Muria na Vunau Koula ena Nomu Cakacaka Vakaitalatala
“Na ka kece oni vinakata mera cakava vei kemuni na tamata, moni cakava tale ga vei ira.”—MACIU 7:12.
1. Vakacava e bibi ena cakacaka vakavunau na ka eda cakava vei ira na tamata? Tukuna e dua na kena ivakaraitaki. (Raica na imatai ni iyaloyalo.)
ENA vica na yabaki sa oti, rau veisureti tiko ena iVakananumi ni mate i Karisito e dua na veiwatini ena noda vanua. Ni rau se veivosaki tiko kei na dua na marama volekata nona vale, e tau sara na uca. Mani solia na iviu na tacida tagane vua na marama ya, qai vakaruru vata kei watina. Erau marautaka dina na veiwatini ni a tiko tale ga na marama qori ena bogi ni iVakananumi. E tukuna na marama qori ni sega ni nanuma vakalevu na ka rau tukuna na veiwatini. Ia a vinakata ga me tikova na iVakananumi baleta ni tarai koya vakalevu na ka rau cakava na veiwatini. Na cava e va kina qori nona rai? Ni rau a muria na veiwatini na Vunau Koula.
2. Na cava na Vunau Koula, eda na muria vakacava?
2 Na cava na Vunau Koula? Qo na ivakasala i Jisu ena nona kaya: “Na ka kece oni vinakata mera cakava vei kemuni na tamata, moni cakava tale ga vei ira.” (Maciu 7:12) Eda na muria vakacava na vunau qori? Ena vinakati meda cakava e rua na ka. Kena imatai, meda tarogi keda, ‘Keu tu ena kena ituvaki e dua, na cava au na vinakata me caka vei au?’ Kena ikarua, meda yalorawarawa ni cakava tiko ga na ka kece eda rawata meda vakayacora kina na ka ena vinakata e dua tale.—1 Kor. 10:24.
3, 4. (a) Vakamacalataka na vuna eda na sega ni vakayagataka ga kina na Vunau Koula vei ira na tacida vakayalo. (b) Na cava eda na dikeva ena ulutaga qo?
3 Eda dau muria vakalevu na Vunau Koula nida veimaliwai kei ira na tacida vakayalo. Ia a sega ni tukuna o Jisu meda cakava ga qo vei ira na tacida ena vakabauta. A cavuta na Vunau Koula ni veivosakitaka tiko na ka meda cakava vei ira kece na tamata kei ira na noda meca. (Wilika Luke 6:27, 28, 31, 35.) Ke vinakati meda bulataka na Vunau Koula vei ira na keda meca, sa qai bibi sara meda cakava qori nida vunau—ni levu na vakarorogo era na rawa ni ‘yalomalumalumu mera muria na sala ina bula tawamudu!’—Caka. 13:48.
4 Eda na dikeva qo e va na taro meda nanuma tiko ena cakacaka vakavunau: O cei au na sotava ena cakacaka vakavunau? E vei na vanua au na vunau kina? Na gauna veiganiti cava meu vunau kina? Au na torovi ira vakacava? Na taro qo ena vukei keda meda kilai ira vinaka ena yalava da qai saga meda veisautaka na noda ivakamacala me ganiti ira.—1 Kor. 9:19-23.
O CEI AU NA SOTAVA ENA CAKACAKA VAKAVUNAU?
5. Na taro cava meda tarogi keda kina?
5 Nida gole ena cakacaka vakavunau, eda dau vosa yadudua vei ira na tamata. E duidui kece na nodra isususu kei na leqa era sotava. (2 Vei. 6:29) Ni o via wasea na itukutuku vinaka, tarogi iko mada: ‘Keu tu ena kena ituvaki, au na vinakata meu raici vakacava? Au na taleitaka me raici au me vaka ga e dua na tamata wale ena itikotiko qo? Se au vinakata me kilai au mada vakavinaka?’ Na taro va qo ena vukei keda meda dau kauaitaki ira yadua na itaukeinivale.
6, 7. Na cava meda cakava ni dua e cudruvi keda ena cakacaka vakaitalatala?
6 E sega ni dua e vinakata me vakatokai me “tamata ca.” Kena ivakaraitaki: Nida lotu vaKarisito, eda na saga ena noda vinaka kece meda muria na ivakavuvuli vakaivolatabu meda ‘vosa vakayalovinaka e veigauna.’ (Kolo. 4:6) Ia nida tamata ivalavala ca, ena so na gauna eda dau tukuna eso na ka eda veivutunitaka e muri. (Jeme. 3:2) Ke sega ni vinaka na ka eda tukuna vua e dua tale ena vuku ni ka ca eda sotava ena siga ya, eda na sega ni via vakatokai nida “veibeci” se da sega ni “veinanumi.” Ia eda nuitaka ni na donu na nona rai ni kila na ituvaki eda sotava ena siga ya. Ena vinaka gona meda cakava tale ga qori vei ira eso tale.
7 Ke cudruvi keda e dua ena cakacaka vakaitalatala, ena vinaka me tiko vei keda na rai donu. De rairai lomaleqataka vakalevu na ka e sotava tiko e valenicakacaka se koronivuli. De dua e tauvi koya tiko e dua na mate levu. Ena levu na gauna, o ira sara ga na itaukeinivale era sega ni veiciqomi era tini vakarorogo tale baleta nira veidokai na iVakadinadina ra qai yalovinaka.—Vkai. 15:1; 1 Pita 3:15.
8. Na cava e sega ni dodonu kina meda burogotaka vei ira na “tamata kece ga” na itukutuku ni Matanitu ni Kalou?
8 Na noda cakacaka vakaitalatala e tarai ira na tamata e duidui na nodra ivakarau ni bula. Kena ivakaraitaki, ena vica ga na yabaki sa oti, sa sivia e 60 na vakasavuirogorogo e tabaki ena Vale ni Vakatawa ena ulutaga “E Veisautaka na Bula na iVolatabu.” Eso vei ira qori era daubutako tu e liu, daumateni, era lewena tu na ilala ca se ra bobula ena wainimate gaga. So tale era daunipolitiki, iliuliu ni lotu se ra vakaliuca vakalevu na nodra cakacaka. Eso tale e vakasisila tu na nodra ivakarau ni bula. Ia era rogoca kece na itukutuku vinaka, vulica na iVolatabu, cakava na veiveisau ena nodra bula ra qai gole mai ina dina. Koya gona, meda kua vakadua ni nanuma ni na sega ni ganiti ira eso na itukutuku ni Matanitu ni Kalou. (Wilika 1 Korinica 6:9-11.) Ia eda kila ni rawa nira rogoca na itukutuku vinaka na “tamata kece ga.”—1 Kor. 9:22.
E VEI NA VANUA EDA NA VUNAU KINA?
9. Na cava meda doka kina na nodra itikotiko eso tale?
9 Nida gole ena cakacaka vakaitalatala, e vei na vanua eda dau vunau kina? Levu ga na gauna eda na vunau e veivale. (Maciu 10:11-13) Eda dau marautaka nira doka eso tale na noda itikotiko kei na ka eda taukena, baleta ni bibi vei keda. Eda vinakata na noda itikotiko me vanua eda rawa ni taqomaki kina se me kua ni dua na ka e vakasosani keda. E dodonu tale ga meda vakaraitaka na veidokai qori vei ira eda tiko veitikivi. Nida vunau gona e veivale, e dodonu meda vakasamataka vinaka na ka eda dau cakava ena nodra itikotiko.—Caka. 5:42.
10. Na cava meda cakava mera kua kina ni lomaleqa o ira na tiko ena noda yalava ni vunau?
10 Nida tiko ena vuravura e levu kina na basulawa, o ira na itaukeinivale era dau kasamitaki ira na vulagi. (2 Tim. 3:1-5) Meda qarauna gona meda kua ni kuria na nodra lomaleqa. Kena ivakaraitaki, eda gole yani ena dua na vale, da lai tukituki sara ena mata ni katuba. Ke sega ni dola na katuba, e rawa nida iro sara tu e katubaleka se da wavoki ena lomanibai meda vaqarai itaukeinivale. Ke da cakava qori ena noda yalava, vakacava ena veivakasosani vei itaukeinivale? Na cava era na nanuma o ira na tiko voleka? E macala ga ni dodonu meda cakava vinaka sara na noda cakacaka vakavunau. (Caka. 10:42) Eda kila ni dodonu meda vakatetea na itukutuku vinaka, me vinaka tale ga na noda inaki. (Roma 1:14, 15) Ia eda na qaqarauni meda kua ni cakava e dua na ka ena vakavulomaleqa vei ira na tiko ena noda yalava ni vunau. E vola na yapositolo o Paula: “Keitou sega sara ga ni via vakatarabetaki kemuni ena dua na ka me kua ni beitaki kina na neitou cakacaka vakaitalatala.” (2 Kor. 6:3) Nira raica na itaukeinivale nida doka na nodra itikotiko kei na ka era taukena, e rawa nira taleitaka kina na ka dina.—Wilika 1 Pita 2:12.
Meda dau doka na nona itikotiko na itaukeinivale, kua tale ga ni veivakasosani (Raica na parakaravu 10)
GAUNA CAVA MEU VUNAU KINA?
11. Na cava eda marautaka kina nira doka eso na noda ituvatuva?
11 Nida lotu vaKarisito, levu vei keda eda dau osooso. Me rawa nida vakayacora na noda itavi, ena vinakati meda vakaliuca na ka e bibi da qai tuvanaka vinaka na noda ituvatuva. (Efeso 5:16; Fpai. 1:10) De dua eda na rarawataka ni basika e dua na ituvaki e vakaleqa na noda ituvatuva. Eda dau marautaka gona nira yalorawarawa eso mera vakaraitaka nira doka noda ituvatuva, qori ena nodra kila ni na rairai sega ni levu na gauna eda na vakayagataka kei ira. Nida vakasamataka tiko na Vunau Koula, eda na dokai ira vakacava na tiko ena yalava?
12. Eda na vakadeitaka vakacava na gauna veiganiti meda vunau kina ena noda yalava?
12 E dodonu meda vakadeitaka na gauna veiganiti meda vunau kina vei ira na itaukeinivale. Meda tarogi keda: ‘Gauna cava era dau tiko kina e vale? Na gauna cava era na veiciqomi kina vakarawarawa?’ Eda na qara na sala meda veisautaka na noda ituvatuva me ganiti ira. Ena so na vanua, ena laulau vakalevu na vunau ena yakavi se yakavi bogi. Ke tautauvata qori kei na nomu yalava, vakacava mo tuvanaka mo vunau ena gauna ya? (Wilika 1 Korinica 10:24.) Eda kila ni na vakalougatataka o Jiova na noda vakuai keda meda wasea na itukutuku vinaka ena gauna e veiganiti vei ira ena yalava.
13. Eda na dokai ira vakacava na itaukeinivale?
13 Na cava e dua tale na sala eda na dokai ira kina na itaukeinivale? Ke veiciqomi, meda vunau vinaka sara, ia me kua ga ni lai dede tale. De dua a tuvanaka tu na gauna qori o itaukeinivale me cakava kina e dua na ka bibi. Ke tukuna ni osooso, eda rawa ni kaya vua nida na sega ni dede—ia meda dina ena ka eda tukuna. (Maciu 5:37) Ni bera nida gole, meda tarogi koya se gauna cava ena galala kina me rawa nida sikovi koya tale. Era raica eso na dautukutuku ni laulau ke ra kaya: “Au na taleitaka meu na sikovi kemuni tale mai. O vinakata meu na qiri se meu text rawa ni bera niu gole mai?” Nida veisautaka na noda ituvatuva me ganiti ira ena yalava, eda sa muria tiko kina na ivakaraitaki i Paula ni ‘sega ni qara na ka e yaga ga vua, na ka ga e yaga vei ira e levu, de dua era na vakabulai kina.’—1 Kor. 10:33.
MEU TOROVI IRA VAKACAVA?
14-16. (a) Na cava e bibi kina meda vakamacalataka rawa vua na itaukeinivale na inaki ni noda veisiko? Vakatauvatana. (b) Na iwalewale cava e raica e dua na ivakatawa dauveilakoyaki ni laulau?
14 Vakacava ke qiriti iko mai e dua o sega ni kila qai taroga se kakana cava o taleitaka. Eda na via kila se o cei e qiri mai kei na ka e vinakata. Ia nida veidokai, eda na rairai tomana tiko ga na veivosaki. Oti eda na vakaraitaka vua nida via tinia na veitalanoa. Ena yasana adua, vakacava ke qiri mai e dua qai vakamacalataki koya ni cakacaka ena tabana e dau veivakasalataki ena kakana bulabula, e tiko tale ga vua eso na ivakasala yaga. Ena rawarawa sara meda veiciqomi. Io, eda taleitaki ira na dau vosa vakadodonu, era maqosataka tale ga nodra vosa. E rawa vakacava nida vakaraitaka qori vei ira eda sotava ena cakacaka vakaitalatala?
15 Levu na yalava ena vinakati meda vakamatatataka vei ira na itaukeinivale na inaki ni noda veisiko. E macala ga ni tiko vei keda na ivakasala yaga e sega ni kila na itaukeinivale. Ia vakacava ke da sega ni vakamacalataki keda e liu, eda tekivuna sara na veivosaki ena noda taroga: “Ke tu vei iko na kaukaua mo vakaotia na leqa era tu e vuravura, na leqa cava o na via vakaotia?” Eda kila ni taro va qo e kena inaki me vakavotui kina na ka e tu ena nona vakasama da qai vakamua na veivosaki ena iVolatabu. Ia ena rairai lomatarotarotaka o itaukeinivale: ‘O cei mada na vulagi qo, cava e taroga kina na taro qo? Cava e mai cakava?’ Meda saga gona meda vakaceguya na nona lomatarotaro. (Fpai. 2:3, 4) Eda na cakava vakacava qori?
16 E yaga dina na ka e cakava e dua na ivakatawa dauveilakoyaki. Ni oti ga na nona veivakabulataki, e solia vua na itaukeinivale na tikidua O Via Kila na Ka Dina? qai kaya: “Keimami veisoliyaka tiko na tikidua qo ena nomuni yasayasa. E vakamacalataki kina e ono na taro era dau taroga e levu. Qo nomuni ilavelave.” E tukuna na tacida qo nira dau lomavakacegu na itaukeinivale nira sa kila rawa na inaki ni noda veisiko. Ni oti ya, e rawarawa sara na veivosaki. Sa qai taroga na ivakatawa dauveilakoyaki: “O bau vakasamataka tu e dua vei ira na taro qo?” Ni sa digia e dua na taro o itaukeinivale, sa qai cega na tikidua na tacida, rau qai veivosakitaka na ka e tukuna na iVolatabu me baleta na taro ya. Ke sega ni digia rawa o itaukeinivale na taro, e dau vakaliuliu na tacida qo me digia na taro me rawa ni tomani kina na veivosaki, me kua ga ni vakavu madua vua na itaukeinivale. E macala ga ni levu na sala e rawa ni tekivu kina na veivosaki. Ena so na vanua, era namaka na itaukeinivale meda veikilai rawa ni bera ni tekivu na veivosaki. E bibi gona meda veisautaka noda ivakamacala me ganiti ira ena noda yalava.
MURIA NA VUNAU KOULA ENA CAKACAKA VAKAVUNAU
17. Me vaka eda raica ena ulutaga qo, na cava eso na sala eda na muria kina na Vunau Koula?
17 Eda na muria gona vakacava na Vunau Koula ena cakacaka vakaitalatala? Kauaitaki ira yadua na itaukeinivale. Doka na nodra itikotiko kei na ka era taukena. Saga meda vunau ena gauna era tiko kina e vale kei na gauna e rawarawa kina mera ciqomi keda. Eda na vakamacalataka tale ga na noda itukutuku ena sala ena ciqomi rawarawa kina ena noda yalava.
18. E yaga vakacava na noda muria na Vunau Koula ena noda yalava?
18 E yaga dina noda muria na Vunau Koula ena noda yalava ni vunau. Nida vakaraitaka na veinanumi kei na yalovinaka, eda sa vakacila rarama sara tiko ga. Eda vakaraitaka nida sa muria tiko na ivakavuvuli vakaivolatabu, ena vakalagilagi tale ga kina na Tamada vakalomalagi. (Maciu 5:16) Nida veikauaitaki da qai veidokai, levu era na via vulica na ka dina. (1 Tim. 4:16) Ke ra ciqoma na itukutuku ni Matanitu ni Kalou se sega, meda lomavakacegu ga nida sa solia na noda vinaka kece meda vakacavara na noda cakacaka vakaitalatala. (2 Tim. 4:5) Meda vakatotomuria mada ga na yapositolo o Paula ni kaya: “Au cakava na ka kece ga ena vuku ni itukutuku vinaka, meu bau vakaivotavota ena kena tukuni yani.” (1 Kor. 9:23) Koya gona, meda muria tiko ga na Vunau Koula ena noda cakacaka vakaitalatala.