Awo Mɛi ni Egbe Gilead Skul Naa lɛ Hewalɛ Koni Amɛjaje “Niwuji” Amɛtsɔɔ
MƐI ayifalɛ ni sa ni ji 6,635 ni jɛ shikpɔji 52 nɔ lɛ ba skul naagbee nifeemɔ kɛha Buu-Mɔɔ Biblia Gilead Skul klas ni ji 115 ni afee yɛ September 13, afi 2003 lɛ.
Amɛnu hewalɛwoo ni damɔ Biblia lɛ nɔ ni akɛha nikaselɔi 48 lɛ koni amɛjaje “Nyɔŋmɔ niwuji lɛ” amɛtsɔɔ gbɔmɛi ni yɔɔ shikpɔji 17 nɔ lɛ. (Bɔfoi lɛ Asaji 2:11) Jɛmɛ ji he ni mɛi ni egbe nikasemɔ lɛ naa lɛ baatsu amɛ maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛmɔ nitsumɔ lɛ yɛ agbɛnɛ.
Yɛ Stephen Lett, ni ji Yehowa Odasefoi a-Nɔyeli Kuu lɛ mlinyo ni sɔmɔ akɛ gbɛjianɔtoo lɛ nɔ sɛinɔtalɔ lɛ hiɛkpamɔ wiemɔ lɛ mli lɛ, ekai nikaselɔi lɛ akɛ: “Kɛ́ nyɛshi kɛtee nyɛ nitsumɔi lɛ amli lɛ, ekɔɔɔ he eko he ni nyɛbaaya loo shihilɛi ni nyɛkɛbaakpe lɛ, mɛi ni kɛ nyɛ yɔɔ lɛ ayi fá fe mɛi ni teɔ shi woɔ nyɛ lɛ.” Beni Nyɛminuu Lett wieɔ Maŋtsɛmɛi a-Wolo ni Ji Enyɔ lɛ yitso 6 lɛ he lɛ, ekai nikaselɔi lɛ akɛ amɛbaanyɛ amɛkɛ amɛhe afɔ̃ Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ ŋwɛibɔfoi akpekpei abɔ lɛ asɛɛfimɔ nɔ beni amɛjajeɔ “Nyɔŋmɔ niwuji lɛ.” (2 Maŋtsɛmɛi 6:15, 16) Klɛŋklɛŋ afii 100 lɛ mli Kristofoi lɛ kɛ shitee-kɛ-woo kɛ shikpilikpiifeemɔ kpe yɛ amɛshiɛmɔ kɛ nitsɔɔmɔ nitsumɔ lɛ mli, ni Kristofoi maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi lɛ kɛ shihilɛi ni tamɔ nakai nɔŋŋ hu kpeɔ ŋmɛnɛ. Shi kɛlɛ, amɛbaanyɛ amɛkɛ amɛhe afɔ̃ sɛɛfimɔ ni jɛ ŋwɛi kɛ nɔ ni jɛ Yehowa shikpɔŋ nɔ gbɛjianɔtoo lɛ hu ŋɔɔ lɛ nɔ.—Lala 34:8; Mateo 24:45.
Nyɛjajea “Nyɔŋmɔ Niwuji Lɛ”
Yɛ sɛinɔtalɔ lɛ wiemɔ lɛ sɛɛ lɛ, Harold Corkern ni ji United States Nitsumɔhe Nine Ajinafoi Akuu lɛ mlinyo lɛ wie saneyitso ni ji “Gbɛkpamɔi ni Sa—Nɔ̃ Diɛŋtsɛ ni Kɛ Sɔɔmɔ ni Yɔɔ Miishɛɛ ni Yeɔ Omanye Baa” lɛ he. Nyɛminuu Corkern tsɔɔ mli akɛ, taakɛ Abɛi 13:12 lɛ tsɔɔ lɛ, hiɛnɔkamɔi ni baaa mli lɛ baanyɛ ekɛ nijiaŋwujei aba. Shi kɛlɛ, efɔɔ kaa akɛ gbɛkpamɔi ni esaaa ni baaa mli ni aaaná lɛ kɛ nijiaŋwujei baa. Esa akɛ mɛi ni egbe nikasemɔ lɛ naa lɛ aná amɛ diɛŋtsɛ kɛ mɛi krokomɛi ahe jwɛŋmɔ ni ja ni ŋmɛɔ pɛpɛɛpɛ. Esa akɛ amɛkpa gbɛ akɛ amɛbaatɔ̃, shi esaaa akɛ enɛ haa amɛyeɔ ŋkɔmɔ tuutu beni amɛyeɔ amɛbuaa mɛi krokomɛi koni amɛnu “Nyɔŋmɔ niwuji lɛ” ashishi lɛ. Nyɛminuu Corkern wo maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi heei lɛ hewalɛ koni amɛkɛ amɛhe afɔ̃ Yehowa, ni ji “mɛi ni taoɔ esɛɛ gbɛ lɛ anyɔmɔwolɔ” lɛ nɔ.—Hebribii 11:6.
Mɔ ni nyiɛ sɛɛ yɛ gbɛjianɔtoo lɛ mli ji Daniel Sydlik, ni ji Nɔyeli Kuu lɛ mlinyo ni wie saneyitso ni ji “Kristofoi Ahiɛnɔkamɔ Lɛ—Mɛni Ni?” lɛ he. Ejaje akɛ: “Hiɛnɔkamɔ ji Kristofoi asu. Eji jalɛ he tɛ ni afo afɔ̃ shi ni haa mɔ náa ekɛ Nyɔŋmɔ teŋ wekukpaa kpakpa. Mɛi ni jeee Kristofoi lɛ nyɛŋ aná hiɛnɔkamɔ ni wɔyɔɔ lɛ eko kɔkɔɔkɔ.” Nyɛminuu Sydlik tee nɔ etsɔɔ Kristofoi ahiɛnɔkamɔ fãi srɔtoi ni yeɔ ebuaa mɔ ko koni eya nɔ ená hiɛnɔkamɔ kpakpa yɛ shihilɛ mli naagbai fɛɛ asɛɛ lɛ mli. “Kɛ́ wɔyɛ hiɛnɔkamɔ lɛ, wɔbaanyɛ wɔkɛ mɔdɛŋbɔɔ hee kɛ kunimyeli mumɔ akpee daa gbi shihilɛ naa.” Kristofonyo hiɛnɔkamɔ yeɔ ebuaa lɛ koni ena Yehowa akɛ Nyɔŋmɔ ni yɔɔ yiŋtoo, koni ená miishɛɛ yɛ sɔɔmɔ ni ekɛhaa lɛ lɛ mli.—Romabii 12:12.
Wallace Liverance, ni ji Gilead Skul lɛ nɔ onukpa lɛ wo nikaselɔi lɛ hewalɛ koni ‘Amɛya nɔ Amɛnyiɛ yɛ Mumɔ Naa.’ (Galatabii 5:16) Etsɔɔ bɔ ni shwɛ fioo ni Yeremia woloŋmalɔ ni ji Baruk akpá nyiɛmɔ yɛ mumɔ naa lɛ mli. Baruk nijiaŋ je wui yɛ be ko mli, ni ebɔi nii wuji asɛɛtiumɔ kɛha lɛ diɛŋtsɛ ehe. (Yeremia 45:3, 5) No sɛɛ lɛ, Nyɛminuu Liverance tsɔɔ akɛ mɛi komɛi kpa Yesu sɛɛnyiɛmɔ ni amɛkpoo mumɔŋ anɔkwale ni he hiaa kɛha yiwalaheremɔ lɛ. Nɔ hewɔ ji akɛ amɛnuuu nɔ ni etsɔɔ lɛ shishi, ni amɛheloonaa gbɛkpamɔi ni baaa mli yɛ nakai beaŋ lɛ ha amɛnijiaŋ je wui. (Yohane 6:26, 27, 51, 66) Mɛni maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi, ni amɛnitsumɔ ji akɛ amɛgbala mɛi ajwɛŋmɔ kɛba Bɔlɔ lɛ kɛ eyiŋtoi anɔ lɛ baanyɛ akase kɛjɛ saji nɛɛ amli? Awo nikaselɔi lɛ hewalɛ koni amɛkagba amɛhe naa yɛ hegbɛ ni amɛaaná, gbɛi ni amɛaaná yɛ gbɔmɛi ahiɛ, loo teokrase nitsumɔi ni amɛkɛaatsu nii koni amɛ diɛŋtsɛ amɛná he sɛɛ lɛ he.
“Ani Obaafee Mɔ ni Haa loo Mɔ ni Heɔ?” ji sane ni Gilead tsɔɔlɔ Mark Noumair bi. Ekɛ ewiemɔ lɛ damɔ Kojolɔi 5:2 lɛ nɔ, he ni ajie Israelbii aŋkroaŋkroi ayi yɛ amɛhe ni amɛkɛha akɛ amɛaasɔmɔ akɛ Barak asraafoi ni pɛsɛmkunya bɛ mli lɛ hewɔ lɛ. Ajie Gilead nikaselɔi lɛ ayi yɛ mumɔ ni amɛkɛkpɛlɛ Barak Kpeteŋkpele lɛ, ni ji Yesu Kristo tsɛmɔ koni aha mɛi babaoo kɛ amɛhe awo mumɔŋ tawuu lɛ mli lɛ nɔ lɛ hewɔ. Esa akɛ Kristo asraafoi aná mɔ ni tsɛ́ amɛ lɛ hiɛ ni amɛaasa lɛ he miishɛɛ. Nyɛminuu Noumair kai nikaselɔi lɛ akɛ: “Kɛ́ wɔbɔi wɔ diɛŋtsɛ wɔhiɛ ni wɔɔsa lɛ he susumɔ lɛ, wɔkpáa henyɛlɔ lɛ kɛ nɔmɔ. . . . Maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛmɔ nitsumɔ lɛ kɔɔɔ ohe. Ekɔɔ Yehowa, emaŋtsɛyeli lɛ, kɛ esuɔmɔnaa nii ni aaaba mli lɛ he. Jeee Yehowa ni wɔmiisumɔ ni eha wɔná miishɛɛ lɛ hewɔ ni wɔsɔmɔɔ akɛ maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi lɛ, shi moŋ suɔmɔ ni wɔsumɔɔ lɛ lɛ hewɔ ni wɔsɔmɔɔ lɛ lɛ.”—2 Timoteo 2:4.
No sɛɛ lɛ Gilead tsɔɔlɔ Lawrence Bowen sɔmɔ akɛ sɛinɔtalɔ kɛha nifeemɔ lɛ fã ko ni hiɛ yitso akɛ “Feemɔ Amɛ Krɔŋkrɔŋ yɛ Onɔkwale lɛ Mli.” (Yohane 17:17) Etsɔɔ akɛ klas ni ji 115 lɛ mli nikaselɔi lɛ ji Nyɔŋmɔ sɔɔlɔi ni afee amɛ krɔŋkrɔŋ. Amɛkɛ amɛhe hu wo shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli beni amɛyɔɔ skul lɛ, ni amɛkɛtao mɛi ni hiɛ tsui ni yɔɔ krɔŋŋ ni amɛsumɔɔ anɔkwale lɛ. Taakɛ Yesu kɛ emra be mli kaselɔi lɛ ji lɛ, nikaselɔi lɛ ‘etooo amɛyiŋ’ amɛwieee. (Yohane 12:49, 50) Amɛkɛ ekãa jaje anɔkwa wiemɔ ni jɛ mumɔŋ ni haa wala lɛ. Skulbii lɛ aniiashikpamɔi ahe nɔkwɛmɔnii ni afee kɛ niiashikpamɔi ni amɛgba lɛ tsɔɔ bɔ ni Biblia lɛ ná mɛi ni amɛtee amɛŋɔɔ lɛ anɔ hewalɛ waa eha.
Ŋaawoo kɛ Niiashikpamɔi Woɔ Mɔ Hewalɛ
Anthony Pérez kɛ Anthony Griffin ni amɛji United States nitsumɔhe nine lɛ Nitsumɔhe ni Kwɛɔ Sɔɔmɔ Nitsumɔ lɛ Nɔ lɛ mli bii lɛ bibii Nitsumɔhe Nine Ajinafoi Akuu lɛ mli bii ni jɛ je lɛŋ hei srɔtoi lɛ saji. Hii nɛɛ tsɔɔ naagbai ni maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi heei kɛkpeɔ, ni amɛkɛ ŋaawoo ni anyɛɔ atsuɔ he nii ni jɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛniiashikpamɔ mli lɛ ha. Naagbai lɛ ekomɛi ji kusum nifeemɔi ni yɔɔ srɔto, hulu ni tsoɔ yɛ afi muu fɛɛ mli, loo jamɔ kɛ maŋkwramɔŋ shihilɛ ni yɔɔ srɔto yɛ nɔ ni nikaselɔi lɛ le momo lɛ ahe. Mɛni baanyɛ aye abua maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi heei lɛ koni amɛkpee shihilɛ hee ni amɛyaje mli lɛ naa? Suɔmɔ kɛha Yehowa, suɔmɔ kɛha gbɔmɛi lɛ, nibii ni amɛshi lɛ ahe ni amɛsusuŋ, kɛ nii ni amɛfeŋ lɛ kpalakpala. Nitsumɔhe nine ajinafoi akuu lɛ mlinyo ko kɛɛ akɛ: “Gbɔmɛi ehi he ni aha wɔ nitsumɔ lɛ yɛ lɛ afii ohai abɔ dani wɔba jɛmɛ. Yɛ anɔkwale mli lɛ, wɔ hu wɔbaanyɛ wɔhi jɛmɛ ni wɔhe amɔ shi. Be fɛɛ be ni wɔkɛ naagbai kpeɔ lɛ, wɔbuɔ nomɛi akɛ hegbɛi ni baaha wɔsui ahi. Kɛ́ okɛ ohe fɔ̃ sɔlemɔ kɛ Yehowa mumɔ lɛ nɔ lɛ, oyɔseɔ bɔ ni Yesu wiemɔ akɛ ‘mikɛ nyɛ yɛ’ lɛ ji anɔkwale ha.”—Mateo 28:20.
Samuel Herd ni ji Nɔyeli Kuu lɛ mlinyo lɛ mu gbɛjianɔtoo lɛ naa kɛ wiemɔ ni yitso ji, “Nyɛyaa Nɔ Nyɛjajea Nyɔŋmɔ Niwuji Lɛ.” Mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ ni akɛshwie Yesu kaselɔi lɛ anɔ yɛ Pentekoste afi 33 Ŋ.B. lɛ wo amɛ hewalɛ koni amɛjaje “Nyɔŋmɔ niwuji lɛ.” Mɛni baanyɛ aye abua maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi heei lɛ ŋmɛnɛ koni amɛkɛ ekãa ni tamɔ nakai nɔŋŋ ajaje Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ? Nakai mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ nɔŋŋ. Nyɛminuu Herd wo nikaselɔi ni egbe nikasemɔ naa lɛ hewalɛ koni ‘amɛmumɔ he adɔ la,’ amɛná nitsumɔ ni akɛha amɛ lɛ he miishɛɛ, ni amɛhiɛ akakpa tsɔsemɔ ni akɛha amɛ lɛ nɔ kɔkɔɔkɔ. (Romabii 12:11) Nyɛminuu Herd kɛɛ akɛ: “Biblia lɛ ji Nyɔŋmɔ niwulu ko. Nyɛkabua sɛɛnamɔ ni yɔɔ he lɛ akɛ nɔ ko bibioo kɔkɔɔkɔ. Shɛɛ sane ni yɔɔ mli lɛ hiɛ kã. Egbuɔ kɛboteɔ saji amli otii ni he hiaa waa lɛ amli. Nyɛkɛtsua nii ni nyɛkɛsaa nibii yɛ nyɛshihilɛi amli. Nyɛhaa etsakea bɔ ni nyɛsusuɔ nii ahe nyɛhaa lɛ. Nyɛbua nyɛjwɛŋmɔŋ nyɛmɔi ahe kɛtsɔ Ŋmalɛi lɛ akasemɔ, ekanemɔ, kɛ enɔjwɛŋmɔ nɔ . . . Nyɛhaa efea oti ni ma nyɛhiɛ, kɛ nyɛfaishitswaa akɛ nyɛkɛ Gilead tsɔsemɔ ni nyɛná lɛ baatsu nii ni nyɛya nɔ nyɛkɛjaje ‘Nyɔŋmɔ niwuji lɛ’.”
Beni akane ŋamɔi ni jɛ je lɛŋ hei srɔtoi, ni akɛ yijiemɔ woji lɛ eha agbe naa lɛ, mɛi ni egbe nikasemɔ lɛ naa lɛ ateŋ mɔ kome kane wolo ni klasbii lɛ ŋma kɛtsɔɔ bɔ ni amɛhiɛ esɔ tsɔsemɔ ni akɛha amɛ lɛ. No sɛɛ lɛ Nyɛminuu Lett tsɛ́ 2 Kronika 32:7 kɛ 5 Mose 20:1, 4 lɛ mli wiemɔi ayisɛɛ ni ekɛmu nifeemɔ ni yɔɔ miishɛɛ lɛ naa kwraa. Beni ekɛ ewiemɔ lɛ mli naagbee wiemɔ lɛ tsaa wiemɔi ni ekɛgbele kpee lɛ naa lɛ he lɛ, emu naa akɛ: “No hewɔ lɛ mɛi ni asumɔɔ ni egbe nikasemɔ naa, ni nyɛyaa ni nyɛyawu mumɔŋ ta yɛ nyɛnitsumɔ hee lɛ mli lɛ, nyɛkaia akɛ Yehowa kɛ nyɛ yɛ. Nyɛhiɛ akakpaa anɔkwa sane ni eji akɛ mɛi ni kɛ nyɛ yɔɔ lɛ ayi fá fe mɛi ni teɔ shi woɔ nyɛ lɛ nɔ kɔkɔɔkɔ.”
[Akrabatsa ni yɔɔ baafa 25]
KLASBII LƐ AHE SAJI
Maji srɔtoi anɔ ni amɛjɛ kɛba: 7
Maji srɔtoi ni aha amɛ nitsumɔ yɛ mli: 17
Nikaselɔi lɛ ayifalɛ: 48
Afii abɔ ni amɛye lɛ mlijaa: 33.7
Afii abɔ ni amɛkɛhi anɔkwale lɛ mli lɛ mlijaa: 17.8
Afii abɔ ni amɛkɛsɔmɔ kɛ amɛbe fɛɛ mlijaa: 13.5
[Mfoniri ni yɔɔ baafa 26]
Buu-Mɔɔ Biblia Gilead Skul Klasbii ni Ji 115 ni Gbe Nikasemɔ Naa
Gbɛii ni yɔɔ shishigbɛ lɛ miitsɔɔ bɔ ni amɛdamɔ shi amɛha lɛ mli, kɛjɛ hiɛgbɛ kɛyaa sɛɛgbɛ, ni amɛgbɛi lɛ jeɔ shishi kɛjɛɔ abɛkugbɛ kɛyaa ninejurɔgbɛ.
(1) Brown, T.; Goller, C.; Hoffman, A.; Bruzzese, J.; Trahan, S. (2) Smart, N.; Cashman, F.; Garcia, K.; Lojan, M.; Seyfert, S.; Gray, K. (3) Beckett, M.; Nichols, S.; Smith, K.; Gugliara, A.; Rappenecker, A. (4) Gray, S.; Vacek, K.; Fleming, M.; Bethel, L.; Hermansson, T.; Hermansson, P. (5) Rappenecker, G.; Lojan, D.; Dickey, S.; Kim, C.; Trahan, A.; Washington, A.; Smart, S. (6) Goller, L.; Burghoffer, T.; Gugliara, D.; Nichols, R.; Washington, S.; Kim, J. (7) Beckett, M.; Dickey, J.; Smith, R.; Garcia, R.; Hoffman, A.; Seyfert, R.; Brown, H. (8) Fleming, S.; Bruzzese, P.; Burghoffer, W.; Bethel, T.; Cashman, J.; Vacek, K.