Nodra Vukei na Tacida Vakayalo Era Veisere

Dua na marama e vakayaloqaqataka tiko e dua na lotu vaKarisito e veisere

De dua o na kilai ira eso era sa veisere, baleta ni sa takalevu tu qori nikua. Kena ivakaraitaki, e laurai ena vakadidike mai Poladi nira na rairai veisere na veiwatini era yabaki 30 vakacaca e sa tolu se ono na yabaki na nodra vakawati; qori e sega ni yacovi ira ga era tiko ena yabaki ni bula qori.

E ripotetaki mada ga ena Institute for Family Policy e Sipeni ni “laurai mai na iwiliwili ni vakawati e caka [e Urope] e veimama era na veisere.” E tautauvata qori kei na vo tale ni matanitu era sa vakatorocaketaki.

VEILECAYAKI NA BULA

Na cava e takalevu kina qori? E tukuna e dua na marama e sa dede nona dau vakasalataki ira na veiwatini ena Tokalau kei Urope: “Na veisere e vakalawataka na veibiu, e ka mosimosi dina.” E tomana: E dau tarava mai “na cudru, na veivutuni, rarawa, yalolailai, kei na madua.” Eso na gauna e rawa ni lai vakasamataka sara kina e dua me vakamatei koya. “Ni sa vakalawataka na mataveilewai na veisere, sa na qai tekivu na ikalawa tarava. Ni vakila e dua sa veisere na galili kei na nona vakayawaki koya, ena rairai veinanuyaka: ‘Sa na vakacava tu noqu bula?’”

E tukuna o Ewa nona vakasamataka lesu na ka a yaco vua ena vica na yabaki sa oti: “Dua na ka na noqu madua ni sa vakalawataki na noqu veisere, o ira na tiko tikivi au era dau raici au meu dua na ‘dau veisere.’ Dua na ka na levu ni noqu cudru. E rua na luvequ yalewa lailai, qo sa na vinakati meu qarava na itavi vakatina kei na itavi vakatama.”a E tukuna o Adam sa 12 na yabaki nona veiqaravi vaqase qai dokai vakalevu: “Au beci au sara ga, au cudru, au qai via yawaki ira sara ga na tamata.”

SAGAI ME VINAKA TALE NA BULA

E dredre mera lewa vinaka nodra bula eso ni oti e vica na yabaki mai na gauna era veisere kina, nira nuiqawaqawataka vakalevu nodra veigauna se bera mai. Era na rairai nanuma nira sega ni kauaitaki. E tukuna tale ga e dua e dau volatukutukutaka na veisere, sa na vinakati mera “veisautaka nodra ivakarau, ra qai vulica vakataki ira na sala mera vosota kina na nodra leqa.”

E nanuma lesu e dua na turaga o Stanisław: “Gauna au veisere kina, e sega ni vinakata o watiqu e liu meu raici rau noqu goneyalewa lailai. Au lai nanuma kina niu sa sega ni kauaitaki, de dua o Jiova tale ga sa vakanadakui au. Au sa sega tale ni qai via bula. Toso na gauna, au qai kila ni cala na noqu rai.” A nuiqawaqawataka tale ga na nona veigauna e se bera mai o Wanda, e dua na tacida yalewa a veisere: “Au vakabauta ni toso na gauna sa na sega ni dua e kauaitaki au kei ratou na luvequ. Au nanuma tale ga ni na va qori na nodra rai na mataveitacini. Ia au sa qai raica rawa qo na levu ni nodra veitokoni na mataveitacini kei na nodra vukei au ena noqu susugi ratou na luvequ me ratou qaravi Jiova.”

E macala mai na ka erau tukuna na tacida qori ni rawa ni vusolo na lomadra eso ni oti na veisere. Era na rairai beci ira, ena nodra nanuma nira lolovira qai sega ni ganita mera kauaitaki. Salavata qori nodra tekivu raici ira vakatani eso tale. Qori e rawa ni vakavuna mera nanuma ni sega na veikauaitaki kei na loloma ena ivavakoso. Ia e laurai mai na nodrau ivakaraitaki o Stanisław kei Wanda nira qai liaca e muri o ira na veisere nira dau veikauaitaki dina na mataveitacini. E vakasakiti sara ga na nodra veikauaitaki, ke mani sega mada ga ni laurai levu nodra veivuke.

NI GALILI E DUA QAI SEGA NI KAUAITAKI

Me nanumi tiko se mani vakacava na noda vukei ira na tacida vakayalo era veisere, era na vakila ga ena so na gauna na galili. O ira na tacida yalewa era veisere, era dau nanuma ni levu era sega ni kauaitaki ira. E tukuna o Alicja: “E sa sivi e walu na yabaki na noqu veisere. Ia au dau beci au ena so na gauna. Ni yaco qori, au na yawaki au sara ga vei ira na tamata, au tagi, au qai lomalomani au.”

Na ivakarau ni yalo qori ena kila vinaka e dua e veisere. Ia e veivakasalataki na iVolatabu meda kua ni dau vakayawaki keda. Ke da sabaya na ivakasala qori, eda na cata na “vuku kece.” (Vkai. 18:1) Ia e dodonu me kila o koya e galili ni ka vakavuku me kua ni qara ivakasala vakalevu se nona veivakacegui e dua na tagane ke yalewa se nona veivuke na yalewa ke tagane. Ena sega ni yaco kina na veitaleitaki e rawa ni veivakaleqai.

Ena tiko na gauna ena rairai nuiqawaqawataka na tacida e veisere e levu na ka, me vaka na nona leqataka na nona veigauna e se bera mai, ena galili se nona nanuma ni sega ni kauaitaki. Nida kila tiko ni dau kena ivakarau ga me vakilai qori qai sega ni rawarawa me wali, ena vinakati meda vakatotomuri Jiova ena noda tokoni ira mai vu ni lomada na tacida vakayalo qori. (Same 55:22; 1 Pita 5:6, 7) Eda rawa ni vakadeitaka nira na marautaka vakalevu na noda veivuke. Io, era na vakila ena loma ni ivavakoso na nodra veivuke na itokani dina!—Vkai. 17:17; 18:24.

a Eso na yaca sa veisau.

Rai Donu me Baleta na Veisere

Eda raica vakabibi na dauveiqaravi i Jiova na vakawati, baleta ni yavutaki vakaivolatabu. Kena ivakaraitaki ena Malakai 2:16, e vakamatatataka sara ga ekea na Kalou: “Ni’u sa cata na [“veisere,” NW].” Na yavu duadua ga e rawa kina na veisere oya ke veibutakoci e dua vei rau na veiwatini. Ena okati me cala bibi ke dua e vakasamataka tiko me sereki watina ena yavu e sega ni vakaivolatabu, de dua sa vakasamataka tiko me vakawatitaka e dua tale.—Vkte. 2:22-24; Vkru. 5:21; Maciu 19:4-6, 9.

Ia ke mani yaco na veisere ena nona tawayalodina e dua na isa ni vakawati, era dau veitokoni na mataveitacini ena ivavakoso. Era vakatotomuri Jiova ena nodra cakava na ka ga e rawa mera vukei ira kina e “dasila na lomadra.”—Same 34:15, 18; Aisea 41:10.

Sala o Rawa ni Veivuke Kina

Vakacava o rawa ni tokoni ira? Na cava o rawa ni cakava mo vukea kina e dua e sotava na ituvaki era vakila na veisere, me vakataki ira na cavuti mai ena ulutaga qo? Dikeva mada na ka e kaya na iVolatabu kei na sala era veivuke kina na lotu vaKarisito yalodina.

Mo dau vakarorogo vakavinaka. (Vkai. 16:20, 23)

O rawa ni siqema ni gauna e se qai veisere ga kina e dua, ena rairai sega ni via talanoataka sara na ka e lai vakavuna na veisere. Na nona vakaraitaka tale ga e dua na nona rarawa ena sega ni rawati kina na ka vinaka, ena rairai sega tale ga ni kauta laivi na nuiqawaqawa. (Vkai. 12:25; Roma 12:15) O Adam sa cavuti oti mai, a vukei koya vakalevu o Michał. E tukuna o Michał ni sega ni gadrevi meda kila na itukutuku matailalai kece me baleta na vu ni veisere, ia ena yaga ke da dau veinanumi da qai vakarorogo vakavinaka: “Au vukei Adam me raica ni gauna e dau rarawa kina vakalevu, ena rawa ni tukuna kina eso na ka e sega ni dodonu me tukuna.” E vakamatatataka vua o Michał ni sega ni via kila na itukutuku matailalai kece. Ia e vakarorogo vakavinaka me vaka e dua na itokani dina. Ni bera na soqoni se ni sa oti, ena yaga vakalevu ke da cavuta ga na vosa rawarawa me vaka: “Sa vakacava tiko? Au kila ni sega ni rawarawa na ka o sotava tiko qori. Dua na ka o vinakata meu vukei iko kina?”

Dau veikauaitaki. (Fpai. 2:4)

E nanuma lesu e dua na turaga o Mirosław: “Keirau dau tuvanaka vakaveiwatini me tiko na gauna me keirau vukea kina e dua na tacida yalewa sa veisere. Kena ivakaraitaki, keirau vakavinakataka na loka ni nona katuba. Keirau dau kauti koya vua na vuniwai.” Era rairai sega soti ni bibi, ia era yaga ra qai veivuke vakalevu. Ni toso na gauna sa vinaka tale na ivakarau ni nona bula na tacida yalewa ya. E muri sa qai lai tekivu painia, e papitaiso tale ga na luvena yalewa yabaki 11.

Vakadeitaka vua na tacida e veisere ni kila vinaka tu o Jiova na kena ituvaki.

Ke dua e yalolailai, mo vakadeitaka vua ni vakamareqeti ira kece na nona dauveiqaravi na Kalou. Eda ‘talei sara vei ira na siparo e vuqa,’ eda ka vakasakiti vei Jiova da qai vakamareqeti vua. (Maciu 10:29-31) E dau ‘dikeva na lomada o Jiova,’ e kila gona na ituvaki era sotava o ira na veisere. Ena sega ni biuta e dua na nona dauveiqaravi yalodina. (Vkai. 17:3; Same 145:18; Iper. 13:5) Ni o veikauaitaki, vakadeitaka vua ni marautaka o Jiova na nona taleitaka na ka dina kei na sasaga e cakava me baleta na sokalou dina.—Fpai. 2:29.

Uqeti koya me kabita matua na ivavakoso.

Era raica eso ni dredre mera gole ena soqoni nira vakasamataka e levu na ka mosimosi. Ia na inaki sara ga ni soqoni me vakaukauataki keda—e vu ni “veivakayaloqaqataki.” (1 Kor. 14:26; Same 122:1) Ena tikina qo e bibi kina na nodra itavi na qase ni ivavakoso. E nanuma lesu o Wanda e sa cavuti mai, “Keitou se nanuma vinaka tu ga na nodra veikaroni vakayalololoma.”

Uqeti koya e veisere me vaqaqacotaka na nona veiwekani kei na Kalou ena nona masu, vuli vakataki koya kei na nona dau vakasama vakatitobu. (Jeme. 4:8)

O Jiova e kaukaua duadua qai vakaitikotiko mai lomalagi, ia e kauaitaki ira na ‘yalomalumalumu e ramusu na yalodra, kei ira era rerevaka na nona vosa.’ Vakadeitaka qori vua na tacida e veisere qai vakabibitaka na yaga ni noda toro volekata na Kalou ena masu kei na vuli vakataki keda.—Aisea 66:2.

Mo cakacaka vata kei na tacida e veisere ena cakacaka vakaitalatala se mo drau vakavakarau ena ka ni soqoni.

Qori ena vukea na lotu vaKarisito e veisere me nuidei qai tomana tale na nona bula ni veisiga. E kaya o Marta e vukea e dua na tacida yalewa gugumatua e sa veisere: “Keirau dau veitomani ena cakacaka vakaitalatala. E vakamarautaki keirau na neirau sa rawata na neirau isausau . So na gauna keirau na vakarautaka vata na ka ni soqoni, oti keirau na qai vakasaqara e dua na kakana vakatitiweli.”