Ti Na Kanga N Totokoia Taimonio?
“Anera ake a aki kawakin aroia n uea ake moan aroia, ma a kitana oini mwengaia, E tauia n taurekereke aika aki toki i aan te ro i mwain te motiki-taeka n te bong are kakanato.”—IUTA 6.
1, 2. Baikara titiraki aika wai ibukin Tatan te Riaboro ao taimonio?
E KAURING te abotoro Betero ni kangai: “Kam na tauu baangimi, kam na kamarurungingkami. Ba e nakonako ami kairiribai are te riaboro n ai aron te raian ae bekorara, n ukoukora ae e na oongnga.” (1 Betero 5:8) E taku te abotoro Bauro ni kaineti ma taimonio: “I aki tangiringkami ba kam na buokanibwai ma taimonio. Kam aki kona ni moi n ana mangko te Uea, ma aia mangko taimonio: kam aki kona n amarake n ana taibora te Uea, ma aia taibora taimonio.”—1 I-Korinto 10:20, 21.
2 Antai Tatan te Riaboro ao taimonio? A kanga n riki ao n ningai? E karikiia te Atua? Tera aron korakoran aia kariri nakoia aomata? Tera arora ae ti na kamanoira iai mairouia?
E Kanga n Riki Tatan ao Taimonio?
3. E kanga n riki ana anera te Atua bwa Tatan te Riaboro?
3 Rimoarimoa ngke a moan karikaki aomata n te onnaroka are Eten, ao e a karitei iai ana anera te Atua. Bukin tera? Bwa e aki rauaki n ana beku n ana botaki Iehova i karawa. Ni kaineti ma karikaia Atam ma Nei Ewa, e noria bwa e kona ni kairiia bwa a na aki ongeaba iroun te Atua ae koaua ao a na aki taromauria, ma a na ira nanon te anera aei. Ngke e karitei te anera aei nakon te Atua ao ngke e kairarangia te moan taanga nakon karaoan te bure, e a karikia iai bwa Tatan te Riaboro. Imwina riki ao a a manga irekereke anera tabeman n ana karitei. Ni kanga?—Karikani Bwaai 3:1-6; I-Rom 5:12; Te Kaotioti 12:9.
4. Tera ae a karaoia anera tabeman aika karitei imwain te Ieka n ana bong Noa?
4 E taekinaki n te Baibara ae kairaki koreana, bwa tabeua te tai imwain te Ieka ae korakora n ana bong Noa, ao iai tabeman anera ake a a moanna n taania ainen te aonnaba. E taekina kairuaia te Baibara ni kangai: “Natin te Atua aika mwane a noria natiia aomata aika aine ba a raraoi taraaia; ao a karekeia buia mai buakoia nakekei ni kabaneia ake a rineiia.” A aki riai n imaremare, ao n tokina a karekeia natiia aika kaokoro ae a ataaki bwa Nebirim. (Karikani Bwaai 6:2-4) Mangaia are a reitaki ma ana karitei Tatan nakon Iehova, aomata aika taamnei aika aki ongeaba iroun te Atua.
5. Tera aron rotakia taan karitei ngke e a karokoa te kamaunanakoaki Iehova n te Ieka ae korakora?
5 Ngke e karokoa te Ieka Iehova i aoia te botannaomata, ao a a mate iai Nebirim ma tinaia aika aomata. A kairoroaki anera aika karitei aikai bwa a na kabuai rabwataia n aomata ao n okira te aba n taamnei. Ma a aki kona ni “kawakin aroia . . . ake moan aroia” iroun te Atua. N onean mwina, a a katukaki n ‘te rotongitong n taamnei,’ ae aranaki bwa Taterati.—Iuta 6; 2 Betero 2:4, NW.
6. A kanga taimonio ni mwamwanaia aomata?
6 Man te tai are a kabuaa iai “moan aroia” anera aika buakaka aikai, a a riki iai bwa taimonio aika raon Tatan ake a buokia n ana mwakuri aika bubuaka. Man te tai anne ao ai akea mwaakaia taimonio ni karekea rabwataia n aomata. Ma a kona n anaa nanoia mwaane ma aine bwa a na mwane n iteran nako te wene ni bure. A mwamwanaia naba aomata taimonio ni kaineti ma te tabunea, ae irekereke ma te winonginong ao te mamata. (Tua-Kaua 18:10-13; 2 Rongorongo 33:6) Tokia anera aika buakaka titeboo ma tokin te Riaboro ae te kamaunanakoaki n aki toki. (Mataio 25:41; Te Kaotioti 20:10) Ma ngkai ni karokoa te tai anne, ti riai n tei n nene ao n rawa irouia. Ti wanawana ngkana ti iangoa mwaakan Tatan ae rangi ni korakora, ao arora n tokanikai n rawa nakoina ma ana taimonio.
Tera Aron Korakoran Mwaakan Tatan?
7. Tera ae iai mwaakan Tatan iai, n te aonnaba?
7 E kabuakakaa Iehova Tatan mangkoa. (Taeka N Rabakau 27:11) Ao e a tia naba ni kairarangia aomata aika bati. E taekinaki ae kangai n 1 Ioane 5:19: “A bane kaain aonaba ni wene i nanon teuare buakaka.” Anne bukina ae e kona ni kataa iai Iesu te Riaboro n anganna te mwaaka ao te neboaki i aon “uean aonaba ni kabane.” (Ruka 4:5-7) E taku te abotoro Bauro ni kaineti ma Tatan: “Ngkana tao e raba ara Euangkerio, ao e raba ti i bukia akana a tabe ni bua. A aki onimaki kioina ba a karooaki nanoia iroun Tatan, ae atuan aonteaba aei, ao a aki nora otan te Euangkerio, ae taekani mimitongini Kristo, ngaia ae katotongan te Atua.” (2 I-Korinto 4:3, 4, BK) Tatan bon ‘te tia kewe ao taman te kewe’ ma e karikia i bon irouna bwa “te anera ae raona te oota.” (Ioane 8:44; 2 I-Korinto 11:14) Iai mwaakana ao ana anga ni kona ni kamataki aia iango taan kairiri n te aonnaba ma aia aomata. E mwamwanaia aomata n rongorongo aika akea koauaia ao ni karaki aika oteaki ni kaangaraoaki ma waakin Aaro, ao n te aro ni kewe.
8. Tera ae kaotia te Baibara ni kaineti ma ana kariri Tatan?
8 E kakoauaki mwaakan Tatan ma ana kariri, n ana tai te burabeti ae Taniera, nimaua tabun te tienture imwain aia tai Kristian. Ngke e kanakoa te anera Iehova bwa e na nikira te rongorongo ae kaunganano iroun Taniera, ao e totokoaki te anera aei iroun “te anera are mataniwin te aba are Botia.” E tauaki te anera are kakaonimaki i nanon 21 te bong ni karokoa rokon “Mikaera, are temanna i buakoia mataniwi ake anera ake a kakanato,” ni buokia. E taekinaki naba n te rongorongo anne taekan “te anera [taimonio] are mataniwini Kuriti.” (Taniera 10:12, 13, 20) N Te Kaotioti 13:1, 2, e tei “te rakon” ibukin Tatan, are e angan te man ae tiritiri ae te botaki n tautaeka, “mwakana, ma ana kaintokanuea, ma te tau-taeka ae korakora.”
9. A kaunrabwata Kristian ma antai?
9 Maroaka ae e kangai te abotoro Bauro: “Ti aki kaunrabata ma te raraa ma te iriko, ma ti kaunrabata ma taian uea, ma ake a korakora, ma taan tauu taekan aonaba aika taan taua aron te ro aei, ma taanga n tamnei aika buakaka ake i aani karawa.” (I-Ebeto 6:12) A mwakuri ngkai n aki nonoraki ana taimonio Tatan te Riaboro, ni kairiia taan tautaeka ao te botannaomata, ni karaoan mwakuri aika kakubanako n aron tiringaia kaain te natannaomata teuana, te iowawa ae tiritiri, ao te tiriaomata. Ti na nenera ngkai arora ni kona n tokanikai i aoia taanga n taamnei aika rangi ni mwaaka aikai.
Tera Kamanoara?
10, 11. Ti na kanga n totokoa Tatan ma ana anera aika buakaka?
10 Ti aki kona n totokoa Tatan ma ana anera aika buakaka n oin korakorara, n rabwatara ke n ara iango. E reireinira ni kangai Bauro: “Kam na korakora iroun te Uea, ao ni korakorani mwakana.” Ti kainnanoa te Atua ibukin kamanoara. E reitia ni kangai Bauro: “Kam na karin ami bwai ni buaka nako ake mairoun te Atua, ba kam aonga ni kona n teimatoa n eki nako ana bwai n nanowanawana te riaboro . . . Kam na uouoti bwaai ni buaka ni kabane ake mairoun te Atua, ba kam aonga ni kona n tei n ekiia nako n te bong ae buakaka, ao ngkana kam a tia ni karaoi bwaai ni kabane ao kam na tei matoa.”—I-Ebeto 6:10, 11, 13.
11 E kaumakiia raona ni Kristian Bauro bwa a na karin “bwai ni buaka nako ake mairoun te Atua.” E kabwarabwaraki n te taeka ae “nako” bwa e aki tau tii iteran te bwai ni buaka ni buakanaia taimonio. Mangaia are baikara mwakorokoron nako te bwai ni buaka n te onimaki aika kakawaki, ae a umaki ni kabonganai Kristian ni boong aikai, bwa a aonga n totokoia taimonio?
Tera Aron ‘te Tei n Nene?’
12. A kanga Kristian ni kabae nukaia n rooia ae te koaua?
12 E kabwarabwara ni kangai Bauro: “Ma ngaia ae kam na tei, ao kam na kabae nukami n te koaua, ao kam na karina te tanga are te raoiroi.” (I-Ebeto 6:14) Mwakorokoron bwaai ni buaka aika uoua aika taekinaki ikai, bon kabaean te nuka ke te bare, ao te tanga. E riai te tautia ni kakooa ana bare bwa e na kamanoa bebeena, mwaina ao moantiana, ao e na kona naba iai n uouota ana kabaang ae tinebu. N aron naba anne, e riai te koaua man te Baibara n ramwaneira ni kamatoaira, bwa ti aonga ni maiuakina ae boraoi ma taekana. Iai ara kaetieti ibukin warekan te Baibara ni katoabong? A reitaki iai kaain te utu ni kabane? Iai ara babaire ibukin karaoan te kibu n te bong n ara utu? N reitaki ma anne ti wawareki booki ake a boretiaki iroun “te toro ae kakaonimaki ae wanawana”? (Mataio 24:45) Ngkana ti karaoa anne, ti kakorakoraira iai ni maiuakina ana reirei Bauro. Iai naba iroura birimin te viteo ao taian DVD ake a kona ni kaota nakoira ana reirei te Baibara. E kairira teimatoara n te koaua bwa ti na buokaki ni kawanawanaki, ao ni kamanoaki man karaoan ae buakaka.
13. Ti na kanga ni kamanoi buroora ni kaikonaki?
13 E katauraoaki te tanga bwa nangoan bwabwaan te tautia, buroona ao bwain te rabwata riki tabeua aika kakawaki. E kona ni kamanoa buroon ni kaikonaki te Kristian, ae taekan te aomata are i nanona, ngkana e karikirakea tangiran raoiroin te Atua, ao ni maiuakina ana kaetieti Iehova ae raoiroi. E na kamanoira te tanga ni kaikonaki bwa ti na aki kauarerekea bonganan Ana Taeka te Atua. Ngkai ti “riba te buakaka, ao [ti] tangira te raoiroi,” ti kamanoi iai waera “mani kawai aika bubuaka ni kabane.”—Amota 5:15; Taian Areru 119:101.
14. Tera ae nanonaki n te ‘kauniwae ae te marurung n tataekina te Euangkerio ae taekan te raoi’?
14 A karauaki n nangoaki waeia tautian Rom n taai nako ibukin te mwaati ae abwabwaki i nanon bubua ma bubua te maire ni kawain Rom ake a abwabwaki ni kiribwabwao rinanon te aba. Tera ae nanonaki ibukia Kristian, n te taeka ae ‘karina te kauniwae, ae te marurung n tataekina te Euangkerio ae taekan te raoi”? (I-Ebeto 6:15, BK) Nanona bwa ti a tauraoi nakon te mwakuri. Ti a tauraoi n tibwaa taekan te rongorongo ae raoiroi ibukin Uean te Atua, n aanga nako. (I-Rom 10:13-15) Arora ni kaakaraoa te mwakuri ni minita ni Kristian, bon kamanoara man ana ‘bwai ni kamwane’ Tatan ke ana “bwai n nanowanawana.”—I-Ebeto 6:11.
15. (a) Tera ae oti iai bwa e rangi ni kakawaki te otanga ae bubura ni kaineti ma te onimaki? (b) Baikara ‘kaai ni bakarere aika uramwaaka’ aika kona n rangi n rotakibuaka iai ara onimaki?
15 E reitia ni kangai Bauro: “Kam na uouota naba te otanga are te onimaki, ba raoni baikai ni kabane, are kam kona iai ni kabane n tiring ana kai ni bakarere teuare buakaka aika uramwaka.” (I-Ebeto 6:16) E taekinaki ikai uotakin te otanga ae bubura ni kaineti ma te onimaki ma kamatataana ae e na “raoni baikai ni kabane,” ike e a kaotaki iai bwa e rangi ni kakawaki te bwai ni buaka aei. E riai n akea mamaaran ara onimaki. N aron te bwai ni kamanomano ae te otanga ae bubura, e kona ara onimaki ni kamanoira man “ana kai ni bakarere [Tatan] teuare buakaka aika uramwaka.” Tao baikara kaai ni bakarere aika roroko ni boong aikai? Tao taeka ni kamarakinano, keewe, ao taeka n uarao aika tabekaki irouia ara kairiribai ke taani kabwaouaa te koaua aika kataia ni kamamaarai ara onimaki. A kona naba n riki ‘kaai ni bakarere’ aikai bwa kakatai nakon te kanibwaibwai, ni kairira bwa ti na tabetabe ni kakabooi baika bati, ao ti na kani kaiangatoa iai ma aomata aika kainikatonga. Tao a karekei mwengaia aika rangi ni bubura ma ni kan, ao baoia ni mwamwananga ke a kamoamoai bwain katamaroaan rabwataia aika bobuaka ao aia kunnikai aika kukune aika boou. N onean mwin ae ti na tabe ma waaki aika kaakaraoaki irouia aomata, ti riai n tabeakin ara onimaki ni kakorakorai n te aro bwa ti aonga n tokanikai i aon ‘kaai ni bakarere aika uramwaaka.’ Ti na kanga ni karikirakea ara onimaki ao ni kateimatoaa korakorana?—1 Betero 3:3-5; 1 Ioane 2:15-17.
16. Tera ae kona ni buokira ni kakorakoraa ara onimaki?
16 Ti kona ni kaania te Atua man ara ukeuke n reirei n te Baibara ni katoatai, ao man ara tataro ma nanora. Ti kona n onnonia Iehova bwa e na kakorakoraa ara onimaki, ao ni kaekai ara tataro ni kaineti ma ara mwakuri. N te katoto, ti kakatauraoa raoi ara reirei n Te Taua-n-tantani ni katoa wiki ma iangoan ae ti na anga ara kaeka? E na korakora ara onimaki ngkana ti ukeuke n reirei i aon te Baibara ao booki ake a boto i aon te Baibara.—Ebera 10:38, 39; 11:6.
17. Ti na kanga n “uouota naba te barengaru are te maiu”?
17 E motika ana kabwarabwara Bauro i aon bwaai ni buaka n te onimaki ni kangai: “Uouota naba te barengaru are te maiu, ma ana kabaang te Tamnei, ae ana taeka te Atua.” (I-Ebeto 6:17) E kamanoaki atun te tautia ao kaburorona are e karaoaki mai iai te motinnano, n te barengaru, ae te bwara. N aron naba anne, e kamanoaki ara iango n ara kaantaninga ni Kristian. (1 I-Tetaronike 5:8) N onean mwin are ti na kaon ara iango n tiia aika uaiakinaki n te aonnaba ma n iangoa te kanibwaibwai, ti riai ni kabotoi ara iango i aon ana kaantaninga te Atua, n aron ae karaoia naba Iesu.—Ebera 12:2.
18. E aera ngkai ti aki riai ni kakeaa bongan ara kaetieti ibukin warekan te Baibara ni katoatai?
18 Ara bwai ni kamanomano ae te kabanea, ni kaitaraa ana kariri Tatan ma ana taimonio bon ana taeka te Atua, ke ana rongorongo ae koreaki n te Baibara. Aio naba bukina teuana ae ti riai n aki katoka iai ara kaetieti ni warekan te Baibara ni katoatai. E kamanoira kabatiaan ataakin Ana Taeka te Atua ae eti raoi, man ana kewe Tatan ao aia rongorongo ni kewe taimonio, ao aia taeka aika kammaraki taan kabwaouaa te koaua.
‘Kam na Tataro n Taian Tataro ni Kabane’
19, 20. (a) Tera ae mena imwain Tatan ma ana taimonio? (b) Tera ae kona ni kakorakorai ara onimaki?
19 E a kaan kamaunan Tatan, ana taimonio, ao tokin te aonnaba ae buakaka aei. E ataia Tatan bwa “ai ti teutana nikiran ana tai.” E a rangi n un ao e a buaka ma “te koraki ake a ongeaba n ana tua te Atua ao aika a kaotiota kakoauan Iesu.” (Te Kaotioti 12:12, 17, NW) E kakawaki bwa ti na rawa nakon Tatan ma ana taimonio.
20 Ai kabwaiara ngaira ngkai ti kona ni kauringaki bwa ti na karin ara bwai ni buaka nako mairoun te Atua! E kabanea ana kabwarabwara Bauro ni kaineti ma bwaai ni buaka n te onimaki n te reirei ae kangai: “Kam na tataro n aki toki n taian tataro ni kabane ma bubuti iroun te Tamnei, ao kam na kamarurungingkami nako iai n te botumwaka ni kabanea ma te bubuti i bukiia ake a itiaki, ni kabaneia.” (I-Ebeto 6:18) E kona ni kakorakorai ara onimaki te tataro ao ni buokira ni kateimatoaira. Ti bia ira raoi nanon ana reirei Bauro ao n teimatoa n tataro, bwa e na buokira aei n rawa nakon Tatan ao ana taimonio.
Tera Reireiam?
• A kanga n riki Tatan ma ana taimonio?
• Korakorara mwaakan te Riaboro?
• Tera kamanoara mairoun Tatan ao ana taimonio?
• Ti na kanga ni karin ara bwai ni buaka nako mairoun te Atua?
[Taamnei n iteraniba 16]
“Natin te Atua aika mwane a noria natiia aomata aika aine”
[Taamnei n iteraniba 18]
Ko kona n taekin ara bwai ni buaka n te onimaki aika onoua ao ni kabwarabwarai?