Sanebimɔi Ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ
◼ Mɛni ji “Yona okadi lɛ” ni atsi ta yɛ Mateo 16:4 lɛ?
Yɛ okadi ni Farisifoi kɛ Sadukifoi lɛ bi lɛ lɛ hetoohamɔ mli lɛ, Yesu kɛɛ akɛ: “Yinɔbii fɔji kɛ gbalafitelɔi miitao okadi, shi ahaŋ amɛ okadi ko akɛ ja gbalɔ Yona okadi lɛ.”—Mateo 16:1-4.
Eka shi faŋŋ akɛ nɛkɛ jamɔ mli hiɛnyiɛlɔi nɛɛ miitao okadi ko ni amɛbaana ni baajɛ ŋwɛi dani amɛkpɛlɛ nɔ akɛ Yesu ji Mesia lɛ, ni amɛkɛ amɛgbɛkpamɔ nɛɛ edamɔ shishinumɔ ni ejaaa ni amɛyɔɔ yɛ Daniel 7:13, 14 he lɛ nɔ. Amɛbi ni Mesia lɛ aha amɛna nibii ni amɛkpɛ amɛyiŋ yɛ he akɛ esa akɛ amɛna lɛ, ni amɛku amɛhiɛ amɛshwie naakpɛɛ nibii ni Yesu feɔ ni etsɔɔ lɛ nɔ. (Yohane 4:25-29, 42; 7:31; 9:30-33) No hewɔ lɛ Yesu kɛɛ Farisifoi kɛ Sadukifoi lɛ akɛ “okadi” kome pɛ ni baafata he ji “Yona okadi lɛ.”
No mli lɛ Yesu etsɔ hiɛ nyɔji pii etsi “Yona okadi” lɛ ta momo. Belɛ nɔ ni ekɛfata he lɛ baanyɛ aye abua wɔ ni wɔnu esane lɛ shishi: “Ejaakɛ bɔ ni Yona ye shwaneshwane kɛ nyɔɔŋnyɔɔŋ gbii etɛ yɛ ŋshɔŋloo kpeteŋkpele lɛ musuŋ lɛ, nakai gbɔmɔ bi lɛ aaaye shwaneshwane kɛ nyɔɔŋnyɔɔŋ gbii etɛ yɛ shikpɔŋ lɛ tsui mli.”—Mateo 12:38:40
Eshishinumɔ ji akɛ, Yona yɛ Sheol, aloo gbonyobu mli, yɛ be mli ni eyɔɔ ŋshɔŋloo kpeteŋkpele lɛ ni mi lɛ lɛ musuŋ lɛ. (Yona 2:1, 2) Kɛkɛ ni eje kpo, tamɔ nɔ ni átee lɛ shi, koni ebatsa egbalɛ nitsumɔ lɛ nɔ yɛ Ninive. Nakai ebaaba yɛ Yesu gbɛfaŋ, shi yɛ gbɛ ni yɔɔ naakpɛɛ babaoo nɔ.
Yesu gba akɛ ebaagbo ni ebaate shi kɛjɛ gbohii ateŋ yɛ gbi ni ji etɛ lɛ nɔ. (Mateo 16:21; 20:17-19; Yohane 2:19-21) Beni Yesu te shi diɛŋtsɛ kɛjɛ gbohii ateŋ yɛ gbi ni ji etɛ lɛ nɔ lɛ, ekaselɔi lɛ kai nɔ ni ekɛɛ lɛ, ni enɛ waje hemɔkɛyeli ni amɛyɔɔ yɛ emli lɛ. (Yohane 2: 22; 1 Korintobii 15:3-8) Yudafoi osɔfoi lɛ ekomɛi po ni kase “Yona okadi” lɛ he sane ni amɛnu Kristofoi asane lɛ shishi lɛ —“ateŋ mɛi pii boɔ hemɔkɛyeli lɛ toi.” (Bɔfoi lɛ Asaji 6:7) Shi eka shi faŋŋ akɛ amɛyi faaa. Yudafoi ahiɛnyiɛlɔi lɛ ni Yesu naakpɛɛ nitsumɔi kɛ etsɔɔmɔi lɛ esaaa amɛhiɛ beni eyɔɔ shikpɔŋ nɔ yɛ amɛteŋ lɛ tee nɔ amɛmɔ jwɛŋmɔ ni amɛhiɛ lɛ nɔŋŋ mli. Amɛkpoo “Yona okadi lɛ,” Yesu shitee kɛmiijɛ gbohii ateŋ yɛ gbi ni ji etɛ lɛ nɔ lɛ.
August Daa Gbi Ŋmalɛ
(Kɛ́ ootao ona bɔ ni saji nɛɛ ji diɛŋtsɛ lɛ, no lɛ kwɛmɔ wolo lɛ mli)