E Kauaitaki Ira na iTabaqase na Kalou
E SEGA ni kurabuitaki na kena sa takalevu tu ena gauna oqo na nodra vakalolomataki na itabaqase. Ni iVolatabu e sa tukuna makawa tu mai ni o ira na tamata ena “iotioti ni veisiga” ni ituvaki ni veika tawavakalou oqo, era na “daulomani ira wale ga . . . era na caca veiwekani.” (2 Timoci 3:1-3, NW) Na vosa vakirisi e vakadewataki me “caca veiwekani” e dusia na kena sa sega na loloma e dau kune ena vuvale. Dina kina na parofisai ena iVolatabu, ni loloma vakaveiwekani vaka oqori e sa sega ni qai kune edaidai.
E so era dau vakalolomataki ira na itabaqase, ia e duatani sara na Kalou o Jiova baleta e mareqeti ira era sa qase, qai kauaitaki ira tale ga. Dikeva mada na ka e tukuna na iVolatabu me baleta na tikina oqo.
O “Koya sa Lewa e na Vukudra na Yada”
Nona dau kauaitaki ira na itabaqase na Kalou o Jiova e vakavotui vinaka ena iVolatabu Vakaiperiu. Me kena ivakaraitaki ena Same 68:5, o Tevita e vakatoka na Kalou me o “koya sa lewa e na vukudra na yada.” E levu vei ira oqo era sa itabaqase.a Ena so tale na ivakadewa ni iVolatabu, e vakadewataki na vosa, o “koya sa lewa” me “dau veivukei,” “dau veitaqomaki,” kei na “dau veitokoni.” Matata e ke, ni o Jiova e dau kauaitaki ira na yada. Ni iVolatabu sara mada ga e kaya ni kevaka era vakalolomataki, ena waqa mai na nona cudru. (Lako Yani 22:22-24) Io, na Kalou—vaka kina o ira na nona tamata—e dau mareqeti ira na yada kei ira kece na itabaqase era yalodina voli. Na Vosa Vakaibalebale 16:31 e vakamacalataka na rai ni Kalou o Jiova kei ira na nona tamata, e kaya: “Ai sala vakaiukuuku na ulu sika, ni sa kune e na sala ni valavala dodonu.”
Sa rauta me tiki bibi ni Lawa a solia o Jiova vei ira na Isireli na nodra dokai na itabaqase. Era a vakaroti na Isireli: “Mo tu cake e matadra sa sika na uluna, ka doka na matadra na tamata qase, ka rerevaka na nomudou Kalou: Koi au ko Jiova.” (Vunau ni Soro 19:32) O koya gona, na nodra veiwekani kei na Kalou o Jiova na Isireli, e veisemati kei na nodra lomani ira na itabaqase. Ena sega ni rawa ni kaya e dua ni lomana na Kalou ke sega ni lomani ira na itabaqase.
Era sega ni vauci na lotu Vakarisito ena Vunau i Mosese. Ia, era vauci ga ena “vunau i Karisito,” e dodonu gona me cakayaco vakalevu oqo ina nodra ivalavala kei na nodra itovo ni rai. Okati tale ga kina na nodra lomani ira, ra kauaitaki ira nodra itubutubu kei ira na vo ni itabaqase. (Kalatia 6:2; Efeso 6:1-3; 1 Timoci 5:1-3) Era sega ni vakaraitaka na loloma na lotu Vakarisito baleta nira vakaroti kina, ia era vakayacora ga ni vu mai lomadra. “Ni veilomani dina sara e na vu ni yalomuni taucoko,” e uqeta na yapositolo o Pita.—1 Pita 1:22, VV.
Na tisaipeli o Jemesa e vakamacalataka e dua tale na vuna meda kauaitaki ira kina na itabaqase. E vola: “Na lotu savasava ka sega ni cala e mata ni Kalou ko Tamada sa vakaoqo, Me sa dauraici ira na luveniyali kei ira na yada, ni ra sa rarawa, me sa qarauni koya talega me kakua ni tauvi koya na duka ni ka vakavuravura.” (Jemesa 1:27) E tarai keda na tikina bibi e vakavotuya e ke o Jemesa, oya ni o Jiova e dau vakamareqeti ira na itabaqase.
Sa dodonu ga me kua ni kaukaua na noda ivakarau vei ira na itabaqase. Ia, e sega ni yala ga e kea, ena vinakati meda vakaraitaka sara ga na noda kauaitaki ira ena noda cakava na ka mera vukei kina. (Raica na kato “Me Votu Nomu Loloma ena Ka O Cakava,” ena tabana e 6-7.) A vola o Jemesa: “Sa mate . . . na vakabauta ni sa takali na cakacaka.”—Jemesa 2:26.
Vakacegui Ira ena Nodra “Rarawa”
E tiko tale e dua na tikina eda vulica mai na veivosa i Jemesa. Dikeva ni tukuna o koya vei ira na lotu Vakarisito mera dau raici ira na yada ena nodra “rarawa.” Na “rarawa” e cavuti oqo e vu mai na ituvaki dredre era dau sotava ena nodra bula. Sega ni vakatitiqataki ni levu na itabaqase era sotava e so na ituvaki dredre. So era galili. So tale era yalolailai ni sa yalani vakalevu na ka e rawa nira cakava nira sa qase. O ira sara mada ga era ogaoga vakalevu ena veiqaravi vua na Kalou, e rawa nira yalolailai. Dikeva mada na ivakaraitaki i Joni,b e dua e sa kacivaka voli mai ena yalodina na Matanitu ni Kalou ena sivia e 40 na yabaki. Mai na loma ni gauna oqori, e cakacaka vakaitalatala vakatabakidua tiko ena 30 na yabaki. Ena gauna oqo e sa yabaki 80 vakacaca tiko o Joni, e tukuna ni so na gauna e dau yalolailai. E kaya: “Au dau vakananuma lesu na cala au dau cakava, e binikasauru. Au dau vakasamataka tu gona, meu a kua mada ga ni cakava.”
O ira era vakataki Joni, e rawa ni vakacegui ira na nodra kila ni dina ga e uasivi o Jiova, ia e sega ni namaka vei keda meda uasivi. E kila vinaka tu o Jiova na noda malumalumu, ia e tukuni koya vaka oqo na iVolatabu: “Kevaka ko ni sa nanuma, Jiova, nai valavala ca o cei kemuni na Turaga, me na bula rawa?” (Same 130:3) Io, o Jiova e sega ni raica wale ga na noda malumalumu, e dikeva tale ga na lomada. Eda kila vakacava?
O Tui Tevita—e dua e valavala ca qai levu na cala a cakava—a uqeti koya na Kalou me vola na veivosa e cavuti ena Same 139:1-3: “I Jiova, ko ni sa dikevi au, ka kilai au. O ni sa kila na noqu tiko sobu kei na noqu tu cake, o ni sa kila na nanuma ni lomaqu ni sa yawa tiko. O ni sa vakatovolea na noqui lakolako kei na noqui kotokoto, a sa kila deivaka na noqui valavala kecega.” Dikeva e ke, na vosa “vakatovolea” e kena ibalebale na “tauvuloni,” me vaka na ka e dau cakava na dauteitei ena nona ceburaka na vuaniwiti me cagina laivi na qana qai vo na sila. Ena veiuqeti ni Kalou, e vakadeitaka vei keda o Tevita ni o Jiova e rawa ni “tauvuloni” keda, me qai nanuma ga na veika vinaka eda cakava.
Na Tamada yalololoma vakalomalagi e nanuma—qai mareqeta—na noda cakacaka vinaka kevaka eda yalodina tiko ga vua. Ni iVolatabu e kaya ni sega ni tawadodonu o koya me guilecava na noda cakacaka, kei na loloma eda a vakatakila ina yacana.—Iperiu 6:10.
“Sa Takali Tani na Ka Makawa”
Na iVolatabu e vakamacalataka ni a sega ni inaki ni Kalou me qase na kawatamata. A yaco ga oqo ena gauna rau sa talaidredre kina vua na nodrau Dauveibuli o rau na vuda, na imatai ni tagane kei na yalewa, mani vakavuna me tiki ni noda bula na kawatamata na qase. (Vakatekivu 3:17-19; Roma 5:12) Ia, ena sega ni tawamudu na ituvaki oqori.
Me vaka e sa cavuti oti, e vuqa na ituvaki ca eda sotava tu nikua—okati kina na nodra vakalolomataki na itabaqase—e vakadinadinataka nida sa bula tu ena “iotioti ni veisiga” ni ituvaki kei vuravura oqo. (2 Timoci 3:1, NW) E nona inaki na Kalou me sereki keda mai na ivau ni ivalavala ca, e okati kina na qase kei na mate. Ni kaya na iVolatabu: “Na Kalou ena tavoya tani kecega na wai-ni-mata mai na matadra; ia ena sega tale na ciba, se na rarawa, se na tagi, ka na sega tale na vutugu: ni sa takali tani na ka makawa.”—Vakatakila 21:4.
Ena vuravura vou ni Kalou, ena yaco me ka ni gauna makawa na mosi kei na rarawa era sotava tu na itabaqase. E macala ni na mudu tale ga na nodra dau vakalolomataki. (Maika 4:4) O ira sara mada ga era sa mate e nanumi ira tu na Kalou, era na vakaturi me rawa nira rawata tale ga na inuinui ni bula tawamudu ena parataisi e vuravura. (Joni 5:28, 29) Ena gauna oqori sa na qai taucoko vakaoti na kena vakavotui ni Kalou o Jiova e sega wale ga ni kauaitaki ira na itabaqase, ia e kauaitaki ira kece tale ga era talairawarawa vua.
[iVakamacala e ra]
a Macala ni so era se yada gone. E kauaitaki ira sara tale ga na Kalou, me vaka e tukuni ena Vunau ni Soro 22:13.
b E sega ni yacana dina.
[Kato/iYaloyalo ena tabana e 6, 7]
Me Votu Nomu Loloma ena Ka o Cakava
Ena kedra maliwa na iVakadinadina i Jiova, era liutaka sara ga na qase ni ivavakoso na nodra vukei na itabaqase. Era raica vakabibi na tikina oqo ni a veivakaroti kina na yapositolo o Pita: “Ni vakatawa na qele ni sipi ni Kalou era sa tiko e na kemuni maliwa.” (1 Pita 5:2, VV) Dua gona na tiki ni nodra vakatawani na qelenisipi ni Kalou, oya na nodra vukei na itabaqase ena sala veiganiti. Ia, na cava soti ena vauci kina?
Ena vinakati na vosota, vaka kina e vica na veisiko kei na veitalanoa vinaka me rawa ni kilai kina na veivuke cava ena gadreva e dua na itabaqase. Rairai ena gadreva beka me dua e lai volivoli vua, samaka na nona vale, nona ilakolako ina soqoni vakarisito, wiliki ni iVolatabu kei na veivola vakaivolatabu, kei na vuqa tale. Kevaka ena gadreva na veivuke, e sega wale ga ni dodonu me kotori e dua na ituvatuva veiganiti qai nuitaki, ia me muri sara tale ga.c
Ia, vakacava ke dua na tacida itabaqase ena ivavakoso e gadreva sara ga vakatotolo me vukei, de dua na veivuke vakailavo? Taumada, ena ka vakavuku me qarai ke tiko na luvena se wekana e rawa ni veivuke. Ni salavata oqori kei na ka e kaya na 1 Timoci 5:4: “Kevaka sa dua na yada sa vakaluveni se so na makubuna, me ra vakatavulici mada me ra kitaka nai valavala dodonu mai nodratou, me ra sauma vinaka na nodra loloma na nodra qase: ni sa vinaka oqo vua na Kalou.”
De dua ena gadreva e dua na itabaqase me vukei ena nona vakadeitaka ke ganiti koya me kerea na veivuke e vakarautaka na matanitu me baleti ira. Rawa ni so ena ivavakoso me veivuke e ke. Ke sega ni tiko e so na basoga ni veivuke vaka oqo, ena dodonu mera vakadeitaka na qase ni ivavakoso se o cei na itabaqase e ganita na veivuke e tuvanaka na ivavakoso. Ena so na ituvaki a vakatarai me caka oqori ena ivavakoso ena imatai ni senitiuri, a vola na yapositolo o Paula vua na nona itokani vakacakacaka o Timoci: “Me kakua ni digitaki e dua na yada sa sega ni onosagavulu na nona yabaki, ka sa vakawati vakadua ga, me rogo e na vuku ni valavala vinaka; kevaka sa qaravi ira na gone, kevaka sa dauvakacegui ira na vulagi, kevaka sa vuya na yavadra era sa lotu, kevaka sa vukei ira era sa vakararawataki, kevaka sa gumatua ni daucakava na cakacaka vinaka kecega.”—1 Timoci 5:9, 10.
[iVakamacala e ra]
c Me ikuri ni ivakamacala, raica na ulutaga “E Nodra iTavi na Lotu Vakarisito Mera Qaravi Ira na sa Qase,” ena ilavelave ni Vale ni Vakatawa, 15 Me, 2004.
[iYaloyalo ena tabana e 5]
A dau kauaitaki ira na yada era gadreva na veivuke o Tokasa. —Cakacaka 9:36-39