Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • be nikasemɔ 11 bf. 118-bf. 120 kk. 5
  • Hedɔɔ kɛ Henumɔ

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Hedɔɔ kɛ Henumɔ
  • Ná Teokrase Sɔɔmɔ Skul Tsɔsemɔ lɛ He Sɛɛ
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • Hã Otoibolɔi Lɛ Ana Akɛ Osumɔɔ Amɛ
    Okɛ Ojwɛŋmɔ Ama Nikanemɔ Kɛ Nitsɔɔmɔ Nɔ
  • Ha Ohenɔyeli Lɛ Ahi Shi Ni Efa Kɛteke Nɔ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1993
  • Nu He Ohã Mɛi Krokomɛi
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi (Nikasemɔ Nɔ)—2019
  • Bɔ ni Ogbee Yɔɔ lɛ ni Okɛaawie
    Ná Teokrase Sɔɔmɔ Skul Tsɔsemɔ lɛ He Sɛɛ
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Ná Teokrase Sɔɔmɔ Skul Tsɔsemɔ lɛ He Sɛɛ
be nikasemɔ 11 bf. 118-bf. 120 kk. 5

NIKASEMƆ 11

Hedɔɔ kɛ Henumɔ

Mɛni ehe hiaa ni ofee?

Wiemɔ yɛ gbɛ ni jieɔ henumɔi ni oyɔɔ lɛ kpo kɛ nɔ ni kɛ nɔ ni owieɔ lɛ kpãa gbee lɛ nɔ.

Mɛni hewɔ ehe hiaa?

Onine ní aaashɛ mɛi ni boɔ bo toi lɛ atsuii anɔ lɛ he miihia waa.

HENUMƆ ji adesai ashihilɛ fã ko ni he hiaa. Kɛ́ mɔ ko jie ehenumɔi akpo lɛ, ejieɔ nɔ ni yɔɔ etsui mli lɛ kpo, nɔ̃ gbɔmɔ ni eji yɛ mligbɛ, bɔ ni enuɔ shihilɛi kɛ gbɔmɛi ahe ehaa. Yɛ niiashikpamɔi ni mli wa ni mɛi komɛi kɛkpe yɛ amɛshihilɛi amli—ni yɛ shihilɛi komɛi amli lɛ yɛ kusumii nɔnyɛɛi—hewɔ lɛ, mɛi babaoo kɛ amɛhenumɔi teeɔ. Shi Yehowa woɔ wɔ hewalɛ koni wɔná sui kpakpai yɛ wɔmli gbɛ gbɔmɔ lɛ mli, ni wɔjie nɔ ni yɔɔ jɛmɛ lɛ kpo jogbaŋŋ.—Rom. 12:10; 1 Tes. 2:7, 8.

Kɛ́ wɔwie lɛ, wiemɔi ni wɔkɛbaatsu nii lɛ baanyɛ ajie wɔhenumɔi akpo yɛ gbɛ ni ja nɔ. Shi, kɛ́ wɔwieee wiemɔi ni kɛ wɔhenumɔi kpãa gbee lɛ, no lɛ mɛi ni boɔ wɔ toi lɛ baanyɛ aje wɔ anɔkwayeli he ŋwane. Yɛ gbɛ kroko nɔ lɛ, kɛ́ wɔjie wɔwiemɔi akpo kɛ henumɔ ni sa lɛ, no lɛ wɔwiemɔ lɛ baanyɛ aŋɔɔ ni emli baatsii bɔ ni ebaanyɛ esa mɛi ni boɔ wɔ toi lɛ atsuii ahe.

Hedɔɔ Kpojiemɔ. Yɛ be kɛ bei amli lɛ, akɛ hedɔɔ henumɔi toɔ gbɔmɛi asusumɔi ahe. No hewɔ lɛ, kɛ wɔmiiwie Yehowa sui ni asumɔɔ lɛ he sane ni wɔmiijie hiɛsɔɔ ni wɔyɔɔ kɛha Yehowa ejurɔfeemɔ lɛ kpo lɛ, esa akɛ hedɔɔ ahi wɔgbee mli. (Yes. 63:7-9) Ni kɛ́ wɔkɛ naanyo gbɔmɔ miiwie lɛ, esa akɛ gbɛ ni wɔtsɔɔ nɔ wɔwieɔ lɛ ajie hedɔɔ ni asumɔɔ kpo.

Kpitiyelɔ ko ba Yesu ŋɔɔ ni ekpa lɛ fai koni etsa lɛ. Susumɔ Yesu gbee ni ekɛwie beni ekɛɛ akɛ: “Miisumɔ, ohe atse” lɛ he okwɛ. (Mar. 1:40, 41) Feemɔ shihilɛ kroko ni kɔɔ yoo ko ni lá eho lɛ afii 12 ni tsi ebɛŋkɛ Yesu blɛoo kɛjɛ esɛɛ ni ebata etade naamuu lɛ he lɛ he mfoniri okwɛ. Beni yoo lɛ yɔse akɛ ana lɛ lɛ, eje kpo kɛ hekpokpomɔ ni ebagbee Yesu naji anaa ni ejie nɔ hewɔ ni eta etade naamuu lɛ he, kɛ bɔ ni atsa lɛ lɛ kpo yɛ mɛi fɛɛ ahiɛ. Susumɔ gbɛ ni Yesu tsɔ nɔ ni ekɛ lɛ wie lɛ he okwɛ: “Biyoo otsui anyɔ omli, ohemɔkɛyeli etsao; yaa yɛ hejɔlɛ mli!” (Luka 8:42b-48) Hedɔɔ ni Yesu jie lɛ kpo yɛ nakai shihilɛi lɛ amli lɛ saa wɔtsuii ahe kɛbashi ŋmɛnɛ gbi nɛɛ.

Taakɛ Yesu ji lɛ, kɛ́ wɔmusuŋ tsɔ wɔ yɛ gbɔmɛi ahe ni wɔmiisumɔ ni wɔye wɔbua amɛ lɛɛlɛŋ lɛ, ejeɔ kpo yɛ gbɛ ni wɔtsɔɔ nɔ wɔkɛ amɛ wieɔ lɛ mli. Nakai hedɔɔ kpojiemɔ lɛ ji anɔkwa nɔ̃, jeee nɔ ni aafee kɛkɛ. Hedɔɔ ni wɔyɔɔ lɛ baanyɛ atsu nii babaoo yɛ bɔ ni mɛi hereɔ nɔ amɛhaa lɛ mli. Nibii ni wɔkɛɔ yɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli lɛ ateŋ babaoo haa wɔjieɔ sui nɛɛ akpo, titri lɛ beni wɔsusuɔ nii ahe, wɔwoɔ hewalɛ, wɔkanyaa mɔ, kɛ beni wɔnaa mli wɔhaa mɔ ko lɛ.

Kɛ́ oyɛ hedɔɔ henumɔi kɛha mɛi krokomɛi lɛ, jiemɔ lɛ kpo yɛ ohiɛ. Kɛ́ ojie hedɔɔ kpo lɛ, egbalaa otoibolɔi lɛ kɛbɛŋkɛɔ bo taakɛ la gbalaa mɔ yɛ jenamɔ fɛ̃i mli lɛ. Kɛ́ hedɔɔ ejeee kpo yɛ ohiɛ lɛ, no lɛ otoibolɔi lɛ naŋ nɔmimaa akɛ osusuɔ amɛhe yɛ anɔkwale mli. Anyɛŋ akɛ hedɔɔ awo hiɛ tamɔ kakamotobi—esa akɛ efee anɔkwa nɔ̃.

Esa akɛ hedɔɔ hu aje kpo faŋŋ yɛ ogbee mli. Kɛ́ oyɛ gbee ni wa, ni yɔɔ hoo lɛ, no lɛ ebaawa akɛ ooojie hedɔɔ kpo yɛ owiemɔ mli. Shi, beni bei shwieɔ mli ni obɔɔ mɔdɛŋ otsuɔ he nii lɛ, obaaye kunim. Nɔ kome ni baanyɛ aye abua jogbaŋŋ diɛŋtsɛ ji ni okai akɛ wiemɔi ni asharaa lɛ, haa wiemɔi feɔ nɔ ni wa. Kasemɔ ni ogbala wiemɔi amli gbee gbɛɛmɔi ni he jɔ lɛ kɛje kpo. Enɛ baaye abua ni ekɛ hedɔɔ awo owiemɔ lɛ mli.

Shi kɛlɛ, nɔ ni he hiaa fe fɛɛ ji ni ogbala jwɛŋmɔ kɛya miishɛɛ ni oyɔɔ lɛ nɔ. Kɛ́ osusumɔi lɛ bɔleɔ mɛi ni owieɔ otsɔɔ lɛ ahe yɛ anɔkwale mli ni oosumɔ ni okɛ nɔ ko ni amɛbaanyɛ amɛná he sɛɛ aha amɛ lɛ, no lɛ nakai henumɔ lɛ baaje kpo yɛ gbɛ nɔ ni owieɔ lɛ mli.

Wiemɔ ni haa mɔ nyaa ni ahaa lɛ kanyaa mɔ, shi henumɔ hu he miihia. Jeee be fɛɛ be efa akɛ aaatsirɛ jwɛŋmɔ lɛ; esa akɛ wɔtsirɛ tsui lɛ hu.

Henumɔi Krokomɛi Akpojiemɔ. Mɔ ko ni yɔɔ haomɔ mli lɛ baanyɛ ajie henumɔi tamɔ yeyeeyefeemɔ, gbeyeishemɔ, kɛ nɔnyɛɛ kpo. Miishɛɛ ji henumɔ ko ni esa akɛ eje kpo waa yɛ wɔshihilɛ mli, kɛ nɔ ni esa akɛ wɔjie lɛ kpo waa beni wɔkɛ mɛi krokomɛi wieɔ lɛ. Yɛ gbɛ kroko nɔ lɛ, henumɔi komɛi yɛ ni esa akɛ akudɔ. Amɛkɛ Kristofoi asui lɛ kpãaa gbee. (Efe. 4:31, 32; Fil. 4:4) Wiemɔi ni wɔhalaa, wɔgbee, ekãa ni wɔkɛwieɔ, wɔhiɛ su, kɛ ninefɔɔ ni akɛmaa sane nɔ mi jieɔ henumɔi srɔtoi fɛɛ akpo.

Biblia lɛ bɔɔ adesai ahenumɔi fɛɛ he amaniɛ. Bei komɛi lɛ etsĩɔ henumɔi pɛ tã. Yɛ bei krokomɛi amli lɛ, ewieɔ saji loo mɛi anaa wiemɔi ní jieɔ henumɔi akpo. Kɛ́ ookane nakai sane lɛ waa lɛ, ebaaná hewalɛ waa yɛ bo kɛ mɛi ni boɔ bo toi lɛ fɛɛ nɔ, kɛji ogbee jie nakai henumɔi lɛ akpo. Bɔni afee ni ofee nakai lɛ, ehe miihia ni okɛ ohe awo mɛi ni okaneɔ amɛhe sane lɛ ashihilɛ mli. Shi kɛlɛ, wiemɔ ni ahaa lɛ jeee nifeemɔ ko ní aafee aatsɔɔ, no hewɔ lɛ, kwɛmɔ jogbaŋŋ ni okawo sane he. Maa kukuji lɛ anɔ mi yɛ mɛi ni boɔ bo toi lɛ ajwɛŋmɔ mli.

Esa Sane Lɛ. Taakɛ eji yɛ miishɛɛ he lɛ, hedɔɔ ni okɛwoɔ owiemɔ lɛ mli, kɛ henumɔi krokomɛi ni ojieɔ lɛ kpo lɛ fɛɛ damɔ nɔ ni okɛɔ lɛ nɔ babaoo.

Gbelemɔ kɛya Mateo 11:28-30, ni okadi nɔ ni ekɛɔ yɛ jɛmɛ lɛ. No sɛɛ lɛ, kanemɔ Yesu naafolɔmɔ wiemɔi ni ekɛshi woloŋmalɔi lɛ kɛ Farisifoi lɛ, taakɛ aŋma afɔ̃ shi yɛ Mateo yitso 23 lɛ. Wɔsusuŋ akɛ ebaawie naafolɔmɔ wiemɔi ni mli wa nɛɛ he yɛ gbɛ ni yɔɔ shɔ̃ɔ ní ekãa bɛ mli nɔ.

Mɛɛ henumɔ oheɔ oyeɔ akɛ ebaabi yɛ amaniɛbɔɔ tamɔ nɔ ni yɔɔ Mose Klɛŋklɛŋ Wolo lɛ yitso 44 ni kɔɔ fai ni Yuda kpa kɛha enyɛmi nuu Benyamin he lɛ? Kadimɔ henumɔ ni ajie lɛ kpo yɛ kuku 13 lɛ, kɛ kadimɔnii ni yɔɔ kuku 16 ni tsɔɔ bɔ ni Yuda nu he eha yɛ nɔ hewɔ ni haomɔ eba amɛnɔ lɛ, kɛ bɔ ni Yosef diɛŋtsɛ fee enii eha taakɛ awie he yɛ 1 Mose 45:1 lɛ.

No hewɔ lɛ, kɛji wɔmiikane nii loo wɔmiiwie lɛ, bɔni afee ni wɔfee lɛ jogbaŋŋ lɛ esaaa akɛ wɔsusuɔ wiemɔ kɛ susumɔ lɛ pɛ he, shi moŋ henumɔ hu ni esa akɛ efata enɛɛmɛi ahe lɛ he.

BƆ NI AJIEƆ LƐ KPO AHAA

  • Yɛ nɔ najiaŋ ni ooosusu wiemɔi ni okɛaatsu nii lɛ he babaoo lɛ, ha ni ohiɛ ahi bɔ ni osumɔɔ ni oye obua otoibolɔi lɛ anɔ lɛ nɔ.

  • Esa akɛ ogbee gbɛɛmɔ kɛ ohiɛ su lɛ ajie henumɔ ni sa kɛha osane lɛ kpo.

  • Kasemɔ nii kɛtsɔ yɔsemɔ ni oooyɔse mɛi krokomɛi ni wieɔ jogbaŋŋ lɛ nɔ.

NIFEEMƆ: Kanemɔ Ŋmalɛi fãi ni nyiɛ sɛɛ nɛɛ waa, ni okɛ henumɔ ni sa sane lɛ afee enɛ: Mateo 20:29-34; Luka 15:11-32.

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje