O Dau “Doudou” ni Vosa?
E SIVIA e lewe ononamilioni ena 235 na vanua era vakayacora tiko na ka e kaya na iVolatabu, oya mera dau “doudou,” vakauasivi ena vosa. (Filipai 1:20; 1 Timoci 3:13; Iperiu 3:6; 1 Joni 3:21) Na cava e okati ena noda doudou ni vosa? Na cava ena vukei keda me rawa nida vosa kina vakadoudou? Ni tu vei keda na galala meda vosa ena doudou, na ituvaki cava soti ena yaga kina?
E kaya na ivolavosa na Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words, na vosa vakirisi ni “doudou” ni vosa, e kena ibalebale ni dua e “tu vua na galala me vosa, dauvosa vakadodonu, . . . sega ni vosa rerere; ia e yalodei, yalodoudou, yaloqaqa, e sega gona ni vauci ga kina na vosa.” Ia, na doudou vaka oqo me kua ni tauri cala ni vosa sabalia se vosa ni veibeci. “Me ia tikoga na nomudou vosa e na yalovinaka,” e kaya na iVolatabu. (Kolosa 4:6) Na doudou ni vosa ena okati kina na vosa vakamatau, ia eda na sega ni laiva na sotavi ni ituvaki dredre se na rerevaka na tamata me latia na noda vosa ena doudou.
Eda sucukaya beka mai na vosa ena doudou? Dikeva na ka e vola na yapositolo o Paula vei ira na lotu Vakarisito mai Efeso. E kaya: “Vei au ka uasivi sobu sara vei ira kecega era sa lotu, sa soli kina na loloma oqo, me’u vunautaka vei ira na veimatanitu nai yau nei Karisito, sa sega ni kilai rawa.” Tomana o Paula, ena vuku ga i Jisu Karisito eda “sa vakabauti koya, eda sa doudou kina ka toro voleka e na vakararavi.” (Efeso 3:8-12) O koya gona, eda sega ni sucukaya mai na vosa vakadoudou, ena rawati ga ke vinaka noda veiwekani kei na Kalou o Jiova e yavutaki ena noda vakabauti Jisu Karisito. Meda raica mada se cava ena vukei keda meda doudou kina na vosa, ena yaga vakacava oqo nida vunau, veivakavulici kei na noda masu.
Na Cava ena Vukei Keda Meda Vunau ena Doudou?
E ivakaraitaki uasivi o Jisu Karisito ena nona dau doudou ni vosa. Ena nona gugumatua e saga me vunau ena gauna veiganiti kece ga. Se mani vakacegu, kana tiko ena nona vale e dua, se taubale voli e gaunisala, a vakayagataka o Jisu na gauna vaka oqori me vunautaka kina na Matanitu ni Kalou. A sega ni vagalui Jisu na veivakalialiai se na veitusaqati. Ia, ena yaloqaqa e vakavotui ira kina na iliuliu ni lotu lasu ena nona gauna. (Maciu 23:13-36) E doudou tiko ga na vosa ena gauna sara mada ga e vesu kina qai veilewaitaki.—Joni 18:6, 19, 20, 37.
Eratou a bucina tale ga na yapositolo i Jisu na vosa ena doudou. Ena Penitiko 33 S.K., a doudou o Pita me vosa e matadra e sivia na 3,000 na tamata. E vakasakiti oqo, baleta ena dua na gauna lekaleka ga e liu, a rere vakalevu o Pita ni a dusi koya e dua na goneyalewa dauveiqaravi. (Marika 14:66-71; Cakacaka 2:14, 29, 41) Ia, ni rau sa mai tu oqo o Pita kei Joni e matadra na iliuliu ni lotu, erau sega sara ga ni bau rere vakalailai. Rau sega tale ga ni tu vakasuka ni vunautaka ena doudou na nona vakaturi o Jisu Karisito. Na nodrau vosa sara ga oya ena doudou o Pita kei Joni, e vakavuna mera kila kina na iliuliu ni lotu ni rau dau tiko vata kei Jisu. (Cakacaka 4:5-13) Na cava erau doudou kina na vosa?
A sa yalataka oti tu o Jisu vei iratou na nona yapositolo: “Ni ra sa soli kemudou yani, kakua ni lomaocaoca se dou na vosa vakaevei se cava dou na kaya: ni na soli vei kemudou e na tiki-ni-siga ko ya na ka mo dou vosataka: ni dou na sega ni vosa koi kemudou, ia ena vosa ga na Yalo ni Tamamudou, e na lomamudou.” (Maciu 10:19, 20) Na yalo tabu a vukei Pita kei ira tale e so mera valuta na madua se na rere, na ka e rawa ni vakaleqa nodra vosa ena doudou. Na cakayaco ni igu kaukaua oya ena rawa ni vukei keda tale ga.
Kuria, a lesia o Jisu vei iratou nona imuri me ratou vakayaco tisaipeli. E veiganiti oqori, ni o koya sara ga a soli vua “na lewa kece ga mai lomalagi kei vuravura,” ena ‘tiko vata [tale ga] kei iratou.’ (Maciu 28:18-20, VV) Nodratou kila na tisaipeli taumada na veitokoni i Jisu, eratou nuidei ena gauna era saga kina o ira na iliuliu mera tarova nodratou vunau. (Cakacaka 4:18-20; 5:28, 29) Ke matata tale tiko ga vei keda oya, eda na doudou tale ga.
O Paula a tukuna e dua tale na vuna meda “doudou sara kina ni vosa,” ena nona semata kei na noda inuinui. (2 Korinica 3:12, NW; Filipai 1:20) Sa rui totoka na itukutuku ni inuinui, e sega gona ni rawa nira galuvaka na lotu Vakarisito, ia era vakatakila yani vei ira na tani. Io, ena vuku ni noda inuinui ena gadrevi kina meda dau doudou ni vosa.—Iperiu 3:6.
Vunau ena Doudou
E rawa vakacava meda vunau tiko ga ena doudou ni sotavi na ituvaki dredre? Vakasamataka mada na nona ivakaraitaki na yapositolo o Paula. Gauna a curu tu kina ena valeniveivesu mai Roma, a kerei ira na nona itokani vakabauta mera masulaka ‘me soli vua na doudou me vosa rawa, me vaka sa kilikili kei koya me vosa.’ (Efeso 6:19, 20) A saumi beka na nodra masu? Io! Dina ni se tu ga vakavesu, ia, a “vunautaka” tiko ga o Paula ‘na Matanitu ni Kalou ena doudou, a sa sega na tamata sa tarova.’—Cakacaka 28:30, 31.
Ena rawa ni vakatovolei tale ga e vanua ni cakacaka, koronivuli, se ena noda ilakolako vagade na noda vunau ena doudou. De dua na madua, na noda rerevaka na ka era na tukuna na tani, se na noda beci keda ga e rawa ni vakavuna meda galu. Ena tikina tale ga oqo, e kotora kina e dua na ivakaraitaki vinaka na yapositolo o Paula. E vola, “Keitou sa qai doudou ga e na vuku ni neitou Kalou me tukuna sara vei kemudou nai tukutuku-vinaka ni Kalou, a sa ka levu na veivorati.” (1 Cesalonaika 2:2) A rawa vei Paula me cakava na veika e dredre vua ena nona vakararavi vei Jiova, sega ena nona kaukaua ga.
Na masu a vukei Sherry me doudou ni vunau tawalokuci ena gauna veiganiti. Dua na siga ni waraki watina tiko, a raica sara e dua na marama ni wawa tale tiko ga. “Au sega ni tukuna rawa na levu ni tavatukituki ni utoqu,” e kaya o Sherry, “Ia, au kerea vei Jiova na nona veivakaukauataki.” Gauna e toro yani kina o Sherry vua na marama oya, e yaco tale ga mai e dua na italatala ni lotu Baptist. A sega ni namaka o Sherry me na sotava e dua na italatala. Mani masu tale, sa qai vunau rawa. Solia sara o Sherry e dua na ivola vua na marama oya qai tuvanaka na siga me na lesuvi koya kina. Nida saga gona meda vunau ena gauna veiganiti kece, eda nuidei ni noda vakararavi vei Jiova eda na doudou kina na vosa.
Veivakavulici ena Doudou
E tiko na isema ni veivakavulici kei na doudou ni vosa. Me baleti ira na dauveiqaravi ena ivavakoso “era sa kitaka vinaka na cakacaka ni tuirara,” na iVolatabu e kaya: “Era sa rawata kina me ra tubu cake, a ra sa doudou talega me tukuna na vakabauti Karisito Jisu.” (1 Timoci 3:13) Era na doudou na vosa na dauveiqaravi ke ra liu sara mada ga ena nodra muria na veika era dau vakavulica vei ira tale e so. Nodra cakava oqo ena sega wale ga ni taqomaka na ivavakoso, ena vakaukauataka tale ga.
Nida lomagalala meda doudou ni vosa, ena laulau sara na noda ivakasala qai rawa tale ga ni na muri. Ena vagolea tani na nodra vakasama na vakarorogo ke veivakavulici tiko e dua e ivakaraitaki ca, ia era na uqeti ga nira raica ni o koya e vosa tiko e bulataka sara tiko ga na ivakasala yaga era vakavulici kina. Ni tiko vei ira era matua vakayalo na galala mera vosa kina vakadoudou, ena rawa mera “vakadodonutaki” ira na tacidra vakayalo ni se lailai na leqa. (Kalatia 6:1, VV) Ena yasana kadua, ni dua e ivakaraitaki ca, ena sega ni doudou me veivakasalataki, baleta ni vakila vakataki koya ni sega ni tu vua na dodonu me soli ivakasala. Ia, na kena lokuyarataki na soli ni ivakasala, ena rawa ni lai tini ena leqa bibi.
Na noda dau doudou ni vosa e sega ni kena ibalebale meda veivakalewai, vakaunoda, se meda surevaka na noda nanuma. A vosa vei Filimoni o Paula, ia, e vakayacora ena dela ni ‘loloma.’ (Filimoni 8, 9, VV) E kena irairai ni a muria o Filimoni na nona veivakamasuti na yapositolo. Io, na nodra veivakasalataki na qase e dodonu me salavata kei na loloma!
Na vosa ena doudou e yaga dina ena gauna e gadrevi kina na veivakasalataki. Ia, e tiko tale e so na ituvaki e gadrevi sara tale ga kina. A vola o Paula ina ivavakoso mai Korinica: “Sa levu na noqu doudou ni’u sa vosa vei kemudou, au sa rekitaki kemudou vakalevu.” (2 Korinica 7:4) Io, a doudou tale ga o Paula ena nona sega ni tu vakasuka me vakacaucautaki ira na tacina kei na ganena vakayalo ena gauna veiganiti. Na nona loloma e uqeti koya me raica na nodra itovo vinaka na nona itokani ena vakabauta, dina ga ni kila tu na nodra malumalumu. Ena taraicake tale ga na ivavakoso vakarisito nikua ke ra doudou na qase ni ivavakoso na cavuta na vosa ni veivakacaucautaki kei na veivakayaloqaqataki vei ira na mataveitacini.
Me laulau nodra veivakavulici, ena gadrevi vei ira na lotu Vakarisito kece mera dauvosa vakadoudou. O Sherry, a cavuti taumada, sa vakauqeti iratou tiko na luvena me ratou dau vunau e koronivuli. “E dina niu susu mai na dina,” e kaya o Sherry, “Ia e tutu yadua meu vunau e koronivuli. Vakavudua sara meu vunau tawalokuci. Au taroga lo, ‘Na mataqali ivakaraitaki cava au kotora vei ratou na luvequ?’ ” Oqo sara ga na ka e uqeti Sherry me saga me dau vunau tawalokuci.
Io, o ira na volekati keda era raica na noda itovo, era kila sara tale ga kevaka eda sega ni vakaitovotaka tiko na veika eda vakatavulica. Me rawa gona nida doudou ni vosa, meda saga mada ga me salavata na noda ivalavala kei na veika eda tukuna.
Nida Masu
E bibi sara meda doudou ni masu vei Jiova. Ni sega ni dua na ka e lati keda, ena rawa nida talaucaka vua na lomada, eda na nuidei tale ga ni na rogoca qai sauma na noda masu. Eda marautaka tale ga na noda veiwekani voleka kei na Tamada vakalomalagi. Meda kua ni nanuma ni sa rui cecere o Jiova, da qai ka somidi, meda tu vakasuka kina na torovi koya. Ia, vakacava ke vakadredretaka na noda talaucaka na lomada na leqa ni noda lewaeloma se na noda ivalavala ca, na cava eda na cakava? Se rawa beka ga nida torova ena doudou na Turaga Cecere ni lomalagi kei na vuravura?
E rawa nida nuidei ena masu ena vuku ni nona itutu vakabete levu o Jisu. Kaya na Iperiu 4:15, 16: “Ni sa sega ni noda bete levu ko koya sa sega ni lomani keda rawa ni da sa malumalumu; ia sa dauveretaki vakatautauvata e na ka kecega ko koya, ia ka sega na nona cala. E na vuku ni ka oqori tou toro doudou kina ki nai tikotiko-vakaturaga loloma, me da vinakati kina, me da lomani talega ka vukei e na gauna e yaga kina.” Oqori na yaga ni nona mate o Jisu kei na nona itutu vakabete levu.
Ke da saga vagumatua meda talairawarawa vei Jiova, e rawa nida nuidei ni na rogoca noda masu. E vola na yapositolo o Joni: “Oi kemudou sa lomani, kevaka sa sega ni beitaki keda na yaloda ni da sa ca, eda sa qai doudou rawa vua na Kalou. Ia na ka kecega eda sa kerea, eda sa rawata maivei koya, ni da sa muria na nona vunau, ka kitaka na veika sa vinaka vua.”—1 Joni 3:21, 22.
Ni sega na ka e vakataotaka na noda masu vei Jiova, e kena ibalebale ni rawa nida talaucaka vua na ka kece e tu e lomada. Na noda nuiqawaqawa, lomaocaoca, lomaleqa, se na veika eda veinanuyaka, ia, eda nuidei ni na rogoca na noda masu ena yalodina. Kevaka sara mada ga eda cala bibi ena sega ni latia oqori noda doudou ni masu ke da veivutuni dina.
Na isolisoli loloma ni doudou ni vosa e talei dina. E rawa kina nida vakalagilagia na Kalou ena noda cakacaka vakavunau kei na noda veivakavulici, da qai toro voleka sara vua ena noda dau masu. Meda kua mada ga ni guce ena “vosa doudou, ni sa levu na kena isau”—oya na icovi ni bula tawamudu.—Iperiu 10:35, NW.
[iYaloyalo ena tabana e 13]
A doudou ni vosa na yapositolo o Paula
[iYaloyalo ena tabana e 15]
Ni tu vei keda na galala meda vosa ena doudou, ena laulau kina na noda veivakavulici
[iYaloyalo ena tabana e 16]
E bibi meda doudou ni vosa nida masu