Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w93 8/15 bf. 27-30
  • Bɔ ni Kristofoi Baanyɛ Aye Abua Mɛi ni Edara yɛ Afii Amli Lɛ

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Bɔ ni Kristofoi Baanyɛ Aye Abua Mɛi ni Edara yɛ Afii Amli Lɛ
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1993
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • Yelikɛbualɔ ni Etuu Ehe Eha
  • Sɛɛnamɔ yɛ Gbɛjianɔtoo He
  • Kɛ Etamɔ Nɔ Ni Gbele Baaba Kɛ̃ Lɛ
  • Gbɛnaa Nii ni Ka Wɔ Fɛɛ Nɔ
  • Kristofoi Aweku Yeɔ Buaa Mɛi Ni Edara Lɛ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1993
  • Wɔhiɛ ni Aaahi Nibii ni He Hiaa Mɛi Ni Amɛdara yɛ Afii Amli lɛ Anɔ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1987
  • Yehowa Kaiɔ Mɛi ni He Yeɔ kɛ Mɛi ni Edara Lɛ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1993
  • Mɛi Ni Edara Lɛ Akwɛmɔ—Kristofonyo Gbɛnaa Nii
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2004
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1993
w93 8/15 bf. 27-30

Bɔ ni Kristofoi Baanyɛ Aye Abua Mɛi ni Edara yɛ Afii Amli Lɛ

“NI WƆTSUI efaaa lɛ, shi moŋ kɛ wɔkponɔgbɛ gbɔmɔ lɛ fiteɔ kwraa tete lɛ, kɛlɛ wɔmligbɛ gbɔmɔ lɛ tsɔɔ ehee gbi fɛɛ gbi . . . Wɔjeee mɛi ni kwɛɔ nii ni anaa lɛ, shi moŋ nii ni anaaa lɛ wɔkwɛɔ; ejaakɛ nii ni anaa lɛ hiɔ shi be fioo kɛkɛ, shi nii ni anaaa lɛ hiɔ shi kɛyashiɔ naanɔ.” Nɛkɛ ji bɔ ni bɔfo Paulo kɛɛ yɛ ewolo ni ji enyɔ ni eŋma eyaha Korintobii lɛ mli.​—2 Korintobii 4:​16-18.

Yɛ blema beaŋ lɛ, hii kɛ yei ni yɔɔ hemɔkɛyeli lɛ kwɛ nii ni anaaa, ni nɔ ni fata he ji nibii fɛɛ ni amɛ-Nyɔŋmɔ, Yehowa ewo amɛ shi yɛ he akɛ ebaafee yɛ ebe ni sa mli lɛ. Paulo jie mɛi ni hiɛ amɛhemɔkɛyeli mli aahu kɛyashi gbele mli lɛ ayi yɛ Hebribii awolo lɛ mli​—ni amɛteŋ mɛi komɛi hi shi aahu kɛyashi amɛgbɔlɔ kotokoto. Ewie amɛhe akɛ nɔkwɛmɔ nɔ kɛha wɔ, ekɛɛ: “Hemɔkɛyeli mli mɛnɛɛmɛi fɛɛ gboi yɛ, tsɛ amɛnine shɛko nii ni awo shi lɛ anɔ, shi moŋ shɔŋŋ kɛkɛ amɛna yɛ, ni amɛkɛshɛje amɛmii.”​—Hebribii 11:⁠13.

Wɔbɛŋkɛ nɛkɛ shiwoi nɛɛ amlibaa he kpaakpa ŋmɛnɛ. Shi wɔyɛ helatsɛmɛi kɛ mɛi ni egbɔlɔ yɛ wɔteŋ ni amɛleee kɛji amɛbaahi shi ni amɛna nibii agbɛjianɔtoo fɔŋ nɛɛ naagbee. Ekolɛ mɛnɛɛmɛi ateŋ mɛi komɛi hu baagboi yɛ hemɔkɛyeli mli ni amɛnaaa nibii fɛɛ ni awo shi yɛ he lɛ amlibaa yɛ amɛwala be mli. Paulo wiemɔ ni yɔɔ 2 Korintobii 4:​16, 18 lɛ ji hewalɛwoo kpele diɛŋtsɛ kɛha mɛnɛɛmɛi.

Yehowa kaiɔ anɔkwafoi fɛɛ, ni helatsɛmɛi kɛ mɛi ni edara lɛ fata he. (Hebribii 6:10) Akɛ bulɛ tsi mɛi ni edara nɛɛ ata yɛ hei sɔrɔtoi yɛ Biblia lɛ mli, ni Mose Mla lɛ tsi woo krɛdɛɛ ni esa akɛ akɛha mɛi ni egbɔlɔ lɛ ta. (3 Mose 19:​32; Lala 92:​13-16; Abɛi 16:31) Akɛ bulɛ ha mɛi ni edara lɛ yɛ mra be mli Kristofoi lɛ ateŋ. (1 Timoteo 5:​1-3; 1 Petro 5:⁠5) Atsɔɔ suɔmɔ kɛ he-kɛ-afɔleshaa ni taa mɔ mli ni obalayoo ko jie lɛ kpo etsɔɔ eshaayoo ni egbɔ lɛ mli fɛfɛo yɛ Biblia wolo lɛ eko mli. Wolo lɛ hiɛ nakai obalayoo lɛ gbɛi ni ji Rut yɛ gbɛ ni ja nɔ.

Yelikɛbualɔ ni Etuu Ehe Eha

Shihilɛ mli bawa waa kɛha Naomi ni egbɔ lɛ. Hɔmɔ ko ni ba ha lɛ kɛ eweku fioo lɛ shi amɛnanemɛi kɛ gboshinii yɛ sɛɛ, yɛ Yuda, ni amɛyahi Yordan Faa lɛ bokagbɛ yɛ Moab shikpɔŋ lɛ nɔ. Naomi wu gbo yɛ biɛ, ni eshi ekome too kɛ amɛbihii enyɔ. Beni be bashwie mli lɛ, amɛbadara ni amɛbote gbalashihilɛ mli, shi amɛhu amɛgboi. Eshwɛ Naomi kome too pɛ ni ebɛ niyelɔi kwraa ni baakwɛ enɔ.

Egbɔ fe bɔ ni eeenyɛ eto weku hee shishi, ni etamɔ nɔ ni miishɛɛ ko kwraa bɛ shihilɛ mli. Ebasumɔ akɛ eeewo ebihii lɛ okulafoi ni ji Rut kɛ Orpa gbɛ ni amɛya ni jeee yɛ pɛsɛmkunya naa, ni amɛya amɛnyɛmɛi awei koni amɛyatao wumɛi amɛha amɛhe. Lɛ ekometoo pɛ ebaaya emaŋ. Mɛi ni edara lɛ ekomɛi hu haoɔ ŋmɛnɛ, titri lɛ kɛ amɛlaaje amɛ suɔlɔi yɛ gbele mli. Ekolɛ ehe baahia ni mɔ ko akwɛ amɛnɔ taakɛ eji yɛ Naomi gbɛfaŋ lɛ, shi amɛsumɔɔɔ ni amɛtsɔmɔɔ jatsu.

Kɛlɛ, Rut kwaaa eshaayoo lɛ. Esumɔɔ yoomo nɛɛ, ni esumɔɔ Yehowa, ni ji Nyɔŋmɔ ni Naomi jaa lɛ lɛ. (Rut 1:16) No hewɔ lɛ, amɛ fɛɛ amɛfee ekome kɛfa gbɛ kɛtee Yuda. Gbɛjianɔtoo ko ni suɔmɔ yɔɔ mli ni yɔɔ Yehowa Mla lɛ mli yɛ nakai maŋ lɛ mli lɛ tsɔɔ akɛ ohiafoi baanyɛ aye kpɛkpɛo, loo ni amɛbua nɔ fɛɛ nɔ ni ashi yɛ ŋmɔji amli yɛ nikpamɔ sɛɛ lɛ anaa. Rut, ni ji fioo lɛ, jɛ esuɔmɔ mli ekɛ ehe ha nitsumɔ nɛɛ, ni ekɛɛ: “Ha maya.” Etsu nii ni etɔɔɔ lɛ yɛ amɛyi enyɔ lɛ fɛɛ asɛɛnamɔ hewɔ.​—Rut 2:​2, 17, 18.

Rut anɔkwayeli kɛ suɔmɔ ni eyɔɔ kɛha Yehowa lɛ bafee hewalɛwoo kpele kɛha Naomi ni susu nii ahe yɛ gbɛ ni ja ni yeɔ omanye nɔ. Nilee ni eyɔɔ yɛ maŋ lɛŋ Mla kɛ kusumii ahe lɛ he eba sɛɛnamɔ agbɛnɛ. Ewo eyelikɛbualɔ ni etuu ehe kɛha lɛ lɛ ŋaa, no hewɔ lɛ, kɛtsɔ okulafo ni akɛ lɛ haa ewu nyɛmi gbala lɛ nɔ hewɔ lɛ obalayoo lɛ nine shɛ weku lɛ gboshinii lɛ nɔ ni efɔ binuu ni baatsa weku seshi lɛ nɔ. (Rut, yitso 3) Rut ji mɛi ni kɛ amɛhe shaa afɔle ni amɛkwɛɔ helatsɛmɛi loo mɛi ni edara lɛ ahe nɔkwɛmɔ nɔ fɛfɛo. (Rut 2:​10-12) Abaanyɛ afee nakai nɔŋŋ ni akɛye abua helatsɛmɛi kɛ mɛi ni edara yɛ afii amli yɛ Kristofoi asafo lɛ mli ŋmɛnɛ. Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

Sɛɛnamɔ yɛ Gbɛjianɔtoo He

Yɛ mra be mli Kristofoi asafo lɛ mli lɛ, aŋmala okulafoi ni helooŋ gbɛfaŋ yelikɛbuamɔ he hiaa amɛ lɛ agbɛi ashwie shi. (1 Timoteo 5:​9, 10) Nakai nɔŋŋ hu ŋmɛnɛ, yɛ shihilɛi komɛi amli lɛ, onukpai baanyɛ aŋmala helatsɛmɛi kɛ mɛi ni edara ni yelikɛbuamɔ titri ko he hiaa amɛ lɛ agbɛi amɛshwie shi. Yɛ asafoi komɛi amli lɛ abiɔ ni onukpa ko akwɛ enɛ nɔ akɛ egbɛnaa nii. Akɛni mɛi ni edara lɛ ateŋ mɛi babaoo sumɔɔɔ ni amɛtaoɔ yelikɛbuamɔ ko ni tamɔ bɔ ni Naomi fee lɛ hewɔ lɛ, belɛ ehe baahia ni nyɛminuu lɛ afee mɔ ni he esa yɛ shihilɛ lɛ mlipɛimɔ mli​—yɛ ŋaa kɛ nilee mli—ni ekwɛ jogbaŋŋ ni atsu nibii ni he hiaa lɛ ahe nii. Akɛ nɔkwɛmɔ nɔ lɛ, ebaanyɛ ekwɛ ni ena kɛ́ Maŋtsɛyeli Asa lɛ eto gbɛjianɔ ko kɛha helatsɛmɛi kɛ mɛi ni edara lɛ. Kɛ ebaanyɛ etsu he nii lɛ, belɛ, ebaanyɛ esusu saji komɛi ahe tamɔ, tsɔmɔ he ni yaa trɔmɔɔ kɛha helatsɛmɛi ashwiilii, tsu kpakpa ni ajɔɔ he yɛ mli, toiŋ tsɔnei komɛi kɛha mɛi ni nuuu nii jogbaŋŋ lɛ, kɛ agbɛnɛ he ko kɛha sɛii pɔtɛɛ komɛi. Nyɛminuu nɛɛ hu baanyɛ akwɛ koni mɛi fɛɛ ni nyɛɛɛ Maŋtsɛyeli Asa lɛ nɔ aba lɛ, atswa nɔ ni tee nɔ yɛ kpee lɛ shishi ni amɔmɔ awo tsɔnei anɔ ni atswaa aboɔ toi lɛ eko aha amɛ, aloo ni amɛaabo toi kɛtsɔ tɛlifon kpaa nɔ.

Ehe baahia hu ni ato lɔlei amlitaramɔ kɛha kpee bibii kɛ kpee wuji ayaa he gbɛjianɔ. Nyɛmiyoo nukpa ko yɛ naagba, ejaakɛ mɔ ni kɛ lɛ fɔɔ kpeeyaa lɛ bɛ. Ehe bahia ni etswa aŋkroaŋkroi komɛi tɛlifon, dani sɛɛ mli lɛ mɔ ko kɛ tsɔne wo lɛ kɛtee, ni naagbee mli lɛ ebasusu akɛ ebatsɔ jatsu kɛha mɛi. Eji akɛ enɛ he gbɛjianɔtoo ewo asafoŋ onukpa ko dɛŋ ni ekwɛ saji ni tamɔ nɛkɛ nɔ kulɛ, enɛ baanyɛ ajie enaagba nɛɛ kɛya.

Asafoŋ onukpa nɛɛ hu baanyɛ abi wekui sɔrɔtoi komɛi kɛ aleee nɔ amɛbaaja ni amɛyasara mɛi ni edara nɛɛ. Yɛ nɛkɛ gbɛ nɔ lɛ, gbekɛbii baanyɛ akase akɛ mɛi ni edara lɛ anɔkwɛmɔ hu ji Kristofoi ashihilɛ lɛ fa. Ehi kɛha gbekɛbii lɛ akɛ amɛaatere gbɛnaa nii ni tamɔ enɛ. (1 Timoteo 5:⁠4) Kpokpaa nɔkwɛlɔ ko kɛɛ akɛ: “Niiashikpamɔ ni mina ji akɛ, gbekɛbii loo obalaŋtai fioo ko pɛ yasaraa mɛi ni edara loo helatsɛmɛi lɛ amɛ diɛŋtsɛ.” Ekolɛ amɛsusuuu enɛ he po, loo ekolɛ amɛleee nɔ ni amɛaafee loo ni amɛaakɛɛ pɔtɛɛ; fɔlɔi lɛ baanyɛ atsɔɔ amɛ enɛ feemɔ.

Shi, kaimɔ akɛ, mɛi ni edara lɛ ateŋ mɛi pii ahiɛ baasɔ akɛ amɛaatsɔ hiɛ amɛle akɛ naanyo ko nyiɛ gbɛ kɛmiiba. Enɛ haa amɛnaa saralɔ ko gbɛkpamɔ he miishɛɛ babaoo. Kɛ saralɔi kɛ daaŋjiemɔ nibii tamɔ kɔfe loo keeki ba, ni amɛsaa jɛmɛ oya nɔŋŋ sɛɛ mli lɛ, enɛ haa ajieɔ jatsu ni ka mɔ ni eda nɛɛ nɔ lɛ kɛjɛɔ jɛmɛ. Mɛi ni edara lɛ ateŋ mɛi enyɔ komɛi ni ji gbalashihilɛ mli hefatalɔi, ni yɔɔ hewalɛ saŋŋ lɛ eto gbi ko yɛ otsi fɛɛ otsi mli ni amɛwóɔ kɛntɛŋ bibioo ko kɛ emli niyenii ni amɛyasaraa mɛi ni edara ni yɔɔ asafo lɛ mli lɛ. Hiɛ sɔɔ amɛsaramɔ lɛ waa diɛŋtsɛ.

Asafoi babaoo yɛ ni feɔ amɛ Asafoŋ Wolo Nikasemɔ lɛ yɛ shwane ŋmɛlɛtswai lɛ amli, koni mɛi ni edara lɛ ana he sɛɛ. Abi wekui kɛ shiɛlɔi oshijafoi komɛi ni yɔɔ he ko lɛ akɛ aleee nɔ amɛaasumɔ ni amɛye amɛbua kuu ko ni tamɔ nɛkɛ lo, ni nɔ ni ejɛ mli eba ji woloŋ nikasemɔ kuu ko ni mɛi ni edara kɛ obalaŋtai lɛ baanyɛ atsu amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ hiamɔ nii ahe nii yɛ jɛmɛ.

Esaaa ni ashiɔ enɛ ahaa asafoŋ onukpai lɛ pɛ koni amɛnyiɛ enɛ feemɔ hiɛ. Esa ni wɔ fɛɛ wɔhiɛ ahi helatsɛmɛi kɛ mɛi ni edara lɛ ahiamɔ nii anɔ. Wɔbaanyɛ wɔŋa amɛ yɛ Maŋtsɛyeli Asa lɛ nɔ ni wɔto tsui shi wɔkɛ amɛ awie. Ekolɛ amɛbaahere nine ni abaafɔ atsɛ amɛ kɛha trukaa naanyobɔɔ lɛ nɔ. Aloo wɔbaanyɛ wɔfɔ nine wɔtsɛ amɛ ni amɛfata wɔhe yɛ hiɛtserɛjiemɔ loo hejɔɔmɔ po mli. Odasefonyo ko fɔɔ shiɛlɔi ni edara lɛ aholemɔ yɛ e-kar mli kɛ́ eeshi maŋ lɛ mli eyatsu nii. Ehe miihia ni aye abua mɛi ni edara lɛ ni amɛya nɔ amɛnu he akɛ amɛfata wɔhe. Nyɛkahaa wɔŋmɛɔ amɛ gbɛ ni amɛgbalaa amɛhe shi, taakɛ Naomi yasumɔ akɛ efee lɛ, ejaakɛ eji nɔ ko ni kɛ gbɔlɛ loo gbɔmɔtsoŋ gbɔjɔmɔ baa oyayaayai.

Yelikɛbuamɔ hu he miihia obalaŋtai ni eje kpa loo amɛtsɔmɔ helatsɛmɛi lɛ. Odasefonyo ko ni yɔɔ bihii helatsɛmɛi etɛ ni anyɛɛɛ amɛ atsa, ni amɛteŋ mɛi enyɔ gboi nyɛsɛɛ nɛɛ lɛ kɛɛ akɛ: “Ebaanyɛ ewa waa akɛ asafo ko baaya nɔ asusu mɔ ni he eye yɛ be kakadaŋŋ mli lɛ he. Mɛni hewɔ ni akɛ enɛ he nitsumɔ wooo shiɛlɔi obalaŋtai ni akɛ he fɔɔ amɛnɔ lɛ adɛŋ koni amɛkɛ amɛnaanyo ni ekumɔ lɛ asusu daa gbi ŋmalɛ lɛ he, ni amɛkɛ amɛ akane Biblia lɛ yitso kome ko daa gbi? Obalaŋtai, ni gbɛgbalɔi hu fata he lɛ, baanyɛ aja nifeemɔ ni tamɔ nɛkɛ.”

Kɛ Etamɔ Nɔ Ni Gbele Baaba Kɛ̃ Lɛ

Yehowa sɔɔlɔi kɛ gbele ekpe kɛ ekaa, kɛ yɛ hela loo yiwaa hewɔ. Kɛ mɛi ni piŋɔ lɛ nu he akɛ gbele miibɛŋkɛ lɛ, yɛ adesa bɔɔsu hewɔ lɛ amɛnaa henumɔi sɔrɔtoi. Yɛ amɛgbele sɛɛ lɛ, amɛwekumɛi hu baaŋɔ be ni amɛkɛjaje amɛjwɛŋmɔ, amɛye awerɛho, kɛ agbɛnɛ ni amɛfee ekome. No hewɔ lɛ, ehi akɛ mɔ ni he yeɔ lɛ aaawie gbele he yɛ faŋŋ mli be fɛɛ be, taakɛ Yakob, David, kɛ Paulo fee lɛ.​—1 Mose, yitsei 48 kɛ 49; 1 Maŋtsɛmɛi 2:​1-10; 2 Timoteo 4:6-8.

Odasefonyo ni ji datrɛfonyo ko ŋma akɛ: “Esa akɛ wɔwie sane nɛɛ he yɛ faŋŋ mli. Mikɛkpeko yɛ minitsumɔ mli pɛŋ akɛ ehe baa sɛɛnamɔ kɛhaa helatsɛ lɛ kɛ akɛ anɔkwale ni tsɔɔ akɛ ehela lɛ baagbe lɛ lɛ tee lɛ.” Kɛlɛ, ehe miihia ni wɔnu nɔ ni helatsɛ lɛ diɛŋtsɛ taoɔ ni ele lɛ shishi, kɛ be ni etaoɔ ele enɛ. Helatsɛmɛi komɛi tsɔɔ yɛ faŋŋ mli akɛ amɛle akɛ amɛmiibɛŋkɛ gbele, ni amɛmiisumɔ ni amɛkɛ mɔ ko agba amɛsusumɔi kɛ bɔ ni amɛnuɔ enɛ he amɛhaa lɛ he sane. Etamɔ nɔ ni mɛi krokomɛi hu maa hiɛnɔkamɔ nɔ mi, ni amɛnanemɛi hu aaafee jogbaŋŋ akɛ amɛkɛ amɛ aaakpa enɛ gbɛ.​—Okɛto Romabii 12:​12-15 he.

Ekolɛ etɔ mɔ ni eshwɛ fioo ni ebaagbo lɛ ni eyiŋ futuɔ aahu akɛ ewa kɛha lɛ akɛ eeesɔle. Ekolɛ helatsɛ ni tamɔ nɛkɛ lɛ baanyɛ ana miishɛɛ, kɛ ena ele kɛjɛ Romabii 8:​26, 27 akɛ Nyɔŋmɔ nuɔ “ŋtsɔidɔɔmɔi ni anyɛŋ akɛɛ” lɛ shishi lɛ. Yehowa le akɛ kɛ mɔ ko yɛ haomɔ ni tamɔ nɛkɛ mli lɛ eeenyɛ ewa kɛha lɛ akɛ eeena wiemɔi ekɛsɔle.

Kɛ ebaahi lɛ, ehe baahia ni akɛ helatsɛ lɛ asɔle. Nyɛminuu ko kɛɛ akɛ: “Be mli ni minyɛ gboɔ ni enyɛɛɛ ewie dɔŋŋ lɛ, edɔrɔ eniji amli ekɛtsɔɔ akɛ eesumɔ ni wɔkɛ lɛ asɔle. Yɛ wɔsɔlemɔ lɛ sɛɛ lɛ, wɔla Maŋtsɛyeli lalai lɛ eko, ejaakɛ minyɛ sumɔɔ lala waa diɛŋtsɛ. Klɛŋklɛŋ lɛ, wɔshiɔ wɔsɛŋ wɔkɛjieɔ lala lɛ shishi, kɛkɛ lɛ wɔla emli wiemɔi lɛ blɛoo. Enaa he miishɛɛ waa diɛŋtsɛ. Ŋwanejee ko bɛ he akɛ, lalai nɛɛ ni wɔkɛtoɔ wɔshihilɛ he akɛ Yehowa Odasefoi lɛ hiɛ henumɔi ni kulɛ ebaawa akɛ wɔɔjie lɛ kpo wɔtsɔɔ.”

Ebiɔ suɔmɔ, ŋaalee, kɛ henumɔ, kɛ́ akɛ mɔ ni gboɔ lɛ miiwie. Saralɔ ko baanyɛ asaa saji komɛi ni tswaa mɔ maa shi, ni woɔ hemɔkɛyeli hewalɛ lɛ eto ni ebaatsi ta, ni esa ni ekwɛ jogbaŋŋ koni ekawie mɛi krokomɛi kɛ amɛnaagbai ahe yɛ gbɛ ni ejaaa nɔ. Agbɛnɛ hu, esa ni saramɔ be lɛ afee nɔ ni hi ni sa jogbaŋŋ. Kɛ etamɔ nɔ ni mɔ lɛ nyɛɛɛ nɔ ko kwraa afee lɛ, ehi akɛ aaakai akɛ ebaanyɛ enu nɔ ni akɛɔ lɛ lolo. No hewɔ lɛ, kwɛmɔ nɔ ni owieɔ lɛ jogbaŋŋ.

Gbɛnaa Nii ni Ka Wɔ Fɛɛ Nɔ

Helatsɛmɛi kɛ mɛi ni edara lɛ anɔkwɛmɔ he gbɛnaa nii lɛ tsii. Ebiɔ ni mɛi ni bɛŋkɛ helatsɛ lɛ kpaakpa lɛ kɛ amɛ gbɔmɔtsoŋ kɛ henumɔŋ nyɛmɔ fɛɛ atsu nii. Niiashishinumɔ kɛ yelikɛbuamɔ ni jɛ asafo lɛ mli bii krokomɛi adɛŋ lɛ he miihia amɛ. Mɛi ni kwɛɔ weku lɛ mli bii ni he yeɔ loo amɛnanemɛi heyelilɔi anɔ lɛ miifee nɔ ni ja, kɛ́ eba akɛ amɛnyɛɛɛ kpeei lɛ ekomɛi amɛya, loo kɛ́ amɛhe ni amɛkɛwoɔ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli lɛ ba shi yɛ be ko mli po. (Okɛto 1 Timoteo 5:8 he.) Asafoŋbii lɛ asubaŋ ni tsɔɔ niiashishinumɔ lɛ baawo amɛ hewalɛ. Bei komɛi lɛ, nyɛmi nuu loo nyɛmi yoo ko baanyɛ aye abua yɛ be kukuoo mli bɔni afee ni mɔ ni fɔɔ enɔ kwɛmɔ daa lɛ anyɛ aya kpee loo ena ŋmɛlɛtswai fioo ko ni haa mɔ naa miishɛɛ yɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli lɛ mli ŋɔɔmɔ.

Shi, kɛ bo diɛŋtsɛ ji mɔ ni he yeɔ lɛ, obaanyɛ otsu nɔ ko hu. Hiɛnɔkamɔ ni laajeɔ kɛ ohela lɛ he nɔ ko ni onyɛɛɛ ofee lɛ baaha omli awo la, shi mlilawoo loo mlifu haaa anyɛ abɛŋkɛ mɔ ko ni eshwieɔ mɛi kɛjɛɔ mɔ he. Nɔ ni obaanyɛ ofee moŋ ji, ni obɔ mɔdɛŋ ojie hiɛsɔɔ kɛ ekomefeemɔ kpo. (1 Tesalonikabii 5:18) Sɔlemɔ oha mɛi krokomɛi ni naa nɔ lɛ. (Kolosebii 4:12) Jwɛŋmɔ Biblia mli anɔkwalei ni yɔɔ naakpɛɛ lɛ anɔ, ni okɛ mɛi ni saraa bo lɛ agba enɛɛmɛi ahe sane. (Lala 71:​17, 18) Okɛ ekaa atsu nii bɔni afee ni okɛ Nyɔŋmɔ webii anɔyaa ni woɔ mɔ hemɔkɛyeli hewalɛ lɛ anyiɛ pɛpɛɛpɛ. (Lala 48:​13-15) Daa Yehowa shi yɛ nɔyaai ni haa mɔ naa miishɛɛ nɛɛ ahewɔ. Saji ni tamɔ enɛɛmɛi ni aaajwɛŋ nɔ lɛ baanyɛ aha wɔshihilɛ mli naagbee gbii lɛ afee nɔ ni yɔɔ fɛo, tamɔ hulu ni nyɔɔ shi, ni kpɛɔ la ni mli wa ni emli yɔɔ kulɔɔ fe shwane hulutsoo be.

Esa ni wɔ fɛɛ wɔpele he koni wɔya nɔ wɔhiɛ hiɛnɔkamɔ ni buɔ wɔjwɛŋmɔi ahe titri tamɔ dade fai yɛ shihilɛ ni mli wawai amli lɛ mli. (1 Tesalonikabii 5:⁠8) Ehi akɛ ooojwɛŋ gbohiiashitee he hiɛnɔkamɔ lɛ kɛ eshishitoo ni wa lɛ nɔ. Wɔbaanyɛ wɔkɛ nɔmimaa kɛ gbɛkpamɔ ni mli wa akwɛ wɔhiɛ kɛyashi be mli ni hela loo gbɔjɔmɔ ko ni jɛ gbɔlɛ hewɔ lɛ bɛ dɔŋŋ. No mli lɛ, mɔ fɛɛ mɔ he baawa lɛ. Gbohii lɛ tete baaku sɛɛ amɛba. (Yohane 5:​28, 29) Wɔkɛ wɔ hemɔkɛyeli kɛ tsui hiŋmɛi naa “nii ni anaaa” nɛɛ. Kaajie ohiɛ kɛmiijɛ enɛɛmɛi anɔ.​—Yesaia 25:8; 33:​24; Kpojiemɔ 21:​3, 4.

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje