki e dua na Marshall Plan vou, e kena inaki mera vukei kina na veivanua dravudravua, vakauasivi mai Aferika.b Dina ni vakatutu vaka oqo e solia na vakasama ni sa toso tiko na kena sagai mera vukei na dravudravua, e tomana na ivola na Veja: “Ia, e levu tale ga na vuna e vakatitiqataki kina na yaga ni sasaga oqori. Kevaka era sega ni via cau ilavo e vuqa na matanitu me tokoni kina na sasaga oqo, na vuna ga ni ilavo era dau cautaka e sega ni lai vakayagataki vei ira a nakiti mera vukei kina.” Ka ni rarawa, ni dua na iwase levu ni ilavo era cautaka na veimatanitu, so na isoqosoqo mai na veiyasa i vuravura, vaka kina na tamata yadua, e sega ni yacovi ira era gadreva na veivuke. E vu oqo ena veidabui, kei na nodra dau vakadredretaka sara mada ga o ira na vakailesilesi na kena sagai mera vukei na vakaloloma.
A kila o Jisu ni na sotavi tiko ga na bula dravudravua. A kaya o koya: “Ni ra sa tiko vata ga kei kemudou e na veigauna kece ko ira na dravudravua.” (Maciu 26:11, VV) E kena ibalebale beka oqo ni na sega vakadua ni vakawabokotaki na dravudravua e vuravura? E dua beka na ka e rawa ni vukea na ituvaki oqo? Na cava e rawa nida cakava na lotu Vakarisito meda vukei ira kina na dravudravua?
[iVakamacala e ra]
a Sa veisau na yaca.
b Na Marshall Plan e dua na porokaramu a cicivaka na matanitu o Mereke me veivuke ena kena vueti na bula vakailavo mai Urope ni cava na iKarua ni iValu Levu.