Miishɛɛ Be Gilead Skul Klas ni Ji 104 lɛ Nikasemɔ Naagbee Nifeemɔ
“MIISHƐƐ gbi nɛ, ni wɔ fɛɛ wɔmiinya.” Carey Barber, ni ji Yehowa Odasefoi a-Nɔyeli Kuu lɛ mlinyo lɛ kɛ nɛkɛ wiemɔi nɛɛ gbele Buu Mɔɔ Biblia Gilead Skul klas ni ji 104 lɛ nikasemɔ naagbee nifeemɔ lɛ naa yɛ March 14, 1998. Afɔ̃ nine atsɛ toibolɔi 4,945 lɛ ni amɛla Maŋtsɛyeli lala 208 ni yitso ji “Miishɛɛ Lala” lɛ koni aje nifeemɔ lɛ shishi.
Ŋaawoo ni Anyɛɔ Atsuɔ He Nii Koni Aya nɔ Aná Miishɛɛ
Nifeemɔ lɛ shishijee fã, ni hiɛ wiemɔi sɔrɔtoi kukuji enumɔ ni damɔ Biblia lɛ nɔ lɛ kɛ ŋaawoi komɛi ni anyɛɔ atsuɔ he nii ha yɛ gbɛ ni aaatsɔ nɔ ahiɛ miishɛɛ mumɔ ni gbɛɔ eshwãa yɛ nikasemɔ naagbee nifeemɔ gbi lɛ nɔ lɛ mli.
Joseph Eames ni yɔɔ Niŋmaa Nitsumɔhe lɛ ha klɛŋklɛŋ wiemɔ lɛ. Ewie saneyitso ni ji “Nyɛkasea Anɔkwafoi lɛ Amumɔ Lɛ,” ni damɔ Biblia mli sane ni yɔɔ 2 Samuel yitsei 15 kɛ 17 lɛ nɔ, he ni Absalom, David bi lɛ kpãŋ koni eŋɔ etsɛ maŋtsɛyeli ni Nyɔŋmɔ kɛha lɛ lɛ kɛtsɔ atuatsemɔ ni ekanya lɛ nɔ lɛ. Ni kɛlɛ, mɛi komɛi yɛ ni kã he amɛye Maŋtsɛ David, mɔ ni Yehowa efɔ lɛ mu lɛ anɔkwa. Mɛɛ nikasemɔ maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi heei lɛ baanyɛ akase kɛjɛ enɛ mli? Nyɛminuu Eames mu naa akɛ: “He fɛɛ he ni nyɛbaaya yɛ nyɛmaŋsɛɛ sanekpakpa shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli lɛ, nyɛkɛ anɔkwayeli awoa ekomefeemɔ mumɔ hewalɛ kɛ bulɛ kɛha teokrase nɔyeli hegbɛ. Nyɛyea nyɛbua mɛi krokomɛi koni amɛfee nakai nɔŋŋ.”
Mɔ ni tsa nɔ yɛ gbɛjianɔtoo lɛ mli ji David Sinclair, mɔ ni wie taomɔ nibii nyɔŋma ni atsĩ tã yɛ Lala 15 lɛ mli ni haa abatsɔɔ gbɔi yɛ ‘Yehowa buu’ lɛ mli lɛ he lɛ. Ewiemɔ ni yitso ji “Nyɛyaa Nɔ Nyɛhia Shi akɛ Gbɔi yɛ Nyɛmaŋsɛɛ Sanekpakpa Shiɛmɔ Buu lɛ Mli” lɛ wo nikaselɔi ni gbeɔ skul lɛ naa lɛ hewalɛ koni amɛkɛ lala nɛɛ atsu nii yɛ amɛmaŋsɛɛ sanekpakpa shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli he ni amɛbaafee gbɔi yɛ lɛ. Nyɛminuu Sinclair ma hiamɔ ni yɔɔ Nyɔŋmɔ shishitoo mlai ni aaahi shi yɛ naa be fɛɛ lɛ nɔ mi. Mɛni ji nɔ ni jɛɔ mli kɛbaa? Lala 15:5 wieɔ akɛ: “Mɔ ni feɔ nɛkɛ lɛ, edidãŋ gbi ko gbi ko.”
John Barr, ni ji Nɔyeli Kuu lɛ mlinyo lɛ nyiɛ sɛɛ, ni egbala jwɛŋmɔ kɛtee hewalɛ ni yɔɔ lala ni alaa yɛ Kristofoi akpeei ashishi lɛ nɔ. Shi mɛni ji lala ni ŋɔɔ fe fɛɛ ni alaa yɛ je lɛŋ ŋmɛnɛ? No ji Nyɔŋmɔ Mesia Maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa lɛ. Mɛni ji nɔ ni jɛɔ lalai nɛɛ fɛɛ mli kɛbaa loo ejɛɔ Maŋtsɛyeli shiɛmɔ lɛ mli kɛbaa? Lala 208 lɛ mli liamɔ ni ji enyɔ lɛ wie he kuku akɛ: “Kɛtsɔ Maŋtsɛyeli shiɛmɔ kɛ Kristofoi anitsɔɔmɔ nɔ lɛ, aagbala mɛi babaoo kɛmiiba Yehowa masɛi. Mɛnɛɛmɛi hu miila nyamɔ lalai lɛ, eejije, Oo yɛ he fɛɛ he!” Hɛɛ, daa gbi lɛ abaptisiɔ kaselɔi heei aaafee 1000. Nyɛminuu Barr mu naa akɛ: “Nyɛmimɛi, ani ejeee nɔ ni yɔɔ naakpɛɛ akɛ wɔɔsusu akɛ akɛ nyɛ miiya shikpɔŋkukuji anɔ koni nyɛkɛ mɛi ni miimɛ koni amɛnu nyɛyijiemɔ lalai lɛ ayakpe?”
No sɛɛ lɛ, James Mantz ni yɔɔ Niŋmaa Nitsumɔhe lɛ ha wiemɔ ni yitso ji “Nyɛboa Mɛi ni Ená Niiashikpamɔ lɛ Toi.” Etsɔɔ akɛ abaanyɛ akase nibii komɛi kɛtsɔ aŋkroaŋkro niiashikpamɔ pɛ nɔ. (Hebribii 5:8) Ni kɛlɛ, Abɛi 22:17 woɔ wɔ hewalɛ koni ‘wɔba wɔtoi shi, ni wɔnu nilelɔi,’ loo mɛi ni amɛná niiashikpamɔ lɛ ‘awiemɔ.’ Nikaselɔi ni gbeɔ skul naa lɛ baanyɛ akase nibii babaoo kɛjɛ mɛi ni etsɔ amɛhiɛ lɛ adɛŋ. Nyɛminuu Mantz kɛɛ: “Amɛle bɔ ni akɛ shwapoi anɔkwɛlɔi ni yɔɔ maŋ lɛ mli lɛ yeɔ nii anaa. Amɛle maŋ lɛ mli hei komɛi ni esaaa akɛ ayaa yɛ gbɔmɔtsoŋ loo jeŋba he osharai ahewɔ. Amɛle maŋ lɛ mli bii lɛ ahenumɔi ni mli wa lɛ. Maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi ni etsɛ lɛ le nɔ ni he hiaa bo koni oná miishɛɛ ni oye omanye yɛ onitsumɔ lɛ mli.”
Beni ewieɔ sane yitso ni ji “Ná Hiɛsɔɔ Oha o-Teokrase Nitsumɔ Lɛ” he lɛ, Wallace Liverance, ni ji Gilead Skul lɛ nɔ onukpa lɛ tsɔɔ mli akɛ yɛ be mli ni maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi komɛi, tamɔ bɔfo Paulo, Timoteo, kɛ Barnaba nine shɛ amɛ nitsumɔ lɛ nɔ kɛjɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ kɛtsɔ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ loo kɛtsɔ naakpɛɛ nifeemɔ kpojiemɔ ko nɔ lɛ, “tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ” lɛ kɛ nitsumɔ haa maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi ni atsɔse amɛ yɛ Gilead lɛ kɛyaa je lɛŋ he fɛɛ he. (Mateo 24:45-47) Ekɛ maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi lɛ anitsumɔi to hei ni Gideon ha ehii lɛ damɔ koni amɛkɛ Midiabii awuu ta lɛ he. (Kojolɔi 7:16-21) Nyɛminuu Liverance wo hewalɛ akɛ: “Nyɛnaa hiɛsɔɔ nyɛhaa nyɛ teokrase maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛmɔ nitsumɔ lɛ. Taakɛ bɔ ni Gideon asraafoi lɛ ‘damɔ amɛgbɛhe’ lɛ, nyɛbua nyɛ nitsumɔ lɛ akɛ he ni esa akɛ nyɛhi. Nyɛnaa hemɔkɛyeli akɛ Yehowa baanyɛ ekɛ nyɛ atsu nii taakɛ bɔ ni ekɛ Gideon hii ohai etɛ lɛ tsu nii lɛ nɔŋŋ.”
Ní Aaana Gbɔmɛi Ahe Suɔmɔ Babaoo lɛ Kɛ Miishɛɛ Baa
Buu-Mɔɔ lɛ wie be ko akɛ: “Yɛ nɔ najiaŋ ni wɔɔtswa nibii ni wɔnáa he miishɛɛ kɛ wɔshihilɛi wɔbɔle guɔnii kɛ elɛktrɔnik nibii ni yɔɔ ŋmɛnɛŋmɛnɛ je nɛɛ mli lɛ he, nibii ni nɔmimaa ko bɛ he akɛ amɛbaaya nɔ amɛhi shi lɛ moŋ lɛ, kwɛ bɔ ni ehi kwraa ni nilee yɔɔ mli akɛ wɔɔna gbɔmɛi ahe miishɛɛ diɛŋtsɛ ni wɔtao bɔ ni wɔɔfee wɔná anɔkwa miishɛɛ kɛtsɔ nibii ni wɔɔfee wɔha mɛi krokomɛi lɛ anɔ lɛ nɔ.” Yɛ enɛ kɛ gbeekpãmɔ naa lɛ, Nyɛminuu Mark Noumair, ni ji Gilead Skul tsɔɔlɔi lɛ ateŋ mɔ kome lɛ kɛ nikaselɔi lɛ ateŋ kuu ko gba amɛshiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli niiashikpamɔi ahe saji ni ewie akɛ: “Ní nyɛaaná mɛi krokomɛi ahe miishɛɛ lɛ ji nɔ ni baaha nyɛtsɔmɔ maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi kpakpai.”
Nɔ ni Kɛ Miishɛɛ Baa yɛ Maŋsɛɛ Shikpɔŋ Nɔ
Mɛni ji nibii komɛi ni kɛ omanyeyeli kɛ miishɛɛ baa yɛ maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli? Nyɛminuu Charles Woody, ni yɔɔ Sɔɔmɔ Nitsumɔhe lɛ kɛ Harold Jackson, ni ji tsutsu maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔ yɛ Latin Amerika kɛ Nitsɔɔmɔ Ajinafoi a-Kuu lɛ sɛɛyelɔ lɛ bi Nitsumɔhe Nine sɔrɔtoi lɛ Ajinafoi Akui amli bii ni amɛtee nitsumɔhe nine nɔkwɛlɔi a-skul ni afeɔ lɛ mli klas ni ji nɛɛhu lɛ saji. Naa ŋaawoi komɛi ni mɛnɛɛmɛi yɔɔ ni amɛkɛ aaha:
Albert Musonda ni jɛ Zambia lɛ wie akɛ: “Kɛ maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔ lɛ tsutsu tee ni eyaŋa nyɛmimɛi lɛ, etswaa amɛ mumɔ emaa shi ejaakɛ nyɛmimɛi lɛ baatsi abɛŋkɛ maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔ lɛ, ni maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔ lɛ baatsi abɛŋkɛ amɛ.”
Rolando Morales ni jɛ Guatemala lɛ tsɔɔ mli akɛ kɛ́ mɛi ni jieɔ naanyobɔɔ su kpo lɛ ha maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi heei lɛ nɔ ko akɛ amɛnu lɛ, amɛbaanyɛ amɛkɛ mlihilɛ kɛ ŋaa aha hetoo akɛ: “Miji mɔ hee yɛ maŋ nɛɛ mli. Miná ni kulɛ manu, shi migbɔmɔtso bɛ nyɛmɔ ni ekɛkpeeɔ helai anaa taakɛ nyɛgbɔmɔtso lɛ ji lɛ. Miheɔ miyeɔ akɛ gbi ko lɛ manu, ni manya he akɛ mafee nakai.” Mɛni ji sɛɛnamɔi ni jɛɔ nakai mlihilɛ hetoo lɛ mli kɛbaa? “Gbɔmɛi lɛ amli fuŋ, ni maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi lɛ baafee mɛi ni ejie mlihilɛ kpo etsɔɔ mɛi krokomɛi.”
Mɛni baaye abua maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi lɛ koni amɛmia amɛhiɛ yɛ amɛ nitsumɔ lɛ mli? Nyɛminuu Paul Crudass, nikaselɔ ni gbe Gilead klas ni ji 79 lɛ naa, ní kɛ afii 12 esɔmɔ yɛ Liberia lɛ kɛɛ enɛ: “Mile akɛ eji anɔkwale akɛ fɔlɔi ahiɛ tseɔ amɛbii. Shi bei komɛi shɛɔ ni maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔ lɛ sumɔɔ koni ele maŋ lɛ, emli shihilɛ, ekusum, kɛ gbɔmɛi lɛ ahe nii. Ekolɛ ebaanu he akɛ eshi. Kɛ enine shɛ wolo nɔ kɛjɛ shia ni miikɛɛ akɛ, ‘Wɔhiɛ miitse bo waa; wɔleee nɔ ni wɔbaanyɛ wɔfee ni ofataaa he’ lɛ nɔ lɛ, no baafee nɔ̃ pɛ ni he hiaa lɛ koni ekɛto enibii ni eya shia. Ehe miihia ni wekumɛi ni yɔɔ biɛ ŋmɛnɛ lɛ akai enɛ.”
Beni abi saji lɛ agbe naa lɛ, nyɛminuu Theodore Jaracz, ni ji Nɔyeli Kuu lɛ mlinyo lɛ kɛ naagbee wiemɔ lɛ ha. Ewiemɔ lɛ yitso ji: “Nyɛkɛ Maŋtsɛyeli lɛ Ayea Klɛŋklɛŋ Gbɛhe yɛ Nyɛ Shihilɛ Mli.” Mɛɛ gbɛ nɔ maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi lɛ baatsɔ ni amɛhiɛ ahi amɛhe nɔ, ni amɛkaha nɔ ko miigbala amɛ kɛmiijɛ amɛnitsumɔ lɛ he? Ewo amɛ hewalɛ koni amɛto amɛ teemɔŋ Biblia mli nikasemɔ he gbɛjianɔ, nɔ ni baaye abua amɛ koni amɛha Maŋtsɛyeli lɛ he nibii lɛ aye klɛŋklɛŋ gbɛhe yɛ amɛ shihilɛ mli lɛ. Ni ekɛ kaimɔ ni yɔɔ ebe naa nɛɛ ha: “Maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi komɛi ekwa teemɔŋ nikasemɔ ejaakɛ amɛkɛ amɛhe ewo elɛktrɔnik nibii, E-mail, kɛ kɔmpiuta mli vii. Esa akɛ wɔhiɛ jwɛŋmɔ kpakpa koni wɔŋmɛ pɛpɛɛpɛ yɛ dɛŋdadei nɛɛ ateŋ eko fɛɛ eko kɛ nitsumɔ mli, ni wɔkafite bei babaoo yɛ nɔ ko ni baanyɛ ahe Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ he teemɔŋ nikasemɔ be lɛ he.”
Nɔ ni nyiɛ Nyɛminuu Jaracz wiemɔ lɛ sɛɛ ji yijiemɔ woji ni akɛha kɛ hiɛsɔɔ wolo ni jɛ klas lɛ dɛŋ ni akane. Mɔ ni damɔ klas lɛ najiaŋ lɛ jie henumɔi ni mɔ fɛɛ mɔ jieɔ lɛ kpo lɛ kpo yɛ nɛkɛ gbɛ nɔ: “Wɔna suɔmɔ he odaseyeli ni yɔɔ faŋŋ ni Yesu kɛɛ no baakadi ekaselɔi lɛ, ni no ema nɔ mi eha wɔ akɛ ekɔɔɔ he eko he ni wɔyɔɔ lɛ, gbɛjianɔtoo ko ni dɔɔ mɔ he, esumɔɔ mɔ, ni tamɔ nyɛ lɛ baafi wɔsɛɛ. Wɔkɛ nɛkɛ sɛɛfimɔ nɛɛ efee klalo kɛmiiya shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ.” Eji nikasemɔ naagbee nifeemɔ gbi ni yɔɔ miishɛɛ kɛha Gilead klas ni ji 104 lɛ naagbee ni kanyaa mɔ.
[Akrabatsa ni yɔɔ baafa 24]
Klasbii lɛ Ahe Saji
Maji sɔrɔtoi anɔ ni amɛjɛ kɛba: 9
Maji sɔrɔtoi ni aha amɛ nitsumɔ yɛ mli: 16
Nikaselɔi lɛ ayifalɛ: 48
Gbalashihilɛ mli hefatalɔi lɛ ayibɔ: 24
Afii abɔ ni amɛye lɛ mlijaa: 33
Afii abɔ ni amɛkɛhi anɔkwale lɛ mli lɛ mlijaa: 16
Afii abɔ ni amɛkɛsɔmɔ kɛ amɛbe fɛɛ mlijaa: 12
[Mfoniri ni yɔɔ baafa 25]
Buu-Mɔɔ Biblia Gilead Skul Klasbii ni Ji 104 ni Gbe Nikasemɔ Naa
Gbɛi ni yɔɔ shishigbɛ lɛ miitsɔɔ bɔ ni amɛdamɔ shi lɛ mli, kɛjɛ hiɛ gbɛ kɛyaa sɛɛ gbɛ, ni amɛgbɛi lɛ jeɔ shishi kɛjɛɔ abɛku kɛyaa ninejurɔ gbɛ
(1) Romero, M.; Howarth, J.; Blackburne-Kane, D.; Hohengasser, E.; West, S.; Thom, S.
(2) Colon, W.; Glancy, J.; Kono, Y.; Drews, P.; Tam, S.; Kono, T.
(3) Tam, D.; Zechmeister, S.; Gerdel, S.; Elwell, J.; Dunec, P.; Tibaudo, H.
(4) Taylor, E.; Hildred, L.; Sanches, M.; Anderson, C.; Bucknor, T.; Hohengasser, E.
(5) Howarth, D.; Ward, C.; Hinch, P.; McDonald, Y.; Sanches, T.; Thom, O.
(6) Drews, T.; Tibaudo, E.; Elwell, D.; Dunec, W.; Blackburne-Kane, D.; Ward, W.
(7) Anderson, M.; Zechmeister, R.; McDonald, R.; Bucknor,R.; Glancy, S.; Gerdel, G.
(8) Romero, D.; Hinch, R.; Hildred, S.; Taylor, J.; Colon, A.; West, W.
[Mfoniri ni yɔɔ baafa 26]
Nyɛmimɛi ni fata he kɛtsɔɔ klas ni ji 104 lɛ nii: (kɛjɛ abɛku) W. Liverance, U. Glass, K. Adams, M. Noumair