Na “Yalo Tabu e Dau Dikeva . . . na Ka Vuni Mada Ga ni Kalou”
“Ni yalo tabu e dau dikeva na ka kece, na ka vuni mada ga ni Kalou.”—1 KOR. 2:10.
1. Na itavi cava ni yalo tabu a vakabibitaka o Paula ena 1 Korinica 2:10, na taro cava e basika?
EDA vakavinavinakataka na cakacaka ni yalo tabu i Jiova! Na iVolatabu e tukuna ni yalo tabu e dauveivukei, e iloloma, e dau veivakadeitaki qai dau vakamamasu ena vukuda. (Joni 14:16; Caka. 2:38; Roma 8:16, 26, 27) E vakabibitaka o Paula e dua tale na itavi ni yalo tabu: “Ni yalo tabu e dau dikeva na ka kece, na ka vuni mada ga ni Kalou.” (1 Kor. 2:10) Io, e vakayagataka o Jiova nona yalo tabu me vakatakila na ka vuni vakayalo. Ke sega na yalo tabu eda sega ni kila na inaki i Jiova. (Wilika 1 Korinica 2:9-12.) E basika gona e vica na taro: E ‘dikeva vakacava na yalo tabu na ka vuni ni Kalou’? A vakayagataki cei o Jiova me vakatakila na ka vuni qori ena imatai ni senitiuri S.K.? Ena noda gauna, ena vakayagataki cei na yalo tabu me dikeva na ka vuni, ena sala cava?
2. Na cava e rua na sala e yaga kina na yalo tabu?
2 A tukuna o Jisu e rua na sala e yaga kina na yalo tabu. Ni voleka toka nona mate, a tukuna vei ira nona tisaipeli: “Na dauveivuke, na yalo tabu, o koya ena tala mai o Tamaqu ena yacaqu, ena qai vakavulica vei kemudou na ka kece, ena vakalesuya tale ga ina nomudou vakasama na ka kece au tukuna vei kemudou.” (Joni 14:26) Macala gona ni yalo tabu ena vaka na qasenivuli, ena veiuqeti tale ga me dau nanumi lesu na ka. Ni vaka na qasenivuli, ena dusimaki ira na lotu vaKarisito mera kila na ka era sega ni kila tu eliu. Ni dau veiuqeti me nanumi lesu na ka, na yalo tabu ena veidusimaki me nanumi na ka qai vakayagataki vakadodonu na ka e vakamacalataki.
Ena iMatai ni Senitiuri
3. Na vosa cava i Jisu e vakadeitaka ni ‘ka vuni ni Kalou’ ena vakatakilai ni toso na gauna?
3 E levu na ka dina a vakavulica o Jisu vei ratou nona tisaipeli, qai ka vou tale ga. Ia e se levu tale na ka a vinakati me ratou vulica. A tukuna o Jisu vei ratou nona tisaipeli: “Se vo e levu na ka meu tukuna vei kemudou, ia dou na sega ni taura rawa ena gauna qo. Ia ni yaco mai o koya qori, na yalo ni ka dina, ena qai vakatakila vei kemudou na ka dina kece.” (Joni 16:12, 13) A tukuna o Jisu ni yalo tabu ga e rawa ni vakatakila vakalalai na ka vuni vakayalo.
