AWTIK POU ÉTIDYÉ 22
Kontinyé maché asi « Chimen-la ki sakré la »
« Ké ni on gran chimen koté-lasa, […] Chimen-la ki sakré la » (IZ. 35:8).
KANTIK 31 Marche avec Dieu !
ON TI LIDÉ ASI SA NOU KAY VWÈa
1-2. Ki désizyon enpòwtan sé Juif-la ki té ka viv Babilòn té ni a pran ? (Èsdras 1:2-4).
SA TÉ ja ka fè 70 an apépré kè yo té chayé sé Juif-la Babilòn pa fòs, é mi wa-la té sòti anonsé kè yo té pé viré an Izrayèl aprézan (li Èsdras 1:2-4). Sé yenki grasa Jéova on biten konsa té pé rivé. Poukwa nou ka di sa ? Pas sé Babilonyen-la pa té ni labitid lagé prizonyé a yo (Iz. 14:4, 17). Yo pran Babilòn, é moun-la ki té an tèt a péyi-la konnyéla lésé sé Juif-la pati. Alò tout sé Juif-la, é siwtou sé chèf a fanmi la, té ni on désizyon a pran : swa yo té’é sòti Babilòn oswa yo té’é rété an péyi-la. Men désizyon-lasa, a pa on désizyon ki té fasil a pran. Poukwa ?
2 Vwayaj-la pou ay an Izrayèl té long, é ni onlo Izraélit ki té ja ni on bèl laj. Alò yo té ja two vyé pou fè vwayaj-lasa. Anplisdisa, lamajorité a sé Izraélit-la té fèt Babilòn, é yo poto’o jen viv pondòt koté. Pou yo, Izrayèl sé té péyi a zansèt a yo. Ondòt biten ankò, sé kè i ka sanm sa ni sèwten Izraélit ki té vin rich a Babilòn, é yo té ka viv alèz a yo adan kaz a yo. Pawmi yo, ni sa osi ki té monté afè a yo, alò pétèt kè yo té ka réfléchi onlo pou vwè si yo té ka kité tousa yo té ni pou yo té ay adan on péyi yo pa té menm konnèt.
3. Ki bénédisyon té ka atann sé Juif-la ki chwazi viré an Izrayèl ?
3 Sé Juif fidèl la té sav kè si yo té ka viré an Izrayèl, sé sakrifis-la yo té’é fè la pa té’é ayen parapòt a tout sé bénédisyon-la yo té’é trapé la. Pli bèl bénédisyon yo té’é ni té’é konsèwné adorasyon-la yo té’é ba Jéova la. A Babilòn, sé moun-la té ka adoré onlo fo-dyé é yo té ka fè sa adan plis ki 50 tanp, men pa té ni pon tanp pou adoré Jéova. Pa té ni lotèl pou yo té pé sa ofè sé sakrifis-la Lwa a Moyiz té ka mandé-yo fè la, é pa té ni pon prèt nonplis pou yo té pé sa ofè sé sakrifis-lasa. Anplisdisa, adan vil-lasa, té ni plis moun ki té ka adoré sé fo-dyé-la ki moun ki té ka rèspèkté Jéova é prensip a-y. Sé pousa ni plizyè milyé Juif ki té ka krenn Jéova ki té présé viré an Izrayèl pou yo té pé sa woumèt vré adorasyon-la anplas.
4. Ka Jéova pwomèt i té’é fè pou sé Juif-la ki té ké viré an Izrayèl ?
4 Pou on moun té sòti Babilòn pou rivé Izrayèl, sa té ka pran 4 mwa apépré. A pa té on vwayaj ki té fasil, men Jéova té pwomèt sé Juif-la kè i té’é fè tousa ki té’é pé anpéché-yo viré adan péyi a yo disparèt. Mi sa Izayi maké : « Trasé chimen a Jéova ! Fè on gran wout ki dwèt adan dézè-la pou Bondyé an nou. […] Sòl-la ki kalbosé la, fò yo fè-y vin plat, é sé falèz-la, yo dwètèt fè-yo vin on savann » (Iz. 40:3, 4). Imajiné sa tibwen : on gran wout ki ka travèsé dézè-la, on gran savann anmitan sé montangn-la ! Sé moun-la ki té’é vwayajé asi wout-lasa té ké kontan vwayajé asi-y ! Konm wout-la gran é kè i dwèt, sa té’é lontan pli fasil pou yo dè maché anlè-y, olyé yo travèsé montangn oben kè yo pasé pa dé koté ki ni mòn é ki ni fon. É anplisdisa, sa té’é ay lontan pli vit !
5. Ki non yo ba gran chimen-la ki té ka sòti Babilòn pou ay an Izrayèl é ki té on senbòl ?
5 Jòdijou, yo ka ba onlo chimen on non oben on niméwo. Men é senbòl-la Izayi té palé dè-y la, kivédi gran chimen-la ? Ès yo té’é ba-y on non oben on niméwo ? Wi. Mi sa i di : « Ké ni on gran chimen koté-lasa, wi, on chimen yo ké kriyé Chimen-la ki sakré la. Moun ki pa pwòp pé ké pasé la » (Iz. 35:8). Ka pwomès-lasa té vé di pou sé Izraélit-la é ka i vé di pou nou ?
« CHIMEN-LA KI SAKRÉ-LA » : AN TAN A LABIB É JÒDIJOU
6. Poukwa yo kriyé gran chimen-la sé Juif-la pran la « Chimen-la ki sakré la » ?
6 « Chimen-la ki sakré la » : mi on bèl non pou on gran chimen mi ! Poukwa yo kriyé chimen-lasa konsa ? Pas, lè yo té’é viré an péyi-la Jéova té pwomèt la, pa té ké ni plas pou « moun ki pa pwòp » adan nasyon a Izrayèl. Sa vé di kè pon Juif pa té’é pé rété an péyi-lasa siwvwè i té ka kontinyé fè péché sèksyèl, adoré idòl, oben fè dòt péché ki grav. Fò sé Juif-la té vin on « pèp ki sen » pou Bondyé a yo lèwvwè yo té’é viré an Izrayèl (Dét. 7:6). Men sa pa té vlé di kè yo pa té’é ni pon chanjman a fè pou fè Jéova plézi.
7. Ki chanjman fò sèwten Juif té fè ? Bay on ègzanp.
7 Kon nou di talè-la, prèstout sé Juif-la té fèt Babilòn, é i ka sanm sa mantalité a sé Babilonyen-la té détenn asi onlo adan yo. Sa sé Babilonyen-la té ka di ki té bon, sé sa yo té ka suiv. Plizyè lanné apré sé prèmyé Juif-la té viré an Izrayèl, Èsdras aprann kè ni sèwten adan yo ki té mayé èvè madanm ki té ka adoré fo-dyé (Ègz. 34:15, 16 ; Èsdr. 9:1, 2). É tibwen plita ankò, Néémi, ki té gouvènè a péyi-la, vin sav kè ni timoun ki té fèt an Izrayèl é ki pa té aprann palé lang a sé Juif-la. Lè i vin sav sa, i rété sézi (Dét. 6:6, 7 ; Néém. 13:23, 24). Kijan sé timoun-lasa té’é pé aprann enmé Jéova é adoré-y si yo pa té ka palé ébré, alòskè sé adan lang-lasa yo té maké prèstout Pawòl a Bondyé ? (Èsdr. 10:3, 44). Alò fò sé Juif-lasa té chanjé onlo biten adan vi a yo. Men konm alèla, sé Juif-la té ka rété an Izrayèl, yo té’é rivé fè sé chanjman-lasa pi fasilman pas sé koté-lasa vré adorasyon-la té ka woupran fòs piti-a-piti (Néém. 8:8, 9).
Dépi 1919, ni milyon é milyon moun, ki misyé, ki madanm, ki timoun ki sòti adan Gran Babilòn-la é yo mèt-yo ka maché asi « Chimen-la ki sakré la » (gadé paragraf 8 la).
