NIKASEMƆ 29
Gbee Su
JEEE nɔ ni akɛɔ lɛ pɛ náa mɛi anɔ hewalɛ waa, shi moŋ gbɛ ni atsɔɔ nɔ akɛɔ lɛ hu. Kɛ́ mɔ ko kɛ bo miiwie, ni egbee ŋɔɔ, hedɔɔ yɛ mli, naanyobɔɔ su yɛ mli, ni mlihilɛ yɛ mli lɛ, ani oboŋ lɛ toi jogbaŋŋ fe kɛji egbee yɛ nyãa loo enaa wa?
Sui ni asumɔɔ ni obaaná fɛɛ lɛ etsɔɔɔ akɛ gbee he nilelɔ ji bo. Ebaanyɛ ekɔ mɔ ko su hu he. Yɛ be mli ni mɔ ko yaa ehiɛ yɛ nilee kɛ Biblia mli anɔkwale lɛ kɛ nitsumɔ mli lɛ, anaa tsakemɔi lɛ faŋŋ yɛ ewiemɔ mli. Sui ni Nyɔŋmɔ gbeyeishemɔ yɔɔ mli tamɔ suɔmɔ, miishɛɛ, kɛ mlihilɛ jeɔ kpo yɛ egbee mli. (Gal. 5:22, 23) Kɛ́ esusu mɛi krokomɛi ahe yɛ anɔkwale mli lɛ, gbee ni ekɛwieɔ lɛ tsɔɔ. Kɛ́ shidaa baye huhuuhuwiemɔ mumɔ najiaŋ lɛ, ejeɔ kpo yɛ sane ni akɛɔ lɛ kɛ gbee ni akɛwieɔ lɛ mli. (Yaafo 3:39-42; 1 Tim. 1:12; Yuda 16) Kɛ́ onuuu wiemɔ ni awieɔ lɛ po shishi, ni mɔ kome gbee ni ekɛwieɔ lɛ jie hetsɔɔmɔ, mɔ he tsui ni anaaa, veveeve, kɛ keketee su kpo, ni mɔ kroko lɛ gbee ni ekɛwieɔ lɛ jie heshibaa, tsuishitoo, mlihilɛ, kɛ suɔmɔ su kpo lɛ, ewaŋ akɛ ooona srɔtofeemɔ lɛ.
Yɛ shihilɛi komɛi amli lɛ, ebaanyɛ eba akɛ gbee su ni ehiii lɛ jɛ hela ko ni fite mɔ lɛ sɛ̃ tso loo gbɔmɔtsoŋ naagba ni akɛfɔ lɛ. Ekolɛ shihilɛi ni tamɔ nɛkɛ lɛ baanyɛ afee nɔ ni naa wa aahu akɛ anyɛŋ ajaje fɛɛ kɛmɔ shi yɛ nibii agbɛjianɔtoo nɛɛ mli. Shi kɛlɛ, bei pii lɛ, kɛ́ okase bɔ ni akɛ wiemɔ sui lɛ fɛɛ tsuɔ nii jogbaŋŋ lɛ, ebaanyɛ eha owiemɔ aya hiɛ.
Klɛŋklɛŋ kwraa lɛ, ehe miihia ní onu shishi akɛ esoro bɔ ni mɔ fɛɛ mɔ gbee yɔɔ ha. Esaaa akɛ okɛfeɔ oti ni ma ohiɛ akɛ obaakase mɔ kroko gbee kɛ wiemɔ. Shi moŋ, ná nyɛmɔ ni bo diɛŋtsɛ ogbee yɔɔ akɛ ebaanyɛ efee ekpakpa lɛ, ní okɛ esui ni haa efeɔ srɔto lɛ atsu nii. Mɛni baanyɛ aye abua bo koni ofee enɛ? Nibii titrii enyɔ komɛi ni he hiaa yɛ..
Muu Jogbaŋŋ. Bɔni afee ni okɛ ogbee atsu nii ni sɛɛnamɔ aba he lɛ, kɔɔyɔɔ ní fá bɔ ni sa he baahia bo kɛ bɔ ni obaamu jogbaŋŋ hu. Kɛ́ enɛɛmɛi bɛ lɛ, hewalɛ ehiŋ gbee ni okɛbaawie lɛ mli, ni ogbee baakpokpo.
Fluflai lɛ fã ni da fe fɛɛ lɛ bɛ tsitsi lɛ ŋwɛigbɛ; nɛkɛ he nɛɛ efee tamɔ nɔ ni eda yɛ wui ni yɔɔ kɔ̃ɔji lɛ anɔ lɛ hewɔ. Shi moŋ, flufla lɛ lɛɛ yɛ fã ni kã musuŋ kotoku lɛ teŋ lɛ ŋwɛigbɛ nɔŋŋ. Akɛni akɛ fã ni kã musuŋ kotoku lɛ teŋ lɛ etsa shishigbɛ ŋmawu lɛ hewɔ lɛ, ekãa tsitsi lɛ kɛ musuŋ kotoku lɛ teŋ.
Kɛ́ omu ni ogbala kɔɔyɔɔ owo oflufla lɛ fã ni yɔɔ ŋwɛigbɛ lɛ pɛ mli lɛ, no lɛ etsɛŋ ni omumɔ naa baata. Hewalɛ ehiŋ gbee ni okɛwieɔ lɛ mli, ni etsɛŋ ni ebaatɔ bo. Bɔni afee ni onyɛ omu jogbaŋŋ lɛ, ehe miihia ni ota shi loo odamɔ shi jaŋŋ ni okadɔ omli. Kɛ́ oogbala kɔɔyɔɔ owo omli ni okɛje wiemɔ shishi lɛ, bɔɔ mɔdɛŋ waa akɛ olɛɛɛ otsitsi lɛ ŋwɛigbɛ pɛ. Klɛŋklɛŋ lɛ, gbalamɔ kɔɔyɔɔ owo ofluflai lɛ amli yɛ shishigbɛ. Kɛ́ fã nɛɛ yi lɛ, oŋmawui ní yɔɔ shishigbɛ lɛ amli baalɛɛ biɛ kɛ biɛ. Yɛ nakai beaŋ nɔŋŋ lɛ, fã ni kã musuŋ kotoku lɛ teŋ lɛ baatsi kɛya shishi, ni ebaatsi musu lɛ kɛ mlinii lɛ blɛoo kɛya afã ni eyaye najiaŋ, ni ebaaha ona akɛ hɛfiinii loo atade ko ni owo lɛ miika omusu. Shi fluflai lɛ bɛ jɛmɛ; amɛyɛ ŋmawu tsei lɛ amli. Kɛ́ oosumɔ ni okɛ ohe afee nɔkwɛmɔnɔ lɛ, okɛ onine afɔ̃ oshishigbɛ ŋmawu tsei lɛ anɔ biɛ kɛ biɛ. Agbɛnɛ muu waa. Kɛ́ oomu jogbaŋŋ lɛ, omiaŋ omusuŋ owoŋ mli ni owo okɔɔ̃ji anɔ. Yɛ no najiaŋ lɛ, obaanu he akɛ oŋmawui lɛ yaa ŋwɛi ni ebaa shi blɛoo.
No sɛɛ lɛ, tsu bɔ ni omuɔ ohaa lɛ he nii. Kaaha kɔɔyɔɔ lɛ miije kpo mra ni okɛmiifite gbalamɔ ni ogblaa owoɔ omli lɛ. Jiemɔ kɛjɛ omli fiofio. Kaatsi osɛ̃ŋ ni okɛmiitsi naa. Nɔ ni etsɛŋ ni baajɛ mli kɛba ji akɛ ogbee baagbɛɛ tamɔ mɔ ko ni miikɛ̃ ehe loo eeebolɔ waa. Nɔnyɛɛ ni jɛ musuŋ faji lɛ amli lɛ (kɛ faji ni jɛ ŋmawui lɛ amli lɛ) jieɔ kɔɔyɔɔ lɛ, yɛ be mli ni fã ni kã musuŋ kotoku lɛ teŋ lɛ náa bɔ ni eyaa oyayaayai lɛ nɔ hewalɛ..
Taakɛ bɔ ni atsɔɔ foidalɔ bɔ ni adaa foi ahaa lɛ, nakai wielɔ ko baanyɛ amu jogbaŋŋ kɛtsɔ hesaamɔ nɔ. Damɔ shi jaŋŋ, kaadɔ omli, muu bɔni afee ni ogbala kɔɔyɔɔ owo oshishigbɛ flufla lɛ mli, ni ojie kɔɔyɔɔ lɛ fiofio yɛ be mli ni okaneɔ nɔ fɛɛ nɔ blɛoo bɔ ni ooonyɛ lɛ. Agbɛnɛ yaa nɔ ni okane nii waa yɛ be mli ni omuɔ yɛ nakai gbɛ nɔ nɔŋŋ lɛ.
Gbɔjɔmɔ Ohe. Nɔ kroko hu ni he hiaa waa kɛha gbee kpakpa ji enɛ—gbɔjɔmɔ ohe! Hiɛyaa ni ooona yɛ kasemɔ ni oookase bɔ ni agbɔjɔɔ he beni awieɔ lɛ baaha onaa akpɛ ohe. Esa akɛ jwɛŋmɔ lɛ kɛ gbɔmɔtso muu lɛ fɛɛ lɛ agbɔjɔ amɛhe, ejaakɛ kɛ́ ojwɛŋmɔ fee basaa lɛ, ehaa ohe hiaa bo.
Ha jwɛŋmɔ lɛ he ajɔ lɛ kɛtsɔ jwɛŋmɔ kpakpa ni ooona yɛ otoibolɔi lɛ ahe lɛ nɔ. Kɛ́ mɛnɛɛmɛi ji mɛi ni okɛkpeɔ yɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli lɛ, no lɛ kaimɔ akɛ kɛ́ nyɔji fioo pɛ okɛkase Biblia lɛ po lɛ, ole nibii ni jara wa ni kɔɔ Yehowa yiŋtoi ahe lɛ, ni obaanyɛ ogba amɛ. Ni ooya amɛŋɔɔ ejaakɛ yelikɛbuamɔ he miihia amɛ, kɛji amɛle loo amɛleee. Yɛ gbɛ kroko nɔ lɛ, kɛ́ oowie yɛ Maŋtsɛyeli Asa lɛ nɔ lɛ, no lɛ mɛi ni owieɔ otsɔɔ lɛ ateŋ mɛi babaoo ji Yehowa webii. Onanemɛi ji amɛ, ni amɛmiisumɔ ni oye omanye. Wielɔ ko bɛ shikpɔŋ nɔ ni náa toibolɔi ni sumɔɔ mɔ ni yɔɔ naanyobɔɔ su taakɛ wɔnáa be fɛɛ be lɛ.
Gbɔjɔmɔ faji ni yɔɔ osɛ̃ mli lɛ kɛtsɔ ojwɛŋmɔ ni ooogbala kɛba nakai faji lɛ anɔ lɛ nɔ koni obɔ mɔdɛŋ waa ni oha eba shi. Kaimɔ akɛ osɛ̃kpãai lɛ gbɛɛɔ kɛji kɔɔyɔɔ tsɔ mli. Gbee lɛ tsakeɔ yɛ be mli ni sɛ̃ faji lɛ amli waa loo emli gbɔjɔɔ lɛ, taakɛ bɔ ni kpãa saŋku ni atswaa kɛ nine lɛ tsakeɔ be mli ni amia mli loo agbɔjɔ mli lɛ. Kɛ́ ogbɔjɔ osɛ̃kpãa lɛ mli lɛ, ehaa ogbee baa shi. Gbɔjɔmɔ ni ooogbɔjɔ sɛ̃ mli faji lɛ hu yeɔ ebuaa ni ogugɔŋ fɔji lɛ gbeleɔ, ni enɛ baaná bɔ ni ogbee su yɔɔ lɛ nɔ hewalɛ.
Gbɔjɔmɔ ogbɔmɔtso muu lɛ fɛɛ—onakutsei, oniji, okɔ̃ji, kɛ okuɛ. Enɛ baaye ebua ni ona gbee ni mli tse ni he hiaa koni okɛwie jogbaŋŋ. Gbee ni mli tse lɛ baa be mli ni gbɔmɔtso muu fɛɛ lɛ yeɔ ebuaa ni gbee lɛ agbɛɛ lɛ, shi hejaramɔ nyɛɔ etsiɔ enɛ naa. Gbee gbɛɛmɔ, ni jɛɔ sɛ̃ tso lɛ mli lɛ egbɛɛɛ yɛ gugɔŋ fɔji lɛ amli pɛ, shi moŋ egbɛɛɔ yɛ wui ni yɔɔ tsitsi lɛ mli, nyanyɔji lɛ amli, naabu lɛ, kɛ gugɔ lɛ hu mli. Enɛɛmɛi fɛɛ baanyɛ aye abua ni gbee mli atse jogbaŋŋ. Kɛ́ okɛ nɔ ko ni tsii fɔ adeka ni haa saŋku gbɛɛɔ nɔ lɛ, egbɛɛmɔ lɛ naa baaba shi; kɛ́ emli baatse jogbaŋŋ lɛ, no lɛ esa akɛ aha adeka lɛ agbɛɛ ni nɔ ko kaaa nɔ. Nakai nɔŋŋ etamɔ yɛ ogbɔmɔtso wui, ni ofaji lɛ kpɛtɛ he gbagbalii lɛ. Kɛ́ gbee lɛ mli tse lɛ, obaanyɛ otsake mli koni okɛ henumɔ wiemɔi awo mli ni emli aka shi faŋŋ. Obaanyɛ owie yɛ toibolɔi babaoo ahiɛ ni obolɔŋ bɔ ni osɛ̃ baawa ohe.