‘E Vakararamataka Tiko ga o Jiova na Matana Vei Ira’
E RAUTA ni 30 na ua era tiko e matada. Era cakacaka vata e 14 na ua me rawa kina nida dredre! Vakasamataka mada na ivakarau ni veivosaki ke sega na ua kece qori. Ena vinaka beka kina noda veivosaki? Sega sara ga. Ia, vei ira na galu e vakaibalebale vakalevu na rairai ni mata. Ni salavata kei na ivukivuki eso, e vakaraitaki rawa kina na vakasama. Levu era kurabuitaka na sala e vakaraitaki kina ena vosa vagalu na vakasama dredre kei na kena itukutuku matailalai.
Ena gauna qo, sa ra raica na galu e vuravura raraba na mata e vutuniyau cake na kena ibalebale, ni vakatauvatani kei na matada. E vaka sara ga nira raica na “mata i Jiova.” (Lele 2:19, NW) Qo e sega ni yaco ga vakacalaka. E dau lomani ira vakalevu na galu o Jiova. A vakaraitaka qori ena matanitu o Isireli. (Vunau 19:14) Ena gauna tale ga qo, e vakadinadinataki nona kauaitaki ira na galu. “Sa vinakata [na Kalou] me bula na tamata kecega, ka mai kila sara nai vakavuvuli dina.” (1 Tim. 2:4) Nira vulica gona na kilaka dodonu me baleta na Kalou, e levu era sa mai kilai koya. Era cakava vakacava qori nira sega ni rogo rawa? Ni bera ni saumi na taro qori, meda dikeva mada na vuna e bibi kina na vosa vagalu vei ira na galu.
Era Vuli Mai na Ka Era Raica
E levu na rai cala e tu me baleti ira na galu. Me vakadodonutaki mada eso vei ira qori. E rawa nira draivataka na motoka. E dredre mera kila na veika e cavuta tiko e dua. Na vosa vagalu e sega ni tautauvata kei na nodra ivola na mataboko se na braille. E sega ni dua ga na vosa vagalu e vakayagataki tiko e vuravura raraba. Ia, e duidui nodra ivakarau ni veivosaki na galu ena duidui vanua era cavutu mai kina.
E rawa beka nira wilivola na galu? Eso e matata nodra wilivola, ia e levu e dredre mera wilivola. Na vuna? Baleta na veika e tabaki ena ivola e yavutaki ena ka e vosataki. Vakasamataka mada nona vuli vosa e dua na gone lailai e sega ni galu. Na gauna e sucu kina e dua na gone, e sa na rogoca tiko na vosa ni vanua ya. Ena dua ga na gauna lekaleka, sa na rawa ni biuta vata eso na vosa me dua na iyatuvosa. Ena cakava qo baleta ni sa dau rogoca tiko na veivosaki. Koya gona, ni tekivu wilivola na gone, na vosa e vulica ena ivola ena salavata kei na rorogo kei na vosa e sa kila tu.
Raitayaloyalotaka mada ke o tu mai vanuatani, o qai tiko ena dua na rumu e yavolita tu na iloilo na kena lalaga, e dredre me curu kina na rorogo. O se sega mada ga ni bau rogoca na vosa ni vanua ya. Era na gole yani na itaukei ni vanua ya e veisiga, ra tu ga e tuba, ra qai saga mera vosa vei iko. O sega sara ga ni rogoca na ka era kaya tiko. O raica ga na yavala ni tebenigusudra. Nira siqema ni o sega ni tauri ira rawa, era na vola na vosa ga era a cavuta ena dua na draunipepa ra qai vakabira ena iloilo mo raica. Era nanuma ni o sa na kila. Ia o na rawa beka ni kila na ka era vola? O na vakadinata ni dredre dina na veivosaki ena ituvaki va qo. Na vuna? Baleta na ka e volai ya, o se sega sara ga ni rogoca. E tautauvata vinaka qo kei na ituvaki era tu kina na galu.
Na vosa vagalu e ivakarau ni veivosaki vinaka vei ira na galu. Ena vakayagataka eso na ivakatakilakila ena vanua e tu kina me dusia na duidui ituvaki. Nona cakava qo salamuria na rairai ni matana, e sa muria sara tiko ga na ivakarau ni vosa vagalu. Ena sala qo e laurai kina na nodra vosa, era qai kila na itukutuku e vakasavui tiko.
E vakaibalebale kece nona yavalata na ligana, na yagona, kei na matana e dua na galu. Na irairai ni matana e sega ni kena inaki mera kauai ga kina na tamata. Qori e tiki bibi kece ni vosa vagalu. Kena ivakaraitaki: Ni deguvacu e dua, e rawa ni vakaraitaka na taro e vakavure vakasama se kena isau ga na io se na sega. Ke siro na vacuna, e vakaraitaka ni taroga tiko o cei, na cava, e vei, e naica, na vuna, se vakacava. Na yavala ni gusu, e vakaraitaka na levu ni dua na ka, se na kaukaua ni ka e caka. Nona yavalata na uluna, na baluna, laveta na tabana, kei na sauriva ni matana, era vakaibalebale kece tu me rawa ni kilai kina e dua na vakasama.
Na ivukivuki kece qori era lakolakovata me taura rawa kina e dua na galu na itukutuku ena sala e marautaka. Ni vakayagataki na veivosaki va qo, ena rawa kina vei ira na galu era kila vinaka na nodra vosa mera vakadewataka na vakasama e tiko ena serekali kei na matavosa dredre, na veidomoni kei na veiwali, na ka eda rawa ni tara kei na ka e sega ni laurai.
Yaga Dina na Veika e Tabaki ena Vosa Vagalu
Ni vakaraitaki ena vosa vagalu na kilaka me baleti Jiova, ena rogoca o koya e galu na itukutuku qai “vakabauti” Jiova, o koya e vakavuna na itukutuku qori. Era gumatua gona na iVakadinadina i Jiova na vunau vei ira na galu e vuravura raraba ra qai vakarautaka na isolisoli eso me yaga vei ira. (Roma 10:14) Ena gauna qo, sa rauta ni 58 na timi ni vakadewa ena vosa vagalu e vuravura raraba, vaka kina na nodra DVD vakaivolatabu e rauta ni 40 ena vosa vagalu. Era yaga beka na veika qo?
E tukuna o Jeremy, rau galu ruarua nona itubutubu: “Au nanuma lesu nona saga o tamaqu ena vica na aua me vulica e vica na parakaravu ena Vale ni Vakatawa ena nona rumu. E curu mai tuba, qai tukuna ena marau ena vosa vagalu: ‘Au sa kila! Au sa kila!’ E vakamacalataka sara vei au na ibalebale ni ka a wilika tiko. Au se qai yabaki 12 kina. Au wilika totolo ga na parakaravu qai tukuna vua ena vosa vagalu: ‘Ta, au sega ni vakabauta ni kena ibalebale dina qori. E tukuna tiko ni . . . ’ E sikinala mai meu kua ni tomana noqu ivakamacala, a lesu ina rumu me lai vaqara na kena ibalebale dina. Au sega ni guilecava na rarawa ni matana, kei na noqu drukataka nona lesu tale ina rumu. Ia, ena gauna qo sa tu na DVD ena vosa vagalu e vakarawarawataka vua me kila vinaka na itukutuku. Niu raica na nona marau ni vakaraitaka na veika e nanuma me baleti Jiova, qo e dua na ka au dau raica vakabibi.”
Vakasamataka mada na ivakaraitaki ni dua na veiwatini iVakadinadina erau a vosa vei Jessenia, e dua na goneyalewa galu mai Chile. Ni vakadonuya o tinana me vakaraitaki vei Jessenia na ivola iTalanoa Mai na iVolatabu ena DVD ena vosa vagalu ni Chile, rau tukuna na veiwatini: “Ni tekivu sarasara o Jessenia, a dredre qai lai luluvu. Ni tarogi koya o tinana na vuna e tagi kina, e tukuna ni taleitaka na ka e sarava tiko. A qai kila o tinana ni kila vinaka o luvena na veika a sarava ya.”
E dua na marama e galu ena dua na koro e Venezuela, e dua na luvena, qai buketetaka tiko na ikarua ni luvena. Rau raica vakaveiwatini ni na dredre me qaravi e dua tale na gone ena vuku ni leqa vakailavo, rau mani nanuma me vakalutu. Rau a sega ni kila na ituvaki qo na iVakadinadina i Jiova a veisiko yani, rau qai vakaraitaka sara vei rau na veiwatini na lesoni 12 ena vidio Na Cava e Loma ni Kalou Vei Keda? ena vosa vagalu ni Venezuela. E vakamacalataka na lesoni qo na rai ni Kalou me baleta na vakalutu kei na laba. E muri a qai tukuna o yalewa vei rau na iVakadinadina ni vakavinavinakataka nona vulica na lesoni ya. E tukuna ni rau qai vakatulewataka me kua na vakalutu. A vakabulai kina na bula ni dua na gone ena yaga ni vosa vagalu ena DVD!
E vakamacalataka o Lorraine e dua na lotu vaKarisito galu: “Na vulici ni iVolatabu e vaka ga noda qitotaka na puzzle. Eso na vanua e lala—e yali eso na tikina—qori ena noqu saga meu kila na kena iyaloyalo taucoko. Ia ni tu vakarawarawa na ka dina ena iVolatabu ena vosa vagalu, e vakatawani na vanua era lala tu ya.” O George e galu, sa 38 na yabaki na nona tiko ena dina. E kaya: “E sega ni vakabekataki ni noda kila ga vakataki keda na ibalebale ni dua na ka, eda na dokai keda kina qai nuidei tale ga. E yaga vakalevu sara vei au na DVD ena vosa vagalu ena noqu toso vakayalo.”
“Soqoni ena Noqu Vosa!”
Me ikuri ni veika e tabaki ena vosa vagalu, era vakarautaka na iVakadinadina i Jiova na ivavakoso e caka kina na soqoni ena vosa vagalu. Ena gauna qo, sa sivia ni 1,100 na ivavakoso ni vosa vagalu e vuravura raraba. E caka ena vosa vagalu na soqoni qai vakamacalataki na ka dina ena iVolatabu ena sala era dau vakasama kina na galu—ena nodra vosa ga. E tukuni ena sala ena dokai kina nodra itovo kei na ivakarau ni nodra bula.
E yaga beka na kena tauyavutaki na ivavakoso ena vosa vagalu? Vakasamataka mada na ivakaraitaki i Cyril, a papitaiso ena 1955. E vica vata na yabaki nona vulica tu vagumatua na ivola vakaivolatabu kei nona tiko ena soqoni. Ena so na gauna era tiko na dauvakadewa, so tale na gauna era sega. Ni sega ni tiko e dua me vakadewa, e dau vakanuinui vei ira na iVakadinadina mera vola eso na ka e tukuni mai na buturara. Ena yabaki 1989, ni sa 34 kina na yabaki nona tiko ena dina, sa qai tauyavutaki na imatai ni ivavakoso ni vosa vagalu e Mereke, ena siti o Niu Yoka. Na cava nona rai o Cyril ni sa mai lewena na ivavakoso qo? “E vaka ga au gole tani mai na dua na veikauloa, se noqu gole tani mai na tanala butobuto ina rarama. Sa dua sara ga na soqoni ena noqu vosa!”
Na ivavakoso ni iVakadinadina i Jiova ena vosa vagalu era dau soqoni vata kina na galu mera vulica kina na veika me baleta na Kalou kei na nona sokaloutaki. Qori na vanua era veitokani qai veiuqeti kina na tamata ni Kalou. Ena vuravura e dredre mera veivosaki kina na galu ra qai sega so ni kauaitaki, na ivavakoso vagalu e vanua vinaka era veivosaki qai veimaliwai kina. Ena vanua qori e rawa kina vei ira na galu mera vuli, mera matua, ra qai tadolova nodra veiqaravi vei Jiova. E levu vei ira na galu era iVakadinadina era sa veiqaravi tiko vakatabakidua. Eso era toki i vanuatani mera vukei ira kina na galu mera kilai Jiova. O ira na tagane lotu vaKarisito era galu era vulica mera qasenivuli maqosa, dau tuvatuvanaki, ivakatawa, e levu gona era sa rawata na ivakatagedegede mera qarava eso na itavi ena ivavakoso.
E sa rauta ni 100 na ivavakoso ni vosa vagalu e Mereke, qai rauta ni 80 na iwasewase lalai. Mai Brazil, e rauta ni 300 na ivavakoso ni vosa vagalu qai sivia na 400 na iwasewase lalai. Rauta ni 300 na ivavakoso vagalu mai Mexico. E Rusia sa sivia ni 30 na ivavakoso ni vosa vagalu qai 113 na iwasewase lalai. Qori era ivakaraitaki lailai ga ni tubu sa yaco tiko e vuravura raraba.
Era vakayacora tale ga na iVakadinadina i Jiova na soqo ni tabacakacaka kei na soqo ni tikina ena vosa vagalu. Ena yabaki sa oti, rauta ni 120 na soqo ni tikina era vakayacori e vuravura raraba ena duidui vosa vagalu. Na soqo va qori e uqeti ira na iVakadinadina era galu mera kila nira lewe tale ga ni mataveitacini e vuravura raraba qai yaga vei ira na kakana vakayalo e vakarautaki mai ena kena gauna.
E galu o Leonard, sa sivia e 25 na yabaki nona tiko ena dina. E kaya: “Au sa dau kila tu ni Kalou dina o Jiova. Ia au sega ga ni kila na vuna e vakatara kina me yaco na veika rarawa. Eso na gauna au dau rarawataki koya sara ga. Ia dua na ivunau ena soqo ni tikina ni vosa vagalu, au sa qai kila na vuna e vakatara tiko kina me yaco na rarawa. Ni oti na ivunau ya, e tarogi au sara na watiqu, ‘O sa qai lomavakacegu?’ Au tukuna vakadodonu, io! Ni oti e 25 na yabaki, au vakavinavinakataka niu a sega ni biuti Jiova. Au dau lomani koya, ia au sega ni kilai koya sara vakavinaka. Nikua au sa kilai koya vinaka!”
Era Vakavinavinaka
Na cava era raica na galu ena nodra vulica na veika me baleti Jiova? Na loloma, yalololoma, lewadodonu, yalodina, veinanumi—kei na levu tale.
E vaka sara ga nira raica tiko na mata i Jiova na iVakadinadina i Jiova era galu e veiyasai vuravura, ena qai matata tiko ga na nodra raica na matana. Ni lomani ira na galu o Jiova, ‘e vakacila kina na matana’ vei ira. (Tiko 6:25) Era vakavinavinakataka dina na galu nira sa mai kilai Jiova!
[iYaloyalo ena tabana e 24, 25]
Sa sivia ni 1,100 na ivavakoso ni vosa vagalu e vuravura raraba
[iYaloyalo ena tabana e 26]
E rarama tiko ga na matai Jiova vei ira na galu