8. Poukwa nou pé di kè évènman-la ki pasé ja ni onpakèt lanné ka konsèwné-nou jòdijou ? (gadé imaj-la ki anlè po a jounal-la).
8 Ni sa ki té’é pé di an tchè a yo : « Sa byen entérésan tousa, men sé Juif-la viv an tan lontan, alò ès sa yo viv la ka konsèwné-nou jòdijou ? » Wi, sa ka konsèwné-nou, pas adan on sans, nou osi nou ka maché asi « Chimen-la ki sakré la ». Ki nou ka fè pawti a sé krétyen wen la, ki nou ka fè pawti a ‘sélézòt mouton-la’, fò-nou rété asi « Chimen-la ki sakré la » (Jan 10:16). Sa ké édé-nou kontinyé adoré Jéova jòdijou é sa ké édé-nou fè sa dèmen osi, lèwvwè Wayòm-la ké menné onlo bénédisyon asi latèb. Dépi 1919, ni milyon é milyon moun, ki sé madanm, misyé oben timoun, ki lagé Gran Babilòn-la, kivédi tout sé fo rèlijyon-la, é yo koumansé maché asi chimen-lasa. Sèten ou dwèt ka fè pawti a sé moun-lasa. Ni moun ki koumansé maché asi chimen-lasa dépi 100 an, men onpakèt lanné avan sa, ni moun ki té ja koumansé préparé chimen-lasa.
YO KA PRÉPARÉ CHIMEN-LA
9. Dapré Izayi 57:14, yo fè on travay pou préparé « Chimen-la ki sakré la » avan yo té wouvè-y. Ki travay ésa ?
9 Jéova fè ansòt pou ayen pa anpéché sé Juif-la ki té sòti Babilòn pran chimen-la i té prévwa pou yo la (li Izayi 57:14). É jòdijou, ka nou pé di asi « Chimen-la ki sakré la » ? Plizyè santenn lanné avan 1919, Jéova koumansé sèvi èvè déotwa moun ki té ni onlo rèspé pou-y é i fè-yo fè sa ki fo pou pèwmèt moun sòti anba jouk a Gran Babilòn-la (gadé Izayi 40:3). Lè yo fè sa, yo préparé chimen-la. Travay-la yo fè la sé té on travay ki té nésésè toubònman pou sa ki té’é fèt apré. Grasa sa, sé moun-la ki té sensè la té’é pé lagé Gran Babilòn-la pou adoré Jéova èvè pèp a-y. Men pou yo té fè travay-lasa, ka sa mandé ? An-nou vwè déotwa biten yo fè pou préparé chimen-la.
Pannan plizyè syèk, sèwten nonm ki té ka krenn Bondyé bay on pal pou préparé chimen-la ki té’é pèwmèt moun sòti adan Gran Babilòn-la (gadé sé paragraf 10 a 11 la).
10-11. Lè yo enprimé Labib é lè yo tradui-y, sa pèwmèt onlo moun konnèt lavérité. Kijansa ? (gadé imaj-la osi).
10 Yo enprimé Labib. Jous anmitan a 15èm syèk-la, moun té ka kopyé Labib alamen. Sa té ka pran onlo tan, sa té ka kouté chè, é pou ou té pé sa ni on Bib, fò ou té lévé bonnè. Men lèwvwè yo koumansé sèvi èvè on machin pou enprimé Bib-la, yo té pé fè onlo Bib, é yo té pé distribiyé-y ba onlo moun.
11 Yo tradui Labib. Pannan plizyè syèk, nou té ka touvé Labib près enki an laten, é moun ki té ka palé lang-lasa, sé moun ki té fè onlo lékòl. Men lèwvwè machin pou enprimé vin lanmòd, ni moun ki té ka rèspèkté Bondyé onlo ki koumansé tradui Labib adan sé lang-la moun té ni labitid palé la, é yo fè sa dèplizanplis. Apawtiw dè moman-lasa, moun ki té ka li Labib té pé konparé sa sé labé-la té ka anségné la èvè sa Labib té ka di vréman.
Sèwten nonm ki té ka krenn Bondyé bay on pal pou préparé chimen-la ki té’é pèwmèt moun sòti adan Gran Babilòn-lac (gadé sé paragraf 12 a 14 la).
12-13. O 19èm syèk, étidyan a Labib ki té sensè koumansé fè toutmoun konnèt jan Légliz té ka anségné dé biten ki pa vré. Bay on ègzanp ki ka montré sa.
12 Yo fè liv pou édé moun étidyé Labib. Ni sèwten nonm ki té sensè é ki koumansé étidyé Labib afon, é grasa sa, yo koumansé konprann sa Labib ka anségné pibyen. Menmsi sa pa té ka fè sèwten labé plézi, yo té ka pawtajé sa yo té dékouvè èvè dòt moun. Pa ègzanp, o 19èm syèk, plizyè adan sé étidyan a Labib la pibliyé diféran trak ki té ka palé dè sèwten manti kè Légliz té ka anségné.
13 Koté 1835, Henry Grew, on boug ki té ni onlo rèspé pou Bondyé, pibliyé on trak. Trak-lasa té ka palé dè sa on moun ka divini lè i mò. I sèvi èvè Labib pou montré kè si on moun ka viv san janmen mò, sé pas Bondyé fè-y on kado, men moun-lasa pa fèt konsa. A pa sa lamajorité a sé Légliz-la té ka anségné. An 1837, George Storrs, on moun a larèlijyon, touvé trak-lasa adan on tren. Lè i fin li-y, i té sèten kè i té touvé on vérité enpòwtan, kifè i désidé fè dòt moun konnèt sa i té aprann la. An 1842, i bay on séri diskou ki té ni pou tèm « Ès sé méchan-la ké viv san janmen mò ? ». George Storrs aprann moun onlo biten, é pawmi sé moun-lasa, té ni on jenngason yo té ka kriyé Charles Russell.
14. Kijan frè Russell é sé moun-la ki té ka kolaboré èvè-y la bénéfisyé dè sa dòt moun té ja fè avan yo asi « Chimen-la ki sakré la » ? (gadé imaj-la osi).
14 Kijan frè Russell é sé moun-la ki té ka kolaboré èvè-y la bénéfisyé dè travay-la moun ki té avan yo té fè la asi « Chimen-la ki sakré la » ? Pou yo té pé sa fè rèchèch, yo ay gadé adan diféran liv yo ka kriyé lexiques, é adan liv yo ka kriyé concordances an fransé, é yo sèvi èvè plizyè tradiksyon a Labib. É tout sé biten-lasa té ja pibliyé avan menm yo té koumansé fè rèchèch a yo. Yo bénéfisyé osi dè sa Henry Grew, George Storrs é dòt moun ankò té ja fè. Yomenm a yo, yo kontinyé préparé « Chimen-la ki sakré la » lèwvwè yo tradui onpakèt liv é onpakèt trak ki té ka palé dè diféran sijé a Labib.
15. Ki biten enpòwtan ki fèt an 1919 ?
15 An 1919, Gran Babilòn-la pèd pouvwa-la i té ni la asi pèp a Bondyé, é sé lanné-lasa osi on « èsklav fidèl é prévwayan » vwè jou. Èsklav-lasa koumansé travay pou édé moun ki sensè maché asi « Chimen-la ki sakré la », ki té toufré wouvè (Mat. 24:45-47). Travay-la moun té koumansé fè la pou préparé « Chimen-la ki sakré la » an tan lontan, édé moun ki koumansé maché asi chimen-lasa aprann plis biten asi Jéova é asi pwojé a-y (Pwov. 4:18). Anplisdisa, yo té pé suiv sé prensip-la Jéova ka ban-nou la adan vi a yo. Sèten yo té’é ni chanjman a fè men Jéova pa mandé-yo fè sé chanjman-lasa tousuit. I édé-yo pwogrésé piti-a-piti (gadé ti karé-la « Jéova ka fè sèwvitè a-y pwogrésé piti-a-piti »). A pa ti kontan nou ké kontan lèwvwè tousa nou ké ka fè ké fè Jéova plézi ! (Kol. 1:10).
« CHIMEN-LA KI SAKRÉ LA » OUVÈ TOUJOU
16. Dépi 1919, ka yo ja fè pou okipé-yo dè « Chimen-la ki sakré la » ? (Izayi 48:17 ; 60:17).
16 Pou on chimen rété bèl, fò-yo okipé dè-y toutlè. Dépi 1919, yo ka okipé-yo dè « Chimen-la ki sakré la ». Konsa, sa ka pèwmèt on maksimòm dè moun kité Gran Babilòn-la pou vin asi chimen-lasa. Yo mèt èsklav fidèl é prévwayan la anplas, é tousuit apré, èsklav-lasa mété-y o travay. An 1921, i pibliyé on liv non a-y sé La Harpe de Dieu. Yo fè liv-lasa pou moun ki té ka koumansé étidyé Labib. Ni onlo moun ki dékouvè lavérité grasa liv-lasa. Anfinaldikont, yo pibliyé prèskè 6 milyon liv é yo fè sa an 36 lang. É pa ni tèlman lontan dè sa, yo ban-nou liv-la Ou pé ni tchè-kontan pou touttan ! Liv-lasa sé on bon zouti toubònman. I ka édé-nou étidyé Labib èvè moun on mannyè ki éfikas. Dépi sé dènyé-jou-la koumansé, Jéova ka sèvi èvè òwganizasyon a-y pou kontinyé ban-nou manjé pou nou rété bon bon zanmi èvè-y. Konsa, sa ka édé-nou rété asi « Chimen-la ki sakré la » (li Izayi 48:17 ; 60:17).
17-18. Ola « Chimen-la ki sakré la » ka menné ?
17 Lè on moun ka aksèpté étidyé Labib, sa ka ba-y lokazyon maché asi « Chimen-la ki sakré la ». Ni sèwten moun ki ka maché asi chimen-lasa pannan on ti moman tousèl, é aprésa, yo ka sòti anlè-y. Men ni dòt ki byen désidé a rété asi chimen-lasa joustan yo rivé koté-la chimen-la ka menné-yo la. Men ki koté ésa ?
18 Pou moun ki ni lèspwa dè viv an syèl-la, « Chimen-la ki sakré la » ké menné-yo adan « paradi a Bondyé » (Rév. 2:7). Pou moun ki ni lèspwa dè viv asi latè é ki ka maché asi chimen-lasa, yotout ké vin pawfé an bout a sé 1 000 an-la. Si ou ja ka maché si chimen-lasa, pa viré pou ou gadé dèyè é pa sòti anlè-y toutotan vwayaj-la pa fin é toutotan ou pa rivé adan nouvo mond-la. Nou ka swété-w on bon vwayaj asi « Chimen-la ki sakré la » !
KANTIK 24 Monté adan mòn a Jéova
a « Chimen-la ki sakré la » : sé konsa Jéova kriyé gran chimen-la ki té ka pati dè Babilòn pou rivé an Izrayèl. Chimen-lasa sé on senbòl. Jòdijou, ès Jéova fè on chimen pou sèwvitè a-y osi ? Wi ! Dépi 1919, ni milyon é milyon moun ki sòti adan Gran Babilòn-la, é ki koumansé maché asi « Chimen-la ki sakré la ». Noutout, fò-nou rété asi chimen-lasa, si nou vé rivé koté-la Jéova prévwa pou nou la.
c SA NOU KA VWÈ ASI IMAJ-LA : Frè Russell é sé moun-la ki té ka kolaboré èvè-y la bazé-yo asi diféran liv é asi diféran tradiksyon a Labib ki té ja pibliyé avan menm yo té koumansé travay a yo.