Aron te Teimatoa ni Kaokoro ma Kaain te Aonnaba

1. Tera ae e katereterea Iesu n ana kabanea n tairiki i aon te aba ngke e riki n aomata?

N ANA kabanea n tairiki Iesu i aon te aba ngke e riki n aomata, ao e kaota tabeaiangana ae korakora ibukini mweraoia taan rimwina nakon taai aika a na roko. E tataro naba ibukin aei, ni kangai nakon Tamana: “I aki bubutiiko bwa ko na anaiia mai buakoia kaain te aonnaba, ma I butiiko bwa ko na kawakinia mairoun teuare buakaka. A aki arona aroia kaain te aonnaba, n arou naba ngai ae I aki arona aroia kaain te aonnaba.” (Ioane 17:15, 16) N ana bubutii Iesu ae nako mai nanona aei, e a kaota iai ana tangira ae korakora ibukia taan rimwina, ao e kaota naba kakawakin ana taeka are e taekinna n te moantairiki anne, ngke e kangai nakoia tabeman i buakoia: “Kam aki arona aroia kaain te aonnaba.” (Ioane 15:19) E teretere bwa moan te kakawaki iroun Iesu, bwa a na teimatoa ni kaokoroia taan rimwina ma kaain te aonnaba!

2. Antai “kaain te aonnaba” ake e taekinia Iesu?

² E kaineti te kibuntaeka ae “kaain te aonnaba” are e taekinna Iesu, ma aomata ni kabane ake a ianena mairoun te Atua, aika tautaekanaki iroun Tatan, ma n tautoronaki n nanona ae bangaomata ma n nanorieta. (Ioane 14:30; I-Ebeto 2:2; 1 Ioane 5:19) Ni koauana, ‘te iraorao ma kaain te aonnaba bon ribaan te Atua.’ (Iakobo 4:4) A na kanga ngkanne aomata nako ake a kan teimatoa n tangiraki iroun te Atua, ni mena i buakoia kaain te aonnaba, ma a na kaokoroia ma ngaiia? Ti na rinanon aanga aika nimaua aikai: arora n teimatoa ni kakaonimaki nakon Ana Tautaeka n Uea te Atua i aan ana kairiri Kristo ao n tei i nuka ni waaki n tautaeka n te aonnaba, arora n rawa nakon nanon aon te aba, arora ni bwaina te riai ni kaineti ma kunnikaira ao katamaroaara, arora ni kaatuua taraan te bwai ae tii teuana ni matara, ao arora ni karini ara bwai ni buaka nako n te onimaki.

TEIMATOA NI KAKAONIMAKI AO N TEI I NUKA

3. (a) Tera ana iango Iesu n te waaki n tautaeka n ana bong? (b) E aera ngkai a kona n taekinaki bwa a beku bwa taan tei, taan rimwin Iesu ake a kabiraki? (Taekina naba te kabwarabwara mai nano.)

³ E aki reitaki Iesu ma te waaki n tautaeka n ana bong, ma e kaatuua uarongorongoan Ana Tautaeka n Uea te Atua, ae te tautaeka ae na mena i karawa rimwi riki, ike e na riki iai bwa te Uea. (Taniera 7:13, 14; Ruka 4:43; 17:20, 21) Mangaia ae e kona ni kangai Iesu ngke e mena i matan te Kowana n Rom ae Bontio Birato: “Tiaki ana bwai te aba au tautaeka n uea.” (Ioane 18:36) A kakairi taan rimwina aika kakaonimaki n ana katoto, n aroia ni kakaonimaki nakoni Kristo ma ana Tautaeka n Uea, ao n aroia n tataekina te Tautaeka n Uea anne nakoia kaain te aonnaba. (Mataio 24:14) E korea ae kangai te abotoro Bauro: “Mangaia ae taan tei ngaira ibukini Kristo, . . . Ao kioina ngkai taan tei ibukini Kristo ngaira, ti onnonia aomata ni kangai: ‘Kam na raoiakinaki ma te Atua.’”a—2 I-Korinto 5:20.

4. A kanga ni kaotiota te kakaonimaki Kristian ni koaua ni kabane, nakon Ana Tautaeka n Uea te Atua? (Nora te bwaoki ae “Aroia Kristian Rimoa n Tei i Nuka.”)

⁴ Ibukina bwa a tei taan tei ibukin te tautaeka ke te aba ae ianena, a aki ngkanne waewaea te waaki n tautaeka n te aba are a beku iai, ma a bon tei i nuka. Ma e ngae n anne, a boutokaa te tautaeka man te aba are a tei mai iai. Bon anne aroia taan rimwini Kristo aika kabiraki, ake “kaaini karawa.” (I-Biribi 3:20) Ni koauana, ibukin ingaingan nanoia n uarongorongoa te Tautaeka n Uea, a a tia ni buokiia ana “tiibu tabemwaang” Kristo aika mirion ma mirion mwaitiia, n “raoiakinaki ma te Atua.” (Ioane 10:16; Mataio 25:31-40) A beku tiibu tabemwaang aikai bwa kaanga ana tia taetae Kristo ni boutokaiia tarin Iesu aika kabiraki. A uaia koraki aika uoua aikai ni kamatoaia n tei i nuka ni kaineti ma te waaki n tautaeka n te aonnaba, ngkai a katiteuanaaki n tii tenanaina ni boutokaa te Tautaeka n Uea iroun te Mesia.​—Wareka Itaia 2:2-4.

5. E kanga ni kaokoro te ekaretia ni Kristian ma tibun Iteraera ngkoa, ao tera aroia Kristian ni kaota te kaokoro aei?

⁵ Te kakaonimaki nakoni Kristo, tiaki tii ngaia bukin teia i nuka Kristian ni koaua. E kaokoro arora ma aroia tibun Iteraera ngkoa bwa a anganaki ngaiia te aba mairoun te Atua. Ma ngaira boni kaain te botaki n itaritari ae a mena kaaina n aaba aika mwaiti. (Mataio 28:19; 1 Betero 2:9) Mangaia ae ngkana ti na boutokai aia itera bwaatei n te tautaeka n ara tabo, e na rangi n rotakibuaka iai inaomatara n taetae ni kaineti ma rongorongon te Tautaeka n Uea, ao katiteuanaakira naba ni Kristian. (1 I-Korinto 1:10) Irarikin anne, n tain te buaka, ti nang buakania ngkanne raora n te onimaki, ake ti tuangaki bwa ti na tangiriia. (Ioane 13:34, 35; 1 Ioane 3:10-12) Mangaia ae e bon riai ngkai e tuangia taan rimwina Iesu bwa a na katikui aia kabaang. Ao e tuangia naba bwa a na tangiriia akana kairiribai nakoia.​—Mataio 5:44; 26:52; nora te bwaoki ae “I Teimatoa n Tei i Nuka?”

6. E na kanga am katabu nakon te Atua n rota reitakim ma te Embera?

⁶ Ngkai Kristian ni koaua ngaira, ti a tia ni katabui maiura nakon te Atua, ao tiaki nakon te aomata temanna, ke te botaki ae kateaki irouia aomata, ke te natannaomata teuana. E taku 1 I-Korinto 6:19, 20: “Bwa bon ana bwai temanna ngkami, bwa kam kabooaki n te bwai ae rangi ni kakawaki.” Mangaia ae e ngae ngke taan rimwini Kristo a angan “te Embera” ae taekan taian tautaeka, akana bon ana bwai, n aroia ni karinerine, ni kabwakai taekiti, ao n aantaeka nakoia ni baike e kariaia te Atua, ma a angan naba “te Atua akana ana bwai te Atua.” (Mareko 12:17; I-Rom 13:1-7) E irekereke aei ma aia taromauri, aia tangira ma nanoia ni kabane, ao aia kakaonimaki n ongeaba. A tauraoi naba n anga maiuia ibukin te Atua ngkana e kainnanoaki.​—Ruka 4:8; 10:27; wareka Mwakuri 5:29; I-Rom 14:8.

RARAWA NAKON “NANON AON TE ABA”

7, 8. Tera “nanon aon te aba,” ao e kanga ni “mwamwakuri” i nanon te aomata?

⁷ Te anga teuana ae a teimatoa iai Kristian ni kaokoroia ma kaain te aonnaba, boni man rawaia nakon nanon aon te aba, ae buakaka. E korea ae kangai Bauro: “Ti aki karekea nanon aon te aba, ma ti karekea te taamnei mairoun te Atua.” (1 I-Korinto 2:12) E taku nakoia kaain Ebeto: “Kam nakonako ngkoa iai n irira te waaki ae ngkai i aon te aba, n ai aron ana iango te tia tautaeka ae mwaaka i aon te nano ae taabangaki n aron te ang, ae te nano ae mwamwakuri ngkai i nanoia natin te aki ongeaba.”​—I-Ebeto 2:2, 3.

⁸ Te “ang” ke te nano ae ana bwai aon te aba, bon te korakora ae aki kona n noraki ae e kaira ma ni kauekea te aki ongeaba nakon te Atua, ma ni karikirakea “ana kaibwabwaru te rabwata ma baika tangiri maata.” (1 Ioane 2:16; 1 Timoteo 6:9, 10) E korakora ana kairiri te nano aei, bwa e aki kai noraki, e teimatoa, e otabwaninira n ai aron te ang, ao e tangiraki iroun te rabwata ae aki kororaoi. Irarikina, e “mwamwakuri” i nanon te aomata n arona ni kauekei teutana imwin teutana i nanona, aroaro aika aki tangiraki iroun te Atua, n aron te bangaomata, te kainikatonga, te nanonrang ni kaineti ma te kani kakannato, te kan inaomata ni bairea i bon irouna ae riai, ao te karitei.b Ni kauarerekeana, e a tabe nanon aon te aba ni karikirakei aroaron te Riaboro i nanon te aomata.​—Ioane 8:44; Mwakuri 13:10; 1 Ioane 3:8, 10.

9. N aaro raa ae e kona n rin iai nanon aon te aba i nanora ao n ara iango?

⁹ E kona n tiku ni wakaa i nanom ao n am iango, nanon aon te aba? E kona, ma tii ngkana ko kariaia bwa e na riki anne, n arom na aki kamarurungko n tantani. (Wareka Taeka N Rabakau 4:23.) E moa ana kariri nanon aon te aba n te aro ae aki kai noraki, tao rinanon te iraorao ma aomata aika taraa n raoiroi ma a bon aki tangira Iehova. (Taeka N Rabakau 13:20; 1 I-Korinto 15:33) Ko kona naba ni karekea iroum nanon aon te aba ae buakaka aei, rinanoni booki aika aki raraoi, baika bwaitingako n te Internet ke aia rongorongo taan tannako man te koaua aika mena naba iai, te kaakibotu ae aki riai, ao takaakaro aika korakora iai te kaiangatoa, eng, bon rinanoia aomata nako ao bwaai nako ake a kaotiota ana iango Tatan ke ana waaki.

10. Ti na kanga n rarawa nakon nanon aon te aba?

¹⁰ Ti na kanga n rarawa nakon nanon aon te aba ae karuanikai aei, ao ni kawakinira n te aro ae e na teimatoa n tangirira te Atua? Bon tii man arora ni kabonganai raoi baike e anganira Iehova ibukini kateimatoaan ara reitaki ma ngaia, ao n tataro n taai nako bwa e na reke iroura te taamnei ae raoiroi. E rangi ni kakannato riki Iehova nakon te Riaboro, ke te aonnaba ae buakaka aei ae tauaki arona iroun Tatan. (1 Ioane 4:4) Ai kakawakira ngkanne bwa ti na teimatoa ni kaania Iehova n te tataro!

BWAINAN AE RIAI NI KAINETI MA ARORA NI KUNNIKAINIRA AO NI KATAMAROAIRA

11. E kanga n rotaki te katei n onono n nanon aon te aba?

¹¹ Aroaron te aomata ni kunnikainna, ni katamaroaa ao ni kaitiakia, e katereterea bwa te nano raa ae kaira maiuna. N aaba aika bati, e a rangi ni kekerikaaki aron teiraoin te kunnikai n te aro are e a taekinna te tia kanakorongorongo n te terewitin bwa ai tii teutana riki ao e nang akea te kunnikai ae a na kaokoroia iai aine aika kabekaau. E ngae naba ngke a tuai n roko ataeinnaine n te roro ae tebwi tabun te ririki, ma a a reketaati naba n te katei n onono aei, ae e taekinna te nuutibeeba teuana bwa: “kaokaotan te rabwata n te aro ae riao, ma e karako bwainan te riai.” Te katei n onono naba teuana, boni bwainan onea na aki akaka ae kaotiotaki iai te nano ni karitei, ao te aro ae kakerikaaka kakawakia taani kunnikainia i bon irouia, ke karinean aroia i bon irouia.

12, 13. Baikara booto n reirei aika riai n iraki, ni kaineti ma arora ni kunnikainira ao ni katamaroaira?

¹² Ngkai ana toro Iehova ngaira, e bon riai bwa ti na kani katikiraoira, ae nanonaki iai arora ni kunnikainira n te aro ae taraaraoi, ae itiaki, ae aki kamatauninga, ao ae tau ni kaineti ma ae ti karaoia n te tai teuana ma teuana. E riai ni kaotiotaki n taai nako “te aro ae riai ma te iangoraoi” n taraakira, ae irianaki ni “mwakuri aika raraoi,” ae te aro ae riai ibukia mwaane ke aine “aika taku bwa a karinea te Atua.” Ni koauana, tiaki oin ara kantaninga bwa ti na katikii nanoia tabeman nakoira, ma ti kani kawakinira “n te aro ae [ti] na teimatoa n tangiraki iai iroun te Atua.” (1 Timoteo 2:9, 10; Iuta 21) Eng, ti kani kabanea aron ara katamaroa nakon “te aomata ae raba are n te nano . . . , ae moan te kakawaki i matan te Atua.”​—1 Betero 3:3, 4.

¹³ Ururingnga naba are arora ni kunnikainira ao ni katamaroaira, e kona n rotii aroia tabemwaang n iangoa te taromauri ae koaua. Ngkana e kabonganaaki te taetae ni Kuriiti ae rairaki bwa “te aro ae riai,” ni kaineti ma maiuakinan ae riai, e nanonaki iai karinean aia iango ao nanoia tabemwaang. Mangaia ae tiara bon iangoan ae e kakawaki riki mataniwin nanoia tabemwaang, nakon te iango are aongkoa ti inaomata ni kunnikainira n aron ae ti bon taku. Ma ai moarara riki, ti kani karekea kamoamoaan Iehova ao ana aomata, ao ti kani kaotira bwa ana minita te Atua, n arora ni karaoi “bwaai ni kabane ibukin neboan te Atua.”​—1 I-Korinto 4:9; 10:31; 2 I-Korinto 6:3, 4; 7:1.

14. Ni kaineti ma aron taraakira ao kaitiakara, baikara baika ti riai n titirakinira iai?

¹⁴ E rangi ni kakawaki riki arora ni kunnikainira, ni katamaroaira, ao ni kaitiakira, ngkana ti karaoa te mwakuri ni minita ke ngkana ti kaea te botaki ni Kristian. Titirakiniko ni kangai: ‘I tataraaki irouia aomata ngkai e rangi ni kaokoro taraakiu ao I aki kaitiakai n te aro ae riai? E kamaamaeia tabemwaang? I iangoia bwa a kakawaki riki inaomatau n itera aikai, nakon ae N na tau ibukini mwioko aika kakawaki n te ekaretia?’​—Taian Areru 68:6; I-Biribi 4:5; 1 Betero 5:6.

15. E aera ngkai e aki karinani tuua Ana Taeka te Atua, ni kaineti ma arora ni kunnikainira, ni katamaroaira, ao ni kaitiakira?

¹⁵ E aki karinani tuua te Baibara ibukia Kristian, ni kaineti ma aroia ni kunnikainia, ni katamaroaia, ao ni kaitiakiia. Akea nanon Iehova ni kan anaa inaomatara n rinea ae ti bon taku, ke ni kakeai arora ni kabonganai ara iango. Ma e tangirira bwa ti na riki bwa aomata aika ikawai n te onimaki, aika kabonganai raoi ana boto n reirei te Baibara, ao “a kakabongana aia atatai ao a kataneiaaki iai bwa a na ataa ae eti ao ae kairua.” (I-Ebera 5:14) Ma ae kakawaki riki, e tangirira bwa ti na kairaki n te tangira, ae tangiran te Atua ao raora n aomata. (Wareka Mareko 12:30, 31.) Ni kaineti ma baikai, ti kona iai ni kunnikainira ao ni katamaroaira n aaro aika kakaokoro nako. E noraki koauan aei ni kimwareireia ana aomata te Atua aika kunnikainia ni kunnikai aika kakaokoro nako, na aki ongeia bwa te tabo raa ae a ikotaki iai n te aonnaba aei.

TEIMATOA NI “KAATUUA TARAAN TE BWAI AE TII TEUANA” NI MATARA

16. E kanga nanon aon te aba ni kaitaraa ana angareirei Iesu, ao baikara titiraki aika ti riai n titirakinira iai?

¹⁶ E mwamwanaa te aba nanon aon te aba, ao e kairoroia aomata aika mirion ma mirion bwa a na ukera te mwane ma bwaikoraki, ibukin te kakukurei. Ma e ngae n anne, e taku Iesu: “Tiaki maiun te aomata mwaitin ana bwai nako.” (Ruka 12:15) E ngae ngke e aki kaungaa te maiu ni kainnano Iesu ke taotaonan te nano nakoni baika tangiraki, ma e reireinira bwa e na reke te maiu ao te kakukurei ni koaua irouia te koraki ake a “ataia bwa a kainnanoa te Atua,” ao te koraki ake a teimatoa ni “kaatuua taraan te bwai ae tii teuana” ni mataia, ae nanona, akana a rangi ni kaatuua moanibwaian riki reitakia ma te Atua. (Mataio 5:3; 6:22, 23) Titirakiniko ni kangai: ‘I boni kakoauai ana reirei Iesu, ke I kairaraangaki iroun “taman te kewe”? (Ioane 8:44) Tera ae oti n au taeka, tiau, baike I moanibwai, ao ni bon aroni waakini maiu?’​—Ruka 6:45; 21:34-36; 2 Ioane 6.

17. Taekini kakabwaia tabeua ake a kona n reke irouia te koraki ake a teimatoa ni kaatuua taraan te bwai ae tii teuana ni mataia.

¹⁷ E taku Iesu: “E kakoauaaki wanawanan te aomata man ana mwakuri aika raraoi ake e karaoi.” (Mataio 11:19) Iangoi kakabwaia tabeua ake a reke irouia naake a teimatoa ni kaatuua taraan te bwai ae tii teuana ni mataia. A kunea te kabebeteaki ni koaua n aia beku ibukin te Tautaeka n Uea. (Mataio 11:29, 30) A aki kabatiaa te raraoma ao n te aro aei a kamanoia naba iai man rawawatan te iango ao te namakin. (Wareka 1 Timoteo 6:9, 10.) Rauakia ni baike a tii kainnanoi ibukini maiuia, e a karekea riki aia tai ae bati ma aia utu ao raoraoia ni Kristian. Ibukin anne, a a kona ni matu raoi riki iai. (Te Minita 5:12) A rinanon te kimwareirei ae bati ae reke man te anganga, ae a karaoia n aanga nako ake a kona. (Mwakuri 20:35) E ‘kakorakoraaki naba aia kantaninga’ ao e reke irouia te raunnano ao te rauaki. (I-Rom 15:13; Mataio 6:31, 32) A bon rangi ni kakawaki kakabwaia aikai!

“KARINI BWAAI NI BUAKA NAKO”

18. E kanga te Baibara ni kabwarabwaraa te tia kairiribai nakoira, ana kunemwaan, ao aron ara buaka ma ngaia?

¹⁸ E kan tukiia Kristian Tatan man te kukurei ao te maiu ae aki toki, ma a kamanoa aia onimaki mairouna Kristian ake a kawakinia n te aro ae a na teimatoa n tangiraki iai iroun te Atua. (1 Betero 5:8) E taku Bauro: “Ti aki kaunrabwata ma te iriko ao te raraa ma ti kaunrabwata ma taian tautaeka, mwaaka n tautaeka, taan tautaekana te aonnaba ae rotongitong aei, ao taanga n taamnei aika buakaka i karawa.” (I-Ebeto 6:12) E kateretereaki n te taeka ae “kaunrabwata” bwa aki raroa te tabo ae ti buakanaki mai iai, ae kaanga ai aron ae ti mena i nanon te nono ae raba ae ti mano iai ao ti kaaitaraia ake a buakanira mai iai. Ma e kaotaki iai bwa a boni boo atira ma ake a kaaitaraira. Irarikin anne, a kaotaki n taeka aika “taian tautaeka,” “mwaaka n tautaeka,” ao “taan tautaekana te aonnaba,” bwa e baireaki raoi buakanakira mairouia taanga n taamnei.

19. Kabwarabwarai ana bwai ni buaka n te onimaki te Kristian mairoun te Atua.

¹⁹ E ngae ngke ti mamaara ao iai tian ara konabwai, ma ti boni kona n tokanikai. N te aro raa? Mani karinani “bwaai ni buaka nako ake mairoun te Atua.” (I-Ebeto 6:13) A kabwarabwaraaki bwaai ni buaka aikai n I-Ebeto 6:14-18 ni kangai: “Mangaia ae kam na tei n nene, ma kabaean nukami ae te koaua, ao karina nangoani bwabwaami ae bwainan te raoiroi, ao nangoani waemi ae te tauraoi n tataekina te rongorongo ae raoiroi ae taekan te rau. Ao ae moamoa riki, taua te otanga ae bubura ae te onimaki bwa kam aonga ni kona iai n tiringi ana kai ni kareteke ni kabane aika uramwaaka teuare buakaka. Butimwaea naba te bwara ni buaka ae te kamaiuaki, ao ana kabaang te taamnei ae ana taeka te Atua, ao kam na teimatoa naba n tataro ni kairami n te taamnei n aeka n tataro nako ma te kakorakora n tataro ni bubutii.”

20. Tera kaokoron arora ma te tautia?

²⁰ Kioina ngkai a katauraoaki bwaai ni buaka n te onimaki mairoun te Atua, a na boni kamanoira ngkana ti kabonganai n taai nako. A momotirawa n te tai ae abwabwaki tautia i marenan taiani buaka. Ma tiaki anne aroia Kristian, bwa akea motirawaia ni buaka ibukini maiuia, ni karokoa tiani kamaunaan ana waaki Tatan i aon te aba iroun te Atua, ao kaakiaia anera aika buakaka ni kabane n te kinono. (Te Kaotioti 12:17; 20:1-3) Mangaia ae tai kabwaraa nanom n am kakorakora i buakoni mamaaram ke tangirani baika bure, bwa ti bon riai ni bane ni ‘kammaraki rabwatara,’ bwa ti aonga n teimatoa ni kakaonimaki nakon Iehova. (1 I-Korinto 9:27) Ni koauana, ngkana ti a aki kaunrabwata ao ti bon riai n raraoma!

21. N te aro raa ae ti na tii kona n tokanikai iai n ara buaka n te onimaki?

²¹ Ma e ngae n anne, ti aki kona n tokanikai n te buaka aei n oini korakorara. Mangaia ae e kauringira Bauro kakawakin te ‘teimatoa n tataro nakon Iehova ni kairara n te taamnei.’ Ti riai naba ni kakauongo iroun Iehova rinanon te ukeuke n reirei n ana Taeka, ao ni kabatiaa ikoikotakira ma raora n “tautia,” bwa tiaki tii ngaira n te buaka aei! (Biremon 2; I-Ebera 10:24, 25) A na aki tii tokanikai naake a kakaonimaki ni baikai ni kabane, ma a na mwaatai naba ni kaota bukin aia onimaki ngkana iai aika a kaaitaraia.

TAURAOI NI KAOTA BUKIN AM ONIMAKI

22, 23. (a) E aera ngkai ti riai n tauraoi n taai nako ni kaota bukin ara onimaki, ao baikara baika ti riai n titirakinira iai? (b) Tera atun te reirei ae na maroroakinaki n te mwakoro ae imwina?

²² E taku Iesu: “Ibukina bwa kam aki arona aroia kaain te aonnaba . . . kam a ribaaki iai irouia kaain te aonnaba.” (Ioane 15:19) Mangaia ae a riai n tatauraoi Kristian ni kaota bukin aia onimaki, ao ni karaoa anne ma te karinerine ao te nimamannei. (Wareka 1 Betero 3:15.) Titirakiniko ni kangai: ‘I mataata bwa bukin tera ngkai a karaoa ae kaokoro n tabetai Ana Tia Kakoaua Iehova, ma are a taneiai iai angia aomata? Ngkana I kaaitara ma iangoan ae N na karaoa ae kaokoro ma are a taneiai iai angia aomata, I kakoauaa raoi bwa e bon eti are e taekinna te Baibara ao te toro ae kakaonimaki? (Mataio 24:45; Ioane 17:17) Ao ngkana I a riai ni karaoa ae eti i matan Iehova, I bon tauraoi ni kaokoroai ao I kakatia naba ngkai I kaokoro?’​—Taian Areru 34:2; Mataio 10:32, 33.

²³ N angiin te tai ao e kataaki nanora ni kan teimatoa ni kaokoro ma kaain te aonnaba, n aaro aika aki otara. N te katoto, n aron are e taekinaki mai mwaina, e kataia te Riaboro ni kamwaneia ana toro Iehova bwa a na irekereke ma kaain te aonnaba rinanon aia kaakibotu. Ti na kanga n rinea te kaakibotu ae raoiroi ae e na karekea kabebeteara ao e na karekea mataniwin nanora ae itiaki? E na maroroakinaki atun te reirei anne n te mwakoro ae imwina.