Vorata na Dai i Setani!
“Moni vorata . . . na ivadi ni Tevoro.”—EFESO 6:11.
O NA SAUMA VAKACAVA?
Na cava e rawa ni cakava e dua na dauveiqaravi i Jiova me kua ni coriti ena domodomoiyau?
Na cava me cakava na lotu vaKarisito vakawati me kua kina ni sikalutu ina veibutakoci?
Na cava o vakabauta kina ni yaga na nomu vorata na domodomoiyau kei na veiyacovi vakasisila?
1, 2. (a) Na cava e cati ira kina na lumuti kei na ‘so tale na sipi’ o Setani? (b) Na dai cava i Setani ena veivosakitaki ena ulutaga qo?
E SEGA sara ga ni bau lomana na tamata o Setani, vakabibi o ira era qaravi Jiova. E vala sara tiko ga kei ira na ivovo ni lumuti. (Vkta. 12:17) O ira na lotu vaKarisito qori era liutaka tiko na vunautaki ni Matanitu ni Kalou ena gauna qo, era sa vakatakila tale ga ni liutaka tiko o Setani na vuravura. Na Tevoro e cati ira tale ga era tokoni ira na lumuti, qori o ira na ‘so tale na sipi’ era nuitaka na bula tawamudu. (Joni 10:16) Sa sega ni rawa ni bula tawamudu o Setani, sa rauta me cudru vakalevu! Ke noda inuinui gona meda lai bula i lomalagi se vuravura, e sega sara ga ni kauaitaki keda o Setani. E vinakata ga me vakalolomataki keda.—1 Pita 5:8.
2 Me yaco na nona inaki sa biuta tu o Setani na veimataqali dai. Ni “vakamatabokotaka na nodra vakasama” e levu era sega ni vakabauta, era sega kina ni ciqoma na itukutuku vinaka, qori na vuna era sega kina ni raica na dai i Setani. Ia sa bacani ira tale ga eso era sa ciqoma na itukutuku ni Matanitu ni Kalou. (2 Kor. 4:3, 4) Eda raica ena ulutaga ni vuli sa oti na sala meda kua ni coriti kina ena tolu na dai i Setani: (1) na vosa vakalialia, (2) rere, veivakasaurarataki, kei na (3) rarawataki vakasivia ni cala. Meda raica mada qo na sala meda kua ni coriti kina ena rua tale na dai i Setani, na domodomoiyau kei na veibutakoci.
DOMODOMOIYAU—NA DAI E RAWA NI VEIKIDOMOKI
3, 4. Ena lai tini vakacava ena domodomoiyau na nuiqawaqawataki ni bula ena gauna qo?
3 Ena dua na nona vosa vakatautauvata o Jisu, a vakamacalataka kina na kaburaki ni sorenitei ena veiwavakavotona. A tukuna ni rawa vua e dua me rogoca na vosa, “ia na nuiqawaqawataki ni bula ena gauna qo kei na veibacani ni iyau e tarova na tubu ni vosa e lomana, mani sega kina ni vua.” (Maciu 13:22) Io, e dua na dai e vakayagataka na keda meca o Setani na domodomoiyau.
4 E rua na ka e rawa ni tarova na tubu ni vosa. Dua na “nuiqawaqawataki ni bula ena gauna qo.” E levu sara na ka e rawa ni vakanuiqawaqawataki keda ena ‘iotioti ni veisiga qo, e vakilai kina e levu na ka dredre.’ (2 Tim. 3:1) Na tubu ni sau ni iyaya kei na nodra sega ni vakacakacakataki e levu ena rairai vakadredretaka meda qarava noda vuvale. De dua o na nuiqawaqawataka tale ga na ka ena yaco ena veisiga nimataka qai veinanuyaka, ‘Ena veirauti na ilavo meu bula kina niu sa cegu na cakacaka?’ Na nuiqawaqawataki ni veika va qori e vakavuna na nodra saga eso mera vutuniyau nira nanuma ni na taqomaki ira na ilavo.
5. Na sala cava e rawa ni veivakacalai kina na “veibacani ni iyau”?
5 Na ikarua ni ka e tukuna o Jisu na “veibacani ni iyau.” Na domodomoiyau kei na nuiqawaqawa e rawa ni tarova na tubu ni vosa. E kaya na iVolatabu ni “vakaruru nai lavo.” (Dauv. 7:12) Ia e sega ni ka vakavuku na noda saga meda vutuniyau. Era raica e levu ni nodra saga mera vutuniyau, era lai domodomoiyau kina vakalevu. Eso mada ga era sa bobula ena iyau.—Maciu 6:24.
6, 7. (a) Sala cava e rawa ni veivakaleqai kina na domodomoiyau ena nona vanua ni cakacaka e dua? (b) Na cava me na vakasamataka e dua na lotu vaKarisito ke vinakati me ovataimi ena nona cakacaka?
6 De dua o sega mada ga ni kila ni sa tekivu kadre e lomamu na gagadre mo vutuniyau. Kena ivakaraitaki, vakasamataka mada e dua na ituvaki qo. A mai raici iko nomu boso qai kaya: “Au via tukuna vei iko e dua na ka o na marautaka! Sa dua na konitaraki vinaka e soli ena nodatou kabani. Ena vinakati mo na ovataimi vakalevu ena vica na vula mai qo. Ia e sau vinaka sara ga na cakacaka qo.” Na cava o na cakava? E macala ni bibi mo vakarautaka na veika vakayago meratou bula kina na nomu vuvale, ia e sega ni nomu itavi wale ga qori. (1 Tim. 5:8) Eso tale na ka mo na vakasamataka tiko. Ena vakacava na levu ni ovataimi? Ena vakalatilati na cakacaka ena nomu itavi vakayalo, wili kina na soqoni kei na yakavi ni nomudou Sokalou Vakavuvale?
7 Ni o vakasamataka tiko na ka mo cakava, na cava ena bibi duadua vei iko, na ilavo o na rawata ena nomu ovataimi se na nomu bula vakayalo? O na sega ni vakaliuca na Matanitu ni Kalou ni o vinakata wale ga me levu na nomu ilavo? O raica rawa na veivakaleqai ni domodomoiyau ke o vakawalena na nomu bula vakayalo kei ratou tale ga na nomu vuvale? Ke yacovi iko tiko qori, na cava mo cakava me kua ni kidomoki iko kina na domodomoiyau?—Wilika 1 Timoci 6:9, 10.
8. Na ivakaraitaki cava ena iVolatabu e rawa ni vukei keda meda dikeva na noda ivakarau ni bula?
8 Meda kua ni kidomoki ena domodomoiyau, e bibi meda dikeva wasoma na noda ivakarau ni bula. Meda kua ni vakataki Iso, a laurai ena ka e cakava ni vakawalena na veika vakayalo! (Vkte. 25:34; Iper. 12:16) Mo kua tale ga ni vakataki koya na turaga vutuniyau a tukuni me volitaka na nona iyau, me solia vei ira na dravudravua qai muri Jisu. A sega ni cakava qori na turaga vutuniyau ya, “dua na ka nona rarawa ni levu sara na nona iyau.” (Maciu 19:21, 22) E coriti na turaga ya ena nona iyau, a sega kina ni rawata na ka dokai duadua, me nona imuri na tamata rogo duadua a bau bula! E ka dokai mo dua na tisaipeli i Jisu Karisito, mo kua gona ni vakalaiva e dua na ka me tarova qori.
9, 10. Na cava sara mada na rai ni iVolatabu me baleta na iyau?
9 Meda kua ni leqataka vakasivia na iyau, e bibi meda muria na ivakasala i Jisu: “Kua gona ni lomaocaoca meda kaya, ‘Na cava meda kania?’ se, ‘Cava meda gunuva?’ se, ‘Cava meda tokara?’ Na ka kece qo era cumuaqara voli kina na lewe ni veimatanitu. Ia e kila tu na Tamamuni vakalomalagi ni bibi vei kemuni.”—Maciu 6:31, 32; Luke 21:34, 35.
10 Ke da vinakata meda kua ni bacani ena iyau, meda saga me tiko vei keda na rai ni dauvolaivolatabu o Agur, e kaya: “Meu kua ni dravudravua sara se vutuniyau sara. Ni solia ga mai na ka au gadreva meu bula kina.” (Vkai. 30:8, Contemporary English Version) E kila vinaka o Agur ni yaga na ilavo, e rawa ni veibacani tale ga na iyau. Meda nanuma tiko ni rawa ni veivakaleqai vakayalo na veibacani ni iyau kei na nuiqawaqawataki ni bula ena gauna qo. Na noda leqataka vakasivia na veika vakayago e vakalusi gauna, vakaocai keda, eda na sega tale ga ni vakaliuca kina na veika e baleta na Matanitu ni Kalou. Mo vakadeitaka gona me kua ni coriti iko o Setani ena nona dai ni domodomoiyau!—Wilika Iperiu 13:5.
VEIBUTAKOCI—VAKA NA QARA VUNI
11, 12. E rawa vakacava ni sikalutu ena veibutakoci ena vanua ni nona cakacaka e dua na tagane se yalewa lotu vaKarisito?
11 O ira na dauvakasasa ra via toboka e dua na manumanu kaukaua era na kelia na qara ena sala e dau muria na manumanu qori. E sega sara ga ni laurai na qara qori ni dau ubia tu vakalailai na delana na tikinikau kei na qele. E via va sara ga qori e dua na dai e dau veirawai kina o Setani, na veibutakoci. (Vkai. 22:14; 23:27) Eso na lotu vaKarisito era lutu ina qara qori nira vakalaiva mera tu ena ituvaki e rawarawa sara kina mera veibutakoci. Eso na veiwatini lotu vaKarisito era veibutakoci nira domona e dua e sega ni kedra isa.
12 Erau rawa ni veidomoni ena vanua ni cakacaka e rua erau sega ni veiwatini. A laurai ena dua na vakadidike ni sivia e dua veimama na iwiliwili ni yalewa era veibutakoci kei na rauta ni tolu mai na le va na tagane era veibutakoci era sa moce vata kei na dua era cakacaka vata. Vakacava, ena vinakati mera cakacaka vata na tagane kei na yalewa ena nomu vanua ni cakacaka? Ke vaka kina, e vakacava na nomu dauveimaliwai kei ira? O dau yalana na veimaliwai qori ena veika ga e baleta na cakacaka, me kua ni tini ena veidomoni? Kena ivakaraitaki, ni rau veivosaki wasoma kei na dua na tagane erau cakacaka vata, ena rairai nanuma e dua na tacida yalewa ni rawa ni talaucaka vei tagane na lomana, qai tukuna vua eso na leqa ena nona bula vakawati. Ena dua tale na ituvaki, ni rau sa veitokani kei na dua na yalewa erau cakacaka vata na tagane lotu vaKarisito, ena rairai nanuma: “E taleitaka na ka au dau tukuna, qai dau vakarorogo niu vosa vua. E dokai au. Ke bau caka mada ga mai vale qo!” O raica rawa ena rua na ituvaki qori na noda rawa ni sikalutu ena veibutakoci na lotu vaKarisito?
13. E rawa ni tekivu vakacava ena ivavakoso na nodrau veidomoni e rua erau sega ni veiwatini?
13 E rawa ni yaco tale ga ena ivavakoso na nodrau veidomoni e rua erau sega ni veiwatini. Qo e dua na ituvaki a yaco dina. Erau painia tudei ruarua o Taniela kei na watina o Sera.a E tukuna o Taniela ni o koya e dua na “qase ni ivavakoso e sega ni dau tu suka.” E dau ciqoma na itavi cava ga e soli vua. E lima na tagane a vakavulica ena iVolatabu o Taniela, tolu ratou sa papitaiso. Eratou se gadreva vakalevu na veivuke na tagane eratou se qai papitaiso vou ga. Ni dau ogaoga o Taniela ena nona itavi ena ivavakoso, sa qai dau vukei iratou na tagane qori o Sera. Qo na ka sa qai yaco: Ni ratou gadreva na veivuke vakayalo na gonevuli i Taniela, e dau vukei ratou o Sera. Ni vinakata tale ga o Sera me kauaitaki, ratou dau cakava qori na gonevuli i Taniela. Sa tu sara ga qori e dua na dai rerevaki. E kaya o Taniela, “Ni oti e vica na vula nona dau yalorawarawa ni veivuke o watiqu, sa lai oca qai malumalumu vakayalo. Au a sega tale ga ni dau kauaitaki koya, na ka kece qori e qai vakavuna na leqa. A veibutakoci o watiqu kei na dua au vakavulica ena iVolatabu. Niu sa rui ogaoga ena noqu itavi, au sega mada ga ni kila ni sa malumalumu tu vakayalo o watiqu.” Na cava mo cakava mo kua ni sotava qori?
14, 15. Na cava mera cakava na lotu vaKarisito mera kua kina ni sikalutu ena veibutakoci?
14 Mo kua ni sikalutu ina veibutakoci, e bibi mo vakasamataka tale mada na ibalebale ni veidinadinati ni vakawati. A tukuna o Jisu: “Na ka sa vauca vata na Kalou me kua ni tawasea na tamata.” (Maciu 19:6) Kua ni nanuma ni bibi cake na nomu itavi ena ivavakoso mo sa lai vakawaleni watimu kina. Na nomu dau biuti watimu mo gole ena so na ka e sega soti ni bibi e rairai vakaraitaka ni sa leqa tiko nomu bula vakawati, e rawa tale ga ni tini ena cala bibi.
15 Ke o qase ni ivavakoso, vakacava na qelenisipi? A vola na yapositolo o Pita: “Moni vakatawa na qelenisipi ni Kalou oni lesi moni qarava, ni kua ni qarava ena voraki, ena yalo ga e vinakata; me kua ena yalokocokoco, ena yalo ga e marautaka.” (1 Pita 5:2) Mo kua ni vakawaleni ira na lewe ni ivavakoso. Ia mo kua ni kauaitaka ga na nomu itavi vakaivakatawa mo sa lai vakawalena kina nomu itavi vakaulunivuvale. Ena ka wale se vakarerevaki mo vakani ira ga na ivavakoso, qai “kolaiciba na via kana” o watimu. E kaya o Taniela, ‘Mo kua ni kauaitaka sara vakasivia na nomu itavi ena ivavakoso mo vakawalena kina na nomu vuvale.’
16, 17. (a) Na cava e rawa ni cakava ena vanua ni nona cakacaka na lotu vaKarisito sa vakawati me vakaraitaka kina ni na sega ni veidomoni kei na dua e sega ni watina? (b) Tukuna e dua na ulutaga sa tabaki ena noda ivola e rawa ni vukea na lotu vaKarisito me kua ni veibutakoci.
16 E levu dina na ivakasala yaga e tabaki ena Vale ni Vakatawa kei na Yadra! me vukei ira na veiwatini lotu vaKarisito mera kua ni sikalutu ena veibutakoci. Kena ivakaraitaki, e tukuna Na Vale ni Vakatawa ni 15 Seviteba, 2006: “Qarauna na ituvaki ena rawa ni vakabulabulataka na veidomoni e vanua ni cakacaka kei na vanua tale eso. Me kena ivakaraitaki, e rawa ni veibacani na dau cakacaka tale tiko ni sa suka na cakacaka kei na tagane ke o yalewa se yalewa ke o tagane. Ke o tagane se yalewa vakawati, vakaraitaka ena nomu ivukivuki kei na nomu ivosavosa ni o sega ni galala. Ni o dauveiqaravi ni Kalou, mo kua ni uqeta mera vinakati iko eso ena nomu dau veisamei se na kena sega ni rakorako na nomu isulusulu kei na nomu sasauni. . . . Ni tiko na kena itaba na kemu isa kei iratou na luvemu ena nomu vanua ni cakacaka, oqo ena vukei iko kei ira na tani mera kila ni bibi vei iko na nomu vuvale. Vakadeitaka mo kua ni vakauqeta se vakadonuya na nona veisamei e dua.”
17 Ena Yadra! ni Epereli-June 2009, na ulutaga “Yalodina Vua na Watimu—Na Cava na Kena iBalebale?” a veivakasalataki ena tatadrataki ni veiyacovi kei na dua e sega ni watimu. E tukuna tale ga na ulutaga qori ni rawa ni tini ina veibutakoci na tatadrataki ni veiyacovi. (Jeme. 1:14, 15) Ke o vakawati, ena vinaka mo drau dau lokuca na gauna mo drau raica vata kei watimu na ulutaga va ya. Na vakawati e tauyavutaka o Jiova, e dodonu me dokai. Ni drau tuvanaka na gauna mo drau veivosakitaka kina kei watimu na nomudrau vakawati, qori e vakaraitaka ni drau doka na ituvatuva i Jiova.—Vkte. 2:21-24.
18, 19. (a) Na cava e rawa ni yaco ke veibutakoci e dua? (b) Na veika vinaka cava e rawa ni yaco ke rau yalodina tiko ga na veiwatini?
18 Ke o temaki mo veidomoni kei na dua e sega ni watimu, vakasamataka na leqa ena yaco ke o veidauci se veibutakoci. (Vkai. 7:22, 23; Kala. 6:7) Ena rarawa o Jiova ke o vakayacora na ivalavala tawakilikili, ena rarawa o watimu, o na rarawa tale ga. (Wilika Malakai 2:13, 14.) E bibi ga mo vakasamataka na yaga ni nomu saga mo savasava tiko ga. O rawa ni marau kina ena gauna qo, savasava nomu lewaeloma, o rawa tale ga ni nuitaka na bula tawamudu.—Wilika Vosa Vakaibalebale 3:1, 2.
19 A lagata na daunisame: “A ka levu na nodra vakacegu era lomana na nomuni [Kalou] vunau: Ka sa sega na ka me ra bale kina.” (Same 119:165) O koya gona, mo lomana na ka dina qai ‘qarauna na nomu ilakolako, kua ni vakataki ira na lialia, vakataki ira ga na vuku’ ena veisiga ca qo. (Efeso 5:15, 16) Sa tu na veimataqali dai e biuta tu nikua o Setani me coriti ira kina na dausokalou dina. Ia e vakarautaki keda vinaka o Jiova ni solia vei keda na ka kece e gadrevi meda “vorata” qai “bokoca . . . na gasau waqa kece i koya na Vunica”!—Efeso 6:11, 16.
[iVakamacala e ra]
a Sa veisau eso na yaca.
[iYaloyalo ena tabana e 26]
Na domodomoiyau e rawa ni veikidomoki vakayalo. Qarauna me kua ni yacovi iko qori
[iYaloyalo ena tabana e 29]
Ke o dau wede se vakalaiva e dua me wedevi iko, o na rawa ni sikalutu ena veibutakoci