Ilaija e Vosota na Veika Tawadodonu

A BIUBIU mai na ulunivanua o Orepi o Ilaija me gole ina noca. Sa oti e vica na macawa na nona taubale voli, sa yaco sara ena buca o Joritani. Ni yaco yani ena nona vanua, e raica e levu sara na veisau. Sa oti na lauqa, tekivu tau tale ga na uca ni vula i botabota ra qai ogaoga na dauteitei ena siviyara. E rairai lomavakacegu na parofita qo ni raica ni sa veisau na ituvaki ni vanua, ia e leqataka vakalevu na nodra bula vakayalo na lewenivanua ni levu era sokaloutaka na kalou lasu o Peali. E dua gona na itavi levu me na cakava o Ilaija.a

Ni volekata yani na taoni o Epelimeola, e raica sara ni teivaki tiko e dua na vanua levu. E 12 na timi era siviyara tiko, ia a lai vaqara o Ilaija na cauravou e tiko ena iotioti ni timi. Na yacana o Ilaisa, e digitaki koya o Jiova me sosomitaki Ilaija. A nanuma o Ilaija ni o koya duadua ga na parofita e qaravi Jiova voli ena yalodina, a vinakata gona me lai raica na cauravou o Ilaisa me rau veitomani.​—1 Tui 18:22; 19:​14-19.

E lomalomarua beka o Ilaija me lesia na nona itavi vua e dua tale? A vinakata duadua ga me vakalougatataki? E leqataka ni na sosomitaki koya e dua tale? Eda sega ni kila na kena dina, ia a rairai vakasamataka qori o Ilaija ni “tamata ga vakataki keda.” (Jemesa 5:17) Se mani cava e nanuma, e tukuna na iVolatabu: “Sa lako yani vei koya ko Ilaija, ka biuta vua na nonai tutuvi [se “isulu ni parofita,” NW].” (1 Tui 19:19) Na isulu ni parofita i Ilaija e caka ena kuli ni sipi se kuli ni me, e daramaki me vaka na kote, e ivakatakilakila ni digitaki koya o Jiova. Ni biuta gona o Ilaija na kote qo ena tabai Ilaisa, e dusia ni sa lesi ena dua na itavi bibi. E talairawarawa o Ilaija ena ivakaro i Jiova me lesi Ilaisa me kena isosomi, e nuitaka tale ga na Kalou.

Ni cauravou o Ilaisa, e tu vakarau me vukea na parofita o Ilaija ni sa kena turaga. Ia e sega ni veisosomitaki o Ilaisa ena gauna sara ga ya. E yalomalumalumu ga ni tomani koya na parofita sa kena turaga qo qai vukei koya ena loma ni ono na yabaki, e qai kilai emuri o Ilaisa ni “daulivi wai ki na liga i Ilaija.” (2 Tui 3:11) Sa na lomavakacegu dina o Ilaija ni dua na nona ivukevuke! Erau veitokani dredre sara, erau vosota tale ga na veika tawadodonu e yaco tu ena gauna ya ni rau dau veivakayaloqaqataki. E bibi dina qori ni sa qai torosobu ga na veiliutaki nei Tui Eapi.

A vakayacori beka vei iko na veika tawadodonu? E sega ni ka vou qori ena vuravura ca qo. Ena rawa ni o vosota na ituvaki qori ni o veitokani kei na dua e lomana na Kalou. Ke vakayacori vei iko na veika tawadodonu o rawa ni vuli ena vakabauta i Ilaija.

“MO IA, MO LAKO SOBU MO TAVAKI EAPI”

Erau gumatua o Ilaija kei Ilaisa me rau vakaukauataki ira vakayalo na lewenivanua. Erau vakavulica eso tale na parofita qai rairai caka qori vakaiwasewase. Ia ni toso na gauna, e veisautaka o Jiova na ilesilesi i Ilaija: “Mo ia, mo lako sobu mo tavaki Eapi na tui Isireli.” (1 Tui 21:18) Na cava e cakava o Eapi?

