Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • nwt Yesaia 1:1-66:24
  • Yesaia

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Yesaia
  • Ŋmalɛ Krɔŋkrɔŋ Lɛ Jeŋ Hee Shishitsɔɔmɔ
Ŋmalɛ Krɔŋkrɔŋ Lɛ Jeŋ Hee Shishitsɔɔmɔ
Yesaia

YESAIA

1 Ninaa ni Amoz binuu Yesaia*+ na yɛ Yuda kɛ Yerusalem he yɛ Yuda maŋtsɛmɛi+ Uzia,+ kɛ Yotam,+ kɛ Ahaz,+ kɛ Hezekia+ gbii lɛ amli lɛ nɛ:

 2 Bo ŋwɛi, bo toi, bo shikpɔŋ,+ bo toi jogbaŋŋ,

Ejaakɛ mi, Yehowa miiwie akɛ:

“Mikwɛ bii* ni mitsɔse amɛ,+

Shi amɛtse mihiɛ atua.+

 3 Tsina po le mɔ ni hé lɛ,

Ni teji hu le nɔ ni enuŋtsɔ kɛhã lɛ koni eye nii yɛ mli;

Shi Israel leee mi,*+

Ni mi diɛŋtsɛ mimaŋ lɛ nuuu nii ashishi.”

 4 Kpoo hã jeŋmaŋ ni feɔ esha lɛ,+

Maŋ ni amɛtɔmɔ tsii yɛ amɛnɔ lɛ,

Mɛi fɔji aseshibii, bii ni efite!

Amɛje Yehowa sɛɛ;+

Amɛbuuu Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ;

Amɛtsɔ amɛsɛɛ amɛhã lɛ.

 5 Ni nyɛyaa nɔ nyɛtseɔ atua nɛɛ, nyɛnɛgbɛ ma abaagba ekoŋŋ?+

Yitso muu lɛ fɛɛ bɛ hewalɛ,

Ni hela emɔ tsui muu lɛ fɛɛ.+

 6 Hela emɔ gbɔmɔtso muu lɛ fɛɛ, kɛjɛ naneshi aahu kɛyashi yiteŋ.

Faji kɛ hei ni ekpɔlɔkpɔlɔi kɛ faji ni miiho lá sɔŋŋ

—Anyɛmɔko, ni afimɔko nɔ, ni akɛ mu hu etoko nɔ.+

 7 Oshikpɔŋ lɛ kã shi amaŋfɔ.

Akɛ la eshã omaji lɛ.

Gbɔi fiteɔ oshikpɔŋ lɛ yɛ ohiɛ.+

Etsɔ tamɔ shikpɔŋ ni akɛfeee nɔ ko ni gbɔi ekpãtã hiɛ.+

 8 Ashi Zion biyoo lɛ tamɔ agba yɛ wain ŋmɔ mli,

Tamɔ agba yɛ kɔkumba ŋmɔ mli,

Tamɔ maŋ ni awo he ka.+

 9 Kɛjeee Yehowa, taiatsɛ lɛ, ni hã eshwɛ mɛi fioo ko kɛhã wɔ kulɛ,

Benɛ wɔtsɔ tamɔ Sodom,

Ni wɔfee tamɔ Gomora.+

10 Nyɛ Sodom+ nɔyelɔi ni yitseiaŋ wala, nyɛboa Yehowa toi.

Nyɛ Gomorabii,+ nyɛboa wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ mla* lɛ toi jogbaŋŋ.

11 “Mɛni nyɛfɔlei babaoo lɛ feɔ hãa mi?”+ Yehowa kɛɛ.

“Gwantɛŋhii+ ni nyɛkɛshãa shãa afɔlei nyɛhãa mi lɛ kɛ kooloi ni eshwishwii afɔ+ lɛ eje mitsine,

Ni mináaa tsinahii*+ kɛ gwantɛŋbii kɛ abotiai+ alá+ lɛ he miishɛɛ.

12 Mihiɛ ni nyɛbapueɔ yɛ daa nɛɛ kwraa lɛ,+

Namɔ ekɛɛ nyɛ akɛ

Nyɛbanaanaa mikpoi lɛ anɔ?+

13 Nyɛkɛ ŋmaa* afɔlei ni sɛɛnamɔ bɛ he lɛ akabaa dɔŋŋ.

Nyɛtsofa-kɛ-ŋma lɛ miije fu miiwo mi.+

Nyɛyeɔ nyɔɔŋtsere hei,+ kɛ hejɔɔmɔ gbii,+ ni nyɛtsɛɔ kpeei+ moŋ,

Shi minyaaa nyɛhenaabuamɔ krɔŋkrɔŋ lɛ he yɛ majik+ ni nyɛkɛtsuɔ nii lɛ hewɔ.

14 Miihi* nyɔɔŋtsere hei kɛ gbii juji ni nyɛyeɔ lɛ.

Amɛtsɔmɔ jatsui amɛhã mi;

Etɔ mi kɛ amɛteremɔ.

15 Ni kɛ́ nyɛgbɛ nyɛniji amli lɛ,

Mikɛ mihiɛ teɔ nyɛ.+

Nyɛsɔleɔ babaoo moŋ,+

Shi mibooo nyɛ toi;+

Lá ewu nyɛniji ahe fɛɛ.+

16 Nyɛjua nyɛhe, nyɛhãa nyɛhe atsea;+

Nyɛjiea nyɛnifeemɔi fɔji lɛ kɛjea mihiɛ;

Nyɛkpaa efɔŋfeemɔ.+

17 Nyɛkasea ekpakpafeemɔ, nyɛtaoa jalɛsaneyeli sɛɛ gbɛ,+

Nyɛjajea yiwalɔ,

Nyɛyea gbekɛ ni bɛ tsɛ lɛ* sane nyɛhãa lɛ,

Ni nyɛtsua yoo okulafo sane he nii nyɛhãa lɛ.”+

18 “Agbɛnɛ, nyɛbaa ni wɔsaa wɔteŋ,” Yehowa kɛɛ.+

“Kɛ́ nyɛhe eshai lɛ tsuɔ tamɔ lá po,

Amɛbaayɛ tamɔ snoo;+

Kɛ́ amɛtsuɔ tamɔ kɔɔjaŋ lɛ,

Amɛbaatsɔ tamɔ too hetsɔi yɛŋ.

19 Kɛ́ nyɛjɛ nyɛsuɔmɔ mli nyɛbo toi lɛ,

Nyɛbaaye shikpɔŋ lɛ nɔ nibii kpakpai lɛ.+

20 Shi kɛ́ nyɛkpɛlɛɛɛ ni nyɛtse atua lɛ,

No lɛ, klante baakpãtã nyɛhiɛ,+

Ejaakɛ Yehowa naabu ewie.”

21 Te fee tɛŋŋ ni maŋ ni yeɔ anɔkwa+ lɛ etsɔ ashawo nɛɛ?+

No mli lɛ, eyi obɔ kɛ jalɛsaneyeli;+

Jalɛ nifeemɔi hu hi shi yɛ emli,+

Shi amrɔ nɛɛ, gbɔmɔgbelɔi moŋ ebahi emli.+

22 Ojwiɛtɛi lɛ etsɔ jwiɛtɛifei,+

Ni akɛ nu efutu obiɛr* lɛ mli.

23 Olumɛi lɛ akuɛŋ ti, ni julɔi ji amɛnanemɛi.+

Amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ sumɔɔ nyɔɔŋnii, ni amɛdiɔ nikeenii sɛɛ.+

Amɛyeee jalɛ sane amɛhãaa mɔ ni bɛ tsɛ lɛ,*

Ni yoo okulafo sane shɛɛɛ amɛhiɛ.+

24 No hewɔ lɛ, nɔ ni mi, anɔkwa Nuŋtsɔ lɛ, Yehowa, taiatsɛ lɛ,

Israel Hewalɔ lɛ kɛɛ nɛ:

“Ahãa! Majie mihenyɛlɔi lɛ kɛje mihe,

Ni matɔ mihe owele yɛ mihenyɛlɔi lɛ anɔ.+

25 Matsɔ minine kɛba onɔ,

Masere odadefei* lɛ yɛ ohe tamɔ akɛ lamulu feɔ lɛ,

Ni majie omli muji lɛ fɛɛ.+

26 Mikɛ okojolɔi lɛ baaku sɛɛ aba ekoŋŋ tamɔ eji klɛŋklɛŋ lɛ

Kɛ oŋaawolɔi lɛ hu tamɔ eji yɛ shishijee lɛ.+

No sɛɛ lɛ, abaatsɛ bo Jalɛ Nifeemɔ Maŋ, Anɔkwayeli Maŋ.+

27 Zion lɛ, jalɛsaneyeli baakpɔ̃ lɛ,+

Ni ewebii ni kuɔ amɛsɛɛ kɛbaa lɛ, jalɛ nifeemɔi baakpɔ̃ amɛ.

28 Abaakpãtã atuatselɔi kɛ eshafeelɔi fɛɛ ahiɛ shi kome,+

Ni mɛi ni jeɔ Yehowa sɛɛ lɛ ahiɛ baakpãtã.+

29 Ejaakɛ amɛhiɛ baagboi yɛ tsei wuji lɛ ni nyɛshweɔ lɛ hewɔ,+

Ni nyɛhiɛ baashwie shi yɛ abɔi* ni nyɛhala lɛ hewɔ.+

30 Ejaakɛ nyɛbaatsɔ tamɔ tso agbo ni enɔ bai miigbi,+

Kɛ abɔɔ ni náaa nu.

31 Nuu ni he wa lɛ baatsɔ tamɔ odonti kpãa,

Ni enitsumɔi hu baatsɔ tamɔ la kpɛmɔ;

Fɛɛ baahere ni ebaashã,

Ni mɔ ko mɔ ko bɛ ni baagbe.”

2 Nɔ ni Amoz binuu Yesaia na yɛ Yuda kɛ Yerusalem he nɛ:+

 2 Yɛ gbii lɛ anaagbee lɛ mli lɛ,*

Yehowa shĩa lɛ gɔŋ lɛ

Baama shi shiŋŋ yɛ gɔji lɛ ayiteŋ,+

Ni abaawó nɔ fe gɔŋkpɔi lɛ fɛɛ,

Ni jeŋmaji lɛ fɛɛ baaho kɛya he.+

 3 Ni majimaji babaoo baaya amɛyakɛɛ akɛ:

“Nyɛbaa ni wɔyakwɔa Yehowa gɔŋ lɛ,

Kɛyaa Yakob Nyɔŋmɔ lɛ shĩa lɛ.+

Ebaatsɔɔ wɔ egbɛi lɛ ahe nii,

Ni wɔbaanyiɛ egbɛi lɛ anɔ.”+

Ejaakɛ mla* lɛ, Zion ebaajɛ,

Ni Yehowa wiemɔ lɛ, Yerusalem ebaajɛ.+

 4 Ebaakojo yɛ jeŋmaji lɛ ateŋ

Ni ekɛ gbɛtsɔɔmɔ baahã* majimaji babaoo.

Amɛbaatswia amɛtawuu klantei kɛfee tsina kɔii anaa dadei,

Ni amɛbaatswia amɛkpɔlɔi hu kɛfee kaklai ni akɛsaa tsei ahe.+

Jeŋmaŋ ko wóŋ klante nɔ yɛ jeŋmaŋ ko nɔ,

Ni amɛkaseŋ tawuu hu dɔŋŋ.+

 5 Ao Yakob shĩa, nyɛbaa,

Nyɛhãa wɔnyiɛa yɛ Yehowa la lɛ mli.+

 6 Ejaakɛ okwa omaŋbii, ni ji Yakob shĩa lɛ,+

Ejaakɛ amɛyi obɔ kɛ nibii ni jɛ Bokã;

Amɛkɛ majik+ tsuɔ nii tamɔ Filistibii lɛ,

Ni gbɔi abii sɔŋŋ yɔɔ amɛteŋ.

 7 Amɛshikpɔŋ lɛ nɔ eyi kɛ jwiɛtɛi kɛ shika tsuru,

Ni amɛjwetrii lɛ, anyɛɛɛ naa abu.

Amɛshikpɔŋ lɛ nɔ eyi obɔ kɛ okpɔŋɔi,

Ni amɛshwiilii lɛ, anyɛɛɛ akane.+

 8 Amɛshikpɔŋ lɛ nɔ eyi obɔ kɛ nyɔŋmɔi ni he bɛ sɛɛnamɔ.+

Amɛkotoɔ amɛ diɛŋtsɛ amɛninenaa nitsumɔ lɛ,

Nɔ ni amɛkɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛwaobii fee lɛ.

 9 No hewɔ lɛ, gbɔmɔ shwieɔ ehiɛ shi,* ebaa shi,

Ni onyɛɛɛ okɛ amɛhe ake amɛ.

10 Botemɔ tɛsaa lɛ mli, ni otee ohe yɛ mulu lɛ mli

Yɛ Yehowa hiɛ gbeyei ni osheɔ

Kɛ enunyam lɛ agbojee lɛ hewɔ.+

11 Abaaba gbɔmɔ hiŋmɛi ni wóɔ ehe nɔ lɛ shi,

Ni abaashwie gbɔmɛi ni wóɔ amɛhe nɔ lɛ ahiɛ shi.*

Abaawó Yehowa pɛ nɔ gojoo yɛ nakai gbi lɛ nɔ.

12 Ejaakɛ Yehowa, taiatsɛ lɛ gbi ni.+

Ebaaba mɔ fɛɛ mɔ ni wóɔ ehe nɔ ni naa ehe tsɔ lɛ nɔ,

Ebaaba mɔ fɛɛ mɔ nɔ, mɔ ni awó enɔ jio, mɔ ni baa shi jio,+

13 Ebaaba Lebanon tseneduru tsei ni dara ni kwɔlɔ lɛ fɛɛ anɔ

Kɛ Bashan tsei agboi* lɛ fɛɛ anɔ,

14 Ebaaba gɔji ni kwɔlɔ lɛ fɛɛ anɔ

Kɛ gɔŋkpɔi ni kwɔlɔ lɛ fɛɛ anɔ,

15 Ebaaba mɔji ni kwɔlɔ kɛ gbogboi ni awaje lɛ fɛɛ anɔ,

16 Ebaaba Tarshish+ meelei lɛ fɛɛ anɔ

Kɛ lɛji ni yɔɔ fɛo lɛ fɛɛ anɔ.

17 Abaaba gbɔmɔ ni wóɔ ehe nɔ lɛ shi,

Gbɔmɛi ni wóɔ amɛhe nɔ lɛ ahiɛ baashwie shi.*

Abaawó Yehowa pɛ nɔ gojoo yɛ nakai gbi lɛ nɔ.

18 Nyɔŋmɔi ni he bɛ sɛɛnamɔ lɛ baalaaje kwrakwra.+

19 Gbɔmɛi lɛ baabote tɛsai lɛ amli tɛkploi lɛ amli

Kɛ bui ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ amli,+

Yɛ Yehowa hiɛ gbeyei ni amɛsheɔ

Kɛ enunyam lɛ agbojee lɛ hewɔ,+

Kɛ́ ete shi koni ehã shikpɔŋ lɛ akpokpo kɛ gbeyeishemɔ lɛ.

20 Yɛ nakai gbi lɛ nɔ lɛ, gbɔmɛi baaloo amɛjwiɛtɛi kɛ shika tsuru nyɔŋmɔi ni he bɛ sɛɛnamɔ

Ni amɛfee amɛhã amɛhe koni amɛkoto amɛ lɛ

Ni amɛbaashɛrɛ amɛshwie amɛhã kwakwe atɔi kɛ aputupatai,+

21 Koni amɛyabote bui ni yɔɔ tɛsai lɛ amli lɛ amli,

Kɛ fɔji ni yɔɔ tɛsai lɛ amli lɛ amli,

Yɛ Yehowa hiɛ gbeyei ni amɛsheɔ

Kɛ enunyam lɛ agbojee lɛ hewɔ,

Kɛ́ ete shi koni ehã shikpɔŋ lɛ akpokpo kɛ gbeyeishemɔ lɛ.

22 Nyɛ diɛŋtsɛ nyɛhilɛkɛhamɔ hewɔ lɛ, nyɛkɛ nyɛhiɛ akafɔ̃a gbɔmɔ nɔ dɔŋŋ,

Mɔ ni tamɔ kɔɔyɔɔ ni emuɔ yɛ egugɔŋ lɛ nɔŋŋ lɛ.*

Mɛni hewɔ esa akɛ nyɛgba nyɛhe naa yɛ ehe?

3 Ejaakɛ naa! anɔkwa Nuŋtsɔ lɛ, Yehowa, taiatsɛ lɛ,

Baajie yelikɛbuamɔ fɛɛ yelikɛbuamɔ, kɛ niyenii fɛɛ kɛje Yerusalem kɛ Yuda,

Yelikɛbuamɔ ni ji blodo* kɛ nu jio,+

 2 Nuu kãkãlɔ kɛ tawulɔ jio,

Kojolɔ kɛ gbalɔ jio,+ klamɔfonyo kɛ onukpa jio,

 3 Asraafoi 50+ anɔkwɛlɔ kɛ gbɔmɔ wulu kɛ ŋaawolɔ jio,

Mɔ ni he esa yɛ majik mli kɛ mɔ ni he esa kɛ tsãamimɔ* jio.+

 4 Mahã gbekɛbii hii aye amɛnɔ lumɛi,

Ni mɛi ni nyɛɛɛ shi afi* baaye amɛnɔ.

 5 Maŋbii lɛ baawawaa amɛhe yi,

Mɔ fɛɛ mɔ baawa enyɛmi gbɔmɔ yi.+

Gbekɛ nuu baatutua onukpa,

Ni mɔ ni abuuu lɛ lɛ baatse mɔ ni abuɔ lɛ lɛ hiɛ atua.+

 6 Mɔ fɛɛ mɔ baamɔ enyɛmi nuu ni yɔɔ epapa shĩa lɛ ni ekɛɛ lɛ akɛ:

“Oyɛ mama nɔhaanɔ—baatsɔ wɔnɔyelɔ.

Baaye nɔ ni akumɔ ashwie shi nɛɛ nɔ.”

 7 Shi nakai gbi lɛ, ekpɛlɛŋ ni ebaakɛɛ akɛ:

“Mitsɔŋ mɔ ni baato nyɛfaji lɛ anɔ;*

Mishĩa lɛ, niyenii bɛ jɛmɛ ni atade hu bɛ jɛmɛ.

Nyɛkawóa mi nɔyelɔ yɛ maŋbii lɛ anɔ.”

 8 Ejaakɛ Yerusalem nane etɔ̃tɔ,

Ni Yuda egbee shi,

Ejaakɛ amɛtsɔɔ amɛwiemɔ kɛ amɛnifeemɔ nɔ amɛteɔ shi amɛwoɔ Yehowa;

Amɛtseɔ atua yɛ enunyam lɛ hiɛ.+

 9 Amɛ diɛŋtsɛ amɛhiɛ yeɔ odase eshiɔ amɛ,

Ni amɛwieɔ amɛhe eshai lɛ hu ahe yɛ faŋŋ tamɔ Sodom;+

Amɛkɛteee.

Kpoo hã amɛ,* ejaakɛ amɛkɛ sane fɔŋ miiba amɛ diɛŋtsɛ amɛnɔ!

10 Nyɛkɛa jalɔi lɛ akɛ ebaahi ehã amɛ;

Abaajwere amɛ yɛ nɔ ni amɛfeɔ lɛ hewɔ.*+

11 Kpoo hã efɔŋfeelɔ lɛ!

Sane fɔŋ baaba enɔ,

Ejaakɛ nɔ ni ekɛ eniji feɔ lɛ, no nɔŋŋ abaafee lɛ!

12 Shi mimaŋ lɛ, mɛi ni nyɛɔ amɛnɔ kɛhã nitsumɔ lɛ ayi wa,

Ni yei miiye amɛnɔ.

Mimaŋ, nyɛhiɛnyiɛlɔi lɛ miihã nyɛmiidu gbɛ,

Ni amɛfutuɔ nyɛyiŋ yɛ gbɛi ni esa akɛ nyɛtsɔ nɔ lɛ ahe.+

13 Yehowa miite shi koni ewie eshi mɛi;

Eete shi koni ekojo majimaji.

14 Yehowa baakojo emaŋ lɛ onukpai lɛ kɛ lumɛi lɛ.

“Nyɛkɛ la eshã wain ŋmɔ lɛ,

Ni nibii ni nyɛshɔ̃ kɛjɛ ohiafoi lɛ adɛŋ lɛ yɛ nyɛshĩai lɛ amli.+

15 Mɛni hewɔ nyɛwaa mimaŋ lɛ yi

Ni nyɛkɛ ohiafoi ahiɛ shwishwiaa shi?”+ Nɛkɛ ji bɔ ni mi, Nuŋtsɔ Ofe, Yehowa, taiatsɛ lɛ kɛɛ.

16 Yehowa kɛɛ akɛ: “Akɛni Zion biyei lɛ wóɔ amɛhe nɔ,

Ni amɛnyiɛɔ kɛ amɛkuɛi* ni amɛkpãkpãa mli,

Ni amɛwoɔ amɛhiŋmɛii asɛɛ, ni amɛtumɔɔ kɛyaa kɛbaa,

Ni amɛnaneshi gai lɛ miigbɛɛ hewɔ lɛ,

17 Yehowa hu baahã kpala ashwie Zion biyei lɛ ayiteŋ,

Ni Yehowa baahã amɛhiɛnaa akpa.+

18 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Yehowa baajie amɛhewulamɔ nii lɛ fɛɛ: amɛnaneshi gai lɛ,

Kɛ amɛyitsofiinii lɛ, kɛ amɛjwinei ni afee lɛ tamɔ nyɔɔŋtsere ni kpaako ejeɔ lɛ,+

19 Kɛ amɛtoiiaŋnii* lɛ, kɛ amɛnineshi gai lɛ, kɛ amɛhiɛhaa nii lɛ,

20 Kɛ amɛyifii dukui lɛ, kɛ amɛnaneshi jwinei lɛ, kɛ amɛtsitsi mlifiinii lɛ,

Kɛ amɛ-ojeŋma tɔi* lɛ, kɛ sɛbɛi ni amɛŋmɔɔ* lɛ,

21 Kɛ amɛwao gai lɛ, kɛ amɛgugɔŋ gai lɛ,

22 Kɛ amɛgbi jurɔ atadei lɛ, kɛ amɛtadei kakadaji lɛ, kɛ amɛmama nɔhaanɔi lɛ, kɛ amɛshika kotokui lɛ,

23 Kɛ ashwishwɛi+ ni amɛhiɛɔ lɛ, kɛ amɛklala atadei* lɛ,

Kɛ amɛfaii lɛ, kɛ amɛhiɛhaa nii lɛ.

24 Nii ni ekpɔtɔ ni miije fu baaye balsam mu+ najiaŋ;

Kpãa baaye bɛlti* najiaŋ;

Yiteŋkpamɔ+ baaye yitsɔi ni afee lɛ fɛfɛo najiaŋ;

Kpekpe+ baaye atade ni jara wa najiaŋ;

Ni atswã baaye hefɛo najiaŋ.

25 Ohii lɛ baagboi yɛ klante naa,

Ni ohii kãkãlɔi lɛ baagboi yɛ ta mli.+

26 Abaafó ni abaaye awerɛho yɛ Zion agbói lɛ amli,+

Ni Zion baata shi yɛ shikpɔŋ ni etsɔ amaŋfɔ lɛ nɔ.”+

4 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, yei kpawo baamɔ nuu kome+ mli amɛkɛɛ akɛ:

“Wɔbaaye wɔ diɛŋtsɛ wɔniyenii*

Ni wɔbaawo wɔ diɛŋtsɛ wɔtade;

Hã akɛ ogbɛ́i afɔ̃ wɔnɔ kɛkɛ

Koni okɛjie wɔhiɛgbele lɛ yɛ wɔnɔ.”*+

2 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, nɔ ni Yehowa baahã akwɛ̃ lɛ baafee fɛo kɛ nyam, ni yibii ni shikpɔŋ lɛ baawo lɛ baafee Israelbii ni baashwɛ lɛ ashwãanii kɛ amɛnunyam.+ 3 Ni abaatsɛ mɔ fɛɛ mɔ ni baashwɛ yɛ Zion ni abaashi yɛ Yerusalem lɛ akɛ mɔ krɔŋkrɔŋ, mɛi fɛɛ ni yɔɔ Yerusalem ni aŋmala amɛgbɛ́ii koni amɛná wala lɛ.+

4 Kɛ́ Yehowa kɛ kojomɔ hewalɛ kɛ la ni kpãtãa nii ahiɛ+ hewalɛ ju Zion biyei lɛ ahe kɛjie amɛhe muji* lɛ,+ ni efɔ Yerusalem lashishwiemɔ lɛ kɛje emli lɛ, 5 kɛ́ je tsɛre lɛ, Yehowa baahã atatu kɛ lasu abaha Zion Gɔŋ lɛ nɔ kɛ he ni afeɔ kpeei lɛ yɛ lɛ, ni kɛ́ je na lɛ, ebaahã la ni tsoɔ waa abama jɛmɛ;+ ejaakɛ shihilɛhe ko baahi enunyam lɛ fɛɛ nɔ. 6 Ni agba ni baatsĩ hulu la lɛ naa koni aná hɔɔŋ baahi jɛmɛ jetsɛremɔ,+ ni kɛ́ kɔɔyɔɔ ni naa wa miitswa loo nugbɔ miinɛ lɛ, ebaafee abobaahe kɛ teemɔhe.+

5 Nyɛfainɛ, nyɛhãa maláa mahãa misuɔlɔ lɛ

Malá misuɔlɔ lɛ kɛ ewain ŋmɔ lɛ he lala.+

Misuɔlɔ lɛ yɛ wain ŋmɔ yɛ gɔŋkpɔ ko ni baa nii waa nɔ.

 2 Etsa mli ni ejie emli tɛi lɛ.

Edu wain* tsei kpakpai yɛ mli,

Ema mɔɔ yɛ ŋmɔ lɛ teŋ,

Ni ekpɛ́ bu ni aŋaa wain yɛ mli yɛ ŋmɔ lɛ mli.+

Kɛkɛ ni ekɛ ehiɛ fɔ̃ nɔ akɛ ebaawo wain yibii kpakpai,

Shi ewo wain yibii gbohii* sɔŋŋ moŋ.+

 3 “Agbɛnɛ, nyɛ mɛi ni nyɛyɔɔ Yerusalem kɛ nyɛ Yuda hii,

Nyɛfainɛ, nyɛkojoa mi kɛ miwain ŋmɔ lɛ teŋ.+

 4 Mɛni esa akɛ mafee mahã miwain ŋmɔ lɛ

Ni mifeko momo?+

Mɛni hewɔ be ni mihiɛ kã nɔ akɛ maná wain yibii kpakpai lɛ,

Ewo wain yibii gbohii sɔŋŋ moŋ lɛ?

 5 Agbɛnɛ, nyɛfainɛ nyɛhãa makɛa nyɛ

Nɔ ni mafee miwain ŋmɔ lɛ:

Majie ehe afabaŋ lɛ,

Ni abaashã.+

Makumɔ ehe gbogbo ni akɛ tɛ tswa lɛ,

Ni abaanaanaa nɔ.

 6 Mahã etsɔ shikpɔŋ ni akɛfeee nɔ ko;+

Ŋmɔ lɛ mli tsei lɛ, asaŋ amɛhe, ni ahuŋ mli hu.

Ŋmei tsei kɛ jwɛi baatsa yɛ mli fɛɛ,+

Ni mafã atatui lɛ koni amɛkanɛ nu amɛshwie nɔ.+

 7 Ejaakɛ Israel shĩa lɛ ji Yehowa, taiatsɛ lɛ, wain ŋmɔ lɛ;+

Yuda hii lɛ ji ŋmɔ* ni eshwɛɛɛ he kwraa lɛ.

Ehiɛ kã nɔ akɛ abaaye jalɛ sane,+

Shi naa! ayeee jalɛ sane;

Ehiɛ kã nɔ akɛ abaafee jalɛ nii,

Shi naa! haomɔ he yaafo moŋ enuɔ.”+

 8 Kpoo hã mɛi ni kpãa shĩa kome mli kɛyatsaa shĩa kroko+

Ni amɛkpãa ŋmɔ kome mli kɛyatsaa ŋmɔ kroko+

Kɛyashi gbɛ bɛ dɔŋŋ

Ni nyɛ pɛ nyɛhiɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ!

 9 Yehowa, taiatsɛ lɛ, ekã kitã yɛ mitoiiaŋ akɛ

Shĩai babaoo ni dara ni yɔɔ fɛo lɛ

Baatsɔmɔ hei ni hãa mɔ he jɔ̃ɔ ehe,

Ni mɔ ko mɔ ko ehiŋ jɛmɛ.+

10 Ejaakɛ wain ŋmɔ hekai nyɔŋma* baawo wain yibii bat* susumɔnɔ kome,

Ni dumɔwui homer* susumɔnɔ kome baawo yibii efa* susumɔnɔ kome pɛ.+

11 Kpoo hã mɛi ni teɔ shi leebi maŋkpa koni amɛyanu dãa,+

Mɛi ni yaa nɔ amɛnuɔ aahu kɛyashiɔ jenamɔ yi waa ni wain lɛ yeɔ amɛnɔ* lɛ!

12 Amɛhiɛɔ saŋku kɛ kpãa saŋku,

Kɛ akashaa, kɛ obɛnta, kɛ wain yɛ amɛkpɔlɔŋmɛi lɛ ashishi;

Shi amɛsusuuu Yehowa nitsumɔ lɛ he,

Ni amɛnaaa eninenaa nitsumɔ lɛ.

13 No hewɔ lɛ, abaaŋɔ mimaŋ lɛ nom

Ejaakɛ amɛbɛ nilee;+

Hɔmɔ baaye amɛteŋ hii ni hiɛ yɔɔ nyam lɛ,+

Ni kumai baaye amɛmaŋbii lɛ fɛɛ.

14 No hewɔ lɛ, Gbonyobu* lɛ elɛɛ emli*

Ni egbɛ edaaŋ hatoo;+

Ni enunyam* lɛ, kɛ emli bii babaoo ni feɔ hoo lɛ, kɛ emli bii ni shwɛɔ amɛhiɛ waa lɛ

Baakpeleke shi kɛya mli kɛ̃.

15 Ni gbɔmɔ baaba shi,

Abaahã gbɔmɔ hiɛ ashwie shi,*

Ni abaaba henɔwolɔi ahiŋmɛii ashi.

16 Abaawó Yehowa nɔ gojoo yɛ bɔ ni ekojoɔ ehãa lɛ hewɔ;*

Anɔkwa Nyɔŋmɔ lɛ, Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ,+ baatsɔ jalɛ nifeemɔi anɔ etsɔɔ akɛ eyɛ krɔŋkrɔŋ.+

17 Ni gwantɛŋbii baaye nii yɛ jɛmɛ oookɛɛ amɛyɛ amɛlɛɛhei lɛ;

Gbɔi baaye nii yɛ kooloi ni eshwishwii alɛɛhei ni etsɔ amaŋfɔ lɛ.

18 Kpoo hã mɛi ni kɛ lakamɔ kpãi gbalaa amɛtɔmɔ lɛ

Ni amɛkɛ shwiili he kpãi hu gbalaa amɛhe esha lɛ;

19 Mɛi ni kɛɔ akɛ: “Nyɔŋmɔ atsu enitsumɔ lɛ mramra;

Enitsumɔ lɛ aba oya koni wɔkwɛ.

Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ yiŋtoo* lɛ aba mli

Koni wɔná wɔle!”+

20 Kpoo hã mɛi ni tsɛɔ ekpakpa akɛ efɔŋ, kɛ efɔŋ akɛ ekpakpa lɛ,+

Mɛi ni kɛ duŋ tsakeɔ la, ni amɛkɛ la hu tsakeɔ duŋ lɛ,

Mɛi ni kɛ joomɔ feɔ ŋɔɔmɔ, ni amɛkɛ ŋɔɔmɔ hu feɔ joomɔ lɛ!

21 Kpoo hã mɛi ni hiɛ kã shi yɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛhiŋmɛiiaŋ

Ni amɛhiɛ tɛ̃ yɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛhiɛ lɛ!+

22 Kpoo hã mɛi ni he esa kɛ wainnumɔ

Kɛ mɛi ni le dãa ni wa futumɔ waa,+

23 Mɛi ni hãa efɔŋfeelɔi yeɔ amɛhe yɛ nyɔɔŋnii hewɔ+

Kɛ mɛi ni yeee jalɛ sane amɛhãaa jalɔi lɛ!+

24 No hewɔ lɛ, bɔ ni lalilɛi shãa ŋmaa* tsei

Ni jwɛi gbiŋ bɛɔ yɛ la mli lɛ,

Nakai nɔŋŋ amɛshishifãi baakpɔtɔ,

Ni amɛfɔfɔii lɛ baagbɛ ashwã tamɔ paada,

Ejaakɛ amɛyeee Yehowa, taiatsɛ lɛ, mla* lɛ nɔ

Ni amɛbuuu Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ wiemɔ lɛ.+

25 No hewɔ ni Yehowa mli ewo la ewo emaŋ lɛ,

Ni ebaakpã enine mli ewo amɛ ni etswa amɛ nɔ.+

Gɔji lɛ baahoso,

Ni amɛgbohii lɛ baatsɔmɔ tamɔ jwɛi yɛ gbɛjegbɛi lɛ anɔ.+

Enɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, egbalako emlifu lɛ sɛɛ,

Shi ekpã enine mli lolo koni etswa amɛ nɔ.

26 Ewó okadi ko* nɔ etsɔɔ jeŋmaŋ ko ni yɔɔ shɔŋŋ;+

Ekpã bɛlɛ kɛtsɛ amɛ koni amɛjɛ shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ kɛba;+

Ni naa! amɛmiiba kɛ foi.+

27 Etɔko amɛteŋ mɔ ko mɔ ko, ni amɛteŋ mɔ ko mɔ ko hu nane etɔ̃tɔko.

Amɛteŋ mɔ ko mɔ ko wɔɔɔ wɔdɔ̃i, ni amɛteŋ mɔ ko mɔ ko wɔɔɔ hu.

Bɛltii ni ŋmɔ amɛhɛ lɛ mli gbɔjɔko,

Ni amɛtokota naa kpãi lɛ hu tserɛko.

28 Amɛgãimlibii lɛ fɛɛ naa ba,

Ni amɛdɔrɔ amɛgãii lɛ fɛɛ.

Amɛkpɔŋɔi lɛ anane tokotai* lɛ wa tamɔ tɛ,

Ni amɛshwiilii lɛ ataii* lɛ tamɔ kɔɔyɔɔ ni naa wa.+

29 Amɛhũɔ tamɔ jata;

Amɛhũɔ tamɔ jatai.*+

Amɛshiɔ amɛsɛŋ ni amɛmɔɔ kooloo lɛ

Ni amɛkɛ lɛ yaa, ni mɔ ko bɛ ni jieɔ lɛ kɛjeɔ amɛdɛŋ.

30 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, amɛbaashi amɛsɛŋ amɛwo lɛ

Tamɔ bɔ ni ŋshɔ gbɛɔ lɛ.+

Ni mɔ fɛɛ mɔ ni kwɛɔ shikpɔŋ lɛ gãa lɛ baana akɛ enɔ ewo duŋ waa;

Atatui lɛ ehã hulu lɛ po ewo duŋ.+

6 Afi nɔ ni Maŋtsɛ Uzia gbo lɛ,+ mina Yehowa ta maŋtsɛ sɛi ko ni kwɔ ni sɛŋ kɔɔyɔɔ mli nɔ,+ ni etade kakadaŋŋ lɛ naamuu lɛ eyi sɔlemɔ shĩa lɛ fɛɛ obɔ. 2 Serafim damɔ eŋwɛigbɛ; amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ yɛ fiji ekpaa ekpaa. Amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ kɛ* fiji enyɔ haa ehiɛ, ni ekɛ fiji enyɔ haa enaji ahe, ni ekɛ fiji enyɔ filikiɔ kɛyaa kɛbaa.

 3 Ni mɔ nɛ boɔ ekɛɔ mɔ nɛ akɛ:

“Krɔŋkrɔŋ, krɔŋkrɔŋ, krɔŋkrɔŋ ji Yehowa, taiatsɛ lɛ.+

Enunyam lɛ eyi shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ nɔ obɔ.”

4 Ni amɛgbee lɛ naawalɛ* lɛ hã nɔ ni shinai lɛ tsɔmɔɔ yɛ nɔ lɛ hoso, ni lasu yi shĩa lɛ fɛɛ obɔ.+

 5 Kɛkɛ ni mikɛɛ akɛ: “Kpoo hã mi!

Migbo mitã,*

Ejaakɛ gbɔmɔ ni naabu he tseee ji mi,

Ni miyɛ mɛi ni naabu he tseee ateŋ;+

Ejaakɛ mihiŋmɛii ena Maŋtsɛ lɛ, Yehowa, taiatsɛ lɛ diɛŋtsɛ!”

6 Kɛkɛ ni serafim lɛ ateŋ mɔ kome filiki kɛba miŋɔɔ, ni ehiɛ ŋai ni miitso+ ni ekɛ nibɛɛnii eyakɔ yɛ afɔleshaa latɛ lɛ nɔ yɛ edɛŋ.+ 7 Eta minaabu he ni ekɛɛ:

“Naa! Akɛni enɛ esa onaabu he hewɔ lɛ,

Ajie otɔmɔ lɛ,

Ni akɛ ohe esha lɛ eke bo.”*

8 Kɛkɛ ni minu Yehowa gbee miikɛɛ akɛ: “Namɔ matsu, ni namɔ baaya ahã wɔ?”+ Ni mikɛɛ akɛ: “Naa mi! Tsu mi!”+

 9 Ni ekɛɛ, “Yaa ni oyakɛɛ maŋ nɛɛ akɛ:

‘Nyɛbaanu ni nyɛnu ekoŋŋ,

Shi nyɛnuŋ shishi;

Nyɛbaana ni nyɛna ekoŋŋ,

Shi nyɛleŋ nii.’+

10 Hã maŋ nɛɛ tsui akpiliŋ,+

Ni ohã amɛtoii awa,+

Ni ohã amɛhiŋmɛii akpɛtɛ,

Koni amɛkana nii kɛ amɛhiŋmɛii

Ni amɛkanu nii kɛ amɛtoii,

Koni amɛtsui akanu shishi,

Ni amɛku amɛsɛɛ ni atsa amɛ.”+

11 Kɛkɛ ni mikɛɛ akɛ: “Ao Yehowa, kɛyashi mɛɛ be?” Kɛkɛ ni ekɛɛ akɛ:

“Kɛyashi abaakumɔ maji lɛ fɛɛ ni mɔ ko mɔ ko ehiii mli

Ni shĩai lɛ hu mɔ ko mɔ ko ehiii mli

Ni akpãtã shikpɔŋ lɛ hiɛ ni etsɔ amaŋfɔ;+

12 Kɛyashi Yehowa baashwie mɛi kɛya shɔŋŋ+

Ni hei babaoo baakamɔ shi efoji yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ.

13 “Shi mlijai nyɔŋma mli ekome baashwɛ yɛ nɔ kɛ̃, ni abaashã ekoŋŋ. Etamɔ bɔ ni kɛ́ afo tso agbo loo ooki tso afɔ̃ shi lɛ, ashiɔ etsoku lɛ; dumɔwu* krɔŋkrɔŋ ko baafee etsoku lɛ.”

7 Yɛ Yuda maŋtsɛ Ahaz,+ ni ji Uzia binuu Yotam binuu lɛ gbii lɛ amli lɛ, Siria maŋtsɛ Rezin kɛ Israel maŋtsɛ Peka,+ Remalia binuu lɛ, kwɔ kɛba koni amɛkɛ Yerusalem abawu, shi enyɛɛɛ eye* nɔ kunim.+ 2 Abakɛɛ David shĩa lɛ akɛ: “Siriabii lɛ kɛ Efraimbii lɛ efee ekome.”

Ni Ahaz tsui kɛ emaŋbii lɛ atsui bɔi kpokpomɔ tamɔ bɔ ni koo mli tsei hosoɔ kɛ́ kɔɔyɔɔ miitswa lɛ.

3 Kɛkɛ ni Yehowa kɛɛ Yesaia akɛ: “Ofainɛ, yaa ni okɛ Ahaz ayakpe, bo kɛ obinuu Shear-yashub,*+ yɛ ŋwɛigbɛ kpaakpo lɛ gɔɔta* lɛ naa,+ yɛ gbɛ ni yaa niiahefɔlɔi ashikpɔŋ lɛ nɔ lɛ he. 4 Kɛɛmɔ lɛ akɛ, ‘Kwɛmɔ jogbaŋŋ ni okahao. Kaashe gbeyei, ni otsui akafã hu yɛ nɛkɛ laitsei enyɔ ni eshã ni eshwɛ amɛnaabu bibioo ni miije lasu nɛɛ ahewɔ, yɛ Rezin kɛ Siria kɛ Remalia binuu lɛ mlifu ni naa wa lɛ hewɔ.+ 5 Ejaakɛ Siriabii lɛ kɛ Efraimbii lɛ ni efee ekome lɛ, kɛ Remalia binuu lɛ eto ohe ŋaa fɔŋ akɛ: 6 “Nyɛhãa wɔkwɔa kɛyaa Yuda ni wɔyatserɛ emli* ni wɔŋɔ wɔhã wɔhe,* ni wɔwó Tabeel binuu lɛ enɔ maŋtsɛ.”+

7 “‘Nɔ ni Nuŋtsɔ Ofe Yehowa kɛɛ nɛ:

“Eyeŋ omanye,

Ni ebaŋ mli nakai hu.

 8 Ejaakɛ Siria yitso ji Damasko,

Ni Damasko hu yitso ji Rezin.

Dani afii 65 baashɛ lɛ

No mli lɛ, akpãtã Efraim hiɛ butuu, ni ejeee maŋ dɔŋŋ.+

 9 Efraim yitso ji Samaria,+

Ni Samaria hu yitso ji Remalia+ binuu lɛ.

Kɛ́ nyɛhemɔkɛyeli mli waaa lɛ,

Nyɛnyɛŋ nyɛdamɔ shi shiŋŋ.”’”

10 Yehowa tee nɔ ekɛɛ Ahaz akɛ: 11 “Bi Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ ni ehã bo okadi ko;+ okadi ni mli kwɔ tamɔ Gbonyobu* lɛ mli jio, nɔ ni nɔ kwɔ tamɔ ŋwɛi jio, mahã bo.” 12 Shi Ahaz kɛɛ akɛ: “Mibiŋ nɔ ko, ni mikaŋ Yehowa mikwɛŋ hu.”

13 Kɛkɛ ni Yesaia kɛɛ akɛ: “Nyɛ, David shĩa, nyɛfainɛ nyɛboa toi. Gbɔmɛi amli la ni nyɛwoɔ lɛ, no faaa hãaa nyɛ? Ani nyɛbaawo Nyɔŋmɔ hu mli la?+ 14 No hewɔ lɛ, Yehowa diɛŋtsɛ baahã nyɛ okadi ko: Naa! Oblayoo lɛ* baaná musu ni ebaafɔ binuu,+ ni ebaawo lɛ gbɛ́i akɛ Imanuel.*+ 15 Be ni ebaale efɔŋ kwamɔ kɛ ekpakpa halamɔ lɛ, no mli lɛ, ebɔi bɔta kɛ wo yeli momo. 16 Ejaakɛ dani gbekɛ nuu lɛ baale efɔŋ kwamɔ kɛ ekpakpa halamɔ lɛ, no mli lɛ, ashi maŋtsɛmɛi enyɔ ni osheɔ amɛ gbeyei lɛ ashikpɔŋ lɛ afɔ̃ shi.+ 17 Yehowa kɛ gbii ni bako dã, kɛjɛ gbi ni Efraim tse ehe kɛje Yuda he lɛ nɔ lɛ,+ baaba bo kɛ omaŋbii lɛ kɛ otsɛ shĩa lɛ nɔ, ejaakɛ ebaahã* Asiria maŋtsɛ lɛ abatutua bo.+

18 “Yɛ nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Yehowa baakpã bɛlɛ kɛtsɛ adɔdɔji kɛjɛ Nilo Faa ni yɔɔ Ejipt lɛ gbeji ni yɔɔ shɔŋŋ lɛ ahe, kɛ wobii ni yɔɔ Asiria shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ, 19 ni amɛ fɛɛ amɛbaaba, ni amɛbaasɔmɔ jɔi* ni mli kwɔlɔ lɛ amli, kɛ tɛsai fɔji amli, kɛ ŋmei tsei lɛ fɛɛ anɔ, kɛ hei ni nu yɔɔ lɛ fɛɛ.

20 “Yɛ nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Yehowa baatsɔ yishɛɛ kakla ni ayahai kɛjɛ Faa* lɛ kpokpaa lɛ nɔ lɛ nɔ, ni ji Asiria maŋtsɛ+ lɛ nɔ eshɛ Yuda yiteŋ tsɔi fɛɛ kɛ enaji ahetsɔi fɛɛ, ni ebaashɛ etsɛ̃ŋ fɛɛ hu eshwie.

21 “Yɛ nakai gbi lɛ nɔ lɛ, gbɔmɔ baabaa tsinayoo kome yi yɛ tsinai ateŋ kɛ gwantɛŋi enyɔ hu ayi. 22 Ni akɛni mliki baabu hewɔ lɛ, ebaaye bɔta, ejaakɛ mɔ fɛɛ mɔ ni baashwɛ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ baaye bɔta kɛ wo.

23 “Yɛ nakai gbi lɛ nɔ lɛ, he fɛɛ he ni no mli lɛ ayɔɔ wain tsei 1,000 ni jara shɛɔ jwiɛtɛi kapɛji 1,000 lɛ, ŋmei tsei kɛ jwɛi sɔŋŋ baakwɛ̃ yɛ jɛmɛ. 24 Gbɔmɛi kɛ gãi kɛ gãimlibi baaya jɛmɛ, ejaakɛ ŋmei tsei kɛ jwɛi sɔŋŋ yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ. 25 Ni gɔji fɛɛ ni no mli lɛ akɛ kɔi huɔ nɔ lɛ, oyaŋ jɛmɛ yɛ ŋmei tsei kɛ jwɛi ni yɔɔ jɛmɛ lɛ gbeyei ni osheɔ lɛ hewɔ; jɛmɛ baatsɔmɔ hei ni tsinahii yeɔ nii yɛ kɛ hei ni gwantɛŋi nyiɛɔ.”

8 Yehowa kɛɛ mi akɛ: “Kɔ tao agbo ko+ ni okɛ stailo* ko kɛkɛ* aŋma ‘Maher-shalal-hash-baz’* yɛ nɔ. 2 Ni mahã odasefoi anɔkwafoi ni ji osɔfo Uria+ kɛ Yeberekia binuu Zakaria aye he odase.”

3 Kɛkɛ ni mikɛ gbalɔ yoo* lɛ ná bɔlɛ,* ni ená musu ni sɛɛ mli lɛ efɔ binuu.+ Kɛkɛ ni Yehowa kɛɛ mi akɛ: “Wo lɛ gbɛ́i akɛ Maher-shalal-hash-baz, 4 ejaakɛ dani gbekɛ nuu lɛ baale ‘Mipapa!’ kɛ ‘Mimami!’ tsɛmɔ lɛ, abaaloo Damasko nii lɛ kɛ Samaria ta mli nii lɛ kɛnyiɛ Asiria maŋtsɛ lɛ hiɛ kɛya.”+

5 Yehowa saa ekɛɛ mi akɛ:

 6 “Akɛni maŋ nɛɛ ekwa Shiloa* nui ni hoɔ blɛoo lɛ+

Ni amɛmiinya Rezin kɛ Remalia binuu lɛ he hewɔ lɛ,+

 7 Agbɛnɛ, naa! Yehowa baagbala

Faa* lɛ mli nui ni fa ni naa wa lɛ,

Ni ji Asiria maŋtsɛ+ lɛ kɛ enunyam lɛ fɛɛ kɛba amɛnɔ.

Ebaakwɔ kɛba ni ebaha enujɔi lɛ fɛɛ anɔ

Ni ebaayi kɛteke enujɔi lɛ atoii fɛɛ

 8 Ni ebaatsɔ Yuda fɛɛ kɛho.

Ebaaho yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ, ni ebaayi nɔ obɔ kɛyata kuɛ he;+

Efiji ni ekpã mli lɛ baaha oshikpɔŋ lɛ lɛɛmɔ lɛ fɛɛ nɔ,

Ao Imanuel!”*+

 9 Nyɛ majimaji, nyɛyea awui, shi abaakumɔ nyɛ dukuduku.

Nyɛboa toi, nyɛ mɛi fɛɛ ni nyɛyɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ hei ni yɔɔ shɔŋŋshɔŋŋ!

Nyɛsaa nyɛhe kɛhãa ta,* shi abaakumɔ nyɛ dukuduku!+

Nyɛsaa nyɛhe kɛhãa ta, shi abaakumɔ nyɛ dukuduku!

10 Nyɛtsɔa ŋaa, shi abaafite lɛ!

Nyɛwiea nɔ ni nyɛsumɔɔ, shi eyeŋ omanye,

Ejaakɛ Nyɔŋmɔ kɛ wɔ yɛ!*+

11 Yehowa kɛ enine ni tsii lɛ fɔ̃ minɔ, ni ekɛ mi wie kɛbɔ mi kɔkɔ koni mikakɔ gbɛ ni maŋ nɛɛ ekɔ lɛ, ekɛɛ mi akɛ:

12 “Kɛ́ maŋ nɛɛ tsɛ akɛ akpaŋ yi nɔ lɛ, nyɛkakɛa akɛ aya ni ayakpaŋ yi nɔ!

Nɔ ni amɛsheɔ lɛ gbeyei lɛ, nyɛkashea lɛ gbeyei;

Nyɛhe akakpokpoa yɛ no he hu.

13 Yehowa, taiatsɛ lɛ—lɛ pɛ ji mɔ ni nyɛbua lɛ krɔŋkrɔŋ,+

Lɛ pɛ gbeyei nyɛshea,

Ni nyɛhe akpokpoa yɛ lɛ pɛ ehewɔ.”+

14 Ebaatsɔ tamɔ he krɔŋkrɔŋ ehã nyɛ,

Shi ebaatsɔ tamɔ tɛmɔ tɛ

Kɛ nanetɔ̃tɔmɔ tɛsaa+

Ehã Israel shĩai enyɔ lɛ fɛɛ,

Ebaatsɔ tamɔ tsɔne kɛ akpa

Ehã mɛi ni yɔɔ Yerusalem lɛ.

15 Amɛteŋ mɛi babaoo baatɛrɛ, ni amɛbaagbeegbee shi ni amɛbaakumɔ;

Abaatsɔ amɛ tsɔne, ni ebaadu amɛ.

16 Fii odaseyeli lɛ;

Sɔomɔ mla* lɛ naa yɛ mikaselɔi lɛ ateŋ!

17 Maya nɔ mamɛ Yehowa waa,*+ mɔ ni kɛ ehiɛ miitee Yakob shĩa lɛ,+ ni mikɛ mihiɛ baafɔ̃ enɔ.

18 Naa! Mi kɛ bii ni Yehowa ehã mi+ lɛ fɛɛ ji okadii+ kɛ naakpɛɛ nii ni jɛ Yehowa, taiatsɛ lɛ, mɔ ni hiɔ Zion Gɔŋ lɛ nɔ lɛ ŋɔɔ kɛhã Israel.

19 Ni kɛ́ amɛkɛɛ nyɛ akɛ: “Nyɛyabia mumɔi atsɛlɔi loo klamɔfoi ni wieɔ kɛ loofɔlɔ gbee, ni amɛwieɔ gugɔjiaŋ hu lɛ nii” lɛ, nyɛbaafee nakai lo? Ani maŋ fɛɛ maŋ lɛ, jeee e-Nyɔŋmɔ dɛŋ esa akɛ ebi nii yɛ? Ani esa akɛ amɛbi gbohii nii amɛhã hiɛkãalɔi?+ 20 Ani jeee mla lɛ kɛ odaseyeli lɛ mli moŋ esa akɛ amɛyabi nii yɛ?

Kɛ́ amɛwieee yɛ wiemɔ nɛɛ naa lɛ, la kpɛŋ ehãŋ amɛ.*+ 21 Ni amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ baatsɔ shikpɔŋ lɛ nɔ kɛho ni ehao ni hɔmɔ miiye lɛ;+ ni akɛni hɔmɔ miiye lɛ ni emli efu hewɔ lɛ, ebaakwɛ ŋwɛi ni ebaalomɔ emaŋtsɛ lɛ kɛ e-Nyɔŋmɔ lɛ. 22 Kɛkɛ lɛ ebaakwɛ shikpɔŋ lɛ ni ebaana haomɔ kɛ duŋ, hiɛ ni ebu tuŋŋ kɛ jaramɔ shihilɛ, duŋ kpii ni mli tseee.

9 Shi duŋ kpii lɛ efeŋ tamɔ be ni haomɔ ba shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ, tamɔ bɔ ni be ko ni eho lɛ abuuu Zebulon shikpɔŋ lɛ kɛ Naftali shikpɔŋ lɛ ahãaa nɔ ko lɛ.+ Shi sɛɛ mli lɛ, ebaahã* nakai shikpɔŋ lɛ—gbɛ ni kã ŋshɔ lɛ he yɛ Yordan kpokpaa lɛ nɔ, ni ji jeŋmaji lɛ a-Galilea lɛ—hiɛ aba nyam.

 2 Mɛi ni nyiɛ duŋ mli lɛ,

Ena la kpele.

Mɛi ni yɔɔ shikpɔŋ ni nɔ ewo duŋ kpii nɔ lɛ,

La ekpɛ yɛ amɛnɔ.+

 3 Ohã mɛi ni yɔɔ jeŋmaŋ lɛ mli lɛ ayi efa;

Ohã enyamɔ lɛ eda.

Amɛnyaa yɛ ohiɛ

Tamɔ bɔ ni mɛi nyaa yɛ nikpamɔ be mli lɛ,

Tamɔ bɔ ni mɛi nyaa be ni amɛmiija ta mli nii lɛ.

 4 Ejaakɛ okumɔ amɛjatsuteremɔtso lɛ dukuduku,

Amɛkɔɔŋtso lɛ, mɔ ni nyɛɔ amɛnɔ ni amɛtsu nii lɛ dɛhiɛmɔtso lɛ,

Tamɔ eba lɛ yɛ Midian gbi lɛ nɔ lɛ.+

 5 Shuu fɛɛ shuu ni asraafoi kɛshimɔɔ shi yɛ ta mli lɛ

Kɛ atade fɛɛ atade ni efɔ kɛ lá lɛ

Abaashã yɛ la mli.

 6 Ejaakɛ afɔ bi ahã wɔ,+

Ahã wɔ binuu;

Ni nɔyeli* baakã ekɔɔŋ nɔ.+

Abaatsɛ lɛ akɛ Ŋaawolɔ Ni Nɔ Bɛ,+ Nyɔŋmɔ Hewalɔ,+ Naanɔ Tsɛ, Toiŋjɔlɛ Lumɔ.

 7 Enɔyeli* lɛ dalɛ

Kɛ toiŋjɔlɛ lɛ baŋ naagbee,+

Yɛ David maŋtsɛ sɛi+ lɛ kɛ emaŋtsɛyeli lɛ nɔ,

Koni ekɛ jalɛsaneyeli+ kɛ jalɛ nifeemɔi+

Ahã ema shi shiŋŋ,+ ni ehã ehi shi daa,

Kɛjɛ bianɛ kɛmiiya naanɔ.

Yehowa, taiatsɛ lɛ, baafee enɛ yɛ ehiɛdɔɔ lɛ naa.

 8 Yehowa kɛ wiemɔ tsu koni akɛyabɔ Yakob kɔkɔ,

Ni eba Israel nɔ.+

 9 Ni maŋbii lɛ fɛɛ baaná ale

—Efraimbii lɛ kɛ mɛi ni yɔɔ Samaria lɛ—

Mɛi ni kɛ henɔwomɔ kɛ tsuiŋwalɛ kɛɔ akɛ:

10 “Brikii* lɛ eshwie shi moŋ,

Shi wɔkɛ tɛi ni ako baama.+

Afolɔ sikamore tsei lɛ ashwie shi moŋ,

Shi wɔkɛ tseneduru tsei baaye najiaŋ” lɛ.

11 Yehowa baatee Rezin henyɛlɔi lɛ ashi awo lɛ

Ni ebaahã ehenyɛlɔi lɛ ate shi,

12 Siria baajɛ bokã kɛba ni Filistibii lɛ baajɛ anai kɛba,*+

Amɛbaagbɛ amɛdaaŋ hatoo ni amɛbaami Israel.+

Enɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, egbalako emlifu lɛ sɛɛ,

Shi ekpã enine mli lolo koni etswa amɛ nɔ.+

13 Ejaakɛ maŋbii lɛ ekuko amɛsɛɛ kɛyako mɔ ni tswa amɛ nɔ lɛ ŋɔɔ;

Amɛtaoko Yehowa, taiatsɛ lɛ, sɛɛ gbɛ.+

14 Yehowa baafo yitso kɛ lei, nɔ ni ekwɛ̃ kɛ jwɛi kakadaŋŋ*

Kɛje Israel yɛ gbi kome mli.+

15 Onukpa ni abuɔ lɛ waa lɛ ji yitso lɛ,

Ni gbalɔ ni kɛ amale gbɛtsɔɔmɔ hãa lɛ ji lei lɛ.+

16 Mɛi ni nyiɛ maŋbii nɛɛ ahiɛ lɛ miihã amɛmiidu gbɛ,

Ni mɛi ni anyiɛ amɛhiɛ lɛ ayiŋ efutu amɛ.

