Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • be nikasemɔ 6 bf. 101-bf. 104 kk. 4
  • Shishinumɔ ni Yɔɔ Sɛɛ lɛ Nɔmimaa Jogbaŋŋ

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Shishinumɔ ni Yɔɔ Sɛɛ lɛ Nɔmimaa Jogbaŋŋ
  • Ná Teokrase Sɔɔmɔ Skul Tsɔsemɔ lɛ He Sɛɛ
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • Ŋmalɛi Akanemɔ kɛ Nɔmimaa ni Sa
    Ná Teokrase Sɔɔmɔ Skul Tsɔsemɔ lɛ He Sɛɛ
  • Saji Otii Titrii lɛ Anɔmimaa
    Ná Teokrase Sɔɔmɔ Skul Tsɔsemɔ lɛ He Sɛɛ
Ná Teokrase Sɔɔmɔ Skul Tsɔsemɔ lɛ He Sɛɛ
be nikasemɔ 6 bf. 101-bf. 104 kk. 4

NIKASEMƆ 6

Shishinumɔ ni Yɔɔ Sɛɛ lɛ Nɔmimaa Jogbaŋŋ

Mɛni ehe hiaa ni ofee?

Maa wiemɔi komekomei kɛ wiemɔi kukuji anɔ mi bɔ ni ebaaha efee mlɛo kɛha toibolɔi lɛ akɛ amɛaanu susumɔi ni owieɔ he lɛ ashishi.

Mɛni hewɔ ehe hiaa?

Shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa jogbaŋŋ lɛ yeɔ ebuaa wielɔ lɛ ni ehaa etoibolɔi lɛ ajwɛŋmɔ hiɔ enɔ kɛ agbɛnɛ hu, etsirɛɔ loo ekanyaa amɛ.

KƐ́ OOWIE loo ookane nii waa lɛ, jeee akɛ ehe miihia ni otsɛ wiemɔi komekomei lɛ fɛɛ jogbaŋŋ kɛkɛ, shi moŋ ni omamɔ wiemɔi otii kɛ susumɔi ni yɔɔ wiemɔi lɛ amli lɛ anɔ mi bɔ ni ebaaha susumɔi lɛ afee faŋŋ.

Shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa jogbaŋŋ biɔ babaoo fe ni aaamamɔ wiemɔi fioo loo babaoo po nɔ mi. Esa akɛ amamɔ wiemɔi ni ja lɛ anɔ mi. Kɛ́ amamɔ wiemɔi ni ejaaa lɛ anɔ mi lɛ, no lɛ ekolɛ shishinumɔ ni yɔɔ nɔ ni okɛɔ lɛ sɛɛ lɛ efeŋ faŋŋ kɛhaŋ otoibolɔi lɛ, ní ekolɛ ebaaha amɛjwɛŋmɔi aya nibii krokomɛi anɔ. Eyɛ mli akɛ adafitswaa baanyɛ ahi sane lɛ mli moŋ, shi kɛ́ amaaa shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔ mi jogbaŋŋ lɛ, enyɛŋ ekanya toibolɔi lɛ.

Abaanyɛ akɛ nɔmimaa kroko afata he yɛ gbɛ̀i srɔtoi anɔ, ni akɛfutuɔ kɛtsuɔ nii be fɛɛ be: kɛtsɔ gbee walɛ falɛ fioo nɔ, kɛtsɔ henumɔi babaoo nɔ, kɛtsɔ wiemɔ ni ajeɔ gbɛ awieɔ shɔ̃ɔ nɔ, kɛtsɔ sɛ̃ŋ nu ni amiɔ yɛ wiemɔ ko shishijee loo enaagbee (loo enyɔ lɛ fɛɛ) mli nɔ, kɛtsɔ gbɔmɔtso kɛ nitsumɔ kɛ hiɛ su nɔ. Yɛ maji anɔ wiemɔi komɛi amli lɛ, abaanyɛ akɛ nɔmimaa hu aha kɛtsɔ gbee ni aaaba lɛ shi loo aaawo nɔ lɛ nɔ. Susumɔ sane lɛ kɛ shihilɛi ní yɔɔ lɛ ahe ni ole nɔ ni baasa jogbaŋŋ.

Kɛ́ oosusu nɔ ni obaama nɔ mi lɛ he lɛ, susumɔ nɔ ni nyiɛ sɛɛ nɛɛ he. (1) Yɛ sane muu fɛɛ sane muu mli lɛ, jeee sane muu lɛ fã ni eshwɛ lɛ pɛ haa anyɛɔ aleɔ wiemɔi ní esa akɛ ama nɔ mi lɛ, shi moŋ anyɛɔ anaa kɛjɛɔ emli sane lɛ hu mli. (2) Abaanyɛ akɛ shishinumɔ ni yɔɔ wiemɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa atsu nii ni akɛma susumɔ hee ko shishijee nɔ mi, kɛji eji sane oti loo susumɔ ko tsakemɔ kɛkɛ. Ebaanyɛ egbala jwɛŋmɔ hu kɛba susumɔ ko naamuu nɔ. (3) Wielɔ ko baanyɛ ekɛ shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa atsu nii ni ekɛtsɔɔ bɔ ni enuɔ sane ko he ehaa. (4) Abaanyɛ akɛ shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa jogbaŋŋ atsu nii hu ni akɛma wiemɔ ko mli sane oti ko nɔ mi.

Bɔni afee ni ekɛ shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa atsu nii yɛ gbɛ̀i nɛɛ anɔ lɛ, esa akɛ wielɔ loo maŋ nikanelɔ lɛ anu esane lɛ shishi jogbaŋŋ ni ebɔ mɔdɛŋ ni eha etoibolɔi lɛ anu shishi. Yɛ nɔ ni kɔɔ gbɛtsɔɔmɔi ni akɛha yɛ Ezra gbii lɛ amli lɛ he lɛ, Nehemia 8:8 kɛɛ akɛ: “Amɛkane wolo lɛ ni ji Nyɔŋmɔ mla lɛ faŋŋ, ni amɛtsɔɔ shishi, koni anu nɔ ni akaneɔ lɛ shishi.” Eyɛ faŋŋ akɛ mɛi ni kane Nyɔŋmɔ Mla lɛ ni amɛtsɔɔ mli yɛ nakai be lɛ mli lɛ yɔse akɛ ehe miihia ni amɛye amɛbua amɛtoibolɔi lɛ ni amɛnu nɔ ni akaneɔ lɛ shishi, ní amɛkai, koni amɛkɛtsu nii.

Nɔ ni Baanyɛ Ekɛ Naagba Aba. Mɛi babaoo nyɛɔ amɛhaa amɛdaa gbi shihilɛ mli sanegbaa feɔ nɔ ni yɔɔ faŋŋ ní anuɔ shishi. Shi kɛlɛ, kɛji amɛmiikane wolo ko ni mɔ kroko ŋma lɛ, no lɛ le ni amɛaale wiemɔi ni esa akɛ amɛma nɔ mi lɛ baanyɛ ekɛ naagba aba. Nɔ ni he hiaa fe fɛɛ ji sane lɛ shishi ni ooonu jogbaŋŋ. Enɛ biɔ ni akase nɔ ni aŋma lɛ jogbaŋŋ. No hewɔ lɛ, kɛji akɛɛ bo ni okane wolo ko yɛ asafoŋ kpee shishi lɛ, esa akɛ osaa ohe jogbaŋŋ.

Mɛi komɛi kɛ nɔ ni abaanyɛ atsɛ lɛ “sane nɔmimaa yɛ be pɔtɛɛ ko mli” lɛ tsuɔ nii moŋ fe shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa. Amɛmamɔɔ wiemɔi anɔ mi yɛ be pɔtɛɛ komɛi amli, kɛji shishinumɔ yɛ nakai nɔmimaa lɛ he loo jeee nakai. Mɛi krokomɛi maa wiemɔ ní kɔɔ wiemɔ mla he lɛ nɔ mi, ni ekolɛ amɛwoɔ wiemɔi ni tsɔɔ gbɛi hiɛ kɛ tsamɔ wiemɔi lɛ ahe. Kɛ nɔmimaa lɛ haaa susumɔ lɛ afee faŋŋ lɛ, no lɛ ebafeɔ nɔ ko ni afɔɔ feemɔ, ní gbalaa mɛi ajwɛŋmɔ kɛkɛ.

Yɛ mɔdɛŋ ni wielɔi komɛi bɔɔ koni amɛkɛ shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa atsu nii lɛ, amɛkɛ gbeeŋ ni wa tsuɔ nii, ni ehaa toibolɔi lɛ nuɔ he akɛ aawie amɛhiɛ. Eji anɔkwale akɛ, efɔɔɔ kaa akɛ ekɛ yibiiwoo kpakpai baa. Kɛ́ shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa lɛ baaa jogbaŋŋ lɛ, no lɛ ebaaha anu he akɛ wielɔ lɛ miiba etoibolɔi lɛ ashi. Kwɛ bɔ ni ehi jogbaŋŋ akɛ akɛ amɛ aaawie yɛ suɔmɔ mli ni aye abua amɛ ni amɛna akɛ nɔ ni akɛɔ lɛ damɔ Ŋmalɛ lɛ nɔ ni nilee yɛ mli!

Bɔ ni Ooofee Oya Ohiɛ. Bei pii lɛ, mɔ ni yɔɔ naagba yɛ shishinumɔ ni yɔɔ ewiemɔ lɛ sɛɛ lɛ nɔmimaa he lɛ hiɛ bɛ ehe nɔ. Ehe baahia ni mɔ ko atsɛ ejwɛŋmɔ yisɛɛ kɛba nɔ. Kɛ́ ehe miihia ni oya hiɛ yɛ enɛ mli lɛ, no lɛ oskul nɔkwɛlɔ lɛ baaye abua bo. Agbɛnɛ hu, kaashashao shi akɛ ooobi yelikɛbuamɔ kɛjɛ mɔ kroko ni ji wielɔ ni he esa dɛŋ. Ha ebo onikanemɔ kɛ owiemɔ lɛ toi jogbaŋŋ koni ewo bo ŋaa kɛha hiɛyaa.

Kɛha shishijee lɛ, oŋaawolɔ lɛ baanyɛ awo ŋaa ni okɛ nikasemɔ ko ni yɔɔ Buu-Mɔɔ mli lɛ atsu nii akɛ shishijee nii kɛha hesaamɔ. Ŋwanejee ko bɛ he akɛ ebaakɛɛ bo koni opɛi sane muu fɛɛ sane muu mli ni okɛle wiemɔi loo wiemɔi kukuji ni ehe hiaa ni oma nɔ mi bɔni afee ni eshishinumɔ afee mlɛo. Ekolɛ, ebaakai bo koni ogbala ojwɛŋmɔ kɛba wiemɔi komɛi ni ama efãi komɛi anɔ mi lɛ nɔ. Kaimɔ akɛ wiemɔi komekomei ni yɔɔ sane muu ko mli lɛ tsuɔ nii kutuu. Yɛ be kɛ bei amli lɛ, wiemɔi akui ji nɔ ni esa akɛ ama nɔ mi, shi jeee wiemɔ kome ko ni etse ehe. Yɛ wiemɔi komɛi amli lɛ, abaawo nikaselɔi lɛ hewalɛ koni amɛsusu nɔ ni gbee nɔwomɔ kɛ eshibaa tsɔɔ yɛ shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa gbɛfaŋ lɛ he babaoo.

Ákɛ nifeemɔ ni nyiɛ sɛɛ ni okɛaakase nɔ ni esa akɛ oma nɔ mi lɛ, ekolɛ oŋaawolɔ lɛ baawo bo hewalɛ koni osusu shishinumɔ ní mli lɛɛ fe sane muu lɛ diɛŋtsɛ lɛ he. Mɛɛ sane titri awieɔ he yɛ kuku muu lɛ fɛɛ mli? Te esa akɛ no ana nɔ ni omaa nɔ mi yɛ sane muu fɛɛ sane muu mli lɛ nɔ hewalɛ eha tɛŋŋ? Kwɛmɔ saneyitso ni yɔɔ nikasemɔ lɛ mli lɛ kɛ saneyitso bibioo ni akɛ niŋmaa wuji eŋmala, he ni osane lɛ jeɔ kpo yɛ lɛ. Mɛɛ hewalɛ enɛ náa yɛ wiemɔi ni obaasumɔ ní oma nɔ mi lɛ gbɛfaŋ? Enɛɛmɛi fɛɛ ji nibii ni esa akɛ osusu he. Shi kwɛmɔ jogbaŋŋ ni okamamɔ wiemɔi pii anɔ mi babaoo tsɔ.

Kɛji obaaha wiemɔ loo obaakane nɔ ko kpatu jio lɛ, no lɛ oŋaawolɔ lɛ baanyɛ awo bo hewalɛ hu ni oha susumɔi lɛ aná shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa ní okɛtsuɔ nii lɛ nɔ hewalɛ. Ehe miihia ni ole hei ni susumɔi lɛ baa naagbee yɛ loo he ni wiemɔi lɛ tsakeɔ kɛjɛɔ susumɔ kome ni he hiaa nɔ kɛyaa ekroko nɔ. Otoibolɔi lɛ baanya he kɛji owiemɔ lɛ ha amɛle hei nɛɛ. Ekolɛ, enɛ baabi ni oha wiemɔi komɛi tamɔ klɛŋklɛŋ kwraa lɛ, no sɛɛ lɛ, naagbee lɛ, no hewɔ lɛ, kɛ nilee yɛ mli akɛ lɛ aje kpo jogbaŋŋ.

Oŋaawolɔ lɛ hu baagbala ojwɛŋmɔ kɛya susumɔi ni obaasumɔ ni okɛ henumɔ krɛdɛɛ ko awo mli lɛ anɔ. Kɛha enɛ feemɔ lɛ, obaanyɛ omamɔ wiemɔi tamɔ diɛŋtsɛ, naakpa, dabi kwraa, ekagbale mi, he hiaa, kɛ be fɛɛ be anɔ mi. Nakai ni ooofee lɛ baanyɛ aná bɔ ni otoibolɔi lɛ nuɔ nɔ ni okɛɔ lɛ he amɛhaa lɛ nɔ hewalɛ. Abaawie enɛ he babaoo yɛ Nikasemɔ 11, “Hedɔɔ kɛ Henumɔ” mli.

Bɔni afee ni oha shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa lɛ kɛ nitsumɔ lɛ aya hiɛ lɛ, abaawo bo hewalɛ hu koni oha saji otii lɛ ni osumɔɔ ni otoibolɔi lɛ akai lɛ ahi ojwɛŋmɔ mli faŋŋ. Abaasusu enɛ he babaoo kɛbaajɛ maŋ nikanemɔ ni yɔɔ Nikasemɔ 7, “Saji Otii Titrii lɛ Anɔmimaa” lɛ mli kɛ wiemɔ ni yɔɔ Nikasemɔ 37, “Saji Otii ni Aaaha Efee Faŋŋ” lɛ amli.

Kɛ́ oobɔ mɔdɛŋ ni oya ohiɛ yɛ oshiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli lɛ, no lɛ gbalamɔ ojwɛŋmɔ kɛba bɔ ni okaneɔ ŋmalɛi ohaa lɛ nɔ babaoo. Ha efee osubaŋ ni okɛbi ohe akɛ, ‘Mɛni hewɔ mikaneɔ ŋmalɛ nɛɛ?’ Kɛha tsɔɔlɔ lɛ, jeee be fɛɛ be tsɛmɔ ni aaatsɛ wiemɔi lɛ jogbaŋŋ lɛ kɛkɛ fa bɔ ni sa. Ekolɛ ŋmalɛ lɛ ni aaakane kɛ henumɔ lɛ po baanyɛ afee nɔ ni faaa. Kɛ́ ooha mɔ ko sanebimɔ ko hetoo loo ootsɔɔ lɛ shishijee anɔkwale ko lɛ, ehi akɛ oooma ŋmalɛi lɛ amli wiemɔi ni fiɔ nɔ ni nyɛsusuɔ he lɛ sɛɛ lɛ anɔ mi. Kɛ́ jeee nakai lɛ, sane oti lɛ efeŋ faŋŋ kɛhaŋ mɔ ni okaneɔ ŋmalɛ lɛ ohaa lɛ lɛ.

Akɛni shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa lɛ kɔɔ wiemɔi kɛ wiemɔi kukuji ní aaama nɔ mi lɛ he hewɔ lɛ, ekolɛ wielɔ ni bɛ niiashikpamɔ lɛ baasumɔ ni emamɔ nakai wiemɔi kɛ wiemɔi kukuji lɛ anɔ mi babaoo tsɔ. Nɔ ni baajɛ mli kɛba lɛ baatamɔ lala saŋku ni mɔ ko ni eje shishi eekase bɔ ni atswaa lala saŋku ahaa lɛ tswaa. Shi kɛlɛ, kɛji ekase babaoo efata he lɛ, “lala gbɛɛmɔi” komekomei lɛ baatsɔ “lala” lɛ fã ni abaanyɛ alá ni eŋɔɔ waa.

Beni okase shishijee nibii lɛ ekomɛi sɛɛ lɛ, obaanyɛ oná he sɛɛ kɛtsɔ wielɔi ni yɔɔ niiashikpamɔ ni oookase amɛ lɛ nɔ. Etsɛŋ ni obaayɔse nɔ ni obaanyɛ otsu yɛ nibii ni ooomamɔ nɔ mi yɛ gbɛ̀i srɔtoi anɔ lɛ mli. Ni obaana sɛɛnamɔ ni yɔɔ nibii anɔmimaa yɛ gbɛ̀i srɔtoi anɔ lɛ he bɔni afee ni oha shishinumɔ aba nɔ ni okɛɔ lɛ he. Shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa jogbaŋŋ ní ooona lɛ baaha bɔ ni okaneɔ nii kɛ bɔ ni owieɔ jogbaŋŋ lɛ aya hiɛ.

Kaakase shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa lɛ kɛkɛ koni oha mɛi akpɛlɛ onɔ. Bɔni afee ni owie jogbaŋŋ lɛ, yaa nɔ otsu he nii kɛyashi ohe baasa yɛ shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa mli, ní obaanyɛ okɛtsu nii yɛ gbɛ ni baaŋɔɔ jogbaŋŋ yɛ mɛi krokomɛi atoii amli lɛ nɔ.

BƆ NI AFEƆ NÍ ANÁA

  • Kasemɔ ni ole wiemɔ komekome kɛ wiemɔ kui titri ni yɔɔ saji muji amli. Okɛ ojwɛŋmɔ aba enɛ feemɔ nɔ yɛ gbɛ krɛdɛɛ nɔ yɛ saji ni ekɔɔ he lɛ mli.

  • Bɔɔ mɔdɛŋ ni okɛ nibii anɔmimaa atsɔɔ (1) susumɔi atsakemɔ kɛ (2) bɔ ni onuɔ nɔ ni okɛɔ lɛ he ohaa.

  • Kɛ́ ookane ŋmalɛi lɛ, ha efee osubaŋ akɛ obaamamɔ wiemɔi ni fiɔ yiŋtoo hewɔ ni otsĩ nakai ŋmalɛi lɛ atã lɛ sɛɛ tɛ̃ɛ lɛ anɔ mi.

NIFEEMƆI: (1) Halamɔ ŋmalɛi enyɔ ni okɛfɔɔ nitsumɔ yɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli. Bɔɔ mɔdɛŋ ni ole sane ni okɛ ŋmalɛi lɛ eko fɛɛ eko baatsɔɔ naa lɛ. Kanemɔ ŋmalɛi lɛ waa yɛ gbɛ ni maa wiemɔ komekomei loo wiemɔi akui ni fiɔ nakai otii lɛ asɛɛ lɛ nɔ mi. (2) Kasemɔ Hebribii 1:1-14. Mɛni hewɔ esa akɛ ama “gbalɔi” (kk. 1), “ebi” (kk. 2), kɛ “ŋwɛibɔfoi” (kk. 4, 5) lɛ anɔ mi waa bɔni afee ni akɛtsɔɔ susumɔi ni yɔɔ yitso nɛɛ mli jogbaŋŋ lɛ? Kasemɔ yitso lɛ kanemɔ waa kɛ shishinumɔ ni yɔɔ sɛɛ lɛ nɔmimaa ni jieɔ susumɔi lɛ akpo.

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje