Uqeti Ratou Nomu Vuvale ena “Vosa Vinaka”

A WARAKI watina tiko ena motoka o David qai raica toka ga nona kaloko. E cudru vakalevu ni bera tiko mai o Diane na watina. Ni curu ga mai tuba, sa sega ni kinoca rawa o David na nona cudru.

E kailavaka: “Au sa oca na wawa! O sa dau bera tu ga! Sega ni rawa ni o bau totolo ena dua na gauna?”

Tagi o Diane ena levu ni nona rarawa qai cici i lomanivale. Kila sara ga o David ni ka e yaco oya e kuria ga na leqa. Cava ena cakava? E bokoca na idini ni motoka, cegu levu qai muri watina i lomanivale.

E dau yaco dina na ituvaki vaka oya. O dau veivutunitaka ena so na gauna na vosa o cavuta? Eda na veivutunitaka ke da sega ni vakasama mada e liu. Oqo na vuna e kaya kina na iVolatabu: “A lomana na yalododonu sa daunanuma [vakasamataka] na ka me kaya.”​—Vosa Vakaibalebale 15:28.

Ia, e dau dredre meda vakasamataka vinaka na ka eda kaya, vakauasivi ke da cudru, rere, se rarawa. Noda via vakaraitaka na lomada e rawa ni tini ina noda beitaka se vakalewa e dua, vakauasivi o ira na lewe ni noda vuvale. Lai yaco kina na veileti, se vakararawataka na lomana e dua.

Cava meda cakava me kua ni yaco oya? Eda rawa ni lewa vakacava na lomada? Ena yaga e so na ivakasala i Solomoni na dauvola iVolatabu.

Vakasamataka na Ka Mo Tukuna kei na Kena iTautau

A vakaraitaka o Solomoni ena ivola na Dauvunau, ni tawayaga na ogaoga ni bula e veisiga. E kaya: ‘Au cata na bula.’ Kaya tale ga “a ka wale e na ka wale.” (Dauvunau 2:​17; 12:8) Ia, a sega ni volai na Dauvunau me vakaraitaka kina o Solomoni na veika a rarawataka. E kila ni sega ni vinaka me tukuna ga na veika ca a yaco. Ena itinitini ni ivola, a vakaraitaka kina o Solomoni ni ‘a qara me kunea na vosa vinaka kei na ka sa volai e dodonu qai dina.’​—Dauvunau 12:10.

E matata vei Solomoni ni gadrevi me lewa na lomana. Vaka me taroga tiko: ‘E dina se dodonu na ka au vakarau tukuna? Ena vinaka beka ra qai taleitaka o ira na rogoca?’ Ni qara na “vosa vinaka” e dina, e rawa kina me lewa na lomana.

E sega wale ga ni ivola vakasakiti na Dauvunau, ia e ivurevure tale ga ni vuku vakalou me baleta na inaki ni bula. (2 Timoci 3:​16, 17) E yaga beka ena noda veivosaki kei ira na lewe ni noda vuvale na veika a vola o Solomoni? Vakasamataka mada e dua na kena ivakaraitaki.

Lewa na Lomamu

Kaya mada ni suka mai na vuli e dua na gonetagane, e kauta tiko mai na nona ripote ni vuli qai matararawa tu. Raica o tamana ena nona ripote ni sega ni vinaka na maka ni dua na lesoni. Totolo sara nona cudru ni vakasamataka nona dau vakawelewele ena vuli lesoni o gone. Vinakata sara ga me kaya vei luvena: “O sa rui vucesa! Ke vaka tiko ga oqo, o na sega ni rawata e dua na ka!”

Ni bera ni cudruvi luvena, de vinaka me taroga, ‘E dina beka se dodonu na ka au nanuma?’ Ena yaga na taro oqo ena nona vakadeuca na ka e nanuma kei na veika dina. (Vosa Vakaibalebale 17:27) Ena sega beka ni rawaka o gone ni sega ni vinaka na kena maka ni dua na lesoni? E vucesa dina se vakalatilati ga ena nona vuli lesoni e so na ka e sega ni matata vua? Vakadreti keda na iVolatabu meda yalomalua da qai raica na veika dina me baleta e dua na ituvaki. (Taito 3:2; Jemesa 3:​17) Me veiuqeti o itubutubu vei gone, ena gadrevi me ‘vosa vakadodonu, vakaidina tale ga.’

Cavuta na Vosa Veiganiti

Ni vakasamataka o tamana na ka me kaya, ena rairai taroga, ‘Na cava beka meu tukuna me rawa ni ciqoma qai taleitaka kina o luvequ na ka au kaya?’ Sega ni rawarawa meda cavuta na vosa veiganiti. Ia, mera nanuma na itubutubu nira dau nanuma na itabagone, ke ra sega ni cakava rawa e dua na ka, sa na tawayaga na ka kece. So na gauna era na nuiqawaqawataka vakalevu e dua na ka era lekata, vakavuna mera beci ira kina. Ke yalototolo na itubutubu, ena nanuma dina ga o gone ni sega na betena. E kaya na Kolosa 3:​21: “Kakua ni vakacudrui ira na luvemudou, de ra datuvu kina.”

Na vosa me vaka na “dau” kei na “sega tu ga” e vakalevutaka ga na leqa. Ni kaya e dua vei rau na itubutubu: “E sega na betemu,” ena sega li ni beci koya ga kina o gone? Ke sa vakalewai tu ga na veika e cakava, ena nanuma o gone ni tawayaga. Sega wale ga ni veivakayalolailaitaki, e sega tale ga ni dina.

Ena vinaka ke vakabibitaki na veika vinaka me baleta e dua na ituvaki. Rawa ni kaya o tama ena ivakaraitaki mai cake: “Luvequ, au kila ni o rarawataka na lailai ni kemu maka. Au kila ni o dau qacoya na vuli. E vinaka me daru veivosakitaka mada na sala me valuti kina na leqa o rairai sotava tiko.” Rawa ni taroga o tama e so na taro me rawa ni kila kina se cava na vu ni leqa.

Ena yaga sara vakalevu ke vakasamataki vinaka na ka e tukuni, sega ni yalototolo qai karalaki gone. E vakadeitaka na iVolatabu: “A vosa vinaka . . . sa ka kamikamica ki na yalo, ka sa bula kina na sui.” (Vosa Vakaibalebale 16:24) Era na bulabula na gone​—okati kina o ira kece na lewenivuvale​—ke ra veiyaloni, ra veilomani tale ga.

“Na Ka sa Oso Vakalevu Kina na Lomada”

Vakasamataka mada na tagane vakawati a vakamacalataki ena imatai ni ivakaraitaki. Ena vinaka cake beka ke a vakasamataka mada na “vosa vinaka” mai na nona kailavaki watina ena levu ni nona cudru? Na tagane vakawati e sotava na ituvaki vaka oya, ena vinaka me taroga: ‘Ke gadrevi mada ga me saga o watiqu me dau totolo, e donu beka ke tukuni ni dau bera tu ga? E gauna veiganiti beka meu kauta cake mai kina na leqa oqo? Ena uqeti koya beka me veisau na noqu vakalelewa kei na noqu vosa cudrucudru?’ Nida taroga na taro vaka oqo, eda na sega kina ni vakararawataka e dua eda lomana.​—Vosa Vakaibalebale 29:11.

Ia, vakacava ke sa tini tu ga ena veiba na veivosaki vakavuvale? Ena rairai gadrevi meda raica vakatitobu na ka, da vakasamataka se cava ena vakaraitaka na vosa eda vakayagataka. Na vosa eda cavuta nida yalolailai se lomabibi ena vakavotuya na ka e tu e lomada. E kaya o Jisu: “Sa vosataka na gusuda na ka sa oso vakalevu kina na lomada.” (Maciu 12:​34) Koya gona, na ka eda tukuna e vakavotuya na veika eda vakasamataka, na lomada kei na noda ivalavala.

E donu tiko beka na noda rai me baleta na bula? Ena vakavotuya oqori ena veika eda veivosakitaka. Eda dau yalodredre, rai cala, se vakalelewa? Ke vaka kina, ena rawa nida vakayalolailaitaki ira na tani ena ka eda tukuna se na kena itautau. Eda sega beka ni liaca ni veivakayalolailaitaki na vosa eda cavuta. Rairai eda nanuma ni donu tiko na noda rai. Ia meda qarauna de da vakaisini keda tiko ga.​—Vosa Vakaibalebale 14:12.

Eda vakavinavinakataka ni tiko na Vosa ni Kalou. E uqeti keda na iVolatabu meda dikeva tale noda vakasama da qai vakalewa se e vei e donu, e vei ena gadrevi me veisau. (Iperiu 4:​12; Jemesa 1:​25) Se mani vakacava na noda ivalavala se na noda isususu, ena rawa vei keda kece meda veisautaka na noda rai kei na noda ivakarau, kevaka e lomada dina.​—Efeso 4:​23, 24.

Me lako vata kei na iVolatabu, e rawa tale ga nida vakalewa na ivakarau ni noda veivosaki kei ira na tani ena noda tarogi ira e so. Kena ivakaraitaki, tarogi kemu isa se dua vei ratou na luvemu me tukuna sara ga vakadodonu vei iko na ivakarau ni nomu veivosaki. Veivosaki kei na dua na nomu itokani matua, drau veikilai vinaka. Ena gadrevi na yalomalumalumu me rawa ni o ciqoma na ka era kaya kei na nomu vakayacora na veiveisau ke gadrevi.

Vakasama ni Bera ni O Vosa!

Kena itinitini, kevaka da sega ni via vakararawataka e dua ena vuku ni vosa eda tauca, meda vakayacora na ka e volai ena Vosa Vakaibalebale 16:23: “A lomana na vuku sa vakavukuya na gusuna, ka sa kuria nai vakavuvuli ni tebenigusuna.” E sega ni ka rawarawa na noda lewa vinaka na lomada. Ia, ke da qara na sala meda kilai ira vinaka na tani mai na noda beitaka se beca e dua, ena rawarawa sara meda cavuta na vosa veiganiti.

E sega ni dua vei keda e uasivi. (Jemesa 3:2) So na gauna eda na vosa vakasabalia. (Vosa Vakaibalebale 12:18) Ia, ena veiuqeti ni Vosa ni Kalou, eda na rawa ni vakasamataka na ka eda vakarau tukuna, da qai nanumi ira na tani mai na noda nanumi keda ga. (Filipai 2:4) Meda vakadeitaka nida na qara na “vosa vinaka” e dina, vakauasivi nida veivosaki kei ira na lewe ni noda vuvale. Ena veitaraicake, veivakabulabulataki tale ga vei ira eda lomana na vosa eda cavuta, sega ni mosimosi qai veibasuraki.​—Roma 14:19.

[iYaloyalo ena tabana e 12]

Rawa vakacava nida qarauna na vosa eda cavuta?