NǓ E MƐ WÍNNYÁWÍNNYÁ LƐ́ NƆ KANBYƆ́ LƐ́ É
Nɛ̌ un ka sixú ɖe mɛ e sín kpɔ́ndéwú un ná xwedó é ganjí gbɔn?
“Nú un ɖo tagba lɛ́ mɔ wɛ ɖo wěmaxɔmɛ ɔ, nǔ e nɔ d’alɔ mì é wɛ nyí ɖɔ un nɔ lin tamɛ dó mɛ e nǔ tɔn nɔ jɛ ce jí, bɔ é ko mɔ tagba ɖokpó ɔ lɛ́ é jí. Énɛ́ gúdo ɔ, un nɔ tɛ́n kpɔ́n bo nɔ xwedó kpɔ́ndéwú tɔn. Ényí è ɖó mɛ e sín kpɔ́ndéwú è ná xwedó é ɖé ɔ, é nɔ bɔ wǔ hú gǎn bɔ è ná gbɔn ninɔmɛ vɛ́ wǔ lɛ́ mɛ dín.”—Haley.
Ényí a ɖó mɛɖé bo nɔ xwedó kpɔ́ndéwú tɔn ɔ, énɛ́ sixú d’alɔ we bɔ a ná nyi alɔ nú tagba lɛ́, bo kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖe lɛ́ é wú. Nǔ tají ɔ wɛ nyí ɖɔ a ní ɖe mɛ e sín kpɔ́ndéwú a ná xwedó é ganjí.
Aniwú è ka ɖó ná kpɔ́n bo ɖe?
Mɛ e a ɖe bo ná xwedó kpɔ́ndéwú tɔn é wú wɛ lěe a ná nɔ wa nǔ gbɔn é ná sín.
Biblu ɖɔ nú Klisánwun lɛ́ ɖɔ yě ní nɔ sɔ́ ayi ɖó mɛ e ɖó kpɔ́ndéwú ɖagbe lɛ́ é jí bo ɖɔ: “Ée mi ná ɖo nǔ e mɛ walɔ yětɔn tɔ́n kɔ dó lɛ́ é kpɔ́n wɛ kpó sɔxwixwe kpó é ɔ, mi ɖi nǔ yěɖɔhun.”—Eblée lɛ́ 13:7.
Wěɖexámɛ: Ðó mɛ e a ɖe bo ná xwedó kpɔ́ndéwú tɔn é sixú wa nǔ dó wǔ we ɖo ali ɖagbe alǒ nyanya nu wútu ɔ, ɖe mɛ e ɖó jijɔ ɖagbe lɛ́ nǔgbó nǔgbó é ɖé, é ní ma nyí mɛ e ɖi nyǐ alǒ nyí gbɛ̌ towe jí é ɖé kpowun ó.
“Un kplɔ́n nǔ gěgé ɖo Klisánwun gbɛ̌ ce e nɔ nyí Adam é gɔ́n; lěe é nɔ lin nǔ gbɔn é kpó nǔwalɔ tɔn lɛ́ kpó bǐ wɛ kplɔ́n nǔ mì. Lěe un kpo ɖo nǔ tají e é nɔ ɖɔ lɛ́ é kpó nǔ tají e é nɔ wa lɛ́ é kpó flín wɛ gbɔn é nɔ jí wǔ nú mì. É sixú tuun lě do é d’alɔ mì sɔ é ǎ.”—Colin.
Mɛ e a ɖe bo ná xwedó kpɔ́ndéwú tɔn é sixú d’alɔ we alǒ wa nǔ dó wǔ we ɖo lěe a nɔ lin nǔ gbɔn é kpó lěe nǔ nɔ cí nú we é kpó linu.
Biblu ɖɔ: “Mi ma blɛ́ miɖée ó. Gbɛ̌ nyanya lɛ́ ɔ, walɔ ɖagbe lɛ́ wɛ yě nɔ hɛn gblé.”—1 Kɔlɛ́ntinu lɛ́ 15:33.
Wěɖexámɛ: Ðe mɛ e ɖó jijɔ ɖagbe lɛ́ é, é ní ma nyí mɛ e nyɔ́ kpɔ́n ɖo wěxo é kpowun ó. É ma nyí mɔ̌ ǎ ɔ, lěe a ná wá fó gbɔn é sixú vɛ́ nú we.
“Nú è nɔ ɖo mɛɖée sɔ́ jlɛ́ dó mɛ e nyɔ́ kpɔ́n tawun ɖo wěxo lɛ́ é wú wɛ ɔ, è nɔ mɔ ɖɔ è kún hwɛ́n nǔɖé ó, bo nylá kan. Énɛ́ sixú zɔ́n bɔ lěe è cí ɖo wěxo é wɛ ná nɔ myá nukún nú mɛ zɛ xwé wú.”—Tamara.
Lin nǔ kpɔ́n: Étɛ́wú é ka nyí awǒvinú ɖɔ è ní ɖe mɛ e ɖi nyǐ é alǒ lɔ̌nyijǐ-fɔnkan-yihúndatɔ́ nukúnɖéjí ɖé bo ná nɔ xwedó kpɔ́ndéwú tɔn?
Nǔ e gbé nya wɛ a ɖe lɛ́ é wú kpíkpé sixú sín mɛ e a ɖe bo ná xwedó kpɔ́ndéwú tɔn é wú.
Biblu ɖɔ: “Mɛ e nɔ dó nǔnywɛ́tɔ́ há é ná húzú nǔnywɛ́tɔ́.”—Nǔnywɛ́xó 13:20.
Wěɖexámɛ: Ðe mɛ ɖěɖěe ɖó jijɔ ɖagbe ɖěɖěe a ba ná ɖó lɛ́ é. Ée a ná ɖo yě kpɔ́n wɛ é ɔ, a sixú kplɔ́n nǔ tawun tawun ɖěɖěe ná d’alɔ we bɔ a ná kpé nǔ e gbé nya wɛ a ɖe lɛ́ é wú é.
“Ma ɖɔ kpowun ɖɔ: ‘Un ba ná nyí mɛ ɖejidéwú hú gǎn’ ó, énɛ́ za wě bǐ a; é nyɔ́ wa ɔ, a sixú ɖɔ: ‘Un ba ná nyí mɛ ɖejidéwú hú gǎn Jane ɖɔhun. É nɔ nɔ ganmɛ jí hwebǐnu, bo nɔ lɛ́ kpé nukún dó azɔ̌ e è ɖe n’i lɛ́ é wú ganjí.’”—Miriam.
Nǔ tají ɔ: Ényí a ɖe mɛ e sín kpɔ́ndéwú a ná xwedó é ganjí ɔ, énɛ́ ná zɔ́n bɔ a ná ɖó acɛ dó mɛ alɔkpa e a ná húzú é jí.
Mɛ e sín kpɔ́ndéwú è ná xwedó é ɖé ɖiɖe ganjí sixú d’alɔ bɔ è ná yá wǔ kpé nǔ e gbé nya wɛ è ɖe lɛ́ é wú!
Lěe è ná ɖe gbɔn é
A sixú ɖe mɛ e sín kpɔ́ndéwú a ná xwedó é ɖo ali we élɔ́ lɛ́ ɖokpó nu.
A sixú sɔ́ kɛ́n jijɔ e a ba ná ɖó é tɔn, bɔ énɛ́ gúdo ɔ, a ná ba mɛ e sín nǔ jɛ towe jí bo ɖó jijɔ énɛ́ é ɖé.
A sixú ba mɛ e sín nǔ nɔ jɛ towe jí é ɖé, bɔ énɛ́ gúdo ɔ, a ná sɔ́ jijɔ e é ɖó bɔ a ba ná ɖó é ɖé.
Azɔ̌wéma e zɔn kpɔ́ xá xóta élɔ́ é sixú d’alɔ we bɔ a ná wa mɔ̌.
Mɛ élɔ́ lɛ́ sixú ɖo mɛ e a ná ɖe bo ná xwedó kpɔ́ndéwú yětɔn lɛ́ é mɛ:
Gbɛ̌ towe lɛ́. “Un ba ná cí xɔ́ntɔn ce ɖagbe hú gǎn ɔ ɖɔhun. Alɔnu tɔn nɔ ján dín gbeɖé bónú é ná nɔ te bo ɖe xlɛ́ ɖɔ nǔ mɛtɔn ɖu ayi mɛ n’i ǎ. Un nyí mɛxó n’i amɔ̌, un mɔ ɖɔ é ɖó jijɔ ɖaaɖagbe ɖé lɛ́ bɔ nyɛ ɖó ǎ; énɛ́ zɔ́n bɔ un ba ná xwedó kpɔ́ndéwú tɔn.”—Miriam.
Mɛxó lɛ́. Yě sixú nyí mɛjitɔ́ towe lɛ́ alǒ nǔɖitɔ́ hǎtɔ́ towe lɛ́. “É ɖo wɛn ɖɔ kpɔ́ndéwú ɖagbe e un sixú xwedó lɛ́ é wɛ nú mɛjitɔ́ ce we lɛ́ bǐ. Yě ɖó jijɔ ɖaaɖagbe lɛ́. Un nɔ mɔ nǔwanyido yětɔn lɛ́ fɛɛ, amɔ̌, un nɔ lɛ́ mɔ ɖɔ yě kpo ɖo gbejí, nǔwanyido yětɔn lɛ́ ná bo ɖo fínɛ́ ɔ nɛ́. Un ɖo nukún ɖó wɛ ɖɔ hwenu e un ná ɖó xwe yětɔn é ɔ, è ní ɖɔ nǔ ɖokpó ɔ dó wú ce.”—Annette.
Mɛ e xó Biblu ɖɔ lɛ́ é. “Un ɖe mɛ e sín kpɔ́ndéwú un ná xwedó lɛ́ é gěgé ɖo Biblu mɛ: Timɔtée, Hwliti, Jɔbu, Piyɛ́ɛ, ɖyɔ̌vǐvú Izlayɛ́linu ɔ; un ɖe yě mɛ ɖokpó ɖokpó ɖó hwɛjijɔ vovo lɛ́ wú. Lě do un kplɔ́n nǔ dó mɛ e xó Biblu ɖɔ lɛ́ é wú sɔ é ɔ, mɔ̌ do wɛ yě nɔ ɖo tají nú mì sɔ. Un ɖu tan e ɖo wěma Ði nǔ yěɖɔhun mɛ lɛ́ é kplɔ́nkplɔ́n, gɔ́ nú ‘Index des modèles’ e è nɔ mɔ ɖo wěma Les jeunes s’interrogent—Réponses pratiques, Volume 1 kpó 2 kpó mɛ lɛ́ é sín vǐví tawun.”—Melinda.
Wěɖexámɛ: Ma ɖe mɛ e sín kpɔ́ndéwú a ná xwedó é ɖokpó kpowun ó. Mɛsɛ́dó Pɔ́lu ɖɔ nú klisánwun gbɛ̌ tɔn lɛ́ ɖɔ: “Mi sɔ́ nukún mitɔn lɛ́ ɖó mɛ ɖěɖěe ɖo zɔnlin ɖi wɛ sɔgbe xá kpɔ́ndéwú e mǐ zé ɖ’ayǐ nú mi lɛ́ é jí.”—Filípunu lɛ́ 3:17.
A ka tuun a? Hwi lɔ sixú nyí kpɔ́ndéwú nú mɛɖé! Biblu ɖɔ: “Hǔzú kpɔ́ndéwú nú gbejínɔtɔ́ lɛ́ ɖo xóɖiɖɔ mɛ, ɖo walɔ mɛ, ɖo wǎnyíyí mɛ, ɖo nǔɖiɖi mɛ, ɖo mǐmɛ́jíninɔ mɛ.”—1 Timɔtée 4:12.
“È sixú ɖo gǎn dó wɛ bo ná ɖó jijɔ ɖagbe lɛ́ cóbó ka sixú lɛ́ kpo ɖo alɔ dó mɛ ɖěvo lɛ́ wɛ ɖo hwe ɖokpó ɔ nu. È nɔ nywɛ́ ǎ, mɛɖé sixú ɖo mɛ kpɔ́n wɛ, bɔ nǔ e è ɖɔ é sixú húzú gbɛzán mɛɖé tɔn.”—Kiana.