Vukei Ira na Tagane Mera Veiqaravi
“O koya e vakavulici vinaka sara ena tautauvata kei na nona qasenivuli.”—LUKE 6:40.
1. Ena nona cakacaka vakaitalatala e vuravura o Jisu, e tauyavutaka vakacava e dua na ivavakoso?
E VOLA na yapositolo o Joni ena itinitini ni nona ivola: “E levu tale na ka e cakava o Jisu, ke ra volai kece vakamatailalai au vakabauta ni na sinai o vuravura ena kena ivolavivigi.” (Joni 21:25) Ena gauna lekaleka a cakacaka vakaitalatala voli kina e vuravura o Jisu, e levu sara na ka e cakava. E okati kina na nodra vakasaqarai, vakavulici, kei na nodra vakarautaki na tagane mera tomana na kena liutaki na cakacaka ena gauna e vakacavara kina na nona itavi e vuravura. Ni lesu e lomalagi ena 33 S.K., sa tauyavutaka e dua na ivavakoso ena yaco me levu sara.—Caka. 2:41, 42; 4:4; 6:7.
2, 3. (a) Na cava e vinakati kina vei ira na tagane papitaiso mera veiqaravi? (b) Na cava ena veivosakitaki ena ulutaga qo?
2 E sa sivia qo e vitu na milioni na dautukutuku ni Matanitu ni Kalou ena sivia na 100,000 na ivavakoso e vuravura. E vinakati kina e levu tale na tagane mera liutaka na nodra qaravi vakayalo. Kena ibalebale, era gadrevi vakalevu na qase ni ivavakoso. Mera vakavinavinakataki gona o ira na saga tiko mera rawata na ivakatagedegede qori, baleta nira “vinakata tiko na cakacaka vinaka.”—1 Tim. 3:1.
3 Ia era sega ni tu tu ga na tagane mera rawata na ivakatagedegede ni veiqaravi ena ivavakoso. Na nodra vuli vinaka kei na levu ni ka era kila ena sega ni vakarautaki ira mera veiqaravi. Me qarava vinaka e dua na itavi bibi qori, ena vinakati me rawata na ivakatagedegede vakayalo. E bibi gona vei ira na tagane mera matua vakayalo. Eda na vukei ira gona vakacava na tagane ena ivavakoso mera rawata na ivakatagedegede qori? E tukuna o Jisu: “O koya e vakavulici vinaka sara ena tautauvata kei na nona qasenivuli.” (Luke 6:40) Ena veivosakitaki tiko ena ulutaga qo na nona vukei iratou na tisaipeli o Jisu me ratou rawata na ivakatagedegede me ratou veiqaravi, kei na sala meda vakatotomuri koya kina.
“Au sa Okati Kemudou mo Dou Noqu iTokani”
4. Na cava e cakava o Jisu me vakaraitaka kina ni ratou nona itokani na tisaipeli?
4 O Jisu e raici ratou na nona tisaipeli me nona itokani, e sega ni beci ratou. E dau vinakata me veimaliwai kei ratou, e nuitaki ratou tale ga. ‘Na ka tale ga e rogoca vei Tamana e vakatakila vei ratou.’ (Wilika Joni 15:15) Dua na ka nodratou marau na tisaipeli ena gauna a sauma kina o Jisu na nodratou taro qo: “Na cava tale ga na ivakatakilakila e dusia ni oni sa tiko, kei na ivakataotioti ni veika vakavuravura?” (Maciu 24:3, 4) E dau talaucaka tale ga na lomana vei ratou. Kena ivakaraitaki, ena bogi a bukiveretaki kina, a kauti Pita, Jemesa kei Joni ena were o Kecisemani me talaucaka vei Jiova na rarawa ni lomana. De dua eratou sega ni rogoca na yapositolo na ka e tukuna tiko o Jisu ena nona masu, ia eratou kila ni lomaleqa dina. (Mari. 14:33-38) E vakaukauataki ratou tale ga na yapositolo na gauna a vakamataliataki kina. (Mari. 9:2-8; 2 Pita 1:16-18) Na nona veitokani voleka o Jisu kei ratou na nona imuri e vakaukauataki ratou me ratou qarava tiko ga na itavi bibi eratou sa na vakacolati kina.
5. Na cava era na cakava na qase ni ivavakoso mera vukei ira kina na tacidra?
5 Me vakataki Jisu, o ira tale ga na qase ni ivavakoso nikua era na dau veimaliwai ra qai vukei ira tale eso. Era na veitokani voleka kei ira kece na mataveitacini ena nodra kauaitaki ira yadua. Macala ga nira kila na qase nira na sega ni tukuna na ka e sega ni dodonu me kilai, ia era na sega ni yalodredre. Era na nuitaki ira na tacidra, era na wasea na ivakavuvuli dina era sa vulica mai na iVolatabu. Era na sega tale ga ni beci ira na dauveiqaravi ni ivavakoso, vakabibi ke ra se gone. Ia era na raici ira ga na dauveiqaravi mera matua vakayalo, nira veivuke tale tiko ga ena qaravi ni ivavakoso.
“iVakaraitaki Vei Kemudou”
6, 7. Tukuna na ivakaraitaki e laiva o Jisu vei ratou na tisaipeli, kei na sala e uqeti ratou kina.
6 Eratou kauaitaka na tisaipeli i Jisu na veika vakayalo, ia ena so na gauna e dau cala na nodratou rai ena vuku ni nodratou isususu kei na vanua eratou cavutu mai kina. (Maciu 19:9, 10; Luke 9:46-48; Joni 4:27) Ia e sega vakadua ni vakalewai ratou se cudruvi ratou o Jisu. E sega tale ga ni vakacolati ratou ena itavi dredre se vakarota me ratou cakava na ka ena sega ni cakava mada ga o koya. Ia e vakavulici ratou ga ena nona ivakaraitaki.—Wilika Joni 13:15.
7 Na ivakaraitaki cava e laiva o Jisu vei ratou na tisaipeli? (1 Pita 2:21) E bula rawarawa ga me rawa ni vunau kina vakalevu. (Luke 9:58) E yalomalumalumu o Jisu, e yavutaka tale ga na nona ivakavuvuli mai na iVolatabu. (Joni 5:19; 17:14, 17) E dau torovi rawarawa qai dau veikauaitaki. Na ka kece e cakava e yavutaki ena loloma. (Maciu 19:13-15; Joni 15:12) E uqeti ratou sara ga na yapositolo na ivakaraitaki Jisu. Kena ivakaraitaki, a sega ni rerevaka na mate o Jemesa, a yalodina tiko ga vua na Kalou me yacova na nona vakamatei. (Caka. 12:1, 2) A yalodina tale ga ni muria o Joni na weniyava i Jisu me sivia e 60 na yabaki.—Vkta. 1:1, 2, 9.
8. Era ivakaraitaki vinaka vakacava na qase vei ira na tagane kei na so tale?
8 Era ivakaraitaki vinaka vei ira na tagane o ira na qase ni ivavakoso ena nodra dau vakuai ira, yalomalumalumu, ra qai yalololoma. (1 Pita 5:2, 3) Kena ikuri, nira ivakaraitaki vinaka na qase ena vakabauta, veivakavulici, ivakarau ni bula vakarisito kei na cakacaka vakaitalatala, era marau nira kila ni so tale era rawa ni vakatotomuri ira.—Iper. 13:7.
‘Vakaroti Ratou Qai Talai Ratou o Jisu’
9. Eda kila vakacava ni vakavulici ratou na nona tisaipeli o Jisu ena cakacaka vakaitalatala?
9 Ni oti e rua na yabaki na nona gugumatua ni vunau o Jisu, e vakalevutaka na cakacaka vakavunau ena nona talai ratou na 12 na nona yapositolo. Ia e vakasalataki ratou rawa ena ka me ratou cakava. (Maciu 10:5-14) Ni vakarau vakani ira vakacakamana e vica vata na udolu, a tukuna vei ratou na nona yapositolo na ka mera cakava na lewenivanua kei na kena wasei na kakana. (Luke 9:12-17) E rawarawa qai matata na nona vakavulici ratou o Jisu. Na iwalewale ni nona veivakavulici, salavata kei na veidusimaki ni yalo tabu, e rawa kina me ratou liutaka na yapositolo na cakacaka vakaitalatala levu duadua a tekivu ena 33 S.K.
10, 11. Na cava era rawa ni cakava na qase ni ivavakoso mera vakavulici kina na tagane ena veiqaravi?
10 Era tekivu vakavulici na tagane nikua ena gauna sara ga era vuli iVolatabu kina. De dua eda na vukei koya me kila vinaka na wilivola. Nida vakavulici koya tiko ena iVolatabu, eda na vukei koya ena so tale na ka. Ni tiko wasoma ena soqoni ena vulica na ka me cakava me curu kina ena Koronivuli ni Vuli Vunau, me dua na dautukutuku bera ni papitaiso kei na so tale. Ni oti na nona papitaiso, ena vakavulici ena so tale na ka me vaka na nona tokona na vakavinakataki ni Kingdom Hall. Ni toso na gauna, ena vukei ena ka me cakava me dua kina na dauveiqaravi ena ivavakoso.
11 Ni lesia na qase ni ivavakoso na itavi vua e dua na tacida tagane, ena vakamacalataka na ituvatuva ni isoqosoqo ena qaravi ni itavi qori, ena vakamatatataka tale ga na sala me cakava kina. E bibi tale ga me kila na tacida tagane na ka e vinakati vua. Ke dredre me qarava na nona itavi, me kua ni nanuma na qase ni sega ni ganiti koya na itavi qori. Ia ena nona veinanumi ena vakaraitaka na vanua me vakavinakataka, ena vakamacalataka tale na ituvatuva ni isoqosoqo ena qaravi ni itavi qori. Nira muria na tacida tagane na ka era vakavulici kina kei na nodra taleitaka na nodra veiqaravi, qo ena vakamarautaki ira dina na qase ni ivavakoso.—Caka. 20:35.
‘O Koya e Muria na ka e Vakavulici Kina ena Vuku’
12. Na cava e yaga kina na ivakasala i Jisu?
12 E vakavulici ratou na nona tisaipeli o Jisu ena nona dau vakasalataki ratou ena gauna veiganiti. Kena ivakaraitaki, a vakadodonutaki Jemesa kei Joni ni rau vinakata me rau kaciva na bukawaqa mai lomalagi me vakarusai ira eso na kai Samaria era sega ni ciqomi Jisu. (Luke 9:52-55) A kerei Jisu na tinadrau o Jemesa kei Joni me dua na nodrau itutu cecere ena veiliutaki ni Matanitu ni Kalou, a qai vosa vakadodonu vei rau o Jisu: “Au sega ni lewa se o cei me dabe ena yasaqu imatau se yasaqu imawi, sa tiko ga o ira e vakarautaki me nodra me vaka sa lewa o Tamaqu.” (Maciu 20:20-23) E dau matata na ivakasala kece i Jisu, e yaga qai yavutaki ena ivakavuvuli vakalou. A vakavulici ratou na nona tisaipeli me yavutaki nodratou vakatulewa ena ivakavuvuli qori. (Maciu 17:24-27) A kila tale ga o Jisu ni ratou sega ni uasivi na nona imuri, ena vakaiyalayala ga na ka eratou rawa ni cakava. E vakasalataki ratou gona ena vuku ni nona loloma.—Joni 13:1.
13, 14. (a) O cei e dodonu mera vakasalataki? (b) Tukuna eso na ivakaraitaki ni veivakasalataki e rawa ni cakava na qase vua e dua na tagane e sega ni toso vakayalo.
13 O ira kece na tagane era via veiqaravi ena ivavakoso ena vinakati mera vakasalataki vakaivolatabu ena so na gauna. E tukuna na Vosa Vakaibalebale 12:15: “Ko koya sa muria na ka e vakavulici kina sa vuku.” E tukuna e dua na tacida tagane: “E dau vakadredretaka na noqu veiqaravi niu kauaitaka na noqu malumalumu. Sa qai veisau noqu rai ni vakasalataki au e dua na qase ni ivavakoso.”
14 Ke raica na qase ni ivavakoso ni vakadredretaka tiko nona toso vakayalo e dua na tagane eso na itovo e sega ni kilikili, era na vakaliuliu mera vukei koya ena yalomalua. (Kala. 6:1) Ena vinakati ena so na gauna me vakasalataki e dua me veisautaka na nona itovo. Kena ivakaraitaki, ke laurai ni sega ni gumatua tiko ena veiqaravi, ena uqeti koya na qase me vakasamataka na ivakaraitaki ni nona gugumatua o Jisu ena cakacaka vakaitalatala, ni a vakaroti ratou tale ga na nona imuri mera vakatotomuri koya. (Maciu 28:19, 20; Luke 8:1) Ke via qara itutu ena ivavakoso, ena vukei koya na qase me nanuma na nona vakasalataki ratou na nona tisaipeli o Jisu ena rerevaki ni vaqara rogo. (Luke 22:24-27) Vakacava ke dredre vua e dua na tagane me veivosoti? Ena yaga sara vakalevu na vosa vakatautauvata me baleta na nona vosoti e dua na dauveiqaravi me bokoci na nona dinau levu, ia a sega mada ga ni vosota e dua tale na dauveiqaravi e lailai sara na nona dinau. (Maciu 18:21-35) Ke vinakati na veivakasalataki, e vinaka me cakava qori na qase ena kena gauna totolo duadua, me veiganiti tale ga.—Wilika Vosa Vakaibalebale 27:9.
“Vakarautaki Iko Vinaka”
15. Eratou na veitokoni vakacava na lewenivuvale me rawa kina ni veiqaravi o tagane?
15 Era na liutaka sara ga na qase na nodra vukei na tagane mera veiqaravi ena ivavakoso, ia era rawa ni veitokoni tale ga eso. Kena ivakaraitaki, era na veitokoni sara ga na lewenivuvale. Ke qase ni ivavakoso o tagane, na nona veitokoni o watina kei ratou na gone ena yaga vakalevu ena nona veiqaravi. Eratou na tokoni tagane na lewenivuvale me vakayagataka eso na gauna ena ivavakoso me rawa ni qarava vinaka kina na nona itavi. Ena marautaka vakalevu na nodratou vakauai ratou na nona vuvale, era na vakavinavinakataka tale ga e levu.—Vkai. 15:20; 31:10, 23.
16. (a) O cei e nona itavi me tadolova na itavi ni veiqaravi? (b) E rawa vakacava ni tadolova na tagane na itavi ni veiqaravi?
16 E macala ni rawa nira veivuke eso tale, ia e nona itavi sara ga o tagane me tadolova na itavi ni veiqaravi. (Wilika Kalatia 6:5.) E sega ni tukuni sara me dua na dauveiqaravi se qase ni ivavakoso me rawa ni qaravi ira kina eso tale se guta na cakacaka vakaitalatala. Na tadolovi ni itavi ni veiqaravi ena ivavakoso e kena ibalebale na nona sasaga me muria na ivakatagedegede vakaivolatabu. (1 Tim. 3:1-13; Taito 1:5-9; 1 Pita 5:1-3) Ke saga tiko e dua na tagane me dauveiqaravi se qase, e vinaka me dikeva na vanua e rawa ni vakavinakataka kina na nona veika vakayalo. Qo ena nona wili iVolatabu wasoma, gumatua ena vuli vakataki koya qai vakasamataka vakabibi na ka e vulica, masu mai vu ni lomana kei na nona gumatua ena cakacaka vakaitalatala. Ke cakava qori, e sa muria tiko na ivakasala i Paula vei Timoci: “Mo vakarautaki iko vinaka me nomu isausau mo qarava na Kalou ena yalodina.”—1 Tim. 4:7.
17, 18. Na cava me cakava na tagane sa papitaiso ke vakadredretaka tiko na nona veiqaravi na lomaocaoca, nona nanuma ni na sega ni qarava rawa na itavi, se sega ni tiko vua na yalo ni via veiqaravi?
17 Vakacava ke sega ni via veiqaravi e dua na tagane ena vuku ni lomaocaoca kei na nona nanuma ni na sega ni qarava rawa na itavi? E vinaka me vakasamataka na levu ni ka erau cakava ena vukuda o Jiova kei Jisu. E yalataka tale ga o Jiova ni na “colata na nodai colacola e na veisiga.” (Same 68:19) Ena vukei koya gona na Tamada vakalomalagi me ciqoma na itavi ena loma ni ivavakoso. Ke dua na tagane e se bera ni dauveiqaravi se qase, me nanuma tiko ni vinakati vakalevu na tagane matua ena kena qaravi na ivavakoso. Ni cakava qori, ena uqeti koya me donu tiko ga na nona rai me baleta na veiqaravi. E rawa tale ga ni masuta na yalo tabu, baleta na itovo e umani tiko kina na vakacegu kei na lewai koya vinaka, qori ena vukei koya me kua ni nanuma ni na sega ni rawa ni veiqaravi. (Luke 11:13; Kala. 5:22, 23) Eda nuidei gona ni na vakalougatataka o Jiova na nodra vinakata na tagane mera veiqaravi dina mai vu ni lomadra.
18 De dua ena sega ni via veiqaravi na tagane sa papitaiso baleta ni sega vua na yalo ni veiqaravi. Ena vukei vakacava? E vola na yapositolo o Paula: “Me salavata kei na ka e vinakata [na Kalou], mo ni kua ni vinakata wale ga, mo ni cakava sara ga.” (Fpai. 2:13) E isolisoli ni Kalou na yalo ni veiqaravi, ena vakayagataka gona na yalona tabu me uqeti ira na tagane mera veiqaravi. (Fpai. 4:13) Ena rawa tale ga ni masuta na veivuke ni Kalou na lotu vaKarisito me vukei koya me veiqaravi.—Same 25:4, 5.
19. Na cava e vakadeitaka vei keda na nodra basika na “vitu nai vakatawa, io, e lewe walu na tamata turaga”?
19 E vakalougatataka o Jiova na nodra sasaga na qase ni ivavakoso mera vakavulici ira eso tale. E vakalougatataki ira tale ga na tagane era vinakata mera veiqaravi ena ivavakoso. E vakadeitaka vei keda na iVolatabu, nira na basika ena keda maliwa e le “vitu nai vakatawa, io, e lewe walu na tamata turaga,” qo e vakaraitaka ni na tiko na tagane matua mera liutaka na isoqosoqo i Jiova. (Maika 5:5) Eda kalougata dina ni levu na tagane lotu vaKarisito era vakavulici, ra qai yalomalumalumu mera tadolova na itavi ni veiqaravi. Qo e vakamarautaki Jiova dina.
O na Sauma Vakacava?
• E vukei ira vakacava na nona tisaipeli o Jisu mera qarava kina na itavi lelevu?
• Era na vakatotomuri Jisu vakacava na qase nira vukei ira na tagane mera veiqaravi?
• Na cava mera cakava na lewenivuvale mera vukei koya kina na tagane e via veiqaravi?
• Na cava me cakava o tagane me rawa ni tadolova kina na itavi ni veiqaravi?
[iYaloyalo ena tabana e 31]
Eda na vakavulici ira vakacava na noda gonevuli mera toso vakayalo?
[iYaloyalo ena tabana e 32]
Era na vakaraitaka vakacava na tagane nira via veiqaravi?