Kanenea Onimakinan te Tautaeka N Uea

1, 2. Tera ae na kanenea onimakinan te Tautaeka n Uea iroura ni kaineti ma kakororaoan ana kantaninga te Atua ibukin te botannaomata, ao bukin tera? (Nora te taamnei ni moan te kaongora aei.)

NGKAI Ana Tia Kakoaua Iehova ngaira, ti aki toki n taekina Ana Tautaeka n Uea te Atua bwa tii ngaia te anga ae a na katokaki iai ara kangaanga ni kabane, ao ti ingainga ni kairiia aomata nakon te koaua man te Baibara ae rangi ni kakawaki aei. Ti karekea naba te raunnano ae korakora n te kantaninga ae reke man te Tautaeka n Uea. Ma tera aron nenen onimakinan te Tautaeka n Uea iroura are e boni koaua ao e na kakororaoi baike a kantaningaaki iai? Tera ae aanaki iai nenen ara onimaki ibukin te Tautaeka n Uea?—Ebera 11:1.

² Te Tautaeka n Uea iroun te Mesia bon te babaire are e karaoia Teuare Moan te Mwaaka ibukini kakororaoan ana kantaninga ni kaineti ma ana karikibwai. E boto te Tautaeka n Uea i aon riain Iehova n tautaeka ae aki bibitaki. Aikai kanoan te Tautaeka n Uea aika kakawaki: Te uea, raona n uea ao te tabo ae a na tautaeka iai, aika a a tia ni kamatoaaki ni kabane rinanoni berita ke babaire mairoun te Atua ke Natina ae Iesu Kristo. Ngkana ti iaiangoi berita aikai, e na rikirake iai otara bwa e boni koaua raoi ana kantaninga te Atua ao ti na buokaki iai n nora aron aki bibitakin te babaire aei.—Wareka I-Ebeto 2:12.

3. Tera ae ti na neneria n te kaongora aei ao are imwina?

³ A taekinaki n te Baibara berita aika kakawaki aika a irekereke ma te Tautaeka n Uea iroun te Mesia ae kairaki iroun Kristo Iesu aika onoua aikai: (1) te berita ma Aberaam, (2) te berita n Tua, (3) te berita ma Tawita, (4) te berita ibukin te ibonga n ai aroni Merekitereka, (5) te berita ae boou ao (6) te berita ibukin te Tautaeka n Uea. Ti na neneri aron irekerekeni berita aikai ni kabane ma te Tautaeka n Uea ao moanibwaiani kakororaoan ana kantaninga te Atua ibukin te aonnaba ma te botannaomata.—Nora te taibora ae “Aron te Atua ni Kakororaoi Ana Kantaninga.”

TE BERITA AE KAOTAKI IAI KAKORORAOAN ANA KANTANINGA TE ATUA

4. Baikara tuua ake e anga Iehova ibukia aomata n aron ae taekinaki ni Karikani Bwaai?

⁴ Imwini katauraoan ara buraneti ae tamaroa iroun Iehova bwa a aonga ni maekanna aomata, e bon angania aomata tuua aika tenua aikai: E karikiia botannaomata te Atua ni katotongana, a riai aomata ni karakaa nako te Bwaretaiti ni katobibia te aonnaba ma ni kaonna irouia natiia aika kororaoi, ao a katabuaki aomata ni kana uaan te kai n ataa te raoiroi ma te buakaka. (Karikani Bwaai 1:26, 28; 2:16, 17) Akea te bwai ae a na kainnanoia riki. Te bwai ae a riai ni karaoia aomata imwini karikaia, bon tii te ongeaba nakon tuua ake uoua riki bwa e aonga ni kakororaoaki ana kantaninga te Atua. E kanga ngkanne n rio kainnanoani karaoani berita akanne?

5, 6. (a) E kanga Tatan ni kataia n totokoa kakororaoan ana kantaninga te Atua? (b) Tera are e karaoia Iehova ibukin ana karitei Tatan i Eten?

⁵ E moana ana karitei Tatan te Riaboro nakon ana kantaninga te Atua, ike e a kaatuua ana iango i aon te tua are e kona ni kai kariria iai Ewa ae te tua ae a riai n ongeaba iai aomata. (Karikani Bwaai 3:1-5; Te Kaotioti 12:9) Ni karaoan anne, e a boni karitei Tatan nakon riain te Atua n tautaeka i aoia Ana karikibwai. Imwin anne, a bukinaki naba ana toro te Atua aika kakaonimaki iroun Tatan bwa a toro ibukini kakabwaiaaia.—Iobi 1:9-11; 2:4, 5.

⁶ Tera ae e na karaoia Iehova nakon ana karitei Tatan i Eten? E na toki aia karitei ngkana a kamaunaaki. Ma e nanonaki naba iai, ae e na aki koro bukin ana kantaninga te Atua are e taekinna bwa e na onrake te aonnaba irouia kanoan Atam ma Ewa aika ongeaba. N oneani mwin are e na kamateia taani karitei ngkekei naba n te tai anne, e boni kaekaia te tia Karikiriki ae wanawana n te taetae ni burabeti ae kakawaki ae te berita ibukia botannaomata, ao te aonnaba i Eten bwa e aonga ni kakoauaa raoi bwa a na kakororaoaki ana taeka ni kabane.—Wareka Karikani Bwaai 3:15.

7. Tera karauan nanora ibukin te naeta ma kanoana man te berita ibukia botannaomata ao te aonnaba i Eten?

⁷ E anga ana motikitaeka Iehova nakon te naeta ma kanoana are a tei ibukin Tatan te Riaboro ma aomata nako, ake a tei n ana itera ni kaineti ma te titiraki ibukin riain te Atua n Tautaeka rinanon te berita ibukia botannaomata ao te aonnaba i Eten. E anga te mwaaka te Atua ae koaua nakon ana kariki te aine are mai karawa bwa e na kamauna Tatan. Mangaia are e aki tii katuruturuaki n te berita ibukin te botannaomata ao te aonnaba i Eten kamaunaan te tia karitei n te onnaroka are i Eten ao mwin ana mwakuri nako aika bubuaka, ma e boni kaota naba aroni karaoan anne.

8. Tera ae kona n taekinaki ibukini kinaakin te aine ma ana kariki?

⁸ Antai ae kakoauaaki bwa ana kariki te aine? Kioina ngkai e na kaikoakaki atun te naeta iroun te kariki ae nanona bwa e na “kamauna” te anera ae Tatan te Riaboro, e riai te kariki anne n riki bwa te taamnei. (Ebera 2:14) Mangaia are e riai naba n riki bwa te taamnei te aine are e na bungia te kariki. E ngae ngke e a rikirake ni bati kanoan te naeta, ma e bon teimatoa naba n aki ataaki bwa antai te kariki ao te aine n te maan ae kaania 4,000 te ririki, man te tai are e taekina iai te berita ibukia botannaomata ao te aonnaba Iehova i Eten. Ma e a tia Iehova ni karaoi berita tabeua ae kaotaki iai te kariki ao ni kakoauaaki nakoia Ana toro bwa boni ngaia te anga are e na kamaunai iai karuanikai ake e karokoi Tatan i aoia botannaomata.

TE BERITA AE KAOTAKI IAI TE KARIKI

9. E koro bukin te berita ma Aberaam n ningai?

⁹ Tao uoua tabun te mireniam imwin taekinan tuuaan Tatan iroun Iehova, ao e tua nakon te baatua are Aberaam bwa e na kitana mwengana i Ura i Metobotamia ao e na nakon te aba are Kanaan. (Mwakuri 7:2, 3) E taku Iehova nakoina: “Naako mai abam, ao mairouia am bu, ao man ana auti tamam, nakon te aba ae N na kaotia nako im: ao N na karaoiko ba te botanaomata ae ababaki, ao N na kakabaiako, ao N na kakanatoa aram; ao ko na riki n ae e na kabaia te aba iai: ao N na kakabaiaiia akana taetae ni kakabaiako, ao N na karekea kain ane karereantiko: ao a na bane utun aonaba ni kabaia i roum.” (Karikani Bwaai 12:1-3, BG) Aio are e moani koreaki iai rongorongon te berita ma Aberaam are bon te berita are e karaoia Iehova ae te Atua ma Aberaam. E bon tuai n ataaki raoi bwa n ningai are e moani karaoa iai te berita Iehova ma Aberaam. Ma e ngae n anne, e koro bukina n 1943 B.C.E., ao bon 75 ana ririki Aberaam ngke e kitana Aran ao n riaon te Karaanga are Iuberetiti.

10. (a) Tera aron Aberaam ni kaotiota nenen onimakinan ana berita te Atua irouna? (b) Baikara rongorongon ana kariki te aine ake a kaotaki iroun Iehova teutana imwin teutana?

¹⁰ E okioki n taekina ana berita Iehova nakon Aberaam ibukini kakabwaiaana ma kanoana n taai aika bati ao ni karakaa riki kabwarabwaraana. (Karikani Bwaai 13:15-17; 17:1-8, 16) Ao ngke e kaotiotia Aberaam bwa e nene onimakinan ana berita te Atua irouna n arona ni kukurei n anga natina ae ana rikitemanna, e a kamatoaa ngkanne Iehova ana berita are e aki tangira kabooani mwina. (Wareka Karikani Bwaai 22:15-18; Ebera 11:17, 18.) Imwini koroni bukin te berita ma Aberaam, e a kaotaraei teutana imwin teutana Iehova rongorongo aika kakawaki ibukin ana kariki te aine. E na otinako te kariki mairoun Aberaam, ao tiaki tii temanna, ao a na beku bwa ueea, a na kamaunaia taani kairiribai ni kabane ao a na karekei kakabwaia nakoia aomata aika bati.

11, 12. E kangaa ni kaotaki n te Baibara bwa iai kakororaoan te berita ma Aberaam ae kakawaki riki, ao tera nanon anne ibukira?

¹¹ Kioina ngkai iai kakororaoan raoi nanon te berita ma Aberaam ibukia kanoana ngkana a abana te Aba ni Berita, e kaotaki ngkanne n te Baibara bwa taeka akana kabonganaaki n te berita anne bon iai naba kakororaoan nanoia n te aro n taamnei. (I-Karatia 4:22-25) Iai kakororaoana ae kakawaki riki n aron are e taekinna te abotoro Bauro, ngke e kairaki n te taamnei bwa te moan uaa ni kanoan Aberaam boni Kristo ao te kauoua n uaa boni Kristian aika kabiraki ake 144,000 mwaitiia. (I-Karatia 3:16, 29; Te Kaotioti 5:9, 10; 14:1, 4) Bon “Ierutarem are i eta” te aine are e na karikiia kanoana ae ana botaki te Atua i karawa, ae kaainaki irouia anera aika kakaonimaki ni koaua. (I-Karatia 4:26, 31) N aron are e a tia ni beritanaki n te berita ma Aberaam, e na boni karokoi kakabwaia nakoia botannaomata ana kariki te aine.

¹² E taekinaki n te berita nakon Aberaam te Uea ao raona n uea n Ana Tautaeka n Uea te Atua, ao e a kateaki iai aan te Tautaeka n Uea i karawa. (Ebera 6:13-18) A na maanra kamanenaakin te berita aei? E taekinaki ni Karikani Bwaai 17:7, (BG) bwa bon “te berita ae akea tokina.” E teimatoa ni manena ni karokoa rokon te Tautaeka n Uea iroun te Mesia ni kamaunaia taani kairiribai nakon te Atua ao ngkana a a tia naba ni kakabwaiaaki utu ni kabane i aon te aba. (1 I-Korinto 15:23-26) Ni koauana, a na kakabwaiaaki n aki toki aomata aika a maeka i aon te aba n te tai anne. E kaotaki n ana berita te Atua ma Aberaam bwa e matoa nanon Iehova ni kakororaoa ana kantaninga are a na “kaona aonaba” aomata aika raoiroi!—Karikani Bwaai 1:28, BG.

TE BERITA ARE E KATEIMATOAA TE TAUTAEKA N UEA

13, 14. Tera ae beritanaki n te berita ma Tawita ni kaineti ma te tautaeka iroun te Mesia?

¹³ E reke reireiara n te berita are i Eten ao n te berita ma Aberaam bwa e boto ana tautaeka Iehova n taai nako i aon ana kaetieti aika raraoi. Ai ngaia are e boto naba i aon kaetieti aika raraoi akanne te Tautaeka n Uea iroun te Mesia are kateaki. (Taian Areru 89:14) E na rikirake ni buakaka te tautaeka iroun te Mesia n te aro are e a riai ni kamaunaaki? E beritanaki n te berita n tua teuana riki bwa e na bon aki kona n riki anne.

¹⁴ Iangoa te bwai are e beritanna Iehova nakon te Uea are Tawita rimoa rinanon te berita ma Tawita. (Wareka 2 Tamuera 7:12, 16.) E karaoa te berita aei Iehova ma Tawita n ana tai n tautaeka Tawita i Ierutarem, ngke e berita nakoina bwa e na riki te Mesia mani kanoana. (Ruka 1:30-33) Ai ngaia are e anga rongorongo ake a eti aika bati riki ibukin te kariki aei Iehova ao n taekinna bwa e na onea mwin Tawita teuare “bon ana tei te baei” n ana kaintokanuea te Tautaeka n Uea iroun te Mesia. (Etekiera 21:25-27, BG) E “na kamatoaki n aki toki” rinanon Iesu ana tautaeka Tawita. Ni koauana, “e na bon aki toki ana kariki, Ao ana kaintokanuea n ai aron taai.” (Taian Areru 89:34-37, BG) Eng, e na bon aki kamaunaaki ana tautaeka te Mesia, ao a na teimatoa n aki toki baike e kakororaoi!

TE BERITA IBUKIN TE NAKOA N IBONGA

15-17. Ni kaineti ma te berita ibukin te ibonga n ai aroni Merekitereka, tera riki te beku ae e kona ni mwakuria te kariki, ao bukin tera?

¹⁵ E ngae ngkana e kakoauaaki raoi n te berita nakon Aberaam ao te berita ma Tawita bwa e na riki ana kariki te aine bwa te uea, ma e na bon aki tau tii tabena anne ibukini karokoani kakabwaia nakoia aomata man natannaomata nako. Ngkana a na kakabwaiaaki raoi, a riai ni kainaomataaki man aroia ae tangiran te bure ao ni kaaina ana utu Iehova ae kabutaa te iuniweeti. Ni kakororaoan aei, e a riai te kariki ni beku naba bwa te ibonga. E katauraoa aei te tia Karikiriki ae wanawana rinanon te babaire riki teuana ni kaineti ma te tua ae te berita ibukin te ibonga n ai aroni Merekitereka.

¹⁶ E kaotaraea Iehova rinanon te Uea ae Tawita bwa E na karaoa ana berita ma Iesu n aaro aika uoua: E na ‘tekateka i angaatain te Atua,’ ni karokoa e tautaeka i aoia taani kairiribai nakoina ao e na riki bwa ‘te ibonga n aki toki n ai aroni Merekitereka.’ (Wareka Taian Areru 110:1, 2, 4, BG.) Bukin tera bwa e na riki “n ai aroni Merekitereka”? Ibukina bwa n te tai ae maan imwain abanakin te Aba ni Berita irouia kanoan Aberaam, ao e beku Merekitereka are uean Tarem bwa “ana ibonga te Atua ae Moan te Rietata.” (Ebera 7:1-3) E bon rineaki iroun Iehova bwa e na karaoa anne. Bon tii ngaia are e mwaneweaki n te Baibara n Ebera bwa e beku bwa te uea ao te ibonga naba. Irarikin anne, kioina ngkai akea ae koreaki taekana bwa e uea imwaina ke te tia ruamwina, e a kona ngkanne n atongaki bwa ‘te ibonga n aki toki.’

¹⁷ E bon rineaki Iesu bwa te ibonga rinanon te berita aei are e karaoia Iehova ma ngaia, ao e na teimatoa n riki bwa ‘te ibonga n aki toki n ai aroni Merekitereka.’ (Ebera 5:4-6) E teretere raoi man aei bwa e berita Iehova bwa e na kamanena te Tautaeka n Uea iroun te Mesia, ni kakororaoa iai ana moani kantaninga ibukia botannaomata i aon te aba.

E AANAKI TE TAUTAEKA N UEA N TAIANI BERITA

18, 19. (a) Tera ae kaotaki ibukin te Tautaeka n Uea ni berita ake ti a tia n rinanoi? (b) Tera te titiraki ae tuai ni kaekaaki?

¹⁸ Ngkana ti iaiangoi berita ake ti a tia n rinanoi, ti a ota n aron irekerekeia ma te Tautaeka n Uea iroun te Mesia ao aron te babaire ibukini kabotoan te Tautaeka n Uea i aon taiani berita. E kabaeaki Iehova n te berita i Eten bwa e na kakororaoa ana kantaninga ibukin te aonnaba ao botannaomata rinanon ana kariki te aine. Antai ae na riki bwa te kariki anne, ao n te aro raa are e na beku iai? E kabwarabwaraaki n te berita ma Aberaam bwa antai te kariki ao tera tabena.

¹⁹ E anga kabwarabwara aika bati riki te berita ma Tawita ibukini kateirikian te moan uaa man te kariki ao n anganaki riaina n tautaeka i aon te aba bwa a aonga n teimatoa n aki toki baika kakororaoaki n te Tautaeka n Uea. E riki te berita ibukin te ibonga are ai aroni Merekitereka bwa aan te kariki are e na beku bwa te ibonga. Ma bon iai raon Iesu ni kaokia aomata nakon te kororaoi. A boni kabiraki naba tabemwaang bwa a na beku bwa ueea ao ibonga. A roko mai ia te koraki akanne? E na maroroakinaki anne n te kaongora ae imwina.