17 No hewɔ ni Yehowa náŋ amɛblahii lɛ ahe miishɛɛ lɛ,

Ni enaŋ amɛbii ni bɛ tsɛmɛi* lɛ kɛ amɛyei okulafoi lɛ mɔbɔ

Ejaakɛ amɛ fɛɛ amɛkwa ejamɔ lɛ, ni amɛji eshafeelɔi+

Ni naabu fɛɛ naabu ewieee hiɛshikamɔ wiemɔi.

Enɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, egbalako emlifu lɛ sɛɛ,

Shi ekpã enine mli lolo koni etswa amɛ nɔ.+

18 Ejaakɛ efɔŋfeemɔ tsoɔ tamɔ la,

Eshãa ŋmei tsei kɛ jwɛi.

Ebaawo koo ni ebu kusuu lɛ mli la,

Ni amɛlasu kpɔŋŋ lɛ baate shi kɛya ŋwɛi.

19 Yehowa, taiatsɛ lɛ, mlila lɛ

Ewo shikpɔŋ lɛ nɔ la,

Ni maŋbii lɛ baatsɔmɔ tamɔ lai kɛhã la lɛ.

Mɔ ko mɔ ko yeŋ ebuaŋ enyɛmi.

20 Mɔ ko baafo niyenii efɔ̃ shi yɛ ninejurɔ

Shi hɔmɔ baaye lɛ lolo;

Ni mɔ ko baaye nii yɛ abɛku

Shi etɔŋ.

Mɔ fɛɛ mɔ baaye lɛ diɛŋtsɛ enine he loo,

21 Manase baaye Efraim,

Ni Efraim baaye Manase.

Amɛbaafee ekome amɛwo Yuda.+

Enɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, egbalako emlifu lɛ sɛɛ,

Shi ekpã enine mli lolo koni etswa amɛ nɔ.+

10 Kpoo hã mɛi ni toɔ taomɔ nii ni yeɔ awui shishi+

Mɛi ni woɔ mlai ni mli wa* daa,

 2 Koni akɛshɔ̃ nɔ ni ji ohiafo nɔ lɛ yɛ edɛŋ,

Koni akɛye mimaŋbii lɛ ateŋ mɛi ni bɛ yelikɛbualɔ lɛ sane fɔŋ,+

Koni amɛshɔ̃ yei okulafoi anibii yɛ amɛdɛŋ

Ni amɛloo gbekɛbii ni bɛ tsɛmɛi* lɛ agboshinii lɛ!+

 3 Mɛni nyɛbaafee yɛ kojomɔ gbi* lɛ nɔ,+

Gbi ni hiɛkpatamɔ baajɛ shɔŋŋ kɛba lɛ?+

Namɔ ŋɔɔ nyɛbaajo foi kɛya kɛyatao yelikɛbuamɔ?+

Ni nɛgbɛ nyɛbaashi nyɛninámɔ lɛ yɛ?

 4 Nɔ ko nɔ ko bɛ ni nyɛbaafee fe akɛ nyɛbaakoto shi yɛ gboklɛfoi lɛ ateŋ

Aloo nyɛbaagbeegbee shi yɛ mɛi ni agbe amɛ lɛ ateŋ.

Enɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, egbalako emlifu lɛ sɛɛ,

Shi ekpã enine mli lolo koni etswa amɛ nɔ.+

 5 “Ahãa! Naa Asirianyo lɛ,+

Tso ni mikɛbaajie mimlifu lɛ kpo lɛ+

Kɛ amɛdɛhiɛmɔtso ni mikɛbaagbala toi lɛ!

 6 Matsu lɛ ni eyatutua jeŋmaŋ ni ekwa mi lɛ,+

Maŋ ni ewo mimli la lɛ;

Mafã lɛ ni eloo ta mli nii babaoo, ni eshɔ̃ nibii babaoo

Koni enaanaa amɛnɔ tamɔ gbɛjegbɛi anɔ ŋmɔtɔ.+

 7 Shi egbaŋ kɛbaŋ nɛkɛ gbɛ

Ni etsui hu edɔŋ kɛbaŋ nɛkɛ gbɛ;

Ejaakɛ ekã etsui nɔ akɛ ekpãtã nii ahiɛ,

Efolɔ jeŋmaji babaoo eshwie, jeee fioo ko.

 8 Ejaakɛ ekɛɔ akɛ,

‘Ani milumɛi lɛ fɛɛ lɛ, jeee maŋtsɛmɛi sɔŋŋ ni?+

 9 Ani Kalno+ tamɔɔɔ Karkemish+ nɔŋŋ?

Ani Hamat+ tamɔɔɔ Arpad?+

Ani Samaria+ tamɔɔɔ Damasko?+

10 Minine eshɔ̃ nyɔŋmɔi ni he bɛ sɛɛnamɔ ko lɛ amaŋtsɛyelii lɛ,

Mɛi ni amɛmagai lɛ fa fe Yerusalem kɛ Samaria amagai lɛ!+

11 Bɔ ni mifee Samaria kɛ enyɔŋmɔi ni he bɛ sɛɛnamɔ ko lɛ,

Ani mifeŋ Yerusalem kɛ emagai lɛ hu nakai nɔŋŋ?’+

12 “Kɛ́ Yehowa gbe nɔ fɛɛ nɔ ni etsuɔ yɛ Zion Gɔŋ lɛ nɔ kɛ Yerusalem lɛ naa lɛ, ebaagbala* Asiria maŋtsɛ lɛ toi yɛ etsuiŋwalɛ kɛ shwã ni eshwãa kɛ ehenɔwomɔ hiŋmɛii lɛ hewɔ.+ 13 Ejaakɛ ekɛɔ akɛ,

‘Mibafee enɛ kɛ mi diɛŋtsɛ minineshiwalɛ

Kɛ mihiɛshikamɔ, ejaakɛ mihiɛ kã shi.

Majie majimaji lɛ ahe husui lɛ+

Ni mashɔ̃ amɛjwetrii lɛ,+

Ni maba mɛi ni yɔɔ amɛmli lɛ ashi mawo mishishi tamɔ nuu kãkãlɔ.+

14 Minine baaloo majimaji lɛ anii

Tamɔ bɔ ni mɔ ko kpãa enine mli kɛwoɔ loofɔlɔ tsũ mli lɛ,

Ni mabua shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ naa

Tamɔ bɔ ni abuaa loofɔlɔ wɔji ni ashi anaa lɛ!

Mɔ ko mɔ ko etswaŋ efijiaŋ loo egbɛŋ edaaŋ loo eboŋ fifi ewoŋ mi.’”

15 Ani lema lɛ baanyɛ awó ehe nɔ yɛ mɔ ni kɛ lɛ foɔ tso lɛ nɔ?

Ani saalai baanyɛ awó ehe nɔ yɛ mɔ ni kɛ lɛ gbaa tso lɛ nɔ?

Ani dɛhiɛmɔtso+ baanyɛ ahoso mɔ ni ewó enɔ lɛ?

Ni ani tso baanyɛ awó mɔ ni jeee tso akɛfee lɛ lɛ nɔ?

16 No hewɔ lɛ, anɔkwa Nuŋtsɔ lɛ, Yehowa, taiatsɛ lɛ,

Baahã emɛi ni eshwishwii lɛ atãra loo,+

Ni ebaashɛre la ewo enunyam lɛ shishi.+

17 Israel Kane*+ lɛ baatsɔ la ni miitso,+

Ni e-Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ baatsɔ lalilɛi,

Ebaatso ni ebaashã ejwɛi* lɛ kɛ eŋmei tsei lɛ yɛ gbi kome mli.

18 Ebaakpãtã ekoo kɛ eduawa ŋmɔ lɛ anunyam lɛ hiɛ kwraa;*

Tamɔ bɔ ni hela kpãtãa mɔ hiɛ kwraa lɛ.+

19 Ebaashwɛ tsei fioo yɛ ekoo lɛ mli aahu akɛ

Gbekɛ nuu fioo baanyɛ akane ni eŋma amɛyibɔ.

20 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, mɛi ni baashwɛ yɛ Israel

Kɛ mɛi ni he baaje mli yɛ Yakob shĩa lɛ

Kɛ amɛhe efɔ̃ŋ mɔ ni tswa amɛ nɔ lɛ nɔ dɔŋŋ;+

Shi amɛkɛ amɛhe baafɔ̃ Yehowa,

Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ kɛ amɛtsui fɛɛ.*

21 Mɛi fioo ko pɛ baashwɛ ni baaku amɛsɛɛ,

Mɛi ni baashwɛ ahã Yakob lɛ, amɛbaaku amɛsɛɛ kɛya Nyɔŋmɔ Hewalɔ lɛ ŋɔɔ.+

22 Shi bo Israel, eyɛ mli akɛ omaŋbii lɛ

Ayi fa tamɔ ŋshɔnaa shia moŋ,

Shi amɛteŋ mɛi fioo pɛ baashwɛ ni baaku amɛsɛɛ.+

Hiɛkpatamɔ ni ato miimɛ amɛ,+

Ni abaagbala amɛtoi.*+

23 Lɛɛlɛŋ, hiɛkpatamɔ ni Nuŋtsɔ Ofe, Yehowa, taiatsɛ lɛ eto lɛ

Baaba shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ nɔ.+

24 No hewɔ lɛ, nɔ ni Nuŋtsɔ Ofe, Yehowa, taiatsɛ lɛ kɛɛ nɛ: “Miwebii ni yɔɔ Zion, nyɛkashea gbeyei yɛ Asirianyo lɛ hewɔ, mɔ ni kɛ tso+ tswaa nyɛ ni ewóɔ edɛhiɛmɔtso lɛ nɔ yɛ nyɛnɔ tamɔ bɔ ni Ejipt fee lɛ.+ 25 Ejaakɛ etsɛŋ kwraa ni toigbalamɔ lɛ baaba naagbee; madɔ mimlifu lɛ mato amɛnɔ ni makpãtã amɛhiɛ.+ 26 Yehowa, taiatsɛ lɛ baadɔ kpãa eto enɔ,+ tamɔ be ni eye Midian nɔ kunim yɛ Oreb tɛsaa lɛ nɔ lɛ.+ Ni ekɛ edɛhiɛmɔtso lɛ baatsɔɔ ŋshɔ lɛ, ni ebaawó nɔ tamɔ bɔ ni efee Ejipt lɛ.+

27 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, abaajie ejatsu lɛ yɛ okɔɔŋ nɔ,+

Kɛ ekɔɔŋtso lɛ hu yɛ okuɛ nɔ,+

Ni abaakumɔ+ kɔɔŋtso lɛ yɛ mu lɛ hewɔ.”

28 Eba Ayat;+

Etsɔ Migron kɛho;

Eyato ejatsu lɛ ema shi yɛ Mikmash.+

29 Amɛyatsɔ he ni afoɔ faa lɛ yɛ lɛ;

Amɛyawɔ Geba;+

Rama miikpokpo, Gibea+ ni ji Saul maŋ lɛ ejo foi.+

30 Bo Galim biyoo, wó ogbee nɔ ni obo!

Bo Laisha, bo toi jogbaŋŋ!

Ao Anatot,+ onii yɛ mɔbɔ!

31 Madmena ejo foi.

Mɛi ni yɔɔ Gebim lɛ eyatao he ko amɛtee amɛhe.

32 Ebaawa edamɔ shi yɛ Nob+ ŋmɛnɛ gbi nɛɛ.

Efi atswɛrɛ ni eehoso kɛmiitsɔɔ Zion biyoo lɛ gɔŋ lɛ,

Yerusalem gɔŋkpɔ lɛ.

33 Naa! Anɔkwa Nuŋtsɔ lɛ, Yehowa, taiatsɛ lɛ,

Miifolɔ tsei aniji eeshwie shi gidigidi;+

Aafolɔ tsei ni kwɔlɔ fe fɛɛ lɛ aashwie shi,

Ni aaba mɛi ni nɔ kwɔlɔ lɛ ashi.

34 Ekɛ dade* miifolɔ koo ni ebu kusuu lɛ mli tsei lɛ

Ni nuu kãkãlɔ baatsi Lebanon agbee shi.

11 Tso fɔ+ ko baakwɛ̃ kɛjɛ Yishai+ tsoku lɛ mli,

Ni tso ko ni tsɛ̃+ kɛjɛ eshishifã lɛ mli lɛ baawo yibii.

 2 Ni Yehowa mumɔ lɛ baahi enɔ,+

Hiɛshikamɔ+ kɛ niiashishinumɔ mumɔ,

Ŋaawoo kɛ hewalɛ mumɔ,+

Nilee kɛ Yehowa gbeyeishemɔ mumɔ.

 3 Ni ebaaná Yehowa gbeyeishemɔ he miishɛɛ.+

Jeee nɔ ni ehiŋmɛii naa lɛ nɔ kɛkɛ ebaadamɔ ekojo,

Ni jeee nɔ ni etoii nuɔ lɛ nɔ kɛkɛ ebaadamɔ ejaje mɛi.+

 4 Ebaakojo mɛi ni bɛ yelikɛbualɔ lɛ yɛ jalɛ naa,

Ebaajaje mɛi yɛ jalɛ gbɛ nɔ ehã mɛi ni he jɔ ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ.

Ekɛ enaabu tso lɛ baatswa shikpɔŋ lɛ+

Ni ekɛ mumɔ ni jɛɔ enaa lɛ baagbe mɛi fɔji lɛ.+

 5 Jalɛ nifeemɔi baafee bɛlti ni ekɛbaafi ehɛ,

Ni anɔkwayeli baafee bɛlti ni ekɛbaafi emli.+

 6 Ŋa mli gbee kɛ gwantɛŋbi baahi shi yɛ be kɛ beiaŋ,+

Ni abotiabi kɛ kootsɛ baabu shi,

Ni tsinabi kɛ jata* kɛ kooloo ni eshwi fɛɛ baafee ekome kɛhi shi;*+

Ni gbekɛ nuu fioo baakpala amɛ.

 7 Tsinayoo kɛ oshishibrishi baafee ekome kɛye nii,

Ni amɛbii baabumɔ shi yɛ he kome.

Ni jata baaye jwɛi tamɔ tsinanuu.+

 8 Gbekɛ ni atseko lɛ fufɔ baashwɛ yɛ blikã bu naa,

Ni gbekɛ ni atse lɛ fufɔ kɛ enine baafɔ̃ onufu ni pɔizin yɔɔ emli lɛ bu nɔ.

 9 Amɛyeŋ awui ko+

Ni amɛfiteŋ nɔ ko yɛ migɔŋ krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ fɛɛ,+

Ejaakɛ bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ, Yehowa he nilee baayi shikpɔŋ lɛ nɔ obɔ

Tamɔ bɔ ni nui eha ŋshɔ lɛ nɔ lɛ.+

10 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Yishai+ shishifã lɛ baate shi adamɔ shi akɛ okadi* kɛhã majimaji lɛ.+

Lɛ eŋɔɔ jeŋmaji lɛ baadɔ amɛhe kɛba koni etsɔɔ amɛ gbɛ,*+

Ni ehejɔɔmɔhe lɛ hiɛ baaba nyam.

11 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Yehowa baakpã enine mli ekoŋŋ, nɔ ni ji shii enyɔ nɔ, koni ekpɔ̃ emaŋbii ni eshwɛ lɛ kɛje Asiria,+ kɛ Ejipt,+ kɛ Patros,+ kɛ Kush,+ kɛ Elam,+ kɛ Shinear,* kɛ Hamat, kɛ ŋshɔkpɔi lɛ adɛŋ.+ 12 Ebaawó okadi* ko nɔ etsɔɔ jeŋmaji lɛ ni ebaabua Israelbii ni egbɛ eshwã lɛ anaa,+ ni ebaabua Yudabii ni egbɛ eshwã lɛ anaa kɛjɛ shikpɔŋ lɛ koji ejwɛ lɛ fɛɛ.+

13 Efraim awuŋayeli lɛ sɛɛ baafo,+

Ni abaakpãtã mɛi ni nyɛɔ Yuda lɛ ahiɛ.

Efraim yeŋ Yuda he awuŋa dɔŋŋ,

Ni Yuda hu enyɛŋ Efraim dɔŋŋ.+

14 Ni amɛbaakpeleke shi oya kɛya Filistibii lɛ anɔ* yɛ anaigbɛ;

Amɛbaafee ekome ni amɛshɔ̃ mɛi ni yɔɔ Bokã lɛ anibii yɛ amɛdɛŋ.

Amɛbaawó amɛnine nɔ yɛ* Edom+ kɛ Moab+ nɔ,

Ni amɛbaaye Amonbii lɛ anɔ.+

15 Yehowa baagba Ejipt ŋshɔnine* lɛ mli enyɔ+

Ni ebaahoso enine yɛ Faa* lɛ nɔ.+

Ni ekɛ kɔɔyɔɔ ni emuɔ* ni naa wa lɛ baatswa efai kpawo lɛ amli,*

Ni ebaahã mɛi awo amɛtokotai kɛfo.

16 Ni gbɛjegbɛ+ ko baakã shi kɛjɛ Asiria ehã ewebii fioo ni baashwɛ lɛ,+

Tamɔ bɔ ni afee ahã Israel yɛ gbi ni eshi Ejipt shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ.

12 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, obaakɛɛ akɛ:

“Ao Yehowa, miida bo shi,

Ejaakɛ omli fu mi moŋ,

Shi fiofio lɛ, omlifu lɛ naa ba shi, ni oshɛje mimii.+

 2 Naa! Nyɔŋmɔ ji miyiwalaheremɔ.+

Mikɛ mihiɛ baafɔ̃ enɔ, ni misheee gbeyei;+

Ejaakɛ Yah* Yehowa ji mihewalɛ kɛ minyɛmɔ,

Ni etsɔ miyiwalaheremɔ.”+

 3 Nyɛkɛ nyamɔ lala baayɛ nu

Yɛ yiwalaheremɔ nuhiŋmɛii lɛ amli.+

 4 Ni nyɛbaakɛɛ yɛ nakai gbi lɛ nɔ akɛ:

“Nyɛdaa Yehowa shi, nyɛtsɛa egbɛ́i lɛ,

Nyɛhãa alea enifeemɔi lɛ yɛ majimaji lɛ ateŋ!+

Nyɛjajea akɛ awó egbɛ́i lɛ nɔ gojoo.+

 5 Nyɛláa kɛjiea* Yehowa yi,+ ejaakɛ efee nibii wuji.+

Nyɛhãa alea enɛ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ.

 6 Nyɛ mɛi ni nyɛyɔɔ Zion,* nyɛbolɔa ni nyɛláa nyamɔ lala,

Ejaakɛ Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ ni yɔɔ nyɛteŋ lɛ da.”

13 Sane ni awie ashi Babilon+ ni Amoz binuu Yesaia+ na yɛ ninaa mli lɛ nɛ:

 2 “Nyɛwóa okadi ko nɔ+ yɛ* gɔŋ kpataa nɔ.

Nyɛboa nyɛtsɛa amɛ, nyɛfɔ̃a amɛ nine,

Koni amɛba abladei agbói lɛ amli.

 3 Miwo mɛi ni mihala* lɛ kitã.+

Mitsɛ mitawulɔi lɛ koni amɛbajie mimlifu lɛ kpo,

Mitawulɔi ni nyaa ni amɛshiɔ amɛtsitsi lɛ.

 4 Naa, nyɛboa toi! Mɛi babaoo ko yɛ gɔji lɛ anɔ;

Gbee ni minuɔ lɛ tamɔ mɛi babaoo agbee!

Nyɛboa toi! Maŋtsɛyelii ni miifee hoo,

Jeŋmaji ni abua amɛnaa agbee!+

Yehowa, taiatsɛ lɛ, miibua asraafoi anaa kɛhã ta.+

 5 Amɛmiiba kɛmiijɛ shikpɔŋ ko ni yɔɔ shɔŋŋ nɔ,+

Kɛmiijɛ ŋwɛi naagbeehei lɛ,

Yehowa kɛ emlifu tawuu nii lɛ miiba,

Koni ebafite shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ.+

 6 Nyɛwoa yara, ejaakɛ Yehowa gbi lɛ ebɛŋkɛ!

Ebaaba akɛ hiɛkpatamɔ ni jɛ Ofe lɛ ŋɔɔ.+

 7 No hewɔ ni niji fɛɛ amli baajɔ lɛ,

Ni gbeyeishemɔ baahã tsui fɛɛ tsui asere.+

 8 Mɛi atsui efã.+

Amɛmiikpokpo waa ni amɛmiipiŋ

Tamɔ yoo ni fɔmɔ eta ehe.

Amɛnaa ekpɛ amɛhe ni amɛmiikwɛkwɛɛ amɛhiɛiaŋ,

Ni amɛhao aahu akɛ amɛhiɛ etsu waa.

 9 Naa! Yehowa gbi lɛ miiba,

Eeba kɛ mlila kɛ mlifu ni naa wa,

Koni ehã shikpɔŋ lɛ atsɔ he ko ni hãa mɔ he jɔ̃ɔ ehe,+

Ni ekpãtã eshafeelɔi ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ ahiɛ kɛje nɔ.

10 Ejaakɛ ŋwɛi ŋulamii kɛ amɛkui lɛ*

Kpɛŋ;+

Hulu lɛ baawo duŋ kɛ́ ete shi,

Ni nyɔɔŋtsere lɛ hu kpɛŋ.

11 Magbala shikpɔŋ ni mɛi yɔɔ nɔ lɛ toi yɛ enɔfɔŋfeemɔ lɛ hewɔ,+

Kɛ mɛi fɔji lɛ hu toi yɛ amɛtɔmɔ lɛ hewɔ.

Mahã shwã ni mɛi ni yeɔ amɛtsuinaa sane lɛ shwãa lɛ sɛɛ afo,

Ni maba yiwalɔi lɛ ashi yɛ amɛhenɔwomɔ lɛ hewɔ.+

12 Mahã gbɔmɔ adesa* he asɛ̃ fe shika tsuru ni atsuu he,+

Kɛ gbɔmɔ hu, fe Ofir+ shika tsuru.

13 No hewɔ ni mahã ŋwɛi akpokpo,

Ni shikpɔŋ lɛ ahoso kɛje egbɛhe lɛ+

Yɛ Yehowa, taiatsɛ lɛ, mlila lɛ naa, yɛ emlifu ni naa wa lɛ gbi lɛ nɔ.

14 Mɔ fɛɛ mɔ baaku esɛɛ kɛya lɛ diɛŋtsɛ emaŋ;

Mɔ fɛɛ mɔ baajo foi kɛya lɛ diɛŋtsɛ eshikpɔŋ nɔ,

Tamɔ adowa ni aagbɔbi lɛ, kɛ toi ni mɔ ko bɛ ni buaa amɛnaa.+

15 Mɔ fɛɛ mɔ ni abaana lɛ lɛ, abaatsu lɛ nɔ,

Ni mɔ fɛɛ mɔ ni abaamɔ lɛ lɛ, akɛ klante baagbe lɛ.+

16 Akɛ amɛbii lɛ baatswia shi yɛ amɛhiɛ,+

Abaaloo amɛshĩai lɛ amli nibii lɛ kɛya,

Ni abaato amɛŋamɛi lɛ kabonaa.

17 Naa, matee Mediabii+ lɛ,

Mɛi ni ebuuu jwiɛtɛi amɛhãaa nɔ ko

Ni amɛnyaaa shika tsuru he lɛ ashi mawo amɛ.

18 Amɛgãii lɛ baajwara oblahii;+

Amɛmusuŋ etsɔŋ amɛ yɛ musuŋbii ahe

Ni amɛnaŋ gbekɛbii hu mɔbɔ.

19 Ni Babilon, maŋtsɛyelii lɛ ateŋ nɔ ni hiɛ yɔɔ nyam fe fɛɛ lɛ,*+

Kaldeabii lɛ ahefɛo kɛ amɛshwãa nɔ lɛ,+

Baatsɔ tamɔ bɔ ni Sodom kɛ Gomora tsɔ be ni Nyɔŋmɔ butu amɛ lɛ.+

20 Mɔ ko mɔ ko ehiŋ yoo* nɛɛ mli dɔŋŋ,

Ni etsɔŋ mɔ ko mɔ ko shihilɛhe yɛ yinɔi fɛɛ amli.+

Arabnyo ko efeŋ emama tsũ yɛ jɛmɛ,

Ni tookwɛlɔi hu hãŋ amɛtookui abumɔ shi yɛ jɛmɛ.

21 Ŋa kpataa nɔ kooloi baakamɔ shi yɛ jɛmɛ;

Amɛshĩai lɛ amli baayimɔ obɔbɔ kɛ patui.

Okpɔŋɔ-loofɔji* hu baahi jɛmɛ,+

Ni ŋa mli abotiai* baatumɔ yɛ jɛmɛ.

22 Kooloi ni bolɔɔ tamɔ gbei baabolɔ yɛ yoo lɛ mɔji lɛ amli,

Kɛ ŋa mli gbei hu yɛ emaŋtsɛ shĩai fɛfɛji lɛ amli.

Yoo lɛ be ebɛŋkɛ, ni akɛ gbii lɛ eko fataŋ egbii lɛ ahe.”+

14 Ejaakɛ Yehowa baana Yakob+ mɔbɔ, ni ebaasaa ehala Israel.+ Ekɛ amɛ baato* amɛshikpɔŋ lɛ nɔ,+ ni gbɔi baaba amɛbafata amɛhe, ni amɛkɛ amɛhe baakpɛtɛ Yakob shĩa lɛ he.+ 2 Ni majimaji baaŋɔ amɛ ni amɛkɛ amɛ baaba amɛ diɛŋtsɛ amɛshihilɛhe lɛ, ni Israel shĩa lɛ kɛ amɛ baafee etsuji+ hii kɛ yei yɛ Yehowa shikpɔŋ lɛ nɔ; ni amɛbaaŋɔ mɛi ni ŋɔ amɛ nom lɛ nom, ni amɛbaaye mɛi ni nyɛɔ amɛnɔ kɛhã nitsumɔ lɛ anɔ.

3 Yɛ gbi ni Yehowa baahã ohe ajɔ bo kɛje opiŋmɔ kɛ otɔlɛ kɛ nyɔŋyeli ni naa wa ni akɛfɔ̃ onɔ lɛ mli lɛ,+ 4 obaabu nɛkɛ abɛ nɛɛ* oshi Babilon maŋtsɛ lɛ akɛ:

“Te fee tɛŋŋ ni mɔ ni nyɛɔ mɛi anɔ ni amɛtsu nii lɛ bɛ dɔŋŋ nɛɛ?

Te fee tɛŋŋ ni yiwaa lɛ sɛɛ efo nɛɛ?+

 5 Yehowa ekumɔ mɛi fɔji atso lɛ,

Nɔyelɔi lɛ adɛhiɛmɔtso lɛ,+

 6 Mɔ ni kɛ mlila tswiaa majimaji lɛ anii ni ekpaaa lɛ,+

Mɔ ni kɛ mlifu yeɔ jeŋmaji lɛ anɔ ni ewaa amɛ yi ni ekpaaa lɛ.+

 7 Agbɛnɛ, shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ miijɔɔ ehe, mɔ ko mɔ ko haooo lɛ.

Maji lɛ miilá nyamɔ lala.+

 8 Junipa tsei lɛ po miinya yɛ ohewɔ,

Amɛ kɛ Lebanon tseneduru tsei lɛ.

Amɛkɛɔ akɛ, ‘Kɛjɛ be ni ogbee shi nɛɛ,

Tsofolɔ ko tsofolɔ ko ebagbako wɔnaa dɔŋŋ.’

 9 Gbonyobu* ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ shishi lɛ po ete shi

Koni kɛ́ oba lɛ ekɛ bo abakpe.

Ohewɔ lɛ, etsĩɛ mɛi ni egboi ni bɛ hewalɛ dɔŋŋ lɛ ahiɛ,

Shikpɔŋ lɛ nɔ nɔyelɔi* ni yitseiaŋ wala lɛ fɛɛ.

Ehã jeŋmaji lɛ amaŋtsɛmɛi lɛ fɛɛ ete shi kɛjɛ amɛmaŋtsɛ sɛii lɛ anɔ.

10 Amɛ fɛɛ amɛwóɔ amɛgbee nɔ, ni amɛkɛɔ bo akɛ,

‘Ani bo hu ogbɔjɔ tamɔ wɔ nɔŋŋ?

Ani otsɔ tamɔ wɔ nɔŋŋ?

11 Aba oshwãa lɛ shi kɛtee Gbonyobu* lɛ mli,

Okpãa saŋkui lɛ agbɛɛmɔ lɛ.+

Saa ni aŋmɛ yɛ oshishi ji gɔgɔmii,

Ni gɔgɔmii ji mama ni okɛhaa ohe.’

12 Ao, bo mɔ ni okpɛɔ heŋŋ, jetsɛremɔ bi,

Te fee tɛŋŋ ni ojɛ ŋwɛi obatswa shi nɛɛ?

Ao, bo mɔ ni obutuɔ jeŋmaji,+

Te fee tɛŋŋ ni afo bo afɔ̃ shikpɔŋ nɛɛ?

13 Okɛɛ yɛ otsui mli akɛ, ‘Makwɔ kɛya ŋwɛi.+

Mawó mimaŋtsɛ sɛi lɛ nɔ kɛteke Nyɔŋmɔ ŋulamii lɛ,+

Ni mata kpee gɔŋ lɛ nɔ,

Yɛ kooyigbɛ hei ni yɔɔ shɔŋŋshɔŋŋ lɛ.+

14 Makwɔ kɛteke atatui lɛ ayiteŋ;

Mafee mihe tamɔ Mɔ Ni Nɔ Kwɔ Fe Fɛɛ lɛ.’

15 Shi moŋ lɛ, abaaba bo shi kɛya Gbonyobu* lɛ mli,

Kɛya bu lɛ mli hei ni mli kwɔlɔ fe fɛɛ lɛ.

16 Mɛi ni baana bo lɛ, baakwɛ bo diŋŋ;

Amɛbaakwɛ bo gãa ni amɛbaakɛɛ akɛ,

‘Ani jeee nuu ni hosoɔ shikpɔŋ lɛ nɛ,

Mɔ ni hãa maŋtsɛyelii kpokpoɔ,+

17 Ni ehãa shikpɔŋ ni mɛi yɔɔ nɔ lɛ tsɔɔ ŋa kpataa,

Ni ebutuɔ shikpɔŋ lɛ nɔ maji lɛ,+

Ni eŋmɛɛɛ mɛi ni ewo amɛ tsuŋ lɛ ahe ni amɛya amɛmaŋ lɛ?’+

18 Jeŋmaji krokomɛi amaŋtsɛmɛi lɛ fɛɛ,

Hɛɛ, amɛ fɛɛ amɛkamɔ shi yɛ anunyam mli,

Mɔ fɛɛ mɔ kã lɛ diɛŋtsɛ etɛkplo* mli.

19 Shi bo lɛ ashɛ bo afɔ̃ kɛkɛ ni obɛ gbonyobu,

Tamɔ tso ni etsɛ̃* ni asumɔɔɔ,

Mɛi ni akɛ klante egbe amɛ lɛ eha onɔ tamɔ mama,

Mɛi ni kpelekeɔ shi kɛyaa bu ni tɛi eyi mli lɛ mli lɛ,

Tamɔ gbonyo ni anaanaa enɔ.

20 Oyafataŋ amɛhe yɛ gbonyobu mli,

Ejaakɛ okpãtã bo diɛŋtsɛ oshikpɔŋ lɛ hiɛ,

Ogbe bo diɛŋtsɛ omaŋbii lɛ.

Atsɛŋ efɔŋfeelɔi aseshibii lɛ agbɛ́i dɔŋŋ.

21 Nyɛsaa he ko nyɛtoa ni agbe ebihii lɛ yɛ jɛmɛ

Yɛ amɛtsɛmɛi lɛ atɔmɔ lɛ hewɔ,

Koni amɛkate shi ni amɛŋɔ shikpɔŋ lɛ

Ni amɛwo shikpɔŋ lɛ nɔ obɔ kɛ amɛmaji lɛ.”

22 Yehowa, taiatsɛ lɛ, kɛɛ akɛ, “Mate shi mawo amɛ.”+

Yehowa kɛɛ akɛ, “Majie gbɛ́i kɛ mɛi ni eshwɛ kɛ seshibii kɛ shwiei fɛɛ kɛje Babilon.”+

23 Yehowa, taiatsɛ lɛ, kɛɛ akɛ, “Ni mahã kɔtɔkɔi ahi jɛmɛ, ni mahã jɛmɛ shikpɔŋ lɛ atsɔ nuinui, ni mikɛ hiɛkpatamɔ bɔlɔ baabɛɛ yoo* nɛɛ kɛya.”+

24 Yehowa, taiatsɛ lɛ, kã kitã akɛ:

“Bɔ ni mito miyiŋ lɛ, nakai ebaaba mli,

Ni bɔ ni mikpɛ miyiŋ lɛ, nakai pɛpɛɛpɛ ebaaba mli.

25 Makumɔ Asirianyo lɛ yɛ mishikpɔŋ lɛ nɔ,

Ni manaanaa enɔ yɛ migɔji lɛ anɔ.+

Abaajie ekɔɔŋtso lɛ yɛ amɛnɔ,

Ni abaawó ejatsu lɛ kɛje amɛkɔɔŋ nɔ.”+

26 Enɛ ji yiŋ ni akpɛ* yɛ shikpɔŋ lɛ fɛɛ he,

Ni enɛ ji nine ni akpã mli yɛ jeŋmaji lɛ fɛɛ anɔ.

27 Ejaakɛ Yehowa, taiatsɛ lɛ, ekpɛ eyiŋ,

Ni namɔ baanyɛ atswa afɔ̃?+

Ekpã enine mli,

Ni namɔ baanyɛ agbala kɛba sɛɛ?+

28 Sane ni awie yɛ afi ni Maŋtsɛ Ahaz gbo+ lɛ nɔ lɛ nɛ:

29 “Bo Filistia, nyɛteŋ mɔ ko mɔ ko akanyaa,

Yɛ mɔ ni tswia nyɛ nii lɛ dɛhiɛmɔtso lɛ ni akumɔ lɛ hewɔ.

Ejaakɛ onufu ko ni pɔizin yɔɔ emli+ baafã kpo kɛjɛ onufu lɛ shishifã lɛ mli,+

Ni eseshi lɛ baatsɔ onufu ni filikiɔ kɛ enaa la.*

30 Mɛi ni bɛ yelikɛbualɔ lɛ akromɔbii lɛ baaye nii

Ni ohiafoi baakamɔ shi yɛ toiŋjɔlɛ mli,

Shi bo lɛ, mahã hɔmɔ agbe oshishifã lɛ,

Ni nɔ ni baashwɛ ahã bo lɛ hu, abaagbe.+

31 Bo agbó, wo yara! Bo maŋ, bolɔmɔ!

Ao Filistia, nyɛ fɛɛ nyɛtsui baafã!

Ejaakɛ lasu ko jɛ kooyigbɛ kɛmiiba,

Ni esraafoi lɛ ateŋ mɔ ko mɔ ko bɛ shɔ̃ɔ.”

32 Te esa akɛ amɛhã mɛi ni atsu kɛjɛ jeŋmaŋ lɛ mli kɛba lɛ hetoo amɛhã tɛŋŋ?

Amɛbaahã hetoo akɛ, Yehowa eto Zion faneshi lɛ shishi,+

Ni emaŋbii ni bɛ yelikɛbualɔ lɛ baaba abo yɛ emli.

15 Sane ni awie ashi Moab nɛ:+

Akɛni akpãtã ehiɛ yɛ jenamɔ kome mli hewɔ lɛ,

Moab Ar+ efee diŋŋ.

Akɛni akpãtã ehiɛ yɛ jenamɔ kome mli hewɔ lɛ,

Moab Kir+ efee diŋŋ.

 2 Ekwɔ kɛtee Shĩa* lɛ kɛ Dibon,+

Kɛtee hei grɔŋŋi lɛ koni eyafó.

Moab miifó yɛ Nebo+ kɛ Medeba+ hewɔ.

Ashɛ yiteŋ tsɔi fɛɛ yiteŋ tsɔi hiahia,+ ni aku tsɛŋ fɛɛ tsɛŋ.+

 3 Amɛbumɔ kpekpei* kɛnyiɛ gbɛjegbɛi lɛ anɔ.

Amɛ fɛɛ amɛmiifó yɛ amɛtsũi lɛ ayiteŋ kɛ amɛhenaabuamɔhei lɛ;

Amɛmiikpeleke shi kɛ yaafo.+

 4 Heshbon kɛ Eleale+ miibo;

Aanu amɛgbee yɛ Yahaz+ tɔ̃ɔ.

No hewɔ ni Moab asraafoi lɛ yaa nɔ amɛbolɔɔ lɛ.

Eekpokpo.*

 5 Mitsui miibo yɛ Moab hewɔ.

Ewebii ni jo foi lɛ etee Zoar+ kɛ Eglat-shelishiya+ tɔ̃ɔ.

Be ni amɛmiikwɔ Luhit gɔŋkpɔ lɛ amɛmiifó;

Be ni amɛnyiɛ gbɛ kɛmiiya Horonaim lɛ, amɛmiifó yɛ hiɛkpatamɔ lɛ hewɔ.+

 6 Ejaakɛ Nimrim nui lɛ etã;

Jwɛi fɔ lɛ eŋala,

Jwɛi lɛ etã ni nɔ ko frɔ̃frɔ̃ ko bɛ dɔŋŋ.

 7 No hewɔ ni amɛloo nibii ni eshwɛ yɛ amɛnitoohei lɛ kɛ amɛjwetrii lɛ kɛyaa lɛ;

Amɛmiifo jɔɔ* ni popla tsei yɔɔ mli lɛ.

 8 Ejaakɛ bolɔmɔ lɛ miijije yɛ Moab shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ.+

Yaafo lɛ eyashɛ Eglaim;

Yaafo lɛ eyashɛ Beer-elim.

 9 Ejaakɛ Dimon nui lɛ amli eyi kɛ lá,

Shi mikɛ nii ni fe no baaba Dimon nɔ:

Jata baaba Moabbii ni miijo foi lɛ

Kɛ mɛi ni eshwɛ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ anɔ.+

16 Nyɛjɛa Sela kɛtsɔa ŋa lɛ nɔ

Kɛyaa Zion biyoo lɛ gɔŋ lɛ nɔ,

Ni nyɛkɛ gwantɛŋnuu ayahãa shikpɔŋ lɛ nɔyelɔ lɛ.

 2 Bɔ ni loofɔlɔ feɔ kɛ́ ashwie lɛ kɛje etsũ mli lɛ,+

Nakai Moab biyei lɛ baafee yɛ hei ni afoɔ Arnon+ Faa lɛ yɛ lɛ.

 3 “Nyɛwoa ŋaa, nyɛtsua yiŋkpɛɛ lɛ he nii.

Shwane fintiŋŋ lɛ, nyɛhãa nyɛhɔɔŋ lɛ afea tamɔ jenamɔ.

Nyɛkɛ mɛi ni egbɛ eshwã lɛ atoa, ni nyɛkajiea mɛi ni miijo foi lɛ nyɛhãa.

 4 Ao Moab, hã miwebii ni egbɛ eshwã lɛ ahi omli.

Tsɔ teemɔhe ohã amɛ yɛ hiɛkpatalɔ lɛ hewɔ.+

Yiwalɔ lɛ naagbee baaba,

Hiɛkpatamɔ lɛ baaba naagbee,

Ni mɛi ni naanaa mɛi anɔ lɛ ahiɛ baakpãtã kɛje shikpɔŋ lɛ nɔ.

 5 Kɛkɛ lɛ, akɛ suɔmɔ ni tsakeee baato maŋtsɛ sɛi ko ama shi shiŋŋ.

Mɔ ni ta nɔ yɛ David mama tsũ lɛ mli lɛ baaye anɔkwa;+

Ebaakojo yɛ jalɛ naa, ni ebaafee jalɛ nii oya.”+

 6 Wɔnu Moab shwãa lɛ he—eshwãa waa+—

Wɔnu ehenɔwomɔ, kɛ eshwãa, kɛ emlifu lɛ he;+

Shi eshwãa lɛ baafee efolo.

 7 No hewɔ lɛ, Moab baafó yɛ Moab hewɔ;

Amɛ fɛɛ amɛbaafó.+

Mɛi ni atswia amɛ nii lɛ baakɛ̃mɔ yɛ Kir-hareset+ wain yibii keekii lɛ ahewɔ.

 8 Ejaakɛ Heshbon+ ŋmɔji lɛ eŋala,

Sibma+ wain tso lɛ,

Jeŋmaji lɛ anɔyelɔi lɛ enaanaa etsei niji tsuji* lɛ anɔ;

Amɛyashɛ Yazer+ tɔ̃ɔ;

Amɛtsa nɔ kɛtee ŋa lɛ nɔ.

Eniji lɛ amli ekpã, amɛmli ekpã kɛtee ŋshɔ lɛ naa tɔ̃ɔ.

 9 No hewɔ ni mafó yɛ Sibma wain tso lɛ hewɔ tamɔ mifó yɛ Yazer hewɔ lɛ.

Bo Heshbon kɛ Eleale,+ mikɛ miyaafonui lɛ baafɔ nyɛ,

Ejaakɛ nyamɔ ni anyaa yɛ olatsa beiaŋ aduawa lɛ kɛ onikpamɔ lɛ hewɔ lɛ eba naagbee.*

10 Nyamɔ kɛ miishɛɛ sɛɛ efo yɛ aduawa ŋmɔ lɛ mli,

Ni nyamɔ kɛ nyamɔ lalai asɛɛ efo yɛ wain ŋmɔji lɛ amli.+

Mɔ ni naanaa wain yibii anɔ lɛ enaaa wain yibii anɔ dɔŋŋ yɛ hei ni aŋaa wain yɛ lɛ,

Ejaakɛ mihã nyamɔ lɛ sɛɛ efo.+

11 No hewɔ ni mimli gbɛɔ yɛ Moab+ hewɔ,

Tamɔ bɔ ni saŋku mli kpãa jijeɔ lɛ,

Ni mimusuŋ hu gbɛɔ yɛ Kir-hareset+ hewɔ lɛ.

12 Kɛ́ Moab yagbo deŋme yɛ he grɔŋŋ lɛ, ni etee eyasɔle yɛ ehe krɔŋkrɔŋ lɛ po, ebaafee efolo.+

13 Enɛ ji wiemɔ ni Yehowa tsɔ hiɛ ewie yɛ Moab he. 14 Shi nɔ ni Yehowa kɛɔ bianɛ ji akɛ: “Biɛ afii etɛ pɛpɛɛpɛ, tamɔ bɔ ni apaafonyo buɔ efii lɛ,* akɛ haomɔi srɔtoi fɛɛ baashwie Moab anunyam lɛ hiɛ shi, ni ebaashwɛ mɛi fioo pɛ, ni amɛnáŋ hewalɛ ko.”+

17 Sane ni awie ashi Damasko lɛ nɛ:+

“Naa! Abuŋ Damasko akɛ maŋ dɔŋŋ,

Ni ebaatsɔ amaŋfɔ.+

 2 Abaashi Aroer+ maji lɛ ashwie shi;

Amɛbaatsɔmɔ hei ni kooloi akui bumɔɔ shi yɛ

Ni mɔ ko mɔ ko woŋ amɛhe gbeyei.

 3 Maji ni atswa gbogboi awo amɛhe baatã yɛ Efraim,+

Ni maŋtsɛyeli hu baatã yɛ Damasko;+

Ni mɛi ni baashwɛ yɛ Siria lɛ

Baatsɔ tamɔ Israelbii* anunyam lɛ,” Yehowa, taiatsɛ lɛ kɛɛ.

 4 “Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Yakob anunyam lɛ nɔ baagbɔ,

Ni egbɔmɔtso ni efee frɔ̃frɔ̃* lɛ baatã loo.

 5 Ebaafee tamɔ bɔ ni nikpalɔ buaa ŋmaa* tsei ni mamɔ shi lɛ anaa

Ni ekɛ enine kpaa ŋmaa lɛ yɛ ŋmaa tsei lɛ ahe lɛ,

Ebaafee tamɔ bɔ ni ayeɔ ŋmaa kpɛkpɛo yɛ Refaim Jɔɔ lɛ mli lɛ.+

 6 Nɔ ni abaaye lɛ kpɛkpɛo lɛ pɛ baashwɛ,

Tamɔ oliv tso ni akpala enɔ yibii atã:

Eshwɛɔ oliv yibii ni etsu lɛ enyɔ loo etɛ pɛ yɛ tso nine ni yɔɔ tso lɛ yiteŋ tɔ̃ɔ lɛ he,

Eshwɛɔ yibii ejwɛ loo enumɔ yɛ tso lɛ niji ni woɔ yibii lɛ ahe,”+ Yehowa, Israel Nyɔŋmɔ lɛ kɛɛ.

7 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, gbɔmɔ baawó ehiɛ nɔ etsɔɔ mɔ ni fee lɛ lɛ, ni ekɛ ehiŋmɛii baama Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ. 8 Ewóŋ ehiɛ nɔ etsɔŋ afɔleshaa latɛi lɛ,+ ni ji eninenaa nitsumɔ lɛ;+ ni ekɛ ehiŋmɛii emaŋ nɔ ni ekɛ ewaobii fee lɛ nɔ, wɔŋ tsei* lɛ jio, tsofa-kɛ-ŋmashãa latɛi lɛ jio.

 9 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, emaji ni atswa gbogboi awo amɛhe lɛ baatsɔmɔ tamɔ shihilɛhei ni ashi yɛ koo mli,+

Tamɔ tso nine ni ashi yɛ Israelbii lɛ ahiɛ;

Ebaatsɔ shikpɔŋ ni akɛfeee nɔ ko.

10 Ejaakɛ ohiɛ ekpa oyiwalaheremɔ Nyɔŋmɔ lɛ nɔ;+

Okaiii oteemɔhe Tɛsaa lɛ.+

No hewɔ ni ofeɔ ŋmɔji fɛfɛji

Ni oduɔ gbɔ tsei* yɛ amɛmli lɛ.

11 Gbi lɛ mli lɛ, ofoɔ afabaŋ owoɔ oŋmɔ lɛ he,

Ni leebi lɛ, ohãa odumɔwui lɛ kwɛ̃ɔ,

Shi akpaŋ nii yɛ hela kɛ piŋmɔ ni anyɛɛɛ atsa gbi lɛ nɔ.+

12 Nyɛboa toi! Maji babaoo miifee hoo,

Amɛmiigbɛɛ tamɔ ŋshɔ!

Jeŋmaji lɛ miifee hoo,

Amɛmiigbɛɛ tamɔ nui babaoo agbɛɛmɔ!

13 Jeŋmaji lɛ baafee hoo tamɔ nui babaoo agbɛɛmɔ.

Ebaakã amɛhiɛ, ni amɛbaajo foi kɛya shɔŋŋ,

Amɛbaajo foi tamɔ ŋmaa he totoi ni kɔɔyɔɔ eloo yɛ gɔji anɔ,

Tamɔ jwɛi ni miikoklo ni kɔɔyɔɔ ni naa wa eloo lɛ.

14 Gbeyei baamɔmɔ amɛ gbɛkɛnaashi.

Dani leebi baashɛ lɛ, amɛbɛ dɔŋŋ.

Enɛ ji nɔ ni baaba mɛi ni loɔ wɔnibii lɛ anɔ

Kɛ mɛi ni loɔ wɔnibii yɛ ta naa lɛ agbɛfaŋnɔ.

18 Kpoo hã filikilɔi bibii ni tswaa amɛfijiaŋ ashikpɔŋ

Ni yɔɔ Etiopia+ fai lɛ kpokpaa lɛ nɔ lɛ!

 2 Etsuɔ tsuji* kɛtsɔɔ ŋshɔ hiɛ,

Ehãa amɛtaa papiro* lɛji amli kɛfoɔ nui lɛ, ni ekɛɔ amɛ akɛ:

“Nyɛ tsuji* ni he yɔɔ oya, nyɛyaa,

Nyɛyaa jeŋmaŋ ko ni emli bii lɛ kwɔlɔ ni amɛhewolonɔ yɔɔ trotro,*

Maŋ ni asheɔ amɛ gbeyei yɛ he fɛɛ he,+

Jeŋmaŋ ko ni he wa ni yeɔ maji anɔ kunim,*

Ni fai eloo eshikpɔŋ lɛ kɛtee lɛ ŋɔɔ.”

 3 Nyɛ shikpɔŋ lɛ nɔ bii fɛɛ kɛ nyɛ mɛi fɛɛ ni nyɛyɔɔ je lɛ mli,

Nɔ ni nyɛbaana lɛ baafee tamɔ okadi* ko ni ma gɔji anɔ,

Ni nyɛbaanu gbɛɛmɔ ko tamɔ aakpã tɛtɛrɛmantɛrɛ.*

 4 Ejaakɛ nɔ ni Yehowa kɛɛ mi nɛ:

“Mafee diŋŋ ni makwɛ mishihilɛhe ni ato ama shi lɛ,

Tamɔ hulutsoo mli dɔlɛ,

Tamɔ bɔ́ ni enyɔ kɛjɛ atatu mli yɛ latsa beiaŋ nikpamɔ mli.

 5 Ejaakɛ dani nikpamɔ be lɛ baashɛ,

Be ni afoforo lɛ egba momo ni fɔfɔi lɛ etsɔ wain yibii ni etsu lɛ,

Akɛ kaklai ni akɛsaa tsei ahe baafolɔ tsei aniji ni etsɛ̃ lɛ

Ni abaafolɔ ehe kpãi lɛ ashwie.

 6 Abaashi fɛɛ ahã gɔji anɔ loofɔji ni gbɔbiɔ lɛ

Kɛ shikpɔŋ lɛ nɔ kooloi lɛ.

Loofɔji ni gbɔbiɔ lɛ baaye amɛ yɛ latsa beiaŋ,

Ni shikpɔŋ lɛ nɔ kooloi lɛ fɛɛ baaye amɛ yɛ nikpamɔ beiaŋ.

 7 Nakai be lɛ mli lɛ, abaaba ni abake Yehowa, taiatsɛ lɛ nii

Kɛjɛ jeŋmaŋ ko ni emli bii lɛ kwɔlɔ ni amɛhewolonɔ yɔɔ trotro,*

Maŋ ni asheɔ amɛ gbeyei yɛ he fɛɛ he,

Jeŋmaŋ ko ni he wa ni yeɔ maji anɔ kunim*

Ni fai eloo eshikpɔŋ lɛ kɛtee lɛ ŋɔɔ

Amɛkɛbaaba he ni akɛ Yehowa, taiatsɛ lɛ, gbɛ́i efɔ̃ nɔ, ni ji Zion Gɔŋ lɛ nɔ.”+

19 Sane ni awie ashi Ejipt lɛ nɛ:+

Naa! Yehowa ta atatu ni he yɔɔ oya nɔ, ni eeba Ejipt.

Ejipt nyɔŋmɔi ni he bɛ sɛɛnamɔ lɛ ahe baakpokpo yɛ ehiɛ,+

Ni Ejipt tsui baasere yɛ emli.

 2 “Mahã Ejiptbii ate shi awo Ejiptbii,

Ni amɛkɛ amɛhe baanɔ,

Mɔ baate shi awo enyɛmi, ni mɔ baate shi awo enaanyo,

Maŋ baate shi awo maŋ, ni maŋtsɛyeli baate shi awo maŋtsɛyeli.

 3 Ni Ejipt mumɔ baahao yɛ emli,

Ni mafite eyiŋtoi* lɛ.+

Amɛbaaya amɛnyɔŋmɔi ni he bɛ sɛɛnamɔ lɛ aŋɔɔ,

Amɛbaaya mɛi ni feɔ majik, kɛ mumɔi atsɛlɔi, kɛ klamɔfoi lɛ aŋɔɔ.+

 4 Mikɛ Ejipt baawo nuŋtsɔ ko ni yitsoŋ wa dɛŋ,

Ni maŋtsɛ ko ni nineshi wa baaye amɛnɔ,”+ mi, anɔkwa Nuŋtsɔ lɛ, Yehowa, taiatsɛ lɛ, mikɛɛ.

 5 Ŋshɔ lɛ mli nu lɛ baagbi,

Ni faa lɛ baamii ni ebaagbi.+

 6 Ni fai lɛ baaje fu;

Nilo nujɔi ni yɔɔ Ejipt lɛ baamii ni amɛbaagbi.

Gãlãi lɛ kɛ jwɛi lɛ baakpɔtɔ.+

 7 Nibii ni ekwɛ̃kwɛ̃ɛ yɛ Nilo Faa lɛ he, yɛ Nilo lɛ naabu,

Kɛ shikpɔŋ fɛɛ ni yɔɔ Nilo lɛ he,+ ni adu nii yɛ nɔ lɛ hu baagbi.+

Kɔɔyɔɔ baaloo lɛ kɛya, ni ehiŋ shi dɔŋŋ.

 8 Ni wolɛi lɛ baaye awerɛho,

Mɛi ni fɔ̃ɔ kpoŋ amɛwoɔ Nilo lɛ mli lɛ baafó,

Ni mɛi ni fɔ̃ɔ amɛyai yɛ nu lɛ mli lɛ anɔ baagbɔ.

 9 Mɛi ni kɛ flaks* kpãa tsuɔ nii+

Kɛ mɛi ni kɛ mama tsɔne feɔ mama yɛŋ lɛ ahiɛ baagboi.

10 Abaakumɔ mɛi ni loɔ nii amɛhãa lɛ lɛ;

Apaafoi lɛ fɛɛ baaye awerɛho.*

11 Zoan+ lumɛi lɛ, buului sɔŋŋ ni.

Farao ŋaawolɔi ni hiɛ kã shi fe fɛɛ lɛ woɔ ŋaa ni nilee bɛ mli.+

Te feɔ tɛŋŋ ni okɛɔ Farao akɛ:

“Hiɛshikalɔi lɛ aseshinyo ji mi,

Blema maŋtsɛmɛi lɛ aseshinyo ji mi” lɛ?

12 No lɛ, nɛgbɛ ohiɛshikalɔi lɛ yɔɔ mɔ?+

Kɛ́ amɛle nɔ ni Yehowa, taiatsɛ lɛ, ekpɛ mli yɛ Ejipt he lɛ, hã amɛkɛɛ bo.

13 Zoan lumɛi lɛ feɔ buuluianii;

Alakaa Nof*+ lumɛi lɛ;

Ejipt wekui lɛ anɔ onukpai lɛ ehã Ejipt edu gbɛ.

14 Yehowa efɔse yiŋfutumɔ mumɔ eshwie enɔ;+

Ni amɛhã Ejipt edu gbɛ yɛ nɔ fɛɛ nɔ ni efeɔ lɛ mli,

Tamɔ dãatɔlɔ ni miididãa yɛ eshwee mli.

15 Ni Ejipt náŋ nitsumɔ ko etsu,

Yitso lɛ jio, lei lɛ jio, nɔ ni ekwɛ̃ lɛ jio, jwɛi lɛ jio.*

16 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Ejipt baatsɔ tamɔ yei, ebaakpokpo ni ebaashe gbeyei yɛ Yehowa, taiatsɛ lɛ, nine nɔ ni ewó yɛ enɔ lɛ hewɔ.+ 17 Ni Yuda shikpɔŋ lɛ he baaba gbeyei ahã Ejipt. Kɛ́ atsĩ Yuda gbɛ́i tã nɔŋŋ lɛ, amɛbaashe gbeyei yɛ yiŋ ni Yehowa, taiatsɛ lɛ, ekpɛ eshi amɛ lɛ hewɔ.+

18 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, abaaná maji enumɔ yɛ Ejipt shikpɔŋ lɛ nɔ ni wieɔ Kanaan+ wiemɔ ni baakã Yehowa, taiatsɛ lɛ, kitã akɛ amɛbaaye lɛ anɔkwa. Abaatsɛ maji nɛɛ ateŋ ekome akɛ Maŋ Ni Kumɔɔ Nii Eshwieɔ Shi.

19 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, abaama afɔleshaa latɛ ko yɛ Ejipt shikpɔŋ lɛ teŋ tuuntu ahã Yehowa, kɛ akulashiŋ ko yɛ ehusu lɛ naa ahã Yehowa. 20 Ebaafee okadi kɛ odaseyeli ehã Yehowa, taiatsɛ lɛ, yɛ Ejipt shikpɔŋ lɛ nɔ; ejaakɛ amɛbaabo amɛtsɛ Yehowa yɛ yiwalɔi lɛ ahewɔ, ni ebaatsu yiwalaherelɔ ko, mɔ wulu ko, koni ebahere amɛ. 21 Ni Yehowa baahã Ejiptbii lɛ ale mɔ ni eji, ni Ejiptbii lɛ baale Yehowa yɛ nakai gbi lɛ nɔ, ni amɛbaashã afɔlei, ni amɛkɛ nikeenii baaba, ni amɛbaawo Yehowa shi ni amɛbaaye nɔ. 22 Yehowa baatswa Ejipt nɔ,+ ebaatswa lɛ nɔ, ni ebaatsa lɛ; ni amɛbaaku amɛsɛɛ kɛya Yehowa ŋɔɔ, ni ebaabo amɛfaikpamɔi lɛ toi, ni ebaatsa amɛ.

23 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, gbɛjegbɛ+ ko baakã shi kɛjɛ Ejipt kɛya Asiria. Kɛkɛ lɛ, Asiria baaba Ejipt, ni Ejipt hu baaya Asiria, ni Ejipt baafata Asiria he ni amɛjá Nyɔŋmɔ. 24 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Israel baafee mɔ ni ji etɛ ni fata Ejipt kɛ Asiria he,+ ni ebaatsɔ jɔɔmɔ yɛ shikpɔŋ lɛ teŋ, 25 ejaakɛ Yehowa, taiatsɛ lɛ, baajɔɔ lɛ, ebaakɛɛ akɛ: “Ajɔɔ mimaŋ, Ejipt, kɛ mininenaa nitsumɔ, Asiria, kɛ migboshinii, Israel.”+

20 Afi nɔ ni Asiria maŋtsɛ Sargon tsu Tartan lɛ* kɛba Ashdod+ lɛ, ekɛ Ashdod bawu ta ni eŋɔ maŋ lɛ.+ 2 Nakai be lɛ mli lɛ, Yehowa tsɔ Amoz binuu Yesaia+ nɔ ewie akɛ: “Yaa ni oyajie kpekpe* lɛ yɛ ohɛ, ni ojie otokotai lɛ hu yɛ onane.” Ni efee nakai, ni enyiɛ kɛ ehe folo* kɛ enane hu folo.

3 Kɛkɛ ni Yehowa kɛɛ akɛ: “Bɔ ni mitsulɔ Yesaia enyiɛ kɛ ehe folo kɛ enane folo afii etɛ akɛ okadi+ kɛ gbalɛ kɛhã Ejipt+ kɛ Etiopia+ lɛ, 4 nakai nɔŋŋ Asiria maŋtsɛ lɛ baakpala Ejiptbii+ ni aŋɔ amɛ nom kɛ Etiopiabii ni ashwie amɛ kɛje amɛshikpɔŋ lɛ nɔ lɛ kɛya, gbekɛbii hii kɛ hii onukpai, mɛi ni hiɛ amɛhe folo kɛ mɛi ni hiɛ amɛnane folo ni aana amɛdunaa, ni ji Ejipt yayaiaŋ* lɛ. 5 Ni amɛtsui baafã ni amɛhiɛ baagboi yɛ amɛhiɛnɔkamɔ ni ji Etiopia lɛ, kɛ nɔ ni amɛkɛshwãa ni ji Ejipt* lɛ hewɔ. 6 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, ŋshɔnaabii nɛɛ baakɛɛ akɛ, ‘Nyɛkwɛa nɔ ni eba mɔ ni wɔhiɛ kã enɔ ni wɔjo foi kɛtee eŋɔɔ koni eye ebua wɔ ni ejie wɔ kɛje Asiria maŋtsɛ lɛ dɛŋ lɛ nɔ! Agbɛnɛ, te wɔɔfee tɛŋŋ wɔje mli lɛ?’”

21 Sane ni awie ashi ŋshɔnaa ŋa* lɛ nɛ:+

Eeba tamɔ kɔɔyɔɔ ni naa wa ni miitswa kɛmiijɛ wuoyigbɛ,

Kɛjɛ ŋa lɛ nɔ, kɛjɛ jeŋmaŋ* ko ni he yɔɔ gbeyei lɛ nɔ.+

 2 Ajie ninaa ko ni yɔɔ gbeyei kpo atsɔɔ mi:

Mɔ ni yeee anɔkwa lɛ miimale,

Ni hiɛkpatalɔ lɛ miikpãtã nii ahiɛ.

Bo Elam, kwɔɔ kɛya, Bo Media,+ wo ka!

Mahã kɛ̃ɛmɔ ni yoo* lɛ ehã mɛi kɛ̃mɔɔ lɛ fɛɛ sɛɛ afo.+

 3 No hewɔ ni miipiŋ waa* lɛ.+

Miipiŋ waa,

Tamɔ yoo ni fɔmɔ eta ehe ni miikɔmɔ.

Mihao aahu akɛ, minuuu nii;

Mifee basaa aahu akɛ, minaaa nɔ ko.

 4 Mitsui miitswa kplakpla; gbeyei emɔ mi.

Gbɛkɛnaashi ni mishweɔ lɛ ehã miikpokpo.

 5 Nyɛŋmɛa okpɔlɔ lɛ, ni nyɛtoa sɛii lɛ!

Nyɛyea ni nyɛnua!+

Nyɛ lumɛi, nyɛtea shi, nyɛfɔa tsɛŋ* lɛ mu!

 6 Ejaakɛ nɔ ni Yehowa kɛɛ mi nɛ:

“Yaa ni oyahã mɔ ko abu, ni ohã ejaje nɔ ni ebaana.”

 7 Ni ena ta shwiili kɛ ehe okpɔŋɔi,

Ta shwiili kɛ ehe tejii,

Ta shwiili kɛ ehe afukpɔŋɔi.

Egbɛ ehiŋmɛiiaŋ waa, ekwɛ lɛ jogbaŋŋ.

 8 Kɛkɛ ni ebo tamɔ jata ekɛɛ:

“Ao Yehowa, midamɔɔ buu mɔɔ lɛ nɔ daa jetsɛremɔ,

Ni midamɔɔ mibuuhe lɛ daa jenamɔ.+

 9 Kwɛmɔ nɔ ni baa:

Hii tara ta shwiili mli kɛ ehe okpɔŋɔi!”+

Kɛkɛ ni ebo ekɛɛ akɛ:

“Yoo lɛ egbee shi! Babilon egbee shi!+

Etsirɛ yoo lɛ nyɔŋmɔi lɛ ahe amagai lɛ fɛɛ etswia shi ni amɛkumɔ!”+

10 Ao mimaŋ ni anaanaa amɛnɔ,

Miŋmaagbeemɔhe lɛ mli yibii,*+

Mikɛɛ nyɛ nɔ ni minu kɛjɛ Yehowa, taiatsɛ lɛ, Israel Nyɔŋmɔ lɛ ŋɔɔ.

11 Sane ni awie ashi Duma* lɛ nɛ:

Mɔ ko miibo miitsɛ mi kɛmiijɛ Seir akɛ:+

“Bulɔ, te nyɔɔŋ lɛ mli yɔɔ tɛŋŋ?*

Bulɔ, te nyɔɔŋ lɛ mli yɔɔ tɛŋŋ?”*

12 Bulɔ lɛ kɛɛ akɛ:

“Je miitsɛre, ni je baana hu.

Kɛ́ nyɛbaabi lɛ, nyɛbia.

Nyɛkua nyɛsɛɛ nyɛbaa ekoŋŋ!”

13 Sane ni awie ashi ŋa kpataa lɛ nɛ:

Ao Dedan+ gbɛfalɔi akuu,

Nyɛbaaye jenamɔ lɛ yɛ koo lɛ mli yɛ ŋa kpataa lɛ nɔ.

14 Nyɛ mɛi ni nyɛyɔɔ Tema+ shikpɔŋ lɛ nɔ,

Nyɛkɛ nu ayakpea mɔ ni kumai yeɔ lɛ lɛ,

Ni nyɛkɛ blodo hu ayakpea mɔ ni miijo foi lɛ.

15 Ejaakɛ amɛjo foi kɛje klantei anaa, kɛje klante ni agbala naa,

Kɛje gãi ni adɔ mli lɛ naa, kɛje ta ni kpãtãa nii ahiɛ lɛ naa.

16 Ejaakɛ nɔ ni Yehowa kɛɛ mi nɛ: “Biɛ afi pɛpɛɛpɛ, tamɔ bɔ ni apaafonyo buɔ efii lɛ,* Kedar+ anunyam lɛ fɛɛ sɛɛ baafo. 17 Kedar asraafoi lɛ ateŋ gãitsɛlɔi ni baashwɛ lɛ ayi faŋ, ejaakɛ Yehowa, Israel Nyɔŋmɔ lɛ ewie.”

22 Sane ni awie yɛ Ninaa Jɔɔ* lɛ he lɛ nɛ:+

Mɛni feɔ bo hewɔ ni okɛ omɛi lɛ fɛɛ ekwɔ kɛtee tsũi ayiteŋ nɛɛ?

 2 Basabasafeemɔ eyi omli obɔ,

Maŋ ni feɔ hoo, maŋ ni mli efili lɛ.

Jeee klante akɛgbe omɛi ni egboi lɛ,

Ni jeee ta mli hu agbe amɛ yɛ.+

 3 Onɔyelɔi ni yitseiaŋ wala lɛ fɛɛ ejo foi.+

Amɔmɔ amɛ be ni ahiɛɛɛ gãi po.

Amɔmɔ mɛi fɛɛ ni ana lɛ,+

Eyɛ mli akɛ amɛjo foi kɛtee shɔŋŋ.

 4 No hewɔ ni mikɛɛ akɛ: “Nyɛjiea nyɛhiŋmɛii kɛjea minɔ,

Ni mafó waa lɛ.+

Nyɛkagbaa nyɛhe naa nyɛshɛjea mimii

Yɛ mimaŋ lɛ biyoo lɛ hiɛkpatamɔ lɛ* hewɔ.+

 5 Ejaakɛ eji yiŋfutumɔ kɛ butumɔ kɛ tsuifãa gbi,+

Yɛ Ninaa Jɔɔ lɛ mli,

Ni ejɛ Nuŋtsɔ Ofe, Yehowa, taiatsɛ lɛ ŋɔɔ.

Abaakumɔ gbogbo lɛ+

Ni abaafó kɛya gɔŋ lɛ nɔ.

 6 Elam+ ewó egãimlibii kotoku lɛ

Kɛ shwiilii kɛ amɛhe okpɔŋɔi ni mɛi tara mli lɛ,*

Ni Kir+ ejie tsɛŋ lɛ kɛje nɔ ni akɛha he lɛ mli.*

 7 Ojɔi kpakpai lɛ amli

Baayimɔ kɛ ta shwiilii,

Ni okpɔŋɔi* lɛ baabadamɔ agbó lɛ naa,

 8 Ni abaajie gbogbo ni buɔ Yuda he* lɛ.

“Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, okɛ ohiɛ baafɔ̃ tawuu nii ni yɔɔ Koo Shĩa lɛ mli lɛ nɔ,+ 9 ni nyɛbaana fɔji babaoo yɛ David Maŋ lɛ gbogboi lɛ amli.+ Ni nyɛbaabua jɔɔŋgbɛ kpaakpo lɛ mli nui lɛ anaa nyɛto.*+ 10 Nyɛbaakane Yerusalem tsũi lɛ, ni nyɛbaakumɔ tsũi lɛ koni nyɛkɛwaje gbogbo lɛ. 11 Ni nyɛbaafee he ko yɛ gbogboi enyɔ lɛ ateŋ ni nyɛkɛbua kpaakpo momo lɛ mli nu lɛ naa nyɛto, shi nyɛkɛ nyɛhiɛ efɔ̃ŋ e-Feelɔ Kpele lɛ nɔ, ni nyɛnaŋ mɔ ni fee enɛ kɛjɛ blema tɔ̃ɔ lɛ.

12 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Nuŋtsɔ Ofe, Yehowa, taiatsɛ lɛ,

Baabi ni nyɛfó ni nyɛwo yara,+

Ni nyɛku nyɛyitsɔi ni nyɛbumɔ kpekpei.*

13 Shi nyɛbaanya ni nyɛmli baafili nyɛ moŋ,

Nyɛbaagbe tsinai, ni nyɛbaagbe gwantɛŋi,

Nyɛbaaye loo, ni nyɛbaanu wain.+

Nyɛbaakɛɛ akɛ, ‘Nyɛhãa wɔyea ni wɔnua, ejaakɛ wɔ́ lɛ wɔbaagboi.’”+

14 Kɛkɛ ni Yehowa, taiatsɛ lɛ, jie enɛ kpo yɛ mitoiiaŋ akɛ: “‘Akpãtãŋ nyɛtɔmɔ nɛɛ kɛyashi nyɛ fɛɛ nyɛbaagboi,’+ mi, Nuŋtsɔ Ofe, Yehowa, taiatsɛ lɛ, mikɛɛ.”

15 Nɔ ni Nuŋtsɔ Ofe, Yehowa, taiatsɛ lɛ, kɛɛ nɛ: “Yaa ni oyanina shĩa nɔkwɛlɔ nɛɛ, Shebna,+ mɔ ni kwɛɔ shĩa* lɛ nɔ lɛ, ni okɛɛ lɛ akɛ, 16 ‘Mɛni oyɔɔ yɛ biɛ, ni onamɔ yɔɔ biɛ hewɔ ni okpɛ́ gbonyobu ohã ohe yɛ biɛ lɛ?’ Eekpɛ́ egbonyobu yɛ he grɔŋŋ ko; eekpɛ́ tɛsaa ko mli koni ekɛfee ehejɔɔmɔhe.* 17 ‘Ao gbɔmɔ, Yehowa baawó bo kɛtswa shi waa, ni ebaamɔ omli kpɛŋŋ. 18 Ebaakota bo ni ebaafɔ̃ bo tamɔ bɔɔlu kɛya shikpɔŋ agbo ko nɔ. Jɛmɛ obaayagbo yɛ, ni jɛmɛ onunyam shwiilii lɛ baahi, hiɛshishwiemɔ kɛhã onuŋtsɔ shĩa lɛ. 19 Ni mashwie bo kɛje ogbɛhe lɛ, ni mahe onitsumɔ lɛ yɛ odɛŋ.

20 “‘Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, matsɛ mitsulɔ Eliakim,+ Hilkia binuu lɛ, 21 ni mikɛ otade kakadaŋŋ lɛ baawo lɛ, ni mikɛ nɔ ni okɛfiɔ omli lɛ baafi emli kpɛŋŋ,+ ni mikɛ ohewalɛ* lɛ baahã lɛ. Ni lɛ ebaatsɔ tsɛ ehã mɛi ni yɔɔ Yerusalem lɛ kɛ Yuda shĩa lɛ. 22 Ni mikɛ David shĩa lɛ samfee+ lɛ baafɔ̃ ekɔɔŋ nɔ. Ebaagbele ni mɔ ko ŋaŋ; ni ebaaŋa ni mɔ ko gbeleŋ. 23 Maka lɛ tamɔ tso kɛ enaa piɔpiɔ mawo he ko ni wa, ni ebaatsɔ anunyam maŋtsɛ sɛi ehã etsɛ shĩa lɛ. 24 Ni amɛkɛ etsɛ shĩa lɛ anunyam* lɛ fɛɛ baatsotsoro enɔ, seshibii lɛ kɛ shwiei lɛ, kɛ tsɛnsii bibii lɛ fɛɛ, kɛ tsɛnsii agboi lɛ, kɛ kɔɔpoi agboi lɛ fɛɛ.

25 “‘Nakai gbi lɛ nɔ lɛ,’ Yehowa, taiatsɛ lɛ kɛɛ, ‘abaafã tso kɛ enaa piɔpiɔ ni aka awo he ko ni wa lɛ,+ ni abaafo ni ebaagbee shi, ni nɔ ni tsotsoro nɔ lɛ baagbee shi ni ehiɛ baakpãtã, ejaakɛ Yehowa diɛŋtsɛ ewie.’”

23 Sane ni awie yɛ Tiro+ he lɛ nɛ:

Nyɛ Tarshish+ meelei, nyɛwoa yara!

Ejaakɛ akpãtã lɛjiadaamɔhe lɛ hiɛ; anyɛŋ abote mli dɔŋŋ.

Ajɛ Kitim+ shikpɔŋ lɛ nɔ ahã amɛle.

 2 Nyɛ ŋshɔnaa bii, nyɛfea diŋŋ.

Jarayelɔi ni jɛ Sidon+ ni foɔ ŋshɔ lɛ eyi omli obɔ.

 3 Nui babaoo ahiɛ atsɔɔ ni akɛ Shihor*+ nibaa nii* lɛ baa,

Nilo nikpamɔ lɛ, eshika lɛ,

Akɛ jeŋmaji lɛ asɛɛnamɔ lɛ baa eŋɔɔ.+

 4 Bo Sidon, ŋshɔnaa teemɔhe lɛ, ohiɛ agbo,

Ejaakɛ ŋshɔ lɛ kɛɛ akɛ:

“Mikɔmɔko pɛŋ, ni mifɔko hu,

Ni mikwɛko oblahii, ni mitsɔseko oblayei* hu.”+

 5 Bɔ ni Ejipt+ he amaniɛbɔɔ lɛ hã mɛi nu he lɛ,

Nakai mɛi baahao yɛ Tiro+ he amaniɛbɔɔ lɛ he.

 6 Nyɛ ŋshɔnaa bii, nyɛwoa yara!

Nyɛfoa mli kɛyaa Tarshish!

 7 Ani omaŋ lɛ ni mli fili lɛ kɛjɛ blema, kɛjɛ eshishijee beiaŋ lɛ nɛ?

No mli lɛ, enaji kɛ lɛ yaa shikpɔji ni yɔɔ shɔŋŋ lɛ anɔ koni eyahi jɛmɛ.

 8 Namɔ ekpɛ yiŋ nɛɛ eshi Tiro,

Mɔ ni kɛ akekerei buɔ mɛi,

Mɔ ni lumɛi ji ejarayelɔi,

Mɔ ni awoɔ ejarayelɔi lɛ ahiɛ nyam yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ lɛ?+

 9 Yehowa, taiatsɛ lɛ, diɛŋtsɛ ji mɔ ni ekpɛ yiŋ nɛɛ,

Koni efite eshwãa lɛ kɛ ehefɛo lɛ fɛɛ,

Koni eshwie mɛi fɛɛ ni awoɔ amɛhiɛ nyam yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ lɛ ahiɛ shi.+

10 Bo Tarshish biyoo, haa oshikpɔŋ lɛ nɔ tamɔ Nilo Faa lɛ.

He ko bɛ ni afeɔ meelei yɛ* dɔŋŋ.+

11 Ekpã enine mli yɛ ŋshɔ lɛ nɔ;

Ehoso maŋtsɛyelii.

Yehowa efã ni akpãtã Foinike teemɔhei lɛ fɛɛ ahiɛ.+

12 Ni ekɛɛ akɛ: “Omli efiliŋ bo dɔŋŋ,+

Bo mɔ ni awa bo yi, Sidon biyoo oblayoo fro.

Tee shi ni ofo mli kɛya Kitim.+

Jɛmɛ po onáŋ hejɔlɛ.”

13 Naa! Kaldeabii+ lɛ ashikpɔŋ lɛ ni.

Mɛi lɛ nɛ—jeee Asiriabii+ lɛ—

Kaldeabii lɛ ji mɛi ni hã etsɔ he ko ni ŋa kpataa nɔ kooloi hiɔ.

Amɛtswa kpokui ni amɛkɛwoɔ ka;

Amɛfite emɔji lɛ,+

Ni amɛfee maŋ lɛ koikoi.

14 Nyɛ, Tarshish meelei, nyɛwoa yara,

Ejaakɛ afite nyɛteemɔhe lɛ.+

15 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, hiɛ baakpa Tiro nɔ afii 70,+ tamɔ afii abɔ ni maŋtsɛ kome yeɔ lɛ nɔŋŋ. Yɛ afii 70 lɛ naagbee lɛ, nɔ ni baaba Tiro nɔ lɛ baafee tamɔ bɔ ni eji yɛ ashawo yoo lala lɛ mli lɛ, akɛ:

16 “Bo ashawo yoo ni hiɛ ekpa onɔ, kɔ saŋku ni oyakpa shi yɛ maŋ lɛ mli.

Tswaa osaŋku lɛ jogbaŋŋ;

Lá lalai babaoo,

Koni amɛkai bo.”

17 Afii 70 lɛ naagbee lɛ, Yehowa kɛ ejwɛŋmɔ baaba Tiro nɔ, ni ekɛ ehe baawo eshawo nitsumɔ lɛ mli ekoŋŋ kɛhe shika, ni ekɛ je lɛ mli maŋtsɛyelii fɛɛ ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ hiɛ lɛ baabɔ ajwamaŋ. 18 Shi esɛɛnamɔ lɛ kɛ shika ni ebaaná kɛjɛ eshawo nitsumɔ lɛ mli lɛ baafee nɔ ko krɔŋkrɔŋ ehã Yehowa. Abuaŋ naa, ni atiaŋ naa hu, ejaakɛ shika ni ebaaná kɛjɛ eshawo nitsumɔ lɛ mli lɛ baatsɔ mɛi ni yɔɔ Yehowa hiɛ lɛ anii, koni amɛye ni amɛtɔrɔ ni amɛwo atadei fɛfɛji.+

24 Naa! Yehowa miijie mɔ fɛɛ mɔ kɛmiije shikpɔŋ lɛ nɔ koni etsɔ amaŋfɔ.+

Etsɔ shikpɔŋ lɛ hiɛ ebu shi*+ ni egbɛ mɛi ni yɔɔ nɔ lɛ eshwã.+

 2 Nɔ kome lɛ nɔŋŋ baaba mɔ fɛɛ mɔ nɔ:

Bɔ ni abaafee maŋbii lɛ, nakai nɔŋŋ abaafee osɔfo lɛ,

Bɔ ni abaafee tsulɔ lɛ, nakai nɔŋŋ abaafee enuŋtsɔ,

Bɔ ni abaafee tsulɔ lɛ, nakai nɔŋŋ abaafee enuŋtsɔ yoo,

Bɔ ni abaafee mɔ ni héɔ nii lɛ, nakai nɔŋŋ abaafee mɔ ni hɔ̃ɔ nii lɛ,

Bɔ ni abaafee mɔ ni kɛ nii faa lɛ, nakai nɔŋŋ abaafee mɔ ni faa nii lɛ,

Bɔ ni abaafee mɔ ni ahiɛ lɛ nyɔmɔ lɛ, nakai nɔŋŋ abaafee mɔ ni hiɛ nyɔmɔ lɛ.+

 3 Abaajie nɔ fɛɛ nɔ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ;

Abaaloo nɔ fɛɛ nɔ kɛje nɔ,+

Ejaakɛ Yehowa ji mɔ ni ewie nɛkɛ wiemɔ nɛɛ.

 4 Shikpɔŋ lɛ miiye awerɛho;*+ eefite.

Shikpɔŋ ni baa nii lɛ nɔ miigbi; ehiɛ miikpãtã.

Shikpɔŋ lɛ nɔ gbɔmɛi wuji lɛ miitã.

 5 Mɛi ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ efite shikpɔŋ lɛ,+

Ejaakɛ amɛyeee mlai lɛ anɔ,+

Amɛtsake taomɔ nii lɛ,+

Ni amɛku kpaŋmɔ ni baahe be kplaŋŋ* lɛ mli.+

 6 No hewɔ ni loomɔ kpãtãa shikpɔŋ lɛ hiɛ,+

Ni abu mɛi ni yɔɔ nɔ lɛ fɔ lɛ.

No hewɔ ni mɛi ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ etã,

Ni eshwɛ mɛi fioo pɛ lɛ.+

 7 Wain hee lɛ miiye awerɛho,* wain tso lɛ egbi,+

Ni mɛi ni mli filiɔ amɛ lɛ fɛɛ miiye ŋkɔmɔ.+

 8 Akashaa gbɛɛmɔ ni hãa anyaa lɛ sɛɛ efo;

Mɛi ni feɔ hoo lɛ abolɔmɔ lɛ eba naagbee;

Saŋku gbɛɛmɔ ni hãa anáa miishɛɛ lɛ sɛɛ efo.+

 9 Amɛnuɔ wain ni lala fataaa he,

Ni dãa joɔ yɛ mɛi ni nuɔ lɛ adaaŋ.

10 Akumɔ maŋ ni mɛi ejo foi kɛshi mli lɛ ashwie shi;+

Aŋa shĩa fɛɛ shĩa naa koni mɔ ko akanyɛ ebote mli.

11 Amɛbolɔɔ kɛtaoɔ wain yɛ gbɛjegbɛi lɛ anɔ.

Nyamɔ lalai fɛɛ sɛɛ efo;

Shikpɔŋ lɛ nɔ nyamɔ lɛ etee.+

12 Maŋ lɛ etsɔ koikoi;

Akumɔ agbó lɛ dukuduku.+

13 Ejaakɛ bɔ ni ebaaba yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ yɛ majimaji lɛ ateŋ nɛ:

Ebaafee tamɔ oliv tso ni akpala enɔ yibii atã,+

Tamɔ kpɛkpɛo ni ayeɔ be ni akpa wain yibii atã lɛ.+

14 Amɛbaahole amɛgbei anɔ,

Amɛbaalá nyamɔ lala.

Amɛbaajɛ ŋshɔ lɛ he* amɛjaje Yehowa agbojee lɛ.+

15 No hewɔ ni amɛbaawo Yehowa hiɛ nyam yɛ la kpokpaa lɛ nɔ lɛ;*+

Amɛbaawo Yehowa, Israel Nyɔŋmɔ lɛ gbɛ́i lɛ hiɛ nyam yɛ ŋshɔkpɔi lɛ anɔ.+

16 Wɔmiinu lalai kɛmiijɛ shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ akɛ:

“Jalɔ lɛ hiɛ aba nyam!”*+

Shi mi lɛ, miikɛɛ akɛ: “Miitã loo, miitã loo!

Kpoo hã mi! Mɛi ni yeee anɔkwa lɛ miiye sane ni ejaaa;

Mɛi ni yeee anɔkwa lɛ tsɔɔ gbɛ fɔŋ nɔ amɛyeɔ sane ni ejaaa.”+

17 Bo mɔ ni oyɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ, gbeyei, kɛ bui, kɛ tsɔnei miimɛ bo.+

18 Mɔ fɛɛ mɔ ni joɔ foi yɛ gbɛɛmɔ ni woɔ mɔ he gbeyei naa lɛ, ebaagbee bu lɛ mli,

Ni mɔ fɛɛ mɔ ni baaje kpo kɛjɛ bu lɛ mli kɛba lɛ, tsɔne lɛ baadu lɛ.+

Ejaakɛ abaagbele nui babaoo ni yɔɔ ŋwɛi lɛ anaa,

Ni shikpɔŋ lɛ faneshii lɛ baahoso.

19 Shikpɔŋ lɛ mli egbala;

Ahoso shikpɔŋ lɛ;

Shikpɔŋ lɛ miikpokpo waa.+

20 Shikpɔŋ lɛ miididãa tamɔ mɔ ko ni etɔ dãa,

Ni eehoso kɛmiiya kɛmiiba tamɔ agba ni kɔɔyɔɔ miihoso lɛ.

Etɔmɔ lɛ tsii yɛ enɔ waa,+

Ni ebaagbee shi ni eteŋ shi dɔŋŋ.

21 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Yehowa kɛ ejwɛŋmɔ baaya asraafoi ni yɔɔ ŋwɛi lɛ anɔ

Kɛ shikpɔŋ lɛ nɔ maŋtsɛmɛi lɛ anɔ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ.

22 Ni amɛbaabua amɛhe naa

Tamɔ gboklɛfoi ni abua amɛnaa awo bu mli,

Ni abaawo amɛ tsuŋ yɛ gboklɛfoi abu mli;

Ni gbii babaoo sɛɛ lɛ, abaagbala jwɛŋmɔ kɛya amɛnɔ.

23 Nyɔɔŋtsere ni eye emuu lɛ hiɛ baagbo,

Ni hulu ni miitso lɛ hiɛ baashwie shi,+

Ejaakɛ Yehowa, taiatsɛ lɛ, etsɔ Maŋtsɛ+ yɛ Zion Gɔŋ+ lɛ nɔ kɛ Yerusalem,

Ehiɛ eba nyam yɛ emaŋ onukpai lɛ ahiɛ.*+

25 Ao Yehowa, bo ji mi-Nyɔŋmɔ.

Miiwó onɔ gojoo, miijie ogbɛ́i lɛ yi,

Ejaakɛ ofee naakpɛɛ nibii,+

Nibii ni oto oyiŋ yɛ amɛhe kɛjɛ blema tɔ̃ɔ lɛ,+

Oyeɔ anɔkwa,+ anyɛɔ akɛ hiɛ fɔ̃ɔ onɔ.

 2 Ejaakɛ ohã maŋ ko etsɔ koikoi,

Maŋ ni atswa gbogbo awo he lɛ etsɔ amaŋfɔ.

Gbɔi amɔɔ lɛ jeee maŋ dɔŋŋ;

Amaŋ dɔŋŋ gbi ko gbi ko.

 3 No hewɔ ni maŋ ni he wa baawo ohiɛ nyam lɛ;

Jeŋmaji ni yitseiaŋ wala lɛ amaŋ lɛ baashe bo gbeyei.+

 4 Ejaakɛ otsɔ teemɔhe ohã mɔ ni bɛ yelikɛbualɔ lɛ,

Otsɔ teemɔhe ohã ohiafo lɛ yɛ ehaomɔ be mli,+

Abobaahe yɛ nugbɔnɛmɔ mli,

Kɛ hɔɔŋ hu be ni hulu miitso.+

Kɛ́ mɛi ni yitseiaŋ wala fã kɛba tamɔ bɔ ni nugbɔ ni naa wa nɛɔ shwieɔ gbogbo he,

 5 Tamɔ bɔ ni hulu tsoɔ yɛ shikpɔŋ gbiŋ nɔ lɛ,

Obaa gbɔi ni feɔ hoo lɛ ahoofeemɔ lɛ shi.

Bɔ ni atatu hɔɔŋ yeɔ hulu la nɔ lɛ,

Nakai abaahã mɛi ni yitseiaŋ wala lɛ alala lɛ sɛɛ afo.

 6 Nɛkɛ gɔŋ nɛɛ+ nɔ Yehowa, taiatsɛ lɛ, baaŋmɛ majimaji lɛ fɛɛ okpɔlɔ yɛ

Okpɔlɔ kɛ enɔ niyenii kpakpai,+

Okpɔlɔ kɛ enɔ wain kpakpai,*

Niyenii kpakpai ni wuiaŋfɔ yɔɔ mli,

Wain kpakpai, wain ni atsere nɔ.

 7 Gɔŋ nɛɛ nɔ ebaajie* nɔ ni akɛha majimaji lɛ fɛɛ ahiɛ lɛ

Kɛ nɔhaanɔ* ni alo ni akɛha jeŋmaji lɛ fɛɛ anɔ lɛ yɛ.

 8 Ebaami gbele kɛbaaya* naanɔ,+

Ni Nuŋtsɔ Ofe Yehowa baatsumɔ mɔ fɛɛ mɔ hiɛ yaafonui.+

Ebaajie emaŋ lɛ hiɛgbele lɛ kɛje shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ,

Ejaakɛ Yehowa diɛŋtsɛ ni ewie.

 9 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, amɛbaakɛɛ akɛ:

“Naa! Wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ nɛ!+

Wɔkɛ wɔhiɛ efɔ̃ enɔ,+

Ni ebaahere wɔ.+

Yehowa nɛ!

Wɔkɛ wɔhiɛ efɔ̃ enɔ.

Nyɛhãa wɔnyaa ni wɔmii ashɛa wɔhe yɛ eyiwalaheremɔ lɛ hewɔ.”+

10 Ejaakɛ Yehowa kɛ enine baafɔ̃ gɔŋ nɛɛ nɔ,+

Ni abaanaanaa Moab nɔ yɛ he ni eyɔɔ lɛ+

Tamɔ jwɛi ni anaanaa nɔ yɛ kooloi afei mli.

11 Ebaakpã eniji amli kɛtswa mli

Tamɔ bɔ ni kɛ́ mɔ ko miisere lɛ ekpãa eniji amli kɛtswaa nu lɛ mli koni enyɛ esere lɛ,

Ni ebaaba ehenɔwomɔ lɛ shi+

Be ni ekɛ eniji lɛ tswaa lɛ yɛ ŋaa mli lɛ.

12 Ni omaŋ ni atswa gbogbo awo he, ogbogboi ni kwɔlɔ ni buɔ ohe lɛ,

Ebaakumɔ eshwie shi;

Ebaatsi etswa shi kɛtswa mulu lɛ mli.

26 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, lala ni abaalá+ yɛ Yuda shikpɔŋ+ lɛ nɔ lɛ nɛ:

“Wɔyɛ maŋ ni he wa.+

Ekɛ yiwalaheremɔ feɔ ehe gbogboi kɛ egbogboi lɛ asɛɛ kpokui.+

 2 Nyɛgbelea agbói+ lɛ koni jeŋmaŋ ni ja lɛ abote mli,

Jeŋmaŋ ni yeɔ anɔkwa lɛ.

 3 Obaakwɛ mɛi ni kɛ amɛhe fɔ̃ɔ onɔ kwraa lɛ anɔ;*

Obaahã amɛná toiŋjɔlɛ daa,+

Ejaakɛ bo onɔ amɛkɛ amɛhiɛ efɔ̃.+

 4 Nyɛkɛ nyɛhiɛ afɔ̃a Yehowa nɔ be fɛɛ be,+

Ejaakɛ naanɔ Tɛsaa+ ji Yah* Yehowa.

 5 Ejaakɛ eba mɛi ni yɔɔ ŋwɛi shɔŋŋ lɛ, maŋ ni nɔ kwɔ lɛ shi.

Ebaa lɛ shi,

Ebaa lɛ shi kɛbaa shikpɔŋ;

Eshɛɔ lɛ efɔ̃ɔ mulu mli.

 6 Akɛ nane baanaanaa enɔ,

Mɛi ni naa nɔ lɛ anaji, mɛi ni bɛ yelikɛbualɔ lɛ anajifaamɔi.”

 7 Jalɔ gbɛ* lɛ ja.*

Akɛni oja hewɔ lɛ,

Obaahã gbɛ ni jalɔ nyiɛ nɔ lɛ nɔ aja.

 8 Ao Yehowa, be ni wɔnyiɛ okojomɔi lɛ agbɛ lɛ nɔ lɛ,

Bo onɔ wɔhiɛ kã.

Wɔtsui* shweɔ ogbɛ́i lɛ kɛ okaimɔ lɛ.*

 9 Migbɔmɔtso muu fɛɛ* shweɔ bo jenamɔ muu fɛɛ,

Anɔkwa, mimumɔ yaa nɔ etaoɔ bo;+

Ejaakɛ kɛ́ okojo shikpɔŋ lɛ,

Mɛi ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ kaseɔ jalɛ nifeemɔ.+

10 Kɛ́ ana mɔ fɔŋ mɔbɔ po lɛ,

Ekaseee jalɛ nifeemɔ.+

Ebaafee efɔŋ yɛ shikpɔŋ ni afeɔ jalɛ nii yɛ nɔ lɛ po nɔ,+

Ni enaŋ Yehowa agbojee lɛ.+

11 Ao Yehowa, owó onine nɔ, shi amɛnaaa.+

Amɛbaana bɔ ni osumɔɔ omaŋ lɛ waa ohãa, ni amɛhiɛ baagboi.

Anɔkwa, ola lɛ baashã ohenyɛlɔi lɛ.

12 Ao Yehowa, obaahã wɔ toiŋjɔlɛ,+

Ejaakɛ nɔ fɛɛ nɔ ni wɔfee lɛ

Bo ohã wɔnyɛ wɔfee.

13 Ao Yehowa, wɔ-Nyɔŋmɔ, yɛ osɛɛ lɛ, nuŋtsɔmɛi krokomɛi eye wɔnɔ,+

Shi bo pɛ ogbɛ́i wɔtsɛɔ.+

14 Amɛgboi; amɛhiŋ shi.

Amɛgboi ni amɛbɛ hewalɛ dɔŋŋ, ni amɛteŋ shi.+

Ejaakɛ ogbala ojwɛŋmɔ kɛtee amɛnɔ

Koni okpãtã amɛhiɛ, ni ogbe amɛgbɛ́i kwraa.

15 Ao Yehowa, ohã jeŋmaŋ lɛ eda,

Ohã jeŋmaŋ lɛ eda;

Owo ohiɛ nyam.+

Ogbele shikpɔŋ lɛ husui lɛ fɛɛ amli waa.+

16 Ao Yehowa, kɛ́ amɛyaje haomɔ mli lɛ, amɛbaa oŋɔɔ;

Kɛ́ otsɔse amɛ lɛ, amɛfɔseɔ amɛtsuiŋ amɛshwieɔ ohiɛ dioo yɛ sɔlemɔ mli.+

17 Ao Yehowa, bɔ ni yoo ni hiɛ musu ni eshwɛ fioo ebaafɔ

Kɔ̃mɔɔ ni ebolɔɔ yɛ ekɔ̃ɔmɔ lɛ mli lɛ,

Nakai wɔ hu wɔfee yɛ ohewɔ.

18 Wɔná musu, ni wɔkɔ̃mɔ,

Shi etamɔ nɔ ni wɔfɔ kɔɔyɔɔ.

Wɔkɛ yiwalaheremɔ bako shikpɔŋ lɛ nɔ,

Ni afɔɔɔ mɔ ko koni ehi shikpɔŋ lɛ nɔ.

19 “Omɛi ni egboi lɛ baaba wala mli.

Migbohii* lɛ baate shi.+

Nyɛ mɛi ni nyɛyɔɔ mulu mli,+

Nyɛhiɛ atsɛ̃a ni nyɛláa nyamɔ lala!

Ejaakɛ obɔ́ lɛ, leebi bɔ́* ni,

Ni shikpɔŋ lɛ baahã mɛi ni egboi ni bɛ hewalɛ dɔŋŋ lɛ aba wala mli.*

20 Mimaŋ, nyɛyaa, nyɛyabotea nyɛsɛɛtsui lɛ amli,

Ni nyɛŋamɔa nyɛshinai lɛ nyɛwoa nyɛyi.+

Nyɛtea nyɛhe be fioo ko

Kɛyashi mlifu* lɛ baaho aya.+

21 Ejaakɛ naa! Yehowa jɛ eshihilɛhe lɛ kɛmiiba

Koni ekɛ mɛi ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ ababu amɛtɔmɔ lɛ he akɔntaa,

Ni shikpɔŋ lɛ baahã ana lashishwiemɔ ni yɔɔ enɔ lɛ

Ni ehaŋ mɛi ni agbe yɛ enɔ lɛ anɔ dɔŋŋ.”

27 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Yehowa baahiɛ eklante+ agbo ni naa ba ni yɔɔ hewalɛ lɛ,

Ni ekɛ ejwɛŋmɔ baaya Leviatan* lɛ, onufu ni nyiɛɔ lɔgɔligi lɛ nɔ,

Leviatan lɛ, onufu ni kotaa ehe lɛ nɔ,

Ni ebaagbe kooloo agbo ni yɔɔ ŋshɔ lɛ mli lɛ.

 2 Lá ohã yoo lɛ* yɛ nakai gbi lɛ nɔ akɛ:

“Wain ŋmɔ ni ewain tswaa afu!+

 3 Mi, Yehowa, miikwɛ enɔ.*+

Mishwieɔ enɔ nu be fɛɛ be.+

Mikwɛɔ enɔ jenamɔ kɛ jetsɛremɔ,

Koni mɔ ko akabafite lɛ.+

 4 Mlifu ko bɛ mimli.+

Namɔ kɛ ŋmei tsei kɛ jwɛi baaba minɔ yɛ ta mli?

Manaanaa amɛnɔ, ni mikɛ la baashã fɛɛ shi kome.

 5 Ja ebaba abo yɛ miteemɔhe lɛ.

Eba ni ekɛ mi abakpãtã;

Ekɛ mi abakpãtã.”

 6 Yɛ gbii ni baa lɛ amli lɛ, Yakob shishifã lɛ baamɔ shi,

Israel baagba afoforo ni ebaawo yibii+

Ni amɛkɛ yibii baawo shikpɔŋ lɛ nɔ obɔ.+

 7 Ani esa akɛ akɛ mɔ ni yiɔ lɛ lɛ tso lɛ atswa lɛ?

Ani esa akɛ agbe lɛ tamɔ emɛi ni agbe lɛ nɔŋŋ?

 8 Be ni okɛ yoo lɛ yeɔ sane ni oshwieɔ lɛ lɛ, obaabo waa.

Ekɛ ekɔɔyɔɔ ni naa wa lɛ baashwie lɛ yɛ bokã kɔɔyɔɔ gbi lɛ nɔ.+

 9 Nɛkɛ ji bɔ ni abaafee akpãtã Yakob tɔmɔ lɛ,+

Ni yibii ni ebaawo be ni ajie ehe esha lɛ kɛtee lɛ nɛ:

Ebaahã tɛi ni akɛfee afɔleshaa latɛ lɛ fɛɛ

Atsɔ tamɔ tsɔɔki ni agbɛlɛ lɛ munyɔmunyɔ,

Ni ashiŋ wɔŋ tsei* loo tsofa-kɛ-ŋmashãa latɛi yɛ jɛmɛ.+

10 Ejaakɛ abaashi maŋ ni atswa gbogbo awo he lɛ mli;

Abaashi hei ni kooloi yayeɔ nii yɛ lɛ afɔ̃ shi, ni ebaatsɔ tamɔ ŋa nɔ.+

Jɛmɛ tsinabi baaye nii, ni ebaabu shi yɛ

Ni ebaaye yoo lɛ tsei aniji lɛ.+

11 Kɛ́ etsei aniji lɛ gbi lɛ,

Yei baaba ni amɛbakumɔ,

Ni amɛkɛyashɛre la.

Ejaakɛ maŋ nɛɛ nuuu nii ashishi.+

No hewɔ ni mɔ ni fee amɛ lɛ enaŋ amɛ mɔbɔ,

Ni mɔ ni shɔ̃ amɛ lɛ edroŋ amɛ lɛ.+

12 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Yehowa baakpala yibii lɛ kɛbaajɛ Faa* lɛ mli nui ni hoɔ lɛ he kɛyashi Ejipt Nujɔɔ+ lɛ he, ni abaabua nyɛnaa ekomekomei, nyɛ Israelbii.+ 13 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, abaakpã tɛtɛrɛmantɛrɛ* wulu ko,+ ni mɛi ni hiɛ miikpãtã yɛ Asiria+ shikpɔŋ lɛ nɔ kɛ mɛi ni egbɛ eshwã Ejipt+ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ baaba ni amɛbakoto Yehowa yɛ gɔŋ krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ yɛ Yerusalem.+

28 Kpoo hã Efraim+ dãatɔlɔi lɛ akekere* ni amɛkɛshwãa* lɛ

Kɛ enunyam fɛfɛo lɛ fɔfɔi ni miigbi,

Ni yɔɔ mɛi ni wain etɔrɔ amɛ dãa lɛ ajɔɔ ni baa nii lɛ yiteŋ lɛ!

 2 Naa! Yehowa yɛ mɔ ko ni he wa ni feɔ ekãa.

Ebaashɛ akekere lɛ efɔ̃ shikpɔŋ lɛ nɔ waa,

Tamɔ nyɔŋmɔŋtɛ ni miinɛ waa ni eeshimɔ, kɔɔyɔɔ ni naa wa ni kpãtãa nii ahiɛ,

Tamɔ nugbɔ ni miinɛ waa ni eeshimɔ.

 3 Efraim dãatɔlɔi lɛ akekere ni amɛkɛshwãa* lɛ,

Akɛ naji baanaanaa nɔ.+

 4 Ni enunyam fɛfɛo lɛ fɔfɔi ni miigbi,

Ni yɔɔ jɔɔ ni baa nii lɛ yiteŋ lɛ,

Baatsɔ tamɔ agbami ni tsu mra dani latsa be lɛ shɛ.

Kɛ́ mɔ ko na lɛ, etseɔ eko ni emiɔ nɔŋŋ.

5 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, Yehowa, taiatsɛ lɛ, baatsɔ anunyam maŋtsɛ fai kɛ fɔfɔi akekere fɛfɛo ehã emaŋbii lɛ ateŋ mɛi ni baashwɛ lɛ.+ 6 Ni ebaatsɔ jalɛsaneyeli mumɔ ehã mɔ ni taa shi ekojoɔ lɛ kɛ mɔ ni hãa mɛi ni fãa agbó lɛ he lɛ hewalɛ.+

 7 Ni wain hãa mɛnɛɛmɛi hu duɔ gbɛ;

Amɛdãji ni naa wala lɛ hãa amɛdidãa.

Dãa ni naa wa hãa osɔfo kɛ gbalɔ duɔ gbɛ;

Wain hãa amɛyiŋ futuɔ amɛ,

Ni amɛdãa ni naa wa lɛ hãa amɛdidãa;

Amɛninaa lɛ hãa amɛduɔ gbɛ,

Ni amɛtɔ̃ɔ yɛ yiŋkpɛɛ* mli.+

 8 Ejaakɛ amɛkpɔlɔi lɛ anɔ eyi obɔ kɛ shwee kpɔtɔɔ

—Ekpa he fɛɛ he.

 9 Namɔ ebaahã lɛ nilee,

Ni namɔ ebaagbala sane lɛ mli ehã?

Mɛi ni nyɛsɛɛ nɛɛ nɔŋŋ atse amɛ fufɔ lɛ?

Mɛi ni nyɛsɛɛ nɛɛ nɔŋŋ akpa amɛ fufɔ hãmɔ lɛ?

10 Ejaakɛ eji “mla nyiɛ mla sɛɛ, mla nyiɛ mla sɛɛ,

Susumɔ kpãa nyiɛ susumɔ kpãa sɛɛ, susumɔ kpãa nyiɛ susumɔ kpãa sɛɛ,+

Fioo yɛ biɛ, fioo yɛ jɛmɛ.”*

11 No hewɔ lɛ, ebaatsɔ mɛi ni haa mumɔ* kɛ maŋsɛɛ wiemɔ nɔ ekɛ nɛkɛ maŋ nɛɛ awie.+ 12 Be ko lɛ, ekɛɛ amɛ akɛ: “Hejɔɔmɔhe lɛ nɛ. Nyɛhãa mɛi ni etɔ amɛ lɛ ajɔa amɛhe; tsuiwoohe lɛ nɛ,” shi amɛbooo toi.+ 13 No hewɔ lɛ, Yehowa wiemɔ lɛ baatsɔ:

“Mla nyiɛ mla sɛɛ, mla nyiɛ mla sɛɛ,

Susumɔ kpãa nyiɛ susumɔ kpãa sɛɛ, susumɔ kpãa nyiɛ susumɔ kpãa sɛɛ,+

Fioo yɛ biɛ, fioo yɛ jɛmɛ,” ahã amɛ,

Koni kɛ́ amɛnyiɛ lɛ,

Amɛtɛrɛ ni amɛya sɛɛsɛɛ ni amɛgbee shi

Ni amɛkumɔ, ni atsɔ amɛ tsɔne, ni adu amɛ.+

14 No hewɔ lɛ, nyɛ mɛi ni nyɛshwãa, nyɛboa Yehowa wiemɔ lɛ toi,

Nyɛ mɛi ni nyɛyeɔ nɛkɛ maŋ nɛɛ nɔ yɛ Yerusalem,

15 Ejaakɛ nyɛkɛɔ akɛ:

“Wɔkɛ Gbele ekpaŋ kpaŋmɔ,+

Ni wɔkɛ Gbonyobu* lɛ eba gbeekpamɔ.*

Kɛ́ nui babaoo lɛ baho lɛ,

Eshɛŋ he ni wɔyɔɔ lɛ,

Ejaakɛ wɔkɛ amale efee wɔbobaahe

Ni wɔyatee wɔhe yɛ amale mli.”+

16 No hewɔ lɛ, nɔ ni Nuŋtsɔ Ofe Yehowa kɛɛ nɛ:

“Naa, mikɛ tɛ+ ko ni aka akwɛ miitswa faneshi yɛ Zion,

Faneshi+ ni ma shi shiŋŋ koŋtɛ+ ni jara wa.

Mɔ fɛɛ mɔ ni heɔ eyeɔ lɛ etsui efaŋ.+

17 Mikɛ jalɛsaneyeli baafee susumɔ kpãa+

Ni mikɛ jalɛ nifeemɔ baafee tsũ jajemɔ kpãa.*+

Nyɔŋmɔŋtɛ baabɛɛ abobaahe ni ji amalei lɛ kɛya,

Ni nui babaoo baaloo teemɔhe lɛ kɛya.

18 Abaafo kpaŋmɔ ni nyɛkɛ Gbele ekpaŋ lɛ mli,

Ni gbeekpamɔ ni yɔɔ nyɛ kɛ Gbonyobu* lɛ teŋ lɛ damɔŋ shi.+

Kɛ́ nui babaoo lɛ baho lɛ

Ebaakpãtã nyɛhiɛ.

19 Shii abɔ ni ebaaho lɛ,

Ebaabɛɛ nyɛ kɛya;+

Ejaakɛ ebaaho daa leebi,

Jetsɛremɔ kɛ jenamɔ fɛɛ.

Gbeyeishemɔ pɛ baahã amɛnu sane lɛ shishi.”

20 Ejaakɛ saa lɛ kɛɛɛ bɔ ni mɔ baanyɛ akpã emli yɛ nɔ

Ni mama ni alo lɛ elɛɛɛ bɔ ni mɔ baanyɛ ekɛha ehe.

21 Ejaakɛ Yehowa baate shi adamɔ shi tamɔ bɔ ni efee yɛ Perazim Gɔŋ lɛ nɔ lɛ,

Ebaahoso ehe tamɔ bɔ ni efee yɛ jɔɔ ni bɛŋkɛ Gibeon lɛ mli lɛ,+

Koni efee enii lɛ—enii ni yɔɔ srɔto kwraa lɛ—

Ni etsu enitsumɔ lɛ—enitsumɔ ni yɔɔ srɔto kwraa lɛ.+

22 No hewɔ lɛ, nyɛkayea fɛo,+

Koni akamia kpãi ni akɛfimɔ nyɛ lɛ amli,

Ejaakɛ minu yɛ Nuŋtsɔ Ofe Yehowa, taiatsɛ lɛ naa akɛ,

Akpɛ mli akɛ abaakpãtã shikpɔŋ lɛ* fɛɛ hiɛ.+

23 Nyɛfea toi, ni nyɛboa migbee toi:

Nyɛkɛ nyɛjwɛŋmɔ abaa biɛ, ni nyɛboa nɔ ni makɛɛ lɛ toi.

24 Ani hulɔ lɛ kɛ tsina kɔi huɔ gbi muu fɛɛ dani eduɔ dumɔwui?

Ani eyaa nɔ etsaa eshikpɔŋ lɛ mli ni ejwaraa emli kpɔi lɛ?+

25 Kɛ́ esaa shikpɔŋ lɛ hiɛ lɛ,

Ani eshwãaa kumin diŋ, ni eduuu kumin,

Ni ani eduuu wiiti, kɛ ŋmaa, kɛ barle* yɛ amɛgbɛhei lɛ

Kɛ spɛlt*+ yɛ ehusui lɛ anɔ?

26 Ejaakɛ etsɔɔ* lɛ nii* yɛ gbɛ kpakpa nɔ;

E-Nyɔŋmɔ lɛ tsɔɔ lɛ gbɛ.+

27 Ejaakɛ akɛ ŋmaagbeemɔ shwiili+ tsɔɔɔ kumin diŋ nɔ,

Ni akɛ shwiili tai* tsɔɔɔ kumin nɔ.

Moŋ lɛ, tso akɛgbeɔ kumin diŋ,

Ni akɛ dɛhiɛmɔtso gbeɔ kumin.

28 Ani mɔ gbeɔ ŋmaa* koni akɛshã blodo?

Dabi, eyaaa nɔ egbeee sɔŋŋ;+

Ni kɛ́ ekɛ ekpɔŋɔi lɛ gbala eshwiili lɛ tai* lɛ kɛtsɔ ŋmaa lɛ nɔ lɛ,

Egbɛlɛɛɛ lɛ.+

29 Enɛ hu jɛ Yehowa, taiatsɛ lɛ ŋɔɔ,

Mɔ ni ŋaawoo* hãa mɔ naa kpɛɔ ehe

Ni etsuɔ nitsumɔi wuji hu lɛ.*+

29 “Kpoo hã Ariel,* Ariel, maŋ ni David yabɔ nsara yɛ mli lɛ!+

Nyɛyaa nɔ daa afi;

Nyɛyaa nɔ nyɛyea nyɛgbii juji+ ni nyɛyeɔ daa afi lɛ.

 2 Shi mahã Ariel+ ahao,

Ni abaaye awerɛho ni abaafó,+

Ni ebaatsɔ tamɔ he ni ashãa afɔle ahãa Nyɔŋmɔ yɛ lɛ ehã mi.+

 3 Mabɔ nsara mawo ohe fɛɛ kɛkpe,

Ni mikɛ tsei baafo afabaŋ mawo ohe

Ni mafee kawoo nibii mawo ohe.+

 4 Ni abaaba bo shi;

Obaajɛ shikpɔŋ lɛ owie,

Ni mulu baafutu owiemɔ lɛ.

Shikpɔŋ lɛ mli ogbee baajɛ kɛba+

Tamɔ mumɔi atsɛlɔ gbee,

Ni obaajɛ mulu lɛ mli owie kɛ loofɔlɔ gbee.

 5 Ohenyɛlɔi* lɛ ayi baafa tamɔ paada munyɔmunyɔ,+

Yiwalɔi lɛ ayi baafa tamɔ ŋmaa* he totoi ni kɔɔyɔɔ eloo.+

Ni ebaaba trukaa ni akpaaa gbɛ.+

 6 Yehowa, taiatsɛ lɛ, baagbala ejwɛŋmɔ kɛba onɔ

Kɛ nugbɔshiimɔ, kɛ shikpɔŋhosomɔ, kɛ hoofeemɔ kpele,

Kɛ kɔɔyɔɔ ni naa wa, kɛ ahum, kɛ la ni tsoɔ grigri.”+

 7 Kɛkɛ lɛ, jeŋmaji babaoo ni wuɔ ta amɛshiɔ Ariel lɛ fɛɛ+

—Mɛi fɛɛ ni wuɔ ta amɛshiɔ lɛ lɛ,

Kpokui ni atswa kɛbɔle ehe lɛ,

Kɛ mɛi ni haoɔ lɛ lɛ—

Baatsɔmɔ tamɔ lamɔ ni alaa, nyɔɔŋ ninaa.

 8 Anɔkwa, ebaafee tamɔ mɔ ko ni hɔmɔ miiye lɛ ni eela akɛ eeye nii,

Shi be ni ehiɛ tsɛ̃ɔ lɛ, hɔmɔ miiye lɛ lolo,*

Ni ebaafee tamɔ mɔ ko ni kumai miiye lɛ ni eela akɛ eenu nu,

Shi be ni ehiɛ tsɛ̃ɔ lɛ, etɔ lɛ ni kumai miiye lɛ lolo.*

Nakai ebaaba jeŋmaji babaoo

Ni wuɔ ta amɛshiɔ Zion Gɔŋ+ lɛ fɛɛ anɔ.

 9 Nyɛhe ajɔ̃a nyɛhe ni nyɛnaa akpɛa nyɛhe;+

Nyɛhaa nyɛhiɛ koni nyɛkana nii.+

Amɛtɔrɔ dãa, shi jeee kɛ wain;

Amɛmiididãa, shi jeee kɛ dãa ni wa.

10 Ejaakɛ Yehowa efɔse wɔ ni tsii mumɔ eshwie nyɛnɔ;+

Eŋamɔ nyɛhiŋmɛii, ni ji gbalɔi lɛ,+

Ni nyɛyitsei, ni ji ninalɔi lɛ, eha amɛnɔ.+

11 Ninaa fɛɛ ninaa etsɔ tamɔ wolo ni asɔo naa yɛ nyɛhiɛ.+ Kɛ́ amɛkɛhã mɔ ko ni le nikanemɔ ni amɛkɛɛ lɛ akɛ: “Ofainɛ, kanemɔ enɛ waa” lɛ, ebaakɛɛ akɛ: “Minyɛŋ makane ejaakɛ asɔo naa.” 12 Ni kɛ́ amɛkɛhã mɔ ko ni leee nikanemɔ ni amɛkɛɛ lɛ akɛ: “Ofainɛ, kanemɔ enɛ” lɛ, ebaakɛɛ akɛ: “Mileee nikanemɔ kwraa.”

13 Yehowa kɛɛ: “Maŋ nɛɛ baa miŋɔɔ kɛ amɛnaabu

Ni amɛkɛ amɛnaabu woɔ mihiɛ nyam,+

Shi amɛtsui kɛ mi teŋ jekɛ waa;

Ni amɛsheɔ mi gbeyei yɛ gbɔmɛi akitãi ni atsɔɔ amɛ lɛ hewɔ.+

14 No hewɔ lɛ, miji mɔ ni kɛ maŋ nɛɛ baafee naakpɛɛ nii ekoŋŋ,+

Naakpɛɛ nii ni eko nyiɛ eko sɛɛ;

Ni amɛhiɛshikalɔi lɛ ahiɛshikamɔ lɛ baafite,

Ni amɛhiɛtɛlɔi lɛ aniiashishinumɔ lɛ baalaaje.”*+

15 Kpoo hã mɛi ni bɔɔ mɔdɛŋ fɛɛ ni amɛbaanyɛ koni amɛkɛ amɛyiŋtoi* atee Yehowa lɛ.+

Amɛtsuɔ amɛnitsumɔi lɛ yɛ duŋ mli,

Ni amɛkɛɔ akɛ: “Namɔ naa wɔ?

Namɔ le nɔ ni wɔfeɔ lɛ?”+

16 Kwɛ bɔ ni nyɛkɔ̃dɔ̃ɔ nibii!*

Ani esa akɛ abu gbɛshɔ̃lɔ lɛ tamɔ sũ lɛ nɔŋŋ?+

Ani esa akɛ nɔ ni afee lɛ awie yɛ mɔ ni fee lɛ lɛ he akɛ:

“Jeee lɛ efee mi”?+

Ani esa akɛ nɔ ni ashɔ̃ lɛ awie yɛ eshɔ̃lɔ lɛ he akɛ:

“Enuuu nii ashishi”?+

17 Etsɛŋ kwraa ni Lebanon baatsɔ aduawa ŋmɔ,+

Ni abaabu aduawa ŋmɔ lɛ akɛ koo.+

18 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, toimulɔ baanu wolo lɛ mli wiemɔi,

Ni bɔ ni jeŋ efee kusuu ni ewo duŋ lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, shwilafoi ahiŋmɛii baana nii.+

19 Mɛi ni he jɔ lɛ baanya waa yɛ Yehowa hewɔ,

Ni gbɔmɛi ateŋ ohiafoi lɛ baanya yɛ Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ hewɔ.+

20 Ejaakɛ yiwalɔ lɛ ehiŋ shi dɔŋŋ,

Mɔ ni shwãa lɛ naagbee baaba,

Ni mɛi fɛɛ ni efee klalo akɛ amɛbaaye awui lɛ ahiɛ baakpãtã,+

21 Mɛi ni maleɔ ni amɛhãa mɛi krokomɛi yeɔ fɔ,

Mɛi ni tsɔɔ mɔ ni fãa maŋ lɛ he* yɛ maŋ lɛ agbó lɛ mli lɛ tsɔne,+

Kɛ mɛi ni wieɔ nibii ni bɛ mli ni hãa atsɔɔ jalɔ sane hiɛ abuɔ shi lɛ.+

22 No hewɔ lɛ, naa nɔ ni Yehowa, mɔ ni jie Abraham+ lɛ kɛɔ Yakob shĩa lɛ:

“Yakob hiɛ gboŋ dɔŋŋ,

Ni ehiɛ efeŋ mɔbɔmɔbɔ dɔŋŋ.*+

23 Ejaakɛ kɛ́ ena ebii,

Ni ji mininenaa nitsumɔ lɛ, yɛ emli lɛ,+

Amɛbaawo migbɛ́i lɛ hiɛ nyam;

Hɛɛ, amɛbaawo Yakob Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ hiɛ nyam,

Ni amɛbaashe Israel Nyɔŋmɔ lɛ gbeyei.+

24 Mɛi ni edu gbɛ yɛ amɛjwɛŋmɔ* mli lɛ baanu nii ashishi,

Ni mɛi ni wieɔ huhuuhu lɛ baabo gbɛtsɔɔmɔ toi.”

30 “Kpoo hã bii* toigbolɔi lɛ,”+ Yehowa kɛɛ,

“Mɛi ni tsuɔ yiŋtoi ni jeee minɔ lɛ ahe nii,+

Mɛi ni feɔ kpaŋmɔ,* shi jeee yɛ mimumɔ lɛ naa,

Koni amɛkɛ esha afata esha he lɛ.

 2 Amɛkpelekeɔ shi kɛyaa Ejipt+ ni amɛbiii mi nii,*+

Koni amɛyatao hebuu yɛ Farao shishi*

Koni amɛyaba abo yɛ Ejipt hɔɔŋ lɛ mli!

 3 Shi Farao hebuu lɛ baahã nyɛhiɛ agboi,

Ni abo ni nyɛbaayaba yɛ Ejipt hɔɔŋ lɛ mli lɛ baahã nyɛhiɛ ashwie shi.+

 4 Ejaakɛ elumɛi lɛ yɛ Zoan,+

Ni etsuji lɛ eshɛ Hanes.

 5 Maŋ ni he bɛ sɛɛnamɔ ko kwraa kɛhã amɛ,

Ni nyɛŋ aye abua amɛ, ni amɛnáŋ amɛhe sɛɛ ko

Shi moŋ, hiɛgbele kɛ hiɛshishwiemɔ ji nɔ ni amɛbaanyɛ amɛkɛhã lɛ

Baahã amɛ fɛɛ amɛhiɛ agboi.”+

6 Sane ni awie ashi wuoyigbɛ kooloi lɛ nɛ:

Amɛkɛ amɛjwetrii lɛ shwieɔ tejii anɔ

Ni amɛkɛ amɛnibii lɛ shwieɔ afukpɔŋɔi asɛɛ afui lɛ anɔ

Kɛtsɔɔ shikpɔŋ ni haomɔ kɛ jaramɔ shihilɛ yɔɔ nɔ lɛ nɔ

Shikpɔŋ ni jata, jata ni hũɔ yɔɔ nɔ lɛ nɔ

Shikpɔŋ ni onufu kɛ onufu ni filikiɔ kɛ enaa la* yɔɔ nɔ lɛ nɔ kɛhoɔ.

Shi nibii nɛɛ ahe baŋ sɛɛnamɔ kɛhãŋ maŋ lɛ.

 7 Ejaakɛ sɛɛnamɔ ko kwraa baŋ Ejipt yelikɛbuamɔ lɛ he.+

No hewɔ ni mitsɛɔ lɛ akɛ: “Rahab+ ni ta shi ni enyɛɛɛ efee nɔ ko” lɛ.

 8 “Agbɛnɛ, yaa ni oyaŋma yɛ tao nɔ yɛ amɛhiɛ,

Ni oŋma owo wolo mli,+

Koni ekã shi kɛhã wɔsɛɛ gbi ko

Akɛ odase ni yɔɔ daa.+

 9 Ejaakɛ amɛji maŋ ni tseɔ atua,+ bii* ni maleɔ,+

Bii* ni sumɔɔɔ ni amɛboɔ Yehowa mla* lɛ toi.+

10 Amɛkɛɔ ninalɔi lɛ akɛ, ‘Nyɛkanaa nii,’

Ni amɛkɛɔ gbalɔi lɛ akɛ, ‘Nyɛkagbaa wɔ anɔkwale ninai.+

Nyɛwoa wɔyiteŋ mulu;* nyɛnaa amale ninai.+

11 Nyɛjea gbɛ lɛ nɔ; nyɛgbaa kɛjea nanegbɛ lɛ nɔ.

Nyɛkɛ Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ akabaa wɔhiɛ dɔŋŋ.’”+

12 No hewɔ lɛ, nɔ ni Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ kɛɛ nɛ:

“Akɛni nyɛbooo wiemɔ nɛɛ toi+

Ni nyɛkɛ nyɛhiɛ efɔ̃ shishiumɔ kɛ lakamɔ nɔ

Ni nyɛkpasa nibii nɛɛ hewɔ lɛ,+

13 Nyɛtɔmɔ nɛɛ baatsɔ tamɔ gbogbo ni ekumɔ ehã nyɛ,

Tamɔ gbogbo ni kwɔ ni ekpa ni miihe agbee shi.

Ebaakumɔ eshwie shi trukaa ni akpaaa gbɛ.

14 Ebaakumɔ tamɔ bɔ ni sũ* kɔɔpoo agbo jwaraa lɛ,

Ejwaraa dukuduku aahu akɛ ekukuji lɛ eko eshwɛɛɛ ni abaanyɛ akɔ

Ni akɛje la yɛ latɛ mli

Loo akɛloo nu ni ta he ko.”*

15 Ejaakɛ nɔ ni Nuŋtsɔ Ofe Yehowa, Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ kɛɛ nɛ:

“Kɛji nyɛku nyɛsɛɛ kɛba miŋɔɔ ni nyɛbajɔɔ nyɛhe lɛ, abaahere nyɛyiwala;

Kɛji nyɛhi shi kpoo ni nyɛkɛ nyɛhiɛ fɔ̃ minɔ lɛ, nyɛbaaná hewalɛ.”+

Shi nyɛkpɛlɛɛɛ.+

16 Moŋ lɛ, nyɛkɛɛ akɛ: “Dabi, wɔbaatara okpɔŋɔi anɔ kɛjo foi!”

No hewɔ lɛ, nyɛbaajo foi kɛ̃.

Nyɛkɛɛ hu akɛ: “Wɔbaatara okpɔŋɔi ni he yɔɔ oya anɔ!”+

No hewɔ lɛ, mɛi ni tiuɔ nyɛ lɛ hu ahe baafee oya.+

17 Kɛ́ mɔ kome bo ewo mɛi akpe yi lɛ, amɛhe baakpokpo;+

Kɛ́ mɛi enumɔ bo amɛwo nyɛyi lɛ, nyɛbaajo foi

Kɛyashi nyɛteŋ mɛi ni baashwɛ lɛ baafee tamɔ aflaŋaa tso* ni ma gɔŋ ko nɔ,

Tamɔ tso jaŋŋ ni ma gɔŋkpɔ ko nɔ.+

18 Shi Yehowa eto etsui shi eemɛ* koni edro nyɛ,+

Ni ebaate shi ni ena nyɛ mɔbɔ.+

Ejaakɛ Yehowa lɛ, Nyɔŋmɔ ni yeɔ jalɛ sane ji lɛ.+

Mɛi fɛɛ ni mɛɔ lɛ waa lɛ* yɛ miishɛɛ.+

19 Kɛ́ maŋ lɛ bahi Zion yɛ Yerusalem+ lɛ, ofóŋ dɔŋŋ.+ Kɛ́ enu obolɔmɔ kɛhã yelikɛbuamɔ nɔŋŋ lɛ, bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ, ebaana bo mɔbɔ; kɛ́ enu ohe nɔŋŋ lɛ, ebaahere bo nɔ.+ 20 Eyɛ mli akɛ Yehowa baahã nyɛ haomɔ blodo kɛ yiwaa nu moŋ,+ shi nyɛ-Tsɔɔlɔ Kpele lɛ kɛ ehe eteŋ dɔŋŋ, ni nyɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ kɛ lɛ diɛŋtsɛ ehiŋmɛii baana nyɛ-Tsɔɔlɔ Kpele lɛ.+ 21 Ni kɛ́ nyɛdu gbɛ kɛtsɔ ninejurɔgbɛ jio, nyɛdu gbɛ kɛtsɔ abɛkugbɛ jio lɛ,+ nyɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ kɛ lɛ diɛŋtsɛ etoii baanu wiemɔ ko yɛ esɛɛ akɛ, “Gbɛ lɛ nɛ.+ Nyɛnyiɛa nɔ.”

22 Ni nyɛbaabule jwiɛtɛi ni akɛha nyɛmagai lɛ ahe lɛ, kɛ shika tsuru ni akɛha nyɛdade amagai lɛ ahe lɛ.+ Nyɛbaashɛrɛ amɛ nyɛshwie tamɔ mama ni yoo kɛwoɔ eshishi kɛ́ eefee yei anii lɛ, ni nyɛbaakɛɛ amɛ akɛ, “Nyɛjea biɛ kɛyaa!”*+ 23 Ni ebaahã nugbɔ anɛ ashwie odumɔwui ni odu yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ anɔ,+ ni shikpɔŋ lɛ baaba niyenii* kpakpai babaoo.*+ Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, kooloi ni nyɛlɛɔ lɛ baaye nii yɛ lɛɛhei ni dara.+ 24 Ni tsinai lɛ kɛ tejii lɛ ni tsuɔ nii yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ baaye niyenii kpakpa ni afutu ni akɛ sofi kɛ ŋmɔshi faka esha mli. 25 Ni yɛ gbi ni mɔji lɛ baagbee shi, ni abaagbe mɛi babaoo lɛ nɔ lɛ, fai kɛ nui baaho yɛ gɔji ni kwɔlɔ lɛ fɛɛ anɔ,+ kɛ gɔŋkpɔi ni kwɔlɔ lɛ fɛɛ anɔ. 26 Ni yɛ gbi nɔ ni Yehowa baafi emaŋ ni ekumɔ lɛ,+ ni ebaatsa faji ni amɛná yɛ yi ni eyi amɛ lɛ hewɔ lɛ,+ nyɔɔŋtsere ni eye emuu lɛ baakpɛ tamɔ hulu; ni hulu lɛ hu baakpɛ fe bɔ ni ekpɛɔ bianɛ lɛ toi kpawo,+ tamɔ gbii kpawo hulu kpɛmɔ.

27 Naa! Yehowa gbɛ́i lɛ miiba kɛmiijɛ shɔŋŋ,

Kɛ mlifu ni naa wa kɛ atatu kpii.

Enaabu eyi obɔ kɛ mlifu,

Ni elilɛi tamɔ la ni kpãtãa nii ahiɛ.+

28 Emumɔ lɛ* tamɔ faa ni eyi aahu kɛbata kuɛ he,

Koni ekɛsha jeŋmaji lɛ amli yɛ hiɛkpatamɔ shaanii mli;

Ni manyoflɛ ni baahã majimaji lɛ adu gbɛ baahi amɛdaaŋ.+

29 Shi nyɛbaalá lala tamɔ lala ni nyɛláa gbɛkɛ

Kɛ́ nyɛmiisaa nyɛhe kɛmiihã* gbi jurɔ lɛ,+

Ni nyɛtsui baanya tamɔ mɔ ko

Ni miikpã obɛnta kɛmiinyiɛ gbɛ*

Kɛmiiya Yehowa gɔŋ lɛ nɔ, kɛmiiya Israel Tɛsaa lɛ he.+

30 Yehowa baahã anu enunyam gbee+ lɛ

Ni ebaahã ana enine+ be ni enine baa shi yɛ emlifu ni naa wa+ lɛ mli,

Kɛ la ni kpãtãa nii ahiɛ ni miitso grigri lɛ,+

Kɛ nugbɔnɛmɔ,+ kɛ kɔɔyɔɔ ni naa wa, kɛ nyɔŋmɔŋtɛi.+

31 Ejaakɛ Yehowa gbee lɛ hewɔ lɛ, Asiria baashe gbeyei;+

Ekɛ tso baayi lɛ.+

32 Ni toigbalamɔ tso lɛ eko fɛɛ eko

Ni Yehowa baatswa Asiria

Be ni ewóɔ enine nɔ eshiɔ amɛ yɛ ta mli lɛ,+

Akashaa kɛ saŋku gbɛɛmɔ baafata he.+

33 Ejaakɛ asaa e-Tofet*+ lɛ ato momo;

Asaa ato maŋtsɛ lɛ hu momo.+

Laiku lɛ mli kwɔ ni elɛɛ

Ni la kɛ lai babaoo yɛ mli.

Yehowa mumɔ ni emuɔ ni tamɔ sɔlfa faa lɛ

Baawo mli la.

31 Kpoo hã mɛi ni kpelekeɔ shi kɛyaa Ejipt ni amɛyataoɔ yelikɛbuamɔ yɛ jɛmɛ lɛ,+

Mɛi ni kɛ amɛhe fɔ̃ɔ okpɔŋɔi anɔ,+

Mɛi ni kɛ amɛhiɛ fɔ̃ɔ ta shwiilii anɔ akɛni efa babaoo lɛ hewɔ,

Ni amɛkɛ amɛhiɛ fɔ̃ɔ tayaa okpɔŋɔi* anɔ akɛni amɛhe wala lɛ hewɔ.

Shi amɛkɛ amɛhiɛ efɔ̃ɔɔ Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ,

Ni amɛtaooo Yehowa sɛɛ gbɛ.

 2 Shi lɛ hu ehiɛ kã shi, ni ekɛ sane fɔŋ baaba amɛnɔ,

Ni egbalaŋ ewiemɔ lɛ sɛɛ.

Ebaate shi ewo eshafeelɔi ashĩa lɛ

Kɛ mɛi ni yeɔ amɛbuaa efɔŋfeelɔi lɛ.+

 3 Ejiptbii lɛ, gbɔmɛi kɛkɛ ji amɛ, amɛjeee Nyɔŋmɔ;

Amɛkpɔŋɔi lɛ hu, heloo ji amɛ, amɛjeee mumɔi.+

Kɛ́ Yehowa kpã enine mli lɛ,

Mɔ fɛɛ mɔ ni yeɔ ebuaa mɔ ko lɛ baatɛ

Ni mɔ fɛɛ mɔ ni ayeɔ abuaa lɛ lɛ baagbee shi;

Amɛ fɛɛ amɛhiɛ baakpãtã shi kome.

 4 Ejaakɛ nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ:

“Bɔ ni kɛ́ jata, jatanuu kɛ ekuɛ he tsɔi ni he wa miihũu yɛ kooloo ni egbɔbiɔ he,

Ni atsɛ tookwɛlɔi akuu muu fɛɛ awo lɛ,

Ni esheee amɛgbee gbeyei

Loo amɛhoofeemɔ lɛ hãaa ejo foi lɛ,

Nakai Yehowa, taiatsɛ lɛ baakpeleke shi ni ebawu ta

Yɛ Zion Gɔŋ lɛ kɛ egɔŋkpɔ lɛ nɔ.

 5 Bɔ ni loofɔji filikiɔ kɛbaa shi oya lɛ, nakai Yehowa, taiatsɛ lɛ, baafã Yerusalem he.+

Ebaafã Yerusalem he, ni ebaahere lɛ.

Ebaabaa Yerusalem yi, ni ebaajie lɛ.”

6 “Nyɛ Israelbii, nyɛkua nyɛsɛɛ nyɛbaa mɔ ni nyɛshi lɛ nyɛtee sɛɛ shɔŋŋ lɛ ŋɔɔ.+ 7 Ejaakɛ nakai gbi lɛ nɔ lɛ, mɔ fɛɛ mɔ baakwa ejwiɛtɛi nyɔŋmɔi ni he bɛ sɛɛnamɔ kɛ eshika tsuru nyɔŋmɔi ni he bɛ sɛɛnamɔ ni nyɛkɛ nyɛ diɛŋtsɛ nyɛniji fee kɛfee esha lɛ.

 8 Ni Asirianyo lɛ baagbo yɛ klante ni jeee gbɔmɔ nɔ lɛ naa;

Ni klante ni jeee gbɔmɔ nɔ baakpãtã ehiɛ.+

Ebaajo foi yɛ klante lɛ hewɔ,

Ni abaanyɛ eblahii lɛ anɔ kɛhã nitsumɔ.

 9 Gbeyeishemɔ kɛkɛ baahã etɛsaa lɛ aho aya,

Ni elumɛi lɛ atsui baafã yɛ aflaŋaa tso* hewɔ,”

Nakai Yehowa, mɔ ni la yɔɔ Zion ni edade seremɔ flɔnɔɔ yɔɔ Yerusalem lɛ, kɛɛ.

32 Naa! Maŋtsɛ+ ko baaye nɔ yɛ jalɛ naa,+

Ni lumɛi hu baaye nɔ yɛ jalɛsaneyeli naa.

 2 Ni mɔ fɛɛ mɔ baatsɔ tamɔ teemɔhe* be ni kɔɔyɔɔ miitswa,

Abobaahe* be ni nugbɔ miinɛ,

Tamɔ fai ni hoɔ yɛ shikpɔŋ ni nu bɛ nɔ lɛ nɔ,+

Tamɔ hɔɔŋ ni tɛsaa agbo hãa yɛ shikpɔŋ gbiŋ nɔ.

 3 Ni aŋamɔŋ mɛi ni naa nii lɛ ahiŋmɛii dɔŋŋ,

Ni mɛi ni nuɔ nii lɛ atoii baabo sane toi jogbaŋŋ.

 4 Mɛi ni haa shi lɛ atsui baajwɛŋ nilee nɔ,

Ni mɛi ni haa mumɔ lɛ naa baatse ni amɛbaawie jogbaŋŋ.+

 5 Atsɛŋ kwashia akɛ mɔ ni feɔ ejurɔ dɔŋŋ,

Ni atsɛŋ mɔ ni ebuuu nɔ ko akɛ ablade dɔŋŋ;

 6 Ejaakɛ kwashia baawie kwashiai awiemɔ,

Ni ebaato ŋai fɔji yɛ etsui mli,+

Koni ekwa Nyɔŋmɔ,* ni ewie wiemɔi ni esaaa eshi Yehowa,

Koni ehã mɔ ni hɔmɔ yeɔ lɛ lɛ* akaná nɔ ko eye

Ni mɔ ni kumai yeɔ lɛ lɛ hu akaná nɔ ko enu.

 7 Ŋaa ni mɔ ni ebuuu nɔ ko nɔ ko lɛ tsɔɔ lɛ, efɔŋ sɔŋŋ ni;+

Etsɔɔ hiɛgbejianii ahe ŋaa

Koni ekɛ amalei akpãtã mɔ ni naa nɔ lɛ hiɛ+

Kɛ́ ohiafo lɛ miiwie anɔkwale po.

 8 Shi mɔ ni feɔ ejurɔ lɛ, ejurɔfeemɔ he esusuɔ

Ni ekpaaa ejurɔfeemɔ.*

 9 “Nyɛ yei ni nyɛhe ejɔ nyɛ, nyɛtea shi ni nyɛboa migbee toi!

Nyɛ biyei ni nɔ ko jeee nyɛhe sane,+ nyɛboa nɔ ni mikɛɔ lɛ toi jogbaŋŋ!

10 Biɛ afi kɛ gbii fioo mli lɛ, nyɛ mɛi ni nɔ ko jeee nyɛhe sane lɛ atsui baafã,

Ejaakɛ be ni akpa wain yibii lɛ atã lɛ, abuaŋ yibii ko naa dɔŋŋ.+

11 Nyɛ yei ni nyɛhe ejɔ nyɛ, nyɛhe akpokpoa!

Nyɛ mɛi ni nɔ ko jeee nyɛhe sane, nyɛtsui afãa!

Nyɛkpɔlɔa nyɛhe nibii,

Ni nyɛkɛ kpekpe* aŋmɔa nyɛhɛ.+

12 Nyɛshimɔa nyɛtsitsii kɛyea ŋkɔmɔ

Yɛ nɔ ni eba ŋmɔji ni baa nii pii kɛ wain tsei ni woɔ yibii pii lɛ anɔ lɛ hewɔ.

13 Ejaakɛ ŋmeii kɛ aklatei baaha mimaŋ lɛ shikpɔŋ lɛ nɔ;

Amɛbaaha shĩai ni anyaa yɛ mli lɛ fɛɛ anɔ,

Hɛɛ, amɛbaaha maŋ ni anyaa yɛ mli lɛ nɔ.+

14 Ejaakɛ ashi mɔɔ lɛ afɔ̃ shi;

Ashi maŋ ni afeɔ hoo yɛ mli lɛ afɔ̃ shi.+

Ofel+ kɛ buu mɔɔ lɛ etsɔ he ko ni akɛfeee nɔ ko dɔŋŋ,

Etsɔ he ko ni ŋa mli tejii shwɛɔ yɛ,

He ko ni kooloi akuu yeɔ nii yɛ,+

15 Ebaahi nakai kɛyashi abaafɔse mumɔ lɛ kɛjɛ ŋwɛi ashwie wɔnɔ,+

Ni ŋa lɛ nɔ atsɔ aduawa ŋmɔ,

Ni abu aduawa ŋmɔ akɛ koo.+

16 Kɛkɛ lɛ, jalɛsaneyeli baahi ŋa lɛ nɔ,

Ni jalɛ nifeemɔ baahi aduawa ŋmɔ lɛ mli.+

17 Nɔ ni baajɛ anɔkwa jalɛ nifeemɔ mli aba ji toiŋjɔlɛ,+

Ni yibii ni anɔkwa jalɛ nifeemɔ baawo ji, ebaahã mɛi atsui anyɔ amɛmli ni amɛhi shi shweshweeshwe daa.+

18 Mimaŋ lɛ baahi he ko ni toiŋjɔlɛ babaoo yɔɔ,

Shihilɛhei ni oshãra ko bɛ jɛmɛ kɛ hei ni ajɔɔ he yɛ ni hãa mɛi atsui nyɔɔ amɛmli.+

19 Shi nyɔŋmɔŋtɛi baahã koo lɛ afee tɛtrɛɛ,

Ni maŋ lɛ baakumɔ ashwie shi shwɛtɛɛ.

20 Nyɛ mɛi ni nyɛduɔ nii yɛ fai fɛɛ ahe,

Ni nyɛŋmɛɔ tsinanuu kɛ teji he lɛ yɛ miishɛɛ.”+

33 Kpoo hã bo, bo mɔ ni okpãtãa nii ahiɛ ni akpãtãko ohiɛ;+

Bo mɔ ni olakaa mɛi ni alakako bo!

Kɛ́ okpãtã nii ahiɛ otã lɛ, bo hu abaakpãtã ohiɛ.+

Kɛ́ olaka mɛi otã lɛ, bo hu abaalaka bo.

 2 Ao Yehowa, naa wɔ mɔbɔ.+

Bo onɔ wɔhiɛ kã.

Daa leebi lɛ, tsɔ nine*+ ohã wɔ,

Hɛɛ, tsɔ wɔyiwalaheremɔ yɛ haomɔ be mli.+

 3 Majimaji joɔ foi kɛ́ amɛnu hoofeemɔ he.

Kɛ́ ote shi lɛ, jeŋmaji gbɛɔ shwãa.+

 4 Bɔ ni agãi ni fiteɔ nii waa buaa amɛhe naa lɛ, nakai abaabua ota mli nii lɛ anaa;

Mɛi baaha ota mli nii lɛ tamɔ baalabii pii.

 5 Abaawó Yehowa nɔ gojoo,

Ejaakɛ ehiɔ ŋwɛi tɔ̃ɔ.

Ebaahã jalɛsaneyeli kɛ jalɛ nifeemɔ ayi Zion obɔ.

 6 Lɛ ji mɔ ni hãa obei lɛ maa shi shiŋŋ;

Yiwalaheremɔ,+ kɛ hiɛshikamɔ, kɛ nilee, kɛ Yehowa gbeyeishemɔ+ babaoo

—Enɛ ji ejwetri.

 7 Naa! Amɛhii kãkãlɔi lɛ miibolɔ yɛ gbɛjegbɛ lɛ nɔ;

Toiŋjɔlɛ tsuji lɛ miifó waa.

 8 Mɛi eshi gbɛjegbɛi lɛ anɔ;

Mɔ ko mɔ ko enyiɛɛɛ nanegbɛi lɛ anɔ.

Eku* kpaŋmɔ lɛ mli;

Ekpoo maji lɛ;

Ebuuu gbɔmɔ adesa* ehãaa nɔ ko.+

 9 Shikpɔŋ lɛ miiye awerɛho* ni egbi waa.

Lebanon hiɛ egbo;+ ekpɔtɔ.

Sharon etsɔ tamɔ ŋa kpataa,

Ni Bashan kɛ Karmel ekpala amɛnɔ bai lɛ amɛshwie shi.+

10 Yehowa kɛɛ: “Agbɛnɛ mate shi,

Agbɛnɛ mawó minɔ gojoo;+

Agbɛnɛ mawo mihiɛ nyam.

11 Nyɛhiɛɔ jwɛi gbiŋ musu, ni nyɛfɔɔ ŋmaa* tsei.

Nyɛ diɛŋtsɛ nyɛmumɔ baakpãtã nyɛhiɛ tamɔ la.+

12 Ni majimaji lɛ baatsɔ tamɔ kaaloo ni ashã yɛ la mli.

Abaawo amɛmli la tamɔ ŋmei tsei ni afolɔ ashwie shi.+

13 Nyɛ mɛi ni nyɛyɔɔ shɔŋŋ, nyɛboa nɔ ni mafee lɛ toi!

Ni nyɛ mɛi ni nyɛbɛŋkɛ, nyɛyoa mihewalɛ lɛ!

14 Eshafeelɔi ni yɔɔ Zion lɛ atsui efã;+

Mɛi ni ekwa Nyɔŋmɔ lɛ ahe miikpokpo, amɛmiikɛɛ:

‘Namɔ baanyɛ ahi he ni la ni kpãtãa nii ahiɛ yɔɔ?+

Namɔ baanyɛ ahi la ni anyɛɛɛ agbe he?’

15 Mɔ ni yaa nɔ enyiɛɔ yɛ jalɛ nifeemɔ mli,+

Ni ewieɔ nɔ ni ja,+

Ni esumɔɔɔ ojotswaa kɛ shishiumɔ* nii,

Ni eniji ekpɛlɛɛɛ nyɔɔŋnii ni emɔɔɔ mli hu,+

Ni etsimɔɔ etoi kɛ́ aawie lashishwiemɔ he,

Ni eŋamɔɔ ehiŋmɛii koni ekakwɛ nɔ ko gbonyo lɛ

16 —Ebaahi ŋwɛi shɔŋŋ;

Tɛsai teemɔhei lɛ amli ebobaahe ni yɔɔ shweshweeshwe* lɛ baahi,

Ni abaahã lɛ eblodo,*

Ni enu hu etãŋ.”+

17 Ohiŋmɛii baana maŋtsɛ yɛ enunyam mli;

Amɛbaana shikpɔŋ ko yɛ shɔŋŋ.

18 Obaakai nii ni yɔɔ gbeyei lɛ* yɛ otsui mli akɛ:

“Nɛgbɛ woloŋmalɔ lɛ yɔɔ?

Nɛgbɛ mɔ ni ŋmɛɔ nikeenii* lɛ ekwɛɔ lɛ yɔɔ?+

Nɛgbɛ mɔ ni kaneɔ mɔji lɛ yɔɔ?”

19 Onaŋ maŋ ni ebuuu nɔ ko lɛ dɔŋŋ,

Maŋ ni amɛwiemɔ lɛ wa* aahu akɛ anyɛɛɛ anu shishi,

Ni onyɛɛɛ onu amɛmumɔhaa lilɛi lɛ shishi lɛ.+

20 Naa Zion, wɔgbijurɔyelii lɛ amaŋ lɛ!+

Ohiŋmɛii baana Yerusalem akɛ shihilɛhe ni toiŋjɔlɛ yɔɔ jɛmɛ,

Mama tsũ ni ajieŋ dɔŋŋ.+

Afamɔŋ mama tsũ lɛ he tsei kɛ amɛnaa piɔpiɔi lɛ dɔŋŋ,

Ni ehe kpãi lɛ eko eko tseŋ.

21 Shi Yehowa, Anunyamtsɛ lɛ baahi jɛmɛ ahã wɔ

Tamɔ kpokpaa ni fai yɔɔ nɔ, nujɔi ni lɛɛ,

He ni lɛji wuji nyɛŋ aya

Ni meelei wuji nyɛŋ atsɔ jɛmɛ kɛho.

22 Ejaakɛ Yehowa ji wɔ-Kojolɔ,+

Yehowa ji wɔ-Mlawolɔ,+

Yehowa ji wɔ-Maŋtsɛ;+

Lɛ ji mɔ ni baahere wɔyiwala.+

23 Okpãi lɛ amli baagbɔjɔ;

Amɛnyɛŋ amɛhiɛ abalaa tso* lɛ mli, ni amɛnyɛŋ amɛshi abalaa lɛ.

Nakai be lɛ mli lɛ, abaaja ta mli nii babaoo;

Obubuafo po baaloo pii.+

24 Ni mɛi ni yɔɔ mli lɛ ateŋ mɔ ko ekɛŋ akɛ: “Mibɛ hewalɛ.”*+

Akɛ mɛi ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ atɔmɔ lɛ baake amɛ.+

34 Nyɛ jeŋmaji, nyɛtsia nyɛbɛŋkɛa ni nyɛbaboa toi,

Nyɛ majimaji, nyɛboa toi jogbaŋŋ.

Shikpɔŋ lɛ kɛ nibii ni yɔɔ nɔ lɛ abo toi,

Shikpɔŋ lɛ kɛ enibaa nii lɛ fɛɛ abo toi.

 2 Ejaakɛ Yehowa mli efu jeŋmaji lɛ fɛɛ,+

Emli ewo la ewo amɛsraafoi lɛ fɛɛ.+

Ebaakpãtã amɛhiɛ;

Ebaagbe amɛ.+

 3 Abaashɛrɛ amɛgbohii lɛ ashwie,

Ni amɛgbohii lɛ baaje fu kɛya ŋwɛi tɔ̃ɔ;+

Amɛlá lɛ baahã gɔji lɛ asere.*+

 4 Ŋwɛi asraafoi lɛ fɛɛ baakpɔtɔ,

Ni abaakota ŋwɛi lɛ tamɔ akotaa wolokpo lɛ.

Bɔ ni baa ni egbi kpɔɔ kɛjeɔ wain tso he

Kɛ bɔ ni agbami ni egbi kpɔɔ kɛjeɔ agbami tso he lɛ,

Nakai amɛsraafoi lɛ fɛɛ baagbi.

 5 “Ejaakɛ lá baakpa miklante lɛ he kpɔtɔɔ yɛ ŋwɛi.+

Ebaaba Edom nɔ yɛ kojomɔ mli,+

Maŋ ni mito akɛ makpãtã ehiɛ lɛ.

 6 Yehowa yɛ klante; lá baakpa he kpɔtɔɔ.

Fɔ baakpa he fɛɛ,+

Gwantɛŋhii* kɛ abotiai alá baakpa he,

Gwantɛŋhii asabai amli fɔ baakpa he.

Ejaakɛ Yehowa baashã afɔle yɛ Bozra,

Ebaagbe kooloi babaoo yɛ Edom shikpɔŋ lɛ nɔ.+

 7 Ŋa mli tsinahii lɛ kɛ amɛ baakpeleke shi,

Tsinahii ni darako lɛ kɛ tsinahii ni edara ni he wa lɛ.

Lá baakpa amɛshikpɔŋ lɛ nɔ kpɔtɔɔ,

Ni amɛshikpɔŋ lɛ nɔ mulu lɛ baafɔ kɛ fɔ.”

 8 Ejaakɛ Yehowa yɛ oweletɔɔ gbi,+

Afi ni ekɛbaagbala toi ehã Zion.+

 9 Efai* lɛ baatsɔmɔ kootaa,

Ni eshikpɔŋ lɛ nɔ mulu lɛ baatsɔ sɔlfa,

Ni eshikpɔŋ lɛ baatsɔ tamɔ kootaa ni miitso.

10 Jenamɔ kɛ jetsɛremɔ fɛɛ lɛ, egboŋ;

Elasu lɛ baakwɔ kɛya ŋwɛi daa.

Ebaaya nɔ ehi shi akɛ maŋ ni akpãtã hiɛ kɛjɛ yinɔ kome nɔ kɛmiiya yinɔ kroko nɔ;

Mɔ ko mɔ ko tsɔŋ emli kɛhoŋ dɔŋŋ kɛmiiya naanɔi anaanɔ.+

11 Ŋa nɔ dɔkɔdɔkɔ kɛ kɔtɔkɔ baahi jɛmɛ,

Ni patui kɛ amɛtoii kakadaji kɛ kwaakwaalabitei baahi jɛmɛ.

Ebaakpã susumɔ kpãa kɛ plomo* mli yɛ enɔ

Ni ekɛtsɔɔ akɛ ebaakã shi efolo ni ebaatsɔ amaŋfɔ.

12 Awóŋ ebladei lɛ ateŋ mɔ ko maŋtsɛ,

Ni abuŋ elumɛi lɛ fɛɛ ahãŋ nɔ ko.

13 Ŋmei baakwɛ̃ yɛ emɔji lɛ amli,

Jwɛi kɛ jwɛi ni ŋmei yɔɔ he baakwɛ̃ yɛ emɔji lɛ amli.

Ebaatsɔ ŋa mli gbei ashihilɛhe,+

Okpɔŋɔ-loofɔji* ashihilɛhe.

14 Ŋa kpataa nɔ kooloi kɛ kooloi ni bolɔɔ tamɔ gbei baakpe yɛ jɛmɛ,

Ni ŋa mli abotia* baabo etsɛ enaanyo.

Hɛɛ, gbɛkɛ loofɔlɔ baahi jɛmɛ, ni jɛmɛ ebaajɔɔ ehe yɛ.

15 Onufu ni tsɛ̃ɔ kɛbaa mɔ nɔ lɛ baafee etsu yɛ jɛmɛ, ni ebaaŋmɛ wɔji yɛ jɛmɛ,

Ni ebaafɛlɛ amɛ ni ebua amɛnaa yɛ ehɔɔŋ lɛ mli.

Hɛɛ, laalɔi* baabua amɛhe naa yɛ jɛmɛ, eko fɛɛ eko kɛ ehefatalɔ.

16 Nyɛtaoa Yehowa wolo lɛ mli ni nyɛkanea lɛ waa.

Amɛteŋ ekome folo elaajeŋ;

Eko eko bɛ ni náŋ hefatalɔ,

Ejaakɛ Yehowa naabu ni wo mla lɛ,

Ni emumɔ lɛ ji nɔ ni ebua amɛnaa.

17 Lɛ ji mɔ ni efɔ̃ oshiki ehã amɛ,

Ni lɛ diɛŋtsɛ enine esusu amɛshihilɛhe lɛ ehã amɛ.*

Amɛbaahi jɛmɛ daa;

Amɛbaahi jɛmɛ yɛ yinɔi fɛɛ amli.

35 Ŋa kɛ shikpɔŋ gbiŋ baanya,+

Ni ŋa kpataa mii baashɛ ehe, ni ebaagba afoforo tamɔ safron* fɔfɔi.+

 2 Ebaagba afoforo kɛ̃;+

Emii baashɛ ehe ni ebaalá nyamɔ lala.

Akɛ Lebanon anunyam lɛ baahã lɛ,+

Kɛ Karmel+ kɛ Sharon+ hefɛo lɛ hu.

Amɛbaana Yehowa anunyam lɛ, wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ agbojee lɛ.

 3 Nyɛwajea niji ni mli eje wui lɛ,

Ni nyɛhãa nakutsei ni egbɔjɔ lɛ mli awaa.+

 4 Nyɛkɛa mɛi ni tsui efã lɛ akɛ:

“Nyɛfea ekãa. Nyɛkashea gbeyei.

Naa! Nyɛ-Nyɔŋmɔ lɛ diɛŋtsɛ baaba ebatɔ owele,

Nyɔŋmɔ baaba ni ebagbala nyɛhenyɛlɔi lɛ atoi.+

Ebaaba ni ebahere nyɛyiwala.”+

 5 Nakai be lɛ mli lɛ, abaagbele shwilafoi ahiŋmɛii,+

Ni abaagbele toimulɔi hu atoii.+

 6 Nakai be lɛ mli lɛ, akpakei baatumɔ tamɔ baayelɔ,+

Ni mumuii alilɛii baalá nyamɔ lala.+

Ejaakɛ nui baatue yɛ ŋa nɔ,

Ni fai hu baaho yɛ ŋa kpataa nɔ.

 7 Shikpɔŋ ni hulu eshã lɛ ni egbi lɛ baatsɔ kpaakpo,

Ni nuhiŋmɛii baayi shikpɔŋ ni nu bɛ nɔ lɛ nɔ.+

Ŋa mli gbei ashibumɔhei lɛ,+

Jwɛi fɔ kɛ gãlãi kɛ papiro* tsei baakwɛ̃ yɛ jɛmɛ.

 8 Ni gbɛjegbɛ baahi jɛmɛ,+

Lɛɛlɛŋ, gbɛ ko ni abaatsɛ lɛ Krɔŋkrɔŋfeemɔ Gbɛ.

Mɔ ni he tseee enyiɛŋ nɔ.+

Aje ahã mɛi ni nyiɛɔ gbɛ lɛ nɔ lɛ;

Buulu ko buulu ko eduŋ gbɛ kɛyanyiɛŋ nɔ.

 9 Jata ko jata ko ehiŋ jɛmɛ,

Ni kooloi awuiyelɔi hu baŋ nɔ.

Anaŋ amɛ yɛ jɛmɛ;+

Mɛi ni akpɔ̃ amɛ lɛ pɛ baanyiɛ jɛmɛ.+

10 Mɛi ni Yehowa ekpɔ̃ amɛ lɛ baaku amɛsɛɛ,+ ni amɛbaaba Zion kɛ nyamɔ lala.+

Miishɛɛ ni sɛɛ efooo baatsɔ akekerei ni fimɔ amɛyitsei.+

Nyamɔ kɛ miishɛɛ baatsɔ amɛnɔ,

Ni awerɛho kɛ kɛ̃ɛmɔ baajo foi kɛya.+

36 Yɛ Maŋtsɛ Hezekia nɔyeli afi ni ji 14 lɛ nɔ lɛ, Asiria+ maŋtsɛ Senakerib kwɔ kɛba ni ekɛ Yuda maji fɛɛ ni atswa gbogboi awo amɛhe lɛ bawu, ni eŋɔ amɛ.+ 2 Kɛkɛ ni Asiria maŋtsɛ lɛ tsu Rabshake*+ lɛ kɛ asraafoi babaoo kɛjɛ Lakish+ kɛtee Maŋtsɛ Hezekia ŋɔɔ yɛ Yerusalem. Amɛyadamɔ ŋwɛigbɛ kpaakpo lɛ gɔɔta lɛ,+ ni yɔɔ gbɛ ni yaa niiahefɔlɔi ashikpɔŋ lɛ nɔ lɛ masɛi lɛ he.+ 3 Kɛkɛ ni Eliakim,+ Hilkia binuu lɛ, ni ji mɔ ni kwɛɔ maŋtsɛ shĩa lɛ nɔ lɛ, kɛ Shebna,+ ni ji woloŋmalɔ lɛ, kɛ Yoa, Asaf binuu lɛ, ni ji saji aŋmalalɔ lɛ, je kpo kɛba ni amɛkɛ lɛ bakpe.

4 No hewɔ lɛ, Rabshake lɛ kɛɛ amɛ akɛ: “Nyɛfainɛ, nyɛkɛa Hezekia akɛ, ‘Nɔ ni maŋtsɛ kpeteŋkpele lɛ, ni ji Asiria maŋtsɛ lɛ kɛɛ nɛ: “Mɛni nɔ kwraa okɛ ohiɛ efɔ̃?+ 5 Okɛɔ akɛ, ‘Mile bɔ ni awuɔ ta, ni miyɛ hewalɛ hu,’ shi owiemɔi lɛ naafuu wiemɔi kɛkɛ ni. Namɔ nɔ okɛ ohiɛ efɔ̃ hewɔ ni otse mihiɛ atua lɛ?+ 6 Naa! Okɛ ohiɛ efɔ̃ Ejipt, ni tamɔ gãlã ni eku etã nɛɛ nɔ, nɔ ni kɛ́ mɔ ko yakpasa lɛ, ebaagbu edɛ̃ kɛje kpo lɛ. Nɛkɛ ji bɔ ni Farao, Ejipt maŋtsɛ lɛ ji kɛhã mɛi fɛɛ ni kɛ amɛhiɛ fɔ̃ɔ enɔ lɛ.+ 7 Ni kɛ́ okɛɛ mi akɛ, ‘Wɔkɛ wɔhiɛ efɔ̃ Yehowa, wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ nɔ’ lɛ, ani jeee ehei grɔŋŋi kɛ efɔleshaa latɛi lɛ Hezekia jie+ ni ekɛɛ Yuda kɛ Yerusalem akɛ, ‘Nyɛjáa yɛ afɔleshaa latɛ nɛɛ hiɛ’ lɛ?”’+ 8 No hewɔ lɛ, ofainɛ, jee minuŋtsɔ Asiria+ maŋtsɛ lɛ ŋwane: Mahã bo okpɔŋɔi 2,000 akɛ obaaná mɛi ni baatara nɔ lo. 9 No hewɔ lɛ, ni okɛ ohiɛ efɔ̃ Ejipt nɔ kɛhã shwiilii kɛ okpɔŋɔnɔtaralɔi nɛɛ, te ooofee tɛŋŋ oshwie amralo kome, ni ji minuŋtsɔ tsuji lɛ ateŋ mɔ bibioo kwraa lɛ po lɛ? 10 Ani jeee Yehowa ji mɔ ni tsu mi koni mikwɔ kɛba biɛ ni mibakpãtã shikpɔŋ nɛɛ hiɛ? Yehowa diɛŋtsɛ kɛɛ mi akɛ, ‘Kwɔɔ kɛya ni okɛ shikpɔŋ nɛɛ ayawu ni okpãtã ehiɛ.’”

11 Kɛkɛ ni Eliakim, kɛ Shebna,+ kɛ Yoa kɛɛ Rabshake+ lɛ akɛ: “Ofainɛ, okɛ otsuji awie yɛ Aramaik* wiemɔ mli,+ ejaakɛ wɔnuɔ shishi; okɛ wɔ akawie yɛ Yudafoi lɛ awiemɔ mli, koni mɛi ni yɔɔ gbogbo lɛ nɔ lɛ akanu.”+ 12 Shi Rabshake lɛ kɛɛ akɛ: “Ani nyɛ kɛ nyɛnuŋtsɔ lɛ pɛ ŋɔɔ minuŋtsɔ tsu mi ni mikɛ nyɛ abawie wiemɔi nɛɛ? Ani mɛi ni tara gbogbo lɛ nɔ lɛ hu fataaa he? Nyɛ kɛ amɛ fɛɛ lɛ, mɔ fɛɛ mɔ baaye lɛ diɛŋtsɛ efei, ni ebaanu lɛ diɛŋtsɛ eshamɔ.”

13 Kɛkɛ ni Rabshake lɛ te shi edamɔ shi ni ebolɔ waa yɛ Yudafoi lɛ awiemɔ lɛ mli+ ekɛɛ: “Nyɛboa maŋtsɛ kpeteŋkpele lɛ, ni ji Asiria maŋtsɛ+ lɛ toi. 14 Nɔ ni maŋtsɛ lɛ kɛɛ nɛ, ‘Nyɛkahãa Hezekia lakaa nyɛ, ejaakɛ enyɛŋ ejie nyɛ.+ 15 Ni nyɛkahãa Hezekia lakaa nyɛ ni nyɛkɛ nyɛhiɛ fɔ̃ Yehowa+ nɔ kɛ wiemɔi nɛɛ akɛ: “Yehowa baajie wɔ kɛ̃, ni akɛ maŋ nɛɛ woŋ Asiria maŋtsɛ lɛ dɛŋ.” 16 Nyɛkaboa Hezekia toi, ejaakɛ nɔ ni Asiria maŋtsɛ lɛ kɛɛ nɛ: “Nyɛkɛ mi abakpãtãa, ni nyɛŋmɛa nyɛhe nyɛhãa mi,* ni nyɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ baaye lɛ diɛŋtsɛ ewain tso yibii kɛ egbami tso yibii ni ebaanu lɛ diɛŋtsɛ ebu ni akɛtoɔ nu lɛ mli nu, 17 kɛyashi maba ni mabaloo nyɛ kɛya shikpɔŋ ni tamɔ nyɛ diɛŋtsɛ nyɛshikpɔŋ lɛ nɔ,+ shikpɔŋ ni ŋmaa* kɛ wain hee yɔɔ nɔ, shikpɔŋ ni blodo* kɛ wain ŋmɔji yɔɔ nɔ. 18 Nyɛkahãa Hezekia lakaa nyɛ ekɛa akɛ, ‘Yehowa baajie wɔ.’ Ani jeŋmaji lɛ anyɔŋmɔi lɛ eko enyɛ ejie eshikpɔŋ lɛ kɛje Asiria maŋtsɛ lɛ dɛŋ?+ 19 Nɛgbɛ Hamat kɛ Arpad+ nyɔŋmɔi lɛ yɔɔ? Nɛgbɛ Sefarvaim+ nyɔŋmɔi lɛ yɔɔ? Ani amɛnyɛ amɛjie Samaria kɛje midɛŋ?+ 20 Shikpɔji nɛɛ anyɔŋmɔi lɛ ateŋ namɔ enyɛ ejie eshikpɔŋ kɛje midɛŋ hewɔ ni Yehowa baajie Yerusalem kɛje midɛŋ lɛ?”’”+

21 Shi amɛfee diŋŋ ni amɛhãaa lɛ hetoo ko, ejaakɛ maŋtsɛ lɛ efã amɛ akɛ, “Nyɛkafoa edaaŋ.”+ 22 Shi Eliakim, Hilkia binuu lɛ, ni ji mɔ ni kwɛɔ maŋtsɛ shĩa lɛ nɔ lɛ, kɛ Shebna,+ ni ji woloŋmalɔ lɛ, kɛ Yoa, Asaf binuu lɛ, ni ji saji aŋmalalɔ lɛ ba Hezekia ŋɔɔ, kɛ amɛtadei ni amɛgbala, ni amɛbabɔ lɛ nibii ni Rabshake lɛ wie lɛ.

37 Be ni Maŋtsɛ Hezekia nu enɛ nɔŋŋ lɛ, egbala etadei lɛ, ni ebu kpekpe ni etee Yehowa shĩa lɛ.+ 2 Kɛkɛ ni etsu Eliakim, mɔ ni kwɛɔ maŋtsɛ shĩa lɛ nɔ lɛ, kɛ Shebna, woloŋmalɔ lɛ, kɛ osɔfoi lɛ ateŋ onukpai lɛ, ni amɛbumɔ kpekpei kɛtee gbalɔ Yesaia,+ Amoz binuu lɛ ŋɔɔ. 3 Amɛkɛɛ Yesaia akɛ: “Nɔ ni Hezekia kɛɛ nɛ, ‘Ŋmɛnɛ gbi nɛɛ ji haomɔ gbi, jɛmɔ* gbi, kɛ hiɛshishwiemɔ gbi; ejaakɛ fɔmɔ eshɛ lagbaŋ,* shi hewalɛ ko bɛ ni akɛfɔɔ.+ 4 Aleenɔ Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ baanu wiemɔi ni Rabshake* lɛ ewie lɛ, mɔ ni enuŋtsɔ, Asiria maŋtsɛ lɛ tsu lɛ koni ebatswa Nyɔŋmɔ hiɛkãalɔ lɛ mpoa lɛ,+ ni Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ baagbala etoi yɛ wiemɔi ni enu lɛ ahewɔ. No hewɔ lɛ, sɔlemɔ+ ohã Nyɔŋmɔ webii ni eshwɛ lɛ.’”+

5 No hewɔ lɛ, Maŋtsɛ Hezekia tsuji lɛ tee Yesaia ŋɔɔ,+ 6 ni Yesaia kɛɛ amɛ akɛ: “Nyɛyakɛa nyɛnuŋtsɔ lɛ akɛ, ‘Nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ: “Nyɛkashea gbeyei+ yɛ wiemɔi ni nyɛnu lɛ hewɔ, ni ji wiemɔi ni Asiria maŋtsɛ+ lɛ sɔɔlɔi lɛ kɛjɛ mi lɛ. 7 Naa, mikɛ susumɔ ko miiwo ejwɛŋmɔ mli,* ni ebaanu sane ko he, ni ebaaku esɛɛ kɛya lɛ diɛŋtsɛ eshikpɔŋ lɛ nɔ;+ ni mahã akɛ klante agbe lɛ yɛ lɛ diɛŋtsɛ eshikpɔŋ lɛ nɔ.”’”+

8 Be ni Rabshake* lɛ nu akɛ Asiria maŋtsɛ lɛ eshi Lakish lɛ, eku esɛɛ kɛtee eŋɔɔ ni eyana lɛ ni eewu eeshi Libna.+ 9 Maŋtsɛ lɛ nu ni aawie yɛ Etiopia maŋtsɛ Tirhaka he akɛ: “Eba koni ebawu eshi bo.” Be ni enu enɛ lɛ, etsu mɛi kɛtee Hezekia ŋɔɔ ekoŋŋ+ ekɛɛ: 10 “Nɔ ni nyɛyakɛa Yuda maŋtsɛ Hezekia nɛ, ‘Kaahã o-Nyɔŋmɔ lɛ ni okɛ ohiɛ efɔ̃ enɔ lɛ laka bo akɛ: “Akɛ Yerusalem woŋ Asiria maŋtsɛ lɛ dɛŋ.”+ 11 Naa! Bɛ onu nɔ ni Asiria maŋtsɛmɛi lɛ fee, bɔ ni amɛkpãtã shikpɔji lɛ fɛɛ ahiɛ lɛ he?+ Bo lɛ, ani obaaye ohe? 12 Ani jeŋmaji ni mitsɛmɛi lɛ kpãtã amɛhiɛ lɛ anyɔŋmɔi lɛ nyɛ amɛhere amɛ?+ Nɛgbɛ Gozan, Haran,+ Rezef, kɛ Edenbii ni yɔɔ Tel-asar lɛ yɔɔ? 13 Nɛgbɛ Hamat maŋtsɛ lɛ, kɛ Arpad maŋtsɛ lɛ, kɛ Sefarvaim+ maji lɛ anɔ maŋtsɛ lɛ, kɛ Hena maŋtsɛ lɛ, kɛ Iva maŋtsɛ lɛ yɔɔ?’”

14 Hezekia he woji lɛ yɛ mɛi ni atsu kɛba lɛ adɛŋ ni ekane. Kɛkɛ ni Hezekia kwɔ kɛtee Yehowa shĩa lɛ ni eyagbɛ mli yɛ Yehowa hiɛ.+ 15 Ni Hezekia sɔle ehã Yehowa+ ekɛɛ: 16 “Ao Yehowa, taiatsɛ,+ Israel Nyɔŋmɔ, bo mɔ ni ota maŋtsɛ sɛi nɔ yɛ kerubim lɛ anɔ,* bo okome too ji anɔkwa Nyɔŋmɔ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ maŋtsɛyelii lɛ fɛɛ anɔ. Bo ofee ŋwɛi kɛ shikpɔŋ. 17 Ao Yehowa, ba otoi shi, koni onu!+ Ao Yehowa, gbelemɔ ohiŋmɛii, koni ona!+ Ni onu wiemɔi fɛɛ ni Senakerib kɛtsu kɛba koni ekɛbatswa bo, Nyɔŋmɔ hiɛkãalɔ lɛ mpoa lɛ.+ 18 Yehowa, eji anɔkwale akɛ Asiria maŋtsɛmɛi lɛ ekpãtã shikpɔji lɛ fɛɛ+ kɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛshikpɔŋ lɛ hiɛ. 19 Ni amɛshɛrɛ amɛnyɔŋmɔi lɛ amɛshwie la mli+ ejaakɛ jeee nyɔŋmɔi diɛŋtsɛ ji amɛ, shi moŋ gbɔmɛi aninenaa nitsumɔi ni,+ amɛji tsei kɛ tɛi. No hewɔ ni amɛkpãtã amɛhiɛ lɛ. 20 Shi agbɛnɛ, Ao Yehowa, wɔ-Nyɔŋmɔ, heremɔ wɔ kɛje edɛŋ, koni shikpɔŋ lɛ nɔ maŋtsɛyelii lɛ fɛɛ aná ale akɛ, bo Yehowa, okome too ji Nyɔŋmɔ.”+

21 Kɛkɛ ni Yesaia, Amoz binuu lɛ tsu ayakɛɛ Hezekia akɛ: “Nɔ ni Yehowa, Israel Nyɔŋmɔ lɛ kɛɛ nɛ, ‘Akɛni osɔle otsɛ mi yɛ Asiria maŋtsɛ Senakerib he hewɔ lɛ,+ 22 nɔ ni Yehowa ewie eshi lɛ nɛ:

“Zion biyoo oblayoo fro lɛ miinyaŋe bo, eeye ohe fɛo.

Yerusalem biyoo lɛ miihoso eyitso ni eeŋmɔ bo.

23 Namɔ owie oshi lɛ+ ni ojɛ lɛ lɛ?

Namɔ owó ogbee nɔ oshi lɛ,+

Ni namɔ ogbɛ ohiŋmɛiiaŋ owo lɛ?

Ani jeee Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ?+

24 Otsɔ otsuji lɛ anɔ otswa Yehowa mpoa+ akɛ,

‘Mikɛ mita shwiilii pii lɛ

Baakwɔ gɔji ni kwɔlɔ,+

Kɛya Lebanon hei ni yɔɔ shɔŋŋshɔŋŋ lɛ.

Mafolɔ etseneduru tsei wuji lɛ, kɛ ejunipa tsei kpakpai lɛ mashwie shi.

Mabote ehei ni kwɔlɔ lɛ, ekoo hayii lɛ mli.

25 Matsa nubui ni manu nui;

Mikɛ minanetsitsi baahã Ejipt fai* lɛ agbi.’

26 Ani onuko? Kɛjɛ blema tɔ̃ɔ mikpɛ mli.*

Kɛjɛ gbii ni eho lɛ tɔ̃ɔ mito.+

Ni amrɔ nɛɛ, mahã eba mli.+

Obaahã maji ni atswa gbogboi awo amɛhe lɛ atsɔ amaŋfɔ.+

27 Maji nɛɛ amli bii lɛ ahewalɛ baatã;

Amɛtsui baafã ni amɛhiɛ baagboi.

Amɛbaatsɔmɔ tamɔ ŋa nɔ jwɛi kɛ jwɛi fɔ,

Kɛ tsuyiteŋ jwɛi ni bokã kɔɔyɔɔ eŋala lɛ.

28 Shi mile oshitamɔ, kɛ oyaa kɛ obaa,+

Kɛ be ni omli efu mi hu,+

29 Ejaakɛ omli ni efu+ lɛ kɛ hũumɔ ni ohũɔ lɛ eshɛ mitoiiaŋ.+

No hewɔ lɛ, agbɛnɛ mikɛ mikpoŋ lɛ baawo ogugɔŋ, ni mikɛ mimanyoflɛ+ lɛ baawo odaaŋ,

Mahã otsɔ gbɛ ni otsɔ nɔ kɛba lɛ nɔ kɛku osɛɛ kɛya.”

30 “‘Enɛ baafee okadi ahã bo:* Afi nɛɛ, nyɛbaaye nibii ni amɛ diɛŋtsɛ amɛkwɛ̃; ni afi ni ji enyɔ lɛ, nyɛbaaye ŋmaa* ni baakwɛ̃ kɛjɛ nomɛi amli lɛ; shi afi ni ji etɛ lɛ, nyɛ diɛŋtsɛ nyɛbaadu nii ni nyɛbaakpa, ni nyɛbaafee wain ŋmɔji ni nyɛbaaye amɛmli yibii lɛ.+ 31 Yuda shĩa lɛ mli bii ni baaje mli lɛ, ni ji mɛi ni baashwɛ+ lɛ ashishifã baamɔ shi kɛya shikpɔŋ, ni amɛbaawo yibii yɛ ŋwɛigbɛ. 32 Ejaakɛ mɛi komɛi baashwɛ ni baashi Yerusalem, mɛi ni abaahere amɛyiwala lɛ baashi Zion Gɔŋ lɛ nɔ.+ Yehowa, taiatsɛ lɛ, baafee enɛ yɛ ehiɛdɔɔ lɛ naa.+

33 “‘No hewɔ lɛ, nɔ ni Yehowa wie yɛ Asiria maŋtsɛ lɛ he nɛ:+

“Ebaŋ maŋ nɛɛ mli+

Ni etsɛŋ gãi kome po kɛbaŋ mli

Ni ekɛ tsɛŋ hu baŋ jɛmɛ

Ni etswaŋ kpoku kɛwoŋ he hu.”’+

34 ‘Gbɛ ni etsɔ nɔ kɛba lɛ, no nɔŋŋ nɔ ebaatsɔ kɛku esɛɛ;

Ebaŋ maŋ nɛɛ mli,’ Yehowa kɛɛ.

35 ‘Mafã maŋ nɛɛ he+ ni mahere lɛ yɛ mi diɛŋtsɛ mihewɔ+

Kɛ mitsulɔ David hu hewɔ.’”+

36 Ni Yehowa bɔfo je kpo kɛtee ni eyagbe Asiria nsara lɛ mli hii 185,000. Be ni mɛi te shi leebi maŋkpa lɛ, amɛna gbohii lɛ fɛɛ.+ 37 No hewɔ lɛ, Asiria maŋtsɛ Senakerib shi jɛmɛ ni eku esɛɛ etee Ninive+ ni eyahi jɛmɛ.+ 38 Ni be ni ekotoɔ enyɔŋmɔ Nisrok yɛ Nisrok jamɔhe* lɛ, lɛ diɛŋtsɛ ebihii Adramelek kɛ Sharezer kɛ klante gbe lɛ+ ni amɛjo foi kɛtee Ararat+ shikpɔŋ lɛ nɔ. Ni ebinuu Esar-hadon+ baye maŋtsɛ yɛ esɛɛ.

38 Nakai gbii lɛ amli lɛ, hela mɔ Hezekia waa ni eehe egbo.+ Gbalɔ Yesaia,+ Amoz binuu lɛ bakɛɛ lɛ akɛ, “Nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ: ‘Too oshĩabii lɛ ahe gbɛjianɔ,* ejaakɛ obaagbo; onáŋ hewalɛ.’”+ 2 Kɛkɛ ni Hezekia tsɔ ehiɛ ehã gbogbo lɛ ni esɔle etsɛ Yehowa akɛ: 3 “Ao, Yehowa, miikpa bo fai, ofainɛ ni okai+ bɔ ni minyiɛ yɛ ohiɛ yɛ anɔkwayeli mli, kɛ bɔ ni mikɛ mitsui muu fɛɛ+ hã bo, ni mifee nɔ ni ja yɛ ohiɛ lɛ.” Ni Hezekia fó waa.

4 Kɛkɛ ni Yehowa kɛ Yesaia wie* akɛ: 5 “Kuu osɛɛ ni oyakɛɛ Hezekia akɛ,+ ‘Nɔ ni Yehowa, otsɛ* David Nyɔŋmɔ lɛ kɛɛ nɛ: “Minu osɔlemɔ lɛ.+ Ni mina oyaafonui lɛ hu.+ Naa, mikɛ afii 15 baagbe owala afii* lɛ ayi,+ 6 ni majie bo kɛ maŋ nɛɛ kɛje Asiria maŋtsɛ lɛ dɛŋ, ni mafã maŋ nɛɛ he.+ 7 Okadi ni jɛ Yehowa ŋɔɔ koni okɛna akɛ nɔ ni Yehowa ewie lɛ baaba mli lɛ nɛ:+ 8 Naa, mahã hulu lɛ hɔɔŋ lɛ ni miikpeleke shi yɛ Ahaz atrakpoi* lɛ anɔ lɛ aya sɛɛ nanefaamɔi nyɔŋma.”’”+ No hewɔ lɛ, hulu lɛ tee sɛɛ nanefaamɔi nyɔŋma yɛ atrakpoi ni ekpeleke shi momo yɛ amɛnɔ lɛ anɔ.

9 Nɔ ni Yuda maŋtsɛ Hezekia ŋma be ni hela mɔ lɛ ni ená hewalɛ lɛ nɛ:

10 Mikɛɛ akɛ, “Miwala afii lɛ teŋ tuuntu

Mabote Gbonyobu* lɛ agbói lɛ amli.

Abaashɔ̃ miwala afii ni eshwɛ lɛ yɛ midɛŋ.”

11 Mikɛɛ akɛ: “Minaŋ Yah,* minaŋ Yah yɛ hiɛkãalɔi ashikpɔŋ lɛ nɔ.+

Kɛ́ miyafata mɛi ni yɔɔ he ni nɔ fɛɛ nɔ sɛɛ foɔ yɛ lɛ ahe lɛ

Minaŋ gbɔmɛi dɔŋŋ.

12 Ajie mimama tsũ lɛ, ni awó kɛje minɔ+

Tamɔ tookwɛlɔ mama tsũ.

Mikota miwala tamɔ bɔ ni mamalolɔ kotaa mama lɛ;

Efo mi eshɛ efɔ̃ tamɔ bɔ ni mamalolɔ foɔ mama nɔ yɛ mamaloo tsɔne he lɛ.

Be ni je tsɛreɔ ni je naa lɛ, okɛ mi miiba naagbee.+

13 Mihãa mihe tsui kɛyashiɔ je tsɛreɔ.

Ejwaraa miwui lɛ fɛɛ tamɔ jata jwaraa wui lɛ;

Be ni je tsɛreɔ ni je naa lɛ, okɛ mi miiba naagbee.+

14 Miyaa nɔ mifóɔ tamɔ nyɔŋmɔbitɛte loo afilimata;*+

Miyaa nɔ mifóɔ tamɔ okpo.+

Etɔ mihiŋmɛii kɛ ŋwɛi kwɛmɔ:+

‘Ao Yehowa, mihao waa;

Ye obua mi!’*+

15 Mɛni makɛɛ?

Ekɛ mi ewie ni efee hu.

Manyiɛ mɔbɔmɔbɔ miwala afii lɛ fɛɛ

Ejaakɛ mihao waa.*

16 ‘Ao Yehowa, nibii nɛɛ* anaa gbɔmɔ fɛɛ gbɔmɔ hiɔ shi yɛ,

Ni nomɛi amli nɔŋŋ miwala mumɔ lɛ yɔɔ.

Obaahã maná hewalɛ ni obaabaa miyi.+

17 Naa! Haomɔ babaoo moŋ miná yɛ toiŋjɔlɛ najiaŋ;

Shi suɔmɔ ni oyɔɔ kɛhã mi* lɛ hewɔ lɛ,

Obaa miyi kɛje hiɛkpatamɔ bu lɛ mli.+

Oshɛrɛ mihe eshai lɛ fɛɛ oshwie osɛɛ.*+

18 Ejaakɛ Gbonyobu* lɛ nyɛŋ awo ohiɛ nyam,+

Gbele nyɛŋ ajie oyi.+

Mɛi ni kpelekeɔ shi kɛyaa bu lɛ mli lɛ nyɛŋ amɛkɛ amɛhiɛ afɔ̃ onɔkwayeli lɛ nɔ.+

19 Hiɛkãalɔi, hiɛkãalɔi moŋ baanyɛ ajie oyi,

Tamɔ bɔ ni manyɛ mafee ŋmɛnɛ gbi nɛɛ.

Tsɛ baanyɛ ahã ebii* ale onɔkwayeli lɛ he sane.+

20 Ao Yehowa, heremɔ mi,

Ni wɔkɛ kpãa saŋkui baatswa milalai lɛ+

Miwala gbii lɛ fɛɛ yɛ Yehowa shĩa lɛ.’”+

21 Kɛkɛ ni Yesaia kɛɛ akɛ: “Nyɛkɛ agbami keeki* abaa ni nyɛkɛbatoa asane lɛ nɔ koni Hezekia aná hewalɛ.”+ 22 No mli lɛ, Hezekia ebi akɛ: “Mɛni ji okadi ni tsɔɔ akɛ makwɔ kɛya Yehowa shĩa lɛ?”+

39 Nakai be lɛ mli lɛ, Babilon maŋtsɛ Merodak-baladan, Baladan binuu lɛ, ŋmala woji ni ekɛ woji lɛ kɛ nikeenii tsu ni akɛbahã Hezekia,+ ejaakɛ enu akɛ hela mɔ Hezekia ni ená hewalɛ.+ 2 Hezekia here amɛ kɛ miishɛɛ ni etsɔɔ amɛ enitoohe lɛ mli nii+—jwiɛtɛi lɛ, kɛ shika tsuru lɛ, kɛ balsam mu lɛ, kɛ mui kpakpai krokomɛi lɛ, kɛ etawuu nii lɛ fɛɛ, kɛ nɔ fɛɛ nɔ ni yɔɔ enitoohei lɛ. Nɔ ko nɔ ko bɛ ni yɔɔ Hezekia diɛŋtsɛ maŋtsɛ shĩa lɛ kɛ enɔyeli lɛ mli fɛɛ ni ekɛtsɔɔɔ amɛ.

3 No sɛɛ lɛ, gbalɔ Yesaia ba Maŋtsɛ Hezekia ŋɔɔ ebabi lɛ akɛ: “Nɛgbɛ hii nɛɛ jɛ, ni mɛni amɛkɛɛ?” Ni Hezekia kɛɛ akɛ: “Amɛjɛ he ko shɔŋŋ, amɛjɛ Babilon tɔ̃ɔ.”+ 4 No sɛɛ lɛ, Yesaia bi lɛ akɛ: “Mɛni amɛna yɛ omaŋtsɛ shĩa lɛ mli?” Hezekia kɛɛ lɛ akɛ: “Amɛna nɔ fɛɛ nɔ ni yɔɔ mimaŋtsɛ shĩa lɛ mli. Nɔ ko nɔ ko bɛ minitoohei lɛ ni mikɛtsɔɔɔ amɛ.”

5 Agbɛnɛ, Yesaia kɛɛ Hezekia akɛ: “Bo nɔ ni Yehowa, taiatsɛ lɛ, kɛɛ lɛ toi, 6 ‘Naa! Gbii miiba, ni abaaloo nɔ fɛɛ nɔ ni yɔɔ omaŋtsɛ shĩa lɛ kɛ nɔ fɛɛ nɔ ni otsɛmɛi lɛ kɛto kɛbashi ŋmɛnɛ lɛ kɛya Babilon. Ashiŋ nɔ ko nɔ ko,’+ Yehowa kɛɛ.+ 7 ‘Ni akɛ bo diɛŋtsɛ oseshibii* ni obaatsɔ amɛtsɛ lɛ hu baaya, ni amɛbaatsɔmɔ maŋtsɛ shĩa onukpai yɛ Babilon maŋtsɛ lɛ maŋtsɛ shĩa lɛ.’”+

8 Kɛkɛ ni Hezekia kɛɛ Yesaia akɛ: “Nɔ ni Yehowa etsɔ onɔ ewie lɛ ja.” Ni ewie kɛfata he akɛ: “Ejaakɛ toiŋjɔlɛ kɛ shweshweeshwe shihilɛ* baahi shi yɛ miwala beiaŋ.”*+

40 Nyɛ-Nyɔŋmɔ lɛ kɛɛ, “Nyɛshɛjea, nyɛshɛjea mimaŋ lɛ mii.+

 2 Nyɛshɛjea Yerusalem mii,*

Ni nyɛkɛɛ lɛ akɛ, nitsumɔ ni anyɛɔ enɔ ni etsuɔ lɛ eba naagbee,

Awo etɔmɔ lɛ he nyɔmɔ.+

Ená ehe eshai lɛ fɛɛ ahe toigbalamɔ kɛjɛ Yehowa dɛŋ.”*+

 3 Aanu mɔ ko gbee kɛmiijɛ ŋa lɛ nɔ miikɛɛ:

“Nyɛsaa Yehowa gbɛ lɛ nɔ!+

Nyɛgbaa gbɛjegbɛ trɔmɔɔ+ kɛtsɔa ŋa kpataa lɛ nɔ nyɛhãa wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ.+

 4 Awó jɔɔ fɛɛ jɔɔ nɔ,

Ni aba gɔŋ fɛɛ gɔŋ kɛ gɔŋkpɔ fɛɛ gɔŋkpɔ shi.

Ahã shikpɔŋ ni nɔ yɔɔ dokoidokoi lɛ nɔ aja,

Ni afee shikpɔŋ ni nɔ efee gɔŋ kɛ jɔɔ gɔŋ kɛ jɔɔ lɛ trɛnɛɛ.+

 5 Abaajie Yehowa anunyam lɛ kpo,+

Ni heloo* fɛɛ kwa baana,+

Ejaakɛ Yehowa naabu ewie.”

 6 Bo toi! Mɔ ko miikɛɛ akɛ: “Bolɔmɔ!”

Ni mɔ kroko miibi akɛ: “Mɛni mibolɔ mikɛɛ?”

Akɛ: “Heloo* fɛɛ lɛ, jwɛi fɔ ni.

Amɛsuɔmɔ ni tsakeee lɛ fɛɛ tamɔ ŋa nɔ fɔfɔi.+

 7 Jwɛi fɔ gbiɔ,

Ni fɔfɔi hu ŋalaa,+

Ejaakɛ mumɔ ni Yehowa muɔ* lɛ tsɔɔ nɔ.+

Gbɔmɛi tamɔ jwɛi fɔ lɛɛlɛŋ.

 8 Jwɛi fɔ gbiɔ,

Ni fɔfɔi hu ŋalaa,

Shi wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ wiemɔ lɛ hiɔ shi kɛyaa naanɔ.”+

 9 Kwɔɔ kɛya gɔŋ ni kwɔ ko nɔ,

Bo yoo ni hiɛ sane kpakpa kɛmiiba abahã Zion.+

Boo kɛ hewalɛ,

Bo yoo ni hiɛ sane kpakpa kɛmiiba abahã Yerusalem.

Boo waa, kaashe gbeyei.

Kɛɛmɔ Yuda maji lɛ akɛ: “Naa nyɛ-Nyɔŋmɔ lɛ.”+

10 Naa! Nuŋtsɔ Ofe Yehowa baaba kɛ hewalɛ,

Ni enine baaye nɔ ehã lɛ.+

Naa! Ehiɛ jweremɔnɔ yɛ edɛŋ,

Ni nyɔmɔ ni ewoɔ lɛ hu yɛ ehiɛ.+

11 Ebaakwɛ etooku lɛ tamɔ tookwɛlɔ.+

Ekɛ enine baabua gwantɛŋbii lɛ anaa,

Ni ebaahiɛ amɛ yɛ etsitsi nɔ.

Ebaakpala mɛi ni hiɛ bii bibii lɛ blɛoo.+

12 Namɔ nyɛɔ ekɛ edɛ̃ kɔkɔŋ susuɔ nui+

Ni egbɛɔ edɛ̃ kɛsusuɔ* ŋwɛi?

Namɔ nyɛɔ ebuaa shikpɔŋ lɛ nɔ mulu lɛ naa yɛ susumɔnɔ mli ni esusuɔ,+

Loo eŋmɛɔ gɔji lɛ yɛ niŋmɛɛ nii amli,

Kɛ gɔŋkpɔi lɛ hu yɛ nsɛnii amli?

13 Namɔ nyɛɔ esusuɔ Yehowa mumɔ lɛ,*

Ni namɔ baanyɛ afee eŋaawolɔ ni etsɔɔ lɛ gbɛ?+

14 Namɔ ekɛsusuɔ nii ahe koni enu nii ashishi,

Loo namɔ tsɔɔ lɛ jalɛsaneyeli gbɛ lɛ,

Loo namɔ tsɔɔ lɛ nii koni ele nii,

Loo namɔ tsɔɔ lɛ anɔkwa niiashishinumɔ gbɛ lɛ?+

15 Naa! Jeŋmaji lɛ tamɔ nu kuli yɛ goga he,

Kɛ mulu fioo ko yɛ nsɛni he.+

Naa! Ewóɔ ŋshɔkpɔi lɛ anɔ tamɔ mulu kuli.

16 Lebanon tsei lɛ po faaa bɔ ni amɛbaanyɛ amɛhã la aya nɔ atso,*

Ni emli kooloi lɛ hu faaa kɛhãaa shãa afɔle.

17 Yɛ ehiɛ lɛ, jeŋmaji lɛ fɛɛ tamɔ nɔ ko ni bɛ shihilɛ mli;+

Ebuɔ amɛ akɛ nɔ ko folo ko kɛkɛ, nɔ ko ni he bɛ sɛɛnamɔ.+

18 Namɔ he nyɛbaanyɛ nyɛkɛ Nyɔŋmɔ ato?+

Mɛni nyɛbaanyɛ nyɛkɛɛ akɛ eje?+

19 Ŋaalɔ lɛ feɔ dade amaga lɛ,

Ni dade sɔ̃lɔ lɛ kɛ shika tsuru haa he,+

Ni efeɔ jwiɛtɛi tsein* kɛwoɔ he.

20 Ehalaa tso ko akɛ no ekɛbaashã afɔle,+

Tso ni kpɔtɔɔɔ.

Etaoɔ ŋaalɔ ni he esa

Koni ekɛ tso lɛ ahã lɛ ni ekɛgbɔ amaga ni egbeŋ shi.+

21 Ani nyɛleee?

Ani nyɛnuko?

Ani akɛko nyɛ kɛjɛ shishijee tɔ̃ɔ?

Ani nyɛnuko shishi kɛjɛ be ni ato shikpɔŋ lɛ faneshii lɛ ashishi lɛ?+

22 Mɔ ko yɛ ni eta shikpɔŋ kokloo lɛ yiteŋ,*+

Ni mɛi ni yɔɔ nɔ lɛ tamɔ agãi yɛ ehiɛ.

Ekpãa ŋwɛii amli tamɔ klala hatahata ko,

Ni elɛɔ amɛmli tamɔ mama tsũ ni ahiɔ mli.+

23 Ebaa maŋ onukpai ashi kwraa

Ni ehãa shikpɔŋ lɛ nɔ kojolɔi* lɛ feɔ tamɔ mɛi ni he bɛ sɛɛnamɔ ko.

24 Kɛ́ atɛo amɛ nɔŋŋ lɛ,

Kɛ́ adu amɛ nɔŋŋ lɛ,

Kɛ́ amɛtso lɛ ná shishifã yɛ shikpɔŋ nɔŋŋ pɛ lɛ,

Kɔɔyɔɔ tswaa shwieɔ amɛnɔ ni amɛgbiɔ,

Ni kɔɔyɔɔ lɛ loɔ amɛ kɛyaa tamɔ ŋmaa* tsei.+

25 Mɔ krɔŋkrɔŋ lɛ kɛɛ akɛ: “Namɔ he nyɛbaanyɛ nyɛkɛ mi ato ni ekɛ mi aye egbɔ?

26 Nyɛholea nyɛhiŋmɛii anɔ kɛyaa ŋwɛi ni nyɛkwɛa.

Namɔ bɔ enɛɛmɛi?+

Mɔ ni hãa amɛjeɔ kpo tamɔ asraafoi yɛ amɛyibɔ naa lɛ;

Etsɛɔ amɛ fɛɛ kɛ amɛgbɛ́ii.+

Akɛni ehewalɛ etãaa, ni ehe wa waa hewɔ lɛ,+

Amɛteŋ ekome folo po elaajeee.

27 Bo Yakob, mɛni hewɔ okɛɔ akɛ, ni bo Israel, mɛni hewɔ owieɔ akɛ,

‘Akɛ migbɛ lɛ etee Yehowa,

Ni Nyɔŋmɔ kwɛɛɛ koni aye mi jalɛ sane’ lɛ?+

28 Ani oleee? Ani onuko?

Yehowa, mɔ ni bɔ shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ, eji Nyɔŋmɔ ni hiɔ shi kɛyaa naanɔi anaanɔ.+

Etɔɔɔ lɛ, ni egbɔjɔɔɔ hu.+

Anyɛɛɛ ana eniiashishinumɔ lɛ naa.*+

29 Ehãa mɔ ni etɔ lɛ lɛ hewalɛ

Ni ehãa mɛi ni bɛ hewalɛ* lɛ náa hewalɛ waa.+

30 Ebaatɔ gbekɛbii hii ni amɛbaagbɔjɔ,

Oblahii baatɛrɛ ni amɛbaagbee shi,

31 Shi mɛi ni kɛ amɛhiɛ fɔ̃ɔ Yehowa nɔ lɛ baaná hewalɛ ekoŋŋ.

Amɛbaafiliki kɛya ŋwɛi shɔŋŋ oookɛɛ amɛyɛ okropɔŋ fiji.+

Amɛbaajo foi ni amɛgbɔjɔɔɔ;

Amɛbaanyiɛ ni etɔɔɔ amɛ.”+

41 “Nyɛ ŋshɔkpɔi, nyɛfea diŋŋ ni nyɛboa mi toi;*

Jeŋmaji lɛ aná hewalɛ ekoŋŋ.

Amɛba miŋɔɔ ni amɛbawie.+

Nyɛhãa wɔkpea kɛtaoa saji anaa.*

 2 Namɔ etee mɔ ko shi kɛjɛ hulushiteehe,*+

Ni etsɛ lɛ yɛ jalɛ mli kɛba enaji anaa,*

Koni ekɛ jeŋmaji awo edɛŋ

Ni ehã eye maŋtsɛmɛi anɔ?+

Namɔ hãa amɛtsɔmɔɔ mulu yɛ eklante lɛ naa,

Tamɔ ŋmaa* tsei ni kɔɔyɔɔ eloo kɛtee yɛ egãi lɛ naa?

 3 Etiuɔ amɛ, ni ehoɔ ni nɔ ko etsĩii enaa

Kɛyatsɔɔ nanegbɛi ni enaji tsɔko nɔ pɛŋ lɛ anɔ.

 4 Namɔ tsu enɛ, ni efee enɛ?

Namɔ tsɛ yinɔi lɛ kɛjɛ shishijee lɛ?

Mi, Yehowa, miji Klɛŋklɛŋ Mɔ lɛ;+

Ni mitsakeŋ miwoŋ sɛɛkpeebii lɛ hu.”+

 5 Ŋshɔkpɔi lɛ ena, ni amɛtsui efã.

Shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ bɔi kpokpomɔ.

Amɛmiitsi amɛmiibɛŋkɛ ni amɛmiiba hiɛ.

 6 Mɔ fɛɛ mɔ yeɔ ebuaa ehe gbɔmɔ

Ni ekɛɔ enyɛmi nuu akɛ: “Feemɔ ekãa.”

 7 No hewɔ lɛ, ŋaalɔ lɛ woɔ dade sɔ̃lɔ lɛ hewalɛ;+

Mɔ ni kɛ hamlɛ jajeɔ nii ahiɛ lɛ

Woɔ mɔ ni kɛ hamlɛ tswiaa nii anɔ yɛ sɔŋmɛtɛ* nɔ lɛ hewalɛ.

Ekɛɔ yɛ nɔ ni asɔ̃ɔ lɛ he akɛ: “Ehi jogbaŋŋ.”

Kɛkɛ lɛ, akɛ plɛkoobii ekala lɛ koni ekagbee shi.

 8 “Shi bo Israel, mitsulɔ ji bo,+

Bo Yakob, ni ji mɔ ni mihala lɛ,+

Minaanyo Abraham seshi* lɛ,+

 9 Bo, mɔ ni miŋɔ bo yɛ shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ,+

Bo, mɔ ni mitsɛ kɛjɛ shikpɔŋ lɛ nɔ hei ni yɔɔ shɔŋŋshɔŋŋ lɛ.

Mikɛɛ bo akɛ, ‘Mitsulɔ ji bo;+

Mihala bo; mikwako bo.+

10 Kaashe gbeyei, ejaakɛ mikɛ bo yɛ.+

Kaaye otsui, ejaakɛ miji o-Nyɔŋmɔ lɛ,+

Mawaje bo, anɔkwa, maye mabua bo,+

Lɛɛlɛŋ, mikɛ mijalɛ ninejurɔ lɛ baahiɛ omli kpɛŋŋ.’

11 Naa! Mɛi fɛɛ ni mli efu bo lɛ ahiɛ baagboi ni amɛhiɛ baashwie shi.+

Mɛi ni kɛ bo nɔɔ lɛ, abaaba amɛ shi kwraa ni amɛhiɛ baakpãtã.+

12 Obaatao mɛi ni kɛ bo ená lɛ, shi onaŋ amɛ;

Mɛi ni kɛ bo wuɔ lɛ baatsɔmɔ tamɔ nɔ ko ni bɛ shihilɛ mli, nɔ ko folo ko kɛkɛ.+

13 Ejaakɛ mi, Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ, mihiɛ oninejurɔ mli,

Mi mɔ ni kɛɔ bo akɛ, ‘Kaashe gbeyei. Maye mabua bo’ lɛ.+

14 Bo gɔgɔmi* Yakob, kaashe gbeyei,+

Nyɛ Israel hii, maye mabua bo,” Yehowa, o-Kpɔ̃lɔ lɛ,+ Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ kɛɛ.

15 “Naa! Mifee bo ŋmaagbeemɔ shwiili,+

Ŋmaagbeemɔ shwiili hee kɛ enaa nyanyɔji ni naa ba.

Obaanyiɛ gɔji lɛ anɔ ni obaajwara amɛ

Ni obaahã gɔŋkpɔi lɛ atsɔ tamɔ ŋmaa he totoi.

16 Obaasha amɛmli,

Ni kɔɔyɔɔ lɛ baaloo amɛ kɛya;

Kɔɔyɔɔ ni naa wa baagbɛ amɛ eshwã.

Obaanya yɛ Yehowa hewɔ,+

Ni obaashwã yɛ Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ hewɔ.”+

17 “Mɛi ni nii yɔɔ mɔbɔ lɛ kɛ ohiafoi lɛ miitao nu, shi eko bɛ.

Kumai ehã amɛlilɛi nɔ egbi.+

Mi, Yehowa, mahã amɛ hetoo.+

Mi, Israel Nyɔŋmɔ lɛ, mikwaŋ amɛ.+

18 Mahã fai aho yɛ gɔŋkpɔi kpatai anɔ+

Ni nuhiŋmɛii hu baatue yɛ shikpɔji ni kã shi shwaŋŋ lɛ anɔ.*+

Mahã ŋa nɔ atsɔ kpaakpo

Ni nuhiŋmɛii baayi shikpɔŋ ni nu bɛ nɔ lɛ nɔ.+

19 Madu tseneduru tso yɛ ŋa kpataa nɔ,

Kɛ akasia tso, kɛ mirto tso, kɛ paini tso.+

Madu junipa tso yɛ ŋa kpataa nɔ,

Ekɛ lamulu tso, kɛ kipro tso fɛɛ baakwɛ̃,+

20 Koni mɛi fɛɛ ana ni amɛle

Ni amɛbo toi jogbaŋŋ ni amɛnu shishi

Akɛ Yehowa nine ni fee enɛ,

Akɛ Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ ni bɔ.”+

21 Yehowa kɛɛ, “Nyɛkɛ nyɛsane lɛ abaa,”

Yakob maŋtsɛ lɛ kɛɛ, “Nyɛtsɔa nyɛsane lɛ naa.”

22 “Nyɛkɛ odaseyeli abaa ni nyɛkɛa wɔ nibii ni baaba.

Nyɛkɛa wɔ blema* nibii lɛ,

Koni wɔjwɛŋ nɔ,* ni wɔna nɔ ni baajɛ mli aba.

Loo nyɛkɛa wɔ nibii ni baaba lɛ.+

23 Nyɛkɛa wɔ nɔ ni baaba wɔsɛɛ,

Koni wɔná wɔle akɛ nyɔŋmɔi ji nyɛ.+

Hɛɛ, nyɛfea nɔ ko, ekpakpa jio, efɔŋ jio,

Koni kɛ́ wɔna lɛ, wɔnaa akpɛ wɔhe.+

24 Naa! Nɔ ko ni bɛ shihilɛ mli ji nyɛ,

Ni nibii ni nyɛfee lɛ, sɛɛnamɔ kome folo po bɛ amɛhe.+

Mɔ fɛɛ mɔ ni halaa nyɛ lɛ, abuuu lɛ ahãaa nɔ ko nɔ ko.+

25 Mitee mɔ ko shi kɛjɛ kooyigbɛ, ni ebaaba,+

Mɔ ko ni jɛ hulushiteehe*+ lɛ ni baatsɛ migbɛ́i.

Ebaanaanaa nɔyelɔi* lɛ anɔ oookɛɛ sũ ji amɛ,+

Ebaanaanaa amɛnɔ tamɔ gbɛshɔ̃lɔ naanaa sũ ni efɔ nɔ lɛ.

26 Namɔ wie enɛ kɛjɛ shishijee koni ehã wɔle,

Loo kɛjɛ blema beiaŋ, koni wɔkɛɛ akɛ, ‘Esane ja’?+

Anɔkwa, mɔ ko mɔ ko etswaaa he adafi!

Mɔ ko mɔ ko ewieee he!

Mɔ ko mɔ ko nuuu nɔ ko kɛjɛɛɛ nyɛnaa!”+

27 Miji mɔ klɛŋklɛŋ ni kɛɛ Zion akɛ: “Naa! Amɛ nɛ!”+

Ni matsu mɔ ko ni hiɛ sane kpakpa kɛya Yerusalem.+

28 Shi mitee nɔ mikwɛ, ni minaaa mɔ ko;

Mɔ kome folo po bɛ amɛteŋ ni baawo ŋaa.

Ni mitee nɔ mibi amɛ koni amɛhã hetoo.

29 Naa! Amɛ fɛɛ lɛ, nibii ni bɛ shihilɛ mli ji amɛ.

Amɛnitsumɔi lɛ, sɛɛnamɔ kome folo po bɛ he.

Amɛdade amagai lɛ hu, kɔɔyɔɔ kɛ nibii ni sɛɛnamɔ bɛ amɛhe ni.+

42 Naa! Mitsulɔ,+ mɔ ni miyeɔ mibuaa lɛ lɛ!

Mɔ ni mihala,+ mɔ ni miyɔɔ* ehe miishɛɛ lɛ!+

Mikɛ mimumɔ lɛ ewo emli;+

Ebaahã jeŋmaji lɛ ana nɔ ni jalɛsaneyeli ji.+

 2 Ebolɔŋ ni ewoŋ egbee nɔ,

Ni ehãŋ anu egbee yɛ gbɛjegbɛ lɛ nɔ.+

 3 Ekuŋ gãlã ni mli edɔ lɛ,

Ni egbeŋ kane mli kpãa ni tsoɔ sulii lɛ.+

Bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ, ebaaye jalɛ sane.+

 4 Etsoŋ sulii ni emli edɔŋ hu kɛyashi ebaato jalɛsaneyeli shishi yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ;+

Ni ŋshɔkpɔi lɛ miiya nɔ amɛmiimɛ emla* lɛ.

 5 Nɔ ni anɔkwa Nyɔŋmɔ lɛ, Yehowa, kɛɛ nɛ,

Mɔ ni bɔ ŋwɛi lɛ kɛ mɔ kpele ni kpã amɛmli lɛ,+

Mɔ ni kɛ shikpɔŋ lɛ kɛ enɔ nibaa nii lɛ fɛɛ lɛɛ shi,+

Mɔ ni hãa mɛi ni yɔɔ nɔ lɛ mumɔ amɛmuɔ,+

Ni ehãa mɛi ni nyiɛɔ nɔ lɛ mumɔ lɛ:+

 6 “Mi Yehowa, mi mitsɛ bo yɛ jalɛ hewɔ;

Mimɔ onineshi.

Makwɛ onɔ ni mahã otsɔ kpaŋmɔ ohã maji lɛ,+

Kɛ la hu kɛhã jeŋmaji lɛ,+

 7 Koni ogbele shwilafoi lɛ ahiŋmɛii,+

Koni ojie mɔ ni awo lɛ tsuŋ lɛ kɛje gboklɛfoi abu lɛ mli

Kɛ mɛi ni ta duŋ mli lɛ kɛje tsuŋwoohe lɛ.+

 8 Miji Yehowa. Migbɛ́i ji no;

Mikɛ minunyam lɛ hãaa mɔ kroko,*

Ni mikɛ miyijiemɔ lɛ hu hãaa amagai.+

 9 Naa, klɛŋklɛŋ nibii lɛ eba mli;

Agbɛnɛ, miijaje nibii hei.

Miikɛɛ nyɛ dani amɛba mli.”+

10 Nyɛ mɛi ni nyɛnyiɛɔ ŋshɔ hiɛ kɛ nibii fɛɛ ni yɔɔ mli,

Nyɛ ŋshɔkpɔi kɛ mɛi ni yɔɔ nɔ,+

Nyɛláa lala hee nyɛhãa Yehowa,+

Nyɛláa eyijiemɔ lala lɛ kɛjɛa shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ.+

11 Ŋa lɛ kɛ emli maji lɛ awó amɛgbee nɔ,+

Shihilɛhei ni Kedar+ hiɔ lɛ.

Mɛi ni yɔɔ tɛsaa nɔ lɛ alá nyamɔ lala;

Amɛbolɔ kɛjɛ gɔji lɛ ayiteŋ.

12 Amɛkɛ anunyam ahã Yehowa

Ni amɛjaje eyijiemɔ lɛ yɛ ŋshɔkpɔi lɛ anɔ.+

13 Yehowa baaje kpo kɛya tamɔ nuu kãkãlɔ.+

Ebaatee ehiɛdɔɔ lɛ shi tamɔ tawulɔ.+

Ebaabolɔ, lɛɛlɛŋ, ebaabɔ oshe;

Ebaahã ana akɛ ehe wa fe ehenyɛlɔi lɛ.+

14 “Mifee diŋŋ aahu.

Mifee diŋŋ ni miye mihe nɔ.

Shi agbɛnɛ, makɛ̃mɔ, mitsui baasu, ni mamu hɛɛhɛɛ yɛ be kome too mli,

Tamɔ yoo ni miifɔ.

15 Makpãtã gɔji kɛ gɔŋkpɔi lɛ ahiɛ

Ni mahã amɛnɔ jwɛi lɛ fɛɛ agbi.

Mahã fai atsɔ ŋshɔkpɔi*

Ni mahã kpaakpoi agbi.+

16 Manyiɛ shwilafoi lɛ ahiɛ kɛtsɔ gbɛ ni amɛtsɔko nɔ dã lɛ nɔ+

Ni mahã amɛnyiɛ nanegbɛi ni amɛleee lɛ anɔ.+

Mahã amɛhiɛ duŋ lɛ atsɔ la+

Ni mahã gbɛi ni nɔ yɔɔ gɔŋ kɛ jɔɔ gɔŋ kɛ jɔɔ lɛ afee trɛnɛɛ.+

Enɛ ji nɔ ni mafee mahã amɛ, ni mikwaŋ amɛ.”

17 Mɛi ni kɛ amɛhiɛ fɔ̃ɔ amagai ni agbɔ* anɔ,

Mɛi ni kɛɔ dade amagai akɛ: “Nyɛji wɔnyɔŋmɔi” lɛ,+

Amɛbaaku amɛsɛɛ ni amɛhiɛ baagboi kpɔtɔɔ.

18 Nyɛ toimulɔi, nyɛboa toi;

Nyɛ shwilafoi, nyɛkwɛa ni nyɛnaa.+

19 Namɔ eshwila tamɔ mitsulɔ lɛ?

Namɔ emu toi tamɔ mɔ ni mitsu lɛ?

Namɔ eshwila tamɔ mɔ ni ajwere lɛ lɛ?

Namɔ eshwila tamɔ Yehowa tsulɔ lɛ?+

20 Onaa nibii pii, shi oyooo.*

Ogbeleɔ otoiiaŋ, shi obooo toi.+

21 Yehowa jalɛ nifeemɔ lɛ hewɔ lɛ,

Eesumɔ akɛ ehã ana akɛ mla* lɛ da ni eyɛ nyam.

22 Shi maŋ ni aloo amɛnibii ni ashɔ̃ amɛnibii ji maŋ nɛɛ;+

Akɛ amɛ fɛɛ ewo bui amli ni akɛ amɛ eteetee yɛ tsuŋwoohei amli.+

Aloo amɛnibii fɛɛ ni mɔ ko bɛ ni baahere amɛ,+

Ni ashɔ̃ amɛnibii ni mɔ ko bɛ ni baakɛɛ akɛ: “Nyɛkɛkua nyɛsɛɛ kɛbaa!”

23 Nyɛteŋ namɔ baanu enɛ?

Namɔ baaka etoi ni ebo toi jogbaŋŋ ni enu nɔ ni baaba lɛ?

24 Namɔ kɛ Yakob hã koni ashɔ̃ enibii

Kɛ Israel hu koni aloo enibii?

Ani jeee Yehowa, mɔ ni wɔfee esha wɔshi lɛ?

Amɛnyiɛɛɛ egbɛi lɛ anɔ,

Ni amɛbooo emla* lɛ toi.+

25 No hewɔ lɛ, etee* nɔ efɔse emlila lɛ eshwie enɔ,

Emlifu kɛ eta ni naa wa lɛ.+

Eshã nɔ fɛɛ nɔ ni ebɔle lɛ lɛ, shi ekwɛɛɛ po.+

Etso kɛbɔle lɛ, shi ekɛwooo etsui mli po.+

43 Agbɛnɛ nɔ ni Yehowa,

Ni ji bo Yakob, o-Bɔlɔ lɛ, bo Israel, mɔ ni shɔ̃ bo lɛ, kɛɛ nɛ:+

“Kaashe gbeyei, ejaakɛ mikpɔ̃ bo.+

Mikɛ ogbɛ́i etsɛ bo.

Minii ji bo.

 2 Kɛ́ oyatsɔ nui amli lɛ, mafata ohe,+

Ni kɛ́ oyatsɔ fai amli lɛ, amɛhaŋ onɔ.+

Kɛ́ oyanyiɛ la mli lɛ, eshãŋ bo,

Ni lalilɛi hu eshãŋ ohe.

 3 Ejaakɛ, miji Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ,

Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ, o-Yiwalaherelɔ lɛ.

Mikɛ Ejipt ehã kɛmiikpɔ̃ bo,

Mikɛ Etiopia kɛ Seba ehã yɛ onajiaŋ.

 4 Ejaakɛ ojara wa yɛ mihiɛ,+

Ohiɛ eba nyam, ni misumɔɔ bo.+

No hewɔ lɛ, mikɛ maŋ baahã yɛ onajiaŋ

Kɛ jeŋmaji hu yɛ owala* najiaŋ.

 5 Kaashe gbeyei, ejaakɛ mikɛ bo yɛ.+

Mikɛ oseshi* lɛ baajɛ bokã kɛba

Ni mabua onaa kɛbaajɛ anai kɛba.+

 6 Makɛɛ kooyigbɛ akɛ, ‘Okɛ amɛ ahã!’+

Kɛ wuoyigbɛ hu akɛ, ‘Kaatsĩ amɛnaa.

Okɛ mibihii lɛ ajɛ shɔŋŋ kɛba, ni okɛ mibiyei lɛ ajɛ shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ kɛba,+

 7 Mɔ fɛɛ mɔ ni akɛ migbɛ́i lɛ tsɛɔ lɛ,+

Mɔ ni mibɔ kɛhã mi diɛŋtsɛ minunyam,

Mɔ ni mishɔ̃ lɛ ni mifee lɛ lɛ.’+

 8 Okɛ maŋ lɛ aba. Amɛyɛ hiŋmɛii shi amɛshwila,

Amɛyɛ toii, shi amɛmu toi.+

 9 Jeŋmaji lɛ fɛɛ abua amɛhe naa yɛ he kome,

Ni majimaji lɛ hu abua amɛhe naa.+

Amɛteŋ namɔ baanyɛ agba enɛ?

Ani amɛbaanyɛ amɛhã wɔnu klɛŋklɛŋ nibii lɛ?*+

Amɛkɛ amɛdasefoi aba ni amɛbatsɔɔ akɛ amɛsane ja,

Amɛhã amɛnu ni amɛkɛɛ akɛ, ‘Eji anɔkwale!’”+

10 “Nyɛji midasefoi,”+ Yehowa kɛɛ,

“Lɛɛlɛŋ, mitsulɔ ni mihala,+

Koni nyɛle ni nyɛhe mi nyɛye*

Ni nyɛnu shishi akɛ mi nɔŋŋ ni.+

Atsɔko mihiɛ ashɔ̃ko Nyɔŋmɔ ko,

Ni eko eko hu bako yɛ misɛɛ.+

11 Mi, mi nɔŋŋ miji Yehowa lɛ,+ ni misɛɛ lɛ, yiwalaherelɔ ko bɛ.”+

12 “Miji mɔ ni jaje etsɔɔ, ni ehere yiwala, ni ehã ale

Be ni maŋsɛɛ nyɔŋmɔ ko bɛ nyɛteŋ lɛ.+

No hewɔ lɛ, nyɛji midasefoi,” Yehowa kɛɛ, “ni miji Nyɔŋmɔ.+

13 Agbɛnɛ hu, be fɛɛ be lɛ mi nɔŋŋ ni;+

Ni mɔ ko mɔ ko nyɛŋ ashɔ̃ nɔ ko yɛ midɛŋ.+

Kɛ́ miifee nɔ ko lɛ, namɔ baanyɛ atsĩ naa?”+

14 Nɔ ni Yehowa, o-Kpɔ̃lɔ lɛ,+ Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ+ kɛɛ nɛ:

“Nyɛ hewɔ lɛ, matsu kɛya Babilon koni ayajie agbói lɛ asɛɛ adabaŋi* lɛ fɛɛ ashwie shi,+

Ni aba Kaldeabii lɛ ashi yɛ amɛmeelei lɛ amli ni amɛbolɔ waa.+

15 Miji Yehowa, nyɛ-Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ,+ Israel Bɔlɔ lɛ,+ nyɛ-Maŋtsɛ lɛ.”+

16 Nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ,

Mɔ ni gbaa gbɛ yɛ ŋshɔ mli

Kɛ nanegbɛ po yɛ nui ni efee hamahama amli lɛ,+

17 Mɔ ni jieɔ ta shwiili kɛ okpɔŋɔ kpo,+

Mɔ ni jieɔ asraafoi kɛ tawulɔi kãkãlɔi fɛɛ kpo lɛ kɛɛ nɛ:

“Amɛbaakamɔ shi ni amɛteŋ shi.+

Amɛbaagboi, hɛɛ, abaagbe amɛ tamɔ agbeɔ kane mli kpãa ni miitso lɛ.”

18 “Nyɛkakaia blema nibii lɛ,

Ni nyɛkajwɛŋa nibii ni eho lɛ anɔ.

19 Naa, miifee nɔ ko hee;+

Amrɔ nɛɛ po, eeba mli.

Ani nyɛnaaa lo?

Magba gbɛ kɛtsɔ ŋa lɛ nɔ+

Ni mahã fai hu aho kɛtsɔ ŋa kpataa lɛ nɔ.+

20 Ŋa mli kooloi baawo mihiɛ nyam,

Ŋa mli gbei kɛ okpɔŋɔ-loofɔji* hu baafee nakai,

Ejaakɛ mahã nu aba ŋa lɛ nɔ,

Ni mahã fai hu aho yɛ ŋa kpataa lɛ nɔ,+

Koni mimaŋ lɛ, maŋ ni mihala lɛ,+ anu,

21 Maŋ ni mishɔ̃ mihã mihe

Koni amɛjaje miyijiemɔ lɛ amɛtsɔɔ lɛ.+

22 Shi bo Yakob, obooo otsɛɛɛ mi,+

Ejaakɛ, bo Israel, misane eje otsine.+

23 Obahãko mi gwantɛŋi kɛhã shãa afɔlei

Ni okɛ ofɔlei lɛ woko mihiɛ nyam.

Minyɛko onɔ doo akɛ obake mi nii,

Ni miyeee otsui doo akɛ obahã mi frankinsɛnsi.+

24 Okɛ oshika heko kalamo* ohãko mi,

Ni ohãko matɔ kɛ ofɔlei lɛ ahe fɔ lɛ.+

Shi moŋ, ohã ohe eshai lɛ etsɔ jatsu ehã mi

Ni ohã etɔ mi kɛ otɔmɔi lɛ.+

25 Mi, miji mɔ ni gbeɔ otɔmɔi*+ lɛ fɛɛ yɛ mi diɛŋtsɛ mihewɔ,+

Ni mikaiŋ ohe eshai lɛ dɔŋŋ.+

26 Kaimɔ mi; hã wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ kɛ esane aba ni akojo;

Jajemɔ osane lɛ ni akwɛ akɛ osane ja lo.

27 Oklɛŋklɛŋ tsɛ* lɛ fee esha,

Ni bo diɛŋtsɛ onaawielɔ* lɛ tse mihiɛ atua.+

28 No hewɔ lɛ, mabule he krɔŋkrɔŋ lɛ lumɛi lɛ,

Ni mahã akpãtã Yakob hiɛ

Ni mahã adɔ jɛmɔ ato Israel nɔ.+

44 “Agbɛnɛ, bo mitsulɔ Yakob, bo toi,

Kɛ bo Israel, mɔ ni mihala.+

 2 Nɔ ni Yehowa,

Mɔ ni fee bo ni eshɔ̃ bo,+

Mɔ ni ye ebua bo kɛjɛ musu mli* lɛ kɛɛ nɛ:

‘Kaashe gbeyei, mitsulɔ Yakob,+

Kɛ bo Yeshurun,*+ mɔ ni mihala.

 3 Ejaakɛ mafɔse nu mashwie mɔ ni kumai yeɔ* lɛ lɛ nɔ+

Ni mahã fai hu aho yɛ shikpɔŋ gbiŋ nɔ.

Mafɔse mimumɔ lɛ mashwie oseshi* lɛ nɔ+

Kɛ mijɔɔmɔ lɛ hu mashwie oshwiei lɛ anɔ.

 4 Ni amɛbaakwɛ̃ oookɛɛ amɛyɛ jwɛi fɔ teŋ,+

Tamɔ popla tsei yɛ fai ahe.

 5 Mɔ nɛ baakɛɛ akɛ: “Yehowa nii ji mi.”+

Mɔ kroko kɛ Yakob gbɛ́i baatsɛ ehe,

Ni mɔ kroko hu baaŋma yɛ enine he akɛ: “Yehowa nii ji mi.”

Ni ebaakɔ Israel gbɛ́i lɛ efɔ̃ enɔ.’

 6 Nɔ ni Yehowa,

Israel Maŋtsɛ+ kɛ e-Kpɔ̃lɔ lɛ,+ Yehowa, taiatsɛ lɛ kɛɛ nɛ:

‘Miji klɛŋklɛŋ mɔ lɛ, ni miji naagbee mɔ lɛ.+

Nyɔŋmɔ ko bɛ, ja mi.+

 7 Namɔ yɔɔ ni tamɔ mi?+

Efã enaa ni ewie, ni etsɔɔ mi mli!+

Kɛjɛ be ni mito blemabii lɛ ashishi lɛ,

Hã amɛwie nibii ni baaba lɛ,

Kɛ nibii ni nako aba lɛ fɛɛ.

 8 Nyɛtsui akafãa,

Ni nyɛkahãa gbeyei mɔmɔa nyɛ ni nyɛkpokpoa.+

Ani mitsɔko hiɛ mikɛko nyɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ, ni mijajeko mitsɔko?

Nyɛji midasefoi.+

Misɛɛ lɛ, ani Nyɔŋmɔ ko yɛ?

Dabi, Tɛsaa kroko ko bɛ;+ mileee eko eko.’”

 9 Mɛi fɛɛ ni gbɔɔ* amagai lɛ ahe bɛ sɛɛnamɔ,

Ni sɛɛnamɔ ko baŋ nibii ni amɛshwɛɛɛ he lɛ ahe.+

Nibii* nɛɛ ni yeɔ odase ehãa amɛ lɛ enaaa nɔ ko, ni amɛleee nɔ ko,+

No hewɔ lɛ, mɛi ni fee amɛ lɛ ahiɛ baagboi.+

10 Namɔ baashɔ̃ nyɔŋmɔ ko loo efee dade amaga ko

Ni sɛɛnamɔ ko bɛ he?+

11 Naa! Mɛi ni fata ehe lɛ fɛɛ ahiɛ baagboi!+

Ŋaalɔi lɛ, gbɔmɛi kɛkɛ ni.

Amɛ fɛɛ amɛbabua amɛhe naa ni amɛbadamɔ shi.

Amɛhe baakpokpo ni amɛhiɛ baagboi.

12 Dade sɔ̃lɔ lɛ kɛ enitsumɔ dade lɛ tsuɔ dade lɛ he nii yɛ ŋai kɛ la lɛ nɔ.

Ekɛ hamlɛ sɔ̃ɔ nii lɛ,

Ekɛ ehewalɛ tsuɔ he nii.+

Hɔmɔ yeɔ lɛ ni ehewalɛ tãa;

Enuuu nu, ni egbɔjɔɔ.

13 Tsogbɔlɔ kpãa susumɔ kpãa lɛ mli yɛ tso lɛ nɔ, ni ekɛ tsɔɔki tsuru kadiɔ nɔ.

Ekɛ dade ni akɛgbɔɔ nii lɛ tsuɔ he nii, ni ekɛ dade ni akɛkadiɔ nii lɛ* kadiɔ nɔ.

Egbɔɔ lɛ tamɔ gbɔmɔ,+

Tamɔ gbɔmɔ hefɛo

Koni eta shĩa.*+

14 Mɔ ko hu nitsumɔ ji ni efolɔ tseneduru tsei.

Ehalaa tso pɔtɛɛ ko, tamɔ ooki tso nɛkɛ,

Ni ehãa edaa yɛ koo mli tsei lɛ ateŋ.+

Eduɔ akekere tso, ni nugbɔnɛmɔ hãa edaa.

15 Ni ekɛ eko feɔ lai ni gbɔmɔ kɛshɛreɔ la.

Ewereɔ eko;

Ekɛ eko shɛreɔ la kɛshãa blodo.

Ni ekɛ eko feɔ nyɔŋmɔ ni ejáa lɛ.

Ekɛ eko gbɔɔ amaga, ni ekotoɔ amaga lɛ.+

16 Eshãa fã yɛ la mli;

Eshãa loo yɛ fã nɛɛ nɔ ni eyeɔ ni etɔɔ.

Agbɛnɛ hu, ewereɔ ni ekɛɔ akɛ:

“Ahãa! La lɛ ni mikwɛɔ lɛ ehã mihe edɔ.”

17 Shi nɔ ni eshwɛ lɛ, ekɛfeɔ nyɔŋmɔ, ekɛgbɔɔ amaga.

Ekotoɔ amaga lɛ ni ejáa lɛ.

Esɔleɔ ehãa lɛ ekɛɔ akɛ:

“Heremɔ mi, ejaakɛ bo ji minyɔŋmɔ.”+

18 Amɛleee nɔ ko nɔ ko, amɛnuuu nɔ ko nɔ ko shishi,+

Ejaakɛ aŋamɔ amɛhiŋmɛii ni amɛnaaa nii,

Ni amɛtsui hu yooo nii asɛɛ.

19 Mɔ ko mɔ ko susuuu he yɛ etsui mli

Ni mɔ ko nilee loo ejwɛŋmɔ ekɛɛɛ lɛ akɛ:

“Mishã fã yɛ la mli,

Ni mishã blodo kɛ loo yɛ eŋai kɛ la lɛ nɔ ni miye.

No hewɔ lɛ, ani esa akɛ mikɛ nɔ ni eshwɛ lɛ afee nii ni anyaŋeɔ?+

Ani esa akɛ mijá tso kuku lo?”

20 Eyeɔ lamulu.

Lɛ diɛŋtsɛ etsui ni edu gbɛ lɛ elaka lɛ.

Enyɛɛɛ ehere lɛ diɛŋtsɛ ehe,* ni ekɛɛɛ hu akɛ:

“Ani jeee amale mihiɛ yɛ mininejurɔ nɛɛ?”

21 “Bo Yakob, kɛ bo Israel hu, kaimɔ nibii nɛɛ,

Ejaakɛ mitsulɔ ji bo.

Mi mishɔ̃ bo, ni mitsulɔ ji bo.+

Ao Israel, mihiɛ kpaŋ onɔ.+

22 Magbe otɔmɔi lɛ tamɔ nɔ ni akɛ atatu eha nɔ+

Kɛ ohe eshai lɛ hu tamɔ nɔ ni akɛ atatu kpii eha nɔ.

Kuu osɛɛ kɛba miŋɔɔ ejaakɛ makpɔ̃ bo.+

23 Nyɛ ŋwɛii, nyɛláa nyamɔ lala,

Ejaakɛ Yehowa efee!

Nyɛ shikpɔŋ lɛ nɔ jɔi, nyɛláa kunimyeli lala!

Nyɛ gɔji, nyɛláa nyamɔ lala,+

Bo koo, kɛ omli tsei fɛɛ hu!

Ejaakɛ Yehowa ekpɔ̃ Yakob,

Ni ejie enunyam lɛ kpo etsɔɔ Israel.”+

24 Nɔ ni Yehowa, o-Kpɔ̃lɔ lɛ,+

Mɔ ni shɔ̃ bo kɛjɛ be ni oyɔɔ musu mli lɛ kɛɛ nɛ:

“Miji Yehowa, mɔ ni fee nɔ fɛɛ nɔ lɛ.

Mikome too mikpã ŋwɛii lɛ amli,+

Ni mikɛ shikpɔŋ lɛ lɛɛ shi.+

No mli lɛ, namɔ fata mihe?

25 Miihã okadii ni mɛi ni wieɔ wiemɔi foji* lɛ feɔ lɛ afee efolo,

Ni miji mɔ ni hãa klamɔfoi lɛ feɔ amɛnii tamɔ buului lɛ;+

Mɔ ni hãa hiɛshikalɔi ayiŋ futuɔ amɛ

Ni ehãa amɛnilee lɛ tsɔɔ buulufeemɔ lɛ;+

26 Mɔ ni hãa etsulɔ lɛ wiemɔ lɛ baa mli

Ni ehãa etsuji lɛ agbalɛi lɛ baa mli kwraa lɛ;+

Mɔ ni kɛɔ yɛ Yerusalem he akɛ, ‘Mɛi baahi mli,’+

Ni ekɛɔ yɛ Yuda maji lɛ hu ahe akɛ, ‘Abaasaa atswa amɛ,+

Ni masaa etsukoi’ lɛ;+

27 Mɔ ni kɛɔ nui ni mli kwɔlɔ lɛ akɛ, ‘Miimɔ,

Ni mahã ofai lɛ fɛɛ hu agbi’ lɛ;+

28 Mɔ ni kɛɔ yɛ Koresh+ he akɛ, ‘Lɛ ji tookwɛlɔ ni mihala,

Ni ebaafee misuɔmɔnaa nii fɛɛ’ lɛ;+

Mɔ ni kɛɔ yɛ Yerusalem he akɛ, ‘Abaatswa lɛ ekoŋŋ,’

Ni ekɛɔ yɛ sɔlemɔ shĩa lɛ hu he akɛ, ‘Abaatswa ofaneshi’ lɛ.”+

45 Nɔ ni Yehowa kɛɔ Koresh, ni ji mɔ ni efɔ lɛ mu,+

Mɔ ni mimɔ eninejurɔ mli+

Koni maba jeŋmaji ashi yɛ ehiɛ,+

Koni majie tawuu nii yɛ maŋtsɛmɛi ahe,*

Koni magbele shinai ntai yɛ ehiɛ,

Bɔ ni afee ni akaŋamɔ agbói lɛ nɛ:

 2 “Manyiɛ ohiɛ,+

Ni mahã gɔŋkpɔi lɛ afee trɛnɛɛ.

Makumɔ akɔɔble shinai lɛ dukuduku,

Ni mafolɔ dade adabaŋi* lɛ mashwie shi.+

 3 Mikɛ duŋ mli jwetrii lɛ baahã bo

Kɛ jwetrii ni aŋɔtee ni akɛto teemɔhei lɛ,+

Koni oná ole akɛ miji Yehowa lɛ,

Israel Nyɔŋmɔ lɛ, mɔ ni tsɛɔ bo kɛ ogbɛ́i lɛ.+

 4 Mitsulɔ Yakob kɛ Israel, mɔ ni mihala lɛ lɛ hewɔ

Mitsɛɔ bo kɛ ogbɛ́i lɛ.

Oleee mi moŋ, shi miihã bo gbɛ́i ni yɔɔ nyam.

 5 Miji Yehowa, ni mɔ ko mɔ ko bɛ dɔŋŋ.

Nyɔŋmɔ ko Nyɔŋmɔ ko bɛ, ja mi.+

Oleee mi moŋ, shi mawaje bo.*

 6 Koni mɛi ale

Kɛjɛ hulushiteehe kɛyashi hulushinyɔɔhe*

Akɛ misɛɛ lɛ, mɔ ko mɔ ko bɛ dɔŋŋ.+

Miji Yehowa, ni mɔ ko mɔ ko bɛ dɔŋŋ.+

 7 Mi mishɔ̃ la,+ ni mibɔ duŋ,+

Mi mifee toiŋjɔlɛ,+ ni mibɔ sane fɔŋ;+

Mi Yehowa, mi mifeɔ enɛɛmɛi fɛɛ.

 8 Nyɛ ŋwɛii, nyɛhãa nugbɔ anɛa kɛjɛa ŋwɛi;+

Nyɛhãa atatui lɛ afɔsea jalɛ nifeemɔ ashwiea shi.

Nyɛhãa shikpɔŋ lɛ naa agbelea ni ewo yiwalaheremɔ yibii,

Koni ehã jalɛ nifeemɔ aba yɛ nakai beiaŋ nɔŋŋ.+

Mi Yehowa, mi mibɔ enɛ.”

 9 Kpoo hã mɔ ni kɛ mɔ ni fee lɛ* lɛ taa saji anaa lɛ,

Ejaakɛ eji gbɛ́ ni ejwa fã ko kɛkɛ

Yɛ gbɛ́ ni ejwa lɛ fãi krokomɛi ni jwere shikpɔŋ lɛ ateŋ!

Ani esa akɛ sũ lɛ akɛɛ Gbɛshɔ̃lɔ* lɛ akɛ: “Mɛni oshɔ̃ nɛɛ?”+

Ni ani esa akɛ oninenaa nitsumɔ lɛ akɛɛ akɛ: “Ebɛ niji”?*

10 Kpoo hã mɔ ni kɛɔ tsɛ akɛ: “Mɛni ofɔ?”

Ni ekɛɔ yoo hu akɛ: “Mɛni ofɔɔ lɛ?”*

11 Nɔ ni Yehowa, Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ,+ mɔ ni shɔ̃ lɛ lɛ kɛɛ nɛ:

“Ani nyɛ nyɛbaabi mi sane yɛ nibii ni baa lɛ ahe

Ni nyɛfã mi yɛ mibihii+ kɛ mininenaa nitsumɔi lɛ ahe?

12 Mi mifee shikpɔŋ lɛ,+ ni mibɔ gbɔmɔ miwo nɔ.+

Mikɛ mi diɛŋtsɛ miniji kpã ŋwɛii lɛ amli,+

Ni mifãa amɛsraafoi lɛ fɛɛ.”+

13 “Mitee gbɔmɔ ko shi yɛ jalɛ nifeemɔ hewɔ,+

Ni mahã egbɛi fɛɛ aja.

Lɛ ji mɔ ni baasaa eto mimaŋ lɛ+

Ni ehã miwebii ni aŋɔ amɛ nom lɛ aye amɛhe+ ni eheee shika loo nyɔɔŋnii,”+ Yehowa, taiatsɛ lɛ kɛɛ.

14 Nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ:

“Ejipt sɛɛnamɔ* lɛ kɛ jarayeli nibii* ni jɛ Etiopia kɛ Sabeabii ni ji gbɔmɛi ni kwɔlɔ lɛ aŋɔɔ lɛ,

Baaba nyɛŋɔɔ ni amɛbaatsɔmɔ nyɛnii.

Abaawo amɛ tsein* kɛbaanyiɛ nyɛsɛɛ.

Amɛbaaba ni amɛbakoto nyɛ.+

Amɛbaakɛɛ bo yɛ sɔlemɔ mli akɛ, ‘Nyɔŋmɔ kɛ bo yɛ lɛɛlɛŋ,+

Ni mɔ ko mɔ ko bɛ dɔŋŋ; Nyɔŋmɔ kroko ko bɛ dɔŋŋ.’”

15 Lɛɛlɛŋ, oji Nyɔŋmɔ ni kɛ ehe teɔ,

Ao Israel Nyɔŋmɔ, Yiwalaherelɔ.+

16 Amɛ fɛɛ amɛhiɛ baagboi ni amɛhiɛ baashwie shi;

Mɛi ni feɔ amagai lɛ fɛɛ baanyiɛ kɛ hiɛshishwiemɔ.+

17 Shi Yehowa baahere Israel kɛ naanɔ yiwalaheremɔ.+

Nyɛhiɛ gboiŋ loo nyɛhiɛ eshwieŋ shi dɔŋŋ kɛbaaya naanɔi anaanɔ.+

18 Ejaakɛ nɔ ni Yehowa,

Mɔ ni bɔ ŋwɛi lɛ,+ anɔkwa Nyɔŋmɔ lɛ,

Mɔ ni shɔ̃ shikpɔŋ lɛ, mɔ ni fee shikpɔŋ lɛ ni ekɛma shi shiŋŋ,+

Ni ebɔɔɔ lɛ efolo,* shi moŋ eshɔ̃ ni ahi nɔ lɛ kɛɛ nɛ:+

“Miji Yehowa, ni mɔ ko mɔ ko bɛ dɔŋŋ.

19 Jeee teemɔhe+ loo shikpɔŋ ni nɔ ewo duŋ nɔ mijɛ miwie;

Mikɛɛɛ Yakob seshi* lɛ akɛ,

‘Nyɛtaoa misɛɛ gbɛ, shi ebaatɔ nyɛ efolo.’*

Miji Yehowa, mɔ ni wieɔ jalɛ wiemɔ ni ejajeɔ nɔ ni ja lɛ.+

20 Nyɛbuaa nyɛhe naa ni nyɛbaa.

Nyɛ fɛɛ nyɛtsia nyɛbɛŋkɛa, nyɛ mɛi ni nyɛjo foi kɛje jeŋmaji lɛ amli.+

Mɛi ni tereɔ amagai ni agbɔ kɛnyiɛɔ,

Ni amɛsɔleɔ amɛhãa nyɔŋmɔ ni nyɛŋ amɛ ahere lɛ, amɛleee nɔ ko nɔ ko.+

21 Nyɛkɛ nyɛmaniɛ lɛ afɔ̃a shi, nyɛjajea nyɛsane lɛ.

Amɛfee ekome kɛsusu nii ahe.

Namɔ gba enɛ kɛjɛ blema tɔ̃ɔ

Ni ejaje enɛ kɛjɛ blema tɔ̃ɔ?

Ani jeee mi, Yehowa?

Nyɔŋmɔ ko Nyɔŋmɔ ko bɛ, ja mi;

Nyɔŋmɔ ni ja kɛ Yiwalaherelɔ,+ misɛɛ lɛ mɔ ko mɔ ko bɛ.+

22 Nyɛ shikpɔŋ lɛ naagbeehei fɛɛ, nyɛbaa miŋɔɔ koni nyɛyi aná wala,+

Ejaakɛ miji Nyɔŋmɔ, ni mɔ ko mɔ ko bɛ dɔŋŋ.+

23 Mikɛ mi diɛŋtsɛ mihe ekã kitã;

Wiemɔ lɛ eje minaa yɛ jalɛ nifeemɔ hewɔ,

Ni ekuŋ esɛɛ kɛbaŋ miŋɔɔ:+

Nakutso fɛɛ nakutso baakoto mi,

Lilɛi fɛɛ lilɛi baakã mi anɔkwayeli he kitã+

24 Ekɛɛ akɛ, ‘Yehowa mli jalɛ nifeemɔ kɛ hewalɛ yɔɔ lɛɛlɛŋ.

Mɛi fɛɛ ni mli efu lɛ lɛ baaba ehiɛ kɛ hiɛgbele.

25 Abaabu Israel seshi* lɛ fɛɛ jalɔ yɛ Yehowa hewɔ,+

Ni amɛbaashwã yɛ ehewɔ.’”

46 Bel ebu shi,+ Nebo ekoto shi.

Akɛ amɛmagai lɛ eshwie kooloi, nitsumɔ kooloi anɔ,+

Tamɔ jatsui ni akɛshwie kooloi ni egbɔjɔ anɔ.

 2 Amɛ fɛɛ amɛkoto shi ni amɛbumɔ shi;

Amɛnyɛɛɛ amɛjie jatsui* lɛ,

Ni amɛ diɛŋtsɛ hu aŋɔ amɛ nom.*

 3 “Yakob shĩa, kɛ nyɛ mɛi fɛɛ ni eshwɛ yɛ Israel shĩa lɛ, nyɛboa mi toi,+

Nyɛ mɛi ni miye mibua nyɛ kɛjɛ nyɛfɔmɔ mli, ni mihiɛ nyɛ kɛjɛ musu mli.+

 4 Kɛyashi nyɛgbɔlɛ mli lɛ, mi nɔŋŋ ni;+

Kɛyashi nyɛyiteŋ baaje waŋ lɛ, maya nɔ mahiɛ nyɛmli.

Tamɔ bɔ ni mifeɔ lɛ, matere nyɛ, mahiɛ nyɛmli, ni majie nyɛ.+

 5 Namɔ nyɛbaakɛɛ etamɔ mi loo ekɛ mi yeɔ egbɔ?+

Namɔ he nyɛkɛ mi baato koni wɔje wɔhe?+

 6 Mɛi komɛi yɛ ni fɔteɔ shika tsuru babaoo kɛjɛɔ amɛshika kotoku mli amɛshwieɔ shi;

Amɛŋmɛɔ jwiɛtɛi lɛ yɛ nsɛnii amli.

Amɛbɔɔ dade sɔ̃lɔ apaa, ni ekɛfeɔ nyɔŋmɔ.+

Ni amɛkulaa shi, ni amɛjáa lɛ.*+

 7 Amɛwóɔ amɛfɔ̃ɔ amɛkɔɔji anɔ;+

Amɛtereɔ ni amɛkɛyamaa egbɛhe, ni emaa jɛmɛ nɔŋŋ.

Etsiii ehe kɛjeee egbɛhe lɛ.+

Amɛfóɔ amɛtsɛɔ lɛ, shi ehereee amɛ nɔ;

Enyɛɛɛ ejie mɔ ko mɔ ko kɛje haomɔ mli.+

 8 Nyɛkaia enɛ, ni nyɛfea ekãa.

Nyɛkɛtoa nyɛtsui mli, nyɛ nɔtɔlɔi.

 9 Nyɛkaia klɛŋklɛŋ nibii ni jɛ blema lɛ,

Akɛ miji Nyɔŋmɔ,* ni mɔ ko mɔ ko bɛ dɔŋŋ.

Miji Nyɔŋmɔ, ni mɔ ko mɔ ko tamɔɔɔ mi.+

10 Mi mijɛɔ shishijee migbaa nibii ni baaba yɛ naagbee,

Ni mijɛɔ blema mijajeɔ nibii ni anako afee lɛ.+

Miikɛɛ akɛ, ‘Miyiŋkpɛɛ* lɛ baama shi,+

Ni mafee nɔ fɛɛ nɔ ni misumɔɔ.’+

11 Miitsɛ loofɔlɔ ko ni gbɔbiɔ kɛmiijɛ hulushiteehe,*+

Miitsɛ nuu ko kɛmiijɛ shikpɔŋ ko ni yɔɔ shɔŋŋ nɔ; ebaatsu miyiŋkpɛɛ* lɛ he nii.+

Mi miwie, ni mi nɔŋŋ mahã eba mli.

Mi mito miyiŋ, ni mafee hu.+

12 Nyɛ mɛi ni nyɛtsui esa,* nyɛboa mi toi,

Nyɛ mɛi ni nyɛkɛ jalɛ nifeemɔ teŋ ejekɛ waa.

13 Mihã mijalɛ nifeemɔ lɛ ebɛŋkɛ;

Ebɛ shɔŋŋ,

Ni etsɛŋ ni miyiwalaheremɔ lɛ baaba.+

Mikɛ miyiwalaheremɔ lɛ baahã yɛ Zion, mikɛ minunyam lɛ hu baahã Israel.”+

47 Bo oblayoo fro ni ji Babilon biyoo,+

Kpelekemɔ shi ni obata mulu mli.

Bo Kaldeabii abiyoo,

Ta shi yɛ he ni maŋtsɛ sɛi ko bɛ,+

Ejaakɛ mɛi tsɛŋ bo yoo ni he yɔɔ fɛo ni ahiɛɔ lɛ dɔdɔɔdɔ dɔŋŋ.

 2 Kɔ wiɛtɛ ni owiɛ ashikishaŋ.

Jiemɔ ohiɛhaanɔ lɛ.

Jiemɔ otade lɛ, ni ohã onaji ahe akã.

Yaafo fai lɛ.

 3 Abaahã ohiɛ ohe folo.

Abaana ohiɛgbele lɛ.

Matɔ owele,+ ni mɔ ko mɔ ko etsiŋ minaa.*

 4 “Mɔ ni kpɔ̃ɔ wɔ lɛ

—egbɛ́i ji Yehowa, taiatsɛ lɛ—

Lɛ ji Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ.”+

 5 Bo Kaldeabii abiyoo,+

Ta shi yɛ jɛmɛ diŋŋ ni obote duŋ mli;

Amɛtsɛŋ bo Maŋtsɛyelii a-Nuŋtsɔ Yoo* dɔŋŋ.+

 6 Mimli fu mimaŋ lɛ.+

Mibule migboshinii lɛ,+

Ni mikɛ amɛ wo odɛŋ.+

Shi onaaa amɛ mɔbɔ.+

Okɛ kɔɔŋtso ni tsii tere mɛi ni edara waa lɛ po.+

 7 Okɛɛ akɛ: “Mafee Nuŋtsɔ Yoo* kɛya naanɔ.”+

Osusuuu nibii nɛɛ ahe yɛ otsui mli;

Osusuuu bɔ ni sane nɛɛ baaba naagbee ehã lɛ he.

 8 Agbɛnɛ, bo mɔ ni osumɔɔ shwɛmɔ kɛ ŋɔɔmɔ, bo enɛ toi,+

Bo mɔ ni ota shi ni osusuɔ akɛ efɔŋ ko baŋ onɔ, ni okɛɔ yɛ otsui mli akɛ:

“Miji mi, ni mɔ ko mɔ ko bɛ dɔŋŋ.+

Mitsɔŋ yoo okulafo.

Mibii hu gboiŋ kɔkɔɔkɔ.”+

 9 Shi nibii enyɔ nɛɛ fɛɛ baaba onɔ trukaa yɛ gbi kome mli:+

Obii baagboi ni obaatsɔ yoo okulafo.

Enɛɛmɛi fɛɛ baaba onɔ+

Yɛ okunyaayeli babaoo kɛ tsofa ni otsuɔ waa lɛ hewɔ.*+

10 Okɛ ohiɛ fɔ̃ efɔŋ ni ofeɔ lɛ nɔ.

Okɛɔ akɛ: “Mɔ ko enaaa mi.”

Ohiɛshikamɔ lɛ kɛ onilee lɛ ji nɔ ni hã odu gbɛ,

Ni owie yɛ otsui mli akɛ: “Miji mi, ni mɔ ko mɔ ko bɛ dɔŋŋ” lɛ.

11 Shi sane fɔŋ baaba onɔ,

Ni omajik ni ofeɔ lɛ eko eko nyɛŋ atsĩ naa.*

Amanehulu baaba onɔ; onyɛŋ otswa ofɔ̃.

Hiɛkpatamɔ baaba onɔ trukaa bɔ ni okɛkpeko pɛŋ.+

12 No hewɔ lɛ, yaa nɔ otsu tsofa ni oye ŋkunyaa babaoo,+

Nibii ni ogbo he deŋme kɛjɛ ogbekɛbiiashi tɔ̃ɔ lɛ.

Ekolɛ obaaná he sɛɛ;

Ekolɛ no baahã mɛi ashe bo gbeyei.

13 Oŋaawolɔi babaoo lɛ ehã etɔ bo.

Agbɛnɛ hã amɛte shi ni amɛhere bo,

Mɛi ni jáa ŋwɛii lɛ,* mɛi ni kwɛɔ ŋulamii lɛ,+

Mɛi ni kɛ́ nyɔɔŋtsere hee lɛ je lɛ,

Amɛhãa aleɔ nibii ni baaba onɔ lɛ.

14 Naa! Amɛtamɔ ŋmaa* tsei.

La baashã amɛ wɛɛ.

Amɛnyɛŋ amɛhere amɛhe* kɛje lalilɛi lɛ naawalɛ lɛ mli.

Enɛɛmɛi jeee ŋai kɛ la ni aawere,

Ni jeee la ni ataa hiɛ hu ni.

15 Nakai omɛi ni feɔ majik lɛ baatsɔ ahã bo,

Mɛi ni okɛgbo deŋme kɛjɛ ogbekɛbiiashi lɛ.

Amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ baatsomlo yɛ lɛ diɛŋtsɛ egbɛ nɔ.*

Onáŋ mɔ ko ni baahere bo.+

48 Nyɛ Yakob shĩa, nyɛboa enɛ toi,

Nyɛ mɛi ni nyɛkɛ Israel gbɛ́i lɛ tsɛɔ nyɛhe,+

Ni nyɛjɛ Yuda nui lɛ amli kɛba,

Nyɛ mɛi ni nyɛkɛ Yehowa gbɛ́i lɛ kãa kitã+

Ni nyɛboɔ nyɛtsɛɔ Israel Nyɔŋmɔ lɛ

Shi jeee yɛ anɔkwale kɛ jalɛ nifeemɔ mli lɛ.+

 2 Ejaakɛ amɛkɛ maŋ krɔŋkrɔŋ lɛ gbɛ́i lɛ tsɛɔ amɛhe+

Ni amɛtaoɔ Israel Nyɔŋmɔ lɛ dɛŋ yelikɛbuamɔ,+

Mɔ ni gbɛ́i ji Yehowa, taiatsɛ lɛ.

 3 “Kɛjɛ blema tɔ̃ɔ ni mikɛɛ nyɛ klɛŋklɛŋ nibii lɛ.

Amɛjɛ mi diɛŋtsɛ minaa,

Ni mihã nyɛle.+

Mitsu he nii oya nɔŋŋ, ni amɛba mli.+

 4 Ejaakɛ mile bɔ ni okuɛŋ ti hã

—okuɛ he kpãi lɛ tamɔ dade, ni ohiɛnaa tamɔ akɔɔble+—

 5 Mikɛɛ bo jeeŋmɔ momo.

Mihã onu he dani eba mli,

Koni okakɛɛ akɛ, ‘Mimaga lɛ ni fee enɛ;

Mimaga ni agbɔ* kɛ midade amaga lɛ ji nɔ ni kɛ famɔ nɛɛ hã.’

 6 Nyɛnu ni nyɛna enɛɛmɛi fɛɛ.

Ani nyɛjajeŋ nyɛtsɔŋ?+

Kɛjɛ amrɔ nɛɛ kɛyaa lɛ, miikɛɛ nyɛ nibii hei,+

Teemɔŋ saji ni akɛto jogbaŋŋ ni nyɛleee.

 7 Kpaako abɔɔ amɛ, ni jeee blema,

Nibii ni onuko dã ja ŋmɛnɛ,

Koni okakɛɛ akɛ, ‘Naa! Mile amɛ momo.’

 8 Dabi, onuko dã,+ ni oleee hu,

Ni kɛjɛ blema fɛɛ lɛ, no mli lɛ, agbeleko otoi.

Ejaakɛ mile akɛ oyeee anɔkwa kwraa,+

Ni atsɛ bo nɔtɔlɔ kɛjɛ ofɔmɔ mli tɔ̃ɔ.+

 9 Shi migbɛ́i lɛ hewɔ lɛ, magbala mimlifu lɛ sɛɛ;+

Maye mihe nɔ yɛ ogbɛfaŋ yɛ mi diɛŋtsɛ miyijiemɔ lɛ hewɔ,

Ni mikpãtãŋ ohiɛ.+

10 Naa! mitsuu ohe, shi jeee tamɔ jwiɛtɛi.+

Mika bo mikwɛ* yɛ amanehulu dade seremɔ flɔnɔɔ lɛ mli.+

11 Mi diɛŋtsɛ mihewɔ, anɔkwa mi diɛŋtsɛ mihewɔ mafee,+

Ejaakɛ te aaafee tɛŋŋ ni mahã abule migbɛ́i lɛ?+

Mikɛ minunyam lɛ hãaa mɔ ko mɔ ko.*

12 Bo Yakob, kɛ Israel, mɔ ni mihala, bo mi toi.

Mi nɔŋŋ ni.+ Miji klɛŋklɛŋ mɔ lɛ; mi nɔŋŋ ji naagbee mɔ lɛ.+

13 Mi diɛŋtsɛ minine to shikpɔŋ lɛ faneshi lɛ shishi,+

Ni mininejurɔ lɛɛ ŋwɛii lɛ amli.+

Be ni mitsɛ amɛ lɛ, amɛ fɛɛ amɛte shi.

14 Nyɛ fɛɛ nyɛbuaa nyɛhe naa ni nyɛboa toi.

Amɛteŋ namɔ ejaje nibii nɛɛ etsɔɔ?

Yehowa sumɔɔ lɛ.+

Ebaatsu nɔ ni enáa he miishɛɛ lɛ eshi Babilon,+

Ni ebaawó enine nɔ eshi Kaldeabii lɛ.+

15 Mi diɛŋtsɛ miwie, ni mitsɛ lɛ.+

Mikɛ lɛ eba, ni ebaaye omanye yɛ egbɛ lɛ nɔ.+

16 Nyɛtsia nyɛbɛŋkɛa mi, ni nyɛboa enɛ toi.

Kɛjɛ shishijee tɔ̃ɔ lɛ miwieee yɛ teemɔŋ.+

Be ni eba mli lɛ, no mli lɛ miyɛ jɛmɛ.”

Ni agbɛnɛ Nuŋtsɔ Ofe Yehowa etsu mi kɛ emumɔ lɛ.

17 Nɔ ni Yehowa, o-Kpɔ̃lɔ lɛ kɛ Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ kɛɛ nɛ:+

“Mi Yehowa, miji o-Nyɔŋmɔ lɛ,

Mɔ ni tsɔɔ bo nii koni oná he sɛɛ lɛ,*+

Mɔ ni tsɔɔ bo gbɛ yɛ gbɛ ni esa akɛ onyiɛ nɔ lɛ nɔ lɛ.+

18 Miná kulɛ oboɔ mikitãi lɛ toi jogbaŋŋ!+

Kulɛ otoiŋjɔlɛ lɛ baafee tamɔ faa+

Ni ojalɛ nifeemɔ lɛ hu baafee tamɔ ŋshɔkei.+

19 Oseshi* lɛ baafa babaoo tamɔ shia

Ni oshwiei lɛ hu baafa tamɔ shia kulibii.+

Afoŋ amɛgbɛ́i ashɛŋ afɔ̃ŋ ni atsumɔŋ amɛgbɛ́i hu kɔkɔɔkɔ yɛ mihiɛ.”

20 Nyɛjea Babilon!+

Nyɛjoa foi kɛjea Kaldeabii lɛ ateŋ!

Nyɛkɛ nyamɔ lala atswaa he adafi! Nyɛjajea nyɛtsɔa!+

Nyɛhãa alea kɛyashia shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ.+

Nyɛkɛa akɛ: “Yehowa ekpɔ̃ etsulɔ Yakob.+

21 Be ni enyiɛ amɛhiɛ kɛyatsɔ shikpɔji kpatai anɔ lɛ, kumai yeee amɛ.+

Ehã nu ho kɛje tɛsaa mli ehã amɛ;

Egba tɛsaa mli, ni nu tue kɛje kpo.”+

22 Yehowa kɛɛ, “Toiŋjɔlɛ ko bɛ kɛhã mɛi fɔji.”+

49 Nyɛ ŋshɔkpɔi, nyɛboa mi toi,

Nyɛ jeŋmaji ni yɔɔ shɔŋŋ, nyɛboa toi jogbaŋŋ.+

Yehowa tsɛ mi dani afɔ mi.*+

Be ni miyɔɔ minyɛ musu mli beebe ni etsɛ migbɛ́i.

 2 Ehã minaabu etsɔ tamɔ klante ni naa ba;

Ekɛ mi eto enine shishi hɔɔŋ lɛ mli.+

Ehã mitsɔ tamɔ gãimlibi ni asha he;

Ekɛ mi eto egãimlibii kotoku lɛ mli.

 3 Ekɛɛ mi akɛ: “Bo Israel, mitsulɔ ji bo,+

Matsɔ onɔ majie minunyam lɛ kpo.”+

 4 Shi mikɛɛ akɛ: “Etɔ mi efolo.

Mifite mihewalɛ efolo yɛ nɔ ko ni bɛ shihilɛ mli lɛ he.

Shi Yehowa ji mɔ ni kojoɔ mi lɛɛlɛŋ,*

Ni mi-Nyɔŋmɔ lɛ ji mɔ ni woɔ mi nyɔmɔ.”*+

 5 Ni agbɛnɛ Yehowa, mɔ ni shɔ̃ mi yɛ musu mli akɛ etsulɔ lɛ,

Ekɛɛ mi koni miyamɔ Yakob kɛbahã lɛ,

Bɔ ni afee ni abua Israel naa kɛba eŋɔɔ.+

Abaawo mihiɛ nyam yɛ Yehowa hiɛ,

Ni mi-Nyɔŋmɔ lɛ baatsɔ mihewalɛ.

 6 Ni ekɛɛ akɛ: “Jeee akɛ mitsulɔ kɛkɛ ji bo

Koni otee Yakob wekui lɛ ashi

Ni okɛ Israelbii ni abaa amɛyi lɛ aku sɛɛ kɛba.

Shi moŋ, misaa mifee bo la mihã jeŋmaji lɛ,+

Koni miyiwalaheremɔ lɛ ashɛ shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ.”+

7 Nɔ ni Yehowa, Israel Kpɔ̃lɔ lɛ, Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ+ lɛ kɛɔ mɔ ni anyaŋeɔ,*+ mɔ ni jeŋmaŋ lɛ nyaŋeɔ, nɔyelɔi lɛ atsulɔ lɛ nɛ:

“Maŋtsɛmɛi baana ni amɛbaate shi,

Ni lumɛi baakula shi

Yɛ Yehowa, mɔ ni yeɔ anɔkwa,+

Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ, mɔ ni hala bo lɛ hewɔ.”+

 8 Nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ:

“Mihere bo nɔ yɛ dromɔ be* mli,+

Ni miye mibua bo yɛ yiwalaheremɔ gbi nɔ;+

Mitee nɔ mikwɛ onɔ koni mikɛ bo ahã akɛ maŋ lɛ kpaŋmɔ,+

Koni osaa shikpɔŋ lɛ,

Koni ohã amɛnine ashɛ amɛgboshinii ni akpãtã hiɛ lɛ anɔ,+

 9 Koni okɛɛ mɛi ni awo amɛ tsuŋ lɛ akɛ, ‘Nyɛjea kpo!’+

Kɛ mɛi ni yɔɔ duŋ mli lɛ hu akɛ,+ ‘Nyɛhãa anaa nyɛ!’

Amɛbaaye nii yɛ gbɛi ahe,

Nanegbɛi ni nɔ eye lɛ* baatsɔ amɛkooloi alɛɛhei.

10 Hɔmɔ yeŋ amɛ, ni kumai hu yeŋ amɛ,+

Amɛnuŋ dɔlɛ ni naa wa ko he dɔŋŋ, ni hulu hu eshãŋ amɛ.+

Ejaakɛ mɔ ni ena amɛ mɔbɔ lɛ baanyiɛ amɛhiɛ,+

Ni ebaatsɔɔ amɛ gbɛ kɛyatsɔ nuhiŋmɛii ahe.+

11 Mafee migɔji lɛ fɛɛ gbɛi,

Ni abaahole migbɛjegbɛi lɛ anɔ.+

12 Naa! Amɛmiijɛ shɔŋŋ kɛmiiba,+

Ni naa! amɛjɛ kooyi ni amɛjɛ anai,

Ni mɛi komɛi hu jɛ Sinim shikpɔŋ lɛ nɔ.”+

13 Nyɛ ŋwɛii, nyɛláa nyamɔ lala, ni bo shikpɔŋ, omii ashɛ ohe.+

Gɔji lɛ amii ashɛ amɛhe ni amɛlá nyamɔ lala.+

Ejaakɛ Yehowa eshɛje emaŋ lɛ mii,+

Ni ena lɛ diɛŋtsɛ ewebii ni naa nɔ lɛ mɔbɔ.+

14 Shi Zion yaa nɔ ekɛɔ akɛ:

“Yehowa ekwa mi,+ ni Yehowa hiɛ ekpa minɔ.”+

15 Ani yoo hiɛ baanyɛ akpa ebi ni miiye fufɔ nɔ?

Ani emusuŋ etsɔŋ lɛ yɛ emusuŋ bi* he?

Kɛ́ yei nɛɛ ahiɛ baakpa nɔ po lɛ, mi lɛ, mihiɛ kpaŋ onɔ kɔkɔɔkɔ.+

16 Naa! Mitɛŋ bo miwo midɛ̃.

Ogbogboi lɛ yɛ mihiɛ daa.

17 Obii* lɛ ahe baafee oya kɛba.

Mɛi ni kumɔ bo amɛshwie shi, ni amɛkpãtã ohiɛ lɛ baashi bo aya.

18 Holemɔ ohiŋmɛii anɔ ni okwɛ ohe fɛɛ kɛkpe.

Amɛ fɛɛ amɛmiibua amɛhe naa.+

Amɛmiiba oŋɔɔ.

“Gbii abɔ ni mihiɛ kã nɛɛ,” Yehowa kɛɛ,

“Okɛ amɛ fɛɛ baawula ohe tamɔ hewulamɔnii,

Ni okɛ amɛ baafi omli tamɔ ayemforo feɔ lɛ.

19 Eyɛ mli akɛ akpãtã oshihilɛhei lɛ ahiɛ, ni ashi amɛ amaŋfɔ ni oshikpɔŋ lɛ efite moŋ,+

Shi agbɛnɛ jɛmɛ baafee bibioo tsɔ ahã mɛi ni yɔɔ jɛmɛ lɛ,+

Ni okɛ mɛi ni mi bo+ lɛ ateŋ baajekɛ waa.+

20 Bii* ni afɔ ahã bo be ni agbo yɛ onɔ lɛ baakɛɛkɛɛ yɛ otoiiaŋ akɛ,

‘Biɛ efee bibioo tsɔ kɛhã mi.

Tsi kɛya koni maná he ko mahi.’+

21 Ni obaakɛɛ yɛ otsui mli akɛ,

‘Namɔ fɔ mɛnɛɛmɛi ehã mi,

Ejaakɛ miji yoo ni bii egboi ni nyɛɛɛ afɔ,

Aŋɔ mi nom ni awo mi tsuŋ.

Namɔ kwɛ mɛnɛɛmɛi?+

Naa! Eshwɛ mikome too,+

No hewɔ lɛ, nɛgbɛ mɛnɛɛmɛi jɛ kɛba?’”+

22 Nɔ ni Nuŋtsɔ Ofe Yehowa kɛɛ nɛ:

“Naa! Mawó minine nɔ matsɔɔ jeŋmaji lɛ,

Ni mawó mikadi* lɛ nɔ matsɔɔ majimaji lɛ.+

Amɛkɛ obihii lɛ baashãkã amɛtsitsi kɛbaaba

Ni amɛbaahole obiyei lɛ amɛtara amɛkɔɔji anɔ kɛba.+

23 Maŋtsɛmɛi baatsɔmɔ okwɛlɔi,+

Ni amɛbiyei* lɛ baakwɛ obii ni miiye fufɔ lɛ.

Amɛbaakoto bo ni amɛkɛ amɛhiɛ baabumɔ shi+

Ni amɛbaalɛmɔ onaji ahe mulu lɛ,+

Ni obaaná ole akɛ miji Yehowa;

Mɛi ni hiɛ kã minɔ lɛ ahiɛ gboiŋ.”+

24 Ani abaanyɛ ashɔ̃ mɛi ni nuu kãkãlɔ emɔmɔ amɛ momo lɛ yɛ edɛŋ?

Ani abaanyɛ akpɔ̃ mɛi ni yiwalɔ ko eŋɔ amɛ nom lɛ?

25 Shi nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ:

“Abaashɔ̃ mɛi ni nuu kãkãlɔ emɔmɔ amɛ momo lɛ po yɛ edɛŋ,+

Ni abaakpɔ̃ mɛi ni yiwalɔ ko eŋɔ amɛ nom lɛ.+

Mate shi mawo mɛi ni teɔ shi amɛwoɔ bo lɛ,+

Ni mahere bo diɛŋtsɛ obii* lɛ.

26 Mahã mɛi ni waa bo yi lɛ aye amɛ diɛŋtsɛ amɛheloo,

Ni mahã amɛ diɛŋtsɛ amɛlá atɔrɔ amɛ dãa tamɔ nɔ ni amɛnu wain ni ŋɔɔ.

Ni mɛi fɛɛ* baaná ale akɛ miji Yehowa,+

O-Yiwalaherelɔ+ lɛ kɛ o-Kpɔ̃lɔ lɛ,+

Yakob Hewalɔ lɛ.”+

50 Nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ:

“Ani mihã nyɛmami shwiemɔ wolo+ be ni mishwie lɛ lɛ?

Ni mɛi ni mihiɛ amɛ nyɔmɔ lɛ ateŋ namɔ mihɔ̃ɔ nyɛ mihã?

Naa! Ahɔ̃ɔ nyɛ yɛ nyɛ diɛŋtsɛ nyɛtɔmɔi lɛ ahewɔ,+

Agbɛnɛ hu, nyɛ diɛŋtsɛ nyɛhe eshai lɛ ahewɔ ashwie nyɛmami.+

 2 Belɛ, mɛni hewɔ mɔ ko kwraa bɛ biɛ be ni miba lɛ?

Mɛni hewɔ ni mɔ ko mɔ ko hereee mi nɔ be ni mitsɛ lɛ?+

Ani minine yɛ kuku bɔ ni enyɛɛɛ mɔ ekpɔ̃?

Ni ani mibɛ hewalɛ ni mikɛbaajie mɔ?+

Naa! Mikãa ŋshɔ lɛ ni egbiɔ;+

Mihãa fai tsɔɔ ŋa kpataa.+

Emli loi lɛ kpɔtɔɔ yɛ nu ni amɛnáaa lɛ hewɔ,

Ni amɛgboiɔ yɛ kumai hewɔ.

 3 Mikɛ duŋ haa ŋwɛii ahe,+

Ni mikɛ kpekpe* feɔ mama kɛhaa amɛnɔ.”

 4 Nuŋtsɔ Ofe Yehowa ehã mi nikaselɔi alilɛi,*+

Koni male bɔ ni mahã mɔ ni etɔ lɛ lɛ hetoo* kɛ wiemɔ ni ja.*+

Etsĩɛɔ mi daa leebi;

Etsĩɛɔ mitoi koni ebo toi tamɔ nikaselɔi anɔ.+

 5 Nuŋtsɔ Ofe Yehowa egbele mitoiiaŋ,

Ni mitseee atua.+

Midɔɔɔ mihe kɛyaaa sɛɛ.+

 6 Mikɛ mikotosɛɛ hã mɛi ni yiɔ mi lɛ

Ni mikɛ mikpaii hu hã mɛi ni famɔɔ tsɔi lɛ.*

Mikɛ mihiɛ hu eteee hiɛgbejianii kɛ lajɔ̃.+

 7 Shi Nuŋtsɔ Ofe Yehowa baaye abua mi.+

No hewɔ ni mihiɛ eshwieee shi lɛ.

No hewɔ ni mifee mihiɛ tamɔ tɛ ni wa lɛ,+

Ni mile akɛ mihiɛ gboŋ.

 8 Mɔ ni buɔ mi jalɔ lɛ bɛŋkɛ.

Namɔ baanyɛ awie ashi mi?*+

Hã wɔ fɛɛ wɔte shi wɔdamɔ shi.*

Namɔ yɔɔ sane ko yɛ mihe?

Hã eba mihiɛ.

 9 Naa! Nuŋtsɔ Ofe Yehowa baaye abua mi.

Namɔ baabu mi fɔ?

Naa! Amɛ fɛɛ amɛbaafite* tamɔ atade.

Abɛi* baaye amɛ.

10 Nyɛteŋ namɔ sheɔ Yehowa gbeyei

Ni eboɔ etsulɔ lɛ gbee toi?+

Namɔ enyiɛ duŋ kpii ni la ko kwraa kpɛɛɛ kɛhãaa lɛ lɛ mli?

Ekɛ ehiɛ afɔ̃ Yehowa gbɛ́i lɛ nɔ, ni ekɛ ehe afɔ̃ e-Nyɔŋmɔ lɛ nɔ.*

11 “Naa! Nyɛ mɛi fɛɛ ni nyɛshɛreɔ la,

Ni nyɛhãa la kpɛlɛɔ,

Nyɛnyiɛa nyɛ diɛŋtsɛ nyɛla lɛ kpɛmɔ lɛ mli,

Yɛ nyɛla kpɛlɛmɔ ni tsoɔ lɛ mli.

Nɔ ni nyɛbaaná yɛ midɛŋ nɛ:

Nyɛbaakamɔ shi yɛ piŋmɔ ni naa wa mli.

51 “Nyɛboa mi toi, nyɛ mɛi ni nyɛdiɔ jalɛ nifeemɔ sɛɛ,

Nyɛ mɛi ni nyɛtaoɔ Yehowa sɛɛ gbɛ.

Nyɛkɛ nyɛhiɛ amaa tɛsaa ni agbá nyɛ kɛjɛ mli

Kɛ tɛ bu ni atsa nyɛ kɛjɛ mli lɛ nɔ.

 2 Nyɛkɛ nyɛhiɛ amaa Abraham, nyɛtsɛ lɛ,

Kɛ Sara,+ mɔ ni fɔ nyɛ lɛ nɔ.*

Ejaakɛ, be ni mitsɛ lɛ lɛ, no mli lɛ ekome pɛ ni,+

Shi mijɔɔ lɛ ni mihã eyi fa babaoo.+

 3 Ejaakɛ Yehowa baashɛje Zion mii.+

Ebaashɛje Zion hei fɛɛ ni akpãtã hiɛ lɛ amii,+

Ni ebaahã eŋa lɛ nɔ atsɔ tamɔ Eden+

Ni eŋa kpataa lɛ hu baatsɔ tamɔ Yehowa abɔɔ lɛ.+

Mlifilimɔ kɛ nyamɔ baahi emli,

Shidaa kɛ lalai ni ŋɔɔŋɔi hu.+

 4 Mimaŋ, nyɛboa mi toi jogbaŋŋ,

Mijeŋmaŋ, nyɛfea toi nyɛhãa mi.+

Ejaakɛ mikɛ mla ko baahã,+

Ni mahã mijalɛsaneyeli lɛ hu ama shi akɛ la kɛhã majimaji lɛ.+

 5 Mijalɛ nifeemɔ lɛ ebɛŋkɛ.+

Miyiwalaheremɔ lɛ baaje kpo,+

Ni miniji baakojo majimaji lɛ.+

Ŋshɔkpɔi lɛ kɛ amɛhiɛ baafɔ̃ minɔ,+

Ni amɛbaamɛ minine.*

 6 Nyɛholea nyɛhiŋmɛii anɔ kɛyaa ŋwɛi,

Ni nyɛkwɛa shikpɔŋ ni yɔɔ ŋwɛi shishi lɛ.

Ejaakɛ ŋwɛi lɛ baalaaje tamɔ lasu;

Ni shikpɔŋ lɛ hu baafite* tamɔ atade,

Enɔ bii lɛ baagboi tamɔ tɔŋtɔŋi.*

Shi miyiwalaheremɔ lɛ baahi shi kɛya naanɔ,+

Ni mijalɛ nifeemɔ lɛ sɛɛ efoŋ kɔkɔɔkɔ.*+

 7 Nyɛboa mi toi, nyɛ mɛi ni nyɛle jalɛ nifeemɔ,

Maŋ ni mimla* lɛ yɔɔ amɛtsui mli.+

Kaashe wiemɔi ni gbɔmɛi adesai* wieɔ amɛshiɔ bo lɛ gbeyei,

Ni kaahã amɛjɛmɔi lɛ wo ohe gbeyei.

 8 Ejaakɛ abɛi* baaye amɛ tamɔ atade;

Abɛi ni yeɔ mama* lɛ baaye amɛ tamɔ kooloo hetsɔi.+

Shi mijalɛ nifeemɔ lɛ baahi shi kɛya naanɔ,

Ni miyiwalaheremɔ lɛ hu baahi shi yɛ yinɔi fɛɛ amli.”+

 9 Ao Yehowa nine!+

Tee shi!* Tee shi! Okɛ hewalɛ aha ohe,

Tee shi tamɔ bɔ ni ofee yɛ gbii ni eho lɛ amli lɛ, tamɔ ofee yɛ yinɔi ni eho lɛ amli lɛ.

Ani jeee bo ojwara Rahab*+ dukuduku?

Ani jeee bo otsu ŋshɔŋ loo agbo lɛ nii?+

10 Ani jeee bo ohã ŋshɔ lɛ, nui ni mli kwɔlɔ lɛ gbi?+

Ani jeee bo ohã ŋshɔ lɛ shishi tsɔ gbɛ kɛhã mɛi ni akpɔ̃ lɛ koni amɛtsɔ mli kɛho lɛ?+

11 Mɛi ni Yehowa ekpɔ̃ lɛ baaku amɛsɛɛ.+

Amɛbaaba Zion kɛ nyamɔ lala,+

Miishɛɛ ni sɛɛ efooo baatsɔ akekerei ni fimɔ amɛyitsei.*+

Nyamɔ kɛ miishɛɛ baatsɔ amɛnɔ,

Ni awerɛho kɛ kɛ̃ɛmɔ baajo foi kɛya.+

12 “Mi, miji mɔ ni shɛjeɔ nyɛmii.+

Mɛni hewɔ esa akɛ oshe gbɔmɔ adesa* ni baagbo lɛ gbeyei?+

Mɛni hewɔ esa akɛ oshe gbɔmɔ bi ni baaŋala tamɔ jwɛi fɔ lɛ gbeyei?

13 Mɛni hewɔ ohiɛ ekpa Yehowa, mɔ ni fee bo lɛ nɔ,+

Mɔ ni kpã ŋwɛi mli,+ ni eto shikpɔŋ lɛ faneshi lɛ shishi lɛ?

Ni daa gbi lɛ ohe kpokpoɔ yɛ yiwalɔ* lɛ mlifu lɛ hewɔ,

Oookɛɛ nɔ ni ebaanyɛ ekpãtã ohiɛ.

Agbɛnɛ, nɛgbɛ yiwalɔ lɛ mlifu lɛ yɔɔ?

14 Etsɛŋ ni abaaŋmɛɛ mɔ ni awo lɛ tsein* ni edɔ emli kɔmɔɔ lɛ he;+

Egboŋ ni eyaŋ bu lɛ mli,

Ni eniyenii* hu ebɔŋ lɛ.

15 Shi miji Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ,

Mɔ ni taa ŋshɔ lɛ mli ni ehãa ŋshɔkei lɛ feɔ hamahama lɛ+

—egbɛ́i ji Yehowa, taiatsɛ lɛ.+

16 Mikɛ miwiemɔ lɛ baawo onaa,

Ni mikɛ minine hɔɔŋ lɛ baaha onɔ,+

Koni mikɛ ŋwɛi lɛ ama shi,* ni mato shikpɔŋ lɛ faneshi lɛ shishi+

Koni makɛɛ Zion akɛ, ‘Mimaŋ ji bo.’+

17 Ao Yerusalem, tee shi! Tee shi! Wó ohe nɔ,+

Bo mɔ ni onu Yehowa mlifu kɔɔpoo ni yɔɔ edɛŋ lɛ mli nii lɛ.

Onu wain kɔɔpoo lɛ mli nii;

Oshɔ kɔɔpoo ni hãa mɔ didãa lɛ mli nii lɛ fɛɛ.+

18 Ebii* ni efɔ lɛ ateŋ eko eko bɛ ni baatsɔɔ lɛ gbɛ,

Ni ebii* ni ekwɛ lɛ ateŋ eko eko bɛ ni baahiɛ enineshi.

19 Nibii enyɔ nɛɛ enina bo.

Namɔ baaye bo ŋkɔmɔ?

Hiɛkpatamɔ kɛ fitemɔ, hɔmɔ kɛ klante!+

Namɔ baashɛje omii?+

20 Nɔ enyɔ obii* lɛ anɔ.+

Amɛjwere gbɛjegbɛ fɛɛ gbɛjegbɛ koŋ*

Tamɔ ŋa mli gwantɛŋ ni yaa edu lɛ.

Amɛtɔrɔ kɛ Yehowa mlifu lɛ, o-Nyɔŋmɔ lɛ kamɔ lɛ.”

21 No hewɔ lɛ, ofainɛ, bo enɛ toi,

Bo yoo ni ona nɔ ni otɔ dãa, shi jeee kɛ wain.

22 Nɔ ni o-Nuŋtsɔ Yehowa, o-Nyɔŋmɔ ni fãa emaŋ lɛ he lɛ kɛɛ nɛ:

“Naa! Mahe kɔɔpoo ni hãa odidãa lɛ kɛje odɛŋ,+

Wain kɔɔpoo lɛ, mimlifu kɔɔpoo lɛ;

Onuŋ dɔŋŋ.+

23 Mikɛbaawo mɛi ni waa bo yi lɛ adɛŋ,+

Mɛi ni kɛɔ bo* akɛ, ‘Kotomɔ shi koni wɔnyiɛ onɔ!’ lɛ.

No hewɔ lɛ, ohã osɛɛ tsɔ tamɔ shikpɔŋ,

Tamɔ gbɛjegbɛ koni amɛtsɔ nɔ.”

52 Bo Zion, tee shi!* Tee shi!+ Okɛ hewalɛ awula ohe tamɔ atade!+

Bo Yerusalem, maŋ krɔŋkrɔŋ lɛ, wo otadei fɛfɛji lɛ!+

Ejaakɛ mɛi ni afoko amɛ ketia kɛ mɛi ni he tseee boteŋ omli dɔŋŋ.+

 2 Bo Yerusalem, kpalamɔ ohe mulu lɛ, wó ohe nɔ ni ota shi.

Bo Zion biyoo ni aŋɔ bo nom, fɛnemɔ kpãi lɛ yɛ okuɛ.+

 3 Ejaakɛ nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ:

“Ahɔ̃ɔ nyɛ ni aheee shika ko,+

Ni jeee shika hu akɛbaakpɔ̃ nyɛ.”+

 4 Ejaakɛ nɔ ni Nuŋtsɔ Ofe Yehowa kɛɛ nɛ:

“Klɛŋklɛŋ lɛ, mimaŋ lɛ kpeleke shi kɛtee Ejipt ni amɛyahi jɛmɛ akɛ gbɔi;+

Ni Asiria hu wa amɛ yi be ni amɛfeko nɔ ko.”

 5 “Mɛni mifeɔ yɛ biɛ?” Yehowa kɛɛ.

“Ejaakɛ aŋɔ mimaŋ lɛ kɛtee efolo.

Mɛi ni yeɔ amɛnɔ lɛ yaa nɔ amɛshwãa,”+ Yehowa kɛɛ,

“Ni daa nɛɛ, amɛwoɔ migbɛ́i lɛ he muji gbi muu fɛɛ.+

 6 Enɛ hewɔ lɛ, mimaŋ lɛ baale migbɛ́i lɛ;+

Enɛ hewɔ lɛ, amɛbaale yɛ nakai gbi lɛ nɔ akɛ, miji mɔ ni wieɔ lɛ.

Naa, mi ni!”

 7 Mɔ ni hiɛ sane kpakpa kɛbaa lɛ naji yɛ fɛo yɛ gɔji lɛ anɔ,+

Mɔ ni shiɛɔ toiŋjɔlɛ,+

Ni kɛ nɔ ko kpakpa he sane kpakpa baa,

Ni eshiɛɔ yiwalaheremɔ lɛ,

Mɔ ni kɛɔ Zion akɛ: “O-Nyɔŋmɔ lɛ etsɔ Maŋtsɛ!” lɛ.+

 8 Bo toi! Obulɔi lɛ miihole amɛgbei anɔ.

Amɛfee ekome kɛmiinya kɛ bolɔmɔ,

Ejaakɛ kɛ́ Yehowa bua Zion naa kɛku sɛɛ kɛba lɛ, amɛbaana faŋŋ.*

 9 Nyɛ Yerusalem hei ni ekumɔ, nyɛnáa miishɛɛ, nyɛbolɔa kɛ nyamɔ,+

Ejaakɛ Yehowa eshɛje emaŋ lɛ mii;+ ekpɔ̃ Yerusalem.+

10 Yehowa ejie enine krɔŋkrɔŋ lɛ he yɛ jeŋmaji lɛ fɛɛ ahiɛ;+

Shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ fɛɛ baana wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ yiwalaheremɔ nitsumɔi* lɛ.+

11 Nyɛtsia nyɛhe, nyɛtsia nyɛhe, nyɛshia jɛmɛ,+ nyɛkataa nɔ ko ni he tseee he!+

Nyɛ mɛi ni nyɛtere Yehowa nibii lɛ,+

Nyɛjea emli,+ nyɛhiɛa nyɛhe falefale.

12 Ejaakɛ jeee tsuifãa naa nyɛbaashi,

Ni nyɛjoŋ foi kɛshiŋ hu,

Ejaakɛ Yehowa baanyiɛ nyɛhiɛ,+

Ni Israel Nyɔŋmɔ lɛ baabu nyɛhe yɛ nyɛsɛɛgbɛ.+

13 Naa! Mitsulɔ+ lɛ baayoo sane sɛɛ.

Abaawó enɔ gojoo,

Abaawó enɔ ni abaawo ehiɛ nyam waa.+

14 Bɔ ni mɛi babaoo kwɛ lɛ ni amɛhe jɔ̃ amɛhe lɛ

—Ejaakɛ afite ehiɛ su, ni etamɔɔɔ gbɔmɛi anɔ

Ni afite egbɔmɔtso hefɛo hu, ni etamɔɔɔ gbɔmɛi anɔ—

15 Nakai lɛ hu ebaahã jeŋmaji babaoo ahiɛ afee amɛ yaa.+

Maŋtsɛmɛi baabu amɛnaa* yɛ ehiɛ,+

Ejaakɛ amɛbaana nɔ ni agbako amɛ,

Ni amɛbaajwɛŋ nɔ ni amɛnuko dã lɛ nɔ.+

53 Namɔ ehe nɔ ni anu kɛjɛ wɔŋɔɔ* lɛ eye?+

Ni Yehowa nine lɛ,+ namɔ ajie lɛ kpo atsɔɔ?+

 2 Ebaafã kpo tamɔ tso fɔ+ ko yɛ ehiɛ,* tamɔ tso shishifã ni efã kpo kɛjɛ shikpɔŋ gbiŋ mli.

Ebɛ gbɔmɔtsoŋ hefɛo ko, ni ebɛ anunyam ko hu;+

Ni kɛ́ wɔna lɛ lɛ, ehiɛ su hãaa wɔnyɛ wɔbɛŋkɛ lɛ.*

 3 Anyaŋe lɛ, ni gbɔmɛi tsi amɛhe kɛje ehe,+

Gbɔmɔ ni le nɔ ni piŋmɔ ji* ni ele helai hu.

Etamɔ nɔ ni akɛ ehiɛ etee wɔ.*

Anyaŋe lɛ, ni wɔbuuu lɛ wɔhãaa nɔ ko.+

 4 Lɛɛlɛŋ, lɛ etere wɔhelai,+

Ni etere wɔpiŋmɔi lɛ.+

Shi wɔbu lɛ akɛ mɔ ko ni Nyɔŋmɔ piŋ lɛ, ni etswa lɛ nɔ, ni ehã ena nɔ.

 5 Shi atsu lɛ nɔ+ yɛ wɔnɔtɔmɔi lɛ ahewɔ;+

Atswia lɛ nii* yɛ wɔtɔmɔi lɛ ahewɔ.+

Lɛ etere toigbalamɔ lɛ koni wɔná toiŋjɔlɛ,+

Ni yɛ ehe faji lɛ ahewɔ lɛ, atsa wɔ.+

 6 Wɔ fɛɛ wɔdu gbɛ tamɔ gwantɛŋi,+

Mɔ fɛɛ mɔ ekɔ lɛ diɛŋtsɛ egbɛ,

Ni Yehowa ehã wɔ fɛɛ wɔhe esha lɛ ebakã enɔ.+

 7 Awa lɛ yi,+ ni eŋmɛɛ ehe ehã nɔnaa,+

Shi egbeleee enaa.

Akɛ lɛ ba tamɔ gwantɛŋ ni ayaagbe lɛ,+

Tamɔ gwantɛŋyoo feɔ diŋŋ yɛ ehetsɔikulɔi ahiɛ lɛ,

Ni egbeleee enaa.+

 8 Akɛ lɛ tee yɛ nɔnyɛɛ* kɛ kojomɔ hewɔ;

Ni namɔ baagba ehe naa yɛ eyinɔ he saji lɛ ahe?*

Ejaakɛ afo lɛ ashɛ afɔ̃ kɛje hiɛkãalɔi ashikpɔŋ lɛ nɔ;+

Ni atswa lɛ nɔ* yɛ mimaŋ lɛ nɔtɔmɔ lɛ hewɔ.+

 9 Ni ahã lɛ fuuhe* yɛ mɛi fɔji ateŋ,+

Ni efata niiatsɛmɛi ahe* yɛ egbele mli,+

Eyɛ mli akɛ efeko efɔŋ ko*

Ni anaaa amale ko yɛ edaaŋ.+

10 Shi Yehowa miisumɔ* akɛ etswa lɛ nɔ, ni eŋmɛ gbɛ ni hela mɔ lɛ.

Kɛ́ okɛ ewala* baahã akɛ sɔ̃ afɔle lɛ,+

Ebaana eseshi,* ni egbii asɛɛ baatsɛ,+

Ni nɔ ni Yehowa yɔɔ he miishɛɛ* lɛ baaba mli kɛtsɔ enɔ.+

11 Ehaomɔ* lɛ hewɔ lɛ, ebaana nibii kpakpai ni etsui baanyɔ emli.

Enilee lɛ hewɔ lɛ, jalɔ lɛ, mitsulɔ lɛ,+

Baahã abu mɛi babaoo jalɔi,+

Ni ebaatere amɛhe eshai lɛ.+

12 Enɛ hewɔ lɛ, mahã lɛ egbɛfaŋnɔ yɛ mɛi pii ateŋ,

Ni ekɛ hewalɔi baaja ta mli nii,

Ejaakɛ efɔse ewala* eshwie shi yɛ gbele mli po+

Ni abu lɛ ashi nɔtɔlɔi anɔ;+

Etere mɛi pii ahe esha,+

Ni edamɔ mli ehã nɔtɔlɔi lɛ.+

54 “Bo yoo kene ni fɔko pɛŋ, lá nyamɔ lala!+

Bo mɔ ni okɔ̃mɔko pɛŋ,+ hã omii ashɛ ohe ni onya waa,+

Ejaakɛ mɔ ni akpoo lɛ lɛ bihii* lɛ fa babaoo

Fe yoo ni yɔɔ wu* lɛ bihii,”+ Yehowa kɛɛ.

 2 “Gbelemɔ omama tsũ lɛ mli.+

Lɛɛmɔ osɔlemɔ buu kpele lɛ he mamai lɛ amli.

Kaasu onine, kpã omama tsũ lɛ kpãi lɛ amli,

Ni ohã omama tsũ lɛ he tsei kɛ amɛnaa piɔpiɔi lɛ amli awa.+

 3 Ejaakɛ omli baalɛɛ kɛbaaya ninejurɔ kɛ abɛku.

Oseshi lɛ baaŋɔ jeŋmaji,

Ni amɛbaahi maji ni ashi ashwie shi lɛ amli.+

 4 Kaashe gbeyei,+ ejaakɛ ohiɛ eshwieŋ shi;+

Ni kaahã ohiɛ miigbo, ejaakɛ awoŋ bo hiɛgbele.

Ejaakɛ ohiɛ baakpa oblayeiaŋ hiɛgbele lɛ nɔ,

Ni okaiŋ bɔ ni ohiɛ shwie shi be ni oji yoo okulafo lɛ dɔŋŋ.”

 5 “Ejaakɛ o-Feelɔ Kpele+ lɛ tamɔ owu,*+

Egbɛ́i ji Yehowa, taiatsɛ lɛ,

Ni Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ ji o-Kpɔ̃lɔ.+

Abaatsɛ lɛ shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ Nyɔŋmɔ.+

 6 Ejaakɛ Yehowa tsɛ bo oookɛɛ oji ŋa ni wu eshi lɛ ni miiye awerɛho,*+

Tamɔ yoo ni bote gbalashihilɛ mli yɛ eblayeiaŋ ni akpoo lɛ,” o-Nyɔŋmɔ lɛ kɛɛ.

 7 “Ejaakɛ mishi bo be fioo,

Shi mana bo mɔbɔ waa ni mabua onaa kɛku sɛɛ kɛba.+

 8 Mikɛ mihiɛ tee bo be fioo yɛ mlifu ni naa wa hewɔ,+

Shi majɛ naanɔ suɔmɔ ni tsakeee mli mana bo mɔbɔ,”+ Yehowa, o-Kpɔ̃lɔ+ lɛ kɛɛ.

 9 “Enɛ tamɔ Noa gbii lɛ kɛhã mi.+

Bɔ ni mikã kitã akɛ nui ni ba yɛ Noa gbii lɛ amli lɛ ebahaŋ shikpɔŋ lɛ nɔ dɔŋŋ lɛ,+

Nakai nɔŋŋ miikã kitã akɛ mimli fuŋ bo ni mikãŋ ohiɛ dɔŋŋ.+

10 Ejaakɛ abaanyɛ ajie gɔji lɛ,

Ni abaanyɛ ahoso gɔŋkpɔi lɛ,

Shi ajieŋ suɔmɔ ni tsakeee ni miyɔɔ kɛhã bo lɛ,+

Ni ahosoŋ toiŋjɔlɛ kpaŋmɔ ni mikpaŋ lɛ hu,”+ Yehowa, mɔ ni naa bo mɔbɔ lɛ kɛɛ.+

11 “Bo yoo ni ona nɔ,+ ni kɔɔyɔɔ ni naa wa etswa bo kɛtee kɛba, ni ashɛjeko omii,+

Mikɛ mɔɔta ni wa miitswa otɛi lɛ,

Ni mikɛ safiro tɛi miitswa ofaneshi lɛ.+

12 Mikɛ rubi tɛi baatswa afabaŋ yɛ omɔji lɛ anɔ,

Ni mikɛ tɛi ni kpɛlɛɔ* baatswa ogbói lɛ,

Ni mikɛ ojarawatɛi baafo ohusui lɛ fɛɛ anaa.

13 Ni Yehowa baatsɔɔ obihii* lɛ fɛɛ nii,+

Ni obihii* lɛ baaná toiŋjɔlɛ babaoo.+

14 Akɛ bo baama shi shiŋŋ yɛ jalɛ nifeemɔ mli.+

Okɛ yiwaa teŋ baajekɛ,+

Osheŋ nɔ ko nɔ ko gbeyei, ni nɔ ko hu hãŋ ohe akpokpo,

Ejaakɛ ebɛŋkɛŋ bo.+

15 Kɛ́ mɔ ko batutua bo lɛ,

Jeee yɛ mifamɔ naa.

Mɔ fɛɛ mɔ ni baatutua bo lɛ baagbee shi yɛ ohewɔ.”+

16 “Naa! Mi, mibɔ ŋaalɔ lɛ,

Mɔ ni filiɔ kɔɔyɔɔ kɛwoɔ ŋai kɛ la lɛ mli,

Ni anáa tawuu nii kɛjɛɔ enitsumɔ lɛ mli lɛ.

Mi, mi nɔŋŋ mibɔ mɔ ni kpãtãa nii ahiɛ ni fiteɔ nii lɛ.+

17 Tawuu nii ko bɛ ni asɔ̃ ashi bo ni baanyɛ nɔ ko afee,+

Ni lilɛi fɛɛ lilɛi ni teɔ shi eshiɔ bo yɛ kojomɔ mli lɛ, obaabu lɛ fɔ.

Enɛ ji Yehowa tsuji lɛ agboshinii,

Ni amɛjalɛ nifeemɔ lɛ jɛ miŋɔɔ,” Yehowa kɛɛ.+

55 Nyɛ mɛi fɛɛ ni kumai yeɔ nyɛ, nyɛbaa,+ nyɛbaa nu lɛ he!+

Nyɛ mɛi ni nyɛbɛ shika, nyɛbaa, nyɛbahéa ni nyɛyea!

Hɛɛ, nyɛbaa, nyɛbahéa wain kɛ mliki,+ shi jeee kɛ shika loo yɛ jara ko naa.+

 2 Mɛni hewɔ nyɛkɛ shika héɔ nɔ ni jeee niyenii?*

Ni mɛni hewɔ nyɛfiteɔ nɔ ni nyɛtsu nyɛná* lɛ yɛ nii ni hãaa mɔ atɔ lɛ he?

Nyɛboa mi toi jogbaŋŋ, ni nyɛye nɔ ni hi,+

Ni nyɛbaaná* nɔ ni ji niyenii kpakpa* diɛŋtsɛ he miishɛɛ.+

 3 Nyɛbaa nyɛtoi shi ni nyɛbaa miŋɔɔ.+

Nyɛboa toi, ni nyɛyi* aná wala,

Ni mikɛ nyɛ baakpaŋ naanɔ kpaŋmɔ oya nɔŋŋ+

Yɛ suɔmɔ ni tsakeee ni mijie kpo mitsɔɔ David, ni ma shi shiŋŋ* lɛ naa.+

 4 Naa! Mifee lɛ odasefonyo+ mihã jeŋmaji lɛ,

Hiɛnyiɛlɔ+ kɛ tatsɛ+ mihã jeŋmaji lɛ.

 5 Naa! Obaatsɛ jeŋmaŋ ko ni oleee,

Ni mɛi ni jɛ jeŋmaŋ ko ni leee bo lɛ nɔ lɛ baajo foi kɛba oŋɔɔ

Yɛ Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ, Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ hewɔ,+

Ejaakɛ ebaawo ohiɛ nyam.+

 6 Nyɛtaoa Yehowa sɛɛ gbɛ be mli ni ebaahã ana lɛ.+

Nyɛtsɛa lɛ be mli ni ebɛŋkɛ.+

 7 Mɔ fɔŋ atsi ehe kɛje egbɛ lɛ nɔ,+

Ni nɔshafeelɔ hu atsi ehe kɛje ejwɛŋmɔi lɛ ahe;

Eku esɛɛ kɛba Yehowa, mɔ ni baana lɛ mɔbɔ lɛ ŋɔɔ,+

Eba wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ ŋɔɔ, ejaakɛ ekɛ ehe baake lɛ kwraa.*+

 8 “Ejaakɛ jeee nyɛjwɛŋmɔi ji mijwɛŋmɔi,+

Ni jeee nyɛgbɛi ji migbɛi,” Yehowa kɛɛ.

 9 “Ejaakɛ bɔ ni ŋwɛi nɔ kwɔ fe shikpɔŋ lɛ,

Nakai migbɛi lɛ anɔ kwɔlɔ fe nyɛgbɛi lɛ

Ni nakai mijwɛŋmɔi lɛ hu anɔ kwɔlɔ fe nyɛjwɛŋmɔi lɛ.+

10 Ejaakɛ bɔ ni nugbɔ kɛ snoo nɛɔ kɛjɛɔ ŋwɛi shwieɔ shi

Ni amɛkuuu amɛsɛɛ kɛyaaa jɛmɛ kɛyashi amɛfɔɔ shikpɔŋ lɛ, ni ebaa nii ni ewoɔ yibii,

Ni ehãa mɔ ni duɔ nii lɛ dumɔwui kɛ mɔ ni yeɔ nii lɛ niyenii* lɛ,

11 Nakai wiemɔ ni jɛ minaa lɛ hu baafee.*+

Ekuŋ esɛɛ kɛbaŋ miŋɔɔ efolo,+

Shi ebaatsu nɔ fɛɛ nɔ ni miyɔɔ he miishɛɛ* lɛ he nii,+

Ni ebaagbe nɔ fɛɛ nɔ ni mitsu lɛ akɛ eyafee lɛ naa pɛpɛɛpɛ.

12 Ejaakɛ obaaje kpo kɛ nyamɔ,+

Ni akɛ bo baaku sɛɛ kɛba yɛ toiŋjɔlɛ mli.+

Gɔji lɛ kɛ gɔŋkpɔi lɛ baaná miishɛɛ yɛ ohiɛ ni amɛbaalá nyamɔ lala,+

Ni koo mli tsei lɛ fɛɛ baatswa amɛdɛ̃.+

13 Junipa tso baakwɛ̃ yɛ ŋmei tsei anajiaŋ,+

Ni mirto tso baakwɛ̃ yɛ jwɛi ni ŋmei yɔɔ he najiaŋ.

Ni ebaahã Yehowa afee gbɛ́i,+

Naanɔ okadi ni elaajeŋ kɔkɔɔkɔ.”

56 Nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ:

“Nyɛyea jalɛ sane+ ni nyɛfea nɔ ni ja,

Ejaakɛ etsɛŋ ni miyiwalaheremɔ lɛ baaba

Ni abaajie mijalɛ nifeemɔ lɛ kpo.+

 2 Gbɔmɔ ni feɔ enɛ

Kɛ gbɔmɔ bi ni hiɛɔ enɛ mli,

Ni yeɔ Hejɔɔmɔ Gbi lɛ ni ebuleee lɛ+

Ni ejieɔ enine kɛjeɔ efɔŋ fɛɛ efɔŋ mli lɛ yɛ miishɛɛ.

 3 Gbɔ ni kɛ ehe ebakpɛtɛ Yehowa he lɛ+ akakɛɛ akɛ,

‘Bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ, Yehowa baatse mi kɛje emaŋ lɛ he.’

Ni nuu ni asa lɛ lɛ hu akakɛɛ akɛ, ‘Naa! Mi lɛ tso gbiŋ ji mi.’”

4 Ejaakɛ nɔ ni Yehowa kɛɔ mɛi ni asa amɛ, ni yeɔ mihejɔɔmɔ gbii lɛ, ni amɛhalaa nɔ ni mimii shɛɔ he lɛ, ni amɛhiɛɔ mikpaŋmɔ lɛ mli lɛ nɛ:

 5 “Mahã amɛ kaimɔ nɔ kɛ gbɛ́i yɛ mishĩa lɛ kɛ migbogboi lɛ amli,

Nɔ ko ni hi fe bihii kɛ biyei.

Mahã amɛ gbɛ́i ni hiɔ shi kɛyaa naanɔ,

Nɔ ni elaajeŋ.

 6 Ni gbɔi ni kɛ amɛhe ebakpɛtɛ Yehowa he koni amɛsɔmɔ lɛ,

Koni amɛsumɔ Yehowa gbɛ́i lɛ,+

Ni amɛtsɔmɔ etsuji lɛ,

Mɔ fɛɛ mɔ ni yeɔ Hejɔɔmɔ Gbi lɛ ni ebuleee lɛ

Ni ehiɛɔ mikpaŋmɔ lɛ mli lɛ,

 7 Mi hu mikɛ amɛ baaba migɔŋ krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ+

Ni mahã amɛnya yɛ misɔlemɔ shĩa lɛ.

Maná amɛshãa afɔlei kɛ amɛfɔlei krokomɛi lɛ ahe miishɛɛ yɛ mifɔleshaalatɛ lɛ nɔ.

Ejaakɛ abaatsɛ mishĩa lɛ sɔlemɔ shĩa kɛhã majimaji fɛɛ.”+

8 Nuŋtsɔ Ofe Yehowa, mɔ ni buaa Israelbii ni egbɛ eshwã lɛ anaa lɛ+ kɛɛ akɛ:

“Mabua mɛi krokomɛi anaa mahã lɛ kɛfata mɛi ni abua amɛnaa momo lɛ ahe.”+

 9 Nyɛ ŋa mli kooloi fɛɛ ni yɔɔ ŋa mli, nyɛbayea nii,

Nyɛ ŋa mli kooloi fɛɛ ni yɔɔ koo lɛ mli lɛ.+

10 Ebulɔi lɛ, shwilafoi sɔŋŋ ni,+ amɛteŋ mɔ ko mɔ ko leee nɔ ni yaa nɔ.+

Amɛ fɛɛ lɛ, gbei mumuii sɔŋŋ ni, amɛnyɛɛɛ amɛbolɔ.+

Amɛkamɔ shi ni amɛmiimu hɛɛhɛɛ; amɛsumɔɔ wɔɔ.

11 Gbei ni yeɔ ŋmaa waa ji amɛ;

Amɛtɔrɔɔɔ kɔkɔɔkɔ.

Tookwɛlɔi ni nuuu nii ashishi ji amɛ.+

Amɛ fɛɛ amɛkɔ amɛgbɛ;

Amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ tiuɔ lɛ diɛŋtsɛ esɛɛnamɔ gbonyo sɛɛ, ni ekɛɔ akɛ:

12 “Nyɛbaa, nyɛhãa miyawóa wain kɛbaa,

Ni wɔnu dãa ni wa kɛyashi wɔbaatɔrɔ.+

Ni wɔ́ baafee tamɔ ŋmɛnɛ, ebaahi fe nɛkɛ po!”

57 Jalɔ lɛ hiɛ ekpãtã,

Shi mɔ ko mɔ ko kɛwooo etsui mli.

Akɛ anɔkwafoi lɛ etee,*+

Ni mɔ ko mɔ ko kɔɔɔ sɛɛ po akɛ akɛ jalɔ lɛ etee

Yɛ amanehulu lɛ hewɔ.*

 2 Ebote toiŋjɔlɛ mli.

Mɛi fɛɛ ni nyiɛɔ yɛ jalɛ gbɛ nɔ lɛ, miijɔɔ amɛhe yɛ amɛsai anɔ.*

 3 “Shi nyɛ lɛ, nyɛtsia kɛbaa,

Nyɛ yoo ŋkunyaayelɔ lɛ bihii,

Nyɛ gbalafitelɔ lɛ kɛ ashawo yoo lɛ bii:

 4 Namɔ he fɛo nyɛyeɔ lɛ?

Namɔ nyɛgbɛɔ nyɛdaaŋ hatoo ni nyɛkpãa nyɛlilɛi mli nyɛwoɔ lɛ?

Ani jeee nɔtɔmɔ bii ji nyɛ,

Amale bii,+

 5 Mɛi ni amɛkɔnɔ ete shi yɛ tsei wuji lɛ ateŋ,+

Yɛ tso fɛɛ tso ni ebu kusuu shishi,+

Mɛi ni gbeɔ gbekɛbii yɛ jɔi* amli,+

Yɛ tɛsai fɔji amli lɛ?

 6 Jɔɔ* mli tɛi ni he yɔɔ trotro lɛ ji ogbɛfaŋnɔ.+

Lɛɛlɛŋ, nomɛi ji ogbɛfaŋnɔ.

Nomɛi po ofɔseɔ dãa oshwieɔ shi ohãa ni oshãa nikeenii afɔlei ohãa.+

Ani esa akɛ mitsui anyɔ mimli yɛ nibii nɛɛ ahe?*

 7 Oyaŋmɛ osaa lɛ yɛ gɔŋ grɔŋŋ ni kwɔ nɔ,+

Ni okwɔ kɛtee nɔ koni oyashã afɔle yɛ jɛmɛ.+

 8 Okɛ okaimɔ nɔ lɛ ma shinaa lɛ kɛ shinaatso lɛ sɛɛ.

Oshi mi ni oyajie ohe folo;

Okwɔ kɛtee ni oyalɛɛ osaa lɛ mli.

Ni okɛ amɛ kpaŋ kpaŋmɔ.

Osumɔɔ ni okã amɛsaa lɛ nɔ,+

Ni okwɛ nuutso lɛ.*

 9 Okpeleke shi kɛtee Melek* kɛ mu

Kɛ ojeŋma babaoo.

Owo otsuji lɛ gbɛ kɛtee shɔŋŋ,

Aahu akɛ okpeleke shi kɛtee Gbonyobu* lɛ mli.

10 Ogbɛi babaoo lɛ sɛɛ ni onyiɛ lɛ ehã etɔ bo,

Shi okɛɛɛ akɛ, ‘Sɛɛnamɔ ko bɛ he!’

Oná hewalɛ hee.

No hewɔ ni onijiaŋ ejeee wui lɛ.*

11 Namɔ hewɔ ohe kpokpo ni oshe gbeyei

Ni obɔi malemɔ lɛ?+

Okaiii mi.+

Okɛ nɔ ko etooo otsui mli.+

Ani jeee diŋŋ mifee ni mifooo odaaŋ?*+

No hewɔ ni osheee mi gbeyei lɛ.

12 Mahã ale ojalɛ nifeemɔ ni osusuɔ akɛ ofeɔ+ lɛ kɛ onitsumɔi lɛ,+

Ni onáŋ amɛhe sɛɛ ko.+

13 Kɛ́ obo otsɛ ni aye abua bo lɛ,

Amagai babaoo ni obua naa lɛ ejieŋ bo,+

Kɔɔyɔɔ baaloo amɛ fɛɛ eshwie,

Kɔɔyɔɔ ni amuɔ kɛkɛ po baaloo amɛ eshwie,

Shi mɔ ni baa abo yɛ mimli lɛ baaná shikpɔŋ lɛ akɛ egboshinii

Ni migɔŋ krɔŋkrɔŋ lɛ baatsɔ enɔ.+

14 Abaakɛɛ akɛ, ‘Nyɛgbáa, nyɛgbáa gbɛ! Nyɛsaa gbɛ lɛ nɔ!+

Nyɛjiea nanetɔ̃tɔmɔ nii fɛɛ kɛjea mimaŋ lɛ gbɛ lɛ nɔ.’”

15 Ejaakɛ nɔ ni Mɔ Ni Nɔ Kwɔ Gojoo,

Ni hiɔ shi kɛyaa naanɔ+ ni gbɛ́i ji krɔŋkrɔŋ+ lɛ kɛɛ nɛ:

“Ŋwɛi shɔŋŋ kɛ he krɔŋkrɔŋ lɛ mihiɔ,+

Shi mikɛ mɛi ni tsui ekumɔ ni amɛbaa amɛhe shi yɛ amɛmumɔ mli lɛ hu hiɔ shi,

Koni matsĩɛ mɔ ni baa ehe shi lɛ mumɔ hiɛ

Ni matsa mɛi ni tsui ekumɔ lɛ atsui.+

16 Ejaakɛ miteŋ shi miwoŋ amɛ kɛyaŋ naanɔ

Ni jeee daa mimli baafu amɛ;+

Ejaakɛ gbɔmɔ mumɔ he baajɔ yɛ mihewɔ,+

Nibii ni muɔ ni mibɔ lɛ po ahe baajɔ.

17 Mimli fu lɛ yɛ ehe esha, esɛɛnamɔ gbonyo ni eyatiu sɛɛ lɛ hewɔ,+

No hewɔ lɛ, mitswa lɛ nɔ, mikɛ mihiɛ tee lɛ, ni mimli fu.

Shi eje misɛɛ+ ni eyanyiɛ etsui gbɛ lɛ sɛɛ.

18 Mina egbɛi lɛ,

Shi matsa lɛ+ ni matsɔɔ lɛ gbɛ+

Ni mashɛje lɛ kɛ emɛi ni yeɔ awerɛho+ lɛ amii ekoŋŋ.”*+

19 “Miibɔ naabu yibii.

Mɔ ni yɔɔ shɔŋŋ lɛ kɛ mɔ ni bɛŋkɛ lɛ baaná toiŋjɔlɛ daa,”+ Yehowa kɛɛ,

“Ni matsa lɛ.”

20 “Shi mɛi fɔji lɛ tamɔ ŋshɔ ni efee hamahama ni nyɛɛɛ eŋmɛ dɛmm,

Ni emli nui lɛ yaa nɔ eloɔ ŋshɔ mli jwɛi kɛ ŋmɔtɔ eshwieɔ.

21 Toiŋjɔlɛ ko bɛ kɛhã mɛi fɔji lɛ,” mi-Nyɔŋmɔ lɛ kɛɛ.+

58 “Bolɔmɔ waa; kaaba ogbee shi!

Wó ogbee nɔ tamɔ tɛtɛrɛmantɛrɛ.*

Jajemɔ mimaŋ lɛ tɔmɔ lɛ otsɔɔ amɛ,+

Jajemɔ Yakob shĩa lɛ he eshai lɛ otsɔɔ amɛ.

 2 Amɛtaoɔ misɛɛ gbɛ gbi fɛɛ gbi,

Ni amɛsumɔɔ ni amɛle migbɛi lɛ,

Oookɛɛ amɛji jeŋmaŋ ko ni efee jalɛ nii

Ni ejeko amɛ-Nyɔŋmɔ lɛ mla lɛ he.+

Amɛbiɔ ni maye amɛ sane ni ja,

Oookɛɛ amɛmiitao amɛtsi amɛbɛŋkɛ Nyɔŋmɔ,+ amɛkɛɔ akɛ:

 3 ‘Mɛni hewɔ kɛ́ wɔhi ŋmaa lɛ, onaaa lɛ?+

Ni mɛni hewɔ kɛ́ wɔwa wɔhe* yi hu lɛ, okadiii lɛ?’+

Ejaakɛ yɛ gbi ni nyɛmiihi ŋmaa lɛ nɔ po lɛ, nyɛyadiɔ nyɛ diɛŋtsɛ nyɛsɛɛnamɔi asɛɛ,*

Ni nyɛwaa mɛi ni tsuɔ nii amɛhãa nyɛ lɛ ayi.+

 4 Nyɛŋmaahilɛ lɛ yagbeɔ naa yɛ béi kɛ nɔmɔ mli,

Ni nyɛmamɔɔ atswɛrɛi ni yeɔ awui.

Nyɛnyɛŋ nyɛhi ŋmaa tamɔ nyɛfeɔ ŋmɛnɛ lɛ koni anu nyɛgbee yɛ ŋwɛi.

 5 Ani nɛkɛ esa akɛ miŋmaahilɛ lɛ aji?

Tamɔ gbi ni esa akɛ mɔ ko kɛwa ehe* yi,

Koni ema eyitso shi tamɔ jwɛi kakadaŋŋ,

Koni ekɛ kpekpe kɛ lamulu afee esaa?

Ani enɛ nyɛtsɛɔ lɛ ŋmaahilɛ kɛ gbi ni Yehowa yɔɔ he miishɛɛ lɛ?

 6 Dabi, ŋmaahilɛ ni mihala lɛ moŋ nɛ:

Koni nyɛjie efɔŋfeemɔ gboklɛi lɛ,

Ni nyɛfɛne kɔɔŋtso lɛ he kpãi lɛ,+

Ni nyɛhã mɔ ni nyɛwaa lɛ yi lɛ aye ehe,+

Ni nyɛku kɔɔŋtso fɛɛ kɔɔŋtso mli enyɔ;

 7 Koni ohã mɔ ni hɔmɔ yeɔ lɛ lɛ oblodo* lɛ eko,+

Ni okɛ ohiafo kɛ mɔ ni bɛ he ko ni ewɔɔ lɛ aba oshĩa,

Ni okɛ mama aha mɔ ni hiɛ ehe folo lɛ he kɛ́ ona lɛ,+

Kɛ agbɛnɛ hu, koni okatsɔ osɛɛ ohã bo diɛŋtsɛ onyɛmi.*

 8 Kɛkɛ lɛ, ola lɛ baakpɛ tamɔ leebi maŋkpa,+

Ni obaaná tsamɔ oya.

Ojalɛ nifeemɔ lɛ baanyiɛ ohiɛ,

Ni Yehowa anunyam lɛ baabu ohe yɛ osɛɛgbɛ.+

 9 Kɛkɛ lɛ, kɛ́ obo otsɛ lɛ, Yehowa baahere bo nɔ;

Obaafó otsɛ kɛhã yelikɛbuamɔ, ni ebaakɛɛ akɛ, ‘Naa mi!’

Kɛ́ ojie kɔɔŋtso lɛ kɛje oteŋ,

Ni okpa owao ni okɛtsɔɔ mɔ, kɛ wiemɔ fɔŋ ni owieɔ lɛ,+

10 Ni ohã mɔ ni hɔmɔ yeɔ lɛ lɛ nɔ ni bo diɛŋtsɛ osumɔɔ*+

Ni ohã mɛi* ni naa nɔ lɛ tɔrɔ lɛ,

No lɛ, ola lɛ baakpɛ yɛ duŋ mli po,

Ni oduŋ lɛ baafee tamɔ shwane fintiŋŋ.+

11 Yehowa baatsɔɔ bo gbɛ daa

Ni ebaahã otɔ yɛ shikpɔŋ gbiŋ po nɔ;+

Ebaahã owui amli awa,

Ni obaatsɔ tamɔ abɔɔ ni náa nu daa,+

Tamɔ nuhiŋmɛi ni mli nu etãaa kɔkɔɔkɔ.

12 Amɛbaatswa blema tsukoi lɛ ekoŋŋ yɛ ohewɔ,+

Ni obaaku sɛɛ otswa faneshii ni efite yɛ yinɔi ni eho lɛ amli lɛ.+

Abaatsɛ bo akɛ mɔ ni saa gbogboi ni ekumɔ,+

Mɔ ni feɔ gbɛi ni ahiɔ nɔ lɛ.

13 Kɛ́ Hejɔɔmɔ Gbi lɛ hewɔ lɛ, oyatiuuu bo diɛŋtsɛ osɛɛnamɔi* asɛɛ* yɛ migbi krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ,+

Ni otsɛ Hejɔɔmɔ Gbi lɛ akɛ nɔ ko ni onáa he miishɛɛ, Yehowa gbi krɔŋkrɔŋ, gbi ni awo hiɛ nyam,+

Ni owo hiɛ nyam moŋ fe nɔ ni obaayatiu bo diɛŋtsɛ osɛɛnamɔi asɛɛ ni owie wiemɔi foji lɛ,

14 No lɛ, omii baashɛ ohe yɛ Yehowa hewɔ,

Ni mahã oye shikpɔŋ lɛ nɔ hei ni kwɔlɔ lɛ anɔ.+

Mahã oye nii kɛjɛ otsɛ* Yakob gboshinii lɛ mli,*+

Ejaakɛ Yehowa naabu ewie.”

59 Naa! Yehowa nine bɛ kuku bɔ ni enyɛɛɛ mɔ yiwala ehere,+

Ni etoi hu tsimɔko* bɔ ni enyɛɛɛ enu nii.+

 2 Shi moŋ, nyɛ diɛŋtsɛ nyɛtɔmɔi lɛ ni etsi nyɛ kɛje Nyɔŋmɔ he.+

Nyɛhe eshai lɛ hewɔ ekɛ ehiɛ etee nyɛ,

Ni ebooo nyɛ toi lɛ.+

 3 Ejaakɛ lá ewu nyɛdɛ̃+

Ni tɔmɔi yɛ nyɛwaobii anaa.

Nyɛnaabui wieɔ amalei,+ ni nyɛkɛ nyɛlilɛi wieɔ nifɔjianii.

 4 Mɔ ko bolɔɔɔ etsɛɛɛ jalɛ nifeemɔ,+

Ni mɔ ko eyaaa saneyelihe kɛ anɔkwayeli.

Amɛkɛ amɛhiɛ fɔ̃ɔ nɔ ko ni sɛɛnamɔ bɛ he*+ nɔ, ni amɛwieɔ nibii ni sɛɛnamɔ bɛ he.

Amɛŋɔɔ sane hɔ, ni amɛfɔɔ awuiyeli.+

 5 Amɛfɛlɛɔ onufu ni pɔizin yɔɔ emli wɔji,

Amɛloɔ anaanu ntaŋ.+

Mɔ fɛɛ mɔ ni yeɔ amɛwɔji lɛ, ebaagbo,

Ni wɔlɔ ni ajwa lɛ fɛɔ onufu.

 6 Ntaŋ ni amɛloɔ lɛ, anyɛŋ akɛfee atade,

Ni amɛnyɛŋ amɛkɛ nɔ ni amɛfeɔ lɛ aha amɛhe hu.+

Amɛnitsumɔi lɛ, nifɔjianii ni,

Ni awuiyeli yɛ amɛdɛŋ.+

 7 Amɛnaji shaa foi koni amɛyafee efɔŋ,

Amɛyeɔ amɛhe oyai koni amɛshwie mɔ ko ni efeko nɔ ko lá shi.+

Amɛjwɛŋmɔi lɛ, jwɛŋmɔi fɔji sɔŋŋ ni;

Fitemɔ kɛ hiɛkpatamɔ yɛ amɛgbɛi anɔ.+

 8 Amɛleee toiŋjɔlɛ gbɛ lɛ,

Ni jalɛsaneyeli bɛ amɛnanegbɛi lɛ anɔ.+

Amɛkɔ̃dɔ̃ɔ amɛgbɛi lɛ;

Mɔ fɛɛ mɔ ni nyiɛ nɔ lɛ leŋ toiŋjɔlɛ.+

 9 No hewɔ ni jalɛsaneyeli kɛ wɔteŋ jekɛ,

Ni jalɛ nifeemɔ hu ninaaa wɔ lɛ.

Wɔhiɛ kã nɔ akɛ wɔbaana la, shi naa! duŋ moŋ;

Wɔhiɛ kã la kpɛmɔ nɔ, shi wɔyaa nɔ wɔnyiɛɔ duŋ kpii mli.+

10 Wɔmɔmɔɔ gbogboi amli tamɔ shwilafoi;

Wɔyaa nɔ wɔtatraa tamɔ mɛi ni bɛ hiŋmɛii.+

Wɔtɛrɛɔ shwane fintiŋŋ oookɛɛ wɔyɛ gbɛkɛ duŋ mli;

Wɔtamɔ mɛi ni egboi yɛ hewalɔi ateŋ.

11 Wɔ fɛɛ wɔhũɔ tamɔ oshishibrishii

Ni wɔkɛ̃mɔɔ kɛ awerɛho tamɔ okpoi.

Wɔhiɛ kã jalɛsaneyeli nɔ, shi eko baaa;

Wɔhiɛ kã yiwalaheremɔ nɔ, shi ekɛ wɔ teŋ jekɛ.

12 Ejaakɛ wɔnɔtɔmɔi lɛ fa yɛ ohiɛ;+

Wɔhe eshai lɛ eko fɛɛ eko yeɔ odase eshiɔ wɔ.+

Ejaakɛ wɔnɔtɔmɔi lɛ jwere wɔhiɛ;

Wɔle wɔnishaianii lɛ faŋŋ.+

13 Wɔtɔ̃ Yehowa nɔ ni wɔje esɛɛ;

Wɔtsɔ wɔsɛɛ wɔhã wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ.

Wɔwieɔ yiwaa kɛ nɔtɔmɔ he;+

Wɔŋɔ amale hɔ ni wɔwie lakamɔ wiemɔi kɛjɛ wɔtsui mli.+

14 Atsi jalɛsaneyeli kɛtee sɛɛ,+

Ni jalɛ nifeemɔ damɔ sɛɛ shɔŋŋ;+

Ejaakɛ anɔkwayeli* etɛ yɛ henaabuamɔhe lɛ,

Ni nɔ ni ja nyɛɛɛ abote jɛmɛ.

15 Anɔkwayeli* elaaje,+

Ni mɔ fɛɛ mɔ ni tsiɔ ehe kɛjeɔ efɔŋ he lɛ, aloɔ enibii kɛyaa.

Yehowa na enɛ, ni enáaa he miishɛɛ,*

Ejaakɛ jalɛsaneyeli ko bɛ.+

16 Ena akɛ nuu ko nuu ko bɛ,

Ni efee lɛ naakpɛɛ akɛ mɔ ko mɔ ko damɔɔɔ mli,

No hewɔ lɛ, lɛ diɛŋtsɛ enine tsu yiwalaheremɔ nitsumɔ,*

Ni lɛ diɛŋtsɛ ejalɛ nifeemɔ ye ebua lɛ.

17 Kɛkɛ ni ewo jalɛ nifeemɔ tamɔ dama

Kɛ yiwalaheremɔ* dade fai yɛ eyitso.+

Ewo oweletɔɔ atadei lɛ akɛ ehehaanɔ+

Ni ekɛ hiɛdɔɔ bala ehe tamɔ atade.*

18 Ebaajwere amɛ yɛ nɔ ni amɛfee lɛ hewɔ:+

Mlifu kɛhã mɛi ni nyɛɔ lɛ lɛ, toigbalamɔ kɛhã ehenyɛlɔi lɛ.+

Ni ebaato ŋshɔkpɔi lɛ najiaŋ.

19 Amɛbaashe Yehowa gbɛ́i lɛ gbeyei kɛjɛ hulushinyɔɔhe

Ni amɛbaawo ehiɛ nyam kɛjɛ hulushiteehe,

Ejaakɛ ebaaba tamɔ faa ni miiho kɛ foi

Ni Yehowa mumɔ lɛ miitsi yisɛɛ.

20 “Kpɔ̃lɔ+ lɛ baaba Zion,+

Ebaaba mɛi ni yɔɔ Yakob mli ni etsi amɛhe kɛje amɛtɔmɔ lɛ he lɛ aŋɔɔ,”+ Yehowa kɛɛ.

21 “Mi lɛ, kpaŋmɔ ni mikɛ amɛ ekpaŋ nɛ,”+ Yehowa kɛɛ. “Mimumɔ ni mikɛwo omli kɛ miwiemɔi ni mikɛwo onaa lɛ—amɛjeŋ onaa, ni amɛjeŋ obii* anaa, ni amɛjeŋ onabii* hu anaa kɛjɛ bianɛ kɛmiiya naanɔ, Yehowa kɛɛ.”

60 “Bo yoo, tee shi+ ni okpɛ, ejaakɛ ola lɛ eba.

Yehowa anunyam lɛ miikpɛ yɛ onɔ.+

 2 Ejaakɛ naa! duŋ baaha shikpɔŋ lɛ nɔ,

Ni duŋ kpii baaha jeŋmaji lɛ anɔ;

Shi Yehowa baakpɛ yɛ onɔ,

Ni abaana enunyam lɛ yɛ onɔ.

 3 Jeŋmaji baaba ola lɛ he+

Ni maŋtsɛmɛi+ baaba onunyam kpɛmɔ* lɛ he.+

 4 Holemɔ ohiŋmɛii anɔ ni okwɛ ohe fɛɛ kɛkpe!

Abua amɛ fɛɛ amɛnaa; amɛmiiba oŋɔɔ.

Obihii lɛ miiba kɛmiijɛ shɔŋŋ,+

Ni ahiɛ obiyei lɛ yɛ ŋmawuiaŋ.+

 5 Nakai beiaŋ lɛ, obaana, ni obaaná miishɛɛ,+

Ni otsui baakpokpo ni ebaateke nɔ,

Ejaakɛ akɛ ŋshɔ lɛ jwetri lɛ baaba oŋɔɔ;

Jeŋmaji lɛ anibii lɛ baaba oŋɔɔ.+

 6 Afukpɔŋɔi babaoo baayi oshikpɔŋ lɛ nɔ,*

Midian kɛ Efa+ afukpɔŋɔhii.*

Nɔ ni jɛ Sheba lɛ fɛɛ—amɛbaaba;

Amɛbaatere shika tsuru kɛ frankinsɛnsi kɛba.

Amɛbaajaje Yehowa yijiemɔ lɛ.+

 7 Abaabua Kedar+ tookui lɛ fɛɛ anaa kɛba oŋɔɔ.

Nebaiot+ gwantɛŋhii lɛ baasɔmɔ bo.

Amɛbaaba mifɔleshãa latɛ lɛ nɔ, ni maná he miishɛɛ,+

Ni mawula minunyam shĩa lɛ.*+

 8 Namɛi nɛ, ni amɛfilikiɔ kɛbaa tamɔ atatu nɛɛ,

Tamɔ okpoi ni miiya amɛ-okpotsui* amli nɛɛ?

 9 Ejaakɛ ŋshɔkpɔi lɛ kɛ amɛhiɛ baafɔ̃ minɔ;+

Tarshish meelei lɛ nyiɛ hiɛ,*

Koni amɛjɛ shɔŋŋ amɛkɛ obihii lɛ,+

Kɛ amɛjwiɛtɛi kɛ amɛshika tsuru lɛ,

Aba Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ gbɛ́i lɛ kɛ Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ ŋɔɔ,

Ejaakɛ ebaawo ohiɛ nyam.*+

10 Gbɔi baatswa ogbogboi lɛ,

Ni amɛmaŋtsɛmɛi lɛ baasɔmɔ bo,+

Ejaakɛ mitswa bo nɔ yɛ mimlifu lɛ mli,

Shi mana bo mɔbɔ yɛ midromɔ* lɛ mli.+

11 Abaagbele ogbói lɛ afɔ̃ daa;+

Jetsɛremɔ kɛ jenamɔ fɛɛ lɛ, aŋamɔŋ,

Koni akɛ jeŋmaji lɛ anibii lɛ aba oŋɔɔ,

Ni amɛmaŋtsɛmɛi lɛ baanyiɛ hiɛ.+

12 Ejaakɛ jeŋmaŋ fɛɛ jeŋmaŋ kɛ maŋtsɛyeli fɛɛ maŋtsɛyeli ni sɔmɔɔɔ bo lɛ hiɛ baakpãtã,

Ni abaafite nakai jeŋmaji lɛ kwraa.+

13 Bo oŋɔɔ Lebanon anunyam lɛ baaba,+

Junipa tso lɛ, kɛ lamulu tso lɛ, kɛ kipro tso lɛ fɛɛ,+

Koni akɛwula mijamɔhe lɛ;

Mawo he ni minaji mamɔɔ lɛ hiɛ nyam.+

14 Mɛi ni wa bo yi lɛ abihii lɛ baaba amɛbakoto ohiɛ;

Mɛi fɛɛ ni ebuuu bo lɛ baabakoto bo yɛ onajianaa,

Ni amɛbaatsɛ bo Yehowa maŋ,

Israel Mɔ Krɔŋkrɔŋ lɛ Zion.+

15 Nɔ najiaŋ ni obaatsɔ mɔ ni akpoo lɛ, ni anyɛɔ lɛ, ni mɔ ko mɔ ko tsɔɔɔ emli kɛhooo lɛ,+

Mahã otsɔ naanɔ shwãa nii,

Nyamɔ nɔ yɛ yinɔi fɛɛ amli.+

16 Ni obaanu jeŋmaji amliki,+

Ni obaaye maŋtsɛmɛi afufɔ;+

Ni obaaná ole akɛ, mi, Yehowa, miji Yiwalaherelɔ lɛ,

Ni Yakob Hewalɔ lɛ ji o-Kpɔ̃lɔ.+

17 Mikɛ shika tsuru baaba yɛ akɔɔble najiaŋ,

Ni mikɛ jwiɛtɛi baaba yɛ dade najiaŋ,

Mikɛ akɔɔble baaba yɛ tso najiaŋ,

Ni mikɛ dade baaba yɛ tɛi anajiaŋ;

Ni mahole toiŋjɔlɛ akɛ onɔkwɛlɔi

Kɛ jalɛ nifeemɔ hu akɛ onitsumɔ nɔkwɛlɔi.+

18 Anuŋ yiwalɛ he dɔŋŋ yɛ oshikpɔŋ lɛ nɔ

Ni anuŋ hiɛkpatamɔ kɛ fitemɔ he dɔŋŋ yɛ ohusui lɛ amli.+

Ni obaatsɛ ogbogboi lɛ akɛ, Yiwalaheremɔ,+ kɛ ogbói lɛ hu akɛ, Yijiemɔ.

19 Ejaakɛ jeee hulu ji nɔ ni baatsɔ la ahã bo dɔŋŋ yɛ jetsɛremɔ mli,

Ni jeee nyɔɔŋtsere lɛ hu ji nɔ ni baahã jeŋ atse ahã bo,

Shi moŋ, Yehowa baatsɔ naanɔ la ehã bo,+

Ni o-Nyɔŋmɔ lɛ baafee owulamɔ nɔ.+

20 Ohulu lɛ enyɔŋ shi dɔŋŋ

Ni onyɔɔŋtsere lɛ hu hiɛ woŋ duŋ,

Ejaakɛ Yehowa baatsɔ naanɔ la ehã bo,+

Ni owerɛhoyeli gbii lɛ asɛɛ baafo.+

21 Ni omaŋbii lɛ fɛɛ baatsɔmɔ jalɔi;

Shikpɔŋ lɛ baatsɔ amɛnɔ kɛya naanɔ.

Amɛji dumɔnii ni midu ni ekwɛ̃ lɛ,

Mininenaa nitsumɔ,+ koni mikɛwula mihe lɛ.+

22 Mɔ bibioo lɛ baatsɔ mɛi akpe

Ni mɔ fioo lɛ baatsɔ maŋ ni he wa.

Kɛ́ eshɛ ebe lɛ, mi, Yehowa, mafee lɛ oya.”

61 Nuŋtsɔ Ofe Yehowa mumɔ lɛ yɛ minɔ,+

Ejaakɛ Yehowa efɔ mi mu koni mijaje sane kpakpa mihã mɛi ni he jɔ* lɛ.+

Etsu mi koni mifimɔ mɛi ni tsui ekumɔ lɛ atsui,

Koni mishiɛ heyeli mihã mɛi ni aŋɔ amɛ nom lɛ

Kɛ hiŋmɛigbelemɔ hu mihã mɛi ni awo amɛ tsuŋ lɛ,+

 2 Koni mishiɛ Yehowa mlihilɛ* afi lɛ

Kɛ wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ oweletɔɔ gbi lɛ,+

Koni mishɛje mɛi fɛɛ ni yeɔ awerɛho lɛ amii,+

 3 Koni mihã mɛi ni yeɔ awerɛho yɛ Zion hewɔ lɛ nɔ ko,

Koni mihã amɛ yitsofiinɔ yɛ lamulu najiaŋ,

Nyamɔ mu yɛ awerɛho najiaŋ,

Yijiemɔ atade yɛ mumɔ ni ehao najiaŋ.

Ni abaatsɛ amɛ akɛ jalɛ nifeemɔ tsei wuji,

Yehowa dumɔnii, koni akɛwo ehiɛ nyam.*+

 4 Amɛbaatswa blema tsukoi lɛ ekoŋŋ;

Amɛbaahole blema hei ni etsɔmɔ amaŋfɔi lɛ anɔ amɛmamɔ shi,+

Amɛbaasaa maji ni ekumɔ lɛ,+

Hei ni kamɔ shi amaŋfɔ kɛjɛ yinɔ kome nɔ kɛtee yinɔ kroko nɔ lɛ.+

 5 “Mɛikpɔji baate shi ni amɛbaakwɛ otooku lɛ akɛ tookwɛlɔi,

Ni gbɔi+ baatsɔmɔ okwaafoi kɛ waintromsaalɔi amɛhã bo.+

 6 Shi nyɛ lɛ, abaatsɛ nyɛ Yehowa osɔfoi;+

Amɛbaatsɛ nyɛ wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ sɔɔlɔi.

Nyɛbaaye jeŋmaji lɛ anii,+

Ni nyɛbaashwã yɛ amɛnunyam* lɛ hewɔ.

 7 Abaaku abɔ he toi enyɔ ahã nyɛ yɛ hiɛgbele najiaŋ,

Ni amɛbaalá nyamɔ lala yɛ hiɛshishwiemɔ najiaŋ yɛ amɛgbɛfaŋnɔ lɛ hewɔ.

Lɛɛlɛŋ, abaaku abɔ he toi enyɔ ahã amɛ yɛ amɛshikpɔŋ lɛ nɔ.+

Naanɔ miishɛɛ baafee amɛnɔ.+

 8 Ejaakɛ mi, Yehowa, misumɔɔ jalɛsaneyeli;+

Minyɛɔ ojotswaa kɛ nii ni ejaaa.+

Mawo amɛ nyɔmɔ pɛpɛɛpɛ,

Ni mikɛ amɛ baakpaŋ naanɔ kpaŋmɔ.+

 9 Abaale amɛseshi* lɛ yɛ jeŋmaji lɛ ateŋ+

Kɛ amɛshwiei lɛ hu yɛ majimaji lɛ ateŋ.

Mɛi fɛɛ ni naa amɛ lɛ, baayoo amɛ,

Akɛ amɛji seshi* ni Yehowa ejɔɔ lɛ.”+

10 Mimli baafili mi waa yɛ Yehowa hewɔ.

Migbɔmɔtso muu lɛ fɛɛ* baanya yɛ mi-Nyɔŋmɔ lɛ hewɔ.+

Ejaakɛ ekɛ yiwalaheremɔ atadei ewo mi;+

Ekɛ jalɛ nifeemɔ atade kakadaŋŋ* ewo mi,

Tamɔ bɔ ni ayemforo wu kɛ yitsofiinɔ fiɔ eyitso tamɔ osɔfo nɔ lɛ,+

Kɛ bɔ ni ayemforo kɛ hewulamɔnii wulaa ehe lɛ.

11 Ejaakɛ bɔ ni shikpɔŋ lɛ baa enii ni kwɛ̃ɔ

Kɛ bɔ ni abɔɔ hãa nii ni adu yɛ emli lɛ kwɛ̃ɔ lɛ,

Nakai Nuŋtsɔ Ofe Yehowa

Baahã jalɛ nifeemɔ+ kɛ yijiemɔ akwɛ̃+ yɛ jeŋmaji lɛ fɛɛ ahiɛ.

62 Zion hewɔ lɛ, mibuŋ minaa,+

Ni Yerusalem hewɔ lɛ, mifeŋ diŋŋ

Kɛyashi ejalɛ nifeemɔ lɛ baakpɛ tamɔ la kpɛɔ heŋŋ lɛ+

Ni eyiwalaheremɔ lɛ baatso tamɔ latso.*+

 2 “Bo yoo, jeŋmaji lɛ baana ojalɛ nifeemɔ lɛ,+

Ni maŋtsɛmɛi fɛɛ baana onunyam lɛ.+

Ni akɛ gbɛ́i hee baatsɛ bo,+

Gbɛ́i ni Yehowa diɛŋtsɛ naabu kɛbaawo bo.

 3 Obaatsɔ akekere fɛfɛo yɛ Yehowa dɛŋ,

Maŋtsɛmɛi ayitsofiinɔ yɛ o-Nyɔŋmɔ lɛ dɛŋ.

 4 Atsɛŋ bo yoo ni akpoo lɛ dɔŋŋ,+

Ni atsɛŋ oshikpɔŋ lɛ hu amaŋfɔ dɔŋŋ.+

Shi moŋ abaatsɛ bo akɛ, Miyɛ Ehe Miishɛɛ,+

Ni abaatsɛ oshikpɔŋ lɛ akɛ, Mɔ Ni Akpee Lɛ.

Ejaakɛ Yehowa baaná ohe miishɛɛ,

Ni oshikpɔŋ lɛ baatsɔ tamɔ mɔ ko ni akpee lɛ.

 5 Ejaakɛ tamɔ bɔ ni oblanyo kpeɔ oblayoo fro lɛ,

Nakai obihii lɛ baakpee bo.

Bɔ ni ayemforo wu nyaa ayemforo he lɛ,

Nakai o-Nyɔŋmɔ lɛ baanya ohe.+

 6 Ao Yerusalem, mikɛ bulɔi eto ogbogboi lɛ anɔ.

Jetsɛremɔ fɛɛ kɛ jenamɔ fɛɛ lɛ, amɛfeŋ diŋŋ.

Nyɛ mɛi ni nyɛtsɛɔ Yehowa,

Nyɛkajɔa nyɛhe

 7 Ni nyɛkahãa ejɔa ehe kɛyashi ebaato Yerusalem ema shi shiŋŋ,

Hɛɛ, kɛyashi ebaahã etsɔ yijiemɔ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ.”+

 8 Yehowa kɛ eninejurɔ, enine ni yɔɔ hewalɛ lɛ ekã kitã akɛ:

“Mikɛ oŋmaa* lɛ hãŋ ohenyɛlɔi lɛ akɛ amɛniyenii dɔŋŋ,

Ni gbɔi hu enuŋ owain hee ni etɔ bo yɛ he lɛ dɔŋŋ.+

 9 Shi mɛi ni buaa ŋmaa lɛ naa lɛ ji mɛi ni baaye, ni amɛbaajie Yehowa yi;

Ni mɛi ni buaa wain lɛ naa lɛ ji mɛi ni baanu yɛ mihe krɔŋkrɔŋ lɛ kpoi lɛ anɔ.”+

10 Nyɛtsɔa mli, nyɛtsɔa agbói lɛ amli.

Nyɛsaa gbɛ lɛ nyɛhãa maŋ lɛ.+

Nyɛgbáa, nyɛgbáa gbɛjegbɛ lɛ.

Nyɛjiea tɛi yɛ nɔ.+

Nyɛwóa okadi* ko nɔ nyɛhãa majimaji lɛ.+

11 Naa! Yehowa miijaje kɛmiiya shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ akɛ:

“Nyɛkɛa Zion biyoo lɛ akɛ,

‘Naa! Oyiwalaheremɔ lɛ miiba.+

Naa! Ehiɛ jweremɔnɔ yɛ edɛŋ,

Ni nyɔmɔ ni ewoɔ lɛ hu yɛ ehiɛ.’”+

12 Abaatsɛ amɛ maŋ krɔŋkrɔŋ, mɛi ni Yehowa ekpɔ̃,+

Ni abaatsɛ bo akɛ, Mɔ Ni Ataoɔ Esɛɛ Gbɛ, Maŋ Ni Akpooko Lɛ.+

63 Namɔ jɛ Edom ebaa nɛɛ?+

Ejɛ Bozra+ ni ewo atadei ni hiɛ kɔlai srɔtoi,*

Etade lɛ yɛ fɛo waa,

Eeshi akoŋ yɛ ehewalɛ kpele lɛ mli.

“Mi ni, mi mɔ ni miwieɔ yɛ jalɛ mli,

Ni yɔɔ hewalɛ kpele ni ekɛhereɔ yiwala lɛ.”

 2 Mɛni hewɔ otade lɛ etsu lɛ?

Mɛni hewɔ otadei lɛ efee tamɔ mɔ ko ni miinaanaa wain yibii anɔ yɛ bu ni aŋaa wain yɛ mli lɛ atadei lɛ?+

 3 “Mikome too minaanaa bu ni aŋaa wain yɛ mli lɛ mli.

Majimaji lɛ anɔ bii lɛ ateŋ mɔ ko mɔ ko fataaa mihe.

Mitee nɔ minaanaa mli yɛ mimlifu lɛ mli.

Mitee nɔ minaanaa amɛnɔ yɛ mimlila lɛ mli.+

Amɛlá lɛ ekpa mitadei lɛ amli,

Amɛlá lɛ ewu mitade lɛ mli fɛɛ.

 4 Ejaakɛ oweletɔɔ gbi lɛ yɛ mitsui mli,+

Ni afi kɛhã mɛi ni mikpɔ̃ lɛ eshɛ.

 5 Mikwɛ mihe, shi mɔ ko mɔ ko bɛ ni baaye abua mi;

Minaa kpɛ mihe akɛ mɔ ko mɔ ko yeee ebuaaa mi.

No hewɔ lɛ, mi diɛŋtsɛ minine kɛ yiwalaheremɔ ba,*+

Ni mi diɛŋtsɛ mimlila lɛ ye ebua mi.

 6 Minaanaa majimaji anɔ yɛ mimlifu lɛ mli,

Mimlila lɛ hã amɛtɔrɔ dãa+

Ni mifɔse amɛlá lɛ mishwie shikpɔŋ.”

 7 Matsĩ nibii ni Yehowa efee kɛjie suɔmɔ ni tsakeee kpo lɛ atã,

Yehowa nitsumɔi ni sa yijiemɔ lɛ,

Yɛ nibii fɛɛ ni Yehowa efee ehã wɔ lɛ hewɔ,+

Nibii kpakpai babaoo ni efee ehã Israel shĩa lɛ,

Yɛ emɔbɔnalɛ kɛ esuɔmɔ ni tsakeee ni fa babaoo lɛ naa lɛ.

 8 Ejaakɛ ekɛɛ akɛ: “Amɛji mimaŋ lɛɛlɛŋ, bii* ni ejeŋ misɛɛ.”*+

No hewɔ lɛ, etsɔ amɛ-Yiwalaherelɔ.+

 9 Be ni amɛhao lɛ mli fɛɛ lɛ, lɛ hu ehao.+

Ni lɛ diɛŋtsɛ etsulɔ* lɛ here amɛyiwala.+

Ejɛ esuɔmɔ kɛ emusuŋtsɔlɛ mli ekpɔ̃ amɛ,+

Ni ehole amɛ ni ehiɛ amɛ yɛ blema gbii lɛ fɛɛ amli.+

10 Shi amɛtse atua+ ni amɛhã emumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ werɛ ho ehe.+

Kɛkɛ ni etsɔ amɛhenyɛlɔ,+

Ni ewu eshi amɛ.+

11 Ni amɛkai blema gbii lɛ,

Etsulɔ Mose gbii lɛ, ni amɛkɛɛ:

“Nɛgbɛ mɔ ni jie amɛ kɛje ŋshɔ lɛ mli+ kɛ tookwɛlɔi ni kwɛɔ etooku lɛ yɔɔ?+

Nɛgbɛ mɔ ni kɛ emumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ wo emli lɛ yɔɔ?+

12 Mɔ ni hã enunyam nine lɛ nyiɛ Mose ninejurɔ nɔ lɛ,+

Mɔ ni gba nui lɛ amli yɛ amɛhiɛ+

Koni ekɛfee gbɛ́i ehã ehe kɛya naanɔ lɛ,+

13 Mɔ ni hã amɛnyiɛ nui ni efee hamahama* lɛ mli

Ni no hewɔ lɛ, amɛnyiɛ ni amɛtɛrɛɛɛ,

Tamɔ bɔ ni okpɔŋɔ tɛɛɛ yɛ shikpɔŋ ni kã shi shwaŋŋ nɔ* lɛ.

14 Bɔ ni kooloi kpelekeɔ shi kɛyaa jɔɔ mli koni amɛyajɔɔ amɛhe lɛ,

Nakai Yehowa mumɔ lɛ hã amɛjɔɔ amɛhe.”+

Nɛkɛ ji bɔ ni onyiɛ omaŋ lɛ hiɛ

Koni okɛfee gbɛ́i kpele* ohã ohe.+

15 Jɛɛ ŋwɛi oma oyi shi okwɛ

Jɛɛ onunyam shihilɛhe* ni yɔɔ krɔŋkrɔŋ ni yɔɔ ŋwɛi lɛ okwɛ.

Nɛgbɛ ohiɛdɔɔ kɛ ohewalɛ lɛ yɔɔ?

Nɛgbɛ omusuŋtsɔlɛ+ kɛ omɔbɔnalɛ ni kanyaa bo lɛ yɔɔ?+

Ojie amɛ kɛje mihe.

16 Ejaakɛ bo ji wɔ-Tsɛ;+

Ekolɛ Abraham leee wɔ

Ni Israel hu yooo wɔ moŋ,

Shi bo, Ao Yehowa, bo ji wɔ-Tsɛ.

Wɔ-Kpɔ̃lɔ ji ogbɛ́i kɛjɛ blema tɔ̃ɔ.+

17 Ao Yehowa, mɛni hewɔ ohãa wɔduɔ gbɛ kɛjeɔ ogbɛi lɛ anɔ?

Mɛni hewɔ ohãa wɔtsuiŋ waa koni wɔkashe bo gbeyei lɛ?+

Kuu osɛɛ, yɛ otsuji lɛ ahewɔ,

Yɛ ogboshinii lɛ mli wekui lɛ ahewɔ.+

18 Ebaje omaŋ krɔŋkrɔŋ lɛ dɛŋ be fioo ko.

Wɔhenyɛlɔi lɛ enaanaa ohe krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ.+

19 Ejaakɛ be kplaŋŋ nɛ ni wɔtsɔmɔ tamɔ mɛi ni oyeko amɛnɔ pɛŋ,

Tamɔ mɛi ni akɛ ogbɛ́i lɛ tsɛko amɛ pɛŋ.

64 Miná ni ogba ŋwɛi mli ni okpeleke shi kɛba,

Koni gɔji lɛ ahoso yɛ ohewɔ,

 2 Tamɔ bɔ ni la hãa laitsei bibii shãa,

Ni la hãa nu tswaa lɛ,

—Koni ohenyɛlɔi lɛ ale ogbɛ́i lɛ,

Ni jeŋmaji lɛ ahe akpokpo yɛ ohiɛ!

 3 Be ni ofee nibii ni yɔɔ naakpɛɛ ni wɔhiɛ kãaa nɔ lɛ,+

Okpeleke shi kɛba, ni gɔji lɛ hoso yɛ ohiɛ.+

 4 Kɛjɛ blema tɔ̃ɔ lɛ, mɔ ko mɔ ko nuko, ni efoko mɔ ko mɔ ko hu toi naa,

Ni hiŋmɛi ko hiŋmɛi ko hu enako Nyɔŋmɔ ko tamɔ bo

Ni feɔ nii ehãa mɛi ni yaa nɔ amɛkwɛɔ lɛ gbɛ* lɛ.+

 5 Okɛ mɛi ni kɛ miishɛɛ feɔ nɔ ni ja lɛ ekpe,+

Mɛi ni kaiɔ bo ni amɛnyiɛɔ ogbɛi lɛ anɔ lɛ.

Naa! Omli fu, ejaakɛ wɔtee nɔ wɔfee esha,+

Wɔfee nakai be kplaŋŋ.

Ani wɔsa yiwalaheremɔ?

 6 Ni wɔ fɛɛ wɔtsɔmɔ tamɔ mɔ ko ni he tseee,

Ni wɔjalɛ nifeemɔi lɛ fɛɛ tamɔ mama ni yoo kɛwoɔ eshishi kɛ́ eefee yei anii.+

Wɔ fɛɛ wɔbaaŋala tamɔ baa,

Ni wɔtɔmɔi lɛ baaloo wɔ kɛya tamɔ kɔɔyɔɔ loɔ nii kɛyaa lɛ.

 7 Mɔ ko mɔ ko bɛ ni tsɛɔ ogbɛ́i lɛ,

Mɔ ko eteee shi ni ebaamɔ omli,

Ejaakɛ okɛ ohiɛ etee wɔ,+

Ni ohã wɔmiitã loo* yɛ wɔtɔmɔ lɛ hewɔ.*

 8 Shi agbɛnɛ, Ao Yehowa, bo ji wɔ-Tsɛ.+

Wɔji sũ lɛ, ni bo ji wɔ-Shɔ̃lɔ;*+

Oninenaa nitsumɔ ji wɔ fɛɛ.

 9 Ao Yehowa, kaahã omli fu wɔ babaoo,+

Ni kaakai wɔtɔmɔi lɛ kɛtee naanɔ.

Ofainɛ, kwɛmɔ wɔ, ejaakɛ omaŋ ji wɔ fɛɛ.

10 Omaji krɔŋkrɔŋi lɛ etsɔmɔ ŋa.

Zion etsɔ ŋa,

Yerusalem etsɔ shikpɔŋ ni akɛfeee nɔ ko.+

11 Wɔshĩa* krɔŋkrɔŋ ni yɔɔ fɛo lɛ,

He ni wɔtsɛmɛi lɛ jie oyi yɛ lɛ,

Akɛ la eshã,+

Ni wɔnibii ni jara wa lɛ fɛɛ efite.

12 Ao Yehowa, ani obaaya nɔ otsĩ ohe naa yɛ enɛ fɛɛ sɛɛ?

Ani obaaya nɔ ofee diŋŋ ni ohã wɔna nɔ waa nɛkɛ?+

65 “Mihãa mɛi ni biii mishi lɛ taoɔ misɛɛ gbɛ;

Mihãa mɛi ni taooo misɛɛ gbɛ lɛ naa mi.+

Mikɛɔ jeŋmaŋ ni tsɛɛɛ migbɛ́i lɛ akɛ, ‘Naa mi, Naa mi!’+

 2 Migbɛɔ miniji amli gbi muu fɛɛ mihãa maŋ ni ekpiliŋ etsui lɛ,+

Mɛi ni nyiɛɔ gbɛ ni ehiii nɔ lɛ,+

Mɛi ni nyiɛɔ yɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛjwɛŋmɔi anaa lɛ;+

 3 Maŋ ni damɔɔ mihiɛ amɛwoɔ mimli la daa lɛ,+

Maŋ ni shãa afɔlei yɛ abɔi amli+ ni amɛshãa lasu afɔle yɛ brikii* anɔ lɛ.

 4 Amɛtaraa gbohii abui ateŋ,+

Ni amɛyeɔ jenamɔ fɛɛ yɛ teemɔhei,*

Ni amɛyeɔ kplotoo loo,+

Ni nihiinii* awonu yɛ amɛkukwɛii lɛ amli.+

 5 Amɛkɛɔ akɛ, ‘Tsi ohe kɛya sɛɛ; kaabɛŋkɛ mi,

Ejaakɛ mihe tse* fe bo.’*

Amɛji lasu yɛ migugɔ mli, la ni tsoɔ gbi muu fɛɛ.

 6 Naa! Aŋma afɔ̃ mihiɛ;

Mifeŋ diŋŋ,

Shi mato amɛ najiaŋ,+

Mato amɛ najiaŋ pɛpɛɛpɛ*

 7 Yɛ amɛtɔmɔi lɛ kɛ amɛtsɛmɛi lɛ atɔmɔi lɛ ahewɔ,”+ Yehowa kɛɛ.

“Akɛni amɛshã lasu afɔle yɛ gɔji lɛ anɔ

Ni amɛgbe mihe guɔ yɛ gɔŋkpɔi lɛ anɔ hewɔ lɛ,+

Nɔ ni mafee klɛŋklɛŋ ji, mawo amɛ nyɔmɔ pɛpɛɛpɛ.”*

 8 Nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ:

“Tamɔ bɔ ni kɛ́ ana akɛ abaanyɛ akɛ wain yibii kusha ko afee wain hee

Ni akɛɔ akɛ, ‘Kaafite lɛ ejaakɛ nɔ ko kpakpa* yɛ mli’ lɛ,

Nakai mafee yɛ mitsuji lɛ ahewɔ;

Mikpãtãŋ amɛ fɛɛ amɛhiɛ.+

 9 Mahã seshi* ko ajɛ Yakob mli aba

Ni mahã mɔ ni baaŋɔ migɔji lɛ akɛ egboshinii lɛ ajɛ Yuda mli aba;+

Mɛi ni mihala lɛ baaŋɔ shikpɔŋ lɛ,

Ni mitsuji lɛ baahi jɛmɛ.+

10 Sharon+ baatsɔ gwantɛŋi alɛɛhe

Ni Akor Jɔɔ+ lɛ baatsɔ he ko ni tsinai jɔɔ amɛhe yɛ

Ahã mimaŋ ni taoɔ misɛɛ gbɛ lɛ.

11 Shi nyɛfata mɛi ni eje Yehowa sɛɛ lɛ ahe,+

Mɛi ni hiɛ ekpa migɔŋ krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ lɛ,+

Mɛi ni ŋmɛɔ okpɔlɔ amɛhãa Shade Kpakpa nyɔŋmɔ* lɛ,

Kɛ mɛi ni fɔseɔ wain ni afutu amɛwoɔ kɔɔpoi amli obɔbɔ amɛhãa Shɛɛ Mli Sane nyɔŋmɔ lɛ.

12 No hewɔ lɛ, mi hu mato nyɛ mahã klante,+

Ni nyɛ fɛɛ nyɛbaakula shi koni agbe nyɛ,+

Ejaakɛ mitsɛ nyɛ, shi nyɛhereee mi nɔ,

Miwie, shi nyɛbooo toi;+

Nyɛtee nɔ nyɛfee efɔŋ yɛ mihiɛ,

Ni nyɛhala nɔ ni mináaa he miishɛɛ lɛ.”+

13 No hewɔ lɛ, nɔ ni Nuŋtsɔ Ofe Yehowa kɛɛ nɛ:

“Naa! Mitsuji lɛ baaye nii, shi nyɛ lɛ hɔmɔ baaye nyɛ.+

Naa! Mitsuji lɛ baanu nɔ ko,+ shi nyɛ lɛ kumai baaye nyɛ.

Naa! Mitsuji lɛ baanya,+ shi nyɛ lɛ nyɛhiɛ baagboi.+

14 Naa! Mitsuji lɛ baalá nyamɔ lala yɛ amɛtsui ni enyɔ amɛmli lɛ hewɔ,

Shi nyɛ lɛ, nyɛbaafó yɛ nyɛtsui mli dɔlɛ lɛ hewɔ

Ni nyɛbaawo yara yɛ nyɛwerɛ ni eho nyɛhe* lɛ hewɔ.

15 Nyɛbaashi gbɛ́i ko yɛ nyɛsɛɛ, ni mɛi ni mihala lɛ kɛbaalomɔ,

Ni Nuŋtsɔ Ofe Yehowa baagbe nyɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ,

Shi ekɛ gbɛ́i kroko baatsɛ lɛ diɛŋtsɛ etsuji lɛ;+

16 Koni mɔ fɛɛ mɔ ni baatao jɔɔmɔ ehã ehe yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ

Anɔkwale* Nyɔŋmɔ lɛ ajɔɔ lɛ,

Ni mɔ fɛɛ mɔ ni baakã kitã yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ,

Ekɛ anɔkwale* Nyɔŋmɔ lɛ akã kitã.+

Ejaakɛ hiɛ baakpa tsutsu haomɔi* lɛ anɔ;

Akɛ amɛ baatee kɛbaaje mihiɛ.+

17 Ejaakɛ naa! Miibɔ ŋwɛi hee kɛ shikpɔŋ hee;+

Ni akaiŋ tsutsu nii lɛ* dɔŋŋ,

Ni amɛbaŋ tsui mli hu dɔŋŋ.+

18 No hewɔ lɛ, nyɛnyaa ni nyɛmli afilia nyɛ kɛyaa naanɔ yɛ nɔ ni mibɔɔ lɛ hewɔ.

Ejaakɛ naa! Miibɔ Yerusalem koni ehã mɛi amli afili amɛ

Kɛ emli bii lɛ hu koni ehã anya.+

19 Ni mimli baafili mi yɛ Yerusalem hewɔ, ni manya yɛ mimaŋ lɛ hewɔ;+

Anuŋ yaafo gbee loo yarawoo ko yɛ emli dɔŋŋ.”+

20 “Abifao ni yeɔ gbii fioo ko,

Kɛ nuumo hu ni yeee egbii etãaa lɛ ehiŋ jɛmɛ.

Ejaakɛ mɔ fɛɛ mɔ ni baaye afii oha ni ebaagbo lɛ, abaabu lɛ tamɔ gbekɛ nuu,

Ni eshafeelɔ lɛ, kɛ́ eye afii oha po lɛ, abaalomɔ lɛ.*

21 Amɛbaamamɔ tsũi ni amɛbaahi mli,+

Ni amɛbaafee wain ŋmɔji ni amɛbaaye amɛmli yibii lɛ.+

22 Amɛmamɔŋ tsũi ni mɔ kroko ahi mli,

Ni amɛduŋ nii hu ni mɔ kroko aye.

Ejaakɛ mimaŋ lɛ gbii lɛ baatamɔ tsei agbii,+

Ni mɛi ni mihala lɛ baaye amɛninenaa nitsumɔ lɛ mli nii jogbaŋŋ.

23 Amɛgboŋ deŋme* efolo,*+

Ni amɛfɔŋ amɛhãŋ haomɔ,

Ejaakɛ amɛji seshibii* lɛ, mɛi ni Yehowa ejɔɔ amɛ lɛ,+

Amɛ kɛ amɛshwiei lɛ.+

24 Dani amɛbaabo amɛtsɛ mi lɛ, mahere amɛ nɔ;

Be ni amɛwieɔ lolo lɛ, mabo toi.

25 Ŋa mli gbee kɛ gwantɛŋbi baafee ekome kɛye nii,

Jata baaye jwɛi tamɔ tsina,+

Ni onufu baaye mulu.

Amɛyeŋ* awui ni amɛfiteŋ nɔ ko yɛ migɔŋ krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ fɛɛ,”+ Yehowa kɛɛ.

66 Nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ:

“Ŋwɛi lɛ, mimaŋtsɛ sɛi ni, ni shikpɔŋ lɛ, minajiashi sɛi ni.+

No hewɔ lɛ, mɛɛ tsũ nyɛbaanyɛ nyɛma nyɛhã mi,+

Ni nɛgbɛ mihejɔɔmɔhe lɛ yɔɔ?”+

 2 “Enɛɛmɛi fɛɛ lɛ, mi diɛŋtsɛ minine mikɛfee,

Ni nɛkɛ ji bɔ ni fee ni amɛ fɛɛ amɛba shihilɛ mli,” Yehowa kɛɛ.+

“Belɛ, mɔ ni makwɛ nɛ,

Mɔ ni baa ehe shi ni werɛ eho ehe* ni he kpokpoɔ* yɛ miwiemɔ lɛ hewɔ.+

 3 Mɔ ni gbeɔ tsinanuu lɛ, etamɔ mɔ ni gbeɔ gbɔmɔ nɔŋŋ.+

Mɔ ni kɛ gwantɛŋ shãa afɔle lɛ, etamɔ mɔ ni kuɔ gbee kuɛ nɔŋŋ.+

Mɔ ni kɛ nikeenii baa lɛ, etamɔ nɔ ni ekɛ kplotoo lá miiba!+

Mɔ ni kɛ frankinsɛnsi baa akɛ kaimɔ afɔle lɛ,+ etamɔ mɔ ni miiwie majik wiemɔi kɛmiijɔɔ.*+

Amɛhala amɛ diɛŋtsɛ amɛgbɛi,

Ni amɛnáa* nyaŋemɔ nii ahe miishɛɛ.

 4 No hewɔ lɛ, mi hu mahala gbɛi ni matsɔ nɔ magbala amɛtoi,+

Ni mikɛ nibii ni amɛsheɔ he gbeyei lɛ nɔŋŋ baaba amɛnɔ.

Ejaakɛ be ni mitsɛ lɛ, mɔ ko mɔ ko hereee mi nɔ;

Be ni miwie lɛ, mɔ ko mɔ ko booo toi.+

Amɛtee nɔ amɛfee efɔŋ yɛ mihiɛ,

Ni amɛhala akɛ amɛbaafee nɔ ni mináaa he miishɛɛ lɛ.”+

 5 Nyɛboa Yehowa wiemɔ lɛ toi, nyɛ mɛi ni nyɛhe kpokpoɔ* yɛ ewiemɔ lɛ hewɔ:

“Nyɛnyɛmimɛi ni nyɛɔ nyɛ ni amɛtse amɛhe kɛje nyɛhe yɛ migbɛ́i lɛ hewɔ lɛ kɛɛ, ‘Awo Yehowa hiɛ nyam!’+

Shi ebaajie ehe kpo ni nyɛbaaná miishɛɛ,

Ni amɛji mɛi ni hiɛ baagboi.”+

 6 Aanu hoofeemɔ he kɛmiijɛ maŋ lɛ mli, hoofeemɔ lɛ jɛ sɔlemɔ shĩa lɛ mli!

Yehowa miito ehenyɛlɔi lɛ najiaŋ pɛpɛɛpɛ, ni no kɛ hoofeemɔ lɛ ba.

 7 Dani eeekɔ̃mɔ lɛ, efɔ momo.+

Dani fɔmɔ piŋmɔ lɛ aaata ehe lɛ, efɔ binuu momo.

 8 Namɔ enu sane ni tamɔ nɛkɛ pɛŋ?

Namɔ ena nibii nɛɛ pɛŋ?

Ani gbi kome afɔɔ shikpɔŋ?

Ani afɔɔ jeŋmaŋ trukaa?

Shi be ni Zion bɔi kɔ̃ɔmɔ nɔŋŋ lɛ, efɔ ebihii lɛ.

 9 Yehowa kɛɛ, “Ani mahã fɔmɔ ashɛ lagbaŋ, ni mihãŋ afɔ?”

O-Nyɔŋmɔ lɛ kɛɛ, “Ani mahã fɔmɔ ata mɔ ko he, kɛkɛ lɛ miŋa emusu naa?”

10 Nyɛ mɛi fɛɛ ni nyɛsumɔɔ Yerusalem,+ nyɛkɛ lɛ anyaa ni nyɛkɛ lɛ anáa miishɛɛ.+

Nyɛ mɛi fɛɛ ni nyɛyeɔ awerɛho yɛ ehewɔ, nyɛkɛ lɛ anáa miishɛɛ waa,

11 Ejaakɛ nyɛbaaye efufɔ ni shɛjeɔ mɔ mii lɛ ni nyɛbaatɔrɔ,

Ejaakɛ nyɛbaanu enunyam babaoo lɛ eko ni nyɛmii baashɛ nyɛhe.

12 Ejaakɛ nɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ:

“Naa, mahã ená toiŋjɔlɛ tamɔ faa+

Kɛ jeŋmaji lɛ anunyam lɛ hu tamɔ faa ni eyi kɛteke nɔ.+

Nyɛbaaye efufɔ, ni abaahiɛ nyɛ yɛ ŋmawuiaŋ,

Ni abaahiɛ nyɛ dɔdɔɔdɔ yɛ nakutsei anɔ.

13 Bɔ ni bi nyɛ shɛjeɔ ebi mii lɛ,

Nakai maya nɔ mashɛje nyɛmii;+

Ni nyɛtsui baanyɔ nyɛmli yɛ Yerusalem hewɔ.+

14 Nyɛbaana enɛ, ni nyɛtsui baanya,

Nyɛwui baafee frɔ̃frɔ̃ tamɔ jwɛi fɔ.

Ni Yehowa tsuji baaná ale enine* lɛ,

Shi emli baafu ehenyɛlɔi lɛ.”+

15 “Ejaakɛ Yehowa baaba tamɔ la,+

Ni eshwiilii lɛ hu tamɔ kɔɔyɔɔ ni naa wa,+

Koni ekɛ mlifu ni naa wa abagbala mɛi atoi,

Koni ekɛ lalilɛi abakã mɛi ahiɛ.+

16 Ejaakɛ Yehowa kɛ la baagbala mɛi atoi,

Hɛɛ, ekɛ eklante lɛ baaba heloo* fɛɛ nɔ;

Ni mɛi ni Yehowa baagbe lɛ ayi baafa babaoo.

17 “Mɛi fɛɛ ni feɔ amɛhe krɔŋkrɔŋ ni amɛhãa amɛhe tseɔ koni amɛbote abɔi* lɛ amli,+ ni amɛnyiɛɔ mɔ ni yɔɔ teŋ tuuntu lɛ sɛɛ, ni amɛyeɔ kplotoo loo+ kɛ nyaŋemɔ nii kɛ kwakwei lɛ,+ amɛ fɛɛ amɛnaagbee baaba shi kome,” Yehowa kɛɛ. 18 “Akɛni mile amɛnitsumɔi lɛ kɛ amɛjwɛŋmɔi lɛ hewɔ lɛ, mabua mɛi ni jɛ jeŋmaji fɛɛ amli kɛ mɛi ni wieɔ wiemɔi srɔtoi fɛɛ anaa, ni amɛbaaba amɛbana minunyam lɛ.”

19 “Mato okadi ko yɛ amɛteŋ, ni matsu mɛi ni he eje mli lɛ ateŋ mɛi komɛi kɛya jeŋmaji lɛ aŋɔɔ—matsu amɛ kɛya Tarshish,+ kɛ Pul, kɛ Lud,+ gãitsɛ̃lɔi ashikpɔji lɛ anɔ, matsu amɛ kɛya Tubal, kɛ Yavan,+ ni matsu amɛ kɛya ŋshɔkpɔi ni yɔɔ shɔŋŋshɔŋŋ lɛ anɔ—mɛi ni nuko mihe sane ni amɛnako minunyam lɛ hu lɛ; ni amɛbaajaje minunyam lɛ yɛ jeŋmaji lɛ ateŋ.+ 20 Amɛkɛ nyɛnyɛmimɛi lɛ fɛɛ baajɛ jeŋmaji lɛ amli kɛba+ yɛ okpɔŋɔi anɔ, yɛ shwiilii amli, yɛ shwiilii ni aha yiteŋ amli, yɛ tejii* anɔ, yɛ afukpɔŋɔi ni he yɔɔ oya lɛ anɔ, ni amɛkɛbaakwɔ kɛba migɔŋ krɔŋkrɔŋ lɛ, ni ji Yerusalem lɛ nɔ koni amɛkɛbake Yehowa tamɔ bɔ ni Israelbii lɛ kɛ amɛnikeenii woɔ nibii ni he tse amli kɛbaa Yehowa shĩa lɛ,” Yehowa kɛɛ.

21 Yehowa kɛɛ, “Maŋɔ amɛteŋ mɛi komɛi hu mahã osɔfoi lɛ kɛ Levibii lɛ.”

22 “Bɔ ni ŋwɛi hee kɛ shikpɔŋ hee+ ni miifee lɛ baaya nɔ adamɔ shi yɛ mihiɛ lɛ,” Yehowa kɛɛ, “nakai nɔŋŋ nyɛseshibii* lɛ kɛ nyɛgbɛ́i lɛ baaya nɔ adamɔ shi.”+

23 “Ni nyɔɔŋtsere hee fɛɛ nyɔɔŋtsere hee nɔ, kɛ hejɔɔmɔ gbi fɛɛ hejɔɔmɔ gbi nɔ lɛ,

Heloo* fɛɛ baaba abakoto* mihiɛ,”+ Yehowa kɛɛ.

24 “Ni amɛbaaje kpo amɛyakwɛ hii ni te shi amɛwo mi lɛ agbohii lɛ;

Ejaakɛ gɔgɔmii ni yeɔ amɛ lɛ gboiŋ,

Ni agbeŋ la ni baashã amɛ lɛ,+

Ni amɛhe baafee mɛi* fɛɛ taŋ.”

Eshishi ji, “Yehowa Yiwalaheremɔ.”

Hebri sht. ŋm., “bihii.”

Loo “leee enuŋtsɔ.”

Loo “gbɛtsɔɔmɔ.”

Loo “tsina oblahii.”

Ŋmaa ní awieɔ he yɛ biɛ lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.

Loo “Misusuma miihi.”

Loo “Nyɛyea awusã.”

Loo “owiiti biɛr.”

Loo “amɛhãaa awusã lɛ.”

Dadefei ji dade nibii ni asere lɛ amli muji ni baa nɔ ni asere lɛ hiɛ.

Eeenyɛ efee akɛ aawie tsei kɛ abɔi ni akɛjáa amagai lɛ ahe.

Loo “Yɛ naagbee gbii lɛ amli lɛ.”

Loo “gbɛtsɔɔmɔ.”

Loo “Ni ebaajaje.”

Loo “gbɔmɔ kotoɔ shi.”

Loo “Ni abaaba gbɔmɛi ni wóɔ amɛhe nɔ lɛ ashi.”

Loo “Bashan ooki tsei.”

Loo “Abaaba gbɔmɛi ni wóɔ amɛhe nɔ lɛ ashi.”

Loo “Mɔ ni mumɔ ni emuɔ yɔɔ egugɔŋ lɛ.”

Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Ni ji, mɔ ni kɛ majik hewalɛ tsuɔ nii kɛnáa mɛi anɔ hewalɛ.

Loo “mɛi ni bɛ tɛ̃ɛ.”

Loo “Mitsɔŋ mɔ ni baatsa nyɛhela lɛ.”

Loo “amɛsusuma.”

Loo “Amɛbaaye amɛnifeemɔi lɛ ayibii lɛ.”

Loo “amɛsɛ̃i.”

Loo “amɛkuɛnii.”

Hebri sht. ŋm., “amɛsusuma shĩai.”

Loo “hewulamɔ ŋoŋoi.”

Loo “kɛ amɛklala piotoi.”

Loo “hɛfiinɔ.”

Hebri sht. ŋm., “blodo.” Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Ni ji, hiɛgbele ni emɔ amɛ yɛ gbalashihilɛ mli ni amɛboteko kɛ bii ni amɛbɛ lɛ hewɔ lɛ.

Hebri sht. ŋm., “wamɔ; fei.”

Loo “wain tsuru.”

Loo “koo mli wain yibii.”

Loo “tsei.”

Loo “wain ŋmɔ ni tsinai nta baanyɛ ahu yɛ gbii nyɔŋma mli.”

Kwɛmɔ Saji Krokomɛi B14 lɛ.

Kwɛmɔ Saji Krokomɛi B14 lɛ.

Kwɛmɔ Saji Krokomɛi B14 lɛ.

Loo “wain lɛ hãa amɛhiɛ feɔ laŋlaŋ.”

Hebri mli lɛ, “Sheol,” ni ji, mfonirifeemɔŋ gbonyobu kome kɛhã adesai. Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Loo “esusuma mli.”

Loo “ebladei.”

Loo “Abaaba gbɔmɔ shi.”

Loo “yɛ ejalɛsaneyeli lɛ hewɔ.”

Loo “yiŋkpɛɛ.”

Ŋmaa ní awieɔ he yɛ biɛ lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.

Loo “gbɛtsɔɔmɔ.”

Loo “tso jaŋŋ ko.”

Loo “koklotoi.”

Loo “akoklolontoi.”

Loo “jata oblahii kɛ amɛkuɛ he tsɔi.”

Hebri sht. ŋm., “Ekɛ.”

Hebri sht. ŋm., “Ni mɔ ni boɔ lɛ gbee.”

Hebri sht. ŋm., “Minaa eka.”

Loo “akpãtã ohe esha lɛ.”

Loo “seshi.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “amɛnyɛɛɛ amɛye.”

Eshishi ji, “Mɛi Fioo Ko Pɛ Baashwɛ Ni Baaku Amɛsɛɛ.”

Loo “nujɔɔ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “wɔwo ehe gbeyei.”

Loo “ni wɔkumɔ egbogboi lɛ.” Hebri sht. ŋm., “wɔgba mli.”

Hebri mli lɛ, “Sheol,” ni ji, mfonirifeemɔŋ gbonyobu kome kɛhã adesai. Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Atsɔɔ shishi yɛ Septuajint lɛ mli akɛ “Oblayoo fro lɛ.”

Eshishi ji, “Nyɔŋmɔ Kɛ Wɔ Yɛ.”

Ni ji, Nyɔŋmɔ.

Loo “nujɔi.”

Ni ji, Yufrate Faa lɛ.

Loo “pɛn.” Kwɛmɔ “stailo” yɛ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ mli.

Hebri sht. ŋm., “ni okɛ gbɔmɔ adesa stailo.”

Eeenyɛ efee akɛ, eshishi ji “Eeye Oyai Ni Eya Ta Mli Nii Lɛ He, Eeye Oyai Ni Eyashɔ̃ Nii.”

Ni ji, Yesaia ŋa lɛ.

Hebri sht. ŋm., “mitsi mibɛŋkɛ gbalɔ yoo lɛ.”

Shiloa ji nujɔɔ ni nu tsɔɔ mli.

Ni ji, Yufrate Faa lɛ.

Kwɛmɔ Yes 7:14 lɛ shishigbɛ niŋmaa lɛ.

Loo “Nyɛmiaa.”

Yɛ Hebri mli lɛ “Nyɔŋmɔ kɛ wɔ yɛ” lɛ ji Imanuel. Kwɛmɔ Yes 7:14; 8:8.

Loo “gbɛtsɔɔmɔ.”

Loo “Maya nɔ makwɛ Yehowa gbɛ.”

Hebri sht. ŋm., “amɛnaŋ jetsɛremɔ.”

Ni ji, Nyɔŋmɔ.

Loo “maŋtsɛyeli; lumɔyeli.”

Loo “Emaŋtsɛyeli; Elumɔyeli.”

Loo “Ntayai.”

Hebri sht. ŋm., “baajɛ esɛɛ kɛba.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “tɛŋ bɛlɛo kɛ gãlã.”

Loo “awusãi ni yɔɔ amɛteŋ.”

Loo “Mɛi ni kɛ famɔi ni mli wa hãa.”

Loo “amɛloo awusãi.”

Loo “toigbalamɔ gbi.”

Ni ji, Nyɔŋmɔ. Hebri sht. ŋm., “mibagbala.”

Loo “Israel La.”

Ni ji, Asiria.

Loo “anunyam lɛ hiɛ kɛjɛ susuma nɔ kɛyashi heloo nɔ.”

Loo “kɛ anɔkwayeli.”

Loo “Ni jalɛsaneyeli baaha amɛnɔ.”

Loo “lema.”

Loo “jata nuu kɛ ekuɛ he tsɔi.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Ni tsinabi kɛ jata baafee ekome kɛye nii.”

Loo “tso jaŋŋ ko.”

Loo “Jeŋmaji lɛ baatao esɛɛ gbɛ.”

Ni ji, Babilonia.

Loo “tso jaŋŋ.”

Hebri sht. ŋm., “akɔɔŋ nɔ.”

Loo “Amɛbaaye.”

Hebri sht. ŋm., “lilɛi.”

Ni ji, Yufrate Faa lɛ.

Loo “Ni ekɛ emumɔ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “baatswa lɛ ni etsɔ fai kpawo.”

“Yah” ji gbɛ́i Yehowa lɛ ní afo lɛ kuku.

Loo “Nyɛtswaa lala kɛjiea.”

Hebri sht. ŋm., “Zion biyoo,” aawie mɛi ni yɔɔ Zion lɛ ahe oookɛɛ yoo kome ji amɛ.

Loo “Nyɛkɛ tso jaŋŋ ko amaa.”

Hebri sht. ŋm., “mɛi ni mikɛto afã.”

Hebri sht. ŋm., “kɛ amɛ-Kesil srɔtoi lɛ,” eeenyɛ efee akɛ, ekɔɔ Orion ŋulamiku kɛ ŋulamikui krokomɛi ni yɔɔ emasɛi lɛ ahe.

Loo “gbɔmɔ ni gboɔ.”

Loo “maŋtsɛyelii lɛ ahewulamɔ nɔ lɛ.”

Ni ji, Babilon.

Loo “Dugumai.” Blɔfo mli lɛ, ostrich.

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “daimonioi abotiai.”

Loo “Ebaahã amɛjɔɔ amɛhe yɛ.”

Loo “obaawie wiemɔi nɛɛ.”

Hebri mli lɛ, “Sheol,” ni ji, mfonirifeemɔŋ gbonyobu kome kɛhã adesai. Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Loo “hiɛnyiɛlɔi.” Hebri sht. ŋm., “abotiahii.”

Hebri mli lɛ, “Sheol,” ni ji, mfonirifeemɔŋ gbonyobu kome kɛhã adesai. Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Hebri mli lɛ, “Sheol,” ni ji, mfonirifeemɔŋ gbonyobu kome kɛhã adesai. Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Hebri sht. ŋm., “eshĩa.”

Loo “tso nine.”

Ni ji, Babilon.

Hebri sht. ŋm., “yiŋ ni ato.”

Loo “onufu ni pɔizin yɔɔ emli ni tsɛ̃ɔ kɛbaa mɔ nɔ.”

Loo “Sɔlemɔ Shĩa.”

Kpekpe ni atsɔɔ yɛ biɛ lɛ ji mama ko ni bei pii lɛ akɛ kooloo hetsɔi feɔ. Abuɔ be mli ni aaye awerɛho.

Loo “Esusuma miikpokpo.”

Loo “nujɔɔ.”

Loo “etsei niji ni wain yibii tsuji yɔɔ he.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Ejaakɛ lala ni awoɔ kɛhã ta lɛ eba olatsa beiaŋ aduawa lɛ kɛ onikpamɔ lɛ nɔ.”

Loo “tamɔ apaafonyo afii lɛ.”

Hebri sht. ŋm., “Israel bihii.”

Hebri sht. ŋm., “eheloo ni ewo fɔ.”

Ŋmaa ní awieɔ he yɛ yitso nɛɛ mli lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.

Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Loo “oduɔ jeŋmaji krokomɛi anyɔŋmɔi.”

Loo “bɔfoi.”

Eji pamplo henɔ ko ni kwɛ̃ɔ yɛ hei ni nu yɔɔ.

Loo “bɔfoi.”

Hebri sht. ŋm., “jeŋmaŋ ko ni akpã amɛmli ni asha amɛhe.”

Loo “Jeŋmaŋ ko ni he wa ni naanaa mɛi anɔ.”

Loo “tso jaŋŋ.”

Hebri sht. ŋm., “akolonto.”

Hebri sht. ŋm., “jeŋmaŋ ko ni akpã amɛmli ni asha amɛhe.”

Loo “Jeŋmaŋ ko ni he wa ni naanaa mɛi anɔ.”

Loo “egbɛjianɔtoi.”

Flaks ji tso ko ní aduɔ kɛjɛ blema tɔ̃ɔ ní akɛ emli kpãi lɛ feɔ klala (linen).

Loo “baaye awerɛho yɛ amɛsusuma mli.”

Loo “Mɛmfis.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “tɛŋ bɛlɛo jio, gãlã jio.”

Loo “tatsɛ lɛ.”

Kpekpe ni atsɔɔ yɛ biɛ lɛ ji mama ko ni bei pii lɛ akɛ kooloo hetsɔi feɔ. Abuɔ be mli ni aaye awerɛho.

Loo “enyiɛ kɛ epioto folo.”

Loo “hiɛshishwiemɔ.”

Loo “kɛ Ejipt, mɔ ni he feɔ amɛ fɛo.”

Eeenyɛ efee akɛ, aawie blema Babilonia kpokpaa lɛ he.

Loo “shikpɔŋ.”

Ni ji, Babilon.

Loo “mihɛ mli eyi obɔ kɛ piŋmɔ.”

Ni ji, tsɛŋ ni akɛyaa ta.

Hebri sht. ŋm., “Miŋmaagbeemɔhe lɛ binuu.”

Eshishi ji, “Diŋŋ.”

Loo “Bulɔ, nyɔɔŋ mɛɛ be nɛ?”

Loo “Bulɔ, nyɔɔŋ mɛɛ be nɛ?”

Loo “tamɔ apaafonyo afii lɛ.”

Eeenyɛ efee akɛ ekɔɔ Yerusalem he.

Lalawiemɔ ni akɛmiitsɔɔ mɔbɔnalɛ loo musuŋtsɔlɛ.

Loo “Kɛ shwiilii kɛ okpɔŋɔnɔtaralɔi.”

Loo “esaa tsɛŋ lɛ eto.”

Loo “okpɔŋɔnɔtaralɔi.”

Loo “pateeshɛŋ ni haa Yuda hiɛ.”

Loo “Ni nyɛbaabua nui anaa nyɛwo jɔɔŋgbɛ kpaakpo lɛ mli.”

Kpekpe ni atsɔɔ yɛ biɛ lɛ ji mama ko ni bei pii lɛ akɛ kooloo hetsɔi feɔ. Abuɔ be mli ni aaye awerɛho.

Loo “maŋtsɛ shĩa.”

Hebri sht. ŋm., “eshihilɛhe.”

Loo “onɔyeli.”

Hebri sht. ŋm., “tsiimɔ.”

“Shihor ji Nilo Faa lɛ niji lɛ eko.”

Hebri sht. ŋm., “Shihor dumɔwu.”

Hebri sht. ŋm., “oblayei froi.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Lɛjiadaamɔhe ko bɛ.”

Loo “Ekũa shikpɔŋ lɛ hiɛ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “miigbi.”

Loo “blema kpaŋmɔ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “miigbi.”

Loo “Amɛbaajɛ anaigbɛ.”

Loo “yɛ bokã lɛ.”

Loo “Jalɔ lɛ he afee fɛo!”

Hebri sht. ŋm., “yɛ enukpai lɛ ahiɛ.”

Loo “wain ni akɛma shi ni enyɔ shi.”

Hebri sht. ŋm., “ebaami.”

Loo “hiɛhaanɔ.”

Loo “Ebaajie gbele kɛya.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Obaakwɛ mɛi ni jwɛŋmɔ ma shi shiŋŋ lɛ anɔ.”

“Yah” ji gbɛ́i Yehowa lɛ ní afo lɛ kuku.

Loo “nanegbɛ.”

Loo “nɔ bɛ dokoidokoi.”

Loo “Wɔsusuma.”

Ni tsɔɔ akɛ, amɛmiishwe koni akai Nyɔŋmɔ kɛ egbɛ́i lɛ, ni ahã mɛi ale.

Loo “Misusuma.”

Hebri sht. ŋm., “Migbonyo.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “baa nɔ bɔ́.”

Loo “shikpɔŋ lɛ baafɔ mɛi ni egboi ni bɛ hewalɛ dɔŋŋ lɛ.”

Loo “toigbalamɔ.”

Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.”

Eeenyɛ efee akɛ, ekɔɔ Israel he, ni aawie ehe yɛ biɛ oookɛɛ yoo ji lɛ, ni akɛ lɛ miito wain ŋmɔ he.

Ni ji, yoo lɛ.

Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Ni ji, Yufrate Faa lɛ.

Hebri sht. ŋm., “akolonto.”

Eeenyɛ efee akɛ, ekɔɔ Samaria ni ji amɛmaŋtiase lɛ he.

Loo “amɛkɛwóɔ amɛhe nɔ.”

Loo “amɛkɛwóɔ amɛhe nɔ.”

Loo “kojomɔ.”

Jamɔŋ hiɛnyiɛlɔi na sane ni Yesaia jaje etsɔɔ amɛ lɛ tamɔ lalawiemɔ ni gbekɛbii kɛɔ.

Hebri sht. ŋm., “mɛi ni naabu haa mumɔ.”

Hebri mli lɛ, “Sheol,” ni ji, mfonirifeemɔŋ gbonyobu kome kɛhã adesai. Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “wɔkɛ Gbonyobu lɛ ena ninaa ko.”

Loo “kulomulo; plomo.”

Hebri mli lɛ, “Sheol,” ni ji, mfonirifeemɔŋ gbonyobu kome kɛhã adesai. Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Loo “shikpɔŋ muu lɛ.”

Eji wiiti henɔ ko.

Spɛlt ji wiiti henɔ ko ni jeee ekpakpa ní aduɔ yɛ blema Ejipt.

Ni ji, Nyɔŋmɔ.

Loo “etsɔseɔ lɛ; ewieɔ etsɔɔ lɛ.”

Loo “koklolonto.”

Ŋmaa ní awieɔ he yɛ biɛ lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.

Loo “koklolonto.”

Loo “yiŋtoo.”

Loo “Ni ehiɛshikamɔ hu fa babaoo lɛ.”

Eeenyɛ efee akɛ, eshishi ji “He Ni Ashãa Afɔle Ahãa Nyɔŋmɔ Yɛ Lɛ,” ni eeenyɛ efee akɛ, aawie Yerusalem he.

Hebri sht. ŋm., “Ogbɔi.”

Ŋmaa ní awieɔ he yɛ biɛ lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.

Loo “esusuma kã efolo.”

Loo “ni esusuma egbi.”

Loo “baaŋmɛɛ amɛ.”

Loo “amɛgbɛjianɔtoi.”

Loo “Kwɛ bɔ ni nyɛtsɔɔ nibii ahiɛ nyɛbuɔ shi!”

Hebri sht. ŋm., “mɔ ni jajeɔ mɛi.”

Ni tsɔɔ akɛ, yɛ ehiɛ ni eshwie shi kɛ nɔ ni ekpaa gbɛ ni baaa mli lɛ hewɔ.

Hebri sht. ŋm., “amɛmumɔ.”

Hebri sht. ŋm., “bihii.”

Hebri sht. ŋm., “Mɛi ni kɛ dãa shwieɔ shi,” eeenyɛ efee akɛ, aawie kpaŋmɔ ni akpaŋɔ lɛ he.

Loo “ni amɛbiii midaaŋ gbee.”

Hebri sht. ŋm., “Koni amɛyabote Farao teemɔhe.”

Loo “onufu ni pɔizin yɔɔ emli ni tsɛ̃ɔ kɛbaa mɔ nɔ.”

Hebri sht. ŋm., “bihii.”

Hebri sht. ŋm., “Bihii.”

Loo “gbɛtsɔɔmɔ.”

Hebri sht. ŋm., “Nyɛkɛa wɔ nibii ni yɔɔ trotro.”

Loo “gbɛshɔ̃lɔ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “akɛloo nu yɛ bu ni akɛtoɔ nu mli.”

Loo “lɛlɛ mli shimaatso.”

Loo “Yehowa miiya nɔ eekwɛ gbɛ.”

Loo “Mɛi fɛɛ ni yaa nɔ amɛkwɛɔ lɛ gbɛ lɛ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “ni nyɛbaatsɛ amɛ muji nii.”

Hebri sht. ŋm., “blodo.” Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Hebri sht. ŋm., “ni eshwi ni ewo fɔ.”

Loo “Emumɔ ni emuɔ lɛ.”

Loo “Kɛ́ nyɛmiifee nyɛhe krɔŋkrɔŋ kɛmiihã.”

Loo “Ni kɛ obɛnta gbɛɛmɔ nyiɛɔ be ni enyiɛ gbɛ.”

Akɛ “Tofet” tsu nii yɛ biɛ akɛ okadifeemɔŋ he ko ni ashãa nii yɛ, ni edamɔ shi kɛhã hiɛkpatamɔ.

Loo “okpɔŋɔnɔtaralɔi.”

Loo “tso jaŋŋ.”

Loo “shihilɛhe.”

Loo “Teemɔhe.”

Loo “Koni ekabu Nyɔŋmɔ.”

Loo “mɔ ni hɔmɔ yeɔ lɛ lɛ susuma.”

Loo “ekpakpafeemɔ.”

Kpekpe ni atsɔɔ yɛ biɛ lɛ ji mama ko ni bei pii lɛ akɛ kooloo hetsɔi feɔ. Abuɔ be mli ni aaye awerɛho.

Loo “hewalɛ.”

Ni ji, henyɛlɔ lɛ.

Loo “gbɔmɔ ni gboɔ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “miigbi.”

Ŋmaa ní awieɔ he yɛ biɛ lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.

Loo “lakamɔ.”

Loo “egɔŋ nɔ mɔɔ ni yɔɔ shweshweeshwe.”

Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Loo “Obaajwɛŋ nii ni yɔɔ gbeyei lɛ nɔ.”

Eeenyɛ efee akɛ, “nikeenii” nɛɛ ji maŋ too ko ni maŋtsɛmɛi lɛ baawo koni amɛná toiŋjɔlɛ ni abu amɛmaŋ lɛ he.

Hebri sht. ŋm., “mli kwɔ.”

Loo “lɛlɛ mli shimaatso.”

Loo “Mihe miiye.”

Loo “Amɛlá lɛ baaho yɛ gɔji lɛ anɔ.”

Loo “Gwantɛŋ oblahii.”

Eeenyɛ efee akɛ, aawie Bozra, ni ji Edom maŋtiase lɛ he.

Ni ji, kpãa ko kɛ enaa dade ní akɛkwɛɔ akɛ nɔ ko ma shi jaŋŋ lo.

Loo “Dugumai.” Blɔfo mli lɛ, ostrich.

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “daimonio abotia.”

Eji loofɔlɔ ko ni tamɔ akroma.

Hebri sht. ŋm., “ekɛ susumɔ kpãa eja mli ehã amɛ.”

Loo “krokɔs.”

Eji pamplo henɔ ko ni kwɛ̃ɔ yɛ hei ni nu yɔɔ.

Loo “dãawolɔnukpa.”

Loo “Siria.”

Hebri sht. ŋm., “Nyɛkɛ mi afea jɔɔmɔ, ni nyɛjea kpo nyɛbaa miŋɔɔ.”

Ŋmaa ní awieɔ he yɛ biɛ lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.

Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Loo “hiɛkamɔ.”

Loo “ejaakɛ bii lɛ eshɛ lagbaŋ.”

Loo “dãawolɔnukpa.”

Hebri sht. ŋm., “mikɛ mumɔ ko miiwo emli.”

Loo “dãawolɔnukpa.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “ateŋ.”

Loo “Nilo lɛ nujɔi ni agbala.”

Hebri sht. ŋm., “mifee.”

Ni ji, Hezekia.

Ŋmaa ní awieɔ he yɛ biɛ lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.

Loo “sɔlemɔ shĩa.”

Loo “Okɛ gbɛtsɔɔmɔi ahã oshĩabii lɛ.”

Loo “Yehowa wiemɔ lɛ ba Yesaia ŋɔɔ.”

Loo “oblematsɛ.”

Hebri sht. ŋm., “gbii.”

Eeenyɛ efee akɛ, akɛ atrakpoi nɛɛ buɔ be, tamɔ bɔ ni akɛ hulu hɔɔŋ buɔ be lɛ.

Hebri mli lɛ, “Sheol,” ni ji, mfonirifeemɔŋ gbonyobu kome kɛhã adesai. Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

“Yah” ji gbɛ́i Yehowa lɛ ní afo lɛ kuku.

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “gɔdɔ.”

Hebri sht. ŋm., “Daamɔ mli ohã mi.”

Loo “misusuma miijoo.”

Ni ji, Nyɔŋmɔ wiemɔi lɛ kɛ enifeemɔi lɛ.

Loo “misusuma.”

Loo “Ojie mihe eshai lɛ fɛɛ kɛje ohiɛ.”

Hebri mli lɛ, “Sheol,” ni ji, mfonirifeemɔŋ gbonyobu kome kɛhã adesai. Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Hebri sht. ŋm., “ebihii.”

Keeki nɛɛ ji agbamii ni egbi ni anyɛmɔ nɔ afee lɛ ekome tamɔ pan keeki.

Loo “obihii.”

Loo “kɛ anɔkwale.”

Hebri sht. ŋm., “gbii amli.”

Hebri sht. ŋm., “Nyɛkɛ Yerusalem tsui awiea.”

Loo “Ená toi enyɔ kɛjɛ Yehowa dɛŋ yɛ ehe eshai lɛ ahewɔ.”

Loo “gbɔmɛi.”

Loo “Gbɔmɛi.”

Loo “Ejaakɛ Yehowa mumɔ.”

Loo “ekɛ edɛ̃ ni egbɛ mli susuɔ.” Dɛ̃ ni agbɛ mli ji kɛjɛ gɔnti naa kɛyashi waosɛɛkpelɔ lɛ naa kɛ́ agbɛ dɛ̃. Kwɛmɔ Saji Krokomɛi B14 lɛ.

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Namɔ nyɛɔ enuɔ Yehowa mumɔ lɛ shishi.”

Loo “Lebanon tsei lɛ po shɛɛɛ lai ni ashãa.”

Loo “kɔsɔŋkɔsɔi.”

Loo “shikpɔŋ lɛ yiteŋ kokloo lɛ nɔ.”

Loo “nɔyelɔi.”

Ŋmaa ní awieɔ he yɛ biɛ lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.

Loo “Anyɛɛɛ ana ejwɛŋmɔ mlikwɔlɛ.”

Loo “mɛi ni hewalɛ tãa.”

Loo “nyɛfea diŋŋ yɛ mihiɛ.”

Loo “Wɔ fɛɛ wɔkpe ni wɔkojo.”

Loo “kɛjɛ bokãgbɛ.”

Ni tsɔɔ akɛ, koni ebasɔmɔ lɛ.

Ŋmaa ní awieɔ he yɛ yitso nɛɛ mli lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.

Blɔfo mli lɛ, atsɛɔ lɛ anvil.

Hebri sht. ŋm., “dumɔwu.”

Ni tsɔɔ akɛ, enyɛɛɛ efã ehe, ni ebɛ yelikɛbualɔ.

Loo “yɛ jɔi lɛ amli.”

Hebri sht. ŋm., “klɛŋklɛŋ.”

Loo “Koni wɔkɛ wɔtsui aya nɔ.”

Loo “jɛ bokãgbɛ.”

Loo “nɔkwɛlɔi.”

Loo “misusuma yɔɔ.”

Loo “egbɛtsɔɔmɔ.”

Loo “Mikɛ mɔ ko kwraa ejaaa minunyam lɛ.”

Loo “ŋshɔnaa shikpɔji.”

Loo “akpɛ́.”

Loo “okɛ ojwɛŋmɔ eyaaa nɔ.”

Loo “gbɛtsɔɔmɔ.”

Loo “egbɛtsɔɔmɔ.”

Ni ji, Nyɔŋmɔ.

Loo “osusuma.”

Hebri sht. ŋm., “odumɔwu.”

Eeenyɛ efee akɛ, ekɔɔ nibii ni baaba mli klɛŋklɛŋ wɔsɛɛ lɛ he.

Loo “ni nyɛkɛ nyɛhiɛ afɔ̃ minɔ.”

Adabaŋ ji dade loo tso ni akɛbeleɔ shinaa loo agbó sɛɛ kɛlaa sɛɛ.

Loo “dugumai.” Blɔfo mli lɛ, ostrich.

Eji tso ko ni jeɔ ŋma. Aleee bɔ ni eji jogbaŋŋ.

Loo “nibii ni ofee kɛtse mihiɛ atua.”

Loo “blematsɛ.”

Eeenyɛ efee akɛ, ekɔɔ mɛi ni tsɔɔ Mla lɛ ahe.

Loo “kɛjɛ ofɔmɔ mli.”

Eshishi ji, “Mɔ Ni Ja,” eji gbɛnaa gbɛ́i ni yɔɔ nyam ni akɛtsɛɔ Israel.

Loo “shikpɔŋ ni kumai yeɔ.”

Hebri sht. ŋm., “odumɔwu.”

Loo “kpɛ́ɔ.”

Ni ji, amagai lɛ.

Loo “ekɛ kompase.”

Loo “eta gbatsu mli.”

Loo “ehere esusuma.”

Loo “okadii ni amale gbalɔi.”

Hebri sht. ŋm., “Koni mafɛne maŋtsɛmɛi ahɛfiinii.”

Adabaŋ ji dade loo tso ni akɛbeleɔ shinaa loo agbó sɛɛ kɛlaa sɛɛ.

Hebri sht. ŋm., “mafi omli kpɛŋŋ.”

Loo “Kɛjɛ bokã kɛyashi anai.”

Loo “mɔ ni shɔ̃ lɛ.”

Loo “mɔ ni shɔ̃ lɛ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Ani esa akɛ sũ lɛ akɛɛ akɛ: ‘Oninenaa nitsumɔ lɛ bɛ niji’?”

Loo “Mɛni okɔ̃mɔɔ ni ofɔ?”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “apaafoi.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “jarayelɔi.”

Loo “kɔsɔŋkɔsɔi.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “ebɔɔɔ ni ekã shi efolo.”

Hebri sht. ŋm., “dumɔwu.”

Loo “Nyɛtaoa misɛɛ gbɛ yakatswaa.”

Hebri sht. ŋm., “dumɔwu.”

Ni ji, amagai ni akɛshwie kooloi lɛ anɔ lɛ.

Loo “Ni aŋɔ amɛsusumai hu nom.”

Hebri sht. ŋm., “amɛkotoɔ lɛ.”

Loo “Nyɔŋmɔ Hewalɔ.”

Loo “Miyiŋtoo.”

Loo “bokã.”

Loo “miyiŋtoo.”

Hebri sht. ŋm., “wa.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “ni minaŋ mli mihãŋ mɔ ko mɔ ko.”

Loo “Maŋtsɛyelii a-Maŋnyɛ.”

Loo “Mafee Maŋnyɛ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “otsuɔ waa lɛ fɛɛ sɛɛ.”

Loo “Ni onyɛŋ okɛ majik atsĩ naa.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Mɛi ni jaraa ŋwɛii amli lɛ; Ŋulamiiaŋkwɛlɔi lɛ.”

Ŋmaa ní awieɔ he yɛ biɛ lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.

Loo “Amɛnyɛŋ amɛhere amɛsusuma.”

Hebri sht. ŋm., “lɛ diɛŋtsɛ ekpokpaa nɔ.”

Loo “akpɛ́.”

Loo “Mitao omli mikwɛ.” Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Mihala bo.”

Loo “Mikɛ mɔ ko mɔ ko ejaŋ minunyam lɛ.”

Loo “koni ehi ehã bo lɛ.”

Hebri sht. ŋm., “odumɔwu.”

Hebri sht. ŋm., “tsɛ mi kɛjɛ musu mli.”

Loo “Yehowa baaye jalɛ sane ehã mi.”

Loo “ji mɔ ni jwereɔ mi.”

Loo “mɔ ni anyaŋeɔ esusuma.”

Loo “be kpakpa.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “gɔŋkpɔi kpatai.”

Hebri sht. ŋm., “binuu.”

Hebri sht. ŋm., “Obihii.”

Hebri sht. ŋm., “Bihii.”

Loo “mitso jaŋŋ.”

Loo “amɛmaŋnyɛmɛi; amɛlumɛi yei.”

Hebri sht. ŋm., “obihii.”

Hebri sht. ŋm., “heloo fɛɛ.”

Kpekpe ni atsɔɔ yɛ biɛ lɛ ji mama ko ni bei pii lɛ akɛ kooloo hetsɔi feɔ. Abuɔ be mli ni aaye awerɛho.

Loo “ehã mi lilɛi ni atsɔse lɛ jogbaŋŋ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “bɔ ni mawaje mɔ ni etɔ lɛ lɛ.”

Hebri sht. ŋm., “kɛ wiemɔ ko.”

Loo “mɛi ni famɔɔ tsɛŋshi tsɔi lɛ.”

Loo “baanyɛ ekɛ mi ataa naa.”

Loo “Hã wɔkpe hiɛ kɛ hiɛ.”

Loo “amɛbaasuu.”

Ni ji, abɛi henɔ ko ni fiteɔ mama.

Loo “ekɛ ehe akpasa e-Nyɔŋmɔ lɛ.”

Loo “mɔ ni kɔ̃mɔ kɛfɔ nyɛ lɛ nɔ.”

Loo “mihewalɛ.”

Loo “amɛbaasuu.”

Enɛ jeee tɔŋtɔŋi diɛŋtsɛ, shi moŋ, amɛji filikilɔi bibii komɛi tamɔ tɔŋtɔŋi ni anaa yɛ Ejipt.

Loo “Ni afiteŋ mijalɛ nifeemɔ lɛ.”

Loo “migbɛtsɔɔmɔ.”

Loo “gbɔmɛi ni gboiɔ.”

Ni ji, abɛi henɔ ko ni fiteɔ mama.

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Gɔgɔmi.”

Ekɔɔ mɔ ko ni aatsɛ lɛ kɛmiijɛ wɔ mli lɛ he.

Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Hebri sht. ŋm., “akekerei yɛ amɛyitsei anɔ.”

Loo “gbɔmɔ ni gboɔ.”

Loo “mɔ ni saa nyɛnaa.”

Loo “kɔsɔŋkɔsɔ.”

Hebri sht. ŋm., “eblodo.” Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Loo “Koni madu ŋwɛi lɛ.”

Hebri sht. ŋm., “Ebihii.”

Hebri sht. ŋm., “ebihii.”

Hebri sht. ŋm., “obihii.”

Hebri sht. ŋm., “gbɛjegbɛi fɛɛ ayitso.”

Loo “osusuma.”

Ekɔɔ mɔ ko ni aatsɛ lɛ kɛmiijɛ wɔ mli lɛ he.

Loo “amɛbaana hiɛ kɛ hiɛ.”

Loo “wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ kunimyeli.”

Loo “nyɛŋ awie.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “nɔ ni wɔnu.”

“Ehiɛ” ni akɛtsu nii yɛ biɛ lɛ baanyɛ akɔ mɔ ko kɛkɛ he loo ekɔ Nyɔŋmɔ he.

Loo “ehe efeee wɔ akɔnɔ.”

Loo “Gbɔmɔ ni nuɔ piŋmɔ shishi.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Etamɔ mɔ ko ni mɛi jieɔ amɛhiɛ kɛjeɔ enɔ.”

Loo “Akumɔ lɛ.”

Loo “yiwaa.”

Loo “yɛ eshihilɛ he?”

Loo “atswa lɛ nɔ ni egbo.”

Loo “Ni mɔ ko kɛ efuuhe baahã.”

Hebri sht. ŋm., “niiatsɛ ko he.”

Loo “efeko yiwalɛ nii ko.”

Loo “Yehowa yɛ he miishɛɛ.”

Loo “esusuma.”

Hebri sht. ŋm., “edumɔwu.”

Loo “nɔ ni Yehowa sumɔɔ.”

Loo “Esusuma haomɔ.”

Loo “esusuma.”

Loo “bii.”

Loo “nuŋtsɔ.”

Loo “onuŋtsɔ.”

Hebri sht. ŋm., “miinu dɔlɛ he yɛ emumɔ mli.”

Loo “la tɛi.”

Loo “obii.”

Loo “obii.”

Hebri sht. ŋm., “blodo?” Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Loo “shika ni etɔ nyɛ kɛná.”

Loo “nyɛsusuma baaná.”

Hebri sht. ŋm., “nɔ ni ewo fɔ.”

Loo “nyɛsusuma yi.”

Loo “ni anyɛɔ akɛ he fɔ̃ɔ nɔ.”

Loo “ekɛ ehe baake lɛ aahu.”

Hebri sht. ŋm., “blodo.” Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Loo “baatsɔ.”

Loo “nɔ fɛɛ nɔ ni misumɔɔ.”

Ni ji, gbele mli.

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Koni eje amanehulu lɛ mli.”

Ni tsɔɔ akɛ, amɛmiijɔɔ amɛhe yɛ gbonyobu lɛ mli.

Loo “nujɔi.” Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Loo “Nujɔɔ.” Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Loo “Ani esa akɛ mikɛ nibii nɛɛ ashɛje mimii.”

Eeenyɛ efee akɛ, ekɔɔ amagajamɔ he.

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “kɛtee maŋtsɛ lɛ ŋɔɔ.”

Hebri mli lɛ, “Sheol,” ni ji, mfonirifeemɔŋ gbonyobu kome kɛhã adesai. Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Hebri sht. ŋm., “ogbɔjɔɔɔ lɛ.”

Loo “ni mitsimɔ nibii anɔ?”

Loo “Ni mikɛ miishɛjemɔ baato lɛ kɛ emɛi ni yeɔ awerɛho lɛ najiaŋ.”

Hebri sht. ŋm., “akolonto.”

Loo “wɔsusuma.”

Loo “nyɛyadiɔ nɔ ni nyɛ diɛŋtsɛ nyɛsumɔɔ lɛ sɛɛ.”

Loo “esusuma.”

Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.

Loo “bo diɛŋtsɛ oheloo.”

Loo “nɔ ni bo diɛŋtsɛ osusuma sumɔɔ.”

Loo “susumai.”

Loo “oyatiuuu nɔ ni bo diɛŋtsɛ osumɔɔ lɛ.”

Hebri sht. ŋm., “otsɔ onane kɛba sɛɛ yɛ bo diɛŋtsɛ osɛɛnamɔi ahe.”

Loo “oblematsɛ.”

Loo “oye otsɛ Yakob gboshinii lɛ.”

Hebri sht. ŋm., “etsiii.”

Loo “nɔ ko folo.”

Loo “anɔkwale.”

Loo “Anɔkwale.”

Hebri sht. ŋm., “ni eji nii gbonyo yɛ ehiɛ.”

Loo “enine ye kunim ehã lɛ.”

Loo “kunimyeli.”

Loo “atade ni nine bɛ he.”

Hebri sht. ŋm., “odumɔwu.”

Hebri sht. ŋm., “odumɔwu mli wu.”

Loo “baaya oleebi maŋkpa kpɛmɔ.”

Hebri sht. ŋm., “baaha onɔ.”

Loo “afukpɔŋɔ oblahii.”

Loo “mishĩa fɛfɛo lɛ.”

Loo “miiya loofɔlɔtsu samfɛji.”

Loo “Tarshish meelei lɛ, tamɔ eji klɛŋklɛŋ lɛ.”

Loo “ebaawula bo.”

Loo “mimlihilɛ.”

Loo “heshibalɔi.”

Loo “dromɔ.”

Loo “akɛwula lɛ.”

Loo “amɛninamɔ.”

Hebri sht. ŋm., “amɛdumɔwu.”

Hebri sht. ŋm., “dumɔwu.”

Loo “Misusuma.”

Loo “atade ni nine bɛ he.”

Loo “jatɛŋ; kɔti.”

Ŋmaa ní awieɔ he yɛ yitso nɛɛ mli lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.

Loo “tso jaŋŋ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “atadei ni tsuɔ waa.”

Loo “mi diɛŋtsɛ minine hã miye kunim.”

Hebri sht. ŋm., “bihii.”

Loo “bii ni maleŋ.”

Loo “Ni ŋwɛibɔfo ni yɔɔ ehiɛ.”

Loo “nui ni mli kwɔlɔ.”

Loo “tɛɛɛ yɛ ŋa nɔ.”

Loo “fɛfɛo.”

Loo “oshihilɛhe fɛfɛo.”

Loo “ni yaa nɔ amɛmɛɔ lɛ.”

Hebri sht. ŋm., “wɔmiisere.”

Hebri sht. ŋm., “yɛ wɔtɔmɔ lɛ dɛŋ.”

Loo “mɔ ni shɔ̃ wɔ.”

Loo “Wɔsɔlemɔ shĩa.”

Loo “ntayai.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “yɛ agbai ni akɛbuɔ amli.”

Loo “nibii ni he tseee.”

Loo “miyɛ krɔŋkrɔŋ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Kɛjeee nakai lɛ, bo hu ohe baatse.”

Hebri sht. ŋm., “Mato amɛ najiaŋ mashãkã amɛtsitsi.”

Hebri sht. ŋm., “masusu amɛnyɔmɔwoo lɛ mashãkã amɛtsitsi.”

Hebri sht. ŋm., “ejaakɛ jɔɔmɔ.”

Hebri sht. ŋm., “dumɔwu.”

Loo “Lɔki nyɔŋmɔ.”

Loo “yɛ nyɛmumɔ ni ekumɔ.”

Loo “Anɔkwayeli.” Hebri sht. ŋm., “Amen.”

Loo “anɔkwayeli.” Hebri sht. ŋm., “Amen.”

Loo “naagbai.”

Loo “tsutsu nii lɛ baŋ jwɛŋmɔ mli.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Ni mɔ ni yeee afii oha ni ebaagbo lɛ, abaabu lɛ akɛ alomɔ lɛ.”

Loo “Amɛtsuŋ nii waa.”

Loo “yakatswaa.”

Hebri sht. ŋm., “dumɔwu.”

Ni ji, kooloi lɛ.

Loo “mumɔ ekumɔ.”

Loo “ehe hiaa lɛ.”

Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “etamɔ mɔ ni miijie amaga yi.”

Loo “amɛsusuma náa.”

Loo “mɛi ni nyɛhe hiaa nyɛ.”

Loo “ehewalɛ.”

Loo “gbɔmɛi.”

Ni ji, abɔi ni aje gbɛ afee ni ajáa amagai yɛ amɛmli.

Loo “teji okpɔŋɔi.” Teji nɛɛ ji tejinuu kɛ okpɔŋɔyoo bi.

Hebri sht. ŋm., “nyɛdumɔwu.”

Loo “Gbɔmɛi.”

Loo “abajá yɛ.”

Hebri sht. ŋm., “heloo.”

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje