Era na Vuavuaivinaka Tiko ga Vakayalo Nira sa Qase Mai

“O ira era tei e na vale i Jiova . . . era na vuavua tiko ni ra sa qase mai.”​—SAME 92:​13, 14.

1, 2. (a) E dau raici vakacava na bula vaqase? (b) Cava e yalataka na iVolatabu me baleta na revurevu ni ivalavala ca e vu mai vei Atama?

ITABAQASE​—cava o vakasamataka ena vosa oqo? Salulu beka ni kuli ni yago? Sega ni rogo vinaka? Sasala? Se “na veisiga ca” e cavuti vakamatata ena Dauvunau 12:​1-7? Ke vaka kina, e vinaka mo nanuma ni ivakamacala e cavuti ena Dauvunau wase 12 e sega ni kena a nakita taumada na Kalou. Oqo na ka sa qai yacovi keda ena vuku ni ivalavala ca i Atama.​—Roma 5:​12.

² Na toso mada ga ni bula e sega ni ka ca, ni o keda li eda via bula tiko ga. Na veika bula kece e kena inaki mera tubu, mera lai matua sara. Na leqa vakaitamera e sa mai tara na kawatamata ena vuku ni bula ivalavala ca ena loma ni ono na udolu na yabaki sa oti e sa na vakarau oti vakadua. Me sa na vakilai tale na bula vinaka ena sega tale kina na qase kei na mate, me vaka na inaki taumada ni Kalou. (Vakatekivu 1:​28; Vakatakila 21:​4, 5) Ni yaco oya, ‘e sega tale ni dua na lewenikoro ena kaya: Au tauvimate.’ (Aisea 33:24) Era na “cauravou tale” na qase, ena vuki na lewedra “me vaka na lewe ni gone.” (Jope 33:25) Ena gauna mada ga oqo, eda na vosota tiko na revurevu ni ivalavala ca e vu mai vei Atama. Ia, era na vakalougatataki vakalevu na tamata i Jiova nira vavaca yani na bula vaqase.

3. Sala cava e rawa nira ‘vuavuaivinaka tiko ga kina na lotu Vakarisito e dina nira sa qase mai’?

³ E yalataka na Vosa ni Kalou ni “o ira era tei e na vale i Jiova . . . era na vuavua tiko ni ra sa qase mai.” (Same 92:​13, 14) Ena vosa vakatautauvata oqo, e vakaraitaka kina na daunisame ni rawa nira tubu ra qai bulabula tiko ga vakayalo na tamata yalodina ni Kalou e dina ni sa na rairai toro sobu tiko na nodra bula vakayago. E vakadinadinataki oqo vei ira e so ena gauna vakaivolatabu, vaka kina ena gauna oqo.

‘Sega ni Lako Tani’

4. E vakaraitaka vakacava na parofita yalewa o Ana na yalo ni veiqaravi, e vakaicovitaki kina vakacava?

⁴ Dua na parofita yalewa ena imatai ni senitiuri o Ana. Sa yabaki 84, ia e ‘sega ni lako tani mai na valenisoro, e daulotu, daulolo, qai daumasu ena siga kei na bogi.’ E sega ni vakaitikotiko ena valenisoro o Ana ni lewe ni “yavusa i Aseri” o tamana, e sega ni Livai. Vakasamataka nona sasaga me tiko ena valenisoro e veisiga me tekivu ena gauna ni vakacaboisoro ena mataka me yacova ni oti na vakacaboisoro ena bogi! Ia, a vakaicovitaki o Ana ena vuku ni nona veiqaravi. E kalougata ni tu sara ga ena valenisoro me tavaki Josefa kei Meri ena gauna erau kauti Jisu yani kina me lai cabori vei Jiova, me vaka e vakaroti ena Lawa. Ni raici Jisu ga o Ana, sega tale ni wawa nona sa “vakavinavinaka vua na Kalou, ka tukuni koya vei ira kece era waraka tiko na vakabulai nei Jerusalemi.”​—Luke 2:​22-​24, 36-38, VV; Tiko Voli mai na Lekutu 18:​6, 7.

5, 6. Era sa vakaraitaka tiko vakacava e levu na itabaqase nikua nira ucui Ana?

⁵ Levu na itabaqase nikua era vakataki Ana ena nodra sega ni dau calata na soqoni, era dau masulaka me tubu vakalevu na cakacaka, qai gu na lomadra mera tukuna yani na itukutuku vinaka. E kaya e dua na tuakada sa yabaki 80 vakacaca erau sega ni dau calata vakaveiwatini na soqoni: “E tiki ni neirau bula na soqoni. Keirau sega ni vinakata me keirau calata. Vanua era tiko kina na tamata ni Kalou keirau na tiko tale ga kina. Ya ga na vanua keirau dau vakila kina na lomavakacegu.” Sa ivakaraitaki vinaka dina vei keda kece!​—Iperiu 10:​24, 25.

⁶ “Keu rawa ni vakaitavi ena so na ka e vauca na sokalou dina, au na vakaitavi kina.” Oqo na ibole nei Jean, e dua na yada lotu Vakarisito sa yabaki 80 vakacaca. E tomana: “Au dau rarawa ena so na gauna, ia au sega ni vinakata mera lai vakila na wekaqu vakayalo na noqu rarawa.” E laurai e matana na mamarau ni vakamacalataka na nona dau lako i vanua tani me lai tiko ena so na soqo vakayalo. A tukuna o koya vei ira era gade vata tiko ena dua na ilakolako wale ga oqo, “Sa oti noqu via saravanua; Au sa via lako ina cakacaka vakavunau!” Dina ni sega ni kila o Jean na vosa ni vanua oya, ia e rawa ni uqeti ira na lewenivanua mera rogoca na itukutuku ena iVolatabu. Kena ikuri, e vica na yabaki nona veivuke tiko ena dua na ivavakoso lailai, e dina ni gadrevi vua me vulica e dua na vosa vou, me taura tale ga e dua na aua me qai yaco ina vanua ni soqoni.

Yavalata Tiko ga Nomu Vakasama

7. Ni sa kenaturaga, e vakaraitaka vakacava o Mosese ni vinakata me vaqaqacotaka tiko ga nona veiwekani kei na Kalou?

⁷ Na qaseti ni bula e dau salavata kei na toso ni gauna. (Jope 12:12) Ena dua tale na yasana, na matua vakayalo e sega ni vakatau ena dede ni bula. O koya gona, na tamata yalodina ni Kalou ena sega ni lomavakacegu ena veika e vulica ena veitabayabaki sa oti, ia ni toso na gauna, ena saga me “tubu” tiko ga “e na kila ka.” (Vosa Vakaibalebale 9:9) Sa yabaki 80 o Mosese ena gauna e lesi koya kina o Jiova. (Lako Yani 7:7) Sa bau dede toka oya ni vakatauvatani kei na balavu ni bula ena nona gauna, ni a vola: “Na neimami veiyabaki sa vitusagavulu,” ke dua e “kaukauwa” sa rawa ni yacova sara na “yabaki walusagavulu.” (Same 90:10) Ia, e sega ni kaya o Mosese ni sa sega ni ganiti koya na vuli ni sa qase. Oti e vicasagavulu na yabaki nona qarava na Kalou, nona ciqoma e so na itavi dokai kei na ilesilesi bibi, se kerei Jiova ga: “Ni vakatakila mai vei au na nomuni valavala, me’u kilai kemuni.” (Lako Yani 33:13) E dau vinakata o Mosese me vaqaqacotaka tiko ga nona veiwekani kei Jiova.

8. Cava e cakava o Taniela me yavala tiko ga kina nona vakasama ni sa yabaki 90 vakacaca, na cava e yaco kina?

⁸ Ni sa yabaki 90 vakacaca mada ga na parofita o Taniela, se dau vakadikeva voli ga na Vosa ni Kalou. Na veika e raica ena nona dikevi ira voli “nai vola”​—kena irairai ni okati kina na ivola na Vunau ni Soro, Aisea, Jeremaia, Osea, kei na Emosi​—e uqeti koya me vakasaqarai Jiova ena nona masumasu vagumatua. (Taniela 9:​1, 2) E rogoci na masu oya ni qai vakamatatataki vua na veika e vauca na nona lako mai na Mesaia kei na veika ena yaco ena sokalou savasava.​—Taniela 9:​20-​27.

9, 10. Na cava era cakava e so mera yavalata tiko ga kina nodra vakasama?

⁹ Me vakataki Mosese kei Taniela, e rawa nida yavalata tiko ga noda vakasama ena noda dau vakadikeva na veika vakayalo, me salavata kei na ka eda rawata. Levu era sa vakayacora tiko. O Worth, e dua na qase ni ivavakoso sa yabaki 80 vakacaca, e dau saga me kua ni calata na kakana vakayalo e vakarautaka “na dauveiqaravi yalo dina ka vuku.” (Maciu 24:​45, VV) E kaya, “Dua na ka noqu taleitaka na ka dina, e vakatubuqoroqoro noqu raica ni sa qai rarama cake tiko ga na ka dina.” (Vosa Vakaibalebale 4:​18) Sa 60 vakacaca na yabaki nona cakacaka vakaitalatala voli vakatabakidua o Fred, ia e dau marautaka me veitalanoataka kei ira na nona itokani vakayalo e so na ulutaga vakaiVolatabu. “Dodonu me yavalati tiko ga noqu vakasama ena veika vakayalo,” e kaya o koya. “Ke o rawa ni raitayaloyalotaka na veika e tu ena iVolatabu​—me matata vei iko na kedra ibalebale​—mo qai rawa ni raica na kedra veisemati kei ‘nai vakarau ni vosa dina,’ sa na qai matata vei iko na veika kece. O na raica ni sega sara ga ni dua na ka ena iVolatabu e veisaqasaqa.”​—2 Timoci 1:​13.

¹⁰ Ni dua e sa qase, sega ni kena ibalebale ni sa na sega ni rawa ni vulica na ka vovou se veika vereverea. Ena gauna oqo, era sa vulica tiko na wilivola kei na volavola na yabaki 60, 70, kei ira sara mada ga na 80, so era vuli vosa vou. Era cakava oqo e so na iVakadinadina i Jiova mera wasea rawa kina na itukutuku vinaka vei ira na duikaikai. (Marika 13:10) Rau sa yabaki 60 vakacaca o Harry kei na watina ena gauna erau bole kina me rau veivuke vei ira na vosa vakaPotukali. E kaya o Harry: “Na itavi kece ena dredre ga nida sa qase.” Ia, ena yalogu kei na sasaga, erau sa vakavulica rawa tiko kina na ka dina mai na iVolatabu ena vosa vakaPotukali. Sa vicavata tale ga na yabaki nona dau vunau tiko ena vosa vou oqo o Harry ena soqo ni tikina.

11. Cava meda dikeva kina na nodra ivakaraitaki na itabaqase yalodina?

¹¹ Macala tu ga ni kedra ituvaki e so era na sega ni rawata kina na itavi vaka oqo. O koya gona, na cava eda mai dikeva tiko kina na ka era rawata e so na itabaqase? Sega ni kena inaki mera saga e so mera rawata tale ga na veika oya. Eda dikeva tiko ena vuku ga ni ka a vola na yapositolo o Paula vei ira na Iperiu lotu Vakarisito me baleti ira na qase ni ivavakoso yalodina ni a kaya: “Ni vakasamataka na i tovo ni nodra bula . . . vakadamurimuria na nodra vakabauta.” (Iperiu 13:​7, VV) Nida vakananuma na ivakaraitaki ni gugumatua vaka oya, eda na uqeti meda vakatotomuria na nodra vakabauta, na vakabauta e vakavuna mera gumatua tiko ga na itabaqase oqo ena nodra qarava na Kalou. Na cava e vakaukauataki Harry voli, e sa yabaki 87 ena gauna oqo? E kaya, “Au vinakata meu vakayagataka vakavuku na vo ni noqu bula, meu solia noqu vinaka kece ena cakacaka i Jiova.” O Fred, sa cavuti oti, e dau ka ni marau vua na nona veiqaravi voli e Peceli. E kaya, “E dodonu mo raica na sala o rawa ni qaravi Jiova vinaka kina, qai dei tiko ga kina.”

Ra Dei Tu ga, Dina ni Veisau na iTuvaki

12, 13. E vakaraitaka vakacava o Pasiliai na gu ni yalona me qarava na Kalou e dina ni sa veisau na kena ituvaki?

¹² E sega ni ka rawarawa na ciqomi ni veisau e dau yaco ena noda bula. Ia, e rawa nida vakaraitaka ni gu tu ga na yaloda meda qarava na Kalou e dina ni yaco na veisau vaka oqo. iVakaraitaki vinaka ena tikina oqo o Pasiliai na kai Kiliati. Ni sa yabaki 80, dua na ka nona kauaitaki Tevita kei na nona mataivalu. E vakarautaka na kedra kei na vanua mera moce kina ena gauna e via vuaviritaki Tevita tiko kina o Apisalomi. Ni suka tiko i Jerusalemi o Tevita, a liutaki ira voli na tamata i Tevita o Pasiliai me yaco sara ina uciwai na Joritani. Mani sureti Pasiliai o Tevita me lai veiqaravi ena nona vale vakatui. Cava e qai kaya o Pasiliai? “Sa walusagavulu na noqu yabaki e na siga oqo: . . . sa kila rawa beka na nomuni tamata na kenai kanakana ni ka ka’u sa kania se na ka ka’u sa gunuva? au sa rogoca rawa tiko li na domodra na tagane dausere kei na yalewa dausere? . . . raica na nomuni tamata ko Kimami; me lako vata yani ko koya kei na noqu turaga na tui; ia mo ni cakava vua na ka e vinaka vei kemuni.”​—2 Samuela 17:​27-​29; 19:​31-​40.

¹³ Dina ni sa veisau na ituvaki kei Pasiliai, ia e cakava na ka e rawata me tokona kina na tui lumuti i Jiova. E liaca ni yamena e sa sega ni vakila soti na totoka ni kakana, sega tale ga ni rogo vinaka na daligana, ia e sega ni rarawa kina. Na nona tu vakarau me soli Kimami me ciqoma na itavi e lesi mai e vakaraitaka votu na vinaka ni lomana. Era vakataki Pasiliai e levu na itabaqase nikua ena nodra sega ni nanumi ira ga kei na nodra lomasavu. Era tokona na sokalou dina ena veika era se rawata, era kila ni “vinakata sara na Kalou nai madrali vakaoqo.” Eda kalougata nira maliwai keda na yalodina vaka oqo!​—Iperiu 13:16.

14. E vakaibalebale vakacava na veika e volai ena Same 37:​23-​25 ni raici vata kei na kena tukuni ni sa qase o Tevita ena gauna oya?

¹⁴ E veiveisau tale ga na ituvaki kei Tevita, ia e kila dei tu ni sega ni dau veisau o Jiova ena nona kauaitaki ira na qaravi koya ena yalodina. Ni vakarau lai cava na nona bula, sa qai vola e dua na sere eda sa kila levu nikua me Same 37. Vakasamataka mada nona dabe toka o Tevita me vakananuma lesu na vinaka i Jiova, qai lagata toka na qaqanisere oqo: “Sa vakataudeitaka ko Jiova nai lakolako ni tamata vinaka: ka sa rekitaka na nona sala ko koya. Kevaka sa bale, ena sega ni vakabalei vakadua; ni sa tokoni koya cake ko Jiova e na ligana. Au a gone, ka’u sa qai qase mai; ia ka’u a sega ni raica na yalododonu ni sa biu laivi, se na nona kawa ni ra sa vosai kedra madrai.” (Same 37:​23-​25) E raica o Jiova ni veiganiti me cavuti e ke ni sa qase o Tevita. E vakaibalebale dina noda kila oqo nida vakasamataka vata kei na vosa e cavuta sara ga mai lomana!

15. E ivakaraitaki vakacava ena yalodina na yapositolo o Joni, dina ni veiveisau na kena ituvaki, sotava tale ga na bula vaqase?

¹⁵ iVakaraitaki vinaka tale ga ni yalodina na yapositolo o Joni, dina ni veisau na kena ituvaki, e sa qase tale ga. Rauta ni 70 na yabaki nona qaravi Jiova voli, sa qai lai vesu ena yanuyanu o Patemo ena vuku ni nona “vunautaka na vosa ni Kalou kei na dina sa mai vakatakila ko Jisu.” (Vakatakila 1:​9, VV) Ia, se vo na nona cakacaka. Me cava tale, na ivola kece ni iVolatabu e vola era qai volai ena icavacava ni vica na yabaki ni nona bula. Ni vesu tiko e Patemo, a vakaraitaki vua na raivotu vakatubuqoroqoro e vola vakamatata tu ena ivola na Vakatakila. (Vakatakila 1:​1, 2) Vakabauti ni qai sereki o Joni ena gauna e veiliutaki kina na empara ni Roma o Nerva. Oti oya ena rauta na 98 S.K., ni sa via yabaki 90 se 100, sa qai vola o Joni na Kosipeli e vakayaca vua, kei na tolu tale nona ivola lalai.

Yalodina ena Sega ni Guilecavi

16. Era na vakaraitaka vakacava na nodra yalogu ni qaravi Jiova o ira na sega ni talaucaka rawa na lomadra?

¹⁶ Duidui na sala e rawa ni yalani kina na ka eda cakava, duidui tale ga na kena tatara ina noda bula. Me kena ivakaraitaki, e so e dredre mera vosa ena vuku ni kedra mate. Ia, era sega ni guilecava rawa na loloma ni Kalou kei na nona yalovinaka vei ira. Lailai sara beka na ka era cavuta rawa, ia e lomadra era kaya tiko vei Jiova: “A ka vakaidina na noqu loloma ki na nomuni vunau! Au sa vakanananu kina e na siga taucoko ka bogi.” (Same 119:97) O Jiova e kilai ira vinaka na “vakananuma na yacana,” e qoroi ira nira sega ni muri ira na vo ni lewe i vuravura era sega ni kauaitaka na veika e vinakata. (Malakai 3:​16; Same 10:4) Eda lomavakacegu nida kila ni sega ni vuni vei Jiova na veika vinaka e tu e lomada!​—1 Veigauna 28:9; Same 19:14.

17. Na cava era sa kotora o ira na qaravi Jiova dede tu mai ena sega ni guilecavi rawa?

¹⁷ Kua ni guilecava ni o ira na qaravi Jiova dede tu mai era sa kotora e dua na ivakaraitaki ni vosota e vakasakiti dina​—na vosota ena sega ni guilecavi rawa. A kaya o Jisu: “Dou na maroroya na yalomudou ni dou sa dauvosota.” (Luke 21:19) Io, e bibi na vosota me rawati kina na bula tawamudu. Vei kemuni sa ‘cakava na loma ni Kalou,’ sa laurai votu tale ga nomuni yalodina, sa rawa ni o ni vakanamata mo ni “taukena na ka sa yalataki.”​—Iperiu 10:​36, VV.

18. (a) Cava e marautaka o Jiova ni raica vei ira na itabaqase? (b) Cava eda na dikeva ena ulutaga e tarava?

¹⁸ E marautaka o Jiova na nomu qaravi koya mai vu ni lomamu, veitalia se mani vakacava na kena levu se kena lailai. Sa na vuca tiko beka na ‘yago e sau’ ia sa rawa ni vakavoui tiko e veisiga na “noda bula e loma.” (2 Korinica 4:​16, VV) Sega ni vakabekataki ni marautaka o Jiova na veika o sa rawata ena gauna sa oti, ia e matata vakasigalevu ni marautaka tale ga na ka o sa cakava tiko ena gauna oqo ena vuku ni yacana. (Iperiu 6:​10) Ena ulutaga e tarava, eda na dikeva kina na yaga ni yalodina vaka oqo.

O na Sauma Vakacava?

• E ivakaraitaki vakacava o Ana vei ira na itabaqase lotu Vakarisito nikua?

• Cava e sega ni yalana kina na ka eda rawata na noda yabaki?

• Era na vakaraitaka vakacava na itabaqase ni se sega ga ni yali vei ira na yalo ni qaravi Kalou?

• E raica vakacava o Jiova na nodra veiqaravi na itabaqase?

[iYaloyalo ena tabana e 23]

Ena nona vakadikeva “nai vola,” e kila rawa kina o Taniela na dede ni tu vakavesu nei Juta

[iYaloyalo ena tabana e 25]

Levu na itabaqase era ivakaraitaki ena nodra dau tiko ena soqoni, gumatua ena cakacaka vakavunau, kei na gu ni lomadra mera vuli