Ena Oti Beka na Veivakalolomataki?

ERA duavata e vuqa ni vu levu duadua ni veivakalolomataki e vuravura nikua, na yalo ni dui nanumi koya ga. Na vakabibitaki gona ni ivakarau ni yalo vaka oqori, e sa lai tini vakavuna kina vei ira e levu nikua mera dui vakaliuca ga na veika me baleti ira. Levu era tu vakarau mera cakava na ka mera rawata ga kina na lomadra, dau tini gona ina veivakalolomataki. Oqo e sega nira cakava wale tiko ga na tamata yadua, era cakava sara tale ga na veimatanitu.

Sa vakawaleni tu na bula ni tamata. So sara mada ga era taleitaka mera dau veivakalolomataki. Era okata me ka ni veivakalasai, vaka na nodra dau qai vakatusa na daubasulawa ni ka ni lasa vei ira na veivakamavoataki. Vica tale ga na milioni era dau taleitaka na sara iyaloyalo voravora kei na veivakalolomataki. E uqeti ira gona na daucaka iyaloyalo mera cakava kina vakalevu na iyaloyalo vaka oqori. Na saravi se rogoci wasoma gona ni veitovo vakaloloma ena tabana ni itukutuku kei na ka ni veivakamarautaki, e vakaotia vakadua na nodra dau veinanumi e levu.

Vakavuqa, e rawa ni cakayaco ina nona vakasama e dua na nona dau vakalolomataki, me tekivu uqeti koya kina me dau vakalolomataki ira tale ga na tani. O Noemí Díaz Marroquín, e qasenivuli tiko ena National Autonomous University of Mexico, a kaya me baleta na ivalavala voravora e dau vakayacori ena vuku ni veivakalolomataki: “E vulici na itovo voravora, e tiki ni noda ivakarau ni bula . . . Eda vulica na itovo voravora ni vakatara na vanua eda tiko kina na kena yaco qai vakauqeta sara tale ga.” Koya gona, vakalevu o ira era dau vakalolomataki era na tini dau veivakalolomataki tale ga, de dua era na cakava na ka vata ga a caka vei ira.

Ena so tale na ituvaki, o ira na dau vakayagataka vakasivia na yaqona ni valagi kei na yaqona ni viti vaka kina na wainimate gaga, e rawa nira cakava na itovo vakaloloma. Sa qai tiko tale ga na tamata yadua e cata matua na ka e cakava tiko na nodra matanitu ena kena sega ni vakacegui nodra gagadre na lewenivanua. Me rogoci gona na nodra ile, so era cakava kina na veitovo vakaloloma kei na nodra uqeta na vakacaca ni batikadi, qai vakavuqa era na vakaleqai ga o ira era sega ni kila kina e dua na ka.

O na rairai taroga: ‘Era vulica beka ga vakataki ira na tamata na veivakalolomataki? Cava beka e vakavuna na veika sa sotavi tu nikua?’

O Cei e Vakavuna Dina Tiko na Veivakalolomataki?

E kaya na iVolatabu ni o Setani na Tevoro e vakamuai ira tiko na bula tu e vuravura, e tukuni koya tale ga me “kalou ni vuravura oqo.” (2 Korinica 4:4) E dau nanumi koya ga qai dau veivakalolomataki levu duadua e vuravura kei lomalagi. Vakamacalataki koya vinaka gona o Jisu me “dauveivakamatei” qai ‘vu ni lasulasu.’​—Joni 8:44.

Me tekivu mai na gauna erau talaidredre kina o Atama kei Ivi, sa toka na kawatamata ena kaukaua i Setani. (Vakatekivu 3:1-7, 16-19) Ni oti tale e 15 na senitiuri mai na gauna rau vakanadakui Jiova kina na imatai ni veiwatini, era lia tamata na agilosi talaidredre mera mai veiyacovi kei ira na yalewa ni vuravura, ra mani sucu kina na kawa era vakatokai na Nefilimi. Na cava era duatani kina? Vakamacalataki ira vinaka ga na ibalebale ni yacadra. E kena ibalebale “Dauveivakabalei,” se o ira “era dau vakavuna nodra bale na tani.” Era tamata ivalavala kaukaua, ra dau cakava na itovo vakaloloma qai lolovira. Sa na gadrevi ga me vakarusai ira na Waluvu ena kauta mai na Kalou. (Vakatekivu 6:4, 5, 17) Dina nira a rusa kece na Nefilimi ena Waluvu, ia era a suka tale i lomalagi na tamadra mera timoni tawarairai.​—1 Pita 3:19, 20.

