Saji Ni Atsɛ Yisɛɛ Yɛ Wɔshiɛmɔ Kɛ Wɔshihilɛ Kpee Nifeemɔ Wolo Lɛ Mli
MAY 4-10
NYƆŊMƆ WIEMƆ LƐ MLI JWETRII | 1 MOSE 36-37
Pɛimɔ Ŋmalɛi Lɛ Amli Jogbaŋŋ
it-1 678
Edom
(Edom) [Etsuru], Edombii.
Esau kɛ Yakob lɛ, haaji ji amɛ, ni gbɛ́i kroko ni akɛtsɛ Esau ji Edom. (1Mo 36:1) Akɛni ehɔ̃ɔ ekromɔbi gbɛnaa lɛ kɛhé flɔ tsuru lɛ hewɔ akɛ gbɛ́i nɛɛ tsɛ lɛ lɛ. (1Mo 25:30-34) Nɔ ni sa kadimɔ ji akɛ, be ni afɔ lɛ lɛ, etsuɔ waa (1Mo 25:25), ni shikpɔŋ ni sɛɛ mli lɛ lɛ kɛ eseshibii lɛ yahi nɔ lɛ hei komɛi hu tsuɔ.
it-1 561-562
Niianɔkwɛmɔ
Kɛ́ tookwɛlɔ loo koolookwɛlɔ ko kɛɛ ebaakwɛ loo ebaabu tooku loo kooloiaku ko he lɛ, no tsɔɔ akɛ ekpɛlɛ nɔ yɛ mla naa akɛ kooloi nɛɛ yɛ ekwɛmɔ shishi. Eema nɔ mi eehã kooloi lɛ anɔtsɛ lɛ akɛ, ebaalɛ amɛ ni ebaakwɛ ni akaju amɛ, kɛjeee nakai lɛ ebaato najiaŋ. Shi kɛ́ nɔ ko ni bei pii lɛ ewa akɛ abaanyɛ afee he nɔ ko ba, ekolɛ kooloo awuiyelɔ ko batutua kooloi lɛ, ni no hewɔ lɛ, kooloi lɛ fɛɛ loo ekomɛi je edɛŋ lɛ, no lɛ, mla biii ni eto najiaŋ. Kɛ́ oshãra ko ni tamɔ nakai ba lɛ, esa akɛ ekɛ nɔ ko ni yeɔ he odase, tamɔ kooloo ni atserɛ emli lɛ, atsɔɔ kooloi lɛ anɔtsɛ lɛ kɛtsɔɔ akɛ jeee lɛ ejɛ. Kɛ́ nɔtsɛ lɛ kwɛ kooloo ni akɛyeɔ odase lɛ etã, ni eyɛ faŋŋ akɛ sane ni abɔ lɛ lɛ ji anɔkwale lɛ, esaaa akɛ ebiɔ ni ato najiaŋ.
Akɛ shishitoo mla nɛɛ tsuɔ nii hu kɛ́ akɛ mɔ ko loo nɔ ko wo mɔ ko dɛŋ ni ekwɛ nɔ. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, kɛ́ nyɛmimɛi hii kɛ yei sɔŋŋ yɛ he ko lɛ, yɛ mla naa lɛ, abuɔ amɛteŋ nuu ni ji onukpa lɛ akɛ amɛnɔkwɛlɔ. Anɔkwa sane nɛɛ hewɔ be ni Ruben nyɛmimɛi hii lɛ kɛɛ amɛbaagbe Yosef lɛ, egba enaa waa lɛ, ejaakɛ lɛ ji binuu onukpa. Sane nɛɛ yɛ 1 Mose 37:18-30 lɛ. “Ekɛɛ: ‘Nyɛkahãa wɔgbea lɛ.’ . . . ‘Nyɛkashwiea lá shi. . . . nyɛkayea lɛ awui.’ Eyiŋtoo ji koni ejie lɛ yɛ amɛdɛŋ bɔ ni afee ni ekɛ lɛ aku sɛɛ ayahã epapa.” Ni be ni Ruben na akɛ Yosef bɛ he ni akɛ lɛ to lɛ dɔŋŋ lɛ, ehao waa ni “egbala ehe atadei lɛ” ni ebo akɛ: “Gbekɛ lɛ etee! Ni mi lɛ—mɛni mafee?” Ele akɛ abaanyɛ abi Yosef shi yɛ edɛŋ. Yosef nyɛmimɛi hii lɛ tsɔ ŋaa akɛ, amɛbaayakɛɛ akɛ kooloo awuiyelɔ ko egbe Yosef koni akabi eshi yɛ amɛdɛŋ. Nɔ ni amɛfee ji, amɛkɛ Yosef atade kakadaŋŋ fɛfɛo lɛ tsɔ abotia lá mli. Kɛkɛ ni amɛkɛ atade ni lá ekpa mli lɛ yatsɔɔ Yakob, ni ji amɛpapa kɛ weku lɛ kojolɔ lɛ, akɛ odase ni tsɔɔ akɛ kooloo ko egbe Yosef, ni lɛ hu edamɔ no nɔ ebua akɛ Ruben yeee fɔ, ni emu sane naa akɛ kooloo awuiyelɔ ko egbe Yosef.—1Mo 37:31-33.
MAY 11-17
NYƆŊMƆ WIEMƆ LƐ MLI JWETRII | 1 MOSE 38-39
Pɛimɔ Ŋmalɛi Lɛ Amli Jogbaŋŋ
it-2 555
Onan
(Onan) [aná gbɛ́i lɛ kɛjɛ wiemɔ ko ni shishi ji, “fɔmɔ hewalɛ; hewalɛ babaoo” lɛ mli].
Yuda binuu ni ji enyɔ nɔ ni ekɛ Kanaannyo ni atsɛɔ lɛ Shua lɛ biyoo fɔ. (1Mo 38:2-4; 1Kr 2:3) Onan nyɛmi nuu onukpa Er fee nɔ ko ni esaaa, ni Yehowa gbe lɛ yɛ no hewɔ. No sɛɛ lɛ, Yuda kɛɛ Onan ni efee nyɛmi nuu ŋa okulafo gbɛnaa nii lɛ he nii ehã Tamar, ni ji Er ŋa okulafo lɛ. Kɛ́ Onan fee Tamar gbɛnaa nii lɛ ehã lɛ ni amɛfɔ binuu lɛ, abuŋ lɛ akɛ Onan binuu, moŋ lɛ, abaabu lɛ akɛ Er kromɔbi, ni akɛ Er gboshinii lɛ baahã lɛ; shi kɛ́ Tamar fɔɔɔ binuu lɛ, no lɛ, akɛ Er gboshinii lɛ baahã Onan. Kɛ́ Onan kɛ Tamar ná bɔlɛ lɛ, “ejieɔ ehe nu lɛ eshwieɔ shikpɔŋ” koni ekawo Tamar hɔ. Jeee akɛ Onan kɛ enuutso shwɛɔ kɛyashiɔ ehe baa, moŋ lɛ, Biblia lɛ kɛɛ “kɛ́ ekɛ enyɛmi nuu lɛ ŋa lɛ ná bɔlɛ lɛ, ejieɔ ehe nu lɛ eshwieɔ shikpɔŋ.” Eeenyɛ efee akɛ, kɛ́ Onan kɛ Tamar miiná bɔlɛ ni ehe miiba lɛ, ejeɔ gbɛ ejieɔ ehe nu lɛ eshwieɔ shikpɔŋ, moŋ fe nɔ ni ebaahã ebote Tamar mli. Yehowa gbe Onan, jeee akɛni ekɛ enuutso shwɛɔ kɛyashiɔ ehe baa hewɔ, shi moŋ akɛni ebooo etsɛ toi, ehiɛ kɔ̃ enyɛmi nuu lɛ gboshinii anɔ, ni efee esha eshi Nyɔŋmɔ gbɛjianɔtoo ni ji gbalashihilɛ lɛ hewɔ. Be ni Yehowa gbe Onan lɛ, no mli lɛ, lɛ hu ebɛ bii.—1Mo 38:6-10; 46:12; 4Mo 26:19.
MAY 25-31
NYƆŊMƆ WIEMƆ LƐ MLI JWETRII | 1 MOSE 42-43
“Yosef Ye Ehe Nɔ Waa”
w15 5/1 13 kk. 5
“Ani Miji Nyɔŋmɔ?”
Ni Yosef hu? Eyoo enyɛmimɛi lɛ amrɔ nɔŋŋ! Kɛfata he lɛ, be ni ena ni enyɛmimɛi lɛ miikoto lɛ lɛ, ekai egbekɛbiiashi. Biblia lɛ tsɔɔ akɛ, “amrɔ lɛ, Yosef kai lamɔi” ní Yehowa hã ela be ni eji oblanyo lɛ. Lamɔi nɛɛ tsɔɔ akɛ, wɔsɛɛ lɛ, enyɛmimɛi lɛ baakoto lɛ—tamɔ amɛfeɔ yɛ be nɛɛ mli lɛ pɛpɛɛpɛ! (1 Mose 37:2, 5-9; 42:7, 9) Mɛni Yosef baafee? Ani ebaaloo amɛ atuu, aloo ebaatɔ owele?
w15 5/1 14 kk. 1
“Ani Miji Nyɔŋmɔ?”
Ekolɛ ebaawa akɛ obaayaje shihilɛ ni tamɔ nakai mli. Shi ŋmɛnɛ lɛ, béi kɛ mligbálamɔ yɛ wekui pii amli. Kɛ́ wɔkɛ shihilɛi ni tamɔ nakai kpe lɛ, ekolɛ wɔbaabo nɔ ni wɔtsui ni yeee emuu lɛ kɛɔ wɔ lɛ toi, ni wɔbaafee. Ebaahi waa akɛ wɔbaakase Yosef, ni wɔkwɛ akɛ te Nyɔŋmɔ baasumɔ ni wɔtsu sane lɛ he nii wɔhã tɛŋŋ. (Abɛi 14:12) Kaimɔ akɛ, eyɛ mli akɛ ehe miihia ni wɔhã toiŋjɔlɛ ahi wɔ kɛ wɔwekumɛi ateŋ moŋ, shi toiŋjɔlɛ ni baahi wɔ kɛ Yehowa kɛ e-Bi lɛ teŋ lɛ he miihia kwraa fe no.—Mateo 10:37.
w15 5/1 14 kk. 2
“Ani Miji Nyɔŋmɔ?”
Yosef fee nibii srɔtoi koni ekɛka enyɛmimɛi lɛ ekwɛ kɛji amɛtsake lo. Klɛŋklɛŋ lɛ, etsɔ wiemɔ shishitsɔɔlɔ ko nɔ ekɛ amɛ wie nyanyaanya akɛ amɛba ni amɛbakpá maŋ lɛ shi. Bɔ ni afee ni ehe amɛ eye akɛ amɛjeee shikpálɔi lɛ, amɛgba lɛ amɛweku lɛ he sane—ni amɛkɛɛ lɛ nɔ ko ni he hiaa waa po akɛ, amɛyɛ nyɛmi nuu gbekɛ ko yɛ shĩa. Yosef ye ehe nɔ koni ekajie ehenumɔi kpo. Ani enyɛmi gbekɛ lɛ yɛ wala mli lɛɛlɛŋ? Agbɛnɛ, Yosef na nɔ ni ebaafee. Ewie akɛ: “Enɛ ji nɔ ni akɛbaaka nyɛ akwɛ,” kɛkɛ ni ekɛɛ amɛ akɛ, esa akɛ ena amɛnyɛmi gbekɛ nɛɛ. Sɛɛ mli lɛ, ekɛɛ kɛ́ amɛteŋ mɔ kome baakpɛlɛ ni atsĩ enaa lɛ, no lɛ, ebaaŋmɛ amɛ gbɛ ni amɛya ni amɛyaŋɔ amɛnyɛmi gbekɛ lɛ kɛba.—1 Mose 42:9-20.
it-2 108 kk. 4
Yosef
Bɔ ni akɛ Yosef nyɛmimɛi hii lɛ ye hã lɛ hewɔ lɛ, amɛyasusu akɛ Nyɔŋmɔ miigbala amɛtoi yɛ hɔ̃ɔmɔ ni amɛhɔ̃ɔ Yosef afii komɛi ni tsɔ hiɛ ni eyatsɔ nyɔŋ lɛ hewɔ. Amɛwie amɛtɔmɔi lɛ ahe yɛ amɛnyɛmi nuu ni amɛyooko lɛ lolo lɛ hiɛ. Be ni Yosef nu amɛwiemɔi ni tsɔɔ akɛ amɛtsake amɛtsui lɛ, eyanyɛɛɛ ehenumɔi anɔ eye dɔŋŋ, ni eje amɛmasɛi ni eyafó. Ni be ni eku esɛɛ lɛ, ehã afĩ Simeon kɛyashi be ni amɛkɛ amɛnyɛmi gbekɛ lɛ baaba.—1Mo 42:21-24.
Pɛimɔ Ŋmalɛi Lɛ Amli Jogbaŋŋ
it-2 795
Ruben
Ana Ruben sui kpakpai lɛ ekomɛi be ni ekɔne enyɛmimɛi hii nɛɛhu lɛ ayiŋ koni amɛshɛ Yosef amɛfɔ̃ bu ni mli egbi mli, moŋ fe nɔ ni amɛbaagbe lɛ lɛ, ni ekɛɛ amɛ nakai kɛ yiŋtoo lɛ akɛ, ebaaku esɛɛ nigii ni ebajie Yosef kɛje bu lɛ mli. (1Mo 37:18-30) Nɔ ni fe afii 20 sɛɛ be ni akɛɛ ekɛ enyɛmimɛi nɛɛ eba Ejipt koni amɛbakpá shikpɔŋ lɛ shi lɛ, amɛyasusu akɛ enɛ jɛ sane fɔŋ ni amɛye Yosef lɛ hewɔ, shi Ruben kai amɛ akɛ, efataaa yiŋ ni amɛkpɛ akɛ amɛbaagbe Yosef lɛ he. (1Mo 42:9-14, 21, 22) Agbɛnɛ hu, be ni amɛbaaya Ejipt nɔ ni ji shii enyɔ nɔ, ni Yakob ekpɛlɛɛɛ akɛ Benyamin afata amɛhe lɛ, Ruben ji mɔ ni wie akɛ: “Kɛ́ mikɛ [Benyamin] ekuuu sɛɛ ebahãaa bo lɛ, no lɛ, gbee mi diɛŋtsɛ mibihii enyɔ lɛ.”—1Mo 42:37.