Kemuni na Ulunivale​—Muria Tiko ga e Dua na iTuvatuva ni Veika Vakayalo

¹ Dina ni vicasagavulu na yabaki nona bula voli o Taniela ena kedra maliwa na kai Papiloni butobuto dau qaravi matakau, a kilai ga ni dua o koya e ‘qaravi Jiova tiko ga.’ (Tani. 6:16, 20) Na cava e cakava me bulabula tiko ga kina vakayalo? E vakadinadinataki vakaivolatabu ni tiko na nona ituvatuva vinaka me baleta na sokalou dina. Me kena ivakaraitaki, dau nona ivalavala e veisiga me masu vakatolu ena delavuvu ni nona vale. (Tani. 6:10) Sega ni vakatitiqataki ni tiko na nona ituvatuva ni veika vakayalo e dau muria, me vaka beka na wiliki ni Lawa. Ni sa sotava gona o Taniela na veivakatovolei e rawa sara ga ni mate kina, a yalodina tiko ga vei Jiova, mani vakabulai kina ena sala e veivakurabuitaki.​—Tani. 6:4-22.

² Nikua tale ga, sa dodonu meda saga vakaukaua meda ‘yadra tiko ga ena gumatua kece.’ (Efeso 6:18) Na vuravura eda bula tu kina oqo “sa koto ga vua na vu-ni-ca.” (1 Joni 5:19) E rawa ni vakatovolei vakasauri na noda vakabauta ena veika dredre se na veitusaqati. Ni sa yaco na veivakararawataki levu, ena soli isele o Koki mai Mekoki me via vakawabokotaki keda, qai kena irairai ni rawa ni yaco dina na nona inaki. Ena gadrevi kina meda nuitaki Jiova vakaoti.​—Isik. 38:14-16.

³ “E dua na ivukevuke yaga me dau caka na wili iVolatabu kei na vuli iVolatabu vakavuvale, vaka kina na kena veivosakitaki vakavuvale.” A kau cake mai oqori ena ikau ni drama ena soqo ni tikina ni 1998, e kena usutu “Me iVakarau ni Nomuni Bula na Matavuvale na Wili iVolatabu e Veisiga!” E kaya tale: “Ke da muria wasoma na vakavuvale na ituvatuva vaka oqo da qai wilika na iVolatabu me vaka sara ga ni yaco dina e matada na ka eda wilika, sa na vakila dina na noda vuvale na kena yaga. E toroya cake na noda kilaka qai vaqaqacotaka noda vakabauta. Eda na vuli tale ga mai na nodra ivakaraitaki na tagane kei na yalewa yalodina ena gauna e liu da qai tutaka kina ena yalodina na ka dina.” Meda raica mada oqo e vica na ka me tuvai kina e dua na ituvatuva vinaka vakayalo me baleta na vuvale. De vinaka mera vakasamataka na ulunivale e dua se rua vei ira oqori mera na vakavinakataka kina na ituvatuva vakayalo me baleta na nodra dui vuvale.

⁴ Veivosakitaki ni Vosa ni Kalou e Veisiga: “Ni sa lewa duadua ga na Matanitu ni Kalou qai caka na lomana e vuravura me vaka e caka tiko mai lomalagi, ‘era na sega ni ia na veivakacaca se na veivakamatei’ na tamata ivalavala kaukaua​—se o ira sara mada ga na manumanu. (Aisea 11:9; Maciu 6:9, 10)” Na vosa oqori e tabaki ena itabataba ni Dikeva na iVolatabu e Veisiga ni 2001, ena ivakamacala ni tikinivolatabu me baleta na 11 Sepiteba. Sa bau veivakacegui dina na vosa oqo! Vakaevei o iko na ulunivale, o dau raica mo dou veivosakitaka e veisiga vakavuvale na tikinivolatabu ni veisiga? E rui yaga dina oqori. Ke sega ni veiganiti mo dou veivosakitaka oqori ena veimataka, de dua e rawa ni vakayacori ena dua tale na gauna ena lomanisiga. E kaya e dua na tama: “E dau gauna vinaka dina vei keitou vakavuvale na gauna ni vakayakavi me keitou veivosakitaka kina na tikinivolatabu e veisiga.”

⁵ Sa totoka dina ke dou sa vakamatauna tiko ena gauna oqo mo dou veivosakitaka vakavuvale na tikinivolatabu e veisiga. Ia vakaevei mo dou vakarabailevutaka nomudou ituvatuva ena nomudou dau wilika ena gauna vata oqori e so na iwase ni iVolatabu. Dau nodra ivakarau e so na vuvale mera wilika na wase taucoko ni iVolatabu e lavetaki mai kina na tikinivolatabu ni siga oya. E so era digia ga e dua na ivola ena iVolatabu ra qai wilika vakalalai oqori me yacova nira vakacavara. Na wili iVolatabu e veisiga ena vukea nomu vuvale me ratou bucina e yalodratou na rerevaka ni cakava na veika ena vakacudrui Jiova, qai vakataudeitaka e lomadratou na yalo ni via cakava na lomana.​—Vkru. 17:18-20.

⁶ Ena qai yaga vakalevu na ituvatuva oqori ni nomu vuvale me baleta na wiliki ni iVolatabu kei na veivosakitaki ni tikinivolatabu ni veisiga ke dou tikica e vica na miniti mo dou veivosakitaka kina na kena yaga. Dua na tikina yaga oqo e vakaturi ena ivola na Vuli Vunau, tabana e 60: “E rawa ni oni digitaka e vica na tikinivolatabu mai na wase ni iVolatabu e vakarautaki me wiliki e veimacawa, veivosakitaka na kedra ibalebale, qai taroga e so na taro vaka oqo: ‘Na idusidusi cava tou vulica e ke? Tou na vakayagataka vakacava na veitikinivolatabu oqo ena cakacaka vakavunau? Na cava era vakaraitaka me baleti Jiova kei na sala e dau vakayacora kina na ka, qai vakavuna vakacava me datou taleitaki koya vakalevu cake?’” Na veivosakitaki ni veika vakayalo vaka oya ena vukea na lewe ni nomu vuvale mera ‘vaqara na ka e vinakata o Jiova mera cakava.’​—Efeso 5:17.

⁷ Vuli Vakavuvale: Dua na sala uasivi mera vakaraitaka kina na ulunivale vei ira na luvedra ni dodonu me vakaliuci na veika vakayalo oya ena nodra dau vakayacora e veimacawa na vuli vakavuvale. E nanuma lesu e dua na cauravou: “So na gauna ni suka mai vale o Ta, sa na wawale dina qai via moce, ia ena sega ni daro na vuli. Keitou raica gona e kea na kena bibi.” O kemuni tale ga na gone e tiko na nomuni itavi me rawa ni cici vinaka kina na ituvatuva oqori. Dua na vuvale eratou lewe ciwa na gone, eratou dau yadra vakamataka ena lima na kaloko me ratou vuli vakavuvale, ni oya duadua ga na gauna veiganiti vei iratou.

⁸ Ena laulau ga na ituvatuva ni vuli vakavuvale ke dau ‘vakaraica vinaka na nona veivakavulici’ o ulunivale. (1 Tim. 4:16) E kaya oqo na ivola na Vuli Vunau ena tabana e 32: “Ena qai yaga na vuli vakavuvale ke dikevi mada ga e liu na matavuvale. Sa vakacava tiko na nodratou toso vakayalo na lewenivuvale? . . . Ni o cakacaka vakaitalatala vata tiko kei iratou na luvemu, eratou dau madua beka mera kila na nodratou icaba ni ratou iVakadinadina i Jiova? Eratou taleitaka tiko na porokaramu ni wili iVolatabu kei na vuli vakavuvale o dau vakarautaka? Sa ratou raica tiko beka na sala i Jiova me sala eratou muria ena nodratou bula? Nomu dikeva vinaka na veika oqo, ni o ulunivale, o na kila kina na ka mo cakava mo vakadeitaka kina vei iratou na lewenivuvale yadua na itovo talei vakayalo, mo tarai iratou cake tale ga vakayalo.”

⁹ Soqoni Vakaivavakoso: Sa dodonu me tiki bibi tale ga ni nomudou ituvatuva e veimacawa na nomudou dau vakavakarau kei na nomudou lakova na soqoni vakaivavakoso. (Iper. 10:24, 25) So na gauna, de rawa mo dou dabe vakavuvale mo dou vakarautaka kina e so na ka ena lai veivosakitaki ena soqoni. De vinaka cake na vakavakarau vaka oqori mai na kena qai vakarautaki wale tu ga me rawa ni sa voleka na gauna ni soqoni? Ni dua na ituvatuva maqosa vaka oqori, ena vinaka cake kina na nomudou vakavakarau, dou na talekatoa tale ga mai na soqoni.​—Vkai. 21:5.

¹⁰ Ena qai yaga ga na nomudou ituvatuva oqori ke caka vinaka na vakavakarau qai caka tale ga vakawasoma. Vakacava ke dou tu ena ituvaki e dredre kina mo dou vakarautaka rawa e liu na soqoni kece? Na vakatutu oqo e kau cake mai ena ivola na Vuli Vunau, ena tabana e 31: “Kua ni saga mera caka ga me rawa. Ia, ke sa mani tadre sara, e vinaka cake mo vakarautaka e so na ka, e ca ga ke o sega sara ga ni vakarautaka e dua na ka. Na ka mo cakava oqo, vakadeitaka na soqoni mo na vulica rawa yani, vulica sara vakavinaka. Vakayacora e veimacawa. Ni toso na gauna, vakarabailevutaka ena nomu kuria e so tale na soqoni.”

¹¹ E yaga mera dau yaco totolo yani na vuvale ena soqoni. Era na tu vakarau kina mera vakacaucautaki Jiova ra qai vuli tale ga mai na nona ivakasala. Dau nomudou ivakarau beka vakavuvale na yaco totolo yani? Ena rawa ga ena navunavuci vinaka kei na nodra veitokoni na lewe kece ni vuvale. Ke ratou dau bera vakalevu nomu vuvale ena bogi ni soqoni, de yaga me caka e so na veisau. Ni se yawa na gauna, de vinaka me caka rawa e so na ka. Ke ogaoga vakalevu e dua na lewenivuvale, rawa beka ni dou veivuke na kena vo? Sa na sega ni dou vuturi vakalevu ke dou tovolea mo dou yaco totolo yani ni se bera na soqoni. Na ituvatuva matau ena vakavurea na yalo ni vakacegu ena vuvale kei na ivavakoso.​—1 Kor. 14:33, 40.

¹² Cakacaka Vakavunau: E tiki tale ga ni ituvatuva vinaka vakayalo na kena navuci na gauna ni cakacaka vakavunau. Nanuma lesu e dua na cauravou o Jayson: “Dau kena ivalavala ena neitou vuvale me keitou lako ena cakacaka vakavunau ena veimataka ni Vakarauwai. E yaga vei au oya, baleta na levu ga ni noqu lakova, na levu tale ga ni noqu raica na kena yaga, qai vakavuna meu marautaka ga kina vakalevu.” Levu era susugi ena dina era vakadinadinataka tale ga ni yaga ena nodra tubucake mera italatala lotu Vakarisito gugumatua na kena dau navuci dei ena nodra vuvale na cakacaka vakavunau e veimacawa.

¹³ Ke dua na nomudou ituvatuva matau vakavuvale ena vuku ni cakacaka vakaitalatala, ena marautaki qai vuavuaivinaka cake nomudou vunau. Ena rawati vakacava? Dua na vakatutu a volai ena Vale ni Vakatawa ni 1 Julai, 1999, tabana e 21: “O dau taura na gauna ena nomudou vuli vakavuvale e veimacawa mo vukei iratou kina na lewe ni nomu vuvale me ratou vakatovotovotaka na cakacaka vakavunau? Ena yaga sara ke caka oqo. (2 Timoci 2:15) Ena rawa ni lai vakaibalebale cake kina na nomudou cakacaka vakavunau, ena laulau tale ga. So na gauna e rawa ni taurivaki sara ga e dua na gauna ni vuli taucoko mo dou vakatovotovo kina. Ia vakalevu ga, e rawa ni dou qai vakayagataka na iotioti ni vica na miniti ni nomudou vuli vakavuvale se so tale na gauna e lomanimacawa mo dou veivosakitaka kina vakalekaleka e so na basoga ni cakacaka vakaitalatala.” Vakaevei, sa tovolea beka oqori nomudou vuvale?

¹⁴ Toso Tiko Ga: O sa raica beka mai na veivosaki oqo na tikina e vinaka kina na nomu vuvale? Vakavinavinakataki iratou kina qai tovolea mo dou toroya cake tiko ga na kena vinaka. Ke dou raica ni vica toka na vanua e gadrevi me vakavinakataki, digia ga e dua se rua, dou vakavinakataka sara oqori. Ke lakolako sa lai matau, digia tale e dua se rua mo dou baci cakacaka kina. Tovolea me tiko vei kemudou na rai dodonu kei na rai vakayalomatua. (Fpai. 4:4, 5, NW) E ka ni sasaga dina me vakadeitaki me dua na ituvatuva vinaka vakayalo me baleta na nomu vuvale, ia e sasaga yaga oqori, ni kaya vei keda o Jiova: “Ko koya sa lewa vakavinaka na nonai valavala ka’u na vakaraitaka vua na bula sa mai vua na Kalou.”​—Same 50:23.