O Cei na Lewa na Vuravura?

“DUA na leqa levu sa tarai keda tu na kawatamata oya na kena katakata mai na draki,” e kaya na mekesini na National Geographic ni Okotova 2007. E tomana nida na walia ga na leqa qo ke da “yavala totolo da qai cakava kina e dua na ka—meda yalomatuataka tale ga na ka eda cakava vakailawalawa.”

Eda na walia beka vakayalomatua na leqa qo? Levu na ka ena vakadredretaka, me vaka na nodra sega ni kauai e levu, na kocokoco, nodra lecaika, nodra vakabibitaka ga e so na isoqosoqo na veika e baleti ira, na kena sagai na iyau ena vanua era se qai vakatorocaketaki tiko, kei na nodra itovo ni rai e milioni era sega ni via veisautaka na nodra ivakarau ni bula.

A vola vakadodonu e dua na parofita makawa ni Kalou me baleta na iyalayala ni kaukaua e tu vei keda meda na rawa ni walia kina na leqa ni itovo, veimaliwai, kei na leqa vakamatanitu. E kaya: “Sa sega ni vu mai vua na tamata na nona sala: sa sega ni vu mai vua na tamata sa lako tu me lewa na nonai lakolako.” (Jeremaia 10:23) Na volaitukutuku vakaloloma ni kawatamata e vakadinata na vosa qo. Dina ni sa toso sara nikua na kila vakasaenisi kei na vuku, ia e basika mai e so na leqa rerevaki qai vereverea sara. O koya gona, eda nuidei beka ni na vinaka na veisiga nimataka?

E dina ni sa levu sara tiko na veivosaki me baleta na kena wali na veisau ni draki, kei na so tale na leqa rivarivabitaki, ia e lailai sara na ka e caka. Me kena ivakaraitaki, na cava era cakava na veimatanitu ena 2007 ena gauna e tukuni kina ni sa rawa ni sokota na waqa na icurucuru e vakatokai na Northwest Passage? E volai e dua na ivakamacala ena mekesini na New Scientist: “E veivakamaduataki dina nodra kocova mera taukena na vanua qori ena nodra sa raica sara tiko nira na rawata mai kina na waiwai kei na kasi.”

Rauta na 2,000 na yabaki sa oti, a tukuna vakamatata na iVolatabu nira na rawa ni tini “vakawabokotaki vuravura” o ira na tamata. (Vakatakila 11:18) E matata vakasigalevu, ni vinakata o vuravura e dua na iliuliu vuku qai kaukaua me cakava na veisau e gadrevi kei ira na lewenivanua era na vakamalumalumu vua. E rawa beka ni colata na itavi qori e dua na iliuliu vakapolitiki vuku se daunisaenisi? E sauma na iVolatabu: “Dou kakua ni vakararavi vei ira na turaga, se vua na luve ni tamata, ni sa sega vua na ka mo dou bula kina.”—Same 146:3.

Ena Lewai Vinaka na Vuravura!

E tiko ga e dua na iLiuliu e rawa ni walia na leqa e yaco tiko e vuravura. A parofisaitaka na iVolatabu me baleti koya: “Ka na tiko ga vua na Yalo i Jiova, na Yalo ni vuku kei na lewa dina, na Yalo ni vakavuvuli kei na kaukauwa, na Yalo ni daukila ka kei na rerevaki Jiova . . . Ena lewai ira vakadodonu ga na dravudravua, . . . ia e nai cegu ni tebenigusuna ena vakamatei ira nai valavala ca.”—Aisea 11:2-5.

O cei beka qo? O Jisu Karisito, a solia vakayalololoma na nona bula ena vukuda. (Joni 3:16) E ka bula kaukaua vakayalo ena gauna qo, e lesi vakalou qai soli vua na kaukaua me liutaki vuravura.—Taniela 7:13, 14; Vakatakila 11:15.

Dua na vuna e digitaki kina o Jisu oya nona kila vinaka na ibulibuli kece ni Kalou, a vulica ni bera ni mai bula e vuravura. Ena vica vata na bilioni na yabaki sa oti, ena gauna a bulia tiko kina na lomalagi kei na vuravura na Kalou, a nona “matai daucakacaka” o Jisu. (Vosa Vakaibalebale 8:22-31) Vakasamataka mada: ena liutaka sara ga o Jisu, o koya a veivuke ena buli ni vuravura kei na veika tale e so, me walia na leqa e vakavuna na noda vakasabusabu na tamata.

O cei era na vakarurugi ena veiliutaki i Karisito? Qo o ira na yalomalumalumu dina qai yalododonu, era kila na Kalou dina o Jiova, ra qai talairawarawa vei Jisu Karisito ni nodra iLiuliu. (Same 37:11, 29; 2 Cesalonaika 1:7, 8) E kaya o Jisu nira na “taukena na vanua [“vuravura,” NW],” sa na veisautaki me parataisi.—Maciu 5:5; Aisea 11:6-9; Luke 23:43.

Na cava mo cakava mo na vakaitavi kina ena kena vakavatukanataki na vosa ni yalayala ni iVolatabu? E sauma o Jisu: “Sai koya oqo na bula tawa mudu, me ra kilai kemuni na Kalou dina duaduaga, kei Jisu Karisito ko koya ko ni a tala mai.”—Joni 17:3.

Io, kena rairai ni sa ituvaki rivarivabitaki dina sa tu kina o vuravura, ia e sega ni vakabekataki nida na tiko dei kina na kawatamata. Macala ga nira na vakaleqai o ira na sega ni doka na ibulibuli ni Kalou kei ira na talaidredre vei Jisu Karisito. Era uqeti kemuni gona na iVakadinadina i Jiova moni vulica na ka dina ena rawati kina na bula tawamudu.

[Kato ena tabana e 8]

SEGA NI WALIA RAWA NA SAENISI

Era kila vinaka e vica vata na milioni na leqa e basika nira vakacacana na nodra vakasama kei na yagodra ena nodra vakayagataka na wainimate gaga, na alakaolo, kei na tavako. Era sega ni okata me isolisoli tabu na bula e vakarautaka mai na Kalou. (Same 36:9; 2 Korinica 7:1) Ka ni rarawa, ni vaka tale ga qo na rai me baleta na vuravura, e lai vakacacani kina na veikabula.

Na cava gona na kena iwali? Ena kune beka ena veika vakasaenisi kei na vuli? Sega. Ni leqa vakayalo, ena gadrevi ga kina na iwali vakayalo. E vakaraitaka na iVolatabu na dina ni vakasama qo. Koya gona, e yalataka ni na yaco mai na gauna nira na “sega ni ia na veivakacaca se na veivakamatei” o ira na tamata e vuravura baleta “ni na roboti ko vuravura e na veikilai kei Jiova, me vaka sa ubia na wasa titobu na wai.”—Aisea 11:9.

[iYaloyalo ena tabana e 9]

Ni sa veiliutaki na Karisito, era na vakaitavi na yalododonu ena kena veisautaki na vuravura me parataisi