Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • km 9/96 bf. 3-6
  • Shiɛmɔ Sanekpakpa lɛ yɛ He Fɛɛ He

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Shiɛmɔ Sanekpakpa lɛ yɛ He Fɛɛ He
  • Wɔ Maŋtsɛyeli Sɔɔmɔ—1996
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • Okɛ Wɔ Woji Tɛtrɛbii lɛ Atsu Nii Jogbaŋŋ
    Wɔ Maŋtsɛyeli Sɔɔmɔ—1995
  • Mɛi ni Yɔɔ He Miishɛɛ lɛ Ataomɔ Kɛtsɔ Gbɛjegbɛi Anɔ Odaseyeli ni Mɔɔ Shi Nɔ
    Wɔ Maŋtsɛyeli Sɔɔmɔ—1994
  • Gbɛi Hei Kɛha Maŋ Odaseyeli
    Wɔ Maŋtsɛyeli Sɔɔmɔ—2013
  • Bɔ ni Ashiɛɔ yɛ Shikpɔŋkuku ni Nitsumɔhei Yɔɔ Mli lɛ Mli Ahaa
    Wɔ Maŋtsɛyeli Sɔɔmɔ—2004
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Wɔ Maŋtsɛyeli Sɔɔmɔ—1996
km 9/96 bf. 3-6

Shiɛmɔ Sanekpakpa lɛ yɛ He Fɛɛ He

1 Mra be mli Kristofoi lɛ shiɛ sanekpakpa lɛ yɛ he fɛɛ he. Amɛyɛ ekãa aahu akɛ, kɛjɛ beni atee Yesu Kristo shi kɛbashi be ni shɛ afii 30 mli lɛ, ‘ashiɛ’ Maŋtsɛyeli lɛ he shɛɛ sane lɛ ‘atsɔɔ bɔɔ nii fɛɛ ni yɔɔ ŋwɛi shishi lɛ.’—Kol. 1:23.

2 Yehowa tsuji ni yɔɔ ŋmɛnɛ, ní amɛyɔɔ ekãa lɛ hiɛ yiŋtoo ni tamɔ nɛkɛ nɔŋŋ—koni amɛkɛ Maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa lɛ ashɛ mɔ fɛɛ mɔ ŋɔɔ bɔ ni amɛaanyɛ. Mɛni baaye abua wɔ ni wɔnine ashɛ oti nɛɛ nɔ? Mɛi babaoo ni amɛyi faa lɛ kɛ amɛbe fɛɛ tsuɔ nii, ni amɛfɔɔɔ shia hilɛ kɛ wɔtee ni wɔyaasara amɛ. Kɛ jeee nii amɛtsuɔ lɛ, belɛ ekolɛ amɛmiifã gbɛ, amɛmiiye jara loo amɛkɛ amɛhe miiwo hiɛtserɛjiemɔ ko mli. Te afeɔ tɛŋŋ ni akɛ Maŋtsɛyeli lɛ he shɛɛ sane lɛ yashɛɔ amɛteaŋ mɛi ni sa lɛ aŋɔɔ?—Mat. 10:11.

3 Ayaa mɛi komɛi aŋɔɔ yɛ amɛnitsumɔ hei. Maji bibii po yɛ nitsumɔ hei, ni mɛi pii yeɔ gbi muu lɛ fɛɛ yɛ jɛmɛ. Yɛ maŋtiasei wuji amli lɛ, aaye mɛi ni tsuɔ nii yɛ jarayeli hei kɛ nitsumɔ hei loo yɛ tsũi kakadaji ni ɔfis sɔrɔtoi yɔɔ mli lɛ amli lɛ kɛ mɛi ni yɔɔ hei ni abuɔ tsũi ahe waa yɛ mli lɛ odase—enɛ ji klɛŋklɛŋ nɔ̃ yɛ mɛi babaoo agbɛfaŋ. Yɛ otsii lɛ anaagbee lɛ, ana akɛ mɛi komɛi ni akɛ amɛ egba sane yɛ be mli ni amɛjɔɔ amɛhe yɛ shwɛmɔ hei, hiɛtserɛjiemɔ hei, tsũi ni gbɛfalɔi mɛɔ yɛ mli, loo agbai ashishi loo beni amɛmɛɔ yɛ tsɔnei adaamɔ hei loo yɛ jarayeli hei lɛ yɛ sanekpakpa lɛ he jwɛŋmɔ kpakpa.

4 Shiɛlɔi babaoo ni amɛyi faa lɛ, miibɔ mɔdɛŋ jogbaŋŋ ni amɛye odase yɛ faŋŋ mli yɛ he fɛɛ he ni abaanyɛ ana gbɔmɛi yɛ. Tsutsu ko lɛ, Odasefoi nɛɛ shashao shi, etamɔ nɔ ni ŋmiŋmi mɔmɔɔ amɛ, akɛni amɛfɔɔ shiɛmɔ yɛ hei ni akɛ bulɛ tsuɔ nii yɛ babaoo tamɔ yɛ shia kɛ shia lɛ hewɔ. Te amɛnuɔ he amrɔ nɛɛ amɛhaa tɛŋŋ?

5 Nyɛmi nuu ko ni ena mli niiashikpamɔ kɛɛ: “Ewo mishiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli hewalɛ ekoŋŋ!” Mɔ kroko kɛfata he akɛ: “Ehaa mihiɛ hiɔ mihe nɔ daa.” Gbɛgbalɔ ko ni eda saŋŋ lɛ kɛɛ: “Etee nɔ ewo mi hewalɛ yɛ jwɛŋmɔŋ, gbɔmɔtsoŋ, kɛ mumɔŋ, . . . ni miina nilee babaoo lolo.” Shiɛlɔ ko tsɔɔ akɛ, amrɔ nɛɛ, eyaa mɛi pii ni kɛ Yehowa Odasefoi ewieko dã lɛ aŋɔɔ. Obalahii kɛ obalayei bibii hu kɛ amɛhe miiwo nitsumɔ ni miishɛɛ yɔɔ mli nɛɛ mli kɛ ekãa. Gbekɛ ko tsɔɔ mli nɛkɛ akɛ: “Eyɛ miishɛɛ ejaakɛ onáa mɛi babaoo okɛ amɛ wieɔ!” Mɔ kroko hu kɛɛ: “Mikɛ woji pii hãa fe be ko ni eho!” Enɛɛmɛi fɛɛ miiya nɔ yɛ shikpɔŋkuku ni atsuɔ emli nii shii abɔ lɛ mli.

6 Nɔkwɛlɔ Gbɛfalɔi Miinyiɛ Hiɛ: Akɛni Asafo lɛ eyoo akɛ “je nɛŋ subaŋ lɛ hoɔ yaa” hewɔ lɛ, nyɛsɛɛ nɛɛ ewo ŋaa koni nɔkwɛlɔ gbɛfalɔi atsake amɛ shiɛmɔyaa he gbɛjianɔtoo lɛ mli otsi fɛɛ otsi bɔni afee ni amɛkɛ sanekpakpa lɛ aya mɛi babaoo aŋɔɔ bɔ ni amɛaanyɛ. (1 Kor. 7:31) Yɛ afii ni eho lɛ amli lɛ, kpokpaa nɔkwɛlɔi to leebi amɛma shi yɛ otsii lɛ amli koni amɛkɛ amɛhe awo shia kɛ shia shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli, yɛ be mli ni amɛfeɔ sɛɛsaramɔi kɛ shia Biblia mli nikasemɔi shwane. Ekolɛ, yɛ hei komɛi lɛ, abaanyɛ akɛ nakai gbɛjianɔtoo lɛ atsu nii lolo. Yɛ hei krokomɛi lɛ, ekolɛ nɔ ko fioo ko pɛ abaanyɛ atsu leebi yɛ otsii lɛ amli yɛ shia kɛ shia shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli. Yɛ saji ni tamɔ enɛɛmɛi amli lɛ, ekolɛ nɔkwɛlɔ gbɛfalɔ lɛ baakpɛ eyiŋ akɛ, ebaahi ni akɛ he awo shwapoi anaa nitsumɔ loo gbɛjegbɛ nɔ odaseyeli lɛ mli, mra yɛ gbi lɛ mli. Aloo ekolɛ ebaato gbɛjianɔ koni kui bibii aye odase yɛ tsũi ni ɔfis sɔrɔtoi yɔɔ mli lɛ amli, tsɔnei adaamɔ hei, loo yɛ hei ni maŋbii yɔɔ. Kɛ shiɛlɔi kɛ be ni yɔɔ kɛha shiɛmɔ nitsumɔ lɛ tsu nii jogbaŋŋ lɛ, abaanyɛ aya mɛi babaoo aŋɔɔ.

7 Amaniɛbɔi ni jɛ maji krokomɛi anɔ lɛ tsɔɔ akɛ, nɔkwɛlɔ gbɛfalɔi kɛ shiɛlɔi hu ekpɛlɛ tsakemɔi nɛɛ anɔ jogbaŋŋ. Onukpai akui babaoo efɔ̃ nine amɛtsɛ kpokpaa nɔkwɛlɔ lɛ koni ebatsɔse shiɛlɔi fioo komɛi yɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ fãi sɔrɔtoi ni he hiaa ni atsu he nii jogbaŋŋ yɛ jɛmɛ lɛ mli. Éfee yelikɛbuamɔ kɛha shiɛlɔi nɛɛ akɛ amɛaafata nɔkwɛlɔ gbɛfalɔ lɛ he, yɛ be mli ni ekɛ ehe woɔ nitsumɔi nɛɛ eko mli lɛ. Amɛ hu amɛnyɛ amɛtsɔse mɛi krokomɛi. (1 Tim. 2:2) Nɔ ni ejɛ mli eba ji, anyɛ akɛ sanekpakpa lɛ eshɛ mɛi babaoo aŋɔɔ amrɔ nɛɛ.

8 Shi kɛlɛ, esaaa akɛ omɛɔ ni kpokpaa nɔkwɛlɔ lɛ basaraa dani oka gbɛi krokomɛi ni atsɔɔ nɔ ashiɛɔ nɛɛ eko okwɛ. Naa saji sɔrɔtoi komɛi ni asusu he ni obaanyɛ okɛtsu nii yɛ oshikpɔŋkuku lɛ mli:

9 Gbɛjegbɛ nɔ Odaseyeli: Bei komɛi kɛ wɔtee akutso ko mli leebi ni wɔɔhe tsũi yɔɔ jɛmɛ, yɛ otsii lɛ amli ni mɛi bɛ shia lɛ, wɔsusuɔ sane he akɛ, ‘nɛgbɛ mɛi lɛ fɛɛ etee?’ Ekolɛ anaa mɛi komɛi ni amɛmiiya amɛyatsu nɔ ko loo ni amɛyaahe nibii. Ani obɔ mɔdɛŋ akɛ onine aaashɛ amɛnɔ kɛtsɔ gbɛjegbɛ nɔ odaseyeli nɔ? Kɛ atsu shiɛmɔ nitsumɔ lɛ fã nɛɛ he nii jogbaŋŋ lɛ, ebaanyɛ ewo yibii babaoo. Yɛ nɔ najiaŋ ni okɛ woji tɛtrɛbii lɛ aaadamɔ he kome lɛ, nɔ ni hi fe fɛɛ ji ni obɛŋkɛ gbɔmɛi lɛ ni oje sanegbaa ni naanyobɔɔ yɔɔ mli lɛ shishi. Ehe ehiaaa ni oye mɔ fɛɛ mɔ ni hoɔ lɛ odase. Okɛ mɛi ni yeee oyai tsɔ̃ lɛ agba sane, tamɔ mɛi ni kwɛɔ nibii ni ahɔɔ yɛ shwapoi anaa, mɛi ni tara tsɔnei ni mamɔ shi amli, loo mɛi ni miimɛ tsɔnei ni akɛbaafa gbɛ nɛkɛ. Klɛŋklɛŋ lɛ, ekolɛ okɛ miishɛɛ baaŋa mɔ lɛ, ni omɛ ni ehere nɔ. Kɛ mɔ lɛ miisumɔ ni ewie lɛ, bi ejwɛŋmɔ yɛ sane ni osusuɔ akɛ eeena he miishɛɛ lɛ he.

10 Nɔkwɛlɔ gbɛfalɔ ko fɔ̃ nine etsɛ shiɛlɔi ekpaa koni amɛbafata lɛ kɛ eŋa he yɛ gbɛjegbɛ nɔ odaseyeli lɛ mli. Mɛni jɛ mli ba? Ebɔ amaniɛ akɛ “Wɔmii shɛ wɔhe waa leebi lɛ! Wɔkɛ naagba ko ekpeee ni tsɔɔ akɛ mɛi bɛ shia. Wɔha woji tɛtrɛbii 80 kɛ dɛhiɛmɔ woji babaoo. Wɔkɛ mɛi gba saji babaoo ni kanyaa mɔ. Shiɛlɔi lɛ ateŋ mɔ kome, ni enɛ ji klɛŋklɛŋ kwraa ni ekɛ ehe woɔ gbɛjegbɛ nɔ nitsumɔ lɛ mli lɛ kɛɛ: ‘Mikɛ afii abɔ ehi anɔkwale lɛ mli ni no mli lɛ miyɔseee nɔ ni jeɔ midɛŋ lɛ!’ Beni otsi lɛ ba naagbee lɛ, asafo lɛ woji tɛtrɛbii ni atĩa naa ashwie shi lɛ fɛɛ tã.”

11 Yɛ be mli ni nɛkɛ nɔkwɛlɔ gbɛfalɔ nɛɛ nɔŋŋ sɔmɔɔ asafo ni nyiɛ sɛɛ lɛ, ena akɛ shiɛlɔi babaoo kɛ amɛhe ewo gbɛjegbɛ nɔ odaseyeli mli mra leebi ko, shi amɛyeee omanye tsɔ̃. Nyɛmi yoo ko kɛ mɛi enyɔ pɛ gba sane yɛ odaseyeli be lɛ fɛɛ mli, ejaakɛ mɛi krokomɛi fɛɛ ni ekɛ amɛ kpe lɛ miiye oyai kɛmiiya nitsumɔ. Nɔkwɛlɔ gbɛfalɔ lɛ wo ŋaa koni amɛ fɛɛ amɛya nakai gbɛjegbɛ lɛ nɔ ekoŋŋ leebi beni je etsɛre fioo. Amɛfee nakai, ni amɛhi jɛmɛ aahu kɛyashi shwane. Nyɛmi yoo ni klɛŋklɛŋ lɛ ekɛ mɛi enyɔ pɛ egba sane leebi mra lɛ bɔ mɔdɛŋ beni eku esɛɛ ekoŋŋ lɛ. Eha woji tɛtrɛbii 31 kɛ woji bibii 15, ni ehe aŋkroaŋkroi kpawo agbɛi kɛ adrɛs, ni eje shia Biblia mli nikasemɔi enyɔ shishi! Mɛi krokomɛi ni yɔɔ kuu lɛ mli lɛ ye omanye ni woɔ mɔ hewalɛ tamɔ nɛkɛ nɔŋŋ.

12 Kɛ ona mɔ ko ni yɔɔ he miishɛɛ lɛ, bɔɔ mɔdɛŋ ole mɔ lɛ gbɛi, adrɛs, kɛ tɛlifon nɔmba. Yɛ nɔ najiaŋ ni ooobi lɛ tɛ̃ɛ ni onine ashɛ nɔ ni obiɔ nɔ lɛ, obaanyɛ okɛɛ: “Mina sanegbaa nɛɛ he miishɛɛ waa. Ani gbɛ ko yɛ ni wɔɔnyɛ wɔtsa nɔ be kroko?” Aloo bi akɛ: “Ani gbɛ ko yɛ ni manyɛ matsɔ nɔ ni minine ashɛ onɔ yɛ shia?” Mɛi pii ni akɛ amɛ gba sane nɛkɛ lɛ, kpɛlɛ ni aku sɛɛ abasara amɛ. Kwɛmɔ ni ogbala amɛ jwɛŋmɔ kɛya gbɛjianɔ ni ato kɛha asafoŋ kpeei lɛ nɔ.

13 Kɛ okɛ mɔ ko ni yɔɔ asafo kroko shikpɔŋkuku mli ni yɔɔ wiemɔ lɛ he miishɛɛ wie lɛ, esa akɛ okɛ ehe saji lɛ aha koni nyɛmimɛi ni yɔɔ jɛmɛ lɛ anyiɛ sɛɛ yɛ bɔ ni ana he miishɛɛ aha lɛ naa. Ani gbɛjegbɛ nɔ odaseyeli baanyɛ afee gbɛ ni mɔɔ shi jogbaŋŋ ni abaanyɛ atsɔ nɔ agbɛ sanekpakpa lɛ ashwa yɛ nyɛ akutso lɛ mli? Kɛ nakai ni lɛ, tĩi saneyitso “Mɛi ni Yɔɔ He Miishɛɛ lɛ Ataomɔ Kɛtsɔ Gbɛjegbɛi Anɔ Odaseyeli ni Mɔɔ Shi Nɔ” ni yɔɔ July 1994 Wɔ Maŋtsɛyeli Sɔɔmɔ ni je kpo lɛ mli lɛ. Kɛkɛ lɛ, too gbɛjianɔ ni okɛ ohe awo gbɛjegbɛi anɔ odaseyeli ni baaha onine ashɛ mɛi pii anɔ lɛ yɛ be ni sa mli yɛ gbi lɛ mli lɛ mli.

14 Odase ni Ayeɔ yɛ Tsɔne ni Maŋbii Taraa Mli lɛ Amli: Gbɛgbalɔi komɛi kpɛ amɛyiŋ leebi ko akɛ amɛbaaye mɛi ni mɛ̃ɔ bɔs yɛ kɔleji ko ni yɔɔ jɛmɛ lɛ masɛi lɛ odase. Yɛ be mli ni amɛgbaa sane ko ni yɔɔ miishɛɛ lɛ, naagba ko ba. Beni sanegbaa lɛ yaa nɔ jogbaŋŋ lɛ, bɔs lɛ baa, ni efoɔ sanegbaa lɛ sɛɛ trukaa. Gbɛgbalɔi lɛ tsu naagba lɛ he nii, kɛtsɔ bɔs lɛ mli ni amɛtaraa kɛyaa ni amɛyaa nɔ amɛyeɔ mɛi ni tara mli lɛ odase lɛ nɔ, beni amɛtsɔɔ maŋ lɛ mli kɛyaa lɛ. Kɛ ayashɛ naagbee he lɛ, gbɛgbalɔi lɛ taraa bɔs lɛ mli kɛkuɔ sɛɛ kɛbaa, ni amɛyeɔ odase beni amɛbaa lɛ. Beni amɛta mli kɛtee kɛba aahu lɛ, amɛbuaa nɔ ni ejɛ mɔdɛŋ ni amɛbɔ lɛ mli kɛba lɛ fɛɛ naa: Amɛha woji tɛtrɛbii fe 200, ni aje Biblia mli nikasemɔi ekpaa shishi. Mɛi ni tara mli lɛ ekomɛi jɛ amɛsuɔmɔ mli amɛkɛ amɛ adrɛs kɛ tɛlifon nɔmba ha koni anyɛ abasara amɛ yɛ shia. Yɛ otsi ni nyiɛ sɛɛ lɛ, gbɛgbalɔi lɛ ku sɛɛ kɛtee bɔs adaamɔ he lɛ, ni amɛfee taakɛ amɛfee tsutsu lɛ pɛpɛɛpɛ. Amɛha woji tɛtrɛbii 164, ni amɛje Biblia mli nikasemɔ kome shishi ekoŋŋ kɛfata he. Yɛ bɔs adaamɔ he ko lɛ, mɔ ko kwɔ bɔs lɛ ni eyata sɛ̃i kome pɛ ni eshwɛ lɛ nɔ—yɛ gbɛgbalɔ ko masɛi. Ekwɛ nyɛmi nuu lɛ, ni ekɛ ehiɛ ŋmɔlɔ kɛɛ akɛ: “Mile, obaaha mi Buu-Mɔɔ lɛ eko.”

15 Shiɛlɔi pii yeɔ odase ni mɔɔ shi beni amɛkɛ bɔs, oketeke, loo kɔɔyɔŋ lɛlɛ fãa gbɛ lɛ. Te obaafee tɛŋŋ onyɛ okɛ mɔ ko ni ta omasɛi yɛ tsɔne mli lɛ aje sanegbaa shishi? Shiɛlɔ ko ni eye afii 12 bɔi Awake! lɛ eko kanemɔ nɔŋŋ yɛ bɔs lɛ mli, kɛ hiɛnɔkamɔ akɛ ebaatee obalayoo fioo ni ta emasɛi lɛ miishɛɛ shi. Enɛ tsu nii pɛpɛɛpɛ taakɛ akpaa gbɛ lɛ. Gbekɛ yoo lɛ bi nɔ ni ekaneɔ, ni obalanyo fioo lɛ ha hetoo akɛ eekane tsabaa ni yɔɔ kɛha naagbai ni obalahii kɛ obalayei bibii kɛkpeɔ lɛ he sane. Ekɛfata he akɛ ena sane lɛ he sɛɛ waa diɛŋtsɛ, ni ákɛ ebaanyɛ eye ebua lɛ hu. Ekɛ miishɛɛ he woji tɛtrɛbii lɛ. Obalahii kɛ obalayei bibii krokomɛi enyɔ nu amɛ sanegbaa lɛ he ni eleee, ni amɛ hu amɛbi ni aha amɛ woji tɛtrɛbii lɛ eko. Enɛ hewɔ lɛ, bɔs kudɔlɔ lɛ gba kɛtee gbɛ lɛ afãgbɛ, ni ebi nɔ hewɔ ni anya woji tɛtrɛbii nɛɛ ahe waa nakai lɛ. Beni ena ele lɛ, lɛ hu ehe ekomɛi. Wɔbaakpɛlɛ nɔ akɛ, enɛɛmɛi ateŋ eko kwraa baŋ lɛ nakai eji shiɛlɔ ni edako nɛɛ ehiɛɛɛ woji tɛtrɛbii saŋŋ ni ekɛaatsɔɔ mɛi ni jie miishɛɛ kpo lɛ kulɛ!

16 Odase ni Ayeɔ yɛ Shwɛmɔ Hei kɛ Tsɔnei Adaamɔ Hei: Odase ni ayeɔ yɛ shwɛmɔ hei kɛ tsɔnei adaamɔ hei lɛ ji gbɛ ni nɔ bɛ ni aaatsɔ nɔ, ni nine ashɛ mɛi anɔ. Ani oka odaseyeli okwɛ yɛ tsɔnei adaamɔ hei yɛ shwapoi anaa? Be fɛɛ be mli lɛ, mɛ̃ɛ fioo ni okwɛ jɛmɛ gbɛ jogbaŋŋ. Taomɔ mɔ ko ni yeee oyai loo mɔ ni miimɛ̃ yɛ tsɔne ko ni ma shi mli lɛ ni obɔ mɔdɛŋ ni oje sanegbaa ni yɔɔ miishɛɛ shishi. Kɛ sanegbaa lɛ tee nɔ lɛ, okɛ Maŋtsɛyeli he shɛɛ sane lɛ awo mli. Bɔɔ mɔdɛŋ ni okome otsu nii, yɛ be mli ni shiɛlɔ kroko yɔɔ jɛmɛ gbɛ nɔŋŋ. Kaahiɛ baagi agbo loo ni ooogbala mɛi ajwɛŋmɔ kɛba onitsumɔ lɛ nɔ yɛ gbɛ ko nɔ. Okɛ nilee atsu nii. Ebaahi jogbaŋŋ akɛ okɛ be fioo pɛ aaatsu nii yɛ tsɔnei adaamɔ he kome, ni oshi kɛya ekroko. Kɛ mɔ ko sumɔɔɔ ni ekɛ bo gbaa sane lɛ, bo lɛ okɛ ŋaa atsu nii ni oya nɔ okwɛ akɛ obaana mɔ kroko ni okɛ lɛ baawie lo. Nyɛmi nuu ko tsɔ nɛkɛ gbɛi anɔ ekɛ woji tɛtrɛbii 90 ha yɛ nyɔŋ kome mli yɛ be mli ni eyeɔ odase yɛ tsɔnei adaamɔ hei lɛ.

17 Mɛi komɛi yajɔɔ amɛhe yɛ shwɛmɔ he; mɛi krokomɛi yashwɛɔ shwɛmɔ ko yɛ jɛmɛ loo amɛkɛ amɛbii yasheraa shi. Yɛ be mli ni ogbaaa amɛnifeemɔ lɛ naa bɔ ni esaaa lɛ, taomɔ hegbɛ ni okɛye odase. Nyɛmi nuu ko kɛ shwɛmɔ he ko nɔkwɛlɔ je sanegbaa shishi, ni ena akɛ tsofãi fɔji ni akɛtsuɔ nii kɛ ebii lɛ awɔsɛɛ shihilɛ miihao lɛ. Aje shia Biblia mli nikasemɔ shishi, ni amɛfeɔ daa yɛ shwɛmɔ he lɛ.

18 Trukaa Odase ni Ayeɔ yɛ Jarayeli Hei: Yɛ be mli ni jeee be fɛɛ be abaanyɛ ashiɛ tɛ̃ɛ yɛ shwapoi anaa yɛ jarayeli hei yɛ naatsii ni akɛbaa nifeemɔi ni tamɔ nɛkɛ nɔ yɛ jɛmɛ lɛ hewɔ lɛ, shiɛlɔi komɛi bɔɔ mɔdɛŋ amɛtaoɔ hegbɛi ni amɛaatsɔ nɔ amɛye odase trukaa. Amɛtaraa sɛi kakadaŋŋ nɔ, ni amɛkɛ mɛi krokomɛi ni bataraa shi koni amɛjɔɔ amɛhe lɛ jeɔ sanegbaa ni yɔɔ miishɛɛ shishi. Kɛ ana he miishɛɛ lɛ, amɛtsɔɔ ŋaa gbɛ nɔ amɛkɛ dɛhiɛmɔ wolo loo wolo tɛtrɛɛ ko haa, ni amɛbɔɔ mɔdɛŋ ni amɛto gbɛjianɔ kɛha sɛɛsaramɔ. Beni amɛkɛ minitii fioo ko eye odase yɛ shwapo lɛ he ko lɛ, amɛyaa ekroko he ni amɛkɛ mɔ kroko hu gbaa sane. Shi kɛlɛ, esa akɛ akwɛ jogbaŋŋ koni akagbala jwɛŋmɔ kɛba nɔ bɔ ni esaaa beni ayeɔ odase trukaa nɛkɛ lɛ.

19 Kɛ ooŋa mɔ ko lɛ, okɛ naanyobɔɔ su aje sanegbaa lɛ shishi. Kɛ otoibolɔ lɛ here nɔ lɛ, bi sane, no sɛɛ lɛ bo toi jogbaŋŋ beni ewieɔ lɛ. Na nɔ ni ekɛɔ lɛ he miishɛɛ diɛŋtsɛ. Ha ena akɛ obuɔ ejwɛŋmɔ ni etsɔɔ lɛ waa. Kɛ eeehi lɛ okɛ lɛ akpa gbee.

