iTalanoa ni Nona Bula

Na ka Talei Keirau Vulica ena Neirau Veiqaravi Tabu

E Talanoataka o Olivier Randriamora

“Au sa kila vinaka na bula ena gauna ni dravudravua, au kila vinaka tale ga na bula ena gauna ni sautu. Au sa vulica na ka meu cakava meu lomavakacegu kina ena ka kece kei na ituvaki kece, seu mamau seu viakana . . . Au rawata na ka kece ena vuku i koya e vakaukauataki au.” ​—Fpai. 4:12, 13.

NA VOSA veivakauqeti qori i Paula e dau vakaukauataki keirau tu ga kei watiqu o Oly. Me vakataki Paula, keirau vulica tale ga e dua na ka talei, oya na neirau nuitaki Jiova vakatabakidua ni keirau veiqaravi tiko e Madagascar.

Ni tekivu vulica na iVolatabu o tinai Oly kei ira na iVakadinadina i Jiova ena 1982, keirau sa veimusumusuki tu kei Oly me keirau vakamau. Au vulica tale ga na iVolatabu, qai tomani au e muri o Oly. Keirau vakamau ena 1983 qai papitaiso ena 1985, keirau painia veivuke sara. Ena Julai 1986 keirau painia tudei.

Ena Seviteba 1987 keirau tekivu painia lavotaki. Na imatai ni neirau ilesilesi e dua na taoni lailai ena vuaira kei Madagascar. Se sega ni dua na ivavakoso ena vanua qori. E rauta ni 18 na matatamata era tiko i Madagascar, qai levu na kena yavusa, duidui tale ga na nodra itovo vakavanua kei na nodra ivakarau. Era vosataka vakalevu na vosa vakaMalagasy, e dui tu tale ga na nodra vosanivanua. Keirau mani nanuma me keirau vulica na vosanivanua qori, e rawarawa sara kina me keirau veimaliwai kei ira na lewenivanua.

Ni keirau soqoni ena Sigatabu, au na vunau, oti ena dau vakasausau o Oly ni keirau ruarua ga keirau soqoni. Keirau vakayacora tale ga na Koronivuli ni Vuli Vunau, ena dau vosavosaiyalona ga o Oly ni sega ni dua erau vakaitavi vata. Ia dua na ka na neirau lomavakacegu ni vakatututaka na ivakatawa ni tabacakacaka a veisiko yani me keirau veisautaka eso na ka keirau dau cakava ena soqoni!

Keirau sega ni taura wasoma na neirau ilavo ni sega sara ni nuitaki na tauri iyaya ena meli ena vanua keirau vakaitikotiko kina. Qori e vakavulici keirau ena ka me keirau cakava ena gauna sara ga e sega tu kina na ka. Ena dua tale na ituvaki, a sega ni veirauti na ivodovodo ni basi me keirau lako ena soqo ni tabacakacaka ena vakayacori ena rauta ni 130 na kilomita mai na vanua keirau vakaitikotiko kina. Keirau mani nanuma lesu na ivakasala yaga a tukuna e dua na neirau itokani iVakadinadina: “Tukuna vei Jiova na nomudrau leqa. Ni nona cakacaka ga drau vakayacora tiko qori.” Keirau masulaka, mani keirau nanuma me keirau sa na taubale ga. Ni bera ni keirau gole, a sikovi keirau yani e dua na tacida qai lolomataka vei keirau eso na ilavo, e rauta vinaka sara ga na ivodovodo ni basi!

VEIQARAVI VAKAIVAKATAWA NI TABACAKACAKA

Ena Feperueri 1991, au lesi meu ivakatawa ni tabacakacaka. Ena gauna qori sa ciwa na iwiliwili ni dautukutuku ena iwasewase keirau a lewena, e le 3 era sa papitaiso, qai rauta ni le 50 era dau tiko ena soqoni. Niu vulica oti na itavi ni ivakatawa ni tabacakacaka, keirau lai veiqaravi sara ena dua na tabacakacaka ena koroturaga o Antananarivo. Ena 1993, keirau lesi tale me keirau lai veiqaravi ena tabacakacaka ena tokalau ni vanua oya. E duidui sara na ivakarau ni bula ena vanua qori ni vakatauvatani kei na siti.

Me rawa ni keirau yaco ena ivavakoso ena vanua qori kei na iwasewase tu yawa, ena so na gauna keirau na taubale ena loma ni veikauloa ena veiulunivanua me 145 na kilomita. E sega ni levu na iyaya keirau dau usana. Ia ke mani okati ena vunau soqovi levu ni ivakatawa ni tabacakacaka e dua na ka me saravi, me vaka e dau caka ena gauna ya, ena bibi sara na neirau iusana. Ena roqota toka o Oly na misini ni iyaloyalo e veicavuyaki, qai noqu itavi meu colata na batiri ni motoka e 12 na volt na kena kaukaua.

Me keirau yaco ina dua tale na ivavakoso keirau na taubaletaka e 40 na kilomita ena dua na siga. Keirau na cabesiro ena gaunisala qiqo e veidelana, kosova na uciwai qai yakia na vanua lolobo. Ena so na gauna keirau na moce ga e tolonisala, ia keirau na saga me keirau yaco ena dua na koro me keirau vakaicili kina ena bogi. So na gauna keirau na kerea vei ira sara mada ga keirau sega ni kila me keirau moce ena nodra itikotiko. Ni sa rawa qori, keirau vakarautaka sara na ka me keirau kania. Ena kerea o Oly na kuro me lai takia mai kina na wai ena uciwai se drano voleka. Au na kerea e dua na matau meu ta buka ni vakasaqa. Ena taura toka na gauna qori. So na gauna keirau na volia e dua na toa bula, qori me keirau vakamatea, oti me qai vakasavasavataki.

Ni oti na vakayakavi keirau lai takiva tale mai eso na wai ni sisili. Keirau na moce e valenikuro ena so na gauna. Ke tau bi na uca keirau na ravi ga e lalaga ni vale me keirau moce, me kua ni turuvi keirau kina na wai mai na doka ni vale.

Keirau na saga e veigauna me keirau vunau vei ira keirau vakaicili kina. Ia ni keirau yaco ena vanua era tiko kina na mataveitacini, e dau tarai keirau sara ga na nodra yaloyalovinaka kei na nodra veikauaitaki. Keirau guilecava kece na dredre keirau sotava yani ena neirau ilakolako ni keirau raica na nodra marautaka dina na mataveitacini na veisiko.

Ni keirau tiko ena nodra vale na mataveitacini, keirau dau vakayacora tale ga eso na cakacaka ni vale. Qo e rawa kina mera tomani keirau ena cakacaka vakaitalatala. Keirau sega ni namaka na veika saulevu se na kakana era sega ni rawata na veivakaicilitaki.

VEISIKO ENA IWASEWASE TU YAWA

Keirau dau marautaka na sikovi ira na mataveitacini ena iwasewase tu yawa, nira sa vakarautaka tu e levu na ka me caka. E sega ni levu sara na ‘gauna ni cegu.’ (Mari. 6:31) Ena dua na vanua, a sureti keirau e dua na veiwatini iVakadinadina me keirau tomani rau ena nodrau vakavulica e 40 na vuli iVolatabu erau sureta ena nodrau vale. A tomani yalewa o Oly ena nodrau vakavulica e 20 na vuli iVolatabu, au qai tomani tagane ena nona vakavulica e 20 tale. Ni oti na nona vuli e dua, tekivu tale e dua. E cegu na vuli ni oti na vakasigalevu me caka na soqoni, oti ya e tomani tale. Ena rawa ni cava sara na vuli iVolatabu balavu qori ni oti na walu ena bogi!

Keimami na gole kece ena dua na koro voleka ena walu na kaloko na mataka, me keimami sikova na iwasewase lailai tarava. Keimami na vakaisuwai, qai taubale balavu e veikau. Keimami dau qai yaco ena yalava ni cakacaka ni sa yakavi, keimami vakaisulu vinaka sara qai vunau e veivale. E levu na dautukutuku, ia e lailai ga na vale keimami vunau kina. E rauta ni 30 ga na miniti na neimami tara e dua na yalava. Oti keimami lako ena koro tarava. Ni oti na vunau, sa na baci dua tale na taubale balavu i vale. Na ituvaki keirau sotava qo e vakayalolailaitaki keirau ni se qai tekivu. Dua na ka na gauna kei na sasaga keimami vakayacora me keimami vunau kina e veivale qai dua ga na aua na vunau. Ia era sega ni vakaiulubale na iVakadinadina ena vanua qori, era gu ga na cakacaka.

E dua na iwasewase tu yawa e Taviranambo e toka ena dua na ulunivanua. E tiko kina e dua na vuvale iVakadinadina, eratou vakaitikotiko ena dua na vale e dua ga na kena rumu. E volekata toka ga na nodratou vale e dua na vale lailai eratou dau soqoni kina. Keirau kidacala ni sa kaci o taukeinivale, “Taciqu!” A sauma mai e dua ena ulunivanua tarava, “O!” A kailavaka tale o koya keirau salavata, “Sa yaco mai na ivakatawa ni tabacakacaka!” Keirau rogoca ga na nodra maue. A vakadewataki tale ga na neirau veisiko vei ira eso e yawa sara na vanua era vakaitikotiko kina. Sega ni bera sa ra tabili mai o ira na vakaitikotiko ekea, ni tekivu na soqoni era tiko e sivia e 100.

DREDRE NA VEITOSOYAKI

Ena 1996 a veisau na neirau ilesilesi me keirau lai veiqaravi ena dua na tabacakacaka e voleka i Antananarivo, ena loma ni vanua. E tiko tale ga eso na ituvaki dredre ena tabacakacaka qori. E sega ni lako wasoma ena vanua yawa qori na lori. E dodonu me keirau sikova na iwasewase lailai e Beankàna (Besakay), qori e tiko e rauta ni 240 na kilomita mai Antananarivo. Ni oti e dua na veitalanoa vinaka kei draiva sa qai vakadonuya me keirau vodo ena nona lori lailai e gole ena vanua qori. E rauta ni le 30 tale na pasidia ena lori qori, eso era dadavo tu e dela ni lori, so tale era lili tu i muri.

Me vaka ga na ka e dau yaco, a leqa na lori keitou vodoka ya, keirau mani taubale. Ni keirau wawale sara tu ga na taubale ena vica na aua, keirau donuya sara e dua na lori levu. Sa oso tu mada, ia e kele ga o draiva. Keirau vodo, ia keirau tu cake tu ga. Keitou mani yaco ena dua na uciwai, ia e se vakavinakataki tiko na kena wavu. Keirau baci taubale tale, keirau yaco sara ena dua na koro lailai era tiko kina eso na painia lavotaki. Ia a sega ni tuvanaki tu na veisiko ena koro qori, keirau cakacaka vakavunau ga kei ira na mataveitacini me keirau waraka toka me vinaka na wavu se dua ga na lori me keirau vodo kina.

Sa oti sara e dua na macawa qai lako yani e dua na lori, mani tomani tale na ilakolako. E ca sara ga na gaunisala keitou muria. Vakavica me keirau veivuke ena kena biligi na lori ni tao tu ena vanua e sinai tu kina na wai, keitou tacaqe qai lutu vakavica e wai. Ena matakacaca keirau yaco ena dua na koro lailai, keirau mani sobu. Mai gaunisala me yaco ina vanua keirau lako kina keirau a takosova na vanua ni tei raisi, e yaco i toloi keirau na soso.

Qori na imatai ni gauna keirau sikova kina na vanua qori. Keirau vunau vei ira era tei raisi me keirau taroga na nodra itikotiko na iVakadinadina ekea. Dua na ka na neirau marau ni o ira sara ga keirau taroga era taci keirau vakayalo!

UQETI ESO TALE MERA CAKACAKA VAKATABAKIDUA

Ena yabaki kece ni neirau veiqaravi, keirau marau ni vakavotukana na neirau uqeti ira eso tale mera cakacaka vakatabakidua. Ni keirau sikova e dua na ivavakoso e ciwa na kena painia tudei, keirau vakayaloqaqataki ira na painia ke rawa nira vukea mada ga e dua tale na dautukutuku me painia tale ga. Ni keirau sikova tale na ivavakoso qori ni oti e ono na vula, e tubu na kena iwiliwili ni painia tudei me 22. E rua na yalewa erau painia tudei tiko ena ivavakoso qori erau uqeta na dui tamadrau erau qase ni ivavakoso me rau painia tudei tale ga. Rau mani uqeta e dua tale na nodrau itokani qase me ratou painia vata. A qai painia lavotaki e muri na qase qori, e lesi tale ga me ivakatawa tale ga ni tabacakacaka kei watina. Ia vakacava o rau na rua na qase ni ivavakoso? Dua vei rau sa veiqaravi tiko vakaivakatawa ni tabacakacaka, na kena ikarua sa veivuke tiko ena tara Vale ni Soqoni.

Keirau vakavinavinakataki Jiova e veisiga ena nona veivuke, ni keirau kila ni sega ni rawa ni keirau vakayacora e dua na ka ena neirau kaukaua ga. Keirau dau oca qai tautauvimate ena so na gauna, ia keirau marau vakalevu ni keirau dau vakasamataka na vuavuaivinaka ni neirau cakacaka vakaitalatala. O Jiova ga e tosoya tiko na nona cakacaka. Keirau marau ni keirau bau vakaitavi mada ga kina ena neirau veiqaravi vakapainia lavotaki tiko qo. Io, na ka talei keirau vulica, oya me keirau nuitaki Jiova, o “koya e vakaukauataki” keirau.

[Tikina bibi ena tabana e 6]

Na ka talei keirau vulica, oya me keirau nuitaki Jiova

[Mape/​iYaloyalo ena tabana e 4]

E kilai o Madagascar me Big Red Island (Yanuyanu Levu e Damudamu), qo na ikava ni yanuyanu levu e vuravura. E yanuyanu qele damu, eso na manumanu se kau e bula ekea e sega ni laurai ena dua tale na vanua e vuravura

[iYaloyalo ena tabana e 5]

Keirau marau ni caka vuli iVolatabu

[iYaloyalo ena tabana e 5]

Dua na ka dredre duadua keirau sotava, oya na neirau veitosoyaki