E vakavotui na nodra dau veivakalolomataki na timoni talaidredre ena nona curumi tevoro e dua na cauravou ena gauna i Jisu. E vakavuna na timoni me bitabitalaki koya na cauravou oqo, qai biuti koya tale ga ina buka me mate. (Marika 9:17-22) Macala gona ni o ira na “veivavakoso yalo ca” oqo era vakatotomuria sara tiko ga nodra iliuliu, o Setani na Tevoro ena nona dau veivakalolomataki.​—Efeso 6:12.

Nikua, era veiuqeti tale ga na tevoro ena veivakalolomataki, me vaka ga e parofisaitaki ena iVolatabu: “Mo kila talega na ka oqo, ni na yaco eso na gauna ni veivakararawataki e na veisiga maimuri [“iotioti ni veisiga,” NW]: ni ra na daulomani ira walega na tamata . . . era na daubole, era na viavialevu, . . . era na sega ni vakavinavinaka, era na sega ni yalosavasava, era na caca veiwekani, era na dauyalayala ka lasu tale, era na dauveibeitaki vakailasu, era na sega ni daurawa na yalodra, era na daucudrucudru, era na daucati ira na tamata vinaka, era na dauveisoliyaki me mate, era na qaqa sodrosodro, era na yalolevu, era na lomana vakalevu na marau a ra na lomani koya na Kalou vakalailai; sa nodra ga na lotu vakarairai, ka sega vei ira na kena dina.”​—2 Timoci 3:1-5.

Vakatakilai ena veiparofisai vakaivolatabu ni na ca sara vakalevu na noda gauna, baleta sa kolotaki tani mai lomalagi o Setani kei ira na nona ilala timoni ni oti ga na nona tauyavutaka o Jisu Karisito na Matanitu ni Kalou ena 1914. E kaya na iVolatabu: “Dou na ca koi kemudou sa tiko e vuravura kei na wasawasa: ni sa lako sobu vei kemudou na tevoro, a sa cudru vakalevu, ni sa kila ko koya ena sega ni dede na nona gauna.”—Vakatakila 12:5-9, 12.

Kena ibalebale beka oqo ni sa na sega sara ga ni veisautaki rawa na ivakarau ni bula eda donuya tu oqo? O Díaz Marroquín, a tukuni taumada mai, a kaya “ni rawa nira vulica na tamata mera biuta tani” na itovo kaukaua. Ia, ni sa curumi vuravura tu nikua na veiuqeti i Setani, ena bau ka dredre toka vua e dua me biuta tani na ivalavala vaka oya, vakavo ga ke vakalaiva e dua na igu e kaukaua cake me dusimaka na ivakarau ni nona vakasama kei na nona rai. Na igu kaukaua cava beka oqo?

Rawa Vakacava na Veisau?

Na yalo tabu ni Kalou e igu kaukaua duadua, qai rawa ni vakamalumalumutaka na nodra veivakamuai na timoni. E uqeta na loloma kei na nodra tiko vinaka na kawatamata. Me rawa gona ni sobuti ira na yalo tabu ni Kalou, ena dodonu vei ira kece era vinakata mera vakamarautaki Jiova mera kua ni cakava na itovo e rawa ni okati sara mada ga me veivakalolomataki. Ena dodonu kina vua e dua me veisautaka na nona itovo me salavata kei na loma ni Kalou. Na cava na loma ni Kalou? Meda vakatotomuria na nona sala ena basoga kece ni noda bula. Kena ibalebale me tiko tale ga vei keda na ivakarau ni nona raici ira na tani na Kalou.​—Efeso 5:1, 2; Kolosa 3:7-10.

Noda vulica na sala e dau cakava kina na ka na Kalou ena vakadeitaka ni dau kauaitaki keda dina o koya. E dau caka dodonu vei ira na tamata, vei ira sara mada ga na manumanu.a (Vakarua 22:10; Same 36:7; Vosa Vakaibalebale 12:10) E cata na veivakalolomataki, cati ira tale ga na kitaka na itovo oqori. (Vosa Vakaibalebale 3:31, 32) Na itovo vou e vinakata o Jiova mera vakaitovotaki ira kina na lotu Vakarisito e vukei ira mera dau veidokai, ra qai raici ira tale ga na tani mera uasivi cake. (Filipai 2:2-4) E okati ena itovo vou ni lotu Vakarisito oqo na ‘dauloloma, na yalovinaka, na yalomalumalumu, na yalomalua, kei na vosota vakadede.’ Me kua ni guilecavi na loloma, “o koya sai vau vinaka sara.” (Kolosa 3:12-14) Kevaka eda bulataka na itovo vaka oqori, sega ni vakabekataki ni na duatani sara na bula veimaliwai ena vuravura oqo.

Ia, o na rairai vaqaqa kevaka ena rawa ni dei na veisau vaka oqori se sega. Da dikeva sara mada e dua na ituvaki a yaco dina. E dau karalaki watina e matadratou na gone o Manoa,b dau mokuti koya tale ga. Dua na gauna a ca sara na ka e yaco, ratou lai kere veivuke kina na gone vei ira na tiko tikivi ratou. Ni oti e vica na yabaki ratou qai vuli iVolatabu kei ira na iVakadinadina i Jiova na vuvale oqo. A vulica kina o Manoa na ivakarau ni bula me bulataka, kei na nona itovo vei ira na tani. Vakacava a veisau beka? E sauma o watina: “E liu, e dau duatani sara ga o watiqu ni cudru. Vakavuna kina me keitou sotava tu mai ena dua na gauna balavu na bula rarawa. Ia, sega ni tukuni rawa na noqu vakavinavinaka vei Jiova ena nona vukei Manoa me veisau. Na gauna oqo e sa dua dina na tama vinaka, qai tagane vakawati vinaka tale ga.”

Oqori e dua ga na ivakaraitaki. Ia e vuravura raraba, era sa veisau e vica na milioni nira vulica na iVolatabu kei ira na iVakadinadina i Jiova, oti tale ga vakadua nodra dau veivakalolomataki. E macala gona ni rawa dina na veisau.

Voleka ni Oti na Veivakalolomataki Kece

Sa tauyavutaki oti mai lomalagi na Matanitu ni Kalou e kena iLiuliu dauloloma o Jisu Karisito, qai sa voleka na gauna me vakatauca kina na nona lewa e vuravura taucoko. A vakasavasavataka oti na lomalagi ena nona kolotaki Setani laivi mai kina, o koya e vakavuna na veivakalolomataki kece, kei ira na nona timoni. Sega ni dede, na Matanitu ni Kalou ena vakaceguya na nodra gagadre na dau vinakata tu na bula veisaututaki e vuravura. (Same 37:10, 11; Aisea 11:2-5) Oqori na iwali duadua ga ni leqa e vuravura. Ia, vakacava ke o mani sotava na veivakalolomataki ni o se waraka tiko me yaco mai na Matanitu ni Kalou?

E sega ni vinaka mo sauma lesu na veivakalolomataki e caka vei iko. Ni na qai kuri ga kina na veivakalolomataki. Uqeti keda na iVolatabu meda nuitaki Jiova baleta ena nona gauna lokuci ena “solia ki na tamata yadua me vaka na nonai valavala, me vaka na vua ni nona cakacaka.” (Jeremaia 17:10) (Raica na kato, “Ka Mo Cakava ni O Vakalolomataki.”) Io, o na rairai sotava na rarawa ni caka vei iko na itovo vakaloloma. (Dauvunau 9:11) Ia, e rawa ni sereki keda na Kalou mai na rarawa oqori, na mate sara mada ga. E tukuni ena nona vosa ni yalayala ni o ira a mate nira vakalolomataki era na vakaturi.​—Joni 5:28, 29.

Dina nida na rawa tale ga ni vakalolomataki, ia ena vakacegui keda na noda saga meda veiwekani voleka kei na Kalou, da vakabauta dei tale ga na nona vosa ni yalayala. Vakasamataki Sera mada, e itubutubu le dua qai susugi rau na luvena tagane me rau rawata vinaka nodrau vuli. Ia rau sega sara ga ni bau kauaitaki koya ena gauna sa itabaqase kina, sega tale ga ni dua na ka rau solia vua se me rau bau qaravi koya mada ga ni tauvimate. Sa lotu Vakarisito tiko nikua o Sera, e kaya: “Dina niu dau rarawa, ia e nanumi au tu ga o Jiova. Au dau vakila na nona veivakacegui ena nodra veikauaitaki na mataveitacini, ra sega ni vakacauoca na qaravi au. Au vakabauta dei ni sa voleka na gauna ena sega wale ga ni wali noqu leqa, ena wali tale ga na nodra leqa o ira kece era nuitaka na nona kaukaua ra qai muria na nona ivakaro.”

O cei o ira na mataveitacini vakayalo e tukuna tiko o Sera? Era nona itokani lotu Vakarisito, era iVakadinadina i Jiova. Era duavata ena veilomani vakamataveitacini e vuravura raraba, ra nuidei tale ga ni sa voleka ni oti kece na veivakalolomataki. (1 Pita 2:17) Sega ni na qai bula tale tiko o Setani na Tevoro, o koya e vakavuna sara tiko ga na veivakalolomataki, se o ira na itovo vata kei koya. Me vaka e kaya e dua na dauvolaivola, na “itabagauna ni veivakararawataki oqo” sa na vaqeavutaki vakadua. Vakacava mo veitaratara kei ira na iVakadinadina i Jiova mo vulica kina na inuinui oqo.

[iVakamacala e ra]

[Kato ena tabana e 6]

Ka Mo Cakava ni o Vakalolomataki

E veivakasalataki na Vosa ni Kalou ena kena wali na veivakalolomataki. Dikeva mada na sala o na muria kina na veivakasala yaga e tarava:

“Mo kakua ni kaya, au na sauma na ca; mo waraki Jiova ga, ka na vakabulai iko.”​—Vosa Vakaibalebale 20:22.

“Kevaka ko sa kunea ni ra sa vakasaurarataki na dravudravua, ka sa kau vakatani ka vakaukauwa na lewa kei na caka dodonu . . .  kakua ni ko kidacala kina: ni sa vakaraica tiko ko koya sa cecere vei ira sa cecere sara.”​—Dauvunau 5:8.

“Sa kalougata ko ira sa yalomalua: ni ra na taukena na vanua.”—Maciu 5:5.

“O koya, na ka vakaaduaga dou sa vinakata me ra kitaka vei kemudou na tamata, dou kitaka vaka talega kina vei ira.”​—Maciu 7:12.

“Ke dua e cakava e dua na ka ca vei kemuni, ni kakua ni sauma lesu e na dua tale na ka ca. Ni tovolea mo ni cakava na ka e vinaka e na matadra na tamata kece ga. Ni cakava na ka kece ga ko ni rawata mo ni veilomani tiko ga kina kei ira na tamata kece ga. Ni kakua ni sauma na ca sa caka vei kemuni. Laiva vua na Kalou me sauma. Ni sa volai tu e na i Vola Tabu: ‘Sa noqu i tavi me’u cudruvaka, au na sauma o i au,’ sa kaya na Turaga.”​—Roma 12:17-19, VV.

“Ni sa vosota talega na Karisito na rarawa e na vukumudou, a sa laiva vei kemudou nai vakarau, mo dou muria na we ni yavana: . . . ni sa vakasewasewani ko koya, sa sega tale ni ia na veivakasewasewani; ni sa vakararawataki tiko, sa sega ni vosavakacudrucudru; sa laivi koya ga vua sa lewa vakadodonu.”​—1 Pita 2:21-23.

[iYaloyalo ena tabana e 7]

Sa vakavulici ira e levu o Jiova mera tinia na nodra dau veivakalolomataki