O Sa Muri Karisito Tiko ena Nomu Vinaka Taucoko?

“Moni vakayacora sara na ka kece qori ena nomuni vinaka taucoko.”​—1 CES. 4:1.

1, 2. (a) Na ka vakasakiti cava era vakadinadinataka e levu ena gauna i Jisu? (b) Na cava e bibi tale ga kina noda gauna?

OBAU vakasamataka na kena totoka ke o donuya na nona bula e vuravura o Jisu? O na rairai vakasamataka ke vakabulai iko o koya, o na sega tale ni vakila na veika mosimosi e vu mai na tauvimate. Se o rairai vakasamataka na marau o na vakila ni o rogoci koya​—o vuli sara ga vua se o raica nona cakamana. (Mari. 4:​1, 2; Luke 5:​3-9; 9:11) Ena bau dua dina na ka dokai mo raica sara ga nona cakava o Jisu na ka kece ya! (Luke 19:37) Me tekivu mai na gauna ya, e sega tale ni dua na itabatamata e vakadinadinataka na ka kece qori. Na ka tale ga e rawati “ena nona cabora nona bula” ena sega ni tokaruataki tale.​—Iper. 9:26; Joni 14:19.

² E bibi tale ga noda gauna qo. Na vuna? Eda bula donuya tu qo na gauna e vakatoka na iVolatabu me ‘ivakataotioti’ kei na “iotioti ni veisiga.” (Tani. 12:​1-4, 9; 2 Tim. 3:1) Qori na gauna a kolotaki kina mai lomalagi o Setani, sa na voleka tale ga me vesu me biu ena “qara e sega ni vakabotona.” (Vkta. 12:​7-9, 12; 20:​1-3) Ena gauna tale ga qo e noda itavi dokai meda kacivaka na “itukutuku vinaka ni matanitu” e vuravura, noda tukuna vei ira na tamata na inuinui ni Parataisi e se bera mai. Ena sega ni tokaruataki tale na cakacaka qo.​—Maciu 24:14.

3. Ni bera ni gole i lomalagi o Jisu, na cava a tukuna vei ratou nona imuri, na cava e okati kina?

³ Ni bera ni gole i lomalagi, a tukuna o Jisu vei ratou nona imuri: “Dou na qai tukuni au e Jerusalemi, e Jutia, e Samaria, kei na veivanua yawa sara kei vuravura.” (Caka. 1:8) Qori e okati kina na cakacaka ni veivakavulici e vuravura raraba. Na cava na kena inaki? Me rawa kina na veivakatisaipelitaki​—mera mai muri i Karisito eso tale ni bera na ivakataotioti. (Maciu 28:​19, 20) Na cava gona meda cakava me rawa nida vakayacora vinaka kina na ivakaro i Jisu?

4. (a) Ena 2 Pita 3:​11, 12, na cava a veivakadreti kina o Pita meda cakava tiko ena gauna qo? (b) Na cava meda qarauna?

⁴ Vakasamataka na nona veivakadreti na yapositolo o Pita: “E dodonu moni yalosavasava, moni qarava tale ga na Kalou, ni oni waraka tiko oni namaka tiko na kena lako mai na siga i Jiova!” (2 Pita 3:​11, 12) E vakabibitaka o Pita na bibi ni noda yadra tiko ena iotioti ni veisiga qo, meda vakadeitaka kina nida vakaliuca tiko na cakacaka e vauca noda sokalou. Dua vei ira na cakacaka qori na noda vunautaka na itukutuku vinaka. E marautaki meda raica nodra gumatua na tacida e vuravura nira cakava tiko na itavi a lesia vei ira o Jisu, ya na vunau! Ena gauna vata qori, eda kila ni bibi meda qarauna na veivakamuai ni vuravura i Setani, meda qarauna tale ga noda malumalumu me kua kina ni seavu noda gumatua ni qarava na Kalou. Meda raica mada na sala eda na vakadeitaka kina nida na muri Karisito tiko ga.

Marau ni Ciqoma na iTavi vaKalou

5, 6. (a) Na cava e vakacaucautaki ira kina nona itokani ena vakabauta e Jerusalemi o Paula, na cava a vakasalataki ira kina? (b) Na cava meda kua ni raica vakamamada kina noda itavi vaKalou?

⁵ Ena nona ivola vei ira na lotu vaKarisito e Jerusalemi, a vakacaucautaki ira nona itokani lotu vaKarisito o Paula ena nodra yalodina nira tusaqati. A tukuna: “Moni dau nanuma na veisiga sa oti oni a vakararamataki kina, oni qai vosota e levu na rarawa ena ka dredre oni sotava.” Io, e nanuma vinaka tu o Jiova na nodra yalodina. (Iper. 6:10; 10:​32-34) A rairai uqeti ira sara ga na lotu vaKarisito e Iperiu na veivakacaucautaki i Paula. Ena ivola vata tiko ga qori, a veivakasalataki kina o Paula ena dua na itovo e dau matau vei keda. Ke sega ni qarauni, ena vakaseavutaka nona gumatua ni qarava na Kalou e dua na lotu vaKarisito. E tukuna me kua ni vakaiulubale na lotu vaKarisito me “talaidredre” kina ena ivakaro ni Kalou.​—Iper. 12:25.

⁶ E baleti keda tale ga nikua na ivakasala qori, nida rawa tale ga ni soli ulubale meda kua ni ciqoma kina na itavi vaKalou. E bibi meda kua ni raica vakamamada na noda itavi vaKarisito kei na noda gumatua ni qarava na Kalou. (Iper. 10:39) Na bula kei na mate e vakatau ena noda veiqaravi tabu.​—1 Tim. 4:16.

7, 8. (a) Eda na gumatua tiko ga vakacava ni qarava na Kalou? (b) Ke sa seavu noda gumatua, na cava meda nanuma tiko me baleti rau o Jiova kei Jisu?

⁷ Eda na yadrava vakacava na ka e rawa ni vakavuna noda vakaiulubaletaka noda cakava na itavi vaKalou? Dua na sala bibi ya, noda dau vakasamataka wasoma na ibalebale ni noda yalayala. Nida yalataka vei Jiova mai vu ni lomada meda vakaliuca na nona inaki, eda na via dina tiko ga ena yalayala qori. (Wilika Maciu 16:24.) Ena so na gauna e vinaka meda tarogi keda: ‘Au se lomakatakata tiko ga ni vakayacora na noqu yalayala vua na Kalou me vaka ga au cakava ena gauna ni noqu papitaiso? Se sa seavu na yalo qori ena vica na yabaki sa oti?’

⁸ Nida dikevi keda vinaka da qai raica nida sa sega ni gumatua ena noda qarava na Kalou, e vinaka meda nanuma na veiuqeti i Sefanaia ena nona kaya: “Me kakua ni wadamele na ligamu. Ko Jiova na nomu Kalou ka tiko kei iko sa kaukaua ko koya, ena ia na veivakabulai; ena rekitaki iko ko koya e na marau.” (Sefa. 3:​16, 17) Na vosa ni veivakadeitaki qo e baleti ira taumada na Isireli makawa ena nodra lesu tiko e Jerusalemi ni oti nodra tu vakavesu e Papiloni. Ia e dina tale ga na veivakadeitaki qori vei ira na dauveiqaravi ni Kalou nikua. Na cakacaka eda cakava e nei Jiova, e bibi meda nanuma tiko ni rau tokoni keda o Jiova kei na Luvena rau qai vakaukauataki keda meda vakayacora noda itavi vaKalou. (Maciu 28:20; Fpai. 4:13) Ke da saga tiko ga meda gumatua ni cakava na inaki ni Kalou, ena vakalougatataki keda o Jiova qai vukei keda meda toso tiko ga vakayalo.

Gumatua ni “Vakaliuca na Matanitu ni Kalou”

9, 10. Na cava e vakabibitaki ena vosa vakatautauvata i Jisu me baleta na magiti levu, na cava eda vulica kina?

⁹ Ni kana tiko o Jisu ena nona vale e dua na iliuliu ni Farisi, a tukuna kina e dua na vosa vakatautauvata me baleta e dua na magiti levu. A tukuna ena vakatautauvata qori nira sureti eso ena Matanitu vakalomalagi. A tukuna tale ga na ibalebale ni “vakaiulubale.” (Wilika Luke 14:​16-21.) Ena ivakatautauvata qo, era vakaiulubale o ira na sureti ena kana magiti. A vakaiulubale e dua me lai raica mada na were e se qai volia ga. Dua tale e tukuna me lai raica na bulumakau e se qai volia ga. E tukuna tale e dua: ‘Au se qai vakawati ga, au na sega ni rawa yani.’ Era iulubale lokiloki kece qori. Ni dua e volia na were se manumanu, ena vakaraica vinaka mada eliu ni bera ni volia, ena sega kina ni gadrevi me qai cakava qori ni sa voli oti. Na cava me tarova kina nona ciqoma na veisureti bibi ya nona se qai vakamau ga e dua? Sa rauta me cudru vakalevu o koya e vakarautaka na magiti ena ivakatautauvata!

¹⁰ Na lesoni cava era vulica na dauveiqaravi ni Kalou ena ivakatautauvata i Jisu? Meda kua ni vakaliuca eso na ka e baleti keda ga me vaka e cavuti ena ivakatautauvata ya meda vakawalena kina noda qarava na Kalou. Ke da vakaliuca na ka e baleti keda ga, ena seavu noda gumatua ena cakacaka vakaitalatala. (Wilika Luke 8:14.) Meda muria na ivakasala i Jisu me kua kina ni yaco qori: “Moni vakaliuca tiko ga na matanitu ni Kalou.” (Maciu 6:33) E veiuqeti dina noda raica nodra muria tiko nikua na ivakasala qori na itabagone kei ira na itabaqase! Eso e rawarawa nodra bula me levu kina na gauna era vakayagataka ena cakacaka vakaitalatala. Era vakadinadinataka ena nodra bula ni vakavu marau qai veivakacegui nodra vakaliuca tiko ga na Matanitu ni Kalou.

11. Na ivakaraitaki vakaivolatabu cava e dusia ni bibi noda gugumatua kei na noda qarava na Kalou mai vu ni lomada?

¹¹ Na bibi ni noda gumatua ni qarava na Kalou e laurai ena ka e sotava o Tui Joasi e Isireli. A tagi vei Ilaisa ni lomaleqataka nona rawa ni vakavuai Isireli o Siria. A tukuna na parofita vei Joasi me vanataka e katubaleka na gasau me veidonui kei Siria, me vakaraitaka ni na rawati na qaqa ena veivakabulai i Jiova. Qori a dodonu me uqeti koya sara ga na tui. A tukuna tarava o Ilaisa vei Joasi me yavita na gasau ena qele. A cakava ga vakatolu o Joasi. A cudru sara ga o Ilaisa baleta ke yavita vakalima se vakaono e vakadeitaka nira na ‘moku na kai Siria, mera vakaoti sara.’ A sega ni gumatua o Joasi, ena qaqa ga vakatolu, ena vakaiyalayala na ka e rawata. (2 Tui 13:​14-19) Na cava eda vulica ena ivakaraitaki ya? Ena vakalougatataki keda ga o Jiova ke vu mai lomada noda cakava nona cakacaka, da qai gumatua kina.

12. (a) Nida sotava eso na ituvaki dredre ena noda bula, eda na gumatua tiko ga vakacava ni qarava na Kalou? (b) Tukuna na sala e yaga kina vei iko na nomu ogaoga tiko ga ena cakacaka vakaitalatala.

¹² Na dredre ni bula nikua e vakatovolei kina noda gugumatua kei na yalo ni noda qaravi Kalou. Levu na tacida era vosota na dredre ni bula vakailavo. Eso tale era tauvimate bibi ra qai rarawataka ni sega ni levu na ka era rawata ena nodra qaravi Jiova. Ia e rawa nida cakava eso na ka meda gumatua tiko ga kina da qai muri Karisito tiko ga. Raica na vakatutu kei na tikinivolatabu ena kato “O na Muri Karisito Tiko ga Vakacava?” Vakasamataka na sala o na bulataka kina. O na vakila na kena yaga ke o muria sara. Nida ogaoga tiko ga ena cakacaka vakaitalatala, eda na dei, ena vakainaki noda bula, eda na vakacegu qai mamarau. (1 Kor. 15:58) Eda na “namaka tiko na kena lako mai na siga i Jiova” ke vu mai lomada noda qaravi koya.​—2 Pita 3:12.

Vakalewa Vinaka na Kemu iTuvaki

13. Ena matata vakacava vei keda na ibalebale ni noda veiqaravi mai vu ni lomada?

¹³ Nanuma tiko ni sega ni okati wale ga ena noda veiqaravi mai vu ni lomada na levu ni gauna eda vakayagataka ena cakacaka vakaitalatala. E duidui na keda ituvaki. E rawa ni vakayagataka e dua se rua na aua na lotu vaKarisito ena nona cakacaka vakavunau ena dua na vula, ia ena marautaka qori o Jiova ke sa rawata ga ya ena vuku ni kena ituvaki. (Vakatauvatana Marika 12:​41-44.) Me matata vei keda na ibalebale ni noda qarava na Kalou mai vu ni lomada, e bibi meda vakalewa vinaka na ka eda rawa ni cakava vaka kina na keda ituvaki. Nida imuri i Karisito, eda na vakatotomuria tale ga na ivakarau ni nona rai. (Wilika Roma 15:5; 1 Kor. 2:16) Na cava a vakaliuca ena nona bula o Jisu? A tukuna vei ira e levu e Kapenaumi: “E dodonu meu tukuna tale ga na itukutuku vinaka ni matanitu ni Kalou ena veikoro tale eso, ni qo na ka au talai mai kina.” (Luke 4:43; Joni 18:37) Ni o vakasamataka tiko na gumatua i Jisu ena cakacaka vakaitalatala, dikevi iko sara qai vakalewa na sala o na vakalevutaka kina nomu cakacaka vakaitalatala.​—1 Kor. 11:1.

14. Eda na vakalevutaka vakacava noda cakacaka vakaitalatala?

¹⁴ Nida vakalewa vinaka na keda ituvaki, eda na rawa ni vakalevutaka na gauna ni noda cakacaka vakaitalatala. (Maciu 9:​37, 38) Kena ivakaraitaki, e levu na itabagone sa oti nodra vuli, era vakalevutaka nodra cakacaka vakaitalatala ra qai marautaka tiko qo nodra gumatua ena cakacaka vakapainia. O vinakata tale ga mo marau va qori? Eso na tacida era vakalewa vinaka na kedra ituvaki ra qai vakatulewataka mera toki ena so na yalava ena nodra vanua, se toki ina dua tale na vanua e gadrevi kina vakalevu na dautukutuku ni Matanitu ni Kalou. Eso tale era vulica e dua tale na vosa mera vukei kina na vulagi e duidui nodra vosa. E sega ni ka rawarawa me vakalevutaki noda cakacaka vakavunau, ia eda na vakalougatataki vakalevu qai rawa nida vukei ira tale e levu mera ‘kila na ka dina.’​—1 Tim. 2:​3, 4; 2 Kor. 9:6.

iVakaraitaki Vakaivolatabu me Muri

15, 16. Na ivakaraitaki i cei meda vakatotomuria meda imuri gumatua kina i Karisito?

¹⁵ Na cava era cakava o ira era qai yaco e muri mera yapositolo, ena gauna a sureti ira kina o Karisito mera nona imuri? E tukuni me baleti Maciu: “E biuta tu na ka kece, e tucake qai muri koya.” (Luke 5:​27, 28) Rau qoli tiko o Pita kei Adriu, ia e tukuni: “Sega ni bera ni rau biuta na nodrau lawa me rau muri koya.” Oti qori a raici rau o Jemesa kei Joni o Jisu, rau cula lawa tiko kei tamadrau. Na cava rau cakava ena veisureti i Jisu? “Sega ni bera ni rau sa biuta na waqa, rau biuti tamadrau tale ga, me rau muri koya.”​—Maciu 4:​18-22.

¹⁶ E ivakaraitaki vinaka tale ga o Saula, a qai veisau me o Paula. A dau vakacacani ira eliu na imuri i Jisu, ia a veisautaka nona bula qai ‘digitaki’ me vunautaka na yaca i Karisito. “Sega ni wawa tale [o Paula] ena nona sa vunautaki Jisu ena veivalenilotu, ni o koya qo na Luve ni Kalou.” (Caka. 9:​3-22) A sotava o Paula na ituvaki dredre kei na veivakacacani, ia a gumatua tiko ga.​—2 Kor. 11:​23-29; 12:15.

17. (a) Na cava o na via cakava me baleta nomu muri Karisito? (b) Eda na vakalougatataki vakacava nida cakava na loma i Jiova ena lomada kei na noda kaukaua taucoko?

¹⁷ Eda na vinakata meda vakatotomuria na nodra ivakaraitaki vinaka na tisaipeli, ena noda sega ni lokuyara, eda na sega tale ga ni lomalomaruataka noda ciqoma na veisureti i Jisu. (Iper. 6:​11, 12) Eda na vakalougatataki vakacava nida saga meda muri Karisito ena noda vinaka taucoko? Eda na marau nida cakava na loma ni Kalou da qai lomavakacegu nida ciqoma eso tale na itavi dokai eda lesi kina ena ivavakoso. (Same 40:8; wilika 1 Cesalonaika 4:1.) Io, nida gumatua ena noda muri Karisito, ena tawamudu na veivakalougatataki eda na marautaka, me vaka na lomavakacegu, ena vakadonui keda na Kalou, eda na rawata tale ga na bula tawamudu.​—1 Tim. 4:10.

O se Nanuma Tiko?

• Na cakacaka bibi cava eda lesi kina, meda raica vakacava?

• Na itovo cava e dau matau vei keda e dodonu meda qarauna, na vuna?

• Na cava eso na ka meda vakalewa vinaka kina na keda ituvaki?

• Eda na muri Karisito tiko ga vakacava?

[Kato/iYaloyalo ena tabana e 27]

O na Muri Karisito Tiko ga Vakacava?

▪ Wilika na Vosa ni Kalou e veisiga, vakasamataka vakatitobu na ka o wilika.​—Same 1:​1-3; 1 Tim. 4:15.

▪ Masuta wasoma na veitokoni kei na veidusimaki ni yalo tabu ni Kalou.​—Saka. 4:6; Luke 11:​9, 13.

▪ Veimaliwai kei ira era dau gumatua ena cakacaka vakaitalatala.​—Vkai. 13:20; Iper. 10:​24, 25.

▪ Nanuma tiko na bibi ni gauna eda bula tu kina qo.​—Efeso 5:​15, 16.

▪ Vakasamataka tiko na leqa ena yaco ke o ‘vakaiulubale.’​—Luke 9:​59-62.

▪ Vakasamataka wasoma nomu yalayala kei na nomu vakalougatataki ni o qaravi Jiova o qai muri Karisito mai vu ni lomamu.​—Same 116:​12-14; 133:3; Vkai. 10:22.