E Dua Dina na Vanua o Eli? Cava e Kaya na iVolatabu?
Kena isau vakaivolatabu
Eso na vakadewa makawa ni iVolatabu vakavalagi, me vaka na King James Version e vakayagataka na vosa “eli.” (Same 16:10; Cakacaka 2:27a) Me vaka e laurai ena itaba ni lotu ena ulutaga qo, e levu era vakabauta qo na vanua era na vakararawataki tawamudu kina na tamata ca. Ia na cava e kaya na iVolatabu?
Ena ulutaga qo
Cava na ibalebale ni vosa vakatautauvata i Jisu me baleta na turaga vutuniyau kei Lasarusa?
E ibalebale ni eli nona tawasei koya e dua mai vua na Kalou?
E vanua ni veivakararawataki tawamudu?
Sega. Eso na vakadewa ni iVolatabu e vakadewataka na vosa taumada “eli” (Iperiu, “Seoli”; Kirisi, “Etesi”) me “iBulubulu.” Qori e dusia na ibulubulu ga ni kawatamata. E kaya na iVolatabu ni o ira na tu ena “iBulubulu” era sega ni kila e dua na ka.
Era sega ni vakila e dua na ka o ira na mate, era sega kina ni vakila na mosi. “E sega na cakacaka, se na vakasama, se na vuku, se na kilaka, mai eli.” (Dauvunau 9:10, Douay-Rheims Version). E sega ni rogoci tiko i eli e dua na tagi ni rarawa. Ia e kaya na iVolatabu: “Me vakamadualaki na daucaka ca, ra qai vagalui ena ibulubulu [eli, Douay-Rheims].”—Same 31:17; King James Version (30:18, Douay-Rheims); Same 115:17.
Na isau ni ivalavala ca na mate, sega ni veivakararawataki ena bukawaqa. E kaya na Kalou vua na imatai ni tamata o Atama, na isau ni nona talaidredre na mate. (Vakatekivu 2:17) E sega ni kaya ni na lai vakararawataki tawamudu i eli. Gauna a valavala ca kina e tukuna vua na Kalou na sala ena totogitaki kina: “Ni o kuvuniqele ga, o na suka mo kuvuniqele tale.”(Vakatekivu 3:19) Kena ibalebale, e kaya ni na mate ga. A sega ni bau tukuna na Kalou ni a vakararawataki Atama tu i eli. Io, e sega ni veisautaka na Kalou na sala e totogitaki ira kina na beca na nona lawa. Ena dua na gauna e muri a uqeti vakalou e dua na dauvola iVolatabu me vola: “Na isau ni ivalavala ca na mate.” (Roma 6:23) E sega gona ni vinakati me totogitaki tale ‘o koya sa mate ni sa bokoci na nona ivalavala ca.’—Roma 6:7.
E cata na Kalou me vakararawataka tawamudu e dua. (Jeremaia 32:35) Qori e veicalati kei na ka e kaya na iVolatabu ni “Kalou ga na loloma.” (1 Joni 4:8) E vinakata na Kalou me yavutaki ena loloma noda sokaloutaki koya, sega ni noda rerevaka meda lai vakararawataki me tawamudu.—Maciu 22:36-38.
Era na lako i eli na tamata vinaka. E vakayagataka na iVolatabu na vosa “eli” me dusi ira na tagane yalodina vakai Jekope kei Jope, era vinakata mera lako i eli. (Vakatekivu 37:35; Jope 14:13) O Jisu Karisito mada ga a tukuni ni a tu mai eli ena gauna e mate kina, ni bera tale ga nona vakaturi. (Cakacaka 2:31, 32) Ni cavuti gona na vosa “eli” ena iVolatabu, qori e vakaibalebaletaka ga na iBulubulu.b
Cava na ibalebale ni vosa vakatautauvata i Jisu me baleta na turaga vutuniyau kei Lasarusa?
E talanoataka o Jisu na vosa vakatautauvata qo, qai volai ena Luke 16:19-31. Eda dau vulica ena vosa vakatautauvata na ivakavuvuli dina, kei na nona rai na Kalou me baleta e dua na ka. (Maciu 13:34) A sega gona ni yaco dina na vosa vakatautauvata qo. Mo kila eso tale na ka raica na ulutaga “O Cei na Turaga Vutuniyau kei Lasarusa?”
E ibalebale ni eli nona tawasei koya e dua mai vua na Kalou?
Sega. E sega ni duavata na iVolatabu kei na ivakavuvuli nira vakila na mate nira sa tawasei mai vua na Kalou. E kaya mada ga na iVolatabu o ira na mate era sega tale ni kila e dua na ka.—Same 146:3, 4; Dauvunau 9:5.
Sa bau dua e vakabulai mai eli?
Io. E volai ena iVolatabu na kedratou itukutuku e ciwa na tamata ratou gole ena iBulubulu (vakadewataki me “eli” ena so na iVolatabu), ratou qai vakaturi tale mai.c Ke ratou vakilai ratou tu mai eli, ratou na talanoataka na veika ratou sotava e kea. Ia e sega ni dua vei ratou e talanoataka ni vakararawataki se vakila mada ga e dua na ka. Na vuna? Ni vakamatatataki ena iVolatabu, ni ratou sega ni vakila e dua na ka, e vaka ga ratou “moce” lutu.—Joni 11:11-14; 1 Korinica 15:3-6.
a E sega ni vakayagataki ena levu na vakadewa ni iVolatabu vakavalagi ena gauna qo na vosa “eli” ena Cakacaka 2:27. Ia e biu ga kina eso na vosa me vaka “ibulubulu,” (New Century Version); “nodra vuravura na mate,” (New International Version); se “mate” (The Passion Translation). Eso tale na iVolatabu era vakayagataka na vosa vaKirisi na “Etesi.”—Holman Christian Standard Bible, NET Bible, New American Standard Bible, English Standard Version.
b Raica na kato “Vosa Taumada e Vakayagataki ena iVolatabu.”