Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w25 September bf. 8-13
  • Kɛ́ Akɛ Wɔ Loo Mɛi Krokomɛi Yeee Jogbaŋŋ Lɛ, Mɛni Esa Akɛ Wɔfee?

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Kɛ́ Akɛ Wɔ Loo Mɛi Krokomɛi Yeee Jogbaŋŋ Lɛ, Mɛni Esa Akɛ Wɔfee?
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi (Nikasemɔ Nɔ)—2025
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • YEHOWA KƐ YESU KƐ MƐI YEƆ JOGBAŊŊ
  • BE NI YESU NA AKƐ AKƐ MƐI YEEE JOGBAŊŊ LƐ, MƐNI EFEE YƐ HE?
  • KASEMƆ BƆ NI YESU FEE ENII EHÃ BE NI ENA AKƐ AKƐ MƐI YEEE JOGBAŊŊ LƐ
  • MƐNI WƆBAANYƐ WƆFEE BIANƐ YƐ BƆ NI AKƐ MƐI YEEE JOGBAŊŊ LƐ HE?
  • Bɔ Ni Obaafee Ofi Shi Kɛ́ Aye Bo Sane Fɔŋ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi (Nikasemɔ Nɔ)—2024
  • Obaanyɛ Odamɔ Jalɛsane Ni Ayeee Naa!
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2007
  • Sanebimɔi ni Biblia lɛ Eha Hetoo
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2014
  • “Ani Nyɔŋmɔ Yeɔ Sane ko ní Ejaaa?”
    Tsi Obɛŋkɛ Yehowa
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi (Nikasemɔ Nɔ)—2025
w25 September bf. 8-13

NIKASEMƆ 37

LALA 114 “Nyɛtoa Nyɛtsui Shi”

Kɛ́ Akɛ Wɔ Loo Mɛi Krokomɛi Yeee Jogbaŋŋ Lɛ, Mɛni Esa Akɛ Wɔfee?

“Ehiɛ kã nɔ akɛ abaaye jalɛ sane, shi naa! ayeee jalɛ sane.”—YES. 5:7.

NƆ NI WƆBAAKASE

Wɔbaakase nɔ ni Yesu fee be ni ena ni aaye mɛi sane ni ejaaa lɛ, kɛ bɔ ni wɔbaafee wɔkase lɛ.

1-2. Te mɛi pii feɔ amɛnii amɛhãa tɛŋŋ kɛ́ akɛ amɛ loo mɛi krokomɛi yeee jogbaŋŋ? Ni mɛɛ saji ekolɛ wɔbaabi wɔhe?

ŊMƐNƐ lɛ, akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ kwraa yɛ nibii srɔtoi ahewɔ. Nibii nɛɛ eko ji, he ni amɛjɛ, mɛidiji loo blɔfomɛi ni amɛji, weku mli ni amɛjɛ, loo ohiafoi ni amɛji. Agbɛnɛ hu, akɛni nitsumɔtsɛmɛi kɛ amralofoi lɛ ekomɛi susuɔ amɛ pɛ amɛhe kɛ bɔ ni amɛbaafee amɛná shika hewɔ lɛ, amɛfeɔ nibii ni hãa mɛi piŋɔ waa. Ŋwanejee ko bɛ he akɛ, bo loo mɔ ko ni ole lɛ etsɔ shihilɛ ni tamɔ nɛkɛ mli pɛŋ.