Sa vukitani na tui qo mai na nona sokaloutaki Jiova, e kilai ni ca duadua na nona veiliutaki. A vakawatitaki Jesepeli o Eapi mani tete kina e Isireli na sokalou vei Peali, a vakaitavi tale ga kina na tui. (1 Tui 16:​31-33) Na sokalou qo e vakabibitaki kina na veika e vauca na vakatubukawa, bula vakasaqamua kei na nodra cabori bulabula na gone. E beca tale ga o Eapi na ivakaro i Jiova me vakamatea na tui ca ni Siria o Penietati, a cakava qori me rawa ilavo kina. (1 Tui, wase 20) Erau sa qai domodomoiyau ga vakalevu, erau kocokoco rau qai vakayacora na itovo kaukaua o Eapi kei Jesepeli.

E tiko e Samaria na valenitui i Eapi. E dua tale e tiko mai Jesirieli, e 37 na kilomita mai Samaria. Na yasa ni vale qori e tiko kina e dua na loganivaini. A vinakata o Eapi na tikiniqele ya, e kena itaukei o Nepoci. Mani kacivi koya mai o Eapi me volia na nona tikiniqele. Ia e tukuna o Nepoci: “Me kakua sara vei au e na vuku i Jiova, me’u solia vei iko na nodrai votavota na noqu qase.” (1 Tui 21:3) E laurai beka vei Nepoci na yalokaukaua? E vakatulewa beka vakariri? Era nanuma eso ni vaka kina. Ia a talairawarawa tiko ga o Nepoci ena Lawa i Jiova mera kua ni volitaka na Isireli na qele ni nodra qase. (Vunau ni Soro 25:​23-28) E sega ni via beca na Lawa ni Kalou o Nepoci. E turaga yaloqaqa qai dei na nona vakabauta, e kila tale ga ke beci Eapi ena rawa ni totogitaki.

O Eapi e sega ni kauaitaka na Lawa i Jiova. Ni lesu i vale, e “yalobibi qai yaloca” ni sega ni yaco na lomana. E tukuni: Ni “davo sobu e na nonai mocemoce, ka vagolea tani na matana, a sa bese ni kana.” (1 Tui 21:4) Ni raica o Jesepeli na nona vakaruburubu o Eapi me vaka na gone lailai, sa qai tuvanaka vaqaseqase me rawata na ka e vinakata na watina, me vakamatea tale ga e dua na vuvale yalododonu.

Eda kurabui dina nida wilika na ka ca sa lalawataka tu o Jesepeli. E kila vinaka o koya ni vakaroti ena Lawa ni Kalou ni rawa ga ni totogitaki e dua ke rua erau vakadinadinataka ni cala. (Vakarua 19:15) A mani vola eso na ivola ena yaca i Eapi vei ira na vakailesilesi e Jesirieli mera vaqara e rua na ivakadinadina lasu me beitaki Nepoci ni vosavakacacataka na Kalou me totogi mate kina. E yaco dina na lomana. Erau beitaki Nepoci e rua na ‘tagane macawa’ qai tini vakaviriki ena vatu. Eratou vakamatei tale ga na luvei Nepoci!b (1 Tui 21:​5-14; Vunau ni Soro 24:16; 2 Tui 9:26) E vakawaletaka na nona itavi vakaulunivale o Eapi qai vakalaivi watina me cakava na ka ga e vinakata, me vakamatea tale ga e dua na vuvale yalododonu.

Raitayaloyalotaki Ilaija mada ni sa tukuna vua o Jiova na ka erau cakava o Eapi kei Jesepeli. E veivakayalolailaitaki nida raica nira vakalolomataki o ira e sega na nodra cala. (Same 73:​3-5, 12, 13) Sa dua na ka na levu ni valavala tawadodonu nikua​—so na gauna era vakayacora sara ga na iliuliu era kaya nira matataka na Kalou. Eda vulica ena italanoa vakaivolatabu qo ni raica na ka kece o Jiova. (Iperiu 4:13) Na cava ena cakava ni raica na veivakalolomataki e yaco?

