Meda Veiuqeti Tiko Ga ena iVavakoso
“Moni veivakacegui tiko, moni veivakauqeti.”—1 CES. 5:11.
1. Eda kalougata vakacava nida lewe ni ivavakoso vaKarisito, ia na ka dredre cava eda se vakila tiko?
O KALOUGATA ni o lewe ni ivavakoso vaKarisito. E vinaka nomu veiwekani kei Jiova. O nuitaka nona Vosa me nomu isasabai, ni na taqomaki iko mai na ivakarau ni bula e sega ni vaKarisito. O volekati ira tale ga na itokani dina era vinakata mo toso vakayalo. Io, o vakalougatataki vakalevu. Ia era sotava tale tiko ga e levu na lotu vaKarisito e levu na leqa. Eso vei ira qori ena rairai vinakati mera vukei mera kila na ka titobu mai na Vosa ni Kalou. Eso tale era tautauvimate se ra lomabibi, se ra vakila voli na ca ni vakatulewa cala era cakava. Eda qai bula tale tu ga ena vuravura tawavakalou.
2. Na cava meda cakava nira sotava na tacida na ituvaki dredre, na cava na vuna?
2 Eda sega ni vinakata mera rarawa se ra vuturi na tacida vaKarisito. A vakatauvatana na yapositolo o Paula na ivavakoso ina dua na yago, ena nona tukuna: “Ke rarawa e dua na tikiniyago, era na rarawa vata kei na tikiniyago qori na kena vo.” (1 Kor. 12:12, 26) Ena so na ituvaki meda saga meda tokoni ira na tacida. E vica na tikinivolatabu e vakamacalataka nodra veivuke na lewe ni ivavakoso mera walia kina eso na ituvaki dredre e dau basika. Nida dikeva tiko qori, vakasamataka na sala o rawa ni veivuke kina salavata kei na kena e vakamacalataki tiko. O na vukei ira vakacava na tacimu vakayalo mera qaravi Jiova tiko ga ra qai veiuqeti tiko ga ena ivavakoso?
“Erau Kauti Koya Sara”
3, 4. Erau vukei Apolosa vakacava o Pirisila kei Akuila?
3 A gole e Efeso o Apolosa me lai tiko kina, a dua tale ga na daukaulotu gugumatua ena gauna qori. E tukuna na ivola na Cakacaka: “[E] gumatua ena veiuqeti ni yalo tabu me tukuna, me vakavulica tale ga vakadodonu na veika me baleti Jisu, ia se kila tiko ga na veipapitaisotaki i Joni.” A sega ni kila vinaka o Apolosa na ka e vauca na papitaiso “ena yaca i Tamada kei na Luvena kei na yalo tabu,” e rairai dusia qo ni ratou a vunau vua na tisaipeli i Joni na Dauveipapitaisotaki se o ira na imuri i Jisu ni bera na Penitiko 33 S.K. A dau gugumatua o Apolosa, ia eso na ka bibi a sega tu ni kila. E yaga vakacava nona veimaliwai kei ira na tacina vakayalo?—Caka. 1:4, 5; 18:25; Maciu 28:19.
4 Erau rogoci Apolosa na veiwatini lotu vaKarisito o Akuila kei Pirisila ena nona vunau tiko ena valenilotu, rau kauti koya sara, rau qai vakavulici koya ena levu na ka. (Wilika Cakacaka 18:24-26.) E ivakaraitaki vakayalololoma dina. De dua erau a torovi Apolosa vakamaqosa o Akuila kei Pirisila merau vukei koya, me kua kina ni nanuma ni vakalewai. E macala ni sega ni kila o Apolosa na itukutuku makawa ni ivavakoso vaKarisito taumada. E sega ni vakabekataki ni vakavinavinakataka vakalevu o Apolosa nodrau vukei koya nona itokani vou ena itukutuku bibi ya. Ni kila o Apolosa na itukutuku qori, a “vukei ira sara vakalevu” na tacina vakayalo mai Akaia qai vuavuaivinaka nona cakacaka vakavunau.—Caka. 18:27, 28.
5. Na veivuke vakayalololoma cava era cakava e vica vata na udolu na dautukutuku ni Matanitu, e yaga vakacava?
5 E levu ena ivavakoso nikua era vakavinavinakataki ira na tacidra era veivuke mera kila na iVolatabu. Era veitokani dredre sara kina na qasenivuli kei na gonevuli. Ena levu na ituvaki, nida vukei ira tiko eso mera kila na ka dina, ena vinakati me wasoma noda vuli iVolatabu kei ira me vica vata na vula. Eda yalorawarawa gona na dautukutuku ni Matanitu meda vakuai keda nida kila ni cakacaka qori e vakatau kina na bula. (Joni 17:3) Eda marautaka nodra kila na ka dina eso, ra bulataka ra qai vakaliuca na inaki i Jiova!
“E Rogo Vinaka o Koya”
6, 7. (a) Na cava a digitaki Timoci kina o Paula me nona itokani vakaulotu? (b) Na toso cava a vukei me cakava o Timoci?
6 Nirau sikovi Lisitira o Paula kei Sailasa ena ikarua ni nodrau ilakolako vakaulotu, rau sotavi Timoci e dua na cauravou, a rairai volekata toka na yabaki 20 se sivia. “E rogo vinaka o koya vei ira na veitacini e Lisitira kei Ikoniona.” Erau lotu vaKarisito yalayala o Unaisi na tinai Timoci kei na buna o Loi, ia a sega ni tiko ena dina o tamana. (2 Tim. 1:5) A rairai veikilai kei na vuvale qo o Paula ena imatai ni nona veisiko e kea ena vica na yabaki eliu. Ia a kauai sara vakalevu o Paula ena bula i Timoci, ni vakasakiti na nona itovo. Ena nodratou veivakadonui gona na ilawalawa qase, a tomani Paula o Timoci me nona itokani ena cakacaka vakaulotu.—Wilika Cakacaka 16:1-3.
7 E levu na ka me vulica o Timoci vua na nona itokani qase. Levu dina na ka a qai vulica, ni toso na gauna a nuitaki koya sara ga o Paula me lai sikovi ira na ivavakoso ena vukuna. A yaga nodrau cakacaka vata o Timoci kei Paula ena 15 na yabaki se sivia, a dua kina na ovasia vinaka ni vakatauvatani kei na nona se mamadua eliu qai sega ni kila e levu na ka.—Fpai. 2:19-22; 1 Tim. 1:3.
8, 9. Era rawa ni veiuqeti vakacava na lewe ni ivavakoso vei ira na itabagone? Tukuna e dua na kena ivakaraitaki.
8 E levu na itabagone cauravou kei na goneyalewa nikua e laurai ni rawa nira toso vakayalo. Ke ra veiuqeti ra qai veituberi o ira era ivakaraitaki vinaka, era na tadolova ra qai ciqoma na itabagone e levu tale na itavi ena isoqosoqo i Jiova. Vakararai mada ena ivavakoso o lewena! O kilai ira eso na itabagone e rawa nira veiqaravi me vakataki Timoci? Ena nomu veivuke kei na nomu veiuqeti, era na rawa ni painia, veiqaravi e Peceli, cakacaka vakaulotu, se ivakatawa dauveilakoyaki. O na veivuke vakacava mera tadolova kina na isausau qori?
9 O Martin e 20 na yabaki nona veiqaravi e Peceli. E nanuma lesu nona a taleitaka nona dau kauaitaki koya e dua na ivakatawa ni tabacakacaka nirau cakacaka vakavunau tiko ena 30 na yabaki sa oti. A veiuqeti nona vakamacalataka na ivakatawa nona veiqaravi e Peceli ena gauna e se cauravou kina. A uqeti Martin me vakasamataka ke rawa ni veiqaravi ena isoqosoqo i Jiova ena sala vata ga ya. A vakabauta o Martin ni yaga sara na veitalanoa ya ena digidigi a qai cakava emuri. O cei e kila, ena rawa ni uqeti ira na itabagone na nomu veitalanoataka kei ira na isausau vakayalo.
“Vosa Vakayalovinaka Vei ira na Yalolailai”
10. Na cava a vakila o Epafirotaito, na cava na vuna?
10 A gole ena dua na ilakolako balavu qai veivakaocai o Epafirotaito, qori mai Filipai yaco e Roma. A lai sikova na yapositolo o Paula, a vesu ena vuku ni nona vakabauta. A nodra italai mai Filipai o Epafirotaito. A sega wale ga ni kauta nodra ka ni loloma vua na yapositolo, a nanuma me tiko kei Paula me vukei koya ena ituvaki dredre a sotava voli. Ena nona tiko e Roma, a tauvimate o Epafirotaito qai “voleka sara ni mate.” A lomaleqataka nona nanuma ni sa guce ena nona itavi.—Fpai. 2:25-27.
11. (a) Na cava eda na sega ni kurabuitaka kina nodra lomabibi eso ena ivavakoso? (b) Na cava a tukuna o Paula me caka ena vukui Epafirotaito?
11 E levu na ituvaki dredre e dau vakavuna mera lomaleqa se lomabibi e levu nikua. E kaya na World Health Organization ni 1 mai na 5 na lewenivanua era dau lomabibi ena so na gauna. Era sega ni vakuai kina na dauveiqaravi ni Kalou. Na lomaocaocataki ni ka mera bula kina na vuvale, na tauvimate, veivakayalolailaitaki nona malumalumu e dua, se so tale na ituvaki e vakavuna na lomabibi. Na cava gona era rawa ni vukei Epafirotaito kina o ira mai Filipai? E vola o Paula: “Ni ciqomi koya gona ena marau me vaka ga na nomuni dau ciqomi ira na imuri ni Turaga; ni vakamareqeti ira tale ga na tagane era vakataki koya, baleta ni a voleka sara ni mate ena vuku ni cakacaka ni Turaga ena nona solibula me mai qaravi au me sosomitaki kemuni ni oni sega ni tiko rawa eke.”—Fpai. 2:29, 30.
12. Era na vakacegui vakacava na lomabibi?
12 E dodonu tale ga meda uqeti ira na tacida nira yalolailai se ra lomabibi. E levu na ka vinaka eda rawa ni tukuna me baleta nodra veiqaravi vei Jiova. De dua era a cakava eso na veisau lelevu ena nodra bula mera dua kina na lotu vaKarisito se ra veiqaravi vakatabakidua. Eda marautaka nodra sasaga, meda vakadeitaka vei ira ni marautaka tale ga o Jiova. Ke so na dauveiqaravi yalodina nikua, e vakadredretaka nodra veiqaravi na bula vaqase se na tautauvimate, e dodonu meda dokai ira tiko ga ni sa vakayabaki nodra veiqaravi. Se mani vakacava na ituvaki, e vakasalataki ira nona dauveiqaravi yalodina o Jiova: “Vosa vakayalovinaka vei ira na yalolailai, vukei ira na malumalumu, vosoti ira tiko ga vakadede na tamata kece.”—1 Ces. 5:14.
“Tu Vakarau Moni Vosoti Koya, ni Vakacegui Koya”
13, 14. (a) Na vakatulewa bibi cava a caka ena ivavakoso e Korinica, na cava na vuna? (b) A yaga vakacava na nona vakasivoi o koya e cala?
13 Ena imatai ni senitiuri, a sega ni veivutunitaka nona veidauci e dua na tagane ena ivavakoso e Korinica. A vakaleqa na savasava ni ivavakoso na nona itovo qai ka ni veitalanoa vei ira era sega ni tiko ena vakabauta. A veiganiti gona nona vakatulewataka o Paula me biu tani mai na ivavakoso.—1 Kor. 5:1, 7, 11-13.
14 A yaga vakalevu na lewa ya. A taqomaki na ivavakoso mai na ka dukadukali, a kilai yalona tale o koya e cala qai veivutuni dina. E laurai mai na nona cakacaka ni sa veivutuni dina, mani vola kina o Paula ena ikarua ni nona ivola ina ivavakoso ya me vakalesui mai na tagane qo. Ia a sega wale ga ni vinakati qori. A vakasalataki ira tale ga na ivavakoso o Paula mera ‘tu vakarau mera vosoti koya e cala, mera vakacegui koya de vusolo tale na lomana.’—Wilika 2 Korinica 2:5-8.
15. Meda raici ira vakacava era veivutunitaka nodra cala ra qai vakalesui mai na ivavakoso?
15 Na cava eda vulica ena itukutuku qo? Eda rarawataka nodra sivo na tacida. Era rairai vakarogorogocataka na yaca ni Kalou kei na ivavakoso. Era rairai vakararawataki keda. Ia me salavata kei na veidusimaki i Jiova, nira raica na qase ni ivavakoso era lesi mera dikeva na kisi ni veiganiti me vakalesui mai na ivavakoso o koya e veivutunitaka nona cala, e vakaraitaka ya ni sa vosoti koya o Jiova. (Maciu 18:17-20) E dodonu gona meda vakatotomuri Jiova tale ga. Nida tawaloloma da qai sega ni veivosoti, eda sa vorati Jiova sara tiko ga. Me kune tiko ga na vakacegu kei na duavata ena ivavakoso qai vakadonui keda na Kalou, e bibi meda ‘vakadeitaka nida lomani koya’ e veivutuni e sa vakalesui mai.—Maciu 6:14, 15; Luke 15:7.
“[E] Yaga Vakalevu Vei Au”
16. Na cava a rarawataki Marika kina o Paula?
16 E dua tale na itukutuku ena iVolatabu e vakaraitaka meda kua ni katona nodra cala o ira era vakararawataki keda. A vakararawataki Paula na yapositolo o Joni Marika. Ena sala cava? Ni tekivu na imatai ni nodrau ilakolako vakaulotu o Paula kei Panapasa, a salavata kei rau o Marika. Ia ena nodratou ilakolako tiko ga qori, a biuti rau o Joni Marika me lesu ina nona vanua, a sega ni kilai na vuna. A rarawataka sara ga o Paula na vakatulewa i Marika. Ni vakavakarau tiko ena ikarua ni nodrau ilakolako a sega ni duavata kei Panapasa me tomani rau tale o Marika. A sega ni vinakata qori o Paula baleta ena ka a yaco ena imatai ni nodratou ilakolako.—Wilika Cakacaka 13:1-5, 13; 15:37, 38.
17, 18. Eda kila vakacava ni a wali na nodrau duidui o Paula kei Marika, na cava eda vulica kina?
17 Ia a sega ni vakalaiva o Marika me vakayalolailaitaki koya na ka e cakava o Paula, a tomana tiko ga nona cakacaka vakadaukaulotu kei Panapasa ena dua tale na yalava. (Caka. 15:39) A yalodina tiko ga o Marika qai nuitaki, a vakadinadinataka qori o Paula ena ka e vola ni oti e vica na yabaki. Ni vesu tu o Paula e Roma, a vola vei Timoci me lako yani vua, ia a tukuna ena ivola vata ga ya: “Mo kauti Marika mai, ni yaga vakalevu vei au na nona veiqaravi.” (2 Tim. 4:11) Io a raica votu o Paula na toso vakayalo i Marika.
18 Eda vulica e dua na lesoni ena ivakaraitaki qo. A vakaraitaka o Marika na itovo vinaka ni dua na daukaulotu. A sega ni vakayalolailaitaki koya na ka a cakava eliu o Paula. Erau matua vakayalo o Paula kei Marika, rau qai sega ni veicudruvi tiko ga. Me kena veibasai ga, a vakadinadinataka o Paula ni dauveivuke yaga dina o Marika. Koya gona, nira valuta na ituvaki dredre na tacida qai wali na leqa, mera guilecava ga ra qai uqeti ira tiko ga eso tale mera toso vakayalo. Eda na veiuqeti tiko ga ena ivavakoso ena noda kauaitaka na ka era vinaka kina na tacida.
iVavakoso kei na Nomu iTavi
19. Era na veivukei vakacava na lewe ni ivavakoso vaKarisito?
19 Ena ‘vakilai e levu na ka dredre’ ena gauna qo, o na gadreva kina nodra veivuke na tacimu ena ivavakoso, ra qai gadreva tale ga nomu veivuke. (2 Tim. 3:1) Era rairai sega ni kila na lotu vaKarisito yadua na sala mera walia kina na ituvaki era sotava voli, e kila duadua ga o Jiova. Ena rawa ni vakayagataka e dua na lewe ni ivavakoso—okati kina o iko—mera vukei eso tale mera muria na sala dodonu. (Aisea 30:20, 21; 32:1, 2) Koya gona, meda muria mada ga nona ivakasala na yapositolo i Paula: “Moni veivakacegui tiko, moni veivakauqeti, me vaka ga oni sa cakava tiko mai.”—1 Ces. 5:11.
O na Sauma Vakacava?
• Na cava e bibi kina meda dau uqeti ira eso tale ena ivavakoso vaKarisito?
• Na ituvaki dredre cava soti o rawa ni vukei ira kina eso tale mera valuta?
• Na cava eda gadreva kina nodra veivuke na ivavakoso?
[iYaloyalo ena tabana e 11]
Ni sasaga tiko e dua na lotu vaKarisito me vorata e dua na ituvaki dredre, eda rawa ni tokoni koya
[iYaloyalo ena tabana e 12]
E levu na cauravou kei na goneyalewa ena ivavakoso nikua e laurai nira rawa ni toso vakayalo