O na Muria na Veidusimaki Yalololoma i Jiova?
“Ka’u sa cata nai valavala lasu kecega.”—SAME 119:128.
1, 2. (a) Ni o kere ivakasala vua na nomu itokani, na ivakasala cava o na marautaka, na cava na vuna? (b) Na cava eso na ka e vakasalataki ira kina na nona dauveiqaravi o Jiova, na cava na vuna?
VAKASAMATAKA mada qo: O via gole tiko ena dua na vanua. O mani kerea na nona veidusimaki e dua na nomu itokani nuitaki ni kila na gaunisala mo muria. Ni dusimaki iko ena vanua mo lakova, ena rawa ni tukuna: “Qarauna na imatai ni basoganisala e liu qori. E veivakacalai na kena ivakatakilakila, e levu era sese kina.” O na marautaka dina na nona kauai, o na muria tale ga, se vakacava? O Jiova e vaka na noda itokani nuitaki. E dusimaki keda vakavinaka ena sala meda yacova kina na bula tawamudu. E vakasalataki keda tale ga meda qarauna eso na ka e rawa ni vakamuai keda meda muria kina na gaunisala cala.—Vkru. 5:32; Aisea 30:21.
2 Ena ulutaga qo kei na kena e tarava, eda na dikeva kina na nona ivakasala na noda iTokani o Jiova me baleta eso na ka e rawa nida vakamuai kina. Nanuma tiko ni vakasalataki keda ga o Jiova ena nona kauai, e lomani keda tale ga. E vinakata meda rawata na bula tawamudu. E dau rarawa nira vakatulewa cala eso ra qai sega ni qaravi koya. (Isik. 33:11) Eda na veivosakitaka ena ulutaga qo e tolu na ka eda rawa ni vakamuai cala kina. iMatai, na ka era vakavuna eso, ikarua na ka e tu e lomada, kei na kena ikatolu, na ka e sega ni dina ia e rerevaki sara. E bibi meda kila vinaka na tolu na sala eda rawa ni vakamuai kina qori, kei na sala e vukei keda kina na Tamada vakalomalagi meda levea kina. E tukuna e dua na daunisame vei Jiova: “Ka’u sa cata nai valavala lasu kecega.” (Same 119:128) E dau va qori nomu rai? Meda veivosakitaka mada na sala meda vakaitovotaka kina na rai qori meda levea kina na ca.
Kua ni Muri Ira na “Lewe Vuqa”
3. (a) Na cava e rerevaki kina mo muri ira na lewe vuqa ena gauna o sese kina? (b) Na ivakavuvuli bibi cava e tukuni ena Lako Yani 23:2?
3 Ni o gole tiko ena dua na ilakolako balavu, na cava o na cakava ke o sese? Ena rawarawa sara mo muri ira eso tale, vakabibi ni o raica ni levu era muria tiko ga e dua na sala. E rerevaki dina qori. Rairai era sega ni gole tiko ena vanua o via lako kina se ra sa sese tale ga. Me salavata qori, raica mada e dua na ivakavuvuli e yavutaki ena dua na lawa a soli vei ira na Isireli. Era vakasalataki e keri na turaganilewa se o ira na ivakadinadina ena ka e vauca na veilewai, ni rerevaki na nodra ‘muri ira na lewe vuqa.’ (Wilika Lako Yani 23:2.) Nida sega ni uasivi ena rawarawa sara meda veimurimuri da qai vakatulewa cala. Na ivakavuvuli qo meda kua ni muri ira na lewe vuqa, e sega ni baleti ira ga na turaganilewa se o ira na ivakadinadina ena ka e vauca na veilewai.
4, 5. Na gauna cava a rawa ni rau muri ira kina na lewe vuqa o Josua kei Kelepi, ia a rawa vakacava me rau doudou?
4 Nanuma tiko na noda malele meda “muri ira na lewe vuqa” ena rawa ni yaco ena ituvaki kece ga. Na ituvaki qori e rawa ni yaco vakasauri qai dredre meda levea. Kena ivakaraitaki, vakasamataka mada na nodrau temaki o Josua kei Kelepi me rau muri ira na kena vo. Erau lewe ni dua na ilawalawa le 12 era lai raica na Vanua Yalataki. Nira lesu, eratou tukuna na le tini na ka ca qai veivakayalolailaitaki, oya nira tiko e kea o ira na tamata yagolevu era kawa ni Nefilimi, qo na luvedra na agilosi talaidredre kei ira na yalewa ni vuravura. (Vkte. 6:4) Qori e dua dina na ka vakalialia. Era sa kawaboko makawa na Nefilimi ena waluvu ena gauna i Noa ena vica na senitiuri sa oti. Sa sega tale ga na nodra kawa. Na itukutuku mada ga e lasutaki e rawa ni vakamuai ira sara ga e lailai na nodra vakabauta. Era rere sara ga na Isireli nira rogoca na nodratou itukutuku ca na tini na yamata. Sega ni bera na nodra nanuma ni sega ni vinaka mera curuma na Vanua Yalataki me vaka e dusimaki ira kina o Jiova. Na cava erau cakava o Josua kei Kelepi ena ituvaki dredre qori?—Tiko 13:25-33.
5 Erau sega ni muri ira na lewe vuqa. Era sega ni via rogoca na Isireli na ka erau tukuna, ia erau tukuna ga na ka dina o Josua kei Kelepi, rau qai dei kina—ena gauna mada ga era vakarerei rau kina nirau na vakamatei ena nodrau vakaviriki ena vatu! A rawa vakacava me rau doudou? Ni rau vakabauti Jiova. O koya e vakabauta ena kila vinaka na duidui ni ivakavuvuli lasu vakatamata kei na nona yalayala na Kalou o Jiova. Erau qai vakamacalataka e muri o Josua kei Kelepi na ka erau nanuma me baleta na nona vakayacora o Jiova na ka kece e yalataka. (Wilika Josua 14:6, 8; 23:2, 14.) O Josua kei Kelepi erau veiwekani vinaka kei na nodrau Kalou yalodina, erau sega ni via vakararawataki Jiova ena nodrau muri ira na lewe vuqa era talaidredre. Erau ivakaraitaki vinaka nikua ena nodrau yalodina.—Tiko 14:1-10.
6. Na cava eso na ituvaki o na via muri ira kina na lewe vuqa?
6 O dau via ‘muri ira na lewe vuqa’ ena so na gauna? Nikua era yawaki Jiova e dua na ilawalawa levu, ra qai nanuma ni ka vakalialia na nona ivakatagedegede savasava. E dui tiko ga na ka era nanuma me baleta na ka ni veivakamarautaki. Era na rairai kaya ni sega ni ca na porokaramu ni tivi, iyaloyalo, qito ena komipiuta e vakaraitaki kina na ivalavala vakasisila, ivalavala voravora kei na vakatevoro. (2 Tim. 3:1-5) Ni o digia na ka ni veivakamarautaki me baleti iko kei na nomu vuvale, o na yavutaka na nomu vakatulewa mai na ka era tukuna se cakava eso tale? Ke o cakava qori, o sa muri ira tiko na lewe vuqa.
7, 8. (a) Eda na vakavulica vakacava na noda “vakasama,” na cava e bibi kina qo mai na noda muria tu ga na lisi ni ka meda cakava? (b) Na cava o marautaka kina na nodra ivakaraitaki vinaka e levu na itabagone lotu vaKarisito?
7 O Jiova e solia e dua na isolisoli talei me vukei keda ena noda vakatulewa—oya na noda “vakasama.” Ia e vinakati meda vakavulica ena noda “vakayagataka.” (Iper. 5:14) Eda na sega ni vakavulica na noda vakasama ke da muri ira na lewe vuqa, se me vakarautaki na lawa matailalai me baleta na veika e vakatau sara ga ena noda lewaeloma. Oya na vuna e sega kina ni soli vei keda na dauveiqaravi i Jiova na lisi ni iyaloyalo, ivola kei na Internet site meda kua ni vakayagataka. Ke muri na lisi qori, ena veiveisau tu ga na lisi e soli vei keda, baleta ni veisau tiko vakatotolo o vuravura. (1 Kor. 7:31) E vinakata ga o Jiova meda vakayagataka na noda vakasama, meda vakasamataka vinaka na ka e tukuna na iVolatabu, meda kerea na nona veidusimaki, da qai yavutaka noda vakatulewa ena nona ivakavuvuli.—Efeso 5:10.
8 E macala ga ni levu era na sega ni taleitaki keda ni salavata kei na iVolatabu na noda vakatulewa. E sega ni rawarawa qo vei ira na itabagone e koronivuli nira dau saga eso tale mera muria na ka era cakava tu e levu. (1 Pita 4:4) Koya gona, eda marautaka dina nida raici ira na lotu vaKarisito gone kei na qase nira vakatotomuria na nodrau vakabauta o Josua kei Kelepi nira sega ni muri ira na lewe vuqa.
Kua ni Muria ‘na Lomamu, kei na Matamu’
9. (a) Ni o gole ina dua na vanua, na cava e rerevaki kina mo muria ga na gaunisala o taleitaka? (b) Na cava e bibi kina vei ira na Isireli na lawa ena Tiko Voli Mai na Lekutu 15:37-39?
9 Eda na veivosakitaka qo na ikarua ni ka rerevaki eda rawa ni vakamuai kina, oya na ka e tu e lomada. Raitayaloyalotaka mada: O gole tiko ina dua na vanua, o qai nanuma mo kua ni muria na mape, mo muria ga na sala o taleitaka—de dua mo muria na gaunisala o na sarasara vinaka kina. Ke o cakava qori e macala ga ni o na sega ni yaco ina vanua o via gole tiko kina. Me baleta na tikina qo, vakasamataka mada e dua tale na lawa i Jiova vei ira na Isireli. E levu nikua era sega ni kila na lawa me baleta na belenisulu kei na wa pelu. (Wilika Tiko Voli Mai na Lekutu 15:37-39.) O kila na vuna e bibi kina na lawa qori? Ena vukei ira na dauveiqaravi ni Kalou mera duidui tiko ga ra qai yawaka na veimatanitu voleka era sokalou lasu. Bibi dina qori ke ra vinakata me vakadonui ira tiko ga o Jiova. (Vunau 18:24, 25) Ia e vakavotuya na lawa qori e dua tale na ka rerevaki e tu e lomada ena vakamuai keda meda kua ni rawata na bula tawamudu. Ena sala cava?
10. E vakaraitaka vakacava o Jiova ni kilai keda vinaka?
10 Dikeva na vuna a solia kina o Jiova na lawa qo vei ira na Isireli: “Mo dou kakua kina ni gadreva mo dou muria na lomamudou, kei na matamudou.” O Jiova e kilai keda vinaka. E kila vinaka ni dau rawarawa me malele na lomada ena ka eda raica. E vakasalataki keda kina na iVolatabu: “Sa ka dauveivakaisini duaduaga na yalo ni tamata, ka sa dredre me vinaka: ko cei me kila rawa?” (Jere. 17:9) O raica rawa na vuna e veiganiti kina na nona vakasalataki ira na Isireli o Jiova? A kila vinaka o Jiova ni rawa nira vakacalai na Isireli ke ra dau vakaraici ira na veimatanitu voleka era sokalou lasu. De dua era na temaki mera tautauvata kei ira na sega ni vakabauta, ra qai vakatotomuria na ivakarau ni nodra rai kei na nodra ivalavala.—Vkai. 13:20.
11. Eda na rawai vakacava meda muria na lomada kei na matada?
11 Sa qai rawarawa ga nikua me malele na lomada dauveivakaisini ena ka eda raica. Eda bula tu ena vuravura e vakabibitaki kina vakalevu na gagadre vakayago. Eda na muria gona vakacava na ivakavuvuli ena Tiko Voli Mai na Lekutu 15:39? Dikeva mada qo: Ke veivagarogaroi tiko ga na nodra isulusulu e koronivuli, vanua ni cakacaka se vanua eda vakaitikotiko kina, vakacava ena rawa ni vakaleqai keda? O na temaki mo ‘muria na lomamu kei na matamu’ qai vakamuai ena ka o raica? O na temaki tale ga mo beca na ivakatagedegede savasava ena nomu vakatotomuria na nodra isulusulu?—Roma 12:1, 2.
12, 13. (a) Na cava meda cakava ke malele na lomada meda raica na ka ca? (b) Na cava ena uqeti keda meda kua kina ni dua na ka ca vei ira eso tale?
12 E bibi meda lewai keda vinaka. Ke malele na matada ena ka ca, meda nanuma na ivakaraitaki ni turaga yalodina o Jope. A tukuna ni veiyalayalati oti kei na matana, a vakadeitaka tale ga me kua ni wedeva e dua na yalewa e sega ni watina. (Jope 31:1) A vakadeitaka tale ga o Tui Tevita: “Au na sega ni viritura e mataqu e dua na ka ca.” (Same 101:3) Meda raica ‘me ka ca’ na ka kece e rawa ni vakaleqa na noda lewaeloma savasava kei na noda veiwekani kei Jiova. E okati kina na veitemaki e malele kina na matada qai rawa ni uqeta na lomada meda cakacala.
13 Ena dua tale na yasana, eda sega ni vinakata meda “dua na ka ca” vei ira eso tale ena noda uqeti ira ena gagadre cala. Eda na raica kina vakabibi na ivakasala vakaivolatabu meda tokara na isulu e matau qai rakorako. (1 Tim. 2:9) Na rakorako e kena ibalebale na noda sega ni kauaitaka ga na ka eda vinakata. Eda na kauaitaka na nodra lewaeloma kei na nodra rai eso tale, eda na sega ni via vakaleqa na lomadra da qai sega ni nanumi keda ga nida vakaliuca na ka era vinaka kina. (Roma 15:1, 2) Era ivakaraitaki vinaka ena tikina qo e vica vata na udolu na itabagone ena ivavakoso vaKarisito. Eda marautaka na nodra sega ni ‘muria na lomadra kei na ka era raica,’ nira digia ga mera vakamarautaki Jiova ena ka kece era cakava—wili kina na nodra isulusulu!
Kua ni Muria na “ka Wale”
14. Na ivakasala cava me baleta na muri ni “ka wale” a tukuna o Samuela?
14 Raitayaloyalotaka mada nomu ilakolako mo takosova e dua na vanua dravuisiga. O raica tu vakayawa e dua na ka e vaka sara ga na wai, ia e sega ni dina. Cava ena yaco ke o sa goleva na ka e sega ni dina? O rawa sara ga ni mate! E kila vinaka o Jiova na ka e rawa ni veivakaleqai. Dikeva e dua na ivakaraitaki. Era vinakata na Isireli mera vakataki ira na veimatanitu voleka ni tiko na nodra tui. Na ka era vinakata na Isireli, e dua dina na cala bibi, e dusia nira sega ni vinakata me nodra Tui o Jiova. A vakatara ga o Jiova me dua na nodra tui, qai tala na nona parofita o Samuela me vakasalataki ira ena rerevaki ni nodra muria na “ka wale.”—Wilika 1 Samuela 12:21.
15. Na sala cava era muria kina na Isireli na “ka wale”?
15 Era nanuma beka na Isireli ni na yaga vakalevu ke dua na nodra tui, ena nuitaki tale ga vakalevu ni vakatauvatani kei Jiova? Ke va qori na nodra rai era sa muria sara tiko ga na ka wale. E leqataki tale ga ni rawa nira muria e levu tale na ka wale i Setani. Ni rawarawa sara vei ira na tui mera uqeti ira na Isireli mera sokalou ena matakau. E cala na nodra nanuma o ira na dauqaravi matakau, era nanuma ni rawa nira vakararavi ena kalou e caka ena kau se vatu baleta ni laurai, e nuitaki tale ga vakalevu ni vakatauvatani kei Jiova e sega ni rairai, ni bulia na ka kece. Ia e tukuna na yapositolo o Paula nira “ka wale” na matakau. (1 Kor. 8:4) Era sega ni rai, rogo, vosa, se cakava e dua na ka. Io eda rawa ni raica se tara na matakau, ia ke da sokaloutaka eda sa muria tiko na ka wale—e sega ni dina, ena kauta ga mai na leqa.—Same 115:4-8.
16. (a) E vakamuai ira vakacava na tamata nikua o Setani mera muria na “ka wale”? (b) Ni vakatauvatani kei Jiova, na cava eda kaya kina ni ka vakayago kece era “ka wale”?
16 E qaseqasetaka tiko ga nikua o Setani na nona veivakamuai ena “ka wale.” Kena ivakaraitaki, e vakamua e levu mera qara na ka vakayago mera tiko nuidei kina. Ena rairai tiko eso na ka e yaga kina na ilavo, iyau kei na cakacaka isaulevu. Ia ena vakabulai iko vakacava na veika vakayago ke o tauvimate, sotava na leqa ni bula vakailavo se yaco na leqa tubukoso? Ena yaga vakacava qori nira liaca e levu ni sa sega ni vakainaki na nodra bula? Ena sauma beka eso na taro bibi me baleta na bula? Ena yaga ena gauna sa voleka kina o mate? Ke da vakaliuca na ka vakayago me isosomi ni noda veiwekani kei Jiova, eda na rarawa ga kina. Ena sega ni vakabulai keda na ka eda taukena, nira ka wale. Ena sega ni tawamudu na kena taqomaki keda mai na tauvimate kei na mate. (Vkai. 23:4, 5) Ia o Jiova e sega ni ka wale, e Kalou dina! Ke vinaka na noda veiwekani kei koya, ena taqomaki keda dina. Qori na veivakalougatataki e talei duadua! Meda kua mada ga ni biuti koya meda lai muria na “ka wale.”
17. Na cava o sa vakatulewataka mo cakava me baleta na ka eda rawa ni vakamuai kina?
17 Eda kalougata ni o Jiova e noda iTokani, e Dauveituberi tale ga ena noda ilakolako. Ke da muria tiko ga na nona ivakasala vakayalololoma me baleta e tolu na ka eda rawa ni vakamuai kina—o ira na lewe vuqa, na lomada kei na ka wale—eda na rawa ni yacova na bula tawamudu. Eda na vulica ena ulutaga tarava e tolu tale na ivakasala i Jiova ena vukei keda meda cata da qai levea “nai valavala lasu” kece ga.—Same 119:128.
Na Cava o Nanuma?
O na muria vakacava na ivakavuvuli ena veitikinivolatabu qo?
• Tiko Voli Mai na Lekutu 15:37-39
[iYaloyalo ena tabana e 11]
O dau via muri ira na lewe vuqa?
[iYaloyalo ena tabana e 13]
Na cava e rerevaki kina mo muria na lomamu kei na ka o raica?
[iYaloyalo ena tabana e 14]
O muria tiko na ka wale?