20 Nyɛmi yoo ko kɛ yoo onukpa ko gba sane ni ŋɔɔ, kɛtsɔ bɔ ni shihilɛ lɛ mli ewa eha ni etsĩ tã lɛ nɔ. Yoo lɛ kpɛlɛ nɔ amrɔ nɔŋŋ, ni amɛgba sane kɛ miishɛɛ. Nyɛmi yoo lɛ nine nyɛ eshɛ yoo lɛ gbɛi kɛ adrɛs nɔ, ni afee sɛɛsaramɔ nakai otsi lɛ nɔŋŋ.

21 Ní Aaatsu Nii yɛ Shwapoi Anaa: Asafoi komɛi yɛ nitsumɔ hei akɛ amɛ shikpɔŋkuku ni akɛha amɛ lɛ fã. Ekolɛ nyɛmi nuu ni kwɛɔ shikpɔŋkuku lɛ nɔ lɛ baafee shikpɔŋ he mfonirii krɛdɛɛi komɛi yɛ wolo nɔ kɛha hei ni nitsumɔ hei fa waa yɛ mli nɛɛ. Esa akɛ wɔɔhe tsũi fɛɛ shikpɔŋkukuji ahe mfoniri woji ni atsɔɔ yɛ nɔ akɛ nitsumɔ hei yɔɔ mli lɛ atsɔɔ faŋŋ akɛ, esaaa akɛ atsuɔ nii yɛ nitsumɔ hei lɛ amli akɛ shikpɔŋkuku lɛ fã ko. Yɛ shikpɔŋkukuji krokomɛi amli lɛ, abaanyɛ atsu nii yɛ nitsumɔ hei lɛ kɛfata wɔɔhe tsũi lɛ ahe. Onukpai lɛ baanyɛ afɔ̃ nine atsɛ shiɛlɔi ni sa ni amɛtsu nii yɛ nitsumɔ hei ashikpɔŋkukuji lɛ amli daa bɔni afee ni akaku hiɛ ashwie shwapoi anaa nitsumɔ nɔ.

22 Kɛ afɔ nine atsɛ bo koni ona nitsumɔ nɛɛ mli gbɛfaŋnɔ ni otsuko eko pɛŋ lɛ, gbɛ kpakpa ni oootsɔ nɔ ‘oná ekãa’ ji, ní otsu nii yɛ shwapoi bibii fioo komɛi amli dã; kɛkɛ lɛ, kɛ ona nɔmimaa babaoo lɛ, tsu nii yɛ ewuji lɛ amli. (1 Tes. 2:2) Kɛ ootsu nii yɛ shwapoi anaa lɛ, ha atade ni owo lɛ afee taakɛ obaasaa ohe beni oyaa kpee yɛ Maŋtsɛyeli Asa lɛ nɔ lɛ. Kɛ aaahi lɛ, botemɔ shwapo lɛ mli beni nihelɔi bɛ ni miimɛ̃ ni aha amɛ nɔ ni amɛtaoɔ. Bi ni okɛ shwapo nɔkwɛlɔ loo mɔ ni akɛ jɛmɛ kwɛmɔ ewo edɛŋ lɛ awie. Okɛ miishɛɛ awie, ni nɔ ni fe fɛɛ lɛ, wiemɔ kuku. Ehe ehiaaa ni okpa fai. Jarayeli nitsumɔi pii miitao nihelɔi, ni amɛkpaa gbɛ akɛ mɛi baabi amɛ saji.

23 Beni oŋa shwapo mli nihɔɔlɔ lɛ, obaanyɛ okɛɛ enɛ: “Nitsumɔtsɛmɛi yɛ nibii pii feemɔ tamɔ nɛkɛ akɛ, wɔfɔɔɔ amɛ namɔ yɛ shia, no hewɔ lɛ wɔmiisara bo yɛ biɛ yɛ onitsumɔ he lɛ ni wɔshi sane ko ni aŋma ni teɔ sane hesusumɔ shi waa lɛ wɔha bo ni okane.” No sɛɛ lɛ wiemɔ sane kome loo enyɔ he yɛ wolo tɛtrɛɛ ko ni akɛmiiha lɛ he.

24 Aloo obaanyɛ oka enɛ okwɛ beni oyaa nitsumɔ nɔkwɛlɔ ko ŋɔɔ lɛ: “Wɔyɔse akɛ nitsumɔtsɛmɛi bɔɔ mɔdɛŋ koni amɛle nii babaoo. Buu-Mɔɔ (loo Awake!) hee lɛ wieɔ sane ko he ni kɔɔ wɔ fɛɛ wɔhe aŋkroaŋkro.” Tsɔɔmɔ nɔ ni eji, ni omu sane naa akɛ: “Wɔheɔ wɔyeɔ akɛ obaanya ekanemɔ he waa.”

25 Kɛ mɛi ni ahe amɛ ákɛ nitsulɔi yɛ, ni etamɔ nɔ ni sa lɛ, obaanyɛ okɛfata he akɛ: “Ani obaasumɔ ni mikɛ shiɛmɔ wiemɔ kuku aha onitsulɔi lɛ?” Kɛ aŋmɛ bo gbɛ lɛ, kaimɔ akɛ owo shi akɛ obaawie kuku, ni nitsumɔtsɛ lɛ baakpa gbɛ akɛ obaaye owiemɔ nɔ. Kɛ nitsulɔi lɛ ekomɛi miisumɔ ni okɛ amɛ agba sane kakadaŋŋ lɛ, ebaahi akɛ oooya amɛŋɔɔ yɛ amɛshia.

26 Nyɛsɛɛ nɛɛ, shiɛlɔi fioo komɛi ni yɔɔ maŋ bibioo ko mli lɛ fata kpokpaa nɔkwɛlɔ lɛ he yɛ shwapoi anaa nitsumɔ mli. Klɛŋklɛŋ lɛ ŋmiŋmi mɔmɔ shiɛlɔi lɛ ekomɛi, akɛni amɛtsuko nakai nitsumɔ lɛ eko pɛŋ hewɔ; shi etsɛɛɛ ni ŋmiŋmi lɛ je amɛhe, ni amɛbɔi emli miishɛɛ namɔ. Yɛ nɔ ni shɛɛɛ ŋmɛlɛtswaa kome mli lɛ, amɛkɛ mɛi 37 ewie, ni amɛha woji tɛtrɛbii 24 kɛ woji bibii 4. Nyɛmi nuu ko na akɛ, bei pii lɛ, kɛ́ amɛmiitsu nii yɛ shia kɛ shia nitsumɔ mli yɛ nyɔŋ ko mli lɛ, amɛnyɛɛɛ amɛya mɛi babaoo aŋɔɔ, taakɛ amɛfee beni amɛtsuɔ nii yɛ shwapoi anaa yɛ nakai be kuku lɛ mli lɛ.

27 Hegbɛi ni Aaatao Koni Ashiɛ: Jeee gbɛi ni yɔɔ tɛ̃ɛ nɔ pɛ Yesu tsɔ eye odase. Egbɛ sanekpakpa lɛ eshwã yɛ hegbɛ fɛɛ hegbɛ ni sa mli. (Mat. 9:9; Luka 19:1-10; Yoh. 4:6-15) Kadimɔ bɔ ni shiɛlɔi komɛi feɔ amɛtaoɔ gbɛi ni amɛaatsɔ nɔ amɛshiɛ.

28 Mɛi komɛi kɛfee amɛsu akɛ amɛbaaye fɔlɔi ni mɛ̃ɔ amɛbii yɛ skul agbó lɛ naa lɛ odase. Akɛni fɔlɔi pii shɛɔ jɛmɛ mra kɛmiiya minitii 20 hewɔ lɛ, be yɛ ni okɛ amɛ baagba Ŋmalɛ mli saneyitso ko he sane ni kanyaa mɔ.

29 Gbɛgbalɔi pii sumɔɔ ni amɛya mɛi ni baanyɛ ana miishɛɛ krɛdɛɛ ko yɛ saneyitso pɔtɛɛ ko ni awie he yɛ wɔ woji tɛtrɛbii lɛ amli lɛ he lɛ aŋɔɔ. Akɛ nɔkwɛmɔ nɔ lɛ, beni nyɛmi yoo ko tee mɛi aŋɔɔ yɛ asafo lɛ shikpɔŋkuku lɛ mli ni ekɛ saji sɔrɔtoi ni ji “Skul yɛ Haomɔ Mli” ni je kpo yɛ December 22, 1995, Awake! lɛ mli tsuɔ nii yɛ skul sɔrɔtoi ekpaa mli lɛ ahere nɔ jogbaŋŋ. Ekɛ woji tɛtrɛbii ni kɔɔ weku shihilɛ kɛ gbekɛbii aniseniianiifeemɔ he lɛ tee hei ni tsuɔ weku-kwɛmɔ he saji ahe nii lɛ hu ni akɛ lɛ to gbɛjianɔ koni ekɛ ekrokomɛi ni baaba wɔsɛɛ ni wieɔ saneyitsei ni tamɔ nakai ahe lɛ aba. Awie bɔ ni ahere March 8, 1995 Awake! ni wieɔ nitsumɔ ni anaaa atsu lɛ he lɛ nɔ aha yɛ nitsumɔ he ni mɛi ni bɛ nitsumɔ anine shɛɔ yelikɛbuamɔ nɔ yɛ lɛ akɛ “enaa wa waa.”

30 Kpokpaa wulu nɔkwɛlɔ ko bɔ amaniɛ akɛ, lɛ kɛ eŋa yeɔ odase trukaa daa beni amɛmiihe nibii. Amɛheɔ nibii yɛ gbi lɛ mli beni mɛi faaa tsɔ̃ yɛ shwapo lɛ mli ni nihelɔi miinyiɛ kɛmiiya kɛmiiba yɛ nibii ni ahɔɔ lɛ ateŋ ni amɛyeee oyai lɛ. Amɛbɔɔ sanegbaa kpakpai ni tee nɔ babaoo he amaniɛ.

31 Shiɛlɔi babaoo bɔɔ amaniɛ akɛ yibiiwoo kpakpai jɛɔ mli kɛbaa be mli ni amɛyeɔ mɛi ni yɔɔ maŋbii aniiafɔmɔ hei odase lɛ. Jeee akɛ amɛshiɔ woji tɛtrɛbii memeji loo dɛhiɛmɔ woji kɛkɛ beni mɔ ko bɛ jɛmɛ lɛ. Oti ni ma amɛhiɛ ji, ni amɛkɛ sanekpakpa lɛ ashɛ mɛi aŋɔɔ, no hewɔ lɛ, amɛbɔɔ mɔdɛŋ ni amɛkɛ mɛi ni tsuɔ nii yɛ niiahefɔmɔ he lɛ diɛŋtsɛ awie.

32 Yɛ hei komɛi lɛ, akɛ hegbɛ eha shiɛlɔi pɔtɛɛ komɛi ni ahala amɛ lɛ ni amɛye odase yɛ kɔɔyɔŋ lɛji adaamɔ hei. Yɛ bei komɛi amli lɛ, amɛná hegbɛ amɛye majimaji ateŋ gbɛfalɔi ni yɔɔ maji ni Yehowa webii fioo yɔɔ jɛmɛ lɛ odase. Kɛ ana he miishɛɛ lɛ, amɛkɛ dɛhiɛmɔ wolo loo woji tɛtrɛbii hãa.

33 Kɛ aŋmɛɛɛ gbɛ ni aye mɛi ni yɔɔ tsũi ni abuɔ nibii ahe waa yɛ jɛmɛ yɛ asafo lɛ shikpɔŋkuku lɛ mli lɛ mli bii diɛŋtsɛ odase lɛ, mɛi komɛi kɛfee amɛsu akɛ amɛaatsɔ ŋaa gbɛ nɔ amɛye bulɔi ni tsuɔ nii nakai be loo nitsumɔ nɔkwɛlɔi ni yɔɔ tsũi ni ɔfis yɔɔ mli lɛ odase. Akɛ gbɛ ni tamɔ nɛkɛ nɔŋŋ tsuɔ nii yɛ akutsei ni awaje mɛi ashiai anaa agbói lɛ jogbaŋŋ lɛ. Kpokpaa nɔkwɛlɔ ko kɛ shiɛlɔi fioo komɛi tsɔ nɛkɛ gbɛ nɔ amɛyasara mɛi yɛ tsũi wuji kpawo amli. Yɛ shihilɛ lɛ eko fɛɛ eko mli lɛ, amɛkɛɔ nitsumɔ nɔkwɛlɔ lɛ akɛ, eyɛ mli akɛ aŋmɛɛɛ amɛ gbɛ ni amɛya mɛi aŋɔɔ yɛ tsũi wuji lɛ amli taakɛ wɔfeɔ daa lɛ moŋ, shi amɛsumɔɔɔ ni saji ni yɔɔ woji heei nɛɛ amli lɛ jeɔ edɛŋ. Nitsumɔ nɔkwɛlɔi ni yɔɔ tsũi wuji kpawo nɛɛ fɛɛ amli lɛ he woji tɛtrɛbii lɛ kɛ miishɛɛ ni amɛbi ni abaha amɛ nɔ ni baanyiɛ sɛɛ aba lɛ eko hu! No sɛɛ lɛ, akɛ tsũi wuji ni tamɔ nɛkɛ lɛ mli bii lɛ wieɔ kɛtsɔɔ tɛlifon nɔ.

34 Miamɔ Ohiɛ ní Oshiɛ yɛ He Fɛɛ He: Nɔ ni fata wɔ henɔjɔɔmɔ lɛ ni wɔɔhi shi yɛ naa lɛ he ji ni wɔɔnu he akɛ hiamɔ eba nitsumɔ ni akɛwo wɔdɛŋ akɛ wɔshiɛ Maŋtsɛyeli he shɛɛ sane lɛ he. Bɔni afee ni wɔnine ashɛ mɛi anɔ yɛ be ni sa kɛha amɛ lɛ mli lɛ, ehe miihia ni wɔkɛ nibii ni wɔsumɔɔ lɛ afɔ̃ afã koni “bɔ fɛɛ bɔ ni ji lɛ wɔhere mɛi komɛi ayiwala.” Yehowa tsuji fɛɛ ni ejɔɔ amɛhe nɔ lɛ miisumɔ ni amɛnyɛ amɛkɛɛ taakɛ bɔfo Paulo kɛɛ lɛ: “Sanekpakpa lɛ hewɔ mifeɔ enɛɛmɛi fɛɛ, beni afee ni mi hu maná emli nii lɛ eko.”—1 Kor. 9:22, 23.

35 Paulo ŋma kɛfata he akɛ: “No hewɔ lɛ, misumɔɔ titri akɛ mashwã mafɔ̃ migbedeefeemɔi lɛ anɔ moŋ, koni Kristo hewalɛ lɛ abu mihe. . . . Ejaakɛ kɛ mifee gbedee lɛ, no moŋ mináa hewalɛ.” (2 Kor. 12:9, 10) Yɛ gbɛ kroko nɔ lɛ, wɔteŋ mɔ ko kwraa bɛ ni baanyɛ atsu nitsumɔ nɛɛ yɛ lɛ diɛŋtsɛ ehewalɛ naa. Ehe miihia ni wɔsɔle wɔbi Yehowa kɛha emumɔ krɔŋkrɔŋ ni yɔɔ hewalɛ lɛ. Kɛ wɔsɔle wɔbi Nyɔŋmɔ dɛŋ hewalɛ lɛ, wɔbaanyɛ wɔna nɔmimaa akɛ ebaaha wɔsɔlemɔi lɛ ahetoo. Kɛkɛ lɛ, suɔmɔ ni wɔyɔɔ kɛha mɛi lɛ baatsirɛ wɔ ni wɔtao hegbɛi ni wɔɔtsɔ nɔ wɔshiɛ sanekpakpa lɛ wɔtsɔɔ amɛ, yɛ he fɛɛ he ni wɔɔna amɛ yɛ. Mɛni hewɔ okaaa gbɛtsɔɔmɔi ni akɛha yɛ nɔ ni aŋma ahɔ mli nɛɛ mli lɛ ekome okwɛɛɛ, yɛ otsi ni baa lɛ mli?

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje