XÓTA NǓKPLƆ́NKPLƆ́N TƆN 30
Blǒ bónú wǎn e a yí nú Jexóva kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó é ní ɖo jijɛjí wɛ
“Wǎnyíyí ní sísɛ́ mǐ, bónú mǐ ní su ɖo nǔ lɛ́ bǐ mɛ.”—EFƐ́. 4:15.
HAN 2 Jexóva wɛ nyǐkɔ towe nɔ nyí
XÓNUSƆ́ÐÓTEa
1. Nǔgbó tɛ́ lɛ́ a ka kplɔ́n hwenu e a jɛ Biblu kplɔ́n jí é?
A KA flín hwenu e a jɛ Biblu kplɔ́n jí é a? Hwenu e a kplɔ́n ɖɔ Mawu ɖó nyǐkɔ ɖé é ɔ, é sixú ko kpácá we. Agbɔ̌n towe ná ko jɛ do hwenu e a mɔ nukúnnú jɛ mɛ ɖɔ Mawu kún nɔ dɔn tó nú mɛ ɖo zomɛ ó é. Gɔ́ ná ɔ, tuun e a wá tuun ɖɔ émí ná lɛ́ wá mɔ mɛ vívɛ́ná émítɔn e ko kú lɛ́ é, bo ná nɔ kpɔ́ xá yě ɖo palaɖísi mɛ ɖo ayǐkúngban jí é sixú ko sɔ́ akpakpa we.
2. Gɔ́ nú nǔgbó Biblu tɔn e a kplɔ́n lɛ́ é ɔ, ali ɖěvo tɛ́ lɛ́ nu a ka lɛ́ yi nukɔn ɖe? (Efɛ́zinu lɛ́ 5:1, 2)
2 Lě do a kplɔ́n Xó Mawu tɔn sɔ é ɔ, mɔ̌ do wɛ wǎnyíyí e a ɖó nú Jexóva é jɛjí sɔ. Wǎnyíyí énɛ́ sísɛ́ we bɔ a wa nǔ sɔgbe xá nǔ e a kplɔ́n é. Nǔgbódodó Biblu tɔn lɛ́ d’alɔ we bɔ a wá gbeta ɖagbe hú gǎn lɛ́ kɔn. A húzú lěe a nɔ lin nǔ gbɔn é kpó lěe a nɔ wa nǔ gbɔn é kpó, ɖó a ba ná nyɔ́ ɖo Mawu sí wútu. Lěe vǐ ɖé nɔ xwedó kpɔ́ndéwú mɛjitɔ́ tɔn wǎnyíyínɔ lɛ́ tɔn gbɔn é ɔ, a jɛ nǔ wa jí Tɔ́ towe jǐxwé tɔn ɔ ɖɔhun.—Xa Efɛ́zinu lɛ́ 5:1, 2.
3. Étɛ́ lɛ́ mǐ ka sixú kanbyɔ́ mǐɖée?
3 Mǐ sixú kanbyɔ́ mǐɖée ɖɔ: ‘Wǎn e un yí nú Jexóva din é ka hú gǎn wǎn e un yí n’i hwenu e un húzú klisánwun é a? Sín hwenu e un bló batɛ́mu é ɔ, lěe un nɔ lin nǔ gbɔn é kpó lěe un nɔ wa nǔ gbɔn é kpó ka nɔ ɖi Jexóva tɔn hú gǎn, tají ɔ, ɖo ali e nu un nɔ ɖe wǎnyíyí xlɛ́ nɔví ce lɛ́ ɖe é a?’ Ényí ‘wǎnyíyí e a ɖó ɖo bǐbɛ́mɛ é’ ná bo ɖe kpo hǔn, ma nu awakanmɛ kú we ó. Nǔ mɔ̌hun ko jɛ dó klisánwun xwe kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn lɛ́ jí. Jezu jó gbe dó yě wú ǎ, é ná jó gbe dó mǐ lɔmɔ̌ wú ǎ. (Nǔɖe. 2:4, 7) É tuun ɖɔ mǐ sixú lɛ́ wá ɖó wǎnyíyí e mǐ ɖó ɖ’ayǐ, hwenu e mǐ jɛ nǔgbó ɔ kplɔ́n jí tlóló é.
4. Étɛ́ lɛ́ jí mǐ ka ná ɖɔ xó dó ɖo xóta élɔ́ mɛ?
4 Xóta élɔ́ ná ɖɔ xó dó lěe mǐ sixú kpo ɖo blǒbló wɛ, bɔ wǎnyíyí e mǐ ɖó nú Jexóva kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó é ná jɛjí é jí. Gɔ́ ná ɔ, ényí mǐ ná hlɔ̌nhlɔ́n wǎnyíyí e mǐ ɖó nú Jexóva kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó é ɔ, é nɔ hɛn le wá nú mǐ kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó; mǐ ná ɖɔ xó dó le e é nɔ hɛn wá lɛ́ é ɖé lɛ́ jí.
BLǑ BÓNÚ WǍNYÍYÍ E A ÐÓ NÚ JEXÓVA É NÍ JƐJÍ
5-6. Wǔvɛ́ tɛ́ lɛ́ mɛsɛ́dó Pɔ́lu ka ɖí xwi xá ɖo sinsɛnzɔ́ tɔn hwenu? Étɛ́ ka sísɛ́ ɛ bɔ é kpo ɖo Jexóva sɛn wɛ?
5 Mɛsɛ́dó Pɔ́lu ɖu vǐví sinsɛnzɔ́ e é wa nú Jexóva é tɔn tawun, amɔ̌, é ka bɔ wǔ n’i hwebǐnu ǎ. Pɔ́lu nɔ zɔn ali gaga yi tomɛ hwɛhwɛ; hwe énɛ́ nu ɔ, tomɛyiyi ka nɔ bɔ wǔ ǎ. Ðo tomɛyiyi Pɔ́lu tɔn lɛ́ hwenu ɔ, “adǎn gbo [è] ɖo tɔ jí,” bo lɛ́ gbo è “ɖo ajotɔ́ lɛ́ lɔ mɛ.” Hweɖélɛ́nu ɔ, gbeklánxámɛtɔ́ tɔn lɛ́ xo è. (2 Kɔ. 11:23-27) Gɔ́ ná ɔ, hwebǐnu wɛ nǔɖitɔ́ hǎtɔ́ Pɔ́lu tɔn lɛ́ nɔ ɖe nǔsumɛnukúnmɛ xlɛ́, ɖó gǎn e dó wɛ é ɖe kpó ayi bǐ kpó bo ná d’alɔ yě é wú ǎ.—2 Kɔ. 10:10; Filí. 4:15.
6 Étɛ́ ka d’alɔ Pɔ́lu bɔ é kpo ɖo Jexóva sɛn wɛ? Pɔ́lu kplɔ́n nǔ gěgé dó mɛ alɔkpa e Jexóva nyí é wú, ɖo Biblu kpó nǔ e éɖésúnɔ mɔ kpɔ́n lɛ́ é kpó mɛ. Pɔ́lu wá kú d’é jí ɖɔ Jexóva Mawu yí wǎn nú émí. (Hlɔ̌. 8:38, 39; Efɛ́. 2:4, 5) Énɛ́ zɔ́n bɔ é wá yí wǎn nú Jexóva titewungbe tɔn. Pɔ́lu “d’alɔ mɛ mímɛ́ lɛ́, bo ka lɛ́ kpo ɖo alɔ dó yě” wɛ, dó ɖe wǎn e é yí nú Jexóva é xlɛ́.—Ebl. 6:10, nwt.
7. Ðɔ ali e nu mǐ sixú bló bɔ wǎn e mǐ yí nú Jexóva é ná jɛjí ɖe é ɖokpó.
7 Ényí mǐ nɔ ɖó kan dó Xó Mawu tɔn kplɔ́nkplɔ́n wú ɔ, mǐ sixú bló bɔ wǎnyíyí e mǐ ɖó nú Mawu é ná jɛjí. Ényí a ɖo Biblu xa wɛ hǔn, nɔ tɛ́n kpɔ́n bo nɔ tuun nǔ e akpáxwé ɖokpó ɖokpó ɖe xlɛ́ dó Jexóva wú é. Nɔ kan nǔ élɔ́ lɛ́ byɔ́ hwiɖée: ‘Nɛ̌ tan élɔ́ ka xlɛ́ ɖɔ Jexóva yí wǎn nú mì gbɔn? Hwɛjijɔ tɛ́ lɛ́ un ka mɔ ɖ’é mɛ, bo sixú zɔn dó yě wú dó yí wǎn nú Jexóva?’
8. Nɛ̌ ɖɛxixo ka sixú zɔ́n bɔ wǎnyíyí e mǐ ɖó nú Mawu é ná jɛjí gbɔn?
8 Ali ɖěvo e nu mǐ sixú bló bɔ wǎn e mǐ yí nú Jexóva é ná jɛjí ɖe é wɛ nyí ɖɔ mǐ ná nɔ ɖɔ nǔ e ɖo ayi mǐtɔn mɛ é n’i hwɛhwɛ ɖo ɖɛ mɛ. (Ðɛh. 25:4, 5) Ényí mǐ nɔ wa mɔ̌ ɔ, Jexóva ná nɔ se ɖɛ mǐtɔn lɛ́. (1 Jaan 3:21, 22) Nɔví nyɔ̌nu ɖé nɔ nɔ Azíi, bo nɔ nyí Khanh, bo ɖɔ: “Nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e un ɖó é wɛ nyí nǔ nukɔntɔn e jí wǎn e un yí nú Jexóva é jínjɔ́n é, amɔ̌, ényí un ɖo lěe Jexóva ná xósin nú ɖɛ ce lɛ́ gbɔn é mɔ wɛ ɔ, wǎnyíyí énɛ́ nɔ lɛ́ jɛjí. Énɛ́ nɔ zɔ́n bɔ un nɔ jló ná wa nǔ ɖěɖěe ná nyɔ́ nukún tɔn mɛ lɛ́ é.”b
BLǑ BÓNÚ WǍN E A YÍ NÚ MƐ ÐĚVO LƐ́ É NÍ JƐJÍ
9. Nɛ̌ Timɔtée ka xlɛ́ ɖɔ émí ɖo nukɔn yi wɛ ɖo wǎnyíyí ɖiɖexlɛ́ mɛ gbɔn?
9 Ée Pɔ́lu húzú klisánwun bɔ é ná bló xwe yɔywɛ ɖé gúdo é ɔ, é xo go dɔ̌nkpɛvú ɖaaɖagbe e nɔ nyí Timɔtée é. Timɔtée yí wǎn nú Jexóva, bo lɛ́ yí wǎn nú gbɛtɔ́ lɛ́. Pɔ́lu ɖɔ sɛ́dó Filípunu lɛ́ ɖɔ: “Un sɔ́ ɖó mɛ ɖěvo ɖěbǔ bɔ é ɖó jijɔ [Timɔtée tɔn] lobɔ nǔ mitɔn ná ɖu ayi mɛ n’i nǔgbó nǔgbó ǎ.” (Filí. 2:20) Ényí nǔwúkpíkpé e Timɔtée ɖó bo nɔ bló tuto nú nǔ, alǒ nɔ ɖɔ xó ɖo togun mɛ é wú wɛ Pɔ́lu ɖo kpikpa ɛ wɛ ɖo fí ǎ, loɔ, é ɖo wɛn ɖɔ, wǎnyíyí e Timɔtée ɖó nú nɔví lɛ́ é wɛ jí wǔ n’i. Nǔxokpɔ́n ɖ’é mɛ ǎ, agun e Timɔtée nɔ ba kpɔ́n lɛ́ é nɔ ɖo nukún ɖó ba e Timɔtée ná wá ba yě kpɔ́n é wɛ kpó akpakpa sɔ́ mɛ kpó.—1 Kɔ. 4:17.
10. Nɛ̌ Anna kpó asú tɔn kpó ka ɖe wǎnyíyí e yě ɖó nú nɔví yětɔn lɛ́ é xlɛ́ gbɔn?
10 Mǐ lɔ nɔ ba ali ɖěɖěe nu mǐ ná d’alɔ nɔví mǐtɔn lɛ́ ɖe lɛ́ é. (Ebl. 13:16) Ð’ayi nǔ e jɛ dó Anna e xó mǐ ɖɔ ɖo xóta e wá yi é mɛ é wú é wú. Ée jɔhɔn syɛ́nsyɛ́n ɖé nyi gúdo é ɔ, é kpó asú tɔn kpó yi ba xwédo Kúnnuɖetɔ́ lɛ́ tɔn ɖé kpɔ́n, bo ɖ’ayi wú ɖɔ jɔhɔn sɔ́ xɔ yětɔn. Énɛ́ zɔ́n bɔ nǔzínzán yětɔn lɛ́ bǐ kwíji. Anna ɖɔ: “Mǐ bɛ́ nǔzínzán yětɔn lɛ́ bo nya, li, mlá, lobo yi bɛ́ jó nú yě. Nú mǐdɛɛ lɛ́ ɔ, nǔ énɛ́ nyí nǔ káká ɖé ǎ, amɔ̌, énɛ́ zɔ́n bɔ mǐ kpó yě kpó zun xɔ́ntɔn vívɛ́, bɔ é kpo ɖo ayǐ káká jɛ din.” Wǎnyíyí e Anna kpó asú tɔn kpó ɖó nú nɔví lɛ́ é sísɛ́ yě bɔ yě d’alɔ yě ɖo ali tawun tawun ɖé lɛ́ nu.—1 Jaan 3:17, 18.
11. (a) Ðagbe tɛ́ gǎn e mǐ nɔ dó bo nɔ ɖe wǎnyíyí xlɛ́ é ka nɔ wa nú mɛ ɖěvo lɛ́? (b) Sɔgbe xá Nǔnywɛ́xó 19:17 ɔ, ényí mǐ ɖe wǎnyíyí xlɛ́ mɛ ɖěvo lɛ́ ɔ, nɛ̌ Jexóva ka nɔ wa nǔ gbɔn?
11 Ényí mǐ nɔ wa nǔ xá mɛ ɖěvo lɛ́ kpó wǎnyíyí kpó, lobo nɔ lɛ́ wa mɔ̌ kpó xomɛnyínyɔ́ kpó ɔ, hwɛhwɛ ɔ, yě nɔ ɖ’ayi ali ɖěɖěe nu mǐ ɖo gǎn dó wɛ bo ná lin nǔ Jexóva ɖɔhun, lobo lɛ́ wa nǔ Jexóva ɖɔhun ɖe lɛ́ é wú. Gɔ́ ná ɔ, xomɛ e mǐ nyɔ́ é sixú su nukún yětɔn mɛ hú gǎn nǔ e mǐ lin é bǐ. Khanh e xó mǐ ɖɔ wá yi é flín mɛ ɖěɖěe d’alɔ ɛ lɛ́ é, bɔ é su nukún tɔn mɛ tawun. É ɖɔ: “Nɔví nyɔ̌nu vívɛ́ e nɔ kplá mì yi sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ lɛ́ é bǐ sín nǔ wɛ su nukún ce mɛ tawun. Yě nɔ wá kplá mì ɖo xwé ce gbe, nɔ ylɔ́ mì bɔ mǐ nɔ ɖu nǔ ɖó kpɔ́, bo nɔ lɛ́ sɔ́ mì yi xwégbe wǔyɛ́yɛ́-afɔyɛ́yɛ́. Un wá mɔ nǔ jɛ wú din ɖɔ nǔ énɛ́ e yě wa nú mì lɛ́ é byɔ́ gǎndídó gěgé ɖo yě sí, yě ka bló kpó wǎnyíyí kpó.” É ɖo wɛn ɖɔ, é kún nyí mɛ e mǐ wa nǔ ná lɛ́ é bǐ wɛ ná dó kú tɔn nú mǐ ó. Khanh ɖɔ dó mɛ e d’alɔ ɛ lɛ́ é wú ɖɔ: “Un ba ná sú xomɛnyínyɔ́nú tootóbú e yě wa nú mì lɛ́ é sín axɔ́ yě, amɔ̌, un tuun fí e yě mɛ ɖokpó ɖokpó nɔ nɔ din é ǎ. Jexóva ka tuun, énɛ́ wú ɔ, un nɔ xo ɖɛ ɖɔ é ní sú axɔ́ tɔn yě nú mì.” Khanh sín hwɛ ka jɔ. Jexóva nɔ ɖ’ayi xomɛnyínyɔ́nú e mǐ wa nú mɛ ɖěvo lɛ́ é wú, ényí é ná bo tlɛ hwe tawun ɔ nɛ́. Vɔ̌sísá e xɔ akwɛ́ é wɛ é nɔ sɔ́ dó mɔ, bo nɔ lɛ́ mɔ ɖɔ axɔ́ wɛ é nyí bɔ émí ɖó ná sú.—Xa Nǔnywɛ́xó 19:17.
Ényí mɛɖé ɖo nukɔn yi wɛ ɖo gbigbɔ lixo ɔ, é nɔ ba ali ɖěɖěe nu é ná d’alɔ mɛ ɖěvo lɛ́ ɖe lɛ́ é (Kpɔ́n akpáxwé 12)
12. Nɛ̌ nɔví súnnu lɛ́ ka sixú ɖe wǎnyíyí xlɛ́ agun ɔ gbɔn? (Lɛ̌ kpɔ́n fɔtóo lɛ́.)
12 Ényí nɔví súnnu ɖé wɛ nú we ɔ, nɛ̌ a ka sixú ɖe wǎnyíyí xlɛ́ mɛ ɖěvo lɛ́, lobo wa nǔɖé dó d’alɔ yě gbɔn? Nɔví súnnu wínnyáwínnyá ɖé nɔ nyí Jordan, bo kan lěe é sixú wa nǔ gěgé d’é jí ɖo agun ɔ mɛ gbɔn é byɔ́ mɛxó agun tɔn ɖokpó. Mɛxó agun tɔn ɔ kpa ɛ nú nukɔn e é ko yi é, énɛ́ gúdo ɔ, é ɖe wě ɖé lɛ́ xá ɛ dó lěe é sixú wa nǔ gěgé d’é jí gbɔn é wú. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, é byɔ́ Jordan ɖɔ é sixú nɔ yá wǔ wá kplé lɛ́ jí bo nɔ dó gbe mɛ ɖěvo lɛ́, nɔ ɖ’alɔ ɖo kplé lɛ́ mɛ, nɔ ɖɔ mawuxó hwɛhwɛ xá gbɛ̌ta kúnnuɖegbé tɔn tɔn, bo nɔ ba ali tawun tawun e nu é sixú nɔ d’alɔ mɛ ɖěvo lɛ́ ɖe lɛ́ é. Ée Jordan xwedó wěɖexámɛ énɛ́ é ɔ, é kpé wú bo ɖó nǔwúkpíkpé yɔ̌yɔ́ lɛ́, lobo lɛ́ yi nukɔn ɖo lěe é nɔ ɖe wǎnyíyí xlɛ́ nɔví tɔn lɛ́ gbɔn é kpáxwé. Jordan kplɔ́n ɖɔ é kún nyí hwenu e nɔví súnnu ɖé húzú devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn é wɛ é ná jɛ alɔ dó mɛ ɖěvo lɛ́ jí ó, bo ka ná lɛ́ kpo ɖo alɔ dó yě wɛ.—1 Tim. 3:8-10, 13.
13. Nɛ̌ wǎnyíyí ka sísɛ́ nɔví súnnu e nɔ nyí Christian é bɔ é lɛ́ jɛxá bo húzú mɛxó agun tɔn gbɔn?
13 Ényí a ka ko nyí devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn, alǒ mɛxó agun tɔn xóxó ɔ lo? Jexóva nɔ flín azɔ̌ e a ko wa wá yi lɛ́ é kpó wǎnyíyí e sísɛ́ we bɔ a wa azɔ̌ énɛ́ lɛ́ é kpó. (1 Kɔ. 15:58) É nɔ lɛ́ ɖ’ayi wǎnyíyí e a kpo ɖo ɖiɖexlɛ́ wɛ é wú. Nɔví súnnu ɖé nɔ nyí Christian, bɔ awakanmɛ kú i, hwenu e è yí mɛxó agun tɔn sín azɔ̌ e é nɔ wa é sín así tɔn é. Nǔ ɖo mɔ̌ có, é ɖɔ: “Un wá gbeta ɔ kɔn bo ná wa nǔ e wú un kpé é bǐ dó sɛn Jexóva kpó wǎnyíyí kpó, un ɖó wǔjɔmɛzɔ́ kpó un gbɔ kpó ɔ nɛ́.” Nukɔnmɛ ɔ, è lɛ́ wá sɔ́ ɛ bɔ é nyí mɛxó agun tɔn. Christian ɖɔ: “Akpakpa sɔ́ sɔ́ mì dó wǔjɔmɛzɔ́ énɛ́ wiwa wú sɔmɔ̌ ǎ. Amɔ̌, un wá gbeta ɔ kɔn ɖɔ ényí Jexóva kú nǔbláwǔ nú mì bo yí gbe, bónú un ná lɛ́ wa mɛxó agun tɔn sín azɔ̌ ɔ, un ɖó ná wa, ɖó wǎnyíyí e un ɖó nú é kpó nɔví ce lɛ́ kpó é wútu.”
14. Étɛ́ xó e nɔví nyɔ̌nu e nɔ nɔ Géorgie é ɖé ɖɔ é ka kplɔ́n we?
14 Mɛsɛntɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ nɔ lɛ́ ɖe wǎnyíyí e yě ɖó nú nɔzo yětɔn lɛ́ é xlɛ́. (Mat. 22:37-39) Ði kpɔ́ndéwú ɔ, nɔví nyɔ̌nu ɖé nɔ nyí Elena, bo nɔ nɔ to Géorgie tɔn mɛ, bo ɖɔ: “Ðo bǐbɛ́mɛ ɔ, nǔ ɖokpó e nɔ sísɛ́ mì bɔ un nɔ jlá wɛn ɔ é wɛ nyí wǎnyíyí e un ɖó nú Jexóva é. Amɔ̌, ée wǎn e un yí nú Tɔ́ ce jǐxwé tɔn ɔ é ɖo jijɛjí wɛ é ɔ, wǎn e un yí nú mɛ ɖěvo lɛ́ é lɔ jɛjí. Un nɔ tɛ́n kpɔ́n bo nɔ dó nukún wǔvɛ́ e mɛ gbɔn wɛ yě ɖe lɛ́ é kpó xóta e ná wa ɖagbe nú yě lɛ́ é kpó mɛ kpɔ́n. Lě do un lin tamɛ dó yě wú ɖo ali énɛ́ nu sɔ é ɔ, mɔ̌ do wɛ un nɔ ba ná d’alɔ yě sɔ.”—Hlɔ̌. 10:13-15.
NYƆ̌NÁ ÐĚÐĚE NƆ TƆ́N SÍN WǍNYÍYÍ ÐIÐEXLƐ́ MƐ ÐĚVO LƐ́ MƐ É
Wǎnyíyí núwiwa ɖokpó sixú hɛn le gěgé wá nú mɛ gěgé ɖěvo lɛ́ (Kpɔ́n akpáxwé 15-16)
15-16. Lěe fɔtóo lɛ́ xlɛ́ gbɔn é ɔ, nyɔ̌ná tɛ́ lɛ́ ka nɔ tɔ́n sín wǎnyíyí ɖiɖexlɛ́ mɛ ɖěvo lɛ́ mɛ?
15 Ényí mǐ ɖe wǎnyíyí xlɛ́ nɔví mǐtɔn lɛ́ ɔ, yěɖokpónɔ wɛ nɔ ɖu le tɔn ǎ. Ée jɛmɛjí Covid-19 bɛ́ é ɔ, nɔví súnnu Paolo kpó asi tɔn kpó d’alɔ nɔví nyɔ̌nu mɛxómɔ gěgé, bɔ yě kplɔ́n lěe yě sixú zán alǒkan, alǒ tablɛ́ti yětɔn dó ɖɔ mawuxó gbɔn é. Nɔví nyɔ̌nu ɖokpó tíin bɔ ɖo bǐbɛ́mɛ ɔ, é mɔ ɖɔ zǐnzán tɔn vɛ́ wǔ, amɔ̌, é wá kpa ɛ ɖo nukɔnmɛ. É kpé wú bo zán alǒkan tɔn dó ylɔ́ hɛ̌nnumɔ tɔn lɛ́ wá kú Jezu tɔn flínflín domɛ. Yě mɛ 60 wɛ wá do tɔn mɛ gbɔn kan jí! Nɔví nyɔ̌nu ɔ kpó hɛ̌nnumɔ tɔn lɛ́ kpó bǐ ɖu le gǎn ɖěɖěe Paolo kpó asi tɔn kpó dó lɛ́ é tɔn. Nukɔnmɛ ɔ, nɔví nyɔ̌nu ɔ wlán nǔ élɔ́ sɛ́dó Paolo: “É ná cɛ nú mi nú nǔ e mi kplɔ́n mǐ mɛ mɛxómɔ lɛ́ é. Un ná wɔn lě do nǔ mǐtɔn nɔ ɖu ayi mɛ nú Jexóva sɔ é kpó gǎn tootóbú e mi dó lɛ́ é kpó gbeɖé ǎ.”
16 Nǔ mɔ̌hun e nɔ jɛ lɛ́ é kplɔ́n nǔ tají ɖé Paolo. É flín ɖɔ wǎnyíyí ɖo tají hú nukúnnúmɔjɛnǔmɛ, alǒ nǔwúkpíkpé jɔwámɔ tɔn. É ɖɔ: “Un wa nukúnkpénǔwútɔ́ lɛ̌dó tɔn sín azɔ̌. Égbé din ɔ, un ɖ’ayi wú ɖɔ ényí wɛnjlátɔ́ lɛ́ ná bo ma tlɛ sixú flín xóɖiɖɔ ce lɛ́ ǎ ɔ, yě ka nɔ kpo ɖo alɔ tawun tawun e un dó yě lɛ́ é flín wɛ.”
17. Ényí mǐ nɔ ɖe wǎnyíyí xlɛ́ ɔ, mɛ ɖěvo tɛ́ ka ná ɖu le tɔn?
17 Ényí mǐ ɖe wǎnyíyí xlɛ́ mɛ ɖěvo lɛ́ ɔ, mǐ lɔ nɔ ɖu le tɔn ɖo ali e mǐ ma ɖó nukún tɔn ǎ lɛ́ é nu. Jonathan e nɔ nɔ Nouvelle-Zélande é dó zǒgbe xó énɛ́ jí. É mɔ gběxosín-alijítɔ́ ɖé, bɔ é ɖo kúnnu ɖe wɛ gbɔn alitó samedi hwelɛ́kɔ ɖé; yǒzo ka gbɛ́ tawun. Jonathan wá gbeta ɔ kɔn bo ná nɔ w’azɔ̌ xá gběxosín-alijítɔ́ ɔ ɖo samedi hwelɛ́kɔ lɛ́ bǐ. É ɖ’ayi lě do éɖésúnɔ ná wá ɖu le xomɛnyínyɔ́nú énɛ́ e é wa é tɔn ɖo nukɔnmɛ sɔ é wú hwenɛ́nu ǎ. Jonathan ɖɔ: “Hwenɛ́nu ɔ, un yí wǎn nú mawuxóɖiɖɔzɔ́ ɔ ǎ. Amɔ̌, ée un ɖótó lěe gběxosín-alijítɔ́ ɔ nɔ kplɔ́n nǔ mɛ gbɔn é, bo lɛ́ mɔ lěe sinsɛnzɔ́ tɔn ɖo sínsɛ́n ná wɛ gbɔn é ɔ, é zɔ́n bɔ un jɛ azɔ̌ énɛ́ sín vǐví ɖu jí dó nǔjɔnǔ mɛ. Nɔví súnnu gběxosín-alijítɔ́ ɔ lɛ́ húzú xɔ́ntɔn vívɛ́ ce e d’alɔ mì bɔ un su ɖo gbigbɔ lixo, nɔ ɖu sinsɛnzɔ́ ɔ sín vǐví, lobo lɛ́ vɛ́ xá Jexóva é.”
18. Étɛ́ Jexóva ka ba ɖɔ mǐ ní wa?
18 Jexóva nɔ ba ɖɔ mǐ mɛ bǐ ní bló bónú wǎnyíyí e mǐ ɖó nú émí kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó é ní nɔ jɛjí. Lěe mǐ mɔ gbɔn é ɔ, mǐ sixú bló bɔ wǎn e mǐ yí nú Jexóva é jɛjí gbɔn Xó tɔn xixa, tamɛ linlin d’é jí kpó ɖɛ xixo sɛ́dó è hwɛhwɛ kpó gblamɛ. Mǐ sixú bló bɔ wǎn e mǐ yí nú nɔví mǐtɔn lɛ́ é ná jɛjí, gbɔn alɔ dídó yě ɖo ali tawun tawun lɛ́ nu gblamɛ. Ényí wǎnyíyí mǐtɔn ɖo jijɛjí wɛ ɔ, mǐ kpó Jexóva kpó ná vɛ́ hú gǎn, bɔ mǐ ná lɛ́ vɛ́ xá xwédo gbigbɔ tɔn mǐtɔn d’é jí. Gɔ́ ná ɔ, mǐ ná ɖu vǐví xɔ́ntɔn énɛ́ lɛ́ e mǐ zun é tɔn káká sɔ́yi.
HAN 109 Yǐ wǎn ɖaxó nú mɛ sín ayi mɛ
a Ényí mǐ ná bo tlɛ nyí mɛ yɔ̌yɔ́ ɖo nǔgbó ɔ mɛ, alǒ ko ɖo Jexóva sɛn wɛ sín xwe mɔ̌kpán ɖíe ɔ, mǐ mɛ bǐ sixú kpo ɖo nukɔn yi wɛ. Xóta élɔ́ ná ɖɔ xó dó ali e nu mǐ sixú wa mɔ̌ ɖe é tají ɖokpó wú, énɛ́ wɛ nyí lěe mǐ sixú bló gbɔn bɔ wǎn e mǐ yí nú Jexóva kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó é ná kpo ɖo jijɛjí wɛ é. Ée a ná ɖo tamɛ lin dó xóta élɔ́ jí wɛ é ɔ, gbějé nukɔn e a ko yi é kpó lěe a sixú lɛ́ wa mɔ̌ d’é jí gbɔn é kpó kpɔ́n.
b È ɖyɔ́ nyǐkɔ ɖé lɛ́.