2 Anɔkwa, ŋmɛnɛ lɛ, mɛi pii amli efu waa yɛ bɔ ni akɛ amɛ loo mɛi ni amɛle lɛ yeee jogbaŋŋ lɛ hewɔ. Enɛ bɛ naakpɛɛ ejaakɛ mɔ fɛɛ mɔ miisumɔ ni akɛ lɛ aye jogbaŋŋ, ni agbɛnɛ hu, ehi shi yɛ toiŋjɔlɛ mli. Mɛi komɛi po nuɔ he akɛ amɛbaanyɛ amɛye amɛbua ni akɛ mɛi aye jogbaŋŋ yɛ amɛmaŋ lɛ mli loo yɛ jeŋ fɛɛ po. Enɛ hewɔ lɛ, amɛwieɔ amɛshiɔ mlai kɛ nɔyelɔi ni amɛsusuɔ akɛ amɛhãaa akɛ mɛi aye jogbaŋŋ lɛ, ni amɛfɔ̃ɔ oshiki amɛhãa maŋkwramɔ kuu ni ewo shi akɛ ebaakwɛ ni atsu naagba nɛɛ he nii lɛ. Shi wɔ lɛ, Biblia lɛ ehã wɔna akɛ, esaaa akɛ wɔkɛ wɔhe woɔ maŋ saji amli, moŋ lɛ, wɔmɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ, ejaakɛ no baahã akɛ mɔ fɛɛ mɔ aye jogbaŋŋ. (Yoh. 17:16) Shi loloolo lɛ, kɛ́ wɔna ni akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ lɛ, edɔɔ wɔ, ni bei komɛi po lɛ, wɔmli fuɔ waa. Ekolɛ wɔbaabi wɔhe akɛ: ‘Kɛ́ mina ni akɛ mɔ ko yeee jogbaŋŋ lɛ, mɛni esa akɛ mafee? Ani nɔ ko yɛ ni manyɛ mafee yɛ he bianɛ?’ Nyɛhãa wɔkwɛa bɔ ni Yehowa kɛ Yesu nuɔ he amɛhãa kɛ́ amɛna ni akɛ mɔ ko yeee jogbaŋŋ koni no aye abua wɔ ni wɔhã sanebimɔi nɛɛ hetoo.

YEHOWA KƐ YESU KƐ MƐI YEƆ JOGBAŊŊ

3. Mɛni hewɔ kɛ́ wɔna ni akɛ mɛi miiye bɔ ni esaaa lɛ, egbaa wɔnaa waa lɛ? (Yesaia 5:7)

3 Biblia lɛ hãa wɔnaa nɔ hewɔ ni kɛ́ wɔna ni akɛ mɛi miiye bɔ ni esaaa lɛ, egbaa wɔnaa waa lɛ. Nɔ hewɔ lɛ ji, Yehowa bɔ wɔ tamɔ bɔ ni eyɔɔ lɛ, ni “esumɔɔ jalɛ kɛ jalɛsaneyeli.” (Lala 33:5; 1 Mo. 1:26) Ekɛ mɛi yeɔ jogbaŋŋ be fɛɛ be, ni eesumɔ ni wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ hu kɛ enyɛmi aye jogbaŋŋ. (5 Mo. 32:​3, 4; Mika 6:8; Zak. 7:9) Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, yɛ gbalɔ Yesaia beiaŋ lɛ, be ni Israelbii komɛi kɛ amɛnyɛmimɛi Israelbii lɛ ateŋ mɛi komɛi yeee jogbaŋŋ ni no hã amɛhao ni amɛfó lɛ, Yehowa nu amɛyaafo lɛ ni efee nɔ ko yɛ he. (Kanemɔ Yesaia 5:7.) Egbala Israelbii ni tee nɔ amɛku amɛhiɛ amɛfɔ̃ emlai lɛ anɔ ni amɛkɛ amɛnyɛmimɛi lɛ yeee jogbaŋŋ lɛ toi.—Yes. 5:​5, 13.

4. Kɛ́ Yesu na ni akɛ mɔ ko yeee jogbaŋŋ lɛ, te enuɔ he ehãa tɛŋŋ? (Kwɛmɔ mfoniri lɛ hu.)

4 Yesu tamɔ e-Tsɛ Yehowa nɔŋŋ; esumɔɔ ni akɛ mɛi fɛɛ aye jogbaŋŋ. Gbi ko lɛ, Yesu na nuu ko ni nine kome egbo. Emusuŋ tsɔ lɛ ni etsa lɛ, shi jamɔŋ hiɛnyiɛlɔi ni yitseiaŋ wala lɛ amli fu Yesu yɛ nɔ ni efee lɛ he. Nuu lɛ ni Yesu etsa ni ehe ejɔ lɛ lɛ sane gbaaa amɛnaa kwraa, moŋ lɛ, amɛkɛɛ Yesu eku Hejɔɔmɔ Gbi lɛ he mla lɛ mli. Te Yesu nu he ehã tɛŋŋ yɛ nɔ ni jamɔŋ hiɛnyiɛlɔi lɛ fee lɛ he? Biblia lɛ kɛɛ, ‘ewerɛ ho ehe waa yɛ amɛtsuiŋwalɛ lɛ hewɔ.’—Mar. 3:​1-6.

Yesu yɛ kpeehe lɛ, ni ekɛ Yudafoi ajamɔŋ hiɛnyiɛlɔi lɛ miiwie nuu ko ni damɔ ehiɛ lɛ he. Nuu lɛ nine kome egbo, ni Yesu yaatsa lɛ. Shi jamɔŋ hiɛnyiɛlɔi lɛ bɛ nɔ ni Yesu yaafee lɛ he miishɛɛ, ni amɛkɛ hiŋmɛi ko miikwɛ lɛ.

Yudafoi ajamɔŋ hiɛnyiɛlɔi lɛ nuuu he amɛhãaa mɛi ni yelikɛbuamɔ he miihia amɛ lɛ, shi Yesu musuŋ tsɔ lɛ yɛ mɛi ahe ni eye ebua amɛ (Kwɛmɔ kuku 4)


5. Kɛ́ wɔmli fu yɛ bɔ ni akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ lɛ he lɛ, mɛni esa akɛ wɔkai?

5 Wɔna akɛ, Yehowa kɛ Yesu fɛɛ mli fuɔ kɛ́ amɛna ni akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ, ni no hewɔ lɛ, naagba bɛ he kɛ́ wɔ hu wɔnu he nakai. (Efe. 4:26) Shi esa akɛ wɔkai akɛ, kɛ́ wɔmli fu yɛ bɔ ni akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ lɛ he po lɛ, no hãŋ akɛ mɛi aye jogbaŋŋ. Anɔkwa, kɛ́ wɔkwɛɛɛ ni ahi lɛ, mlifu lɛ sɔŋŋ baahã hela amɔ wɔ loo wɔmiishɛɛ fɛɛ atã. (Lala 37:​1, 8; Yak. 1:20) Kɛ́ nakai lɛ, mɛni esa akɛ wɔfee kɛ́ wɔna akɛ akɛ wɔ loo mɛi krokomɛi yeee jogbaŋŋ? Hã wɔsusu nɔkwɛmɔnɔ ni Yesu fee lɛ he koni no aye abua wɔ ni wɔna nɔ ni esa akɛ wɔfee.

BE NI YESU NA AKƐ AKƐ MƐI YEEE JOGBAŊŊ LƐ, MƐNI EFEE YƐ HE?

6. Be ni Yesu yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ, te ena ni akɛ mɛi miiye aahã tɛŋŋ? (Kwɛmɔ mfoniri lɛ hu.)

6 Be ni Yesu yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ, ena akɛ akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ kwraa. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, eyɔse akɛ, jamɔŋ hiɛnyiɛlɔi lɛ ewo maŋbii lɛ mlai pii, ni enɛ ehã nibii amli ewa kɛhã maŋbii lɛ. (Mat. 23:​2-4) Agbɛnɛ hu, ena akɛ Roma nɔyeli lɛ kɛ Yudafoi lɛ yeee jogbaŋŋ, ni enɛ ehã Yudafoi lɛ miishwe waa ni amɛye amɛhe kɛje Roma nɔyeli lɛ shishi. Yudafoi lɛ ekomɛi po tse kui ni amɛte shi amɛwo Roma nɔyeli lɛ. Shi Yesu eyafataaa kui nɛɛ eko he; ni etseee lɛ diɛŋtsɛ enɔ hu. Moŋ lɛ, be ni ena akɛ amɛmiitao amɛwó lɛ maŋtsɛ lɛ, eshi amɛ etee.—Yoh. 6:15.

Yesu kome too nyiɛ gɔŋ ko nɔ. Mɛi babaoo ebua amɛhe naa yɛ gɔŋ lɛ shishi yɛ esɛɛgbɛ.

Be ni Yesu na akɛ aatao awó lɛ maŋtsɛ lɛ, eshi jɛmɛ etee (Kwɛmɔ kuku 6)


7-8. Be ni Yesu yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ, mɛni hewɔ ebɔɔɔ mɔdɛŋ akɛ ebaajie naagbai fɛɛ ni ebanina lɛ kɛya lɛ? (Yohane 18:36)

7 Wɔna akɛ, be ni Yesu yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ, ekɛ ehe wooo maŋkwramɔŋ saji amli koni ekɛtsu naagbai ni ena lɛ ahe nii. Mɛni hewɔ? Ejaakɛ ele akɛ, adesa ko bɛ hegbɛ akɛ eyeɔ enyɛmi adesa nɔ, ni akɛ, kɛ́ adesa ko ka akɛ ebaafee nakai po lɛ, eyeŋ omanye. (Lala 146:3; Yer. 10:23) Agbɛnɛ hu, ele akɛ bei abɔ ni Satan Abonsam ni yeɔ je lɛ nɔ, ni adesai yeee emuu nɛɛ, abaaya nɔ aye mɛi sane fɔŋ, ni nɔ ko kwraa bɛ ni gbɔmɔ ko baanyɛ afee yɛ he. Satan yitsoŋ wa waa, ni mɛi pii ekase esubaŋ fɔŋ nɛɛ. (Yoh. 8:44; Efe. 2:2) Kɛfata he lɛ, emuu ni wɔyeee lɛ hewɔ lɛ, bei komɛi lɛ, wɔkɛ mɛi yeee jogbaŋŋ ni jeee gbɛ wɔje.—Jaj. 7:20.

8 Yesu le akɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ pɛ baanyɛ ajie adesai anaagbai fɛɛ ni ehã akɛ mɛi aye jogbaŋŋ. Enɛ hewɔ lɛ, ekɛ ebe kɛ ehewalɛ fɛɛ ‘shiɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ he sane kpakpa lɛ.’ (Luka 8:1) Sane kpakpa nɛɛ ni eshiɛ lɛ hã “mɛi ni jalɛ he hɔmɔ kɛ kumai yeɔ amɛ lɛ” na akɛ, be ko baaba ni akɛ mɛi fɛɛ baaye jogbaŋŋ. (Mat. 5:6; Luka 18:​7, 8) Yesu hã amɛna akɛ jeee adesai anɔyeli ko ni baatsu enɛ, shi moŋ, Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ. Ni Maŋtsɛyeli nɛɛ “jɛɛɛ je nɛɛ mli.”—Kanemɔ Yohane 18:36.

KASEMƆ BƆ NI YESU FEE ENII EHÃ BE NI ENA AKƐ AKƐ MƐI YEEE JOGBAŊŊ LƐ

9. Mɛni hewɔ oheɔ oyeɔ akɛ, Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ pɛ ni baahã akɛ mɛi fɛɛ aye jogbaŋŋ?

9 Wɔna akɛ, be ni Yesu yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ, akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ kwraa, shi yɛ ‘naagbee gbii nɛɛ amli’ lɛ, emli ewo wu waa, ejaakɛ Satan kɛ mɛi ni feɔ amɛnii tamɔ lɛ lɛ kɛ wɔ yɛ lolo. (2 Tim. 3:​1-5, 13; Kpo. 12:12) Wɔheɔ wɔyeɔ akɛ, Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ pɛ ni baanyɛ ajie Satan kɛje jɛmɛ ni ehã akɛ mɛi fɛɛ aye jogbaŋŋ, ni nakai nɔŋŋ Yesu he eye. Enɛ hewɔ lɛ, wɔkɛ wɔhiɛ efɔ̃ɔɔ adesai anɔyelii anɔ akɛ amɛbaakwɛ ni akɛ mɛi aye jogbaŋŋ, ni wɔteee shi wɔwooo amɛ, moŋ lɛ, wɔfiɔ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ sɛɛ. Naa nyɛmi yoo ko ni atsɛɔ lɛ Stacya lɛ niiashikpamɔ. Dani ebaaba anɔkwale lɛ mli lɛ, kɛ́ ena akɛ mɛi ebua amɛhe naa ni amɛmiiwie amɛmiishi nɔyeli lɛ yɛ bɔ ni akɛ maŋbii lɛ yeee jogbaŋŋ lɛ he lɛ, bei pii lɛ eyafataa amɛhe. Shi ebashɛ he ko lɛ, ejwɛŋmɔ bɔi lɛ enyɔnyɔɔnyɔ feemɔ. Ewie akɛ: “Bei komɛi lɛ, mibiɔ mihe akɛ, ‘Ani nɔ ni mifeɔ lɛ baahã atsu naagba lɛ he nii lɛɛlɛŋ?’ Shi bianɛ lɛ, miyiŋ efeee mi enyɔnyɔɔnyɔ dɔŋŋ ejaakɛ mikɛ mihiɛ fɔ̃ɔ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ nɔ. Mile akɛ minyɛŋ majie adesai anaagbai lɛ fɛɛ kɛje jɛmɛ, shi Yehowa baanyɛ.”—Lala 72:​1, 4.

10. Mɛɛ gbɛ nɔ kui ni atseɔ ni kɛɔ akɛ amɛmiikwɛ ni atsake nibii ahiɛ koni akɛ mɛi fɛɛ aye jogbaŋŋ lɛ teɔ shi amɛwoɔ Yesu wiemɔi ni yɔɔ Mateo 5:​43-48 lɛ? (Kwɛmɔ mfoniri lɛ hu.)

10 Ŋmɛnɛ lɛ, ayɛ kui srɔtoi ni kɛɛ amɛmiikwɛ ni atsake nibii ahiɛ koni akɛ mɛi fɛɛ aye jogbaŋŋ. Shi bei pii lɛ, mɛi ni yɔɔ kui nɛɛ amli lɛ amli fuɔ waa ni enɛ hãa amɛfeɔ nibii ni teɔ shi ewoɔ maŋ lɛ mlai lɛ ni amɛyeɔ mɛi krokomɛi awui po. Shi jeee nakai Yesu kɛɛ wɔfee. (Efe. 4:31) Nyɛmi nuu ko ni atsɛɔ lɛ Jeffrey lɛ wie akɛ: “Bei pii lɛ, kɛ́ mɛi bua amɛhe naa ni amɛmiiwie amɛmiishi nɔyeli lɛ, shishijee mli lɛ, amɛfeee lɛ gidigidi. Shi be ni obaahɛle shi lɛ, amɛmli efu ni amɛteŋ mɛi komɛi ebɔi nibii fitemɔ, mɛi komɛi hu miiloo mɛi anibii kɛmiiya, ni bei komɛi po lɛ amɛpilapilaa amɛhe.” Shi Yesu kɛɛ wɔsumɔ mɛi fɛɛ, ni mɛi ni sumɔɔɔ wɔsane loo amɛwaa wɔ yi lɛ po fata he. (Kanemɔ Mateo 5:​43-48.) Enɛ hewɔ lɛ, wɔfeɔ bɔ fɛɛ bɔ ni wɔbaanyɛ koni wɔkɛ nɔ ni ewie lɛ atsu nii.

Nyɛmi yoo ko nyiɛ he ko ni mɛi fɔɔ tsɔmɔ waa. Yɛ emasɛi nɔŋŋ lɛ, mɛi komɛi ebua amɛhe naa amɛmiifee hoo. Shi eekwɛ ehiɛ gbɛ diŋŋ.

Esa akɛ wɔmia wɔhiɛ waa ni wɔkɛ wɔhe akawo pɔlitis loo maŋ saji amli (Kwɛmɔ kuku 10)


11. Kɛ́ akɛ wɔ yeee jogbaŋŋ ni wɔkwɛɛɛ ni ahi lɛ, te no baahã wɔfee wɔnii wɔhã tɛŋŋ?

11 Anɔkwa, wɔle akɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ pɛ ni baahã akɛ mɛi fɛɛ aye jogbaŋŋ be fɛɛ be. Shi kɛ́ akɛ wɔ yeee jogbaŋŋ ni wɔkwɛɛɛ ni ahi lɛ, ebaawa kɛhã wɔ akɛ wɔbaabo ŋaa ni Yesu wo wɔ lɛ toi. Naa nyɛmi yoo ko ni atsɛɔ lɛ Janiya lɛ niiashikpamɔ. Be ko lɛ, mɛi komɛi kɛ lɛ eyayeee jogbaŋŋ kwraa. Te no hã enu he ehã tɛŋŋ? Ewie akɛ: “Mitsui ba waa. Nɔ ni amɛfee lɛ dɔ mi waa ni mishwe ni agbala amɛtoi kɛtse. Minu he po akɛ miyafata kuu ko ni wieɔ eshiɔ bɔ ni akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ lɛ he. Miyasusu akɛ no baahã mitsui anyɔ mimli.” Sɛɛ mli lɛ, Janiya na akɛ, esa akɛ etsake jwɛŋmɔ ni ehiɛ lɛ. Ewie akɛ: “Mibana akɛ, mikɛ mihiɛ miifɔ̃ gbɔmɛi adesai anɔ moŋ fe ni mikɛ mihiɛ baafɔ̃ Yehowa nɔ. Enɛ hewɔ lɛ, mikpɛ miyiŋ akɛ miyafataŋ mɛi ni wieɔ amɛshiɔ bɔ ni akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ lɛ ahe.” Eyɛ mli akɛ kɛ́ akɛ wɔ yeee jogbaŋŋ loo wɔna ni akɛ mɛi krokomɛi yeee jogbaŋŋ lɛ wɔmli fuɔ moŋ, shi esa akɛ wɔmia wɔhiɛ wɔye wɔmlifu lɛ nɔ ni wɔkai be fɛɛ be akɛ, wɔfataaa je lɛ he.—Yoh. 15:19.

12. Mɛni hewɔ esa akɛ wɔkwɛ wɔhe nɔ jogbaŋŋ yɛ nibii ni wɔkaneɔ, nibii ni wɔboɔ toi, kɛ nibii ni wɔkwɛɔ lɛ ahe?

12 Mɛni baaye abua wɔ ni wɔnyɛ wɔye wɔhe nɔ kɛ́ akɛ wɔ loo mɛi krokomɛi yeee jogbaŋŋ ni no hã wɔmli fu? Nɔ kome ni baaye abua wɔ ji, ni wɔbaakwɛ wɔhe nɔ jogbaŋŋ yɛ nibii ni wɔkaneɔ, nibii ni wɔboɔ toi, kɛ nibii ni wɔkwɛɔ lɛ ahe. Nɔ hewɔ lɛ ji akɛ, mɛi jeɔ gbɛ amɛkɛ nibii woɔ Intanɛt lɛ nɔ koni no ahã mɛi amli afu amralofoi lɛ ni amɛwie amɛshi amɛ. Bei pii lɛ, kɛ́ nɔ ko ba ni adafitswaa nitsumɔhei lɛ miibɔ he amaniɛ lɛ, jeee bɔ ni nii lɛ ba lɛ ehã lɛ diɛŋtsɛ amɛwieɔ, shi moŋ nɔ ni amɛ diɛŋtsɛ amɛsusuɔ. Ni kɛ́ bɔ ni nii lɛ ba lɛ ehã lɛ diɛŋtsɛ amɛwieɔ po lɛ, esaaa akɛ wɔhãa egbaa wɔnaa, ejaakɛ no nyɛŋ atsu sane lɛ he nii. Anɔkwa, kɛ́ daa nɛɛ wɔkaneɔ loo wɔboɔ nibii gbohii ni yaa nɔ lɛ ahe adafitswai toi lɛ, no baahã wɔye wɔtsui waa, wɔwerɛ aho wɔhe, ni wɔmli afu waa po. (Abɛi 24:10) Nɔ ni ehiii fe fɛɛ lɛ, ehãŋ wɔkɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ aye klɛŋklɛŋ gbɛhe yɛ wɔshihilɛ mli, ni ehãŋ wɔkɛ wɔhiɛ afɔ̃ Maŋtsɛyeli lɛ nɔ akɛ no pɛ baatsu adesai anaagbai lɛ fɛɛ ahe nii.

13. Kɛ́ wɔkane Biblia lɛ daa ni wɔjwɛŋ nɔ lɛ, mɛɛ gbɛ nɔ no baaye abua wɔ kɛ́ wɔna ni akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ?

13 Kɛ́ wɔkane Biblia lɛ daa ni wɔjwɛŋ nɔ lɛ, no baaye abua wɔ ni wɔna nɔ ni wɔbaafee kɛ́ akɛ wɔ loo mɛi krokomɛi yeee jogbaŋŋ. Nyɛmi yoo ko ni atsɛɔ lɛ Alia lɛ hao waa yɛ bɔ ni akɛ ekutsoŋbii lɛ yeee jogbaŋŋ lɛ hewɔ. Ena akɛ, afeee mɛi ni feɔ nakai lɛ nɔ ko ni no hã emli fu waa. Ewie akɛ: “Mita shi ni mibi mihe akɛ, ‘Ani miheɔ miyeɔ akɛ Yehowa ni baatsu naagbai nɛɛ ahe nii lɛɛlɛŋ?’ Kɛkɛ ni mikane Hiob 34:​22-29 lɛ. Nakai ŋmalɛ lɛ hã mikai akɛ, Yehowa miina nɔ fɛɛ nɔ ni yaa nɔ lɛ, ni akɛ, lɛ pɛ ele bɔ ni esa akɛ akɛ adesai aye jogbaŋŋ ahã, ni lɛ pɛ ebaanyɛ etsu adesai anaagbai lɛ fɛɛ ahe nii kɛmɔ shi.” Shi ani nɔ ko yɛ ni wɔbaanyɛ wɔfee bianɛ be ni wɔmɛɔ ni Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ abatsu adesai anaagbai lɛ ahe nii lɛ? Nyɛhãa wɔkwɛa.

MƐNI WƆBAANYƐ WƆFEE BIANƐ YƐ BƆ NI AKƐ MƐI YEEE JOGBAŊŊ LƐ HE?

14. Mɛni wɔbaanyɛ wɔfee bianɛ yɛ bɔ ni akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ lɛ he? (Kolosebii 3:​10, 11)

14 Nɔ ko tsɔ bɛ ni wɔbaanyɛ wɔfee yɛ bɔ ni mɛi kɛ mɛi krokomɛi yeee jogbaŋŋ lɛ he, shi wɔ lɛ, wɔbaanyɛ wɔmia wɔhiɛ wɔkɛ mɛi aye jogbaŋŋ. Tamɔ wɔna lɛ, Yesu jie suɔmɔ kpo etsɔɔ mɛi fɛɛ, ni esa akɛ wɔkase lɛ. Enɛ hewɔ lɛ, esa akɛ wɔbɔ mɔdɛŋ ni wɔkɛ mɛi fɛɛ, ni mɛi ni waa wɔ yi lɛ po fata he lɛ, aye jogbaŋŋ. (Mat. 7:12; Rom. 12:17) Kɛ́ Yehowa na akɛ wɔmiimia wɔhiɛ ni wɔfee nakai lɛ, ebaaná miishɛɛ waa.—Kanemɔ Kolosebii 3:​10, 11.

15. Kɛ́ wɔkɛ mɛi kase Biblia lɛ, mɛɛ gbɛ nɔ no yeɔ ebuaa amɛ?

15 Gbɛ ni hi fe fɛɛ ni wɔbaanyɛ wɔtsɔ nɔ wɔye wɔbua ni akɛ mɛi aye jogbaŋŋ ji, ni wɔkɛ mɛi baakase Biblia lɛ. Mɛni hewɔ wɔkɛɔ nakai? Nɔ hewɔ lɛ ji akɛ, kɛ́ mɛi kase Yehowa he nii ni amɛbasumɔ lɛ lɛ, amɛtsakeɔ amɛjeŋba ni amɛkɛ mɛi fɛɛ yeɔ yɛ suɔmɔ kɛ mlihilɛ mli. (Yes. 11:​6, 7, 9) Dani nyɛmi nuu ko ni atsɛɔ lɛ Jemal lɛ baaba anɔkwale lɛ mli lɛ, no mli lɛ, efata kuu ko ni miitao ni ajie maŋkwramɔŋ gbɛjianɔtoo ni yɔɔ emaŋ lɛ mli lɛ kɛje nɔ lɛ he. No mli lɛ, amɛnuɔ he akɛ akɛ maŋbii lɛ yeee jogbaŋŋ. Jemal wie akɛ: “Onyɛŋ onyɛ mɛi anɔ ni amɛtsake. Shi kɛ́ amɛkase Biblia lɛ, no baanyɛ ahã amɛtsake, ni nakai eba lɛ yɛ migbɛfaŋ.” Nibii ni Jemal kase lɛ hã eshi kuu lɛ mli. No hewɔ lɛ, kɛ́ wɔkɛ mɛi kase Biblia lɛ, no baaye abua amɛ ni amɛtsake ni amɛkɛ mɛi aye jogbaŋŋ.

16. Mɛni hewɔ wɔyɛ he miishɛɛ waa akɛ wɔbaahã mɛi ale nɔ ni Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ baafee lɛ?

16 Wɔyɛ he miishɛɛ waa akɛ wɔbaahã mɛi ale akɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ pɛ ni baahã akɛ adesai fɛɛ aye jogbaŋŋ kɛmɔ shi, ni nakai pɛpɛɛpɛ Yesu fee. Wɔle akɛ, kɛ́ mɛi ni akɛ amɛ yeee jogbaŋŋ lɛ nu Maŋtsɛyeli lɛ he sane lɛ, ebaanyɛ eshɛje amɛmii. (Yer. 29:11) Stacy ni wɔtsĩ etã kɛtsɔ hiɛ lɛ wie akɛ: “Le ni mile akɛ Yehowa baajie naagbai fɛɛ kɛya lɛ ye ebua mi ni kɛ́ akɛ mi yeee jogbaŋŋ loo mina ni akɛ mɛi krokomɛi yeee jogbaŋŋ lɛ, mihãaa egba minaa tsɔ. Nibii ni Yehowa ehã aŋmala yɛ Biblia lɛ mli lɛ, shɛjeɔ mɔ mii.” Ja wɔtsɔ hiɛ wɔsaa wɔhe dani wɔbaanyɛ wɔgba mɛi miishɛjemɔ wiemɔi ni yɔɔ Biblia lɛ mli lɛ. Kɛ́ wɔná wɔle nɔ ni Biblia lɛ ewie yɛ naagbai ni adesai kɛkpeɔ lɛ ahe lɛ, no baahã wɔhe wɔye waa akɛ Yehowa baatsu he nii. Ni kɛ́ wɔhe wɔye waa akɛ Yehowa baatsu he nii lɛ, no baahã wɔnyɛ wɔtsɔɔ mɛi ni wɔkɛyaa skul loo nitsumɔ lɛ nɔ hewɔ ni wɔkɛ naagbai nɛɛ kpeɔ kɛ nɔ ni Yehowa eto eyiŋ akɛ ebaafee yɛ he.b

17. Mɛni Yehowa feɔ kɛyeɔ ebuaa wɔ kɛ́ ena akɛ akɛ wɔ yeee jogbaŋŋ?

17 Wɔle akɛ, bei abɔ ni Satan ji “je nɛɛ nɔyelɔ lɛ,” mɛi kɛ wɔ yeŋ jogbaŋŋ. Shi wɔle hu akɛ, jeee nɛkɛ sɔŋŋ nibii baaya lɛ; Yehowa ewo shi akɛ ebaaye ebua wɔ bianɛ, ni wɔsɛɛ hu lɛ, ebaajie Satan kɛ nibii fɔji fɛɛ ni yaa nɔ lɛ. (Yoh. 12:31) Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, Yehowa etsɔ Biblia lɛ nɔ ehã wɔna nɔ hewɔ ni akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ lɛ kɛ bɔ ni enuɔ he ehãa kɛ́ ena ni akɛ mɛi miiye nakai. (Lala 34:​17-19) Yehowa etsɔ Yesu nɔ ehã wɔna bɔ ni esa akɛ wɔfee wɔnii wɔhã kɛ́ akɛ wɔ yeee jogbaŋŋ, ni etsɛŋ, Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ baajie adesai anaagbai fɛɛ ni ehã akɛ mɛi aye jogbaŋŋ. (2 Pet. 3:13) Nyɛhãa wɔkɛ ekãa ashiɛa Maŋtsɛyeli lɛ he sane kpakpa lɛ ni wɔkɛ miishɛɛ akpa be ni “jalɛsaneyeli kɛ jalɛ” baayi shikpɔŋ lɛ nɔ obɔ lɛ gbɛ.—Yes. 9:7.

TE OBAAHÃ HETOO OHÃ TƐŊŊ?

  • Mɛni hewɔ kɛ́ wɔna ni akɛ mɛi yeee jogbaŋŋ lɛ, egbaa wɔnaa waa lɛ?

  • Mɛni hewɔ adesai nyɛŋ amɛhã akɛ mɛi fɛɛ aye jogbaŋŋ lɛ?

  • Mɛni wɔbaanyɛ wɔfee bianɛ kɛ́ akɛ wɔ loo mɛi krokomɛi yeee jogbaŋŋ?

LALA 158 Etsɛŋ, Ebaaba

a Atsake gbɛ́i lɛ ekomɛi.

b Kwɛmɔ Suɔmɔ Mɛi—Feemɔ Amɛ Kaselɔi broshuɔ lɛ Saji Krokomɛi A lɛ mli otii 24-27 lɛ hu.

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje