Gumatuataka na Sokalou Dina

“E levu sara na ka me tamusuki, ia era lewe lailai ga na tamata cakacaka.”​—MACIU 9:​37.

1. Vakamacalataka na ka e dau yaco ni vinakati vakatotolo me caka e dua na ka bibi.

E TIKO ena nomu vanua ni cakacaka e dua na ivola e bibi me raica e dua ni bera ni suka ena yakavi. Na cava o na cakava? O na vola kina “VAKATOTOLOTAKI!” O gole tiko ena dua na bose bibi, ia o sa bera tiko. Na cava o na cakava? O na tukuna vei draiva, “Kerekere, VAKATOTOLO!” Io, ni tiko na cakacaka e vinakati me caka qai lekaleka na gauna, o na lomaleqa o sega ni dabe dei. Ena veidrodroyaki e yagomu e dua na mataqali wai na adrenaline, o saga kina vakaukaua mo cakava vakatotolo na nomu cakacaka. Qori na ka e dau yaco ni bibi me vakatotolotaki e dua na ka!

2. Na cakacaka cava e rui bibi me vakatotolotaka na lotu vaKarisito dina nikua?

² Na cakacaka e rui bibi me vakatotolotaka na lotu vaKarisito nikua na vunautaki ni tukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou kei na nodra vakavulici na lewe ni veivanua kece ga. (Maciu 24:14; 28:​19, 20) E vola na tisaipeli o Marika ni tukuna o Jisu ni dodonu me “liu” na cakacaka qori ni bera na icavacava. (Mari. 13:10) Qo sara ga na ivakarau ni rai me tiko vei keda. E kaya o Jisu: “E levu sara na ka me tamusuki, ia era lewe lailai ga na tamata cakacaka.” Na tatamusuki e sega ni rawa ni lokuyarataki, e vinakati me vakaoti ga ena loma ni gauna e soli me vakayacori kina.​—Maciu 9:​37.

3. Na cava era sa cakava e levu mera vakaraitaka kina nira raica vakabibi na cakacaka vakavunau?

³ Ni bibi dina vei keda na cakacaka vakavunau, e veiganiti kina meda solia vakalevu na noda gauna kei na noda igu, meda kauaitaka tale ga vakabibi. E marautaki dina ni levu era sa cakava tiko qori. Eso era bula rawarawa ga mera cakacaka vakatabakidua kina, era painia, daukaulotu, se ra veiqaravi ena dua na Peceli e vuravura raraba. Era tamata osooso, era rairai vakuai ira ena levu na ka, e levu tale ga na dredre ra sotava. Ia e vakalougatataki ira vakalevu o Jiova, da marautaka tale ga na nodra veiqaravi. (Wilika Luke 18:​28-​30.) Eso tale era sega ni rawa ni cakacaka vakatabakidua, ia era vakalevutaka na gauna era vakayagataka ena cakacaka ni veivakabulai, qo e okati kina na nodra vakavulici na lalai mera rawa ni bula tale ga.​—Vkru. 6:​6, 7.

4. Na cava e rairai vakavuna na nodra sa sega ni kauaitaka eso na lekaleka ni gauna sa vo?

⁴ Me vaka eda sa raica oti mai, na ka e vakatotolotaki e dau yalani na gauna me caka kina, e vakatikinisigataki, se tiko na gauna ena vinakati me sa oti kina. Eda bula tu qo ena gauna ni ivakataotioti, qai vakadinadinataki qori ena iVolatabu kei na itukutuku ni gauna makawa. (Maciu 24:​3, 33; 2 Tim. 3:​1-5) Ia eda sega ni kila na gauna ena yaco kina na icavacava. Ni vakamacalataka o Jisu “na ivakatakilakila” ni “ivakataotioti ni veika vakavuravura,” e kaya: “E sega ni dua e kila na siga ya kei na kena aua, era sega ni kila na agilosi mai lomalagi, e sega ni kila na Luvena, e kila duadua ga o Tamana.” (Maciu 24:36) Qori e rairai vakavuna gona na nodra sa sega ni kauaitaka eso na lekaleka ni gauna sa vo, vakauasivi ke ra sa nanamaki voli mai vakabalavu. (Vkai. 13:12) E va tale ga qori na nomu rai ena so na gauna? Eda na rawa ni yadrayadravaki tiko ga vakacava da qai kauaitaka tiko ga vakabibi na itavi erau vinakata o Jiova kei Jisu meda cakava?

Vuli Vei Jisu na Noda iVakaraitaki

5. A vakaraitaka vakacava o Jisu ni raica vakabibi na cakacaka vakaitalatala?

⁵ Nida vakasamataki ira kece era gumatuataka na nodra qarava na Kalou, e ivakaraitaki vinaka duadua o Jisu Karisito. E dua na vuna a dau gugumatua kina, oya na nona kila ni levu na ka ena cakava ena loma ga ni tolu veimama na yabaki. Ia e sega tale ni dua e vakataki Jisu ena levu ni ka e cakava me baleta na sokalou dina. A vakatakila na yaca i Tamana kei na nona inaki, vunautaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou, vakavotuya na veivakaisini kei na nodra ivakavuvuli lasu na iliuliu ni lotu, qai tokona tiko ga na veiliutaki cecere i Jiova me yacova sara na nona mate. A gugumatua ena nona veisiko yavoki e veivanua​—me veivakavulici, veivukei, me veivakabulai tale ga. (Maciu 9:​35) O Jisu ga e levu duadua na ka e cakava ena loma ni dua ga na gauna lekaleka. E sega tale ni dua e vakataki koya ena nona dau cakacaka vakaukaua.​—Joni 18:37.

6. Na cava a bibi duadua ena bula i Jisu?

⁶ Na cava a uqeti Jisu me dau gugumatua kina ena nona cakacaka vakaitalatala? A rairai kila mai na parofisai i Taniela na lekaleka ni gauna me cakava kina na nona cakacaka me salavata kei na veika e tuvanaka o Jiova kei na gauna e lokuca me vakayacori kina. (Tani. 9:​27) Koya gona, na gauna ena vakayacora kina o Jisu na nona cakacaka vakaitalatala ena cava ena “veimama ni wiki,” se ni oti e tolu veimama na yabaki. Ni oti toka ga na nona ilakolako vakairogorogo i Jerusalemi ena vulaitubutubu ni 33 S.K., a kaya o Jisu: “Sa yaco mai na gauna me vakalagilagi kina na Luve ni tamata.” (Joni 12:23) A kila o Jisu ni sa voleka ni vakamatei, ia qori a sega ni ka bibi duadua ena nona bula se me vu ni nona gugumatua. A bibi duadua ga vua me cakava na loma i Tamana ena gauna kece e rawa, me vakaraitaka tale ga ni dauloloma. Na loloma gona a uqeti koya me digi ira na nona tisaipeli, vakavulici ira qai talai ira mera lai vunau. A cakava qori me rawa nira qai tomana na cakacaka a tekivuna, ia ena levu sara na ka era na cakava na nona tisaipeli.​—Wilika Joni 14:12.

7, 8. Eratou raica vakacava na tisaipeli na nona vakasavasavataka na valenisoro o Jisu, na cava a cakava kina oya?

⁷ A laurai na nona gugumatua ena dua na ituvaki a sotava ena itekitekivu ni nona cakacaka vakaitalatala, donuya na gauna ni Lakosivia ena 30 S.K. Ni gole i Jerusalemi o Jisu kei ratou na nona tisaipeli, a raica nira tu e valenisoro “na volitaki bulumakau, sipi, kei na ruve, era dabe tale tu ga kina na dauveisauilavo.” Na cava a cakava o Jisu, na cava eratou vulica kina na nona tisaipeli?​—Wilika Joni 2:​13-​17.

⁸ Ena ka a cakava kei na ka a tukuna o Jisu ena gauna qori, e veiganiti kina na nodratou nanuma lesu na nona tisaipeli na parofisai ena dua na same i Tevita: “Sa kani au sara na loloma katakata [“na noqu guta dina,” NW] ki na nomuni vale.” (Same 69:9) Na cava na vuna? Na ka a cakava o Jisu e leqataki kina na nona bula. Ni o ira sara ga na vakailesilesi ni valenisoro​—o ira na bete, vunivola, kei na so tale era bukana tiko na nodra veivakaisini na volivolitaki mera rawa tubu kina. Na nona vakavotuya kei na nona tagutuva o Jisu na ka era cakava tiko, a vakavuna me kedra meca na iliuliu ni lotu ena gauna oya. A donu na nodratou nanuma na tisaipeli me baleta na ituvaki oya, ni a laurai votu kina na nona ‘guta na vale ni Kalou’ o Jisu se na nona gumatuataka na sokalou dina. Ia na cava na ibalebale ni gumatua? E duidui qori mai na ka e bibi me vakatotolotaki?

Veidutaitaki na Gumatua kei na ka e Bibi me Vakatotolotaki

9. Vakamacalataka na ibalebale ni gumatua.

⁹ Me vaka e tukuni ena dua na ivolavosa, na “gumatua” e tiko kina na vakasama ni “o qarava vakaukaua e dua na ka,” e rawa ni kena ibalebale tale ga na makutu se qacoya. A laurai kece qori ena cakacaka vakaitalatala i Jisu. E veiganiti kina na ivakadewa qo ni Today’s English Version: “Na noqu yalodina ena nomuni vale, na Kalou, e vaka na waqa ni buka e lomaqu.” E vakasakiti kina na ivakamacala ni vosa “gumatua” ena so na vanua vakaesia, ni rawa ni kena ibalebale na “lomakatakata,” me vaka sara ga e kama na lomana e dua. Sa rauta me ratou nanuma lesu na tisaipeli na vosa i Tevita ni ratou raica na ka a cakava o Jisu ena valenisoro. A vaka ga a kama na loma i Jisu ena ka a cakava oya, ia na cava a vakavuna qori se a uqeti koya me vakasavasavataka na valenisoro?

10. Na cava na ibalebale ni “gumatua” e cavuti ena iVolatabu?

¹⁰ Na vosa taumada vakaIperiu kei na vaKirisi ni “gumatua” e rawa ni vakadewataki tale ga me “vuvu.” (Wilika 2 Korinica 11:​2, VV) E kaya e dua na ivolavosa ni iVolatabu me baleta na vosa qori: “E vakayagataki vakalevu me baleta na vakawati . . . E tiko vei tagane se yalewa na dodonu me vuvutaki watina ni taukeni koya, na Kalou tale ga e tu vua na dodonu me taukeni ira duadua ga era nona.” Ena vakasama gona vakaivolatabu, na gumatua e sega ni nomu makututaka wale ga e dua na ka, me vaka era dau cakava e levu ena nodra qito taleitaki. Ia me vaka e laurai vei Tevita, na nona gumatua e rawa ni tukuni tale ga ni vuvu vinaka, ni a sega ni taleitaka me dua e saqati Jiova se beca na yacana, qai gu na lomana me valataka na irogorogo kei Jiova se vakadodonutaka na ka e beitaki kina.

