‘Kamarurungingkami N Tantani!’

“Ane I tuangingkami, ao I tuangia aomata ni kabaneia: Tantani!”​—MAREKO 13:37, BK.

1, 2. (a) Tera reireian te mwaane temanna ni kaineti ma kawakinan ana bwai nako? (b) Tera reireiara ni kaineti ma te tantani, are reke man ana kaikonaki Iesu ibukin te tia iraa?

E KAKATIKUI ana bwai aika kakawaki teuae Juan i nanon ana auti. E kakawakini i aan ana kainiwene bwa e taku n ana iango bwa arei bon te tabo ae a rangi ni mano iai ana bwai ni mwengana. Ma akea bwa n te tairiki teuana ngke e a mwanionako ni matu teuaei ma buuna, ao e a tii rin naba te tia iraa i nanon aia ruu ni matu. E ataa raoi te tabo are e na ukeria te tia iraa aei. E karaurau ni kaotinakoi bwaai ni kabane aika kakawaki aika mena i aan te kainiwene n ikotaki naba ma te mwane are e nneia Juan, n ruun ana taibora are e mena i rarikin te kainiwene. N te bong are imwina ao e a kunea mwin te mwakuri n iraa aei teuae Juan. E na bon aki kona ni mwanuokina reireiana ae kammaraki aei: Te aomata ae mwanionako ni matu e aki kona n tantani ni kawakin ana bwai nako.

² E koaua anne ni kaineti naba ma te itera n taamnei. Ti aki kona n tararuai ara kaantaninga ma ara onimaki, ngkana ti mwanionako ni matu. Mangaia are e kangai ana kaungaunga Bauro: “Ti na tai matu n ai aroia tabemang; ma ti na kamarurungira, ao ti na tauu baangira.” (1 I-Tetaronike 5:6) E kaota kakawakin te teimatoa n tantani Iesu ni kabonganan te kaikonaki ibukin te tia iraa. E kamataatai bwaai Iesu ake a na kona ni kaota rokona bwa te tia Motikitaeka, ao e a manga kauring ni kangai: “Ma ngaia ae kam na kamarurungingkami n tantani: ba kam aki ata te bong ane E na nako mai iai ami Uea. Ma kam ata te tia taua taekan te auti, ba ngke e a kaman ata ana tai te tia iraa n roko, ao e kamarurungnga n tantani n tuka uruan ana auti. Ma ngaia ae kam na katae nangimi: ba ane E na roko Natin te Aomata n te aua ane kam taku i nanomi ba E aki roko iai.” (Mataio 24:42-​44) E aki kaman katanoataa tain rokona te tia iraa. E kaantaningaia bwa e na roko n te tai are akea iai ae e kaantaningaa rokona. Titeboo ma aron are e taekinna Iesu, bwa e na roko tokin te waaki aei ‘n te aua are ti taku i nanora iai bwa e na aki roko.’

“Kamarurungingkami, Teimatoa n te Onimaki”

3. E kanga Iesu ni kaota kakawakin te teimatoa n tantani, n ana kaikonaki ibukia tooro ake a tataningaa okin aia toka man te botaki ni mare?

³ N ana taeka Iesu ake a koreaki n ana Euangkerio Ruka, ao e kabotauia iai Kristian ma tooro ake a tataningaa okin aia toka man te botaki ni mare. A riai ni marurung raoi bwa a aonga n teimatoa n tantani ngkana e oki, ao a aonga ni kona naba ni butimwaia raoi. N aron anne, e taku Iesu: “E na bon roko Natin te Aomata n te aua are kam aki kantaningaia ba E na roko iai.” (Ruka 12:40) Tabeman aika a tia ni beku ibukin Iehova i nanon ririki aika mwaiti, a kona ni kabuaa te nano n umaki ni kaineti ma taai aika ti a maeka i nanona ngkai. A kona ni motinnanoia bwa e a raroa nako te toki. Ma te iango ae aekan anne, e kona ni kairira bwa ti na aki mutiakin bwaai n taamnei ma ti na uaiakin riki bwaikorakin te maiu aei, aika bwaai ni katabetabe aika a kona ni kanimatutuira n te itera n taamnei.​—Ruka 8:14; 21:34, 35.

4. Tera te kakoaua are e na kaumakira bwa ti na teimatoa n tantani, ao e kanga Iesu ni kaota aron anne?

⁴ Ti kona ni karekea reireiara riki teuana man ana kaikonaki naba Iesu anne. E ngae ngke a a aki ataa te aoa are e na oki iai aia toka tooro akekei, ma a bon ataa te tairiki are e na roko raoi iai. E na kangaanga te tantani ni kangaina ngkana a iangoia bwa tao e na roko aia toka n te tairiki riki teuana. Ma a bon ataa raoi te tairiki are e na roko iai, ao anne are e a kakorakoraiia bwa a na teimatoa n tantani. N te aro naba anne, a kaotaki raoi n taetae ni burabeti ake n te Baibara bwa ti a mena ngkai i nanon tain te toki, ma ti aki tuangaki iai bwa te bong raa ke te aoa raa are e na roko iai te toki. (Mataio 24:36) Ti a buokaki bwa ti na teimatoa n tantani n onimakinan rokon te toki, ma ti riai n rangi ni korakora riki n tantani ngkana ti a kaongoaki bwa e a boni kaan ana bong Iehova.​—Tebania 1:14.

5. Tera arora ni kaineti ma ana taeka ni kaungaunga Bauro are ti na ‘kamarurungira n tantani’?

⁵ E kaumakiia I-Korinto Bauro ngke e koroboki nakoia ni kangai: “Kamarurungingkami, teimatoa n te onimaki.” (1 I-Korinto 16:13, BK) E koaua bwa te kamarurung n tantani e irekereke ma arora n teimatoa n te onimaki ni Kristian. Ma ti na kanga ni kona ni marurung n tantani? Boni man kabatiakin riki ara atatai i aon ana Taeka te Atua. (2 Timoteo 3:14, 15) Mangaia are te ukeuke n reirei i bon iroura ae nakoraoi ao kaakaean botaki ni katoa tai, a na buokira ni kakorakoraa riki ara onimaki, ao ni kateimatoaa iangoan are e a kaan ana bong Iehova, bwa e manena karaoan anne ibukina bwa e aanaki iai ara onimaki. Mangaia are arora n iaiangoi bwaai ni kakoaua man te Baibara ake a kaotia bwa ti a maeka ngkai n uakaan ma tokin te waaki aei, e na buokira n aki mwanuokin koaua aika kakawaki ni kaineti ma rokon te toki.a E ibuobuoki naba iaiangoan rongorongon bwaai aika riiriki aika a kakoroi bukin taetae ni burabeti man te Baibara. E korea ae kangai temanna te tari mai Tiaman: “N taai nako ngkana I nori bwaai aika riki n te TV, n aron taiani buaka, mwaeiei, mwakuri n iowawa, ao kabarekaan ara buraneti aei, ao ai aron ae a a kamataataa riki nakoiu kaanin te toki.”

6. E kanga Iesu ni kabwarabwaraa kani kabuaan te tantani n te aro n taamnei ngkana e a bwakanako te tai?

⁶ Ni Mareko mwakorona 13, ao ti kunea iai rongorongon ana kaungaunga Iesu nakoia taan rimwina bwa a na teimatoa n tantani. N te mwakoro aei, ao e kabotaua aroia taan rimwina Iesu ma te tia tantani n te mataroa are e tataningaa okin ana toka man te mwananga ae raroakinokino. E aki ataa te aoa are e na oki iai ana toka te tia tantani n te mataroa aei, ma e riai ni bon teimatoa n tantani. E taekin aoa aika aua aika kakaokoro Iesu ni kaineti ma te tai are tao e na oki iai te toka. Te aoa are te kaaua e moa man te aoa tenua n te karangaina ni karokoa otin taai. E rangi ni bebete bwa e na nimatutu te tia tantani n te mataroa ngkana e a roko ni kabanean ana aoa n tantani. A iangoia tautia bwa te karangaina bon te tai ae nakoraoi ibukin kamwanean te kairiribai n akea ana atatai iai. N aron naba anne, ti riai ni kabanei korakorara n tantani ngkai a a mwanionako ni matu n te aro n taamnei kaain te aonnaba aei. (I-Rom 13:11, 12) Ibukin anne e kaokioka ae kangai Iesu n ana kaikonaki: “Kamarurungingkami, taratara . . . Ma ngaia ae kam na tantani . . . Ane I tuangingkami, ao I tuangia aomata ni kabaneia: Tantani!”​—Mareko 13:32-​37, BK.

7. Tera te kangaanga ni koaua ae e na riki, ao ibukin anne tera te bwai ni kaungaunga ae ti aki toki ni wareka taekana n te Baibara?

⁷ E mwaiti ana tai Iesu ni kaumakiia aomata n ana tai ni mwakuri ni minita ao imwin naba utina. Ni koauana ti aki toki ni kunei kauring ibukin te teimatoa n tantani, ni katoai taai ake e taekinaki iai tokin te waaki aei n te Baibara.b (Ruka 12:38, 40; Te Kaotioti 3:2; 16:14-​16.) E mataata bwa e boni karuanikai te nimatutu n te aro n taamnei. Ti bane ni kainnanoi kauring akanne!​—1 I-Korinto 10:12; 1 I-Tetaronike 5:2, 6.

Teniman Abotoro Ake A aki Teimatoa n Tantani

8. Tera aroia ana abotoro Iesu ake teniman ni kaineti ma ana bubutii Iesu are a na teimatoa n tantani, ngke a mena n te on-aroka are Ketetemane?

⁸ E bati riki kainnanoan te teimatoa n tantani irarikin te nano ae raoiroi, n aron ae ti noria man aia katoto Betero, Iakobo ao Ioane. Naaka teniman aikai boni mwaane aika tangiri bwaai n taamnei, aika a kakaonimaki n irira Iesu ao n rangi n rotaki nanoia irouna. Ma e ngae n anne, a aikoa teimatoa n tantani n tairikin Nitian 14, 33 C.E. A ira Iesu nakon te on-aroka are Ketetemane abotoro aika teniman aikai, imwin kitanan te ruu are i eta are a karaoa iai kauringaan te toa are te Riao. E taku Iesu nakoia ngke a a roko ikekei: “Moan te rawawata tamneiu, n ai aron ae N nangi mate iai: kam na tiku ikai, ao kamarurungingkami n tantani ma Ngai.” (Mataio 26:38) Tenua ana tai Iesu n tataro ma nanona ni koaua nakon Tamana are i karawa, ao tenua naba ana tai n okiriia raoraona akekei ao n noriia bwa a matu.​—Mataio 26:40, 43, 45.

9. Tera ae e karika nimatutuia abotoro akekei?

⁹ Bukin tera bwa a karawawataa nanon Iesu mwaane ake a kakaonimaki akekei, n te tairiki arei? Ibukina bwa a rotaki n te kua. E a bwakanako te tai bwa tao ai mwin te nukanibong, ao a “a taonaki nako mataia” n te kani matu. (Mataio 26:43, NW) Ma e taku Iesu: “Kamarurungingkami ao tataro, ba kam na aki rin n te kaririaki: e boni konamaki te tamnei, ma e mamara te iriko.”​—Mataio 26:41.

10, 11. (a) Tera ae e buoka Iesu bwa e na teimatoa n tantani n te on-aroka are Ketetemane, e ngae ngke e a kua? (b) Tera reireiara ae reke man te bwai are riki nakoia abotoro ake teniman, ngke e tuangia Iesu bwa a na kamarurungia n tantani?

¹⁰ Ma akea te nanououa bwa e boni kua naba Iesu n te tairiki ane kakawaki anne. Ma e ngae n anne, e aki mwanionako ni matu ma e kamanenai raoi nikiran ana aoa n tataromwaaka iai. Tabeua te bong imwaina, ao e kaumakiia taan rimwina bwa a na tataro ngke e kangai: “Ma kam na kamarurungingkami n tai nako, ao kam na tataro, ba kam aonga n tokanikai ni biri nako mani baika nangi roko ni kabane, ma n tei i matan Natin te Aomata.” (Ruka 21:36; I-Ebeto 6:18) Ngkana ti mutiakina ana reirei Iesu ao ni maiuakin ana katoto aika raraoi ni kaineti ma te tataro, ao ti na buokaki ngkana ti bubutii ma nanora ni koaua nakon Iehova ibukin teimatoara n tantani n te aro n taamnei.

¹¹ Ni koauana, e bon ataia Iesu bwa e nang katikaki ao n tiringaki, ma a aki ataa anne taan rimwina. E nang karokoaki ni korakorana marakina ni kataakina i aon te kai. E a tia ni kauringia ana abotoro Iesu ni kaineti ma baikai, ma a aki ota n te bwai are e taekinna. Ao boni ngaia anne bukina are a mwanionako iai ni matu ngke e tabe n tantani Iesu n tataro. (Mareko 14:27-​31; Ruka 22:15-​18) N aron are e riki nakoia abotoro, e koaua bwa a boni mamaara rabwatara ao iai naba bwaai aika ti tuai n atai ngkai. Ma ngkana ti kabuaa te nano n umaki ni kaineti ma taai aika ti maeka iai ngkai, ao ti na kona naba ni mwanionako ni matu n te aro n taamnei. Ti na tii kona n teimatoa n tantani ngkana ti taratara.

Aroaro Aika Tenua Aika Kakawaki

12. Baikara aroaro aika tenua, ake e kairekerekei Bauro ma kateimatoan nanora?

¹² Ti na kanga ni kona ni kateimatoai nanora n umaki? Ti a tia n nora kakawakin te tataro, ao riain ururingan ana bong Iehova, ma irarikin anne e taekin aroaro aika tenua aika kakawaki Bauro, aika ti riai ni karikirakei. E taku: “Ngaira aika aomatan te ngaina, ti na taubang; ti na baina te tanga ae te onimaki ma te tangira, ao te bara ni buaka ae kantaningan te kamaiuaki.” (1 I-Tetaronike 5:8, BK) Ti na rinanon raoi ngkai ana mwakuri te onimaki, te kaantaninga, ao te tangira ni kateimatoan ara tantani n te aro n taamnei.

13. Tera kakawakin te onimaki ni kaineti ma marurungira n tantani?

¹³ E riai n nene onimakinan ae bon iai Iehova ao “bon te tia kabo aia onimaki akana kakorakoraia n ukoukoria.” (Ebera 11:6) Moani kakoroan bukin ana taetae ni burabeti Iesu n te moan tienture ibukin te toki, e kakorakoraa riki ara onimaki ngkai e a tabe n noraki kakoroan bukina n ara tai aei. Ao e kateimatoaira ara onimaki bwa ti na kaantaningaa ana bong Iehova, ni kakoauaa n “akea te nanououa ba [te mi ni burabeti] e na boni bae ni koro bukina.”​—Abakuka 2:3, BK.

14. Tera aron kakawakin te kaantaninga ngkana ti na kamarurungira n tantani?

¹⁴ Ara kaantaninga ai aron “atinron tamneira” ao e kananomwaakaira ni kaaitarai kangaanga, e ngae ngkana ti na tataningaa kakoroan bukin ana berita nako te Atua. (Ebera 6:18, 19) E taku Nei Margaret, ae temanna te kabiraki ao ai 90 tabun ana ririki ni maiu, are bwabetitoaki 70 tabun te ririki n nako: “Ngke e mate kaainnabau ibukin aorakina ae te kaentia n 1963, ao I namakinna bwa e raoiroi riki ngkana e a waekoa naba n roko te toki. Ma I a ataia ngkai bwa ai aron ae I a tii iangoa naba te bwai are I tangiria. Ti aki ataia n te tai arei bwa e na tera aron raababan te mwakuri ni katobibia te aonnaba. Iai naba ngkai taabo aika bati ake e a tibwa waakinaki te mwakuri iai. Ma I kukurei bwa e a tia n taotaona nanona Iehova.” E kauringira ni kangai te abotoro Bauro: “Taotaonan te nano e karika te kataki; ao te kataki e karika te kaantaninga: ao te kaantaninga e aki kamaamaaea te aba.”​—I-Rom 5:3-5.

15. E na kanga te tangira ni kairira, e ngae ngke e taraa n ae ti a rangi ni maan n tataninga?

¹⁵ Te tangira ni Kristian bon te aroaro ae moanibaan te raoiroi, ibukina bwa a boboto i aona bwaai ni kabane aika ti karaoi. Ti toro iroun Iehova ibukina bwa ti tangiria, n aki ongeia bwa n ningai te tai are e na karokoa iai te toki. E kairira tangiraia raora bwa ti na tataekina te rongorongo ae raoiroi ibukin te Tautaeka n Uea, e ngae ngke tao nanon te Atua bwa e na maan karaoan aei, ao ti aki ongea naba okiokiran taian auti ake a a bongata kakawaraia. E korea aei Bauro, “a tiku n teimatoa te onimaki, ma te kaantaninga, ma te tangira, aikai, aika tenua; ma e kakanato riki te tangira i buakoia.” (1 I-Korinto 13:13) E kananomwaakaira te tangira ao e buokira bwa ti na teimatoa n tantani. “E kaantaningai bwaai ni kabane [te tangira], e nanomwaka nakoni bwaai ni kabane. E bon aki bwaka te tangira.”​—1 I-Korinto 13:7, 8.

‘Teimatoa n Taua te Bwai ae iai Iroura’

16. Tera te aroaro ae ti riai ni karikirakea n onean mwin are ti na aoaorira?

¹⁶ Ti a maeka ngkai n taai aika karuanikai ike bwaai aika riiriki iai, a teimatoa ni kauringira taekan ae ti a mena i nanoni boong aika kaitira. (2 Timoteo 3:1-5) Tiaki ngkai te tai ni kerikaki man te onimaki ma ti na ‘teimatoa n taua te bwai ae iai iroura.’ (Te Kaotioti 3:11, BK) Ti na kakoauaa bwa ti tauraoi ni kaaitarai kataaki ngkana ti ‘kamarurungira n tau baangira ma te tataro’ ao ni karikirakean naba te onimaki, te kaantaninga, ao te tangira. (1 Betero 4:7) A mwaiti tabera n ana mwakuri te Uea ao karaoan aei e na buokira bwa ti na marurung n tantani.​—2 Betero 3:11.

17. (a) Bukin tera bwa e aki riai ni kabwarai nanora marakin nanora n taai tabetai? (Nora te bwaoki ae mena n te iteraniba 31.) (b) Ti na kanga ni kona ni katotonga aroaron Iehova, ao baikara kakabwaia ake a na reke nakon taai aika a na roko nakoia ake a karaoa anne?

¹⁷ E korea ae kangai Ieremia, “Bon tibangau Iehova: ma ngaia ae N na mwiokoia. E raoiroi Iehova nakoia aika kaantaningaia, nakon te tamnei ae ukoukoria. E riai ba e na mwioko te aba ma n rau ni kaantaninga te maiu mairoun Iehova.” (Baebaeti 3:24-​26) Iai tabeman i buakora aika a a tibwa tataninga i nanon te tai ae uarereke. Ake tabeman a a kaman tataninga i nanon ririki aika bati ibukin kan noran ana kakamaiu Iehova. Ai uarereke ra tain te tataninga aei ni kabotauaki ma te maiu ae akea tokina ae mena imwaira! (2 I-Korinto 4:16-​18) Ti kona ni karikirakei aroaro ni Kristian aika riai ngkai ti a tabe n tataningaa rokon ana tai Iehova, ao ni buokiia naba tabemwaang bwa a na kabongana raoi ana taotaonakinnano Iehova, ma n onimakina te koaua. Ti bia bane ni kamarurungira n tantani. Ti bia katotonga Iehova ao n taotaon nanora, ma ni kakaitau ibukin te kaantaninga are e a tia n anganira. Ti bia kanim baira i aon te kaantaninga ibukin te maiu are aki toki, ngkai ti teimatoa ni kakaonimaki n tantani. Ibukin anne berita aika burabetinaki aikai a a boni kaineti raoi nakoira: “E na neboiko [Iehova] ba ko aonga n abana te aba. Ngkana a teweaki nako akana buakaka, ao ko na noria.”​—Taian Areru 37:34.

[Kabwarabwara ae nano]

Ko na Kanga ni Kaeka?

• Ti na kanga ni kona ni kakorakoraa kakoauakin are e a rangi ni kaan tokin te waaki aei?

• Tera reireiara ae reke man aia katoto Betero, Iakobo ao Ioane?

• Baikara aroaro aika tenua, aika a na buokira n teimatoa n tantani n te aro n taamnei?

• Bukin tera bwa aio te tai ae ti riai iai n ‘teimatoa n taua te bwai ae iai iroura’?

[Te bwaoki/Taamnei n iteraniba 31]

“E a Kabaia Ane Kaantaninga.”​—Taniera 12:12

Iangoia bwa aongkoa e ataia te tia tantani bwa e na roko te tia iraa n iraei bwaai ake e tararuai. Ngke e a tairiki, ao e karaua raoi te tia tantani aei ni kakauongo nakon te bwai are e na kanikinaea rokon te tia ira. E kabanea ukin taningana ma ni kamatairikia i nanon te tai ae maan. E mataata iai bwa e kai mwamwanaaki ni karongoan aroka aika ukaki n te ang, ke ni bwakan te bwai teuana iroun te katamwa.​—Ruka 12:39, 40.

E kona naba n riki ae aekan anne nakoia te koraki ake a “kaantaninga manga-kaotan ara Uea are Iesu Kristo.” (1 I-Korinto 1:7) A taku abotoro i nanoia bwa e nang “manga kaoka ueaia Iteraera” Iesu n te tai ae waekoa imwin utina. (Mwakuri 1:6) Ma i nanon ririki ake imwina, ao a kauringaki Kristian ake i Tetaronike bwa kaotin Iesu bon te bwai ae e na riki rimwi. (2 I-Tetaronike 2:3, 8) Ma e ngae n anne, kaantaninga ake a aki kakoroaki bukiia ibukin ana bong Iehova, a aki kabwarai nanoia taan rimwin Iesu n te moan tienture bwa a na kitana kawain te maiu.​—Mataio 7:13.

Ni boong aikai, e aki riai marakin nanora ibukin mwaararan rokon tokin te waaki aei, ni kakerikaka marurungira n tantani. E kona ni mwamwanaaki te tia tantani ae marurung n te kaantaninga ae kairua, ma e bon riai naba n teimatoa n tantani! Anne bon tabena, are ai aroia naba Kristian.

[Taamnei n iteraniba 29]

Ti buokaki bwa ti na teimatoa n tantani n taiani bobotaki, te tataro ao te ukeuke n reirei ae nakoraoi

[Taamnei n iteraniba 32]

Ti bia bwaina te taotaonakinnano n aron Nei Margaret, ao n teimatoa n tantani