ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΜΑΤΘΑΙΟ
1 Το βιβλίο της ιστορίας* του Ιησού Χριστού,* γιου του Δαβίδ,+ γιου του Αβραάμ:+
2 Ο Αβραάμ έγινε πατέρας του Ισαάκ·+
ο Ισαάκ έγινε πατέρας του Ιακώβ·+
ο Ιακώβ έγινε πατέρας του Ιούδα+ και των αδελφών του·
3 ο Ιούδας έγινε πατέρας του Φαρές και του Ζερά+ μέσω της Θάμαρ·
ο Φαρές έγινε πατέρας του Εσρών·+
ο Εσρών έγινε πατέρας του Ραμ·+
4 ο Ραμ έγινε πατέρας του Αμμιναδάβ·
ο Αμμιναδάβ έγινε πατέρας του Ναασών·+
ο Ναασών έγινε πατέρας του Σαλμών·
5 ο Σαλμών έγινε πατέρας του Βοόζ μέσω της Ραάβ·+
ο Βοόζ έγινε πατέρας του Ωβήδ μέσω της Ρουθ·+
ο Ωβήδ έγινε πατέρας του Ιεσσαί·+
Ο Δαβίδ έγινε πατέρας του Σολομώντα+ μέσω της συζύγου του Ουρία·
7 ο Σολομών έγινε πατέρας του Ροβοάμ·+
ο Ροβοάμ έγινε πατέρας του Αβιά·
ο Αβιά έγινε πατέρας του Ασά·+
8 ο Ασά έγινε πατέρας του Ιωσαφάτ·+
ο Ιωσαφάτ έγινε πατέρας του Ιωράμ·+
ο Ιωράμ έγινε πατέρας του Οζία·
9 ο Οζίας έγινε πατέρας του Ιωθάμ·+
ο Ιωθάμ έγινε πατέρας του Άχαζ·+
ο Άχαζ έγινε πατέρας του Εζεκία·+
10 ο Εζεκίας έγινε πατέρας του Μανασσή·+
ο Μανασσής έγινε πατέρας του Αμών·+
ο Αμών έγινε πατέρας του Ιωσία·+
11 ο Ιωσίας+ έγινε πατέρας του Ιεχονία+ και των αδελφών του, τον καιρό της εκτόπισης στη Βαβυλώνα.+
12 Μετά την εκτόπιση στη Βαβυλώνα, ο Ιεχονίας έγινε πατέρας του Σαλαθιήλ·
ο Σαλαθιήλ έγινε πατέρας του Ζοροβάβελ·+
13 ο Ζοροβάβελ έγινε πατέρας του Αβιούδ·
ο Αβιούδ έγινε πατέρας του Ελιακείμ·
ο Ελιακείμ έγινε πατέρας του Αζώρ·
14 ο Αζώρ έγινε πατέρας του Σαδώκ·
ο Σαδώκ έγινε πατέρας του Αχείμ·
ο Αχείμ έγινε πατέρας του Ελιούδ·
15 ο Ελιούδ έγινε πατέρας του Ελεάζαρ·
ο Ελεάζαρ έγινε πατέρας του Ματθάν·
ο Ματθάν έγινε πατέρας του Ιακώβ·
16 ο Ιακώβ έγινε πατέρας του Ιωσήφ, του συζύγου της Μαρίας, από την οποία γεννήθηκε ο Ιησούς+ που αποκαλείται Χριστός.+
17 Όλες λοιπόν οι γενιές από τον Αβραάμ μέχρι τον Δαβίδ ήταν 14 γενιές· από τον Δαβίδ μέχρι την εκτόπιση στη Βαβυλώνα 14 γενιές· από την εκτόπιση στη Βαβυλώνα μέχρι τον Χριστό 14 γενιές.
18 Η δε γέννηση του Ιησού Χριστού έγινε ως εξής: Τον καιρό που η μητέρα του, η Μαρία, ήταν αρραβωνιασμένη με τον Ιωσήφ, έμεινε έγκυος μέσω αγίου πνεύματος*+ προτού αυτοί ενωθούν. 19 Ωστόσο, επειδή ο σύζυγός της, ο Ιωσήφ, ήταν δίκαιος και δεν ήθελε να την ντροπιάσει δημόσια, σκόπευε να τη διαζευχθεί κρυφά.+ 20 Αφού όμως τα σκέφτηκε καλά όλα αυτά, του εμφανίστηκε σε όνειρο άγγελος του Ιεχωβά* και του είπε: «Ιωσήφ, γιε του Δαβίδ, μη φοβηθείς να πάρεις στο σπίτι τη σύζυγό σου, τη Μαρία, γιατί αυτή έχει συλλάβει μέσω αγίου πνεύματος.+ 21 Θα γεννήσει γιο, και θα του δώσεις το όνομα Ιησούς,*+ γιατί αυτός θα σώσει τον λαό του από τις αμαρτίες τους».+ 22 Όλα αυτά έγιναν για να εκπληρωθεί εκείνο που είχε πει ο Ιεχωβά* μέσω του προφήτη του: 23 «Ορίστε! Η παρθένα θα μείνει έγκυος και θα γεννήσει γιο, και θα τον ονομάσουν Εμμανουήλ»,+ το οποίο μεταφράζεται «μαζί μας είναι ο Θεός».+
24 Έπειτα ο Ιωσήφ ξύπνησε και έκανε όπως τον είχε κατευθύνει ο άγγελος του Ιεχωβά,* και πήρε τη σύζυγό του στο σπίτι του. 25 Αλλά δεν είχε σεξουαλικές σχέσεις μαζί της ωσότου η Μαρία γέννησε γιο.+ Και εκείνος τον ονόμασε Ιησού.+
2 Αφού γεννήθηκε ο Ιησούς στη Βηθλεέμ+ της Ιουδαίας, στις ημέρες του Ηρώδη*+ του βασιλιά, ήρθαν στην Ιερουσαλήμ αστρολόγοι* από την Ανατολή, 2 λέγοντας: «Πού είναι αυτός που γεννήθηκε βασιλιάς των Ιουδαίων;+ Διότι είδαμε το άστρο του όταν ήμασταν στην Ανατολή και ήρθαμε να τον προσκυνήσουμε». 3 Μόλις το άκουσε αυτό, ο βασιλιάς Ηρώδης ταράχτηκε, και μαζί του όλη η Ιερουσαλήμ. 4 Αφού συγκέντρωσε όλους τους πρωθιερείς και τους γραμματείς του λαού, τους ρώτησε πού θα γεννιόταν ο Χριστός.* 5 Αυτοί του είπαν: «Στη Βηθλεέμ+ της Ιουδαίας, διότι ο προφήτης έγραψε: 6 “Και εσύ, Βηθλεέμ της γης του Ιούδα, ασφαλώς δεν είσαι η πιο ασήμαντη πόλη μεταξύ των κυβερνητών του Ιούδα, διότι από εσένα θα έρθει κάποιος που θα κυβερνάει, ο οποίος θα ποιμάνει τον λαό μου, τον Ισραήλ”».+
7 Τότε ο Ηρώδης κάλεσε κρυφά τους αστρολόγους και εξακρίβωσε από αυτούς πότε εμφανίστηκε το άστρο. 8 Έπειτα τους έστειλε στη Βηθλεέμ, λέγοντάς τους: «Πηγαίνετε, ψάξτε προσεκτικά για το παιδάκι και, όταν το βρείτε, ελάτε να μου πείτε και εμένα, για να πάω και εγώ να το προσκυνήσω». 9 Αφού άκουσαν τον βασιλιά, έφυγαν. Και να! Το άστρο που είχαν δει όταν ήταν στην Ανατολή+ πήγαινε μπροστά τους, ώσπου στάθηκε πάνω από εκεί που ήταν το παιδάκι. 10 Μόλις είδαν το άστρο, χάρηκαν πάρα πολύ. 11 Και όταν μπήκαν στο σπίτι, είδαν το παιδάκι με τη Μαρία τη μητέρα του και πέφτοντας κάτω το προσκύνησαν. Άνοιξαν επίσης τους θησαυρούς τους και του πρόσφεραν δώρα—χρυσάφι και λιβάνι και σμύρνα. 12 Ωστόσο, επειδή τους δόθηκε σε όνειρο θεϊκή προειδοποίηση+ να μην επιστρέψουν στον Ηρώδη, αναχώρησαν για τη χώρα τους από άλλον δρόμο.
13 Αφού αναχώρησαν, άγγελος του Ιεχωβά* εμφανίστηκε σε όνειρο+ στον Ιωσήφ και του είπε: «Σήκω, πάρε το παιδάκι και τη μητέρα του και φύγε στην Αίγυπτο και μείνε εκεί μέχρι να σου πω· διότι ο Ηρώδης πρόκειται να ψάξει για το παιδάκι ώστε να το σκοτώσει». 14 Ο Ιωσήφ λοιπόν σηκώθηκε, πήρε μέσα στη νύχτα το παιδάκι και τη μητέρα του και έφυγε για την Αίγυπτο. 15 Και έμεινε εκεί μέχρι τον θάνατο του Ηρώδη. Με αυτόν τον τρόπο εκπληρώθηκαν τα λόγια που είχε πει ο Ιεχωβά* μέσω του προφήτη του: «Από την Αίγυπτο κάλεσα τον γιο μου».+
16 Όταν ο Ηρώδης είδε ότι τον είχαν ξεγελάσει οι αστρολόγοι, εξοργίστηκε. Γι’ αυτό, έστειλε και σκότωσαν όλα τα αγόρια στη Βηθλεέμ και σε όλη την περιφέρειά της, από δύο χρονών και κάτω, υπολογίζοντας με βάση τα όσα είχε εξακριβώσει από τους αστρολόγους.+ 17 Τότε εκπληρώθηκε αυτό που είχε ειπωθεί μέσω του Ιερεμία του προφήτη: 18 «Φωνή ακούστηκε στη Ραμά, κλάμα και πολύς θρήνος. Ήταν η Ραχήλ+ που έκλαιγε για τα παιδιά της και δεν ήθελε να παρηγορηθεί, επειδή δεν υπάρχουν πια».+
19 Μετά τον θάνατο του Ηρώδη, άγγελος του Ιεχωβά* εμφανίστηκε σε όνειρο+ στον Ιωσήφ στην Αίγυπτο 20 και του είπε: «Σήκω, πάρε το παιδάκι και τη μητέρα του και πήγαινε στη γη του Ισραήλ, γιατί εκείνοι που ζητούσαν τη ζωή* του παιδιού έχουν πεθάνει». 21 Αυτός λοιπόν σηκώθηκε, πήρε το παιδάκι και τη μητέρα του και μπήκε στη γη του Ισραήλ. 22 Αλλά όταν άκουσε ότι στην Ιουδαία κυβερνούσε ο Αρχέλαος στη θέση του πατέρα του, του Ηρώδη, φοβήθηκε να πάει εκεί. Επιπλέον, αφού του δόθηκε σε όνειρο θεϊκή προειδοποίηση,+ αποσύρθηκε στην περιοχή της Γαλιλαίας.+ 23 Πήγε λοιπόν και εγκαταστάθηκε σε μια πόλη που ονομαζόταν Ναζαρέτ,+ για να εκπληρωθεί αυτό που είχε ειπωθεί μέσω των προφητών: «Θα αποκληθεί Ναζωραίος».*+
3 Εκείνες τις ημέρες, ήρθε ο Ιωάννης+ ο Βαφτιστής στην έρημο της Ιουδαίας και κήρυττε+ 2 λέγοντας: «Μετανοείτε, γιατί η Βασιλεία των ουρανών έχει πλησιάσει».+ 3 Αυτός είναι εκείνος για τον οποίο ειπώθηκε μέσω του Ησαΐα του προφήτη:+ «Φωνή κάποιου που βροντοφωνάζει στην έρημο: “Προετοιμάστε την οδό του Ιεχωβά!* Κάντε ευθείς τους δρόμους του”».+ 4 Ο Ιωάννης φορούσε ρούχο από τρίχες καμήλας και είχε δερμάτινη ζώνη στη μέση του.+ Τρεφόταν με ακρίδες και άγριο μέλι.+ 5 Και πήγαιναν τότε σε εκείνον οι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ και όλης της Ιουδαίας και όλης της περιοχής του Ιορδάνη+ 6 και βαφτίζονταν από εκείνον* στον Ιορδάνη Ποταμό,+ ομολογώντας φανερά τις αμαρτίες τους.
7 Όταν είδε πολλούς Φαρισαίους και Σαδδουκαίους+ να έρχονται στο βάφτισμα, τους είπε: «Παιδιά οχιάς,+ ποιος σας είπε ότι μπορείτε να ξεφύγετε από την ερχόμενη οργή;+ 8 Πρέπει να κάνετε καρπό που αρμόζει στη μετάνοια. 9 Μη νομίζετε ότι μπορείτε να λέτε μέσα σας: “Εμείς έχουμε πατέρα τον Αβραάμ”.+ Διότι σας λέω ότι ο Θεός είναι ικανός να βγάλει παιδιά για τον Αβραάμ από αυτές τις πέτρες. 10 Το τσεκούρι βρίσκεται ήδη στη ρίζα των δέντρων. Κάθε δέντρο λοιπόν που δεν κάνει καλό καρπό θα κοπεί και θα ριχτεί στη φωτιά.+ 11 Εγώ σας βαφτίζω με νερό λόγω της μετάνοιάς σας,+ αλλά εκείνος που έρχεται πίσω μου είναι ισχυρότερος από εμένα, και εγώ δεν είμαι άξιος ούτε τα σανδάλια του να βγάλω.+ Εκείνος θα σας βαφτίσει με άγιο πνεύμα+ και με φωτιά.+ 12 Έχει στο χέρι του το φτυάρι για το λίχνισμα και θα καθαρίσει εντελώς το αλώνι του και θα μαζέψει το σιτάρι του στην αποθήκη· αλλά το άχυρο θα το κατακάψει με φωτιά+ που δεν σβήνει».
13 Τότε ο Ιησούς ήρθε από τη Γαλιλαία στον Ιορδάνη για να βαφτιστεί από τον Ιωάννη.+ 14 Αλλά εκείνος προσπάθησε να τον εμποδίσει, λέγοντας: «Εγώ έχω ανάγκη να βαφτιστώ από εσένα, και εσύ έρχεσαι σε εμένα;» 15 Ο Ιησούς τού απάντησε: «Ας τα αφήσουμε τώρα αυτά, γιατί έτσι πρέπει να κάνουμε ώστε να εκπληρώσουμε όλα όσα ορίζει η δικαιοσύνη του Θεού». Τότε έπαψε να τον εμποδίζει. 16 Αφού ο Ιησούς βαφτίστηκε, ανέβηκε αμέσως από το νερό. Τότε άνοιξαν οι ουρανοί+ και είδε το πνεύμα του Θεού να κατεβαίνει σαν περιστέρι και να έρχεται πάνω του.+ 17 Και μια φωνή από τους ουρανούς+ είπε: «Αυτός είναι ο Γιος μου+ ο αγαπητός, τον οποίο έχω επιδοκιμάσει».+
4 Έπειτα ο Ιησούς οδηγήθηκε από το πνεύμα στην έρημο, όπου ο Διάβολος τον υπέβαλε σε πειρασμό.+ 2 Αφού νήστεψε 40 ημέρες και 40 νύχτες, πείνασε. 3 Και ο Πειραστής+ τον πλησίασε και του είπε: «Αν είσαι γιος του Θεού, πες σε αυτές τις πέτρες να γίνουν ψωμιά». 4 Αλλά εκείνος απάντησε: «Είναι γραμμένο: “Ο άνθρωπος δεν πρέπει να ζει μόνο με ψωμί, αλλά με κάθε λόγο που βγαίνει από το στόμα του Ιεχωβά”».*+
5 Τότε ο Διάβολος τον πήγε στην άγια πόλη+ και τον έβαλε πάνω στην έπαλξη* του ναού+ 6 και του είπε: «Αν είσαι γιος του Θεού, πέσε από εδώ, διότι είναι γραμμένο: “Θα δώσει στους αγγέλους του εντολή σχετικά με εσένα” και “Θα σε σηκώσουν στα χέρια τους για να μη σκοντάψει το πόδι σου σε πέτρα”».+ 7 Ο Ιησούς τού είπε: «Πάλι είναι γραμμένο: “Δεν πρέπει να υποβάλεις τον Ιεχωβά* τον Θεό σου σε δοκιμή”».+
8 Έπειτα ο Διάβολος τον πήγε σε ένα πολύ ψηλό βουνό και του έδειξε όλα τα βασίλεια του κόσμου και τη δόξα τους.+ 9 Και του είπε: «Όλα αυτά θα σου τα δώσω αν πέσεις κάτω και με προσκυνήσεις».* 10 Τότε ο Ιησούς τού απάντησε: «Φύγε, Σατανά! Διότι είναι γραμμένο: “Τον Ιεχωβά* τον Θεό σου πρέπει να προσκυνάς+ και αυτόν μόνο πρέπει να λατρεύεις”».*+ 11 Τότε ο Διάβολος τον άφησε,+ και ήρθαν άγγελοι και άρχισαν να τον υπηρετούν.+
12 Όταν ο Ιησούς άκουσε ότι ο Ιωάννης είχε συλληφθεί,+ αποσύρθηκε στη Γαλιλαία.+ 13 Και αφού έφυγε από τη Ναζαρέτ, ήρθε και κατοίκησε στην παραθαλάσσια πόλη Καπερναούμ,+ στα μέρη του Ζαβουλών και του Νεφθαλί, 14 για να εκπληρωθεί αυτό που είχε ειπωθεί μέσω του Ησαΐα του προφήτη: 15 «Γη του Ζαβουλών και γη του Νεφθαλί, στον δρόμο της θάλασσας, στην άλλη πλευρά του Ιορδάνη, Γαλιλαία των εθνών! 16 Ο λαός που καθόταν στο σκοτάδι είδε λαμπρό φως, και όσο για εκείνους που κάθονταν σε περιοχή θανατηφόρας σκιάς, φως+ ανέτειλε πάνω τους».+ 17 Από τότε ο Ιησούς άρχισε να κηρύττει και να λέει: «Μετανοείτε, γιατί η Βασιλεία των ουρανών έχει πλησιάσει».+
18 Καθώς περπατούσε δίπλα στη Θάλασσα της Γαλιλαίας, είδε δύο αδέλφια—τον Σίμωνα, ο οποίος αποκαλείται Πέτρος,+ και τον Ανδρέα τον αδελφό του—να ρίχνουν τα δίχτυα τους στη θάλασσα, γιατί ήταν ψαράδες.+ 19 Και τους είπε: «Ελάτε μαζί μου και εγώ θα σας κάνω ψαράδες ανθρώπων».+ 20 Εκείνοι άφησαν αμέσως τα δίχτυα τους και τον ακολούθησαν.+ 21 Προχωρώντας πιο πέρα, είδε άλλα δύο αδέλφια—τον Ιάκωβο, τον γιο του Ζεβεδαίου, και τον αδελφό του τον Ιωάννη.+ Αυτοί βρίσκονταν στο πλοιάριο με τον Ζεβεδαίο τον πατέρα τους και επιδιόρθωναν τα δίχτυα τους. Τους κάλεσε+ λοιπόν, 22 και εκείνοι άφησαν αμέσως το πλοιάριο και τον πατέρα τους και τον ακολούθησαν.
23 Τότε περιόδευσε ολόκληρη τη Γαλιλαία,+ διδάσκοντας στις συναγωγές τους+ και κηρύττοντας τα καλά νέα της Βασιλείας και θεραπεύοντας κάθε είδους ασθένεια και πάθηση ανάμεσα στον λαό.+ 24 Και η φήμη του διαδόθηκε σε όλη τη Συρία, και του έφεραν όλους όσους υπέφεραν από διάφορες ασθένειες και βασανιστικούς πόνους,+ τους δαιμονισμένους+ και τους επιληπτικούς+ και τους παράλυτους, και αυτός τους θεράπευσε. 25 Ως αποτέλεσμα, μεγάλα πλήθη τον ακολούθησαν από τη Γαλιλαία και τη Δεκάπολη* και την Ιερουσαλήμ και την Ιουδαία και από την άλλη πλευρά του Ιορδάνη.
5 Όταν είδε τα πλήθη, ανέβηκε στο βουνό· και αφού κάθισε, ήρθαν σε αυτόν οι μαθητές του. 2 Τότε άνοιξε το στόμα του και άρχισε να τους διδάσκει, λέγοντας:
3 «Ευτυχισμένοι είναι όσοι έχουν συναίσθηση της πνευματικής τους ανάγκης,*+ επειδή σε αυτούς ανήκει η Βασιλεία των ουρανών.
4 »Ευτυχισμένοι είναι όσοι πενθούν, επειδή αυτοί θα παρηγορηθούν.+
5 »Ευτυχισμένοι είναι οι πράοι,+ επειδή αυτοί θα κληρονομήσουν τη γη.+
6 »Ευτυχισμένοι είναι όσοι πεινούν και διψούν+ για τη δικαιοσύνη, επειδή αυτοί θα χορτάσουν.*+
7 »Ευτυχισμένοι είναι οι ελεήμονες,+ επειδή αυτοί θα ελεηθούν.
8 »Ευτυχισμένοι είναι οι αγνοί στην καρδιά,+ επειδή αυτοί θα δουν τον Θεό.
9 »Ευτυχισμένοι είναι οι ειρηνοποιοί,+ επειδή αυτοί θα αποκληθούν γιοι του Θεού.
10 »Ευτυχισμένοι είναι όσοι έχουν υποστεί διωγμό για χάρη της δικαιοσύνης,+ επειδή σε αυτούς ανήκει η Βασιλεία των ουρανών.
11 »Ευτυχισμένοι είστε όταν σας χλευάσουν+ και σας επιφέρουν διωγμό+ και πουν για εσάς κάθε είδους κακόβουλα ψέματα εξαιτίας μου.+ 12 Να χαίρεστε και να νιώθετε αγαλλίαση,+ επειδή η ανταμοιβή σας+ είναι μεγάλη στους ουρανούς. Διότι έτσι δίωξαν και τους προφήτες πριν από εσάς.+
13 »Εσείς είστε το αλάτι+ της γης. Αλλά αν το αλάτι χάσει την αλμύρα του, πώς θα την ξαναβρεί; Δεν χρησιμεύει πλέον για τίποτα, παρά μόνο για να το πετάξουν έξω+ ώστε να το πατούν οι άνθρωποι.
14 »Εσείς είστε το φως του κόσμου.+ Μια πόλη που βρίσκεται πάνω σε βουνό δεν μπορεί να κρυφτεί. 15 Όταν ανάβουν λυχνάρι, δεν το βάζουν κάτω από το καλάθι,* αλλά πάνω στον λυχνοστάτη, και έτσι λάμπει πάνω σε όλους όσους είναι στο σπίτι.+ 16 Παρόμοια, ας λάμψει το φως σας μπροστά στους ανθρώπους,+ για να δουν τα καλά σας έργα+ και να δοξάσουν τον Πατέρα σας που είναι στους ουρανούς.+
17 »Μη νομίζετε ότι ήρθα να εξαλείψω τον Νόμο ή τους Προφήτες. Δεν ήρθα να εξαλείψω, αλλά να εκπληρώσω.+ 18 Αληθινά σας λέω, ακόμη και αν αφανιστεί ο ουρανός και η γη, δεν πρόκειται να αφανιστεί ούτε ένα γραμματάκι, ούτε καν μία γραμμούλα από κάποιο γράμμα του Νόμου, μέχρι να εκπληρωθούν τα πάντα.+ 19 Όποιος λοιπόν παραβιάσει μία από αυτές τις πιο μικρές εντολές και διδάξει και άλλους να κάνουν το ίδιο, θα θεωρηθεί πολύ μικρός αναφορικά με* τη Βασιλεία των ουρανών. Όποιος όμως τις εκτελέσει και τις διδάξει θα θεωρηθεί μεγάλος αναφορικά με* τη Βασιλεία των ουρανών. 20 Διότι σας λέω ότι, αν η δικαιοσύνη σας δεν ξεπεράσει τη δικαιοσύνη των γραμματέων και των Φαρισαίων,+ δεν πρόκειται να μπείτε στη Βασιλεία των ουρανών.+
21 »Ακούσατε ότι ειπώθηκε στους ανθρώπους της αρχαιότητας: “Δεν πρέπει να διαπράξεις φόνο,+ και όποιος διαπράξει φόνο θα είναι υπόλογος στο δικαστήριο”.+ 22 Ωστόσο, εγώ σας λέω ότι όποιος παραμένει οργισμένος+ με τον αδελφό του θα είναι υπόλογος στο δικαστήριο· και όποιος απευθύνει στον αδελφό του έναν ακατονόμαστο περιφρονητικό χαρακτηρισμό θα είναι υπόλογος στο Ανώτατο Δικαστήριο· ενώ όποιος τον αποκαλέσει: “Σιχαμένε ανόητε!” κινδυνεύει να βρεθεί στην πύρινη Γέεννα.*+
23 »Αν λοιπόν φέρνεις το δώρο σου στο θυσιαστήριο+ και εκεί θυμηθείς ότι