Kilai na iLiuliu kei Vuravura

A TUKUNA ena dua na gauna o Jisu vei ira na vakarogoci koya tiko: “Ena vakamalumalumutaki na turaga ni vuravura qo.” A tomana ni ‘sega ni kaukaua vua na turaga ni vuravura qo,’ vaka kina “sa lewai na turaga ni vuravura qo.” (Joni 12:31; 14:30; 16:11) A tukuni cei tiko o Jisu?

Ni vakasamataki na ka e tukuna o Jisu me baleta “na turaga ni vuravura qo,” e macala ni sega ni vakaibalebaletaki Tamana tiko na Kalou o Jiova. O cei ga “na turaga ni vuravura qo”? Ena “vakamalumalumutaki” vakacava? Sa “lewai” tale ga vakacava?

Vakatakilai Koya “na Turaga ni Vuravura Qo”

E dau raqataka na nodra boso na daubasulawa na lewa e tu vua, a cakava tale ga qori na Tevoro ni temaki Jisu na Luve ni Kalou. Ni vakaraitaka oti vei Jisu na “matanitu kece” e vuravura, a tukuna vua o Setani: “Au na solia mo lewai ira kece qo, me nomu tale ga na kedra lagilagi; ni sa soli vei au, au na solia tale ga vei koya au lewa. Ke o sokalou vakalekaleka ga vei au, ena nomu na ka kece qori.”—Luke 4:5-7.

Ke Tevoro ga na ka ca e tu e lomada me vaka era tukuna eso, na cava na ibalebale ni veitemaki e tukuni mai cake? A temaki beka o Jisu ena so na vakasama ca se veilecayaki ni lomana ni papitaiso oti? Ke dina qori, e rawa vakacava ni tukuni ni sega “na nona ivalavala ca”? (1 Joni 3:5) A sega ni cakitaka o Jisu ni lewa tu na kawatamata na Tevoro, a vakadeitaka ga qori ni vakatoka “na turaga ni vuravura qo” me “daulaba” e “daulasulasu.”—Joni 14:30; 8:44.

Oti e rauta ni 60 na yabaki na nona temaki Karisito na Tevoro, a tukuna tale vei ira na lotu vaKarisito na yapositolo o Joni na kaukaua ni nona veivakamuai na Tevoro, ni tukuna “e lewa tiko na Vunica na vuravura taucoko.” A tukuna tale ga o Joni ni “vakacala tiko na vuravura taucoko.” (1 Joni 5:19; Vakatakila 12:9) E vakamatatataka na iVolatabu ni “turaga ni vuravura qo” e dua na kabula tawarairai. Ia e vakacava sara mada na kaukaua ni nona veivakamuai?

Solia na Lewa Vei Ira na Nona iTokani

Ni vola na yapositolo o Paula mera taqomaka na lotu vaKarisito na vakabauta, a tukuni ira tale ga na meca ca duadua. A tukuna sara ga vakadodonu: “[Eda] sega ni veivala wale ga kei ira era vakalewe ra qai vakadra, ia eda veivala kei ira na veimatanitu, o ira na iliuliu, o ira na lewa tu na vuravura butobuto qo kei ira na yalo ca tawarairai ena veiyasana vakalomalagi.” (Efeso 6:12) Eda sega gona ni vala ga kei na tamata “era vakalewe ra qai vakadra,” ia eda na veivala tale ga kei ira na “yalo ca tawarairai.”

Era tukuna e levu na ivakadewa ni iVolatabu nikua ni “yalo ca tawarairai” qori e sega ni ca e tiko e lomada, ia era kabula ca vakayalo ra qai kaukaua. Eso na ivakadewa e tukuna “na ilawalawa agilosi ca ena veiyasana vakalomalagi” (Revised Standard Version), “na mataivalu ca vakayalo e lomalagi” (The Jerusalem Bible), kei na “kabula ca vakayalo ra qai kaukaua e lomalagi” (The New English Bible). Na Tevoro e vakayagataki ira tiko gona na agilosi talaidredre era biuta “na nodra itikotiko dodonu” mai lomalagi.—Juta 6.

E vakamacalataki vakaparofisai ena Taniela na sala era “lewa tu” kina eso na vuravura ena veigauna sa oti me yacova mai nikua. Ni kauaitaki ira na nona itokani Jiu era lesu i Jerusalemi ena 537 B.S.K. nira sereki mai Papiloni, a macawa tolu na nona masulaki ira tiko na parofita o Taniela. A tala na Kalou e dua na agilosi me lai vakaukauataka na parofita. Ia a bera yani na agilosi, mani vakamacalataka na vuna ni kaya: “Sa vorati au na turaga ni matanitu ko Perisia ka bogi ruasagavulu ka dua.”—Taniela 10:2, 13.

O cei na ‘turaga ni matanitu o Perisia’? Na agilosi a sega ni tukuni Sairusi tiko na Tui Perisia, ni dau taleitaki Taniela kei ira na Isireli. E rawa tale ga vakacava vua e dua na tui me vorata tiko e dua na kabula vakayalo me tolu na macawa, ni a vakamatei ira e le 185,000 na tagane dauvala e dua na agilosi ena dua ga na bogi? (Aisea 37:36) E rawa ga ni tukuni ni ‘turaga kei Perisia’ viavialevu qori e italai ni Tevoro qai timoni e lesi me lewa na matanitu o Perisia. E tukuni e muri ena kena ivolatukutuku ni kaya na agilosi ni Kalou ni rau na vala tale kei na ‘turaga kei Perisia,’ vaka kina e dua tale na timoni e ‘turaga kei Kirisi.’—Taniela 10:20.

Na cava eda vulica e keri? Io, era tiko dina na kabula tawarairai era “lewa tu” na vuravura, qori o ira na timoni era veitokonitaka na nona lewa tu na vuravura qo na nodra iliuliu o Setani na Tevoro. Na cava e nodra inaki me yacova mai nikua?

Vakaraitaka na iLiuliu kei Vuravura na Kena Roka Dina

E vakamacalataka ena Vakatakila na yapositolo o Joni ni a qaqa vua na Tevoro kei ira na nona timoni o Jisu e vakatokai tale ga me o Maikeli na agilosi turaga. A tukuna tale ga o Joni na leqa e yaco ni sa biu tani mai lomalagi na Tevoro kei ira na timoni. E tukuni ena iVolatabu: ‘Ena rarawa na vuravura ni sa lako sobu mai na Tevoro, e cudru vakalevu, ni kila ni sa lekaleka nona gauna.’—Vakatakila 12:9, 12.

E vakaraitaka vakacava na Tevoro ni cudru vakalevu? Ke ra vinakata vakatotolo na daubasulawa me yaco na nodra inaki, e dau nodra ibole mera ‘veiliutaki, ke sega era na veivakarusai.’ E muria tale ga na ibole qori na Tevoro kei ira na nona timoni nira vakadeitaka mera na rusa vata kei na vuravura vaka kina o ira na lewena. Ni kila sa lekaleka na nona gauna, e vakayagataka kina na Tevoro e dua na ka e lewa tu—na bisinisi—me rawa nida volivoli vakalevu da qai vakasabusabutaka na veika era tu wavoliti keda. Qori e sa vakavuna na lailai ni iyaubula kei na vakacacani ni veikabula e veiyasa i vuravura qai leqataki kina na bula ni kawatamata.—Vakatakila 11:18; 18:11-17.

Ni se qai tekivu ga na bula ni kawatamata, sa laurai ena politiki kei na lotu na nona via veiliutaki na Tevoro. Era vakatakarakarataki ena Vakatakila na veimatanitu vakapolitiki mera manumanu kila, e solia vei ira na Tevoro na “lewa levu.” E vakamadua tale ga ni tukuni kina ni nodrau veitokani o politiki kei lotu e vaka ga erau veibutakoci vakayalo. (Vakatakila 13:2; 17:1, 2) Vakasamataka mada na milioni era mate ena veivakalolomataki, veivakabobulataki, ivalu, kei na veileti vakamatatamata ena veisenitiuri sa oti. E rawa beka ni tukuni ni vakavuna ga na tamata na veika vakadomobula era yaco ena ivolatukutuku ni kawatamata, se ra veivakacalai kina na kabula vakayalo tawarairai?

Ena sega ni kilasevati o cei e vakamuai ira tiko na iliuliu vakatamata kei na matanitu kaukaua kei vuravura, ni vakatakila vinaka sara ga na iVolatabu na kena itukutuku dina. Se ra mani kila se sega, e levu nikua era vakaraitaka tu na nona itovo kei na nona rai na iliuliu kei vuravura kei na nona ibole ‘me veiliutaki, ke sega ena veivakarusai.’ Ia ena vakacava na dede ni noda vakalolomataki tu ena veiliutaki ni Tevoro?

Rusa Vakadua na Tevoro

Na veika a cakava o Karisito e vuravura ena imatai ni senitiuri a vakaraitaka ni sa vakarau vakarusai na Tevoro kei ira na timoni. Ni ratou tukuna vei Jisu na tisaipeli na nodratou vakasavi ira na timoni tawarairai, a tukuna vei ratou: “Vaka ga au raica tu qo ni sa lutu mai o Setani me vaka na tibi ni liva mai lomalagi.” (Luke 10:18) Ni cavuta na vosa qori o Jisu, sa marautaka rawa tiko kina na nona qaqa vua na turaga kei vuravura ni lesu i lomalagi me o Maikeli na agilosi turaga. (Vakatakila 12:7-9) Ni vulici vinaka na parofisai ena iVolatabu, e laurai kina ni yaco qori mai lomalagi ena 1914 se ni oti ga vakalailai na yabaki qori.a

Me tekivu mai na gauna oya, e kila na Tevoro ni sa lekaleka na nona gauna, sa voleka me vakarusai. E ‘lewa tu o koya na vuravura taucoko,’ ia e milioni nikua era se sega ni vakacalai ena nona sasaga me lewai ira. Sa dolava na matadra na iVolatabu mera kila na kena itukutuku dina kei na nona ilawaki. (2 Korinica 2:11) Era nuitaka na ka e tukuna o Paula vei ira nona itokani lotu vaKarisito: “Na Kalou ni vakacegu ena qai butuqaqi Setani ena ruku ni yavamuni.”b—Roma 16:20.

Sa vakarau vakarusai na Tevoro! Ena veiliutaki yalololoma i Karisito, o ira na yalododonu era na vukica me parataisi na vuravura. Sa na oti na ivalavala voravora, veicati, kei na kocokoco. Na iVolatabu e tukuna: “Ena sega ni nanumi na ka eliu.” (Aisea 65:17) Era na vakila kece na vakacegu o ira era sereki mai na nona lewa na turaga ni vuravura qo!

[iVakamacala e ra]

[Tikina bibi ena tabana 9]

Ni veiliutaki ena yalololoma o Karisito, o ira na yalododonu era na vukica na vuravura me parataisi