4. Ena siga ni Penitiko 33 S.K., na sala cava e vaka kina na qasenivuli na yalo tabu qai veiuqeti me nanumi lesu na ka?
4 A basika ena siga ni Penitiko 33 S.K. na “yalo ni ka dina,” qai sovaraki vei ira na 120 na lotu vaKarisito era soqo tiko e Jerusalemi. A vakadinadinataki qori, ni raici qai rogoci sara ga. (Caka. 1:4, 5, 15; 2:1-4) Era duivosavosa na tisaipeli ‘me baleta na veika vakatubuqoroqoro ni Kalou.’ (Caka. 2:5-11) Sa qai kena gauna qori me vakatakilai kina na ka vou. A parofisaitaka tu na parofita o Joeli ni na sovaraki na yalo tabu. (Joeli 2:28-32) O ira na tiko ekea era vakadinadinataka na vakayacori ni parofisai ena sala era sega vakadua ni namaka, qai vakamacalataka qori na yapositolo o Pita. (Wilika Cakacaka 2:14-18.) Qo sara ga na sala e vaka kina na qasenivuli na yalo tabu, ni vakamatatataka vei Pita ni ka era vakila na tisaipeli e vakayacori kina na parofisai a tukuni makawa mai. Me vaka ni dau uqeta na yalo tabu me nanumi lesu na ka, a cavuta kina o Pita e rua na same i Tevita, sega wale ga ni ivola i Joeli. (Same 16:8-11; 110:1; Caka. 2:25-28, 34, 35) Na ka era raica kei na ka era rogoca o ira na tiko e kea, e ka vuni dina ni Kalou.
5, 6. (a) Ni oti na Penitiko 33 S.K., na taro bibi cava a gadrevi me saumi me baleta na veiyalayalati vou? (b) O cei eratou qai veivosakitaka na ulutaga bibi qo, a vakayacori vakacava na vakatulewa?
5 A tiko e levu na ka me vakamatatataki vei ira na lotu vaKarisito ena imatai ni senitiuri. Kena ivakaraitaki, a lomatarotarotaki na ka e baleta na veiyalayalati vou ena siga ni Penitiko. Na veiyalayalati vou qo e baleti ira beka ga na Jiu kei ira na tavuki mera Jiu? Era na okati tale ga kina na kai veimatanitu, mera lumuti tale ga ena yalo tabu? (Caka. 10:45) Ena vinakati mera cili na kai veimatanitu ra qai vakamalumalumu ina lawa a soli vei Mosese? (Caka. 15:1, 5) Era taro bibi dina qori. A vinakati na yalo tabu i Jiova me dikeva na ka vuni kece qo. Ena vakayagataki cei na yalo tabu me vakatakila na isau ni taro kece ya?
6 O ira gona na tagane matua ena ivavakoso era kauta yadudua mai na ulutaga bibi kece qo me veivosakitaki. Eratou tiko ena bose ni ilawalawa dauvakatulewa o Pita, Paula kei Panapasa ratou qai vakamacalataka na sala e kauai kina o Jiova vei ira na kai veimatanitu era tawacili. (Caka. 15:7-12) Nira veivosakitaka oti qori salavata kei na ka e tukuni ena iVolatabu vakaIperiu kei na veivuke ni yalo tabu, sa qai vakatulewa na ilawalawa dauvakatulewa. Eratou qai vakaraitaka ena ivola vei ira ena ivavakoso na nodratou vakatulewa.—Wilika Cakacaka 15:25-30; 16:4, 5; Efeso 3:5, 6.
7. A vakatakilai vakacava na ka vuni?
7 E levu tale na ka e qai vakatakilai ena ivola uqeti vakalou i Joni, Pita, Jemesa kei Paula. Ni vakacavari na volai ni iVolatabu vaKirisi, sa mai oti tale ga na isolisoli ni parofisai kei na vakatakilai ni ka vuni. (1 Kor. 13:8) Koya gona, ena vaka tiko ga na qasenivuli na yalo tabu, qai veiuqeti tiko ga me nanumi lesu na ka? Ena dusimaki ira tiko ga na lotu vaKarisito mera dikeva na ka vuni ni Kalou? A vakaraitaka na parofisai ni na yaco qori.
Ena iOtioti ni Veisiga
8, 9. O cei e “ramase” qai vuku vakayalo ena iotioti ni veisiga?
8 E tukuna na agilosi me baleta na iotioti ni veisiga: “Ko ira sa vuku era na serau mai, me vaka na rarama kei lomalagi; kei ira era sa saumaki ira na lewe vuqa me ra yalododonu, me vaka na kalokalo ka sega ni mudu. . . . ka na vakalevutaki tale ga na vuku.” (Tani. 12:3, 4) O cei o ira na vuku? O cei ena serau? Me baleti ira qori, a vakatakila vakalailai o Jisu ena nona vosa vakatautauvata me baleta na witi kei na co ca. Ena nona vosa me baleta na “ivakataotioti ni veika vakavuravura,” a tukuna kina o koya: “Ena gauna ya era na ramase na ivalavala dodonu me vaka na matanisiga ena matanitu nei Tamadra.” (Maciu 13:39, 43) A tukuna o Jisu ni o ira na “ivalavala dodonu” era “luve ni matanitu,” era lotu vaKarisito lumuti.—Maciu 13:38.