11. Na cava a dau gugumatua kina o Jisu?

¹¹ A donu vinaka na nodratou sema na tisaipeli na vosa i Tevita kei na ka eratou raica ni a cakava o Jisu ena valenisoro. A sega ni gumatua wale ga o Jisu ni kila e tiko na gauna me oti kina na nona cakacaka, ia a vuvutaka se gumatuataka na ka e vauca na yaca i Tamana kei na sokalou savasava. Ni raica na levu ni kena beci qai vosavakacacataki na yaca ni Kalou, e donu vinaka kina na nona gumatua se na nona vuvu, qai yavala me cakava kina e dua na ka. Ni raica na nodra vakalolomataki ira na yalomalumalumu o ira na iliuliu ni lotu, a uqeti koya na nona gugumatua me vakacegui ira, me cudruvi ira tale ga na iliuliu ni lotu era dau veivakalolomataki.​—Maciu 9:​36; 23:​2, 4, 27, 28, 33.

Gumatuataka na Sokalou Dina

12, 13. Na cava era cakava na iliuliu ni lotu veivanua vaKarisito nikua me baleta (a) na yaca ni Kalou? (b) na Matanitu ni Kalou?

¹² Na nodra rai kei na nodra ivalavala o ira era kaya nira qarava na Kalou nikua e tautauvata kei na gauna i Jisu se ca sara. Kena ivakaraitaki, na imatai ni ka e vakavulici ratou kina na nona tisaipeli o Jisu me ratou masuta na yaca ni Kalou ena nona kaya: “Me dokai na yacamuni.” (Maciu 6:9) Vakacava era veivakavulici tiko na italatala ni lotu veivanua vaKarisito nikua me kilai na yaca ni Kalou qai dokai se lagiti? Kena veibasai ga era tukuna na ka lasu me baleta na Kalou nira vakavuvulitaka na Letoluvakalou, tawamate ni yalo, kei na bukawaqa mai eli. Nira cakava qori, era nanuma kina e levu ni dredre me kilai na Kalou, e tawaloloma, e dau veivakararawataki. Era vakarogorogocataka na yaca ni Kalou ena nodra ivalavala kei na nodra veivakaisini. (Wilika Roma 2:​21-​24.) Era cakava na ka kece era rawata me kua ni kilai kina na yaca ni Kalou, era bokoca sara ga mai na nodra ivakadewa ni iVolatabu. Nira cakava qori, era sa tarovi ira kina na tamata mai na nodra toro voleka vua na Kalou kei na nodra veiwekani kei koya.​—Jeme. 4:​7, 8.

¹³ A vakavulici ira tale ga na nona imuri o Jisu mera masuta na Matanitu ni Kalou ena nona kaya: “Me yaco mai na nomuni matanitu. Me caka na lomamuni e vuravura me vaka e caka tiko mai lomalagi.” (Maciu 6:​10) Era cavuta wasoma na masu qori na iliuliu ni lotu ni veivanua vaKarisito, ia era veiuqeti me tokoni na isoqosoqo vakapolitiki se vakatamata. Era beci ira era vunautaka tiko na Matanitu ni Kalou. Qori na vuna era sega ni veivosakitaka se nuitaka kina na Matanitu ni Kalou o ira era kaya nira lotu vaKarisito.

14. Era veisautaka vakacava na ka e tukuni ena Vosa ni Kalou na italatala ni lotu veivanua vaKarisito?

¹⁴ A tukuna vakamatata o Jisu ena nona masu vua na Kalou: “E dina na nomuni vosa.” (Joni 17:17) Ni bera ni lesu i lomalagi, a tukuna o Jisu ni na lesia “na dauveiqaravi e yalodina e vuku” me vakarautaka na kedra kakana vakayalo na nona imuri. (Maciu 24:45) Era tukuna tiko na italatala ni lotu veivanua vaKarisito nira veivakavulici ena Vosa ni Kalou, ia vakacava era yalodina ni qarava na itavi e lesia na Turaga? Sega. Era tukuna ga ni ka e kaya na iVolatabu e ucumaiduru se itukuni ga. Era sega ni vakarautaka na kakana vakayalo me vakacegui ira se vakararamataki ira na nodra qelenisipi, ia era vakavulici ira ga ena vuku vakatamata e rogo vinaka e daligadra. Kena ikuri, era veisautaka na ivakatagedegede ni Kalou me salasalavata kei na itovo sa takalevu tu nikua.​—2 Tim. 4:​3, 4.

15. Eda raica vakacava na ka kece era cakava tiko na iliuliu ni lotu me baleta na yaca ni Kalou?

¹⁵ Na veika era cakava na italatala e cavuti kina na yaca ni Kalou e tukuni ena iVolatabu​—e levu gona na yalomalumalumu era yalolailai se ra sega ni vakabauta na Kalou kei na iVolatabu. Sa rawai ira kina o Setani kei na nona ituvaki ca qo. Na cava na nomu rai me baleta na veika ca o raica se rogoca ni yaco tu e veisiga? Ni o dauveiqaravi i Jiova, e dau gu na lomamu mo cakava e dua na ka ni vakarogorogocataki na yacana se vosavakacacataki? Ni o raica na nodra vakaisini se vakalolomataki na yalomalumalumu, e dau gu na lomamu mo vakacegui ira ena nodra rarawa? A sega ni loloma wale ga o Jisu ni raici ira na tamata ena nona gauna nira “vakaloloma ra qai sega ni kauaitaki tu me vaka na sipi e sega na kena ivakatawa.” Ia a “vakavulici ira ena levu sara na ka.” (Maciu 9:​36; Mari. 6:​34) Me vakataki Jisu ga, e tiko gona na vuna vinaka meda gumatuataka kina na sokalou dina.

16, 17. (a) Na cava me uqeti keda meda gugumatua ena cakacaka vakaitalatala? (b) Na cava ena veivosakitaki ena ulutaga e tarava?

¹⁶ Nida gumatua ena cakacaka vakaitalatala, ena vakaibalebale vakalevu vei keda na nona vosa na yapositolo o Paula ena 1 Timoci 2:​3, 4. (Wilika.) Eda sega ni gumatua ga ena cakacaka vakaitalatala nida kila eda sa bula tu ena otioti ni veisiga, ia eda gumatua nida kila ni nona inaki na Kalou. E vinakata mera kila na ka dina na tamata kece me rawa nira sokaloutaki koya ra vakalougatataki tale ga. E sega tale ga ni vu ni noda gumatua ena cakacaka vakaitalatala na noda kila wale ga ni lekaleka na gauna sa vo, ia eda via vakaraitaka nida rokova na yaca ni Kalou, da via vukei ira na tamata mera kila na nona inaki, eda gumatuataka tale ga na sokalou dina.​—1 Tim. 4:​16.

¹⁷ Eda kalougata na tamata i Jiova nida kila na ka dina e vauca na nona inaki me baleti keda kei na vuravura. Eda rawa ni vukei ira tale na so mera marau ra qai vakanuinui ina veigauna se bera mai. Eda rawa ni vukei ira tale ga mera taqomaki ena gauna e vakarusai kina na ituvaki ca i Setani. (2 Ces. 1:​7-9) Meda kua ni vuturi se yalolailai ni se bera tiko ni yaco na siga i Jiova, ia meda marau ga ni se soli tiko na gauna meda gumatuataka kina na sokalou dina. (Maika 7:7; Apak. 2:3) Eda rawa ni cakava tiko ga vakacava qori? Ena veivosakitaki qori ena ulutaga e tarava.

O Rawa ni Vakamacalataka?

• Na cava a uqeti Jisu me gumatua ena nona cakacaka vakaitalatala?

• Na cava na ibalebale ni “gumatua” e cavuti ena iVolatabu?

• Na cava e yaco tu nikua e dodonu me uqeti keda meda gumatuataka na sokalou dina?

[iYaloyalo ena tabana e 8]

A bibi duadua vei Jisu na nona cakava na loma i Tamana kei na nona vakaraitaka ni dauloloma

[iYaloyalo ena tabana e 10]

E ka vakayalomatua meda gumatuataka na sokalou dina