Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w85 6/1 bf. 20-25
  • “Ni Miitiu Oti Lɛ”

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • “Ni Miitiu Oti Lɛ”
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1985
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • Jwɛŋmɔ Ni Ja Lɛ
  • Wɔ Sɔɔmɔ Lɛ, Yɛ Nibii Amli Ni Wa Lɛ Fɛɛ Sɛɛ
  • Gbɛtsii Nii Ni Aaaye Nɔ Kunim
  • Yaa Nɔ Kɛyashɛ Oti Lɛ He!
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1990
  • Sanebimɔi ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1996
  • Jiemɔ Kristo Jwɛŋmɔŋ Su lɛ Kpo
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2000
  • Kasemɔ Paulo Nɔkwɛmɔnɔ Lɛ Koni Onyɛ Oya Hiɛ Yɛ Anɔkwale Lɛ Mli
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2008
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1985
w85 6/1 bf. 20-25

“Ni Miitiu Oti Lɛ”

“Nii ni yɔɔ sɛɛgbɛ lɛ miijie mihiɛ yɛ nɔ, shi nii ni yɔɔ hiɛgbɛ Iɛ ahe moŋ mipeleɔ, ni miitiu oti lɛ.”​—FILIPIBII 3:​13, 14.

1, 2. (a.) Te fee tɛŋŋ ni Saul ni jɛ Tarso lɛ nine shɛ nitsumɔ nɔ yɛ sɔɔmɔ lɛ mli, ni mɛni ji no? (b) Te efee enii eha tɛŋŋ yɛ nitsumɔ ni akɛwo edɛŋ nɛɛ hewɔ?

1 BENI Saul ni jɛ Tarso lɛ nyiɛ gbɛ kɛyaa Damasko kɛ yiŋtoo akɛ eeya ni eyawa Kristofoi lɛ ayi lɛ, la ko jɛ ŋwɛi kpɛ́ kɛbɔle lɛ, ni enu gbee ko miikɛɛ akɛ: “Saul, Saul, mɛɛba owaami yi? Ni ekɛɛ: Bo namɔ, Nuŋtsɔ? Shi Nuŋtsɔ lɛ kɛɛ: Miji Yesu, mɔ ni owaa lɛ yi lɛ. . . . Tee shi ni oya ma lɛŋ ni aaatsɔɔo no ni sa akɛ ofee.”​—Bɔfoi lɛ Asaji 9:​3-6.

2 Mɛni hewɔ Yesu kɛ niiashikpamɔ ni tamɔ nɛkɛ ha Saul ni jɛ Tarso lɛ? Yesu tsɔɔ enɛ mli eha kaselɔ Anania: “Mɔ nɛɛ [Saul] ji midɛŋdade ni ahala aha mi, koni ehiɛ migbɛi lɛ kɛya jeŋmaji kɛ maŋtsɛmɛi kɛ Israelbii lɛ hu ahiɛ.” Anania kɛ toiboo tee, ni ekɛ eniji yashwie Saul nɔ ni ekɛɛ: “Nuŋtsɔ Yesu, mɔ ni jie ehe kpo etsɔɔɔ beni obaa yɛ gbɛ lɛ nɔ lɛ, tsu mi oŋɔɔ, bɔni afee ni ona nii ekoŋŋ ni oyi obɔ kɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ.” (Bɔfoi lɛ Asaji 9:​15, 17) Beni ena nii ekoŋŋ pɛ kɛkɛ ni abaptisi lɛ ni eje shishi ekɛ ehe bɔ Kristofoi asafo lɛ ni yɔɔ Damasko lɛ he. Agbɛnɛ, ní abaptisi Iɛ akɛ Kristofonyo sɔɔlɔ nɛɛ, ekɛ ehe wo sanekpakpa lɛ ni kɔɔ Yesu, Nyɔŋmɔ Bi lɛ he lɛ shiɛmɔ mli yɛ ekaa naa yɛ Yudafoi lɛ ateŋ.​—Bɔfoi Iɛ Asaji 9:​20-22.

3, 4. (a) Te Paulo susu bɔ ni esɔɔmɔ Lɛ jara wa ha lɛ he eha tɛŋŋ? (b) Subaŋ ni Paulo jie lɛ kpo lɛ yɛ sɔrɔto yɛ nɔ ni asafo ni yɔɔ Efeso lɛ jie lɛ kpo lɛ he yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

3 Ale nɛkɛ sɔɔlɔ ekãalɔ nɛɛ jogbaŋŋ akɛ bɔfo Paulo. Ewieɔ esɔɔmɔ nitsumɔ,lɛ kɛ duromɔ ni esaaa lɛ ni ájie lɛ kpo atsɔɔ lɛ lɛ he yɛ be fɛɛ mli. “Miida wɔ-Nuŋtsɔ Kristo Yesu ni womi hewalɛ lɛ shi, akɛ ebumi anɔkwafo ni eŋɔmi ewo sɔɔmɔ lɛ mli, mi ni tsutsu lɛ miji susubɔlɔ kɛ yiwalɔ kɛ mɛi aniseniianifeelɔ; shi kɛlɛ ana mi mɔbɔ, ejaakɛ mileee ni mifee, yɛ he ni miheee miyeee mli.” (1 Timoteo 1:​12-14) Hɛɛ, ebuɔ sɔɔmɔ nitsumɔ ni akɛwo edɛŋ lɛ waa.​—Romabii 11:​13; 2 Korintobii 4:⁠7.

4 Paulo wiemɔi ni tamɔ nɛkɛ lɛ tsɔɔ bɔ ni ebuɔ sɔɔmɔ lɛ ni ekɛ ehe wo mli akɛ eshihilɛ mli nitsumɔ yɛ be fɛɛ mli lɛ ehaa. Eboteee shihilɛ ko ni be ko lɛ eyɔɔ Efeso asafo lɛ mli lɛ mli, nɔ ni ha Yesu wie nɛkɛ yɛ amɛhe lɛ: “Shi kɛlɛ mikɛo yɛ sane ko, no ji akɛ oŋmɛɛ oklɛŋklɛŋ suɔmɔ lɛ he” lɛ. (Kpojiemɔ 2:⁠4) Shi moŋ, Paulo kɛ oti ni etiuɔ lɛ ma ehiɛ ni etee nɔ emɔ ekãa kɛ miishɛɛ ni eyɔɔ kɛha sɔɔmɔ lɛ ni enine shɛ nɔ kɛjɛ shishijee yɛ Damasko lɛ mli.

5. Yɛ be mli ni wɔsɔmɔ Yehowa afii pii asɛɛ lɛ,te wɔɔfee tɛŋŋ wɔwo mɛi krokomɛi ahewalɛ?

5 Yɛ beni etee nɔ efee Kristofonyo sɔɔlɔ anɔkwafo afii nyɔŋmai abɔ lɛ, Paulo kɛ lɛ diɛŋtsɛ etsutsu shihilɛ kɛ eniiashikpamɔi wo enanemɛi sɔɔlɔi ni yɔɔ Filipi asafo lɛ mli lɛ hewalɛ koni amɛnijiaŋ akaje wui. Ani onako akɛ yɛ bei komɛi amli lɛ eyɛ naakpɛɛ kɛ miishɛɛ akɛ ooonu bɔ ni fee ni mɛi komɛi bale anɔkwale lɛ ni amɛbatsɔmɔ sɔɔlɔi lɛ? No hewɔ lɛ ani bo hu owoɔ mɛi krokomɛi ahewalɛ kɛtsɔɔ bo diɛŋtsɛ oyinɔsane kɛ nii ashikpamɔ kɛ afii abɔ ni okɛsɔmɔ yɛ anɔkwayeli mli akɛ Kristofonyo sɔɔlɔ ni ojɔɔ ohe nɔ lɛ nɔ?

6. Mɛni ji Paulo shihilɛ akɛ Yudanyo lɛ?

6 Paulo baanyɛ etsɔ wolo ni eŋma Filipibii lɛ nɔ ekɛɛ akɛ eji mɔ ni hi shi diɛŋtsɛ akɛ Yudanyo. Ekɛɛ akɛ: “Kɛ efeɔ mɔ ko akɛ eyɛ nɔ ko ni eŋɔɔ ehiɛ efɔɔ nɔ yɛ heloo gbɛfaŋ lɛ, minɔ̃ fe: Gbi ni ji gbi kpaanyɔ lɛ nɔ afomi ketia, Israel fɔmɔ kɛ Benyamin akutso lɛŋ nyo ji mi, Hebrinyo mli Hebrinyo, ni mla lɛ naa lɛ Farisinyo hu, mɔdɛŋbɔɔ gbɛfaŋ lɛ, asafo lɛ yiwalɔ ji mi, ni mla mli jalɛ gbɛfaŋ lɛ, mihe bɛ shwamɔ ko.”​—Filipibii 3:​4-6.

7. Mɛni hewɔ Paulo shi nakai nibii lɛ yɛ esɛɛ lɛ, ni mɛni ji nɔ ni enine shɛ nɔ yɛ nakai feemɔ mli?

7 Yɛ etsutsu shihilɛ nɛɛ hewɔ lɛ kulɛ Paulo baanyɛ aná heloo gbɛfaŋ nibii amli sɛɛnamɔi babaoo yɛ Yudafoi lɛ ni ekɛ amɛ bɔɔ lɛ hewɔ. Shi, etee nɔ ekɛɛ akɛ: “Shi kɛlɛ nii ni ji sɛɛnamɔ ha mi sa lɛ, mibu nomɛi laajemɔ nii yɛ Kristo hewɔ. Shi lɛlɛŋ akɛ mibuɔ fɛɛ laajemɔ nii yɛ Kristo Yesu, mi-Nuŋtsɔ lɛ he nilee ni fe fɛɛ lɛ hewɔ, lɛ ehewɔ ni nii fɛɛ ebɔmi, ni mibuɔ amɛ akɛ tumo nɔ nii, . . . ni male lɛ kɛ eshitee lɛ hewalɛ lɛ kɛ emanehului lɛ amli naanyobɔɔ lɛ, ni matamɔ lɛ yɛ egbele lɛ gbɛfaŋ; akɛ aleee nɔ̃ minine aaashɛ [klɛŋklɛŋ] gbohiiashitee lɛ nɔ lo.” (Filipibii 3:​7-11) Enɛɛmɛi ji wiemɔi ni tsɔɔ hemɔkɛyeli ni yeɔ emuu ni eyɔɔ yɛ Kristo Yesu kɛ gbɛjianɔ ni Yehowa Nyɔŋmɔ eto lɛ mli. Ani otamɔ Paulo ni osumɔɔɔ ni oŋmɛ gbɛ ni gbɛihemɔ aloo ninamɔ aye oshihilɛ nɔ?

Jwɛŋmɔ Ni Ja Lɛ

8. (a) Yɛ be mli ni ekɛ be kakadaŋŋ etsu nii yɛ sɔɔmɔ lɛ mli lɛ, mɛni ji nɔ ni Paulo wie yɛ oti ni ma ehiɛ lɛ he? (b) Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ Paulo wiemɔi ni yɔɔ 1 Korintobii 9:​24-27 lɛ baanyɛ afee anɔkwale yɛ wɔgbɛfaŋ?

8 Beni Paulo esɔmɔ Nyɔŋmɔ afii nyɔŋmai abɔ ko lɛ, ani ebaanyɛ eŋmɛɛ oti ni ma ehiɛ ni etiuɔ lɛ he loi Eŋma eyaha Filipibii lɛ akɛ: “Anyɛmimɛi, mibuuu mihe akɛ minine eshɛ nɔ, shi nɔ̃ kome kɛkɛ: Nii ni yɔɔ sɛɛgbɛ lɛ miijie mihiɛ yɛ nɔ, shi nii ni yɔɔ hiɛ gbɛ lɛ ahe moŋ mipeleɔ, ni miitiu oti lɛ kɛyashɛ Nyɔŋmɔ tsɛmɔ ni jɛ ŋwɛi yɛ Kristo Yesu mli lɛ he jweremɔ nɔ lɛ he.” (Filipibii 3:​13, 14) Eji mɔ ni ale lɛ akɛ etsu nitsumɔ kpakpa yɛ Kristofoi asɔɔmɔ lɛ mli ni eŋmɛ etsui shi yɛ nibii pii amli, ni yɛ be mli ni awo lɛ tsuŋ yɛ Roma lɛ eŋma nɛkɛ wiemɔ nɛɛ eyaha Filipibii lɛ, ni kɛlɛ esɔɔmɔ lɛ bako naagbee. Kɛji akɛ enine baashɛ jweremɔ nɔ ni yɔɔ kɛha mɛi ni sɔmɔɔ yɛ klɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli Kristofoi asafo lɛ mli, ni ji “Nyɔŋmɔ tsɛmɔ ni jɛ ŋwɛi yɛ Kristo Yesu mli” lɛ nɔ lɛ, belɛ esa akɛ eya nɔ etiu oti nɛɛ. Enɛ ji jwɛŋmɔ ni ja ni Kristofoi ni amɛdara yɛ mumɔŋ lɛ fɛɛ hiɛ, kɛji akɛ mɔ lɛ hiɛnɔkamɔ ji wɔsɛɛ be wala yɛ ŋwɛi aloo shikpɔŋ nɔ. Wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ baafee jogbaŋŋ akɛ wɔɔpɛi wɔ diɛŋtsɛ wɔshidaamɔ kɛ gbɛ ni wɔtsɔɔ nɔ wɔsusuɔ nii ahe lɛ mli koni wɔkwɛ akɛ ani wɔhiɛ sɔɔ sɔɔmɔ lɛ ni akɛwo wɔdɛŋ yɛ Nyɔŋmɔ gbɛjianɔtoo lɛ shishi lɛ jogbaŋŋ lo.

9. Mɛɛ jwɛŋmɔ ni tsɔɔ akɛ wɔdara yɛ mumɔŋ wɔbaanyɛ wɔna?

9 Paulo tsɔɔ nɔ ni ji Kristofoi ni amɛdara lɛ asusumɔ, akɛ: “No hewɔ lɛ, belɛ nyɛhaa wɔteŋ mɛi abɔ ni wɔdara lɛ wɔna jwɛŋmɔ ni tamɔ nɛkɛ; ni kɛ nyɛjwɛŋɔ nɔ kroko yɛ gbɛ ko nɔ lɛ, Nyɔŋmɔ baajie jwɛŋmɔ ni wɔwie he nɛɛ kpo atsɔɔ nyɛ.” (Filipibii 3:15) Kristofonyo ni eda yɛ mumɔŋ lɛ subaŋ yeɔ omanye. Nɔ ni kɔɔ enɛ he ji Kristo Yesu, ni gbe eshikpɔŋ nɔ sɔɔmɔ lɛ naa yɛ omanyeyeli mli lɛ sɛɛnyiɛmɔ pɛpɛɛpɛ. Yesu nyɛ esɔle eha e-Tsɛ lɛ akɛ: “Mi lɛ miwo ohiɛ nyam yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ, akɛ ni nitsumɔ lɛ ni oŋɔha mi tsumɔ lɛ, migbe naa lɛ. Ni agbɛnɛ, Ataa, ŋɔɔ anunyam ni miyɔɔ yɛ oŋɔɔ dani je lɛ yɔɔ lɛ owo mihiɛ nyam.”​—Yohane 17:​4, 5

10. Mɛni hu abaanyɛ awie yɛ jwɛŋmɔ ni ekaaa ni Kristo yɔɔ yɛ Yehowa sɔɔmɔ he lɛ he?

10 Kɛ wɔbaasa Yehowa Nyɔŋmɔ hiɛ, ni yɛ nɛkɛ gbɛ nɔ lɛ wɔnine baashɛ naanɔ wala he jweremɔ nɔ lɛ nɔ lɛ, belɛ esa akɛ wɔna jwɛŋmɔ ni Kristo Yesu jie lɛ kpo lɛ eko. Akɛni ele enɛ hewɔ lɛ Paulo kpa fai akɛ: “Nɔ ni Kristo Yesu hu jwɛŋ lɛ, no nɔŋŋ nyɛjwɛŋa yɛ nyɛmli, mɔ ni Nyɔŋmɔ su lɛŋ eyɔɔ moŋ, shi ebuuu egbɔ ni ekɛ Nyɔŋmɔ ye lɛ akɛ nihaa nii; shi moŋ ejie yɛ ehe efɔ shi, ni eŋɔ tsulɔ su efɔ enɔ, etsɔ tamɔ gbɔmɔ, ni eshihilɛ gbɛfaŋ hu ana lɛ taakɛ gbɔmɔ; eba ehe shi ni ebo toi kɛtee gbele mli, kɛtee sɛŋmɔtso nɔ gbele mli tete. Enɛ hewɔ hu ni Nyɔŋmɔ wo enɔ gojoo, ni eduro lɛ gbɛi ni ta gbɛi fɛɛ gbɛi nɔ.” (Filipibii 2:​5-9) Mɛɛ subaŋ ni yɔɔ naakpɛɛ po Yesu yɔɔ nɛkɛ! Ani wɔbaanyɛ wɔkase lɛ? Heshibaa mli ni wɔtaoɔ akɛ wɔfee Nyɔŋmɔ suɔmɔnaa nii yɛ lɛ kɛ jɔɔmɔi baa yɛ be fɛɛ mli. Kɛ atsu sɔɔmɔ nitsumɔ ko he nii lɛ, ekpakpa jɛɔ mli baa.

11. Mɛni ji nɔ ni esa akɛ mɛi ni he wa ni amɛdara yɛ mumɔŋ lɛ afee?

11 Yɛ nɔ ni Paulo ŋma lɛ hewɔ lɛ, eka shi faŋŋ akɛ mɛi komɛi yɛ Filipibii asafo lɛ mli ni esa akɛ amɛbɔ mɔdɛŋ ni amɛshɛ Kristofoi adalɛ yɛ subaŋ mli lɛ he. Paulo ŋɔ hegbɛ lɛ koni ekɛwo amɛ hewalɛ ni eye ebua amɛ. Asafoi pii yɛ ŋmɛnɛ ni mɛi ni yɔɔ mli lɛ ateŋ mɛi komɛi hiɛ hemɔkɛyeli ni mli wa, ni mɛi komɛi hu yɛ gbɔjɔmɔi komɛi. No hewɔ lɛ esa akɛ mɛi ni he wa tamɔ Paulo lɛ awo mɛi krokomɛi ahewalɛ. Kristo Yesu fee babaoo ni ekɛwaje mɛi ni yɔɔ mumɔŋ hiamɔ nii komɛi lɛ, ni ekɛto okadi koni Kristofoi anyiɛ sɛɛ. “Shi wɔ mɛi ni wɔyɔɔ hewalɛ lɛ, esa akɛ wɔkpeeɔ mɛi ni bɛ hewalɛ lɛ kɛ amɛgbɔjɔmɔi lɛ, ni wɔhe akasa wɔ diɛŋtsɛ wɔhiɛ. Wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ asa enaanyo hiɛ, koni ahi aha lɛ ni enane amɔ shi. Shi tsuishiŋmɛɛ kɛ miishɛjemɔ Nyɔŋmɔ lɛ aha nyɛna jwɛŋmɔ kome yɛ nyɛteŋ tamɔ Kristo Yesu; koni nyɛkɛ jwɛŋmɔ kome kɛ naabu kome awo Nyɔŋmɔ kɛ wɔ-Nuŋtsɔ Yesu Kristo tsɛ lɛ hiɛ nyam.”​—Romabii 15:​1, 2, 5, 6.

12. Mɛni ji jwɛŋmɔ ni esa akɛ wɔna yɛ jweremɔ nɔ ni Nyɔŋmɔ kɛbaaha lɛ he?

12 Yɛ be mli ni Paulo woɔ Romabii lɛ ahemɔkɛyeli hewalɛ lɛ, etsɔɔ amɛ akɛ: “Nyɔŋmɔ duromɔ keenɔ̃ lɛ naanɔ walaŋ, yɛ Kristo Yesu, wɔ-Nuŋtsɔ lɛ mli.” (Romabii 6:23) Yesu hu wie babaoo yɛ naanɔ wala he yɛ esɔɔmɔ be lɛ mli. Eji naakpɛɛ nyɔmɔwoo ko ni Nyɔŋmɔ kɛhaa etsuji. Nyɔŋmɔ miisumɔ ni etsuji lɛ aha amɛhiɛ ahi jweremɔ nɔ lɛ nɔ, ejaakɛ enɛ kanyaa amɛ koni amɛye anɔkwale. Kɛ wɔfee nakai lɛ belɛ wɔmiitsɔɔ hemɔkɛyeli ni mli wa yɛ eshiwooi Iɛ amli. Wɔnaa hegbɛ yɛ wɔ Kristofoi akpeei ashishi wɔwieɔ shii abɔ yɛ nyɔmɔwoo ni Yehowa kɛhaa enɔkwafoi lɛ he.

Wɔ Sɔɔmɔ Lɛ, Yɛ Nibii Amli Ni Wa Lɛ Fɛɛ Sɛɛ

13. Mɛni ji gbɛfaŋnɔ ni Ŋmalɛ lɛ tsuɔ yɛ jwɛŋmɔ ni ja ni wɔbaaná lɛ he?

13 Wɔ nii ahesusumɔ ni ja aloo jwɛŋmɔ ni ja ni wɔɔna lɛ baafee nɔ ko ni he yɔɔ sɛɛnamɔ babaoo aha wɔ yɛ be mli ni wɔtsuɔ wɔsɔɔmɔ lɛ he nii yɛ naagbee be nɛɛ mli lɛ. Eyɛ mli akɛ mɛi komɛi baalaaje suɔmɔ ni amɛyɔɔ tsutsu lɛ moŋ, shi eba akɛ wɔɔtswa wɔfai shi akɛ enɛ baŋ lɛ nakai kɔkɔɔkɔ yɛ wɔgbɛfaŋ Ŋmalɛi lɛ diɛŋtsɛ yeɔ buaa yɛ enɛ mli. (Romabii 15:⁠4) Wɔnaa hiɛnɔkamɔ kɛtsɔɔ amɛkasemɔ mli. Ani odaa Yehowa shi waa yɛ Ŋmalɛi lɛ ahewɔ, yɛ nibii pii ni aŋmala ashwie shi yɛ mli ni kɔɔ Nyɔŋmɔ tsuji anɔkwafoi tamɔ bɔfo Paulo he lɛ hewɔ?

14. Paulo tee nɔ emɔ ejwɛŋmɔ ni ja lɛ mli yɛ shihilɛ mli naagbai ni etsɔ mli lɛ mli yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

14 Mɛni kulɛ wɔbaafee eji wɔ diɛŋtsɛ lɛ wɔna niiashikpamɔi ni Paulo tsiɔ ta yɛ 2 Korintobii 11:​23-28 lɛ eko? Mɛni hewɔ Paulo eŋmɛɛɛ he lɛ? Ejaakɛ oti ni ma ehiɛ lɛ yɛ ejwɛŋmɔ mli. Ekolɛ wɔkɛ niiashikpamɔi ni tamɔ nakai nɔŋŋ baakpe Shi kɛlɛ esa akɛ wɔya nɔ wɔtiu oti lɛ ni wɔnine ashɛ jweremɔ nɔ ni Nyɔŋmɔ kɛhaa wɔ lɛ nɔ. Beni Paulo ŋma wolo eyaha Filipibii lɛ, etsɔɔ bɔ ni esusuɔ nii ahe yɛ gbɛ kpakpa nɔ kɛtsɔ bɔ ni etsi ta akɛ awo lɛ tsuŋ yɛ sanekpakpa lɛ he famɔ hewɔ lɛ nɔ. (Filipibii 1:​7, 16) Enu nɔ hewɔ ni eyɔɔ jɛmɛ lɛ shishi. Enɛ he miihia kɛ wɔba kaa ko ni tamɔ nɛkɛ shishi. Agbɛnɛ hu, ele akɛ Yehowa baanyɛ ni ekɛ wɔ atsu nii koni wɔye odase kɛha eyijiemɔ.

15. (a) Mɛni hewɔ hewalɛwoo he hiaa Filipibii asafo lɛ, ni mɛni Paulo kɛɛ amɛ koni etsɔ no nɔ etswa amɛ ema shi? (b) Te asafo ni yɔɔ Roma lɛ mlibii lɛ fee amɛnii yɛ Paulo tsuŋwoo lɛ he amɛha tɛŋŋ?

15 Kaai komɛi miiba Filipibii lɛ anɔ tamɔ nɔ ni ba Paulo nɔ yɛ Roma lɛ. Eŋma akɛ: “Ni nakai ta kome lɛ nɔŋŋ ni nyɛna yɛ mihe ni agbɛnɛ nyɛnuɔ yɛ mihe hu lɛ mli nyɛyɔɔ nɛɛ.” (Filipibii 1:30) Paulo baanyɛ aŋma wolo ni woɔ mɔ hewalɛ eyaha amɛ yɛ shihilɛ ni tamɔ nɛkɛ mli. Ekɛɛ akɛ ábale sanekpakpa lɛ yɛ Pretorio ni ji Kaisarea asraafoi lɛ ateŋ. Eka shi faŋŋ akɛ Kristofoi lɛ asane lɛ egbu shi kɛbote maŋtsɛ lɛ shiabii ateŋ tete, ejaakɛ amɛteŋ mɛi komɛi batsɔmɔ Kristofoi ni amɛjɔɔ amɛhe nɔ. Ni asafo ni yɔɔ Roma lɛ miidamɔ shihilɛ lɛ naa jogbaŋŋ, amɛyeee awerɛho, amɛnijiaŋ ejeee wui, aloo ni amɛaashe gbeyei yɛ anɔkwale ni eji akɛ áwo Paulo tsuŋ lɛ hewɔ. Shi moŋ, amɛbɛ deka kwraa kɛ nitsumɔ ni Yehowa taoɔ akɛ amɛtsu lɛ tsumɔ, ni amɛjie ekãa babaoo kpo akɛ mɛi ni shiɛɔ Nyɔŋmɔ wiemɔ lɛ ni amɛsheee gbeyei.​—Filipibii 1:​12-14; 4:⁠22.

16. Mɛni krɛdɛɛ ehe hiaa ni wɔfee kɛ shitee kɛ woo te shi lɛ?

16 Kɛ shitee kɛ woo te shi lɛ, sɛɛnamɔi wuji baa yɛ Kristofoi asafo Iɛ ni hiɔ shi yɛ ekomefeemɔ mli lɛ hewɔ. Paulo ma ekomefeemɔ nɔ mi. (Filipibii 1:​27–2:⁠4) Yɛ bei ni tamɔ nɛkɛ mli lɛ, ebiɔ ni wɔwie wiemɔi ni woɔ mɔ hemɔkɛyeli hewalɛ wɔtsɔɔ wɔhe, bɔni afee ni wɔkaŋmɛɛ oti ni wɔtiuɔ ni wɔnine ashɛ nɔ lɛ he. Eji be ni esa akɛ wɔjie suɔmɔ kɛ mlihilɛ su kpo, ni wɔtsu nɔ kpakpa wɔha wɔhe, wɔtao akɛ wɔɔha ahi aha mɛi krokomɛi​—Okɛto Filipibii 2:​19-21 he.

Gbɛtsii Nii Ni Aaaye Nɔ Kunim

17. Mɛni hewɔ esaaa akɛ wɔŋmɛɛɔ oti lɛ ni wɔtiuɔ lɛ he yɛ be mli ni gbɔmɔtsoŋ helai kɛ naagbai eba lɛ?

17 Bɔfo Paulo naanyo ji Epafrodito. Yɛ Nuŋtsɔ lɛ nitsumɔ lɛ hewɔ lɛ shwɛ sharao kulɛ egbo, shi odaseyeli ko bɛ ni tsɔɔ akɛ hewalɛ ni ebɛ lɛ ha eŋmɛɛ oti ni ma ehiɛ lɛ he. (Filipibii 2:​25-30) Paulo tsi lɛ diɛŋtsɛ eniiashikpamɔ ko ta yɛ 2 Korintobii 12:​7, ni etsɛ lɛ “ŋmɛi ko yɛ miheloo mli,” ni eeenyɛ efee akɛ eetsɔɔ naagba ko ni enaa yɛ ehiŋmɛi hewɔ. Esɔle koni ajie naagba nɛɛ kɛjɛ ehe kɛya, shi atsuuu enibimɔ lɛ he nii. Shi kɛlɛ, oti lɛ ni yɔɔ ejwɛŋmɔ mli lɛ ye bua Paulo ni etee nɔ etiu no yɛ gbɔmɔtsoŋ helai lɛ fɛɛ sɛɛ. Eyɛ mli akɛ eyɛ egbɔjɔmɔi moŋ, shi eje mli yɛ Kristo Yesu yelikɛbuamɔ hewɔ.​—2 Korintobii 12:⁠9.

18. Paulo tsɔɔ bɔ ni eŋmɛɔ pɛpɛɛpɛ yɛ heloo gbɛfaŋ nibii amli yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

18 Wolo ni eŋma eyaha Filipibii lɛ (4:​11-13) lɛ hu tsi shihilɛ mli hiamɔ nibii komɛi ata. Ohia ni mɔ ko aaaye lɛ baanyɛ afee kaa aha Kristofonyo lɛ yɛ oti ni etiuɔ lɛ ni eeeŋmɛɛ he lɛ mli. Aloo, ebaakɔ su ni tsɔɔ akɛ eda yɛ mumɔŋ kɛtsɔ naagba lɛ he nii ni eeetsu koni eya nɔ ena gbɛfaŋnɔ yɛ sɔɔmɔ lɛ mli lɛ nɔ? (Okɛto Bɔfoi lɛ Asaji 18:​1-4 he.) Kɛji akɛ Paulo miiye ohia jio, aloo eyɛ nii babaoo jio, esɔɔmɔ lɛ ji nɔ ni baa klɛŋklɛŋ. Kɛ eshɛ be ko ni ená nii babaoo lɛ, ekɛ nakai be lɛ tsuuu nii ni ekɛtao hiɛtserɛjiemɔ, shi moŋ eyaa nɔ etiuɔ oti ni kɛ lɛ yaa jweremɔ nɔ̃ lɛ he lɛ.

19. Kɛ yelikɛbuamɔ he miihia wɔ lɛ, mɛni ji nɔ ni Filipibii 4:​6, 7 woɔ wɔ ŋaa ni wɔfee? Mɛni jɛɔ mli baa?

19 Paulo etsiii niiashikpamɔi fɛɛ ni Kristofonyo baanyɛ ekɛkpe yɛ eshihilɛ mli lɛ ta. Shi kɛlɛ, kɛ shihilɛ mli nibii komɛi ni baanyɛ agba sɔɔmɔ lɛ naa yɛ gbɛ ko nɔ te shi lɛ, ákɛ Kristofoi ni amɛdara yɛ mumɔŋ lɛ, esa akɛ wɔtsɔ wɔhe kɛya Yehowa ŋɔɔ yɛ sɔlemɔ mli, kɛya gbɛ ni ajie yi yɛ Filipibii 4:​6, 7 lɛ he. Kɛkɛ lɛ Yehowa baaha wɔ jwɛŋmɔŋ toiŋjɔlɛ, ni eye ebua wɔ ni wɔjwɛŋ saji ahe yɛ gbɛ kpakpa nɔ, ni ebaaye ebua wɔ ni wɔye naagbai lɛ anɔ kunim yɛ be mli ni wɔyaa nɔ akɛ esɔɔlɔi anɔkwafoi lɛ. Sɔlemɔ yeɔ ebuaa wɔ ni wɔnyɛɔ wɔmɔɔ wɔhemɔkɛyeli mli ni wɔyaa nɔ nakai wɔtiuɔ oti ni ma wɔhiɛ lɛ.

20. (a) Anɔkwafoi ni amɛtsɛ yɛ anɔkwale lɛ mli lɛ anɔkwɛmɔ nii lɛ woɔ wɔ hewalɛ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ? (b) Mɛni esa akɛ wɔfee? Ni mɛni hewɔ?

20 Mɛi babaoo hu yɛ asafoi lɛ amli ŋmɛnɛ ni amɛsɔmɔ Yehowa afii nyɔŋmai abɔ. Amɛ fɛɛ amɛtsɔmɔ kaai amli yɛ be mli ni amɛtsuɔ amɛsɔɔmɔ lɛ he nii lɛ. Shi Yehowa eye ebua amɛ, no hewɔ lɛ amɛmiiya nɔ kɛmiitiu oti lɛ,koni amɛnine ashɛ jweremɔ lɛ nɔ. Wɔmiida Yehowa shi akɛ yɛ ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ hu, taakɛ eji yɛ klɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli lɛ, wɔyɛ nyɛmimɛi hii kɛ yei ni ji tsuishiŋmɛɛ he nɔkwɛmɔ nii, mɛi ni yeɔ anɔkwale yɛ amɛ-Maŋtsɛyeli sɔɔmɔ lɛ mli, mɛi ni kɛ amɛhiɛ ema jweremɔ nɔ Iɛ nɔ. Mɛi ni ji gbekɛbii loo mɛi heei yɛ “Nɛkɛ Tsɔɔmɔ Nɛɛ” mli lɛ anine shɛɔ sɛɛnamɔi babaoo nɔ kɛtsɔɔ bɔfo Paulo aloo tsuji anɔkwafoi ni yɔɔ ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ asafo lɛ mli lɛ ahe saji ni aŋmala ashwie shi lɛ amlitaomɔ nɔ, ni amɛnaa bɔ ni nɛkɛ gbɔmɛi nɛɛ tsu amɛnaagbai ahe nii amɛha. (Bɔfoi lɛ Asaji 9:2; Hebribii 13:⁠7) Eba akɛ wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ kɛ hegbɛ fɛɛ hegbɛ ni eeena lɛ aaatsu nii koni wɔkɛwo wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ hewalɛ koni wɔŋmɛ wɔtsui shi yɛ anɔkwayeli mli yɛ sɔɔmɔ ni wɔkɛ wɔhe ewo mli lɛ mli, ni wɔkɛ ekomefeemɔ atiu oti ni Yehowa kɛma wɔhiɛ lɛ. Yɛ nakai feemɔ mli lɛ, wɔbaana hegbɛ ni wɔsɔmɔ Yehowa Nyɔŋmɔ kɛya naanɔ yɛ miishɛɛ mli yɛ anɔkwafoi lɛ anaanyobɔɔ mli​—Filipibii 3:​13-16.a

[Shishigbɛ niŋmaa]

a Ajie kɛjɛ December 15, 1984 Watchtower lɛ mli.

Saji Otii ni Esa Akɛ Ahi Jwɛŋmɔ Mli

◻ Mɛni ji Paulo shihilɛ yɛ tsutsu,ni ekɛ enɛ tsu nii ni ekɛwo enyɛmimɛi lɛ hewalɛ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

◻ Kristo Yesu kɛ Paulo nɔkwɛmɔ nii lɛ tsɔɔ wɔ bɔ ni Kristofoi ni amɛdara yɛ mumɔŋ lɛ asubaŋ ji yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

◻ Te wɔɔfee tɛŋŋ wɔjie ekomefeemɔ ni yɔɔ wɔteŋ lɛ kpo kɛ shitee kɛ woo ba lɛ?

◻ Mɛni hewɔ esa okɛ wɔya nɔ wɔtiu oti lɛ?

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 21]

Kristo Yesu fee babaoo ni ekɛwaje mɛi ni yɔɔ mumɔŋ hiamɔ nibii komɛi Iɛ

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje