12 TOGÓ BEL GE NÒ
SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 77 Ẹ́ẹ́ Dee Mó Mm̀ Bàlà Boò Kù-kùù Gín
Kpòòlà Lóó Lọl Ló Gín—Kilsĩ́ Gè Gbẹá Mm̀ Ẹ́ẹ́ Dee
‘O beè dui gín, sõò o dúi ẹ́ẹ́ dee.’—Ẹ́FẸ. 5:8.
NÚ EÉ NÓ
Nú eé láá nó lọl ló “ẹ́ẹ́ dee” nè “gín” e Pọ́ọ̀l géè ló bel kilma ló ea di mm̀ kpá Ẹ́fẹsọ̀s 5 togó.
1-2. (a) Mókà dìtõ̀ò ní e Pọ́ọ̀l beè di bá tṍó ea beè emí kpá lẹ̀ẹ̀la tóm má pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s e? (b) Mókà gbò bíb ní eé áálá ẹ́?
TṌÓ e ba beè sii neǹ tóm Pọ́ọ̀l sẹlẹ́ tọ gbẹá Róm̀, a beè tànìe gè siè kpóó ló pá vígà. Náa beè láá sí vá ló gé kãá va, vó beè naa kọ á emí kpá lẹ̀ẹ̀la tóm má va. A beè emí ene kà kpá lẹ̀ẹ̀la tóm má pá vígà e bà di Ẹ́fẹsọ̀s mm̀ nú ea é láá dú 60 àbèè 61 C.E.—Ẹ́fẹ. 1:1; 4:1.
2 Nú ea é dú òb gbáá besĩ́ à kálá dọ̀ tṍóá, Pọ́ọ̀l beè tú gã́bug tṍó kọọmá kpẹ̀a vaá noomà nuù gbò nen gbẹá Ẹ́fẹsọ̀s. (Tóm 19:1, 8-10; 20:20, 21) A beè palàge vùlè pá vígà vaá gbĩ́ gè nvèè bá nèva kọ bàá bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà. Sõò, éé ní ea beè naa kọọ̀ á emí kpá lẹ̀ẹ̀la tóm ea kil ló gín nè ẹ́ẹ́ dee má gbò níí Kráìst e Bàrì beè tṍ nóo ból é? Vaá éé ní e dénè gbò nyòòne nvéè Kráìst é láá nó lọl ló nakà dùùlà bá deè tṍí ẽ́? Naanii èé áálá gbò bíbví.
GE AA MM̀ GÍN BÃ MM̀ Ẹ́Ẹ́ DEE
3. Mókà bel dòòle ló nu ní e Pọ́ọ̀l beè emí mm̀ kpá lẹ̀ẹ̀la tóm ea beè má pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s e?
3 Pọ́ọ̀l beè emí kpá lẹ̀ẹ̀la tóm má gbò e bà géè nyoone nvéè Kráìst e ba bee di Ẹ́fẹsọ̀s kọọ̀: ‘À íe tṍó e boolo beè dui gín, sõò o dúi ẹ́ẹ́ dee.’ (Ẹ́fẹ. 5:8) Mm̀ nakà dọ̀ Kpá Káíí, Pọ́ọ̀l beè tú “gín” nè “ẹ́ẹ́ dee” bààmàtẽ́ bé e gbò níí Kráìst e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s beè nyaaná ba dùm naa. Naanii èé ló bel boo nú ea náa vaá Pọ́ọ̀l beè kọọ̀ pá vígà e bà di Ẹ́fẹsọ̀s beè zẹ́ẹ́ di mm̀ “gín.”
4. Mósĩ́ deè ní e pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s beè di mm̀ gín boo béè kyáá bõ̀ònaló fã̀ ẽ?
4 Ba beè di mm̀ gín boo béè kyáá bõ̀ònaló fã̀. Besĩ́ gbò e bà di Ẹ́fẹsọ̀s e Pọ́ọ̀l beè emí kpá màa à kálá nó kà-kà bel vaá dú gbò níí Kráìst, ba beè zẹ́ẹ́ dú gyóòlo nè kyáá nòòmànù vaá olòó fã̀ zọ. Pọ̀b boǹ Ẹ́fẹsọ̀s ní e gbele tọ e bà ólò tõó m fã̀ ńbàlì Átémìs beè dìe, vaá gbò e ba beè di deè kéléá beè ẹ̀b naamá ene kà kĩée ea di zẹ̀ẹ̀ àlàbà kà ketõ̀ò e ba beè palàge nvèè ka ló ea di bàlà booí. Gbò e ba beè di kĩá beè olòó fã̀ ńbàlì e bà náàmà bá. Gbò e bà ólò dèm vaá oo nu gè fã̀àmà ńbàlì Átémìs beè olòó ié gã́bug kpègè. (Tóm 19:23-27) Gbá ló vó, gã́bug gbò e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s ólò bó biè.—Tóm 19:19.
