ULUTAGA NI VULI 46
SERE 17 “ Au Vinakata”
Vakasamataka Vakatitobu Nona iTavi Noda Bete Levu o Jisu
“E sega ni noda bete levu o koya e sega ni nanuma na noda malumalumu.”—IPER. 4:15.
KA E VAKABIBITAKI
Eda na vulica ni nona veinanumi o Jisu kei na nona yalololoma e ganiti koya kina me Bete Levu, kei na sala e yaga kina vei keda nikua nona itavi vakabete.
1-2. (a) Na cava e talai Luvena mai kina e vuravura o Jiova? (b) Cava eda na vulica ena ulutaga qo? (Iperiu 5:7-9)
RAUTA na 2,000 na yabaki sa oti, e tala mai vuravura na Kalou o Jiova na Luvena mareqeti. Na vuna? Dua, me sereki keda mai na ivalavala ca kei na mate, me vakaotia tale ga na leqa e vakavuna o Setani. (Joni 3:16; 1 Joni 3:8) E kila tale ga o Jiova ni nona mai bula vakatamata o Jisu ena vakarautaki koya me noda Bete Levu dauveinanumi, veikauaitaki, yalololoma tale ga. E tekivu qarava o Jisu na itavi qori ni papitaiso oti ena 29 G.V.a
2 Eda na vulica ena ulutaga qo na sala e vakavulici Jisu kina nona bula vakatamata, me ganiti koya me noda Bete Levu dauveinanumi. Nida kila vinaka na sala e “vakataucokotaki” Jisu kina na nona itavi, ena rawarawa meda masuti Jiova ke vakayalolailaitaki keda na noda ivalavala ca kei na malumalumu.—Wilika Iperiu 5:7-9.
LAKO MAI VURAVURA NA LUVE NI KALOU E DAULOMANA
3-4. Na veisau lelevu cava e cakava o Jisu me mai bula e vuravura?
3 Levu vei keda eda vakadinadinataka na veiveisau, me vaka noda biuta tu yani na vanua eda susu kina, noda vuvale, kei ira na itokani. E sega ni rawarawa na veisau qori. Ia e duatani duadua na veisau e cakava o Jisu. Ni tu mai lomalagi, e uasivi ira kece na luve vakayalo ni Kalou. E lomani koya o Jiova, e marautaka tale ga me veiqaravi ena ‘liga imatau’ ni Kalou. (Same 16:11; Vkai. 8:30) Ia e kaya na Filipai 2:7, e yalorawarawa me “vakadravudravuataki koya,” me biuta tu yani nona itutu cecere i lomalagi me mai bula kei ira na tamata ivalavala ca e vuravura.
4 Dikeva tale ga na ka e sotava ena gauna e sucu kina. E susu ena dua na vuvale dravudravua, eda kila qori ena isoro rau cabora nona itubutubu. (Vunau 12:8; Luke 2:24) Ni sa kila na tui ca o Eroti ni sa sucu o Jisu, e vinakata sara ga me vakamatea. Me kua ni yaco qori, ratou dro vakavuvale i Ijipita, ratou lai bula vakaisenivalu me dua na gauna. (Maciu 2:13, 15) E duidui sara qori kei na nona bula mai lomalagi!
5. Na cava e raica o Jisu e vuravura? E vakarautaki koya vakacava ena nona itavi vakaBete Levu na nona bula vakatamata? (Raica tale ga na iyaloyalo.)
5 Ni tiko e vuravura o Jisu, e raica na nodra rarawa e levu ena gauna ya. E macala ni vakila tale ga na mosimosi ni nodra takali na wekana lomani, de dua e wili kina o Josefa na tamana vakacabecabe. Ena nona cakacaka vakavunau, e sotavi ira na vukavuka, mataboko, ira na paralasi, kei ira na itubutubu e takali na luvedra. Dua na ka nona lomani ira. (Maciu 9:2, 6; 15:30; 20:34; Mari. 1:40, 41; Luke 7:13) Ni tiko mai lomalagi sa dau raica tiko na nodra rarawa e vuravura. Ia ni mai bula vakatamata, e vakila sara ga noda rarawa. (Aisea 53:4) Na nona bula vakatamata e vuravura e mai kila vinaka kina na ka eda vakila, noda cudru, kei na mosi. E dau oca tale ga o Jisu, rarawa, se mosi me vakataki keda.