9 Era na “ramase” kece na lotu vaKarisito lumuti? Io e rawa ni dina qori baleta nira vakaitavi na lotu vaKarisito ena vunau, na veivakatisaipelitaki, kei na nodra dau veivakayaloqaqataki ena soqoni. Era ivakaraitaki vinaka eke na lotu vaKarisito lumuti. (Saka. 8:23) Kuria qori, ena vakatakilai tale ga na ka vuni ena iotioti ni veisiga. Na parofisai mada ga a volatukutukutaka o Taniela a “dregati” me yacova na gauna ya. (Tani. 12:9) Ena vakayagataki cei na yalo tabu me vakatakila na ka vuni, ena sala cava?
10. (a) Ena iotioti ni veisiga, ena vakayagataki cei na yalo tabu me vakatakila na ka vuni e dina? (b) Tukuna na sala e vakamatatataki kina na ka dina me baleta na valenisoro vakayalo i Jiova.
10 Ena noda gauna, ni sa kena gauna me vakamatatataki e dua na ka vakayalo, ena veidusimaki na yalo tabu vei ira na matataka na “dauveiqaravi e yalodina e vuku” ena itikotiko liu me kilai kina na ka vuni dina a sega tu ni kilai eliu. (Maciu 24:45; 1 Kor. 2:13) Ena veivosakitaka na iLawalawa Dauvakatulewa na ivakamacala me veisautaki. (Caka. 15:6) Na ka era vulica, era tabaka me yaga raraba. (Maciu 10:27) Ni toso na gauna, ena rairai vinakati me vakamatatataki qai sega ni wereubiubi na kena vakamacalataki.—Raica na kato “Na Sala e Vakatakila Kina na Yalo Tabu na iBalebale ni Valenisoro Vakayalo.”
Na Yaga ni iTavi ni Yalo Tabu Nikua
11. E yaga vakacava vei ira na lotu vaKarisito nikua na itavi ni yalo tabu ena vakatakilai ni ka vuni ni Kalou?
11 E yaga vei ira kece na lotu vaKarisito nona itavi na yalo tabu ena vakatakilai ni ka vuni ni Kalou. Me vakataki ira ga ena imatai ni senitiuri, nikua eda vulica da qai nanuma lesu, eda muria tale ga na ka e vakatakila na yalo tabu. (Luke 12:11, 12) E sega ni gadrevi meda vuli vinaka meda kila kina na ka vuni dina e dau tabaki. (Caka. 4:13) Eda na vakavinakataka vakacava noda kila na ka vuni ni Kalou? Raica mada eso na vakatutu.
12. Ena gauna cava meda kerea kina na yalo tabu?
12 Masuta na yalo tabu. Nida vakarau dikeva e dua na tikina vakaivolatabu, meda kerea eliu ena masu na veidusimaki ni yalo tabu. Meda cakava tale ga qo nida tiko taudua se lailai noda gauna. Noda kerekere ena yalomalumalumu ena vakamarautaki koya na Tamada vakalomalagi. Me vaka ga a tukuna o Jisu, ena yalorawarawa o Jiova ni vakarautaka nona yalo tabu ni vu dina mai lomada noda kerea vua.—Luke 11:13.
13, 14. E yaga vakacava noda vakavakarau ena soqoni ena noda kila na ka vuni ni Kalou?
13 Vakavakarau ena soqoni. E ‘vakani keda ena kena gauna donu’ na dauveiqaravi yalodina. E qarava nona itavi na “dauveiqaravi” ena nona vakarautaka na itukutuku e yavutaki vakaivolatabu kei na porokaramu ni vuli kei na soqoni. E tiko gona na vuna vinaka mera uqeti kina “na mataveitacini kece” mera talairawarawa ina kena itukutuku. (1 Pita 2:17; Kolo. 4:16; Juta 3) Eda tokona na yalo tabu nida muria ena kena vinaka duadua na ivakasala e vakarautaki mai.—Vkta. 2:29.
14 Nida vakavakarau tiko ena soqoni vaKarisito, eda na raica tale ga na tikinivolatabu era lavetaki, qai saga meda kila na sala e veisemati kina kei na ka e tukuni tiko. Qo ena vakalevutaka noda kila na iVolatabu. (Caka. 17:11, 12) Noda cega na tikinivolatabu e vakaraitaka nida rawa ni nanuma lesu na ka ena veivuke ni yalo tabu. Noda raica tale ga na ka e volai ena tikinivolatabu, ena vakarawarawataka noda kunea na tikinivolatabu ya ena dua tale na gauna e vinakati kina.
15. Na cava meda dau wilika kina na itabataba vovou, o na cakava vakacava qori?
15 Wilika na itabataba vovou kece. Eso na ivola e sega ni veivosakitaki ena soqoni, ia e vakarautaki me yaga vei keda. Na ivola mada ga e veisoliyaki vei ira na lewenivanua e vakarautaki tale ga me baleti keda. Ena vuravura veilecayaki qo, e levu na gauna eda dau waraki ira kina eso, se waraka tu eso tale na ka. Ke da kauta tiko na ivola eda se bera ni wilika se wilika ga vakatikina, eda rawa ni vakayagataka na gauna qori meda wilika kina e dua na ulutaga. Eso era rogoca na katokatoni ni noda ivola nira taubale se vodo motoka. Era dikevi qai volai vakavinaka na ivola kece qori, meda marautaka kina na dauwiliwili. Na ka kece qo ena vakalevutaka noda vakavinavinakataka na isolisoli vakayalo.—Apak. 2:2.
16. Na cava e yaga kina noda vola qai dikeva na taro e dau basika mai?
16 Mo dau vakananuma. Vakasamataka na ka o wilika ni o wilika tiko na iVolatabu se ivola vakaivolatabu. Ni o sa kila na veitaravi ni vakasama, ena basika eso na ka mo tarogi iko kina. O rawa ni vola na taro qori, mo qai vulica vakamalua. Nida dikeva eso na ka eda dau lomatarotarotaka ena vakavuna meda vakekeli vakalevu. Na kilaka eda rawata mai na ka eda vulica e noda iyau talei, eda rawa ni vakayagataka ena gauna eda gadreva kina.—Maciu 13:52.
17. Na cava nomu ituvatuva ni vuli vakavuvale se vuli vakataki iko?
17 Tuvanaka na gauna ni vuli vakavuvale. E uqeti keda kece na iLawalawa Dauvakatulewa meda vakarautaka e dua na yakavi bogi se so tale na gauna ena veimacawa meda vuli kina vakataki keda se vuli vakavuvale. Na veiveisau me baleta noda soqoni e vakarawarawataka noda muria na ivakaro qo. Na cava o dau veivosakitaka ena bogi ni Sokalou Vakavuvale? Eso era wilika na iVolatabu, ra raica na tikinivolatabu ena vakavu lomatarotaro vei ira ra qai vakavola eso na ivakamacala leleka ena nodra iVolatabu. Levu na vuvale era vakavakarau vata ena soqoni, ra qai veivosakitaka na yaga ni ka era vulica ena vuvale. Eso na ulunivuvale era digia eso na ulutaga era nanuma ena yaga se dau tarogi ena vuvale. Ni toso na gauna ena levu tale na ulutaga o na vakasamataka me na veivosakitaki vakavuvale.a
18. Na cava meda kua ni datuvu kina nida vulica na ka vuni ni vosa ni Kalou?
18 A tukuna o Jisu ni yalo tabu ena dauveivuke. Koya gona meda kua ni datuvu ena noda vulica na ka vuni e dina ena Vosa ni Kalou. Na ka dina qori e wili tiko kina na ka talei ni noda ‘kila na Kalou,’ da qai sureti meda dikeva. (Wilika Vosa Vakaibalebale 2:1-5.) E levu na ka qori era vakatakila na “veika sa vakarautaka na Kalou me nodra era sa lomani koya.” Nida sasaga meda vulica e levu tale na ka mai na Vosa i Jiova, ena dusimaki keda na yalo tabu, ni “yalo tabu e dau dikeva na ka kece, na ka vuni mada ga ni Kalou.”—1 Kor. 2:9, 10.
[iVakamacala e ra]
a Raica tale ga na Noda Cakacaka Vakaitalatala ni Okotova 2008, tabana e 8.
O na Sauma Vakacava?
• Na cava e rua na sala e dusimaki keda kina na yalo tabu meda kila na “ka vuni ni Kalou”?
• O cei a vakayagataka na yalo tabu me vakatakila na ka vuni e dina ena imatai ni senitiuri?
• E veidusimaki tiko vakacava na yalo tabu nikua ena kena vakamatatataki eso na ka?
• Na cava o rawa ni cakava me yaga kina vei iko na itavi ni yalo tabu?
[Kato ena tabana e 22]
Na Sala e Vakatakila Kina na Yalo Tabu na iBalebale ni Valenisoro Vakayalo
A vakatakilai ena imatai ni senitiuri e dua na “ka vuni ni Kalou,” ya na valeniveitavaki qai mai valenisoro emuri, a dusia tiko na valenisoro vakayalo uasivi. A vakatoka o Paula na ka e uasivi qori me “valelaca dina e tara o Jiova, sega ni tamata.” (Iper. 8:2) Qori na valenisoro levu vakayalo, a vakarautaki meda rawa ni torovi koya kina na Kalou, e rawati qori ena isoro kei na itavi vakabete i Jisu Karisito.
A basika na “valelaca dina” ena 29 S.K., ena gauna a papitaiso kina o Jisu qai ciqomi koya o Jiova me isoro uasivi. (Iper. 10:5-10) Ni mate qai vakaturi o Jisu, a curuma na Loqi Tabu Sara ena valenisoro vakayalo “me rairai ena mata ni Kalou” ena nona cabora na yaga ni nona isoro.—Iper. 9:11, 12, 24.
Ena dua tale na vanua, a tukuna na yapositolo o Paula me baleti ira na lotu vaKarisito lumuti nira “tubu tiko me dua na valenisoro tabu i Jiova.” (Efeso 2:20-22) E tautauvata beka na valenisoro qo kei na “valelaca dina” a qai vakamacalataka emuri o Paula ena nona ivola vei ira e Iperiu? Ena dua na gauna balavu era vakabauta tu qori na dauveiqaravi i Jiova. A kena irairai nira vakarautaki na lotu vaKarisito lumuti e vuravura mera “vatu” ni valenisoro vakalomalagi i Jiova.—1 Pita 2:5.
Ni bera na yabaki 1971 era qai kila na lumuti matua, ni valenisoro a tukuna tiko o Paula mai Efeso e sega ni baleta na valenisoro levu vakayalo i Jiova. Ke ra okati na lotu vaKarisito lumuti era vakaturi oti “ena valelaca dina,” ena vakayacori qo ni sa tekivu oti nodra vakaturi “donuya na gauna ena tiko kina na Turaga.” (1 Ces. 4:15-17) Me baleta na valeniveitavaki, a tukuna kina o Paula: “Na valelaca sara ga qo e ivakatakarakara ni gauna lokuci eda sa mai donuya.”—Iper. 9:9.
Ni dikevi vakavinaka qo kei na vo ni tikinivolatabu, e macala kina ni valenisoro vakayalo e sega ni na qai tara. E macala tale ga ni o ira na lotu vaKarisito era na sega ni qai “vatu” e vuravura nira sega ni okati kina. Ia era veiqaravi tiko ga na lotu vaKarisito lumuti ena lomanibai ni valenisoro kei na loqi ni valenisoro vakayalo, ena nodra cabora tiko vua na Kalou e veisiga “na isoro ni veivakacaucautaki.”—Iper. 13:15.
[iYaloyalo ena tabana e 23]
Eda na vakavinakataka vakacava noda kila na “ka vuni ni Kalou”?