5. Mósĩ́ deè ní e pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s beè di mm̀ gín boo béè dùm e bè náa õoà?
5 Ba beè di mm̀ gín boo béè dùm e bè náa õoà. Gbò e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s beè mm-má mm̀ dùm e bè náa õoà vaá kẹ́ẹ náa beè sií va ló ba pọ́lọ́ láb. Bel ea dú pọ́lọ́ ní e bà ólò lò gbẹá kĩée e bà bṍóná nè gbẹá kè sẹ̀lẹ̀nù ge fã̀ ba ńbàlì e. (Ẹ́fẹ. 5:3) Gã́bug gbò e bà di boná beè “oo ba kẹ́ẹ,” ea tõó dọ̀ kọọ̀ “nu náa ólò zọ̀ va.” (Ẹ́fẹ. 4:17-19) Besĩ́ bà kálá nyimá ló nú e Bàrì ẹb kọ à dú lé nè pọ́lọ́, bug gbò e bà di Ẹ́fẹsọ̀s náa beè olòó bẽgẽ̀ va bel vaá bà náa beè bugi togó boo bé e pọ́lọ́ e bà sí é tọ́á ló Jìhóvà naa. Vó ní ea náa vaá Pọ́ọ̀l à kọọ̀, ‘ba bùlà ólò kuu gín. Ba nyíe aa deè àgà vaá bà náa nyímá tọ́ọ̀ nu ẽ́. Vó à gbóó naa kọ bà á gá ié dùm ea aa bá Bàrì.’
6. Éé ní ea beè naa vaá Pọ́ọ̀l à kọọ̀ pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s a dú “ẹ́ẹ́ dee” é?
6 Sõò sìgà gbò e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s náa beè ká ba lóó gbẹẹ́ mm̀ gín. Pọ́ọ̀l beè emí kọọ̀ “tã́gíní bé eo ni gbáai ló Dõòa, ò dúi ẹ́ẹ́ dee.” (Ẹ́fẹ. 5:8) Ba beè tú kà-kà bel ea di mm̀ Kpá Káí vaá bã mm̀ ẹ́ẹ́ dee. (Ps. 119:105) Gbò e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s beè òòà aa ló kyáá nòòmànù nè ge tõó dùm e bè náa õoà. Ba beè gbóó ‘nó gè belí Bàrì’ vaá pììgà bé e ba kpóó sim tùlà naa ge fã̀ Jìhóvà vaá naa nú ea léémáe.—Ẹ́fẹ. 5:1.
7. Mósĩ́ deè ní e bẹẹ dìtõ̀ò belí níí gã́bug gbò e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s e?
7 Mm̀ tẽ̀ènè sĩ́deèá, besĩ́ è kálá nó kà-kà bel ea di mm̀ Kpá Káí, e beè zẹ́ẹ́ di mm̀ kyáá bõ̀ònaló fã̀ vaá di mm̀ dùm e bè náa õoà. Sìgà bẹ̀ì beè gbaaá ló sẹ̀lẹ̀nù e á gé mm̀ Kpá Káí; vaá sìgà bẹ̀ì beè di mm̀ dùm e bè náa õoà. Sõò tṍó e nóò nú ea kil ló Jìhóvà vaá nyimá gbò nú ea ẹb kọ à dú lé nè nú ea ẹb kọ à dú pọ́lọ́, e beè gbóó nyaaná bé e ólò tõó dùm naa. E beè gbóó tõó dùm ea gbááá ló a nòòkúù lé lab dògò. Ge naa vó a náa kọ é ié gã́bug bélè. (Àìz. 48:17) Náa kal ló béè kọọ̀ è gé téní bá gã́bug tã̀àgã̀ kátogóí. À dú bíi kọọ̀ é gá bã na mm̀ gín e beè aa m-má, tãa vó, èé tõó dùm belí “gbò e bà dìnè ẹ́ẹ́ dee.” Mósĩ́ deè ní eé láá naamá vó é?
Image digitally reproduced with the permission of the Papyrology Collection, Graduate Library, University of Michigan, P.Mich.inv. 6238. Licensed under CC by 3.0
Deè nieí beele é láá tú dùùlà bá deè tṍ e Pọ́ọ̀l beè emí má pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀sa siimá tóm (Ẹ̀b 7 kpò)b
KPÒÒLÀ LÓÓ LỌL LÓ GÍN
8. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ kpá Ẹ́fẹsọ̀s 5:3-5, éé ní ea beè dú bíi kọọ̀ pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s á kpòòlà lóó lọl ló é?
8 Bugi Ẹ́fẹsọ̀s 5:3-5. Kọbé gbò níí Kráìst e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s láá kpòòlà lóó lọl ló gín, àé dú bíi kọ bàá kilsĩ́ gè naa nú ea léémá Jìhóvà vaá kìn dùm e beè náa õoà. Níì áá dùm kúnàgã̀ ní ea dú bíi kọ bàá aa lóé nì, a beè dú nagé bíi kọ bàá gá ló bel e bè náa õoà. Pọ́ọ̀l beè kẽeé nyíè pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s kọ bàá kpòòlà lóó lọl ló íb gbò lábvá, kọbé bà “dí zẹ̀ẹ̀ gbò e Kráìst nè Bàrì gé lẹẹlà bel ló.”
9. Éé ní ea náa vaá à dú bíi kọ é kìn kọ̀láá kà nú ea é láá naa kọ é bã mm̀ dùm kúnàgã̀ ẽ?
9 À dú bíi kọ é kilsĩ́ gè ié ọ̀ẹ̀ dẽe kọbé née zọọ̀ gbò nen labví “láb kè gín, ea dú gbò láb e bè náa dọ̀ bélèa.” (Ẹ́fẹ. 5:11) Gã́bug tṍó, nú ea ólò nááá zógè kọọ̀ gè olòó ẹ̀b, pãane tṍ, àbèè ge ló bel e bè náa õoà, ólò naa kọ ge labví pọ́lọ́ láb á valí ló nen. (Jén. 3:6; Jém̀z 1:14, 15) Gbẹá ene kà dó, gã́bug pá vígà págbálà beè bã gbàà ene kà grúùp boo íntanèt vaá olòó tõó kĩá loá bel. Túá ból, gã́bug ọ̀và beè ló bel ea kil ló Jìhóvà nè gbò kà-kà bel ea di mm̀ Kpá Káí. Sõò tṍó e tṍó téní, ba beè gbóó dààmà togó gè ló bel boo gbò nú e bè náa õoà. Ba beè olòó ló bel kilma ló gbaa ló ea di zẹ̀ẹ̀ págbálà nè pábia. Gã́bug pá vígàí kọ́ọ̀, loa sọ́l e bè náa õoàí ní ea beè naa kọ bàá bãè mm̀ dùm kúnàgã̀ ẽ.
10. Sétàn gbĩ́ kọ è bugi togó naa vàẹ? (Ẹ́fẹsọ̀s 5:6)
10 Bàlà boo e Sétàn gé lẹẹlà bel lóí gbĩ́ gè kẹlẹ́i naa ní eé ẹb kọọ̀ gbò nú e Jìhóvà ẹb kọ à dú pọ́lọ́ dú lé. (2 Pít. 2:19) Níí á gá bọọí ló! Ene kà kyèèlè e Sétàn ólò kẹ̀ẹ̀mà gbò nen dú gè naa kọọ̀ gbò nen á gá nyimá kele ea di zẹ̀ẹ̀ lé nè pọ́lọ́. (Àìz. 5:20; 2 Kọ́r. 4:4) Níà nú ea náa vaá gã́bug nú e bà ólò zogè dẽè fíìm̀, boo TV nè boo íntanèt ólò nvèè ka ló gbò nú ea bẽ́émá Jìhóvà ẹ! Sétàn gbĩ́ gè kẹlẹ́i kọ é ẹ̀b kọọ̀ gè naa nú e bè náa õoà náa dú pọ́ló, vaá èé dé kpéè ló e tọ́ọ̀ kà tã̀àgã̀ náa é bã́í ló.—Bugi Ẹ́fẹsọ̀s 5:6.
11. Mósĩ́ deè ní e nú ea beè naaá ló Angela tẹ́lẹ bàlà kẽ bé ea dú bíi kọ é tú dùùlà bá deè tṍ ea di mm̀ kpá Ẹ́fẹsọ̀s 5:7 siimá tóm naa ẽ́? (Ẹ̀b nàgé fòtó.)
11 Sétàn gbĩ́ kọọ̀ é zọ̀ gbò e bàé náa kọọ̀ ge tõó boo gbò log Jìhóvà á tàvàlàí ló naaá nu. Vó ní ea náa vaá Pọ́ọ̀l à kọ́ nè pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s kọọ̀: “ó gá zọi gbò e bà dì belí vó naaai tọ́ọ̀ nu” ẽ́. (Ẹ́fẹ. 5:7) À dú bíi kọ é kẽea boo kọọ̀ níì áá gbò e monmà dẽe ní e ólò zọ̀ naaá nu ẽ́ nì. À bãaà nàgé ló gbò e ólò zọ̀ loá bel boo íntanèt, e gbò e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s náa beè ié. Ene kà vígà pábia ea bée kọlà Angela,a ea ólò tõó Asia, beè mòn gẹẹ-gẹẹ ló ea di ló gè zọ̀ gbò nen loá bel boo íntanèt. À kọ́ọ̀: “À belí gyẽ̀ì, vaá ńkem-kem, à ólò naa kọọ̀ bug nen á gé siá ná tóm leevè. À ié tṍó e nà bug náa beè bẽgẽ̀ nàm bel kilma ló gè bã̀àa “kóò” gbò e bà náa nveè ka ló gbò nòòkúu ea di mm̀ Kpá Káí. Tṍó e tṍó téní, m beè gbóó dààmà togó gè ẹ̀b kọọ̀ pọ́lọ́ á gé ló gè naa nú ea bẽ́émá Jìhóvà.” Sõò, nyíéi ẹ́ẹ́ kọọ̀ gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò beè nvèè bá nè Angela kọ á naa nú ea dú lé. Vígàí kọ́ọ̀: “Kátogóí, m̀ ólò ká bùlà gbẹẹ́ boo gè fã̀ Jìhóvà, tãa vó em zọọ̀ gbò nen loá bel boo íntanèt.”
Be è bãaà lé kóò àé válií ló gè tõó boo gbò nòòkúù Jìhóvà (Ẹ̀b 11 kpò)
12. Éé ní ea é láá nvèè bá nèi kọ é tõó boo nòòkúù Jìhóvà ea kil ló lé nè pọ́lọ́ ẹ́?
12 À bọ́ló kọ é kìn ge bugi togó kọọ̀ ge tõó dùm e bè náa õoà dú lé belí bé e pá bàlà booí ẹ̀b naa, boo béè kọọ̀ è nyímà kọ níì vó nì. (Ẹ́fẹ. 4:19, 20) Àé dú lé be è bĩiná bẹẹ bá kọọ̀: ‘É kọ m̀ ólò kpòòlà lóó lọl ló gbò e ólò gbá siá tóm, gbò e gbáà dia tọọ̀ kpá, nè dõona gbò e bà náa ólò nvèè ka ló nòòkúù lé lab dògò Jìhóvà tṍó ea dú bíi kọ ḿ naa vó? É kọ m̀ ólò ié agẹló vaá tõó boo gbò nòòkúù Jìhóvà bã̀àna tṍó e gbò nen nveemàm lẹ́?’ Dì belí bé ea di mm̀ 2 Tímotì 2:20-22 naaá, àé dú nágé bíi kọ é ié ọ̀ẹ̀ dẽe tṍó e gé sa gbò eé bãaà kóò mm̀ bõ̀ònatõ̀ò. Èé sẹẹa bùlà kọọ̀ sìgà gbò e bà di mm̀ bõ̀ònatõ̀ò náa é láá nvèè bá nèi kọ é bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà.
TÕÓ DÙM BELÍ “GBÒ E BÀ DÌNÈ Ẹ́Ẹ́ DEE”
13. Éé ní e gè tõó dùm dì belí “gbò e bà dìnè ẹ́ẹ́ dee” tõó dò ẹ? (Ẹ́fẹsọ̀s 5:7-9)
13 Níì áá gè kọọ̀ gbò níí Kráìst e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s á kìn ge tõó mm̀ gín ní e Pọ́ọ̀l beè kọ̀ẹ nì, sõò, a beè siè va kpóó ló kọ bàá dú “gbò e bà dìnè ẹ́ẹ́ dee.” (Bugi Ẹ́fẹsọ̀s 5:7-9.) Éé ní e níí tõó dọ̀ ẹ? Níí tõó dọ̀ kọọ̀ èé labví láb dì belí gbò níí Kráìst dénè tṍó. Enè sĩ́deè eé láá naamá vó dú gè bugi vaá nó Kpá Káí nè gbò kpá ea dẹẹa boo Kpá Káí. À palàge dú bíi kọ é tú ọ̀ẹ̀ dẽe noomá nu lọl ló nu dòòmà bá nè gbò nú e Jíízọ̀s Kráìst ea dú “ẹ́ẹ́ dee bàlà boo” beè noomà—Jọ́ọ̀n 8:12; Pró. 6:23.
14. Mósĩ́ deè ní e nyómá káí Bàrì é láá nvèè bá nèi ẽ́?
14 À dú nágé bíi kọọ̀ nyómá káí Bàrì á nvèè bá nèi kọbé è láá kilsĩ́ gè tõó dùm belí gbò e bà “dìnè ẹ́ẹ́ dee.” Ló éé? Boo béè kọọ̀ náa válí gè tõó dùm ea õoà mm̀ nakà pọ́lọ́ bàlà booí. (1 Tẹ̀s. 4:3-5, 7, 8) Nyómá káí Bàrì é nvèè bá nèi kọ é kìn bé e pá bàlà booí bugi togó vaá ẹ̀b nu naa, e náa gbááá ló bé e Bàrì ẹb nu naa. Nyómá káí Bàrì é nveè nàgé bá nèi kọ é naa nú ea dú “lé.”—Ẹ́fẹ. 5:9.
15. Éé ní eé láá naa kọbé è íe nyómá káí Bàrì e? (Ẹ́fẹsọ̀s 5:19, 20)
15 Enè sĩ́deè eé láá ié nyómá káí Bàrì dú gè ban bá Bàrì mm̀ tã̀àgã ló. Jíízọ̀s beè kọọ̀ Jìhóvà é tú a “nyómá káí nè gbò e bà bĩ́inaé bá.” (Lúùk 11:13) Vaá tṍó e leelà Jìhóvà gbẹá nònù, è ólò ié nágé a nyómá káí. (Bugi Ẹ́fẹsọ̀s 5:19, 20.) Nyómá káí Bàrì ólò nvèè bá nèi kọ é tõó dùm ea léémá Bàrì.
16. Éé ní ea é láá nvèè bá nèi kọ é nè lé béèlàfùl e? (Ẹ́fẹsọ̀s 5:10, 17)
16 Tṍó e gbĩ́ gè nè béèlàfùl ea palàge dú bíi, à bọ́ló kọ é gbĩ́ gè nyimá nú ea é “léémá Bàrì” vaá naa nú ea gbááá ló a bùlà. (Bugi Ẹ́fẹsọ̀s 5:10, 17.) Tṍó e gbĩ́ì gbò nòòkúu ea di mm̀ Kpá Káí ea kil ló dìtõ̀ò e di bá, è gé gbĩ́ nvèè bá lọl bá Bàrì. Vaá be è tú gbò nòòkúuí siimá tóm, èé ne kà lé béèlàfùl.
17. Éé ní e gè tú bẹẹ tṍó naamá nú ea dú lé bãàa m ẽ́? (Ẹ́fẹsọ̀s 5:15, 16) (Ẹ̀b nàgé fòtó.)
17 Pọ́ọ̀l beè kọ nagé kọọ̀ pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s á tú ba tṍó naamá nú ea dú lé. (Bugi Ẹ́fẹsọ̀s 5:15, 16.) ‘Pọ́lọ́ nen,’ ea dú sétàn níà bẹẹ neǹ ọ́b, vaá à gbĩ́ kọ é naa gbò nú e pá bàlà booí gé náa kọbé née íè nà tṍó gè fã̀àmà Bàrì. (1 Jọ́ọ̀n 5:19) Àé láá valí ló nen ea gé nyoone nvéè Kráìst ge gbó gyọ́, sí pọ̀b tọọ̀ kpá, àbèè ge tú a tóm gyààma sĩ́ èlmà ge fã̀ Jìhóvà. Be nen náa vó, à zógè kọ a daamà togó gè bugi togó belí pá bàlà booí. Mm̀ kà-kà ge naa gbò nuí náa dú pọ́lọ́, sõò náa dú bíi kọ é tú naamá túá kà nú mm̀ bẹẹ dùm. Kọbé è láá tõó dùm belí “gbò e bà dìnè ẹ́ẹ́ dee,” à dú bíi kọ é tú ‘kọ̀láá kà tṍó e íè naamá lé nu’ tení dú ló gè ká bùlà gbẹẹ́ boo gbò nú ea palàge dú bíi.
Ba beè siè kpóó ló pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s kọ bàá tú ba tṍó siimá tóm leevè (Ẹ̀b 17 kpò)
18. Éé ní e Donald beè naa kọbé à láá tú a tṍó naamá nú ea dú lé é?
18 Di kpènà ló gè tú kọ̀láá kà nèà deè eo íè fã̀àmà Jìhóvà leevè. Níà nú e ene kà vígà págbálà ea bée kọlà Donald, ea ólò tõó South Africa, beè naa ẽ́. À kọ́ọ̀: “M beè bugi togó boo bé e nà dìtõ̀ò meà naa vaá bàn Jìhóvà kọ á nvèè bá nèm kọbé m̀ láá kpáá kọ́ kpẹ̀a leevè. M beè tã̀àgã ló Bàrì kọ á naa kọ ḿ ié tóm ea é náa kọọ̀ ḿ ié tṍó ge kọọmá kpẹ̀a. Vaá tení dú ló nvèè ea aa bá Jìhóvà, m beè gbóó ié tóm ea náa kọ ḿ láá fã̀e leevè. Nda nè ńdáà va beè gbóó bã boo tóm gyà deèsĩ́ tóm kọ̀ kpẹ̀a dénè tṍó.”
19. Mósĩ́ deè ní eé láá kilsĩ́ gè tõó dùm dì belí “gbò e bà dìnè ẹ́ẹ́ dee” é?
19 Kpá lẹ̀ẹ̀la tóm e Pọ́ọ̀l beè emí má pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s beè palàge nvèè bá nèva kọ bàá kilsĩ́ gè fã̀ Jìhóvà mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo. Vaá dùùlà bá deè tṍ ea di mm̀ kpáí é láá nvèè nàgé bá nè beele. Dì belí bé e ni nó naa, àé nveè bá nèi kọ é tú nyìmànù sààmà gbò eé zọ naaá nu vaá kolí kyáà boo bá ea bọ́ló. À síèi kpóó ló kọ é kilsĩ́ gè nó Kpá Káí kọbé ẹ́ẹ́ dee ea dú ló kà-kà belá kpenài mm̀ kọ̀láá kà nú eé náa. À tẹ́lẹ̀ nàgé bàlà kẽ kọ à dú bíi kọọ̀ é ié nyómá káí Bàrì kọbé è láá toní gbò kpãa ea dú lé. Be è tú gbò nú ea di mm̀ kpá e Pọ́ọ̀l beè emíí siimá tóm, àé nveè bá nèi kọ é nè lé béèlàfùl ea é gbááá ló bùlà Jìhóvà. Be è náa gbò nuí, àé nveè bá nèi kọ é kpòòlà lóó lọl ló gín ea di mm̀ nakà bàlà booí vaá kilsĩ́ gè dìnè ẹ́ẹ́ dee!
ÒÉ LÁÁ AALÁ NAA VÀẸ?
Éé ní e “gín” nè “ẹ́ẹ́ dee” e kpá Ẹ́fẹsọ̀s 5:8 ló bel kilma lóá tõó dọ̀ ẹ?
Mósĩ́ deè ní eé láá kpòòlà lóó lọl ló “gín” ẽ́?
Mósĩ́ deè ní eé láá kilsĩ́ gè tõó belí “gbò e bà dìnè ẹ́ẹ́ dee” é?
SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 95 Ẹ́ẹ́ Dee Kpáá Olòó Mò Dọ Ló
a À dú gè nyaaná sìgà bée.
b BÀÀTẼ́ EA KIL LÓ FÒTÓ: Zógè bé e kpá lẹ̀ẹ̀la tóm e Pọ́ọ̀l beè emí má pá vígà e ba beè di Ẹ́fẹsọ̀s tṍó ea kil nvéeá beè mèà naa.