E lomani ira vakalevu na rarawa tu o Jisu, e kauaitaka vakabibi na ivakarau ni lomadra (Raica na parakaravu 5)
E NANUMI IRA NA LEWENIVANUA O JISU
6. Na cava eda vulica ena vosa vakatautauvata nei Aisea me baleta na loloma kei na veinanumi i Jisu? (Aisea 42:3)
6 Ena nona cakacaka vakaitalatala o Jisu, e lomani ira vakalevu na malumalumu kei na vakaloloma. Nona cakava qori e vakayacori kina na parofisai. Na iVolatabu vakaIperiu e vakatauvatani ira na vutuniyau kei na kaukaua kei na dua na were bulabula vinaka se veivunikau lelevu. (Same 92:12; Aisea 61:3; Jere. 31:12) Ia o ira na dravudravua kei na yalolailai era vaka na gasau sa dasila tu kei na vauvau ni cina sa voleka ni boko, e sega na kedrau yaga. (Wilika Aisea 42:3; Maciu 12:20) E uqeti vakalou na parofita o Aisea me vakayagataka na vosa vakatautauvata qori, me parofisaitaka na loloma kei na veinanumi ena vakaraitaka o Jisu vei ira na tauvanua era beci tu.
7-8. E vakayacora vakacava o Jisu na parofisai nei Aisea?
7 Na dauvola Kosipeli o Maciu e vakaibalebaletaka vei Jisu na ka e vola o Aisea: “Ena sega ni musuka na gasau sa dasila tu, ena sega tale ga ni bokoca na vauvau ni cina e kubou wale ga.” Eso na cakamana nei Jisu e yaga vei ira na vakaloloma era vaka na gasau sa dasila tu, se o ira na yalolailai era vaka na vauvau ni cina sa voleka ni boko. Kena ivakaraitaki, e vakabula o Jisu e dua na turaga e vukavuka taucoko na yagona. De dua ena veinanuyaka tu ke na oti nona vukavuka se sega, se veimaliwai tale kei ira nona vuvale kei ira nona itokani. (Luke 5:12, 13) Oti qori e vakabula e dua na turaga e didivara, e galu tale ga. Vakasamataka mada nona rai nira veivosaki tiko eso ia e sega ni kila na ka era tukuna tiko. (Mari. 7:32, 33) Sega ni o koya ga qori.
8 Ena gauna i Jisu, era vakabauta e levu na Jiu ni veika rarawa era sotava e isau ni nodra ivalavala ca, se nodra ivalavala ca nodra itubutubu. (Joni 9:2) Qori na vuna era yalolailai kina. Me vakayacori na parofisai nei Aisea, e vakabulai ira na rarawa o Jisu, e vukei ira tale ga mera kila ni lomani ira na Kalou. E vakacegui keda vakacava qori?
9. Eda kila vakacava ena Iperiu 4:15, 16 ni nanumi keda dina na noda Bete Levu?
9 Wilika Iperiu 4:15, 16. Eda vakadeitaka ni nanumi keda tu ga o Jisu. Eda kila vakacava qori? O koya e dau veinanumi, ena vakila na nodra rarawa eso tale. Na vosa vaKirisi e vakadewataki me “nanuma,” e kena ibalebale ni kila vinaka na ka era vakila eso tale. (Raica tale ga na Iperiu 10:34, e vakayagataka o Paula na vosa vaKirisi vata qori.) Eda kila ena itukutuku ni nona cakamana o Jisu na levu ni nona lomani ira na rarawa tiko. A sega ni vakabulai ira ni dodonu ga me cakava, ia e kauaitaki ira dina, e vinakata tale ga me vukei ira. Kena ivakaraitaki, na gauna e vakabula kina na vukavuka, e rawa ni vakabulai koya tu ga yani vakayawa, ia e vinakata sara ga me tarai koya. De dua qori na imatai ni gauna me dua e tarai koya kina! Na gauna e vakabula kina o Jisu na didivara, e vakaraitaka nona veinanumi ni kauti koya vakatikitiki ena dua na vanua vakanomodi, e sega ni dua e tu kina. Vakasamataka tale ga na yalewa ivalavala ca e veivutuni a vakasuasuataka na yava i Jisu ena wainimatana qai vakamamacataka ena drauniuluna. Era beci koya na Farisi, ia e qai vosa ena vukuna o Jisu. (Maciu 8:3; Mari. 7:33; Luke 7:44) Eda raica ni sega ni guilecavi ira na rarawa o Jisu, se o ira mada ga na valavala ca bibi. E kauaitaki ira, e vakaraitaka ni lomani ira. Meda nuidei gona ni nanumi keda tale ga va qori.
VAKATOTOMURIA NODA BETE LEVU NIKUA
10. Na isolisoli vakayalo cava era na vukei kina na didivara kei na mataboko? (Raica tale ga na iyaloyalo.)
10 Nida imuri yalodina i Jisu, eda saga meda vakatotomuria nona loloma, veinanumi, kei na yalololoma. (1 Pita 2:21; 3:8) Eda na sega ni vakabulai ira vakacakamana na didivara se mataboko, ia eda na vukei ira vakayalo. Kena ivakaraitaki, sa tabaki noda ivola vakaivolatabu ena sivia ni 100 na vosa vagalu. Sa vakarautaki tale ga nodra ivola na mataboko kei ira na sega ni rai vinaka ena sivia ni 60 na vosa, kei na vidio e tiko na kedra ivakamacala ena sivia ni 100 na vosa. Na isolisoli kece qori ena vukei ira na didivara kei na mataboko mera veiwekani voleka kei Jiova kei na Luvena.
E vakarautaki noda ivola vakaivolatabu ena sivia ni 1,000 na vosa
iMawi: Sivia ni 100 na vosa vagalu
iMatau: Sivia ni 60 nodra vosa na mataboko (braille)
(Raica na parakaravu 10)
11. E vakaraitaka vakacava na isoqosoqo i Jiova nona lomani ira kece ga na tamata o Jisu? (Cakacaka 2:5-7, 33) (Raica tale ga na iyaloyalo.)
11 E saga na isoqosoqo i Jiova me vukei ira na tamata kece ga. Nanuma tiko ni vakaturi oti o Jisu, e sovaraka na yalo tabu me rawa nira rogoca na itukutuku vinaka ena “nodra dui vosa” o ira kece na tiko ena soqo ni Penitiko. (Wilika Cakacaka 2:5-7, 33.) Ni muria na isoqosoqo na veidusimaki i Jisu, e vakarautaki kina na ivola vakaivolatabu ena sivia ni 1,000 na vosa, eso mada ga na vosa qori era kila ga e dua na iwiliwili lailai. Kena ivakaraitaki, eso na vosa era kila ga e vica era tiko ena Noca kei Sauca Amerika. Ia e vakarautaki nodra ivola ena sivia ni 160 na vosa mera rogoca kina e levu na itukutuku vinaka. E vakarautaki tale ga na noda ivola vakaivolatabu ena sivia ni 20 na vosa vakaRomany. Era sa mai kila kina na ka dina e vica vata na udolu era kila na vosa qori.
iMawi: Sivia ni 160 na vosa era kila o ira ena Noca kei Sauca Amerika
iMatau: Sivia ni 20 na vosa vakaRomany
(Raica na parakaravu 11)
12. Na veivuke cava tale e vakarautaka na isoqosoqo i Jiova?
12 E vakarautaka tale ga na isoqosoqo na ka ni veivuke ena leqa tubukoso, me ikuri ni kena sagai me wasei na itukutuku vinaka. Era bole kina e vica vata na udolu na tacida mera vukei ira na vakaleqai. E veivuke tale ga na isoqosoqo ena kena tara eso na vale ni sokalou rawarawa ga, mera soqoni kina e levu mera vulica ni lomani ira na Kalou.
ENA VUKEI IKO NODA BETE LEVU
13. Sala cava soti e vukei keda kina o Jisu?
13 Ni noda ivakatawa vinaka o Jisu, e kauaitaka yadua na noda bula vakayalo. (Joni 10:14; Efeso 4:7) Eso na gauna na ituvaki eda sotava ena rawa ni vakavuna meda vaka na vauvau ni cina sa voleka ni boko, se na gasau dasila. Ena rairai vakayalolailaitaki keda tale ga na tauvimate bibi, noda malumalumu, se noda veileqaleqati kei na dua na tacida. De dua ena sega ni rawarawa meda dei ena noda inuinui se bera mai, nida sa vakasamataka tu ga vakalevu noda rarawa ena gauna qo. Ia mo nanuma tiko ni raica vinaka tu o Jisu na kemu ituvaki, e kila vinaka tale ga na vakanananu ni lomamu. Ni lomani iko o Jisu, e vinakata sara ga me vukei iko. Kena ivakaraitaki, ena rawa ni vakayagataka na yalo tabu me vakaukauataki iko ni o malumalumu. (Joni 16:7; Taito 3:6) Kena ikuri, e vakayagataka “na isolisoli tamata,” kei ira na tacida mera vakayaloqaqataki iko, tokoni iko, mera vukei iko tale ga.—Efeso 4:8.
14. Na cava meda cakava nida yalolailai?
14 Ke sa voleka mada ga ni boko na yameyame ni nomu cina, se dasila na lomamu, mo vakasamataka vakatitobu na nona itavi na Bete Levu o Jisu. Nanuma tiko na vuna e talai koya mai kina e vuravura o Jiova, ya me solia nona bula me keda ivoli, me kila vinaka tale ga na ituvaki dredre eda sotava na tamata ivalavala ca. Ni vakayalolailaitaki keda na noda ivalavala ca se noda malumalumu, e tu vakarau o Jisu, e yalorawarawa tale ga me vukei keda ena “gauna eda gadreva kina.”—Iper. 4:15, 16.
15. Tukuna e dua na ivakaraitaki ni nona vukei e dua na sipi sa yali tu me lesu ina ivavakoso.
15 E dusimaki ira tale ga nona tamata o Jisu ena nodra sasaga mera vaqarai na sipi i Jiova era yali tu. (Maciu 18:12, 13) Dikeva na ivakaraitaki nei Stefano.b Ni oti e 12 na yabaki nona biu mai na ivavakoso, e vinakata me lai soqoni. E kaya: “E sega ni rawarawa dina, ia au vinakata meu lewena tale na vuvale i Jiova era dau veilomani. Rau kauaitaki au na qase rau mai raici au. Eso na gauna au dau beci au, au via soro sara ga. Ia rau tukuna vei au na qase qori ni rau vinakata o Jiova kei Jisu meu kua ni soro. Na gauna au vakalesui tale kina, era vakaraitaka na lewe ni ivavakoso taucoko nodra lomani au kei na noqu vuvale. Toso na gauna sa qai vuli iVolatabu o watiqu, nikua keitou sa qaravi Jiova tiko vakavuvale.” Sa na wacava nona marau noda Bete Levu dauloloma, ni raica nodra vukei tiko na veivutuni mera lesu ina ivavakoso!
16. Na cava o vakavinavinakataka kina ni dauveinanumi noda Bete Levu?
16 Ni bula e vuravura o Jisu e vukei ira e levu ena gauna donu. Eda vakadeitaka tale ga ni na vukei keda nikua ena gauna eda leqa kina. Ena vuravura vou sa voleka, ena vukei ira na talairawarawa mera sereki vakadua mai na ivalavala ca. Eda vakavinavinakataka vakalevu na noda Kalou o Jiova, ni lomani keda vakalevu, e yalololoma tale ga ni lesia na Luvena me noda Bete Levu dauveinanumi!
SERE 13 Karisito na Noda iVakaraitaki
a Mo kila na sala e sosomitaka kina nodra itavi na bete levu e Isireli na itavi vakaBete Levu nei Jisu, raica na ulutaga “Mareqeta Nomu Sokalou ena Valenisoro Vakayalo i Jiova,” ena Vale ni Vakatawa ni Okotova 2023, t. 26, para. 7-9.
b Sa veisau eso na yaca.