É Jɛhun Dó Sinsɛn Nugbǒ ɔ Jí

1, 2. (a) Wuvɛ̌ tɛ togun Elíi tɔn ka mɔ? (b) Nɛ̌ è ka klán gbè xá Elíi ɖò Kaamɛli Só kɔn gbɔn?

ELÍI ɖò mɛ wɔbuwɔbu e ɖò agbɔ̌n kpé mɛ zɔnlin ɖi wá xwè Kaamɛli Só ɔ kɔn lɛ é kpɔ́n wɛ. Gbè nɛ gbè zǎnzǎn ɔ, ablu kpò ɖò te có, è ko ɖò mɛ enɛ lɛ e hɛ̌n kpo adɔ kpo wà nǔ yetɔn lɛ é mɔ wɛ ganji. Akú e ɖó nú xwè atɔn adaɖé é hɛn nǔ gègě gblé dó ye wu.

² Hunnɔ Baalu tɔn 450 lɛ ɖò gìgó wɛ ɖò ye tɛntin, bo ɖò gò yí Elíi, gbeyiɖɔ Jehovah tɔn e ye gbɛ́ wǎn na tawun é wu wɛ. Axɔsi Jezabɛlu ko hu Jehovah sɛntɔ́ gègě, é ɖò mɔ̌ có, nya enɛ zunfan sinsɛn nugbǒ ɔ gbánwún gbánwún. Amɔ̌, hwenu nabi é ka sixu wà mɔ̌ na? Vlafo hunnɔ enɛ lɛ sixu ko lin ɖɔ mɛ ɖokpo kún sixu kpé nùɖé wu ɖò ye mɛ tobutobu enɛ lɛ nukɔn ó. (1 Axɔ. 18:4, 19, 20) Axɔsu Axabu lɔ zɔn axɔsu kɛkɛví tɔn mɛ bo wá. É lɔ yí wǎn ɖebǔ nú Elíi ǎ.

3, 4. (a) Etɛwu Elíi ka sixu ko ɖi xɛsi ɖò azǎn taji enɛ gbè zǎnzǎn? (b) Nùkanbyɔ tɛ lɛ mǐ ka na gbéjé kpɔ́n?

³ Azǎn enɛ gbè nyí azǎn ɖé bo na vɛwǔ nú gbeyiɖɔ ɔ hú azǎn lɛ bǐ ɖò gbɛzán tɔn mɛ. Hwenu e ye wá xwè Kaamɛli Só ɔ kɔn bɔ Elíi ɖò ye kpɔ́n wɛ é ɔ, é tuùn ɖɔ zaanɖé dìn ɔ, ye na mɔ nǔ jɛ mɛ e ɖó hlɔnhlɔn hugǎn ɖò Mawu kpo gbɛtɔ́ nyanya enɛ lɛ kpo tɛntin é wu céɖécéɖé. Etɛ lin wɛ é ka sixu ko ɖè ɖò gbè nɛ gbè zǎnzǎn? É sixu ko ɖi xɛsi, ɖó “gbɛtɔ́ wɛ é nyí mǐ ɖɔhun.” (Xà Jaki 5:17.) É ɖò gaàn ɖɔ Elíi hɛn ɔ, é na mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokpo, ɖó gbɛtɔ́ nùmaɖitɔ́ lɛ, axɔsu yetɔn gǔfɔntɔ́ ɔ kpo hunnɔ mɛhutɔ́ lɛ kpo wɛ lɛlɛ̌ dó é.—1 Axɔ. 18:22.

⁴ Amɔ̌, etɛ ka dɔn Izlayɛli dó ninɔmɛ enɛ mɛ? Etɛ tan enɛ ka sixu kplɔ́n we? Mǐ ni ɖɔ xó dó nùɖiɖi Elíi tɔn kpo nǔ e é sixu kplɔ́n mǐ égbé é kpo wu.

Nǔdindɔn ɖé Wá Syɛn Bǐ

5, 6. (a) Etɛ Izlayɛli-ví lɛ ka jó yeɖée dó na? (b) Nɛ̌ Axɔsu Axabu ka dó xomɛsin nú Jehovah tawun gbɔn?

⁵ Hwenu e Elíi ɖò gbɛ̀ é ɔ, ɖibla nyí hwebǐnu wɛ é mɔ bɔ è dovɛ̌ nú sinsɛn nugbǒ ɔ bo ba na sú kún tɔn dó, bɔ é ka sixu kpé nùɖé wu bo ɖyɔ ǎ. Sín hwenu línlín ɖíe wɛ Izlayɛli-ví lɛ jó sinsɛn nugbǒ ɔ dó bo ɖò vodun akɔta e lɛlɛ̌ dó ye lɛ é tɔn lɛ sɛ̀n wɛ. Ðò Elíi hwenu ɔ, vodunsinsɛn ɔ lɛ́ wá nyla d’eji bǐ.

⁶ Axɔsu Axabu wà nǔ dó dó xomɛsin nú Jehovah tawun. É da axɔsu Sidɔ́ɔn tɔn sín vǐ nyɔnu Jezabɛli. Jezabɛli kanɖeji bo na vùn kàn nú Baalu sinsɛn gbɔn Izlayɛli tò ɔ bǐ mɛ, bo ka na sú kún dó nú Jehovah sinsɛn. Blewun jɛn Axabu jó éɖée dó bɔ Jezabɛli kpacɛ n’i bǐ. Axabu gbá vodunxɔ ɖaxó ɖé nú Baalu bo lɛ́ mɛ̀ vɔsakpe ɖokpo n’i, bo nyí tɔ́ntlɔ́ngbɔ́n ɖò vodun enɛ sinsɛn mɛ.—1 Axɔ. 16:30-33.

7. (a) Etɛ ka zɔ́n bɔ Baalu sinsɛn ka xyɔwǔ sɔmɔ̌? (b) Nú nǔ e kàn lee akú e ɖó ɖò Elíi hwenu é lín sɔ é ɔ, etɛwu mǐ ka sixu ɖeji ɖɔ nǔ e ɖò Biblu mɛ lɛ é nyita fí ɖokpo ɔ? (Lɛ̌ kpɔ́n gbàví ɔ.)

⁷ Etɛ ka zɔ́n bɔ Baalu sinsɛn ka xyɔwǔ sɔmɔ̌? É dɔn Izlayɛli-ví gègě bo blɛ́ ye bɔ ye jó Mawu nugbǒ ɔ dó. É nyí sinsɛn ɖé bo xyɔwǔ bo nɔ lɛ́ xò daka. Agalilɛ dó sɛ̀n hun kpo kpacaɖuɖu kpo ɖ’emɛ; é tlɛ nɔ lɛ́ byɔ ɖɔ è ni fɔ vǐ lɛ dó savɔ̌. Enɛ wu wɛ Jehovah sɛ́ Elíi dó ɖɔ é ni ɖɔ nú Axabu ɖɔ akú na ɖó kaka jɛ hwenu e emi gbeyiɖɔ Mawu tɔn na ɖɔ é ni nɔte dó é. (1 Axɔ. 17:1) Xwè mɔkpan ko wá yì gudo cobɔ Elíi yí mɔ Axabu bo ɖɔ n’i ɖɔ é ni kplé togun ɔ kpo hunnɔ Baalu tɔn lɛ kpo ɖò Kaamɛli Só ɔ kɔn.a

8. Etɛ Baalu sinsɛn sín tan ɔ ka sixu kplɔ́n mǐ égbé?

⁸ Amɔ̌, etɛ vodunsinsɛn enɛ ka sixu kplɔ́n mǐ ɖò égbé? Mɛɖé lɛ sixu lin ɖɔ Baalu sinsɛn sín tan ɔ kún sixu kplɔ́n nǔ ɖě emi ó, ɖó mǐ sɔ́ nɔ mɔ Baalu sín vodunxɔ lɛ kpo vɔsakpe lɛ kpo ɖě ɖò égbé ǎ wutu. Amɔ̌, tan enɛ nyí hwenuxó ɖé kpowun ǎ. (Hlɔ. 15:4) Xókwin “Baalu” ɔ sín tinmɛ wɛ nyí “nǔ nɔ,” alǒ “gǎn.” Jehovah ɖɔ nú togun tɔn ɖɔ é ɖó na sɔ́ emi dó ɖó “baalu” tɔn alǒ asú tɔn. (Eza. 54:5) Gbɛtɔ́ lɛ nɔ jó Mawu Nǔbǐwukpétɔ́ ɔ dó bo nɔ sɛ̀n gǎn ɖevo lɛ. Ye nɔ kanwezun ɖò akwɛ, azɔ̌, ayiɖeɖayi, agalilɛ, alǒ nǔ mɔhun maxamaxa ɖevo lɛ gudo, bo nɔ jó Jehovah dó bɔ nǔ enɛ lɛ nɔ huzu gǎn yetɔn. (Mat. 6:24; xà Hlɔmanu lɛ 6:16.) Ðò ali ɖé nu ɔ, nǔ taji ɖěɖee è nɔ mɔ ɖò Baalu sinsɛn mɛ lɛ é gbakpé tawun égbé. Tamɛ linlin dó adɔn enɛ e j’ayǐ ɖò Jehovah kpo Baalu kpo tɛntin ɖò hwexónu é jí na d’alɔ mǐ bɔ mǐ na tuùn mɛ e mǐ na sɛ̀n é.

Nɛ̌ Izlayɛli-ví lɛ ka Sɛ̀n Nǔ Wè Gbɔn?

9. (a) Etɛwu Kaamɛli Só ɔ ka nyí fí ɖagbe e jɛxa bɔ è na ɖè nǔ e Baalu sinsɛn nyí é xlɛ́ ɖè? (Lɛ̌ kpɔ́n tinmɛ e ɖò dò é.) (b) Etɛ Elíi ka ɖɔ nú togun ɔ?

⁹ Enyi è ɖò Kaamɛli Só ɔ jí fí e jɔhɔn nɔ ɖò nyìnyì wɛ flafla ɖè é ɔ, è nɔ mɔ tɔdo Kicɔni tɔn e ɖò dò nú só ɔ é, bo nɔ mɔ Mɛditɛlanɛ́ɛ Xù ɔ sɛkpɔ finɛ, bo nɔ lɛ́ mɔ Libáan só lɛ sɛ́dó kaka totaligbé.b Amɔ̌, ɖò azǎn taji enɛ jí e hwe ɔ tɔ́n é ɔ, é ɖò wɛn ɖɔ ninɔmɛ ayikúngban ɔ tɔn kún nyɔ́ ɖebǔ ó. Ayikúngban enɛ e Jehovah na Izlayɛli-ví lɛ bɔ é nɔ jɛ jì ɖ’ayǐ ganji é sɔ́ nɔ na nǔ kwín ɖokpo ǎ. Hwesivɔ nakúɖogbɛ ɔ ɖa ayikúngban ɔ kaka bɔ é cí è sɔ́ nùɖé dó myɔkpó mɛ ɖɔhun. Togun Mawu tɔn ɖesu wɛ zɔ́n bɔ nǔ dó nyí mɔ̌. Hwenu e togun ɔ kplé é ɔ, Elíi sɛkpɔ ye bo ɖɔ: “Hwetɛnu wɛ mi ka na sɛ̀n nǔ wè yì jɛ? Mi sɔ́ ɖokpo bo sɛ̀n. Enyi Mawu Mavɔmavɔ wɛ ɖó acɛ nugbǒ hǔn, mi bo sɛ̀n ɛ. É ka nyí vodun Baalu wɛ ɖó acɛ nugbǒ hǔn, mi bo sɛ̀n ɛ!”—1 Axɔ. 18:21.

10. Nɛ̌ togun Elíi tɔn ka sɛ̀n nǔ we gbɔn? Nugbodòdó tɛ ye ka wɔn?

¹⁰ Etɛ ɖɔ wɛ Elíi ka ɖè bo ɖɔ: “Hwetɛnu wɛ mi ka na sɛ̀n nǔ wè yì jɛ”? Mɛ enɛ lɛ mɔ nǔ jɛ wu ɖɔ emi na jó Baalu dó bo sɛ̀n Jehovah alǒ emi na jó Jehovah dó bo sɛ̀n Baalu ǎ. Ye lin ɖɔ emi hɛn ɔ, emi na kpó ɖò yɛsu enɛ lɛ e xyɔwǔ é fɔ nú Baalu dó xò hwìhwɛ́ ɛ wɛ cobo ka na lɛ́ kpó ɖò biba na nyɔ́ ɖò Jehovah Mawu sí wɛ. Ye sixu ko lin ɖɔ Baalu na dó nú gle kpo kanlin yetɔn lɛ kpo, bɔ hwe ɖokpo ɔ nu ɔ, “Jehovah ahwankpá lɛ tɔn” na cyɔn alɔ ye jǐ ɖò ahwangbenu. (1 Sam. 17:45, NW) Nugbodòdó e mɛ gègě nɔ wɔn égbé é ɖé wɛ ye lɔ wɔn. Jehovah nɔ jló ɖɔ è ni sɔ́ nùɖé gɔ́ nú emi bo sɛ̀n ǎ. É byɔ ɖɔ è ni sɛ̀n emiɖokpo, é ka jɛxa nugbǒ. È sixu sɔ́ nǔ ɖevo ɖebǔ gɔ́ n’i bo sɛ̀n bonu é yí gbè na ǎ. Mɛɖé wà mɔ̌ ɔ, xomɛ nɔ sìn i tawun.—Xà Tíntɔ́n 20:5.

11. Nɛ̌ xó e Elíi ɖɔ ɖò Kaamɛli Só ɔ jí é ka sixu d’alɔ mǐ bɔ mǐ na vɔ́ nǔ e ɖò taji ɖò gbɛzán mǐtɔn mɛ lɛ é kpo lee sɛ̀n Mawu gbɔn wɛ mǐ ɖè é kpo gbéjé kpɔ́n gbɔn?

¹¹ Izlayɛli-ví lɛ nɔ sɛ̀n nǔ wè, lee mɛɖé na tɛnkpɔn bo fɔ alɔví wè dó awɔntínli ɖokpo ɔ mɛ é ɖɔhun. Mɛ gègě nɔ wà nǔ mɔhun égbé bo nɔ xò Mawu nyì kɛ́n bo nɔ sɛ̀n “baalu” ɖevo lɛ. Enyi mǐ hɛn xó enɛ e Elíi ɖɔ nú ye é dó ayi mɛ ɔ, é na d’alɔ mǐ bɔ mǐ na vɔ́ nǔ e ɖò taji ɖò gbɛzán mǐtɔn mɛ lɛ é kpo lee sɛ̀n Mawu gbɔn wɛ mǐ ɖè é kpo gbéjé kpɔ́n.

È Ðè Mawu Nugbǒ ɔ Xlɛ́

12, 13. (a) Tɛnkpɔn tɛ Elíi ka sɔ́ xwlé ye? (b) Nɛ̌ mǐ ka sixu xlɛ́ ɖɔ mǐ ɖeji dó Mawu wu Elíi ɖɔhun gbɔn?

¹² Enɛ gudo ɔ, Elíi sɔ́ tɛnkpɔn ɖé xwlé ye. Tɛnkpɔn xlolo ɖé jɛn wɛ bo ka na ɖè mɛ e ɖò nugbǒ ɖɔ wɛ é xlɛ́. Hunnɔ Baalu tɔn lɛ ɖó na bló vɔsakpe ɖé bo sɔ́ vɔsanú yetɔn ɖ’eji; enɛ gudo ɔ, ye na xomlá vodun yetɔn bonu é ni dó vɔ̌ ɔ zo. Bɔ Elíi lɔ na wà nǔ ɖokpo ɔ bo na xoɖɛ sɛ́dó Jehovah. É ɖɔ ɖɔ “ye mɛ wè lɛ mɛ ɔ, mɛ e na bló bɔ naki e jí è bɛ́ lan ɔ ɖó ɔ na wlí myɔ ɔ wɛ ɖó acɛ.” Elíi tuùn mɛ e nyí Mawu nugbǒ ɔ é ganji. Nùɖiɖi tɔn lidǒ sɔmɔ̌ bɔ é xò nǔ kpɔ́n cobo jó ye dó ɖɔ ye ni wà nǔ e wu ye kpé lɛ é bǐ bonu é ni kpa ye ǎ. É jó hunnɔ Baalu tɔn lɛ dó ɖɔ ye ni bló jɛ nukɔn. Enɛ wu ɔ, ye wà nyibu’sú e ye na zé dó savɔ̌ ɔ é sín azɔ̌ bo sɔ́ xwlé Baalu.c—1 Axɔ. 18:24, 25.

¹³ Mǐ ɖò nùjiwǔ blóbló sín hwenu ǎ. É ɖò mɔ̌ có, Jehovah ka ko ɖyɔ ǎ. Mǐ hɛn ɔ, mǐ na ɖeji dó wǔ tɔn Elíi ɖɔhun. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, enyi mɛ ɖevo lɛ gbɛ́ nǔ e Biblu kplɔ́n mɛ é ɔ, mǐ nɔ ɖi xɛsi ǎ, bo nɔ jó ye dó bɔ ye nɔ ɖɔ nǔ e ye lin lɛ é jɛ nukɔn. Lee Elíi bló gbɔn é ɔ, mǐ sixu ba alɔdo Mawu nugbǒ ɔ tɔn bo na ɖeɖɛ ninɔmɛ ɔ. Xó Mawu Tɔn e nɔ “ɖè nùwanyido lɛ xlɛ́” é wu wɛ mǐ nɔ ganjɛ, é nyí mǐɖesunɔ wu ǎ.—2 Tim. 3:16.

14. Nɛ̌ Elíi ka ɖɔ slamɛ hunnɔ Baalu tɔn lɛ wu gbɔn? Aniwu?

¹⁴ Hunnɔ Baalu tɔn lɛ bló vɔsakpe ɔ bo sɔ́ vɔsanú yetɔn ɖ’eji bo jɛ vodun yetɔn xomlá jí. Ye súxó ɔ, ye nɔ sú, ye sú ɔ, ye nɔ sú bo nɔ ɖɔ: “Baalu, yǐ gbè nú mǐ.” Ye ɖò xó ɔ sú wɛ kaka bɔ cɛju mɔkpan wá yì, bɔ é víví hwedo bɔ ganxixo nabi ɖé wá yì. Biblu ɖɔ: “Loɔ, mɛɖé kɛnu d’emɛ nú ye ǎ.” Ee é jɛ hwemɛ é ɔ, Elíi jɛ slamɛ ɖɔ ye wu jí bo ɖɔ alɔnu tɔn wɛ sixu ko ján bɔ é gbɔ gbè yí nú ye; é lɛ́ ɖɔ nùkánmɛ yí wɛ è na ko ɖè, alǒ ɖɔ é sixu ko ɖò amlɔ dɔ wɛ bɔ mɛɖé ɖó na fɔ́n ɛ. Elíi ɖɔ nú awonɔ enɛ lɛ ɖɔ: “Mi súxó hú mɔ̌.” É ɖò wɛn ɖɔ Elíi ba ɖɔ togun Mawu tɔn ni tuùn ɖɔ Baalu ɖě kún tíìn ó, lé mɛblɛ́blɛ́ kpowun wɛ.—1 Axɔ. 18:26, 27.

15. Enyi mǐ jó Jehovah dó bo sɛ̀n gǎn ɖevo ɔ, nɛ̌ é ka na nyí gbɔn nú mǐ hunnɔ Baalu tɔn lɛ ɖɔhun?

¹⁵ Enɛ wu ɔ, hunnɔ Baalu tɔn lɛ lɛ́ ván kàn d’eji. “Ye lɛ́ súxó syɛnsyɛn; ye zé jivǐ kpodo hwǎn kpo dó já wutu nú yeɖée, lee é ko ɖè gbɔn ɖò walɔ yetɔn mɛ é kaka bɔ hun nɔ sà sín ye wǔ.” Amɔ̌, kaka jɛ finɛ ɔ, é ko na nu ɖě ǎ! “Mɛɖé kɛnu d’emɛ nú ye ǎ, ye sè xó ɖé ǎ, nùɖé ka kpaca ye ǎ.” (1 Axɔ. 18:28, 29) É ɖò wɛn dìn ɖɔ nǔ ɖě kún nyí Baalu bo tíìn ó. Nùɖé kpowun wɛ bɔ Satáan dowa bo na mɔ tɛn dó lɛkɔ nú gbɛtɔ́ lɛ sín Jehovah gudo. Nú mǐ na ɖɔ xó jɔ xó ɔ, enyi mɛɖé jó Jehovah dó bo sɛ̀n gǎn ɖevo ɔ, flú jɛn mɛ ɔ na flú, bo tlɛ na ɖu winnya.—Xà Ðɛhan 25:3; 115:4-8.

Mawu Nugbǒ ɔ Ðè Éɖée Xlɛ́

16. (a) Etɛ vɔsakpe Jehovah tɔn e Elíi vɔ́ blóɖó ɖò Kaamɛli Só jí é ka sixu ko flín togun ɔ? (b) Nɛ̌ Elíi ka lɛ́ ɖexlɛ́ ɖɔ emi ɖeji dó Mawu emitɔn wu gbɔn?

¹⁶ Hwenu e Elíi na savɔ̌ dó é wá sù. É vɔ́ vɔsakpe Jehovah tɔn e gblé é blóɖó. É sixu ko nyí ɖɔ kɛntɔ́ sinsɛn nugbǒ ɔ tɔn lɛ wɛ hɛn gblé. Elíi zán awinnya 12 vlafo bo na dó flín mɛ gègě ɖò akɔta 10 Izlayɛli tɔn ɔ mɛ ɖɔ ye ɖó na kpó ɖò tónú sé nú Mɔyizi Sɛ́n e Mawu na Izlayɛli togun ɔ bǐ é wɛ. Enɛ gudo ɔ, é sɔ́ vɔsanú tɔn ɖó vɔsakpe ɔ jí, bo ɖɔ bɔ è dun sìn kɔn nyì nǔ lɛ bǐ jí; é sixu ko nyí ɖɔ Mɛditɛlanɛ́ɛ Xù e sɛkpɔ finɛ é mɛ wɛ ye yì dun sìn ɔ ɖè. É tlɛ lɛ́ kun dò ɖé lɛlɛ̌ dó vɔsakpe ɔ bɔ sìn gɔ́ mɛ bǐ. Ee é jɛ hunnɔ Baalu tɔn lɛ jí ɖ’ayǐ é ɔ, é jó ye dó bɔ ye wà nǔ e wu ye kpé lɛ é bǐ bonu é ni kpa ye. Amɔ̌ ee é jɛ éyɛ jí dìn é ɔ, é ɖeji dó Mawu tɔn wu sɔmɔ̌, bo wà nǔ e na hɛn vɔ̌ ɔ didó zo vɛwǔ nú Jehovah lɛ é.—1 Axɔ. 18:30-35

17. Nɛ̌ Elíi sín ɖɛ ka xlɛ́ nǔ e nɔ mya nukún n’i lɛ é gbɔn? Nɛ̌ mǐ ka sixu xwedó kpɔ́ndéwú tɔn ɖò ɖɛ mǐtɔn lɛ mɛ gbɔn?

¹⁷ Ee nǔ lɛ bǐ sɔgbe é ɔ, Elíi xoɖɛ. Ðɛ klewun ɖé jɛn é xò, cobo ka ɖè nǔ e ɖò taji n’i lɛ é xlɛ́. Nǔ e mya nukún n’i hú nǔ bǐ é wɛ nyí ɖɔ è ni tuùn ɖɔ Jehovah wɛ nyí “Mawu Izlayɛli tɔn,” é kún nyí Baalu ó. Bɔ d’ewu ɔ, é ba ɖɔ mɛ bǐ ni tuùn ɖɔ mɛsɛntɔ́ Jehovah tɔn wɛ emi nyí; bɔ nǔ e wà wɛ emi ɖè é bǐ nyí nú susu Mawu tɔn. Gudo tɔn ɔ, é xlɛ́ ɖɔ mɛ emitɔn lɛ sín nǔ kpó ɖò ayi mɛ ɖu nú emi wɛ, ɖó é jló tawun ɖɔ ye ni “nɔ gbeji” nú Jehovah. (1 Axɔ. 18:36, 37) Ye ɖesu dɔn wuvɛ̌ gègě dó kɔ ɖó nǔmaɖi yetɔn wu có, Elíi kpó ɖò wǎn yí nú ye wɛ. Enyi mǐ lɔ ɖò ɖɛ xò wɛ ɔ, mǐ hɛn ɔ, mǐ na ɖexlɛ́ ɖɔ mǐ nɔ sɔ́ mǐɖée hwe, bɔ nyikɔ Mawu tɔn nɔ ɖu ayi mɛ nú mǐ. Mǐ na nɔ lɛ́ ɖexlɛ́ ɖɔ mǐ nɔ sè wuvɛ̌ xá mɛ e ɖò hudo mɛ lɛ é.

18, 19. (a) Nɛ̌ Jehovah ka sè ɖɛ Elíi tɔn gbɔn? (b) Etɛ Elíi ka ɖegbe nú togun ɔ bɔ ye bló? Etɛwu é ma ka jɛxa ɖɔ è ni kú nǔblawu nú hunnɔ Baalu tɔn lɛ ǎ?

¹⁸ Cobonu Elíi na xoɖɛ ɔ, ahwan e ɖò finɛ lɛ é sixu ko ɖò kinkanbyɔ yeɖée wɛ ɖɔ: ‘Nǔ ɖokpo e jɛ ɖò Baalu tɔn hwenu bɔ é ɖu winnya é wɛ na jɛ à, alǒ Jehovah na ɖexlɛ́ ɖɔ emi gbɔn vo?’ Ðɛ ɔ gudo ɔ, avla ɖebǔ sɔ́ ɖò finɛ bonu è na lin nǔ mɔhun kpɔ́n ǎ, ɖó tan ɔ ɖɔ: “Ee Elíi ɖɔ mɔ̌ ɔ, Mawu Mavɔmavɔ sɛ́ myɔ dó, bɔ é fyɔ vɔ̌ ɔ, bo fyɔ naki ɔ, bo fyɔ awinnya lɛ, bo fyɔ kɔ́ e ɖò finɛ é, bo xwí sìn e ɖò dò ɔ mɛ ɔ bǐ.” (1 Axɔ. 18:38) Lee Jehovah yí gbè gbɔn é jiwǔ tawun! Nɛ̌ togun ɔ ka wà nǔ gbɔn lo?

¹⁹ Ye bǐ súxó bo ɖɔ: “Mawu Mavɔmavɔ wɛ ɖó acɛ nugbǒ! Mawu Mavɔmavɔ wɛ ɖó acɛ nugbǒ!” (1 Axɔ. 18:39) Ye wá tuùn mɛ e ɖò nugbǒ ɖɔ wɛ é lo. É ɖò mɔ̌ có, ye ko ɖè nùɖiɖi ɖě xlɛ́ ǎ. Ðó myɔ e Jehovah sɛ́dó sín jixwé bo dó xlɛ́ ɖɔ emi wɛ nyí Mawu nugbǒ ɔ é wɛ ye mɔ hwɛ̌ cobo ɖi nǔ wutu ɔ, é ɖò wɛn ɖɔ nùɖiɖi enɛ kún hwɛ́n nùɖé ó. Enɛ wu ɔ, Elíi byɔ ɖɔ ye ɖó na ɖè nùɖiɖi yetɔn xlɛ́ ɖò alɔ ɖevo mɛ. É byɔ ye ɖɔ nǔ e ye ɖó na ko bló sín xwè nabi ɖé ɖíe é ɔ, ye ni bló lo; é wɛ nyí ɖɔ ye ni setónú nú Sɛ̀n Jehovah Tɔn. Sɛ́n Mawu Tɔn ɖɔ ɖɔ è ɖó na hu hunnɔ lɛ kpo vodunsɛntɔ́ lɛ kpo. (Sɛ́n. 13:5-9) Hunnɔ enɛ lɛ sɔ́ yeɖée dó ɖó kɛntɔ́ Jehovah Mawu tɔn lɛ, bo nɔ sɔ́ jlǒ dó wà nǔ ɖěɖee na zɔ́n bɔ linlin tɔn lɛ ma na jɛ jlɔ́ ǎ é. É jɛxa ɖɔ è ni kú nǔblawu nú ye à? Eɖíe mɛ enɛ lɛ ma tlɛ nɔ kú nǔblawu nú vǐ xomɛvɔnɔ lɛ ǎ, bo nɔ dó ye zo gbɛɖe gbɛɖe dó savɔ̌ nú Baalu é, bɔ aniwu è ka na kú nǔblawu nú ye lo? (Xà Nùnywɛxó 21:13; Jel. 19:5) É jɛxa ɖɔ è ni kú nǔblawu ɖebǔ nú mɛ enɛ lɛ ǎ! Enɛ wu ɔ, Elíi ɖegbe ɖɔ è ni hu ye, bɔ è ka hu ye nugbǒ.—1 Axɔ. 18:40.

20. Etɛwu nǔ e sín xɛsi xómɔɖɔdonuwutɔ́ lɛ nɔ ɖi dó hu e Elíi hu hunnɔ Baalu tɔn lɛ é wu é ma ka sɔgbe ǎ?

²⁰ Xómɔɖɔdonuwutɔ́ lɛ nɔ mɔ xó ɖɔ dó lee nǔ e jɛ ɖò Kaamɛli Só ɔ jí é fó gbɔn é wu? Ye nɔ ɖi xɛsi ɖɔ sinsɛnnɔ makpotó ɖé lɛ sixu sɔ́ nǔ enɛ e jɛ é dó ba hwɛjijɔ nú daka e ye nɔ xò mɛ e ɖò sinsɛn ɖevo mɛ lɛ é wu lɛ é. É ka blawu nugbǒ ɖɔ sinsɛnnɔ mɔhunkɔtɔn lɛ sukpɔ́ ɖò égbé. Amɔ̌, Elíi ka nyí mɛ mɔhun ɖé ǎ. Hwɛɖónúmɛ jlɔjlɔ Jehovah tɔn tamɛ wɛ éyɛ xò kàn dó. Gɔ́ na ɔ, Klisanwun nugbǒ lɛ tuùn ɖɔ emi kún sixu sɔ́ hwǐ dó mɛ nyanya lɛ jí Elíi ɖɔhun ó. É nyɔ́ wà ɔ, ye nɔ xwedó xó e Klisu ɖɔ nú Piyɛ́ɛ bɔ é kàn ahwanvu Jezu tɔn lɛ bǐ é, é wɛ nyí: “Sɔ́ hwǐ towe ɖó tɛn tɔn mɛ. Ðó mɛ e nɔ sɔ́ hwǐ dó fun ahwan na ɔ, hwǐ kú wɛ é na kú.” (Mat. 26:52) Jehovah na zán Vǐ tɔn dó ɖɔ hwɛ jlɔjlɔ ɖò sɔgudo.

21. Etɛwu kpɔ́ndéwú Elíi tɔn ka nyí kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖé nú Klisanwun nugbǒ lɛ bǐ égbé?

²¹ Gbɛzinzan Klisanwun nugbǒ ɖé tɔn ɖó na xlɛ́ ɖɔ é ɖó nùɖiɖi. (Jaan 3:16) Ali e nu mǐ sixu bló mɔ̌ ɖè é ɖokpo wɛ nyí ɖɔ mǐ ni wà nǔ Elíi gbɛ́tɔ́ lɛ ɖɔhun. Jehovah kɛɖɛ wɛ éyɛ sɛ̀n bo dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ ɖevo lɛ ɖɔ ye lɔ ni wà mɔ̌. É kpankɔ́n bo ɖè sinsɛn nùvú e Satáan zán dó lɛkɔ nú gbɛtɔ́ lɛ sín Jehovah gudo é gbà. É ganjɛ Jehovah wu bo jó é dó bɔ é ɖeɖɛ ninɔmɛ lɛ; é ganjɛ nǔwukpikpé éɖesunɔ tɔn wu bo wà nǔ e jló é ɔ ǎ. Elíi jɛhun dó sinsɛn nugbǒ ɔ jí. Mǐ mɛ bǐ ni bo ɖi nǔ é ɖɔhun!