‘O SA KUNEI AU O IKO, NA KEQU MECA!’

E talai Ilaija o Jiova vei Eapi, e tukuna: “Sa tiko [o Eapi] e na were-ni-vaini i Nepoci.” (1 Tui 21:18) Ni kila o Eapi ni sa nona na loganivaini, e lako sara me lai raica. Sega vakadua ni vakasamataka ni kila vinaka o Jiova na ka e cakava. Raitayaloyalotaka mada na nona matamamarau ni yaco yani ena loganivaini qai tatadrataka tu na ka me na cakava kina. Ia e basika vakasauri o Ilaija! E veisau vakadua na irairai ni matai Eapi, e cudru qai tukuna: ‘O sa kunei au o iko, na kequ meca!’​—1 Tui 21:20.

E sega ni bau vakasamataka o Eapi ni ka e tukuna e vakaraitaka na levu ni nona lecaika. Kena imatai, na nona tukuna vei Ilaija, “O sa kunei au,” eda kila kina ni sega ni bau vakasamataki Jiova. Sa raici koya makawa tu o Jiova. E raica vinaka tu ni vakawalena o Eapi na nona galala ni vakatulewa qai marautaka na vua ni veivakalolomataki i Jesepeli. E raica na Kalou ni sa bibi cake vei Eapi na iyau mai na nona vakaraitaka na yalololoma kei na lewadodonu. Kena ikarua, ni tukuna vei Ilaija, “na kequ meca,” e vakaraitaka ni cata na itokani ni Kalou o Jiova, o koya sara ga ena vukei koya me veisautaka na nona ivalavala torosobu.

Na cava eda vulica ena ka lialia e cavuta o Eapi? Meda nanuma tiko ni raica na ka kece na Kalou o Jiova. E kila vinaka o Jiova na Tamada dauloloma nida rawa ni gole tani mai na nona sala dodonu, e vinakata tale ga meda veisautaka na noda bula. E dau vakayagataki ira na nona tamata yalodina me vakataki Ilaija mera tukuna yani na vosa ni Kalou. Ena ka vakalialia dina meda raici ira na itokani ni Kalou mera keda meca!​—Same 141:5.

Raitayaloyalotaka mada na nona sauma vei Eapi o Ilaija: “Au sa kunei iko.” Na ka e tukuna qori eda kila kina ni raici Eapi me vaka e dua na daubutako, daulaba, e dua e vukitani vei Jiova. Sa wacava na nona yaloqaqa o Ilaija me vakadodonutaka na tui ca qo! Mani vakasavuya vei Eapi na lewa ni Kalou. E raica o Jiova ni sa tarai ira na lewenivanua na veika ca eratou cakava na vuvale i Eapi. E tukuna vei Eapi ni na ‘kauta tani na nona kawa,’ kei na nona veiliutaki vakatui. Ena lewai Jesepeli tale ga.​—1 Tui 21:​20-26.

E sega ni vakabauta o Ilaija ni na yaco tu ga na ka era cakava na tamata ca ra qai sega ni vakadodonutaki. Eda na rairai nanuma nira na sega ni totogitaki na tamata ca ena vuravura qo. Ia, eda kila ena italanoa vakaivolatabu qo ni raica tu o Jiova na veika e yaco wavokiti keda, ena sauma tale ga na ca ena nona gauna. E vakadeitaka na nona Vosa ni sa voleka me na vakaotia na veika tawadodonu! (Same 37:​10, 11) O na rairai taroga: ‘Ni dau vakataulewa na Kalou, e dau veitotogitaki ga? E rawa ni vosoti keda?’

‘O SA RAICA, NI SA VAKAMALUMALUMUTAKI KOYA O EAPI?’

E rairai kurabui o Ilaija ena ka e cakava o Eapi ni rogoca na vakataulewa ni Kalou. E tukuni: “Ni sa rogoca na vosa oqo ko Eapi, sa dresulaka na nonai sulu, ka vakaisulutaki koya e nai sulu taga, ka lolo, ka koto e nai sulu taga, ka lako voli vakamalumalumu.” (1 Tui 21:27) E veivutunitaka beka o Eapi na nona ivalavala?

Eda kila ena ka e cakava ni laurai vua eso na veisau. Sa tekivu vakamalumalumutaki koya​—na itovo qori e sega ni rawarawa vua e dua e dokadoka qai qaciqacia. Ia e vakaraitaka beka ni veivutuni dina ena nona cakava qori? Meda kila qori, eda na vakatauvatani koya kei na dua na tui a bula e liu vua​—o Manasa. E kilai ni rairai ca sara na nona veiliutaki. Ni totogitaki koya o Jiova, e vakamalumalumutaki koya qai tagica na nona veivuke. Sega ni koya ga ya. E veisautaka vakadua na nona bula ni vakarusa na matakau kece a vakaduria, e qaravi Jiova tale qai uqeti ira na nona tamata mera vakatotomuri koya. (2 Veigauna 33:​1-17) E bau laurai vei Eapi na veivutuni va ya? Sega.

E raica beka o Jiova ni vakaraitaka e matanalevu o Eapi na nona veivutuni? E tukuna vei Ilaija: “O sa raica, se segai, ni sa vakamalumalumutaki koya vei au ko Eapi? ia ni sa vakamalumalumutaki koya vei au, ka’u na sega ni vakayacora na ca e na nona gauna; e na gauna ga ni luvena.” (1 Tui 21:29) E raica beka o Jiova ni sa veivutuni dina? Sega. Kevaka a veivutuni dina ena vosoti. (Isikeli 33:​14-16) Ia ni vakaraitaka mada ga vakalailai o Eapi ni vakamalumalumutaki koya, na vakataulewa tale ga i Jiova e veiganiti ena kena ituvaki. E sega kina ni raica o Eapi na nodratou vakarusai na nona vuvale.

Ia e sega ni veisautaka o Jiova na nona vakataulewa me baleti Eapi. Sa qai veivosakitaka o Jiova kei ira na agilosi na sala vinaka duadua me vakacalai kina o Eapi, ya me lako ena ivalu ena vakamatei kina. Sega ni dede, sa tau sara na kena itotogi. E mavoa vakaca ena veiraravui mani mate ena nona qiqinivalu. E torosobu sara ga na kena itinitini: Nira savata na sotia na nona qiqinivalu era dramica na koli na nona dra. E vakayacori kina na ka e tukuna o Jiova vei Ilaija: “E na tikina era a dramica kina na dra i Nepoci na koli, era na dramica talega kina na nomu dra ko ira na koli, io na nomu dra.”​—1 Tui 21:19; 22:​19-22, 34-38.

Na ka e cakava vei Eapi na Kalou e vakaraitaka vei ira na nona tamata yalodina, wili kina o Ilaija kei Ilaisa ni na sega ni guilecava na ka e cakava o Eapi vei Nepoci na turaga yaloqaqa qai dei na nona vakabauta. Ni Kalou lewadodonu ena totogitaki ira na tamata ca; ena yalololoma tale ga ke raica ni veiganiti. (Tiko Voli mai na Lekutu 14:18) E dua sara ga na ka bibi e vulica o Ilaija vakauasivi ni a vosota voli ena dua na gauna balavu na veiliutaki ca nei tui Eapi! E vakayacori tale ga vei iko na veika tawadodonu? O vinakata me vakadodonutaka na Kalou? Mo vakatotomuria na vakabauta i Ilaija. Ena veitokoni nei Ilaisa, na nona itokani yalodina, e tukuna tiko ga o Ilaija na itukutuku ni Kalou qai vosota na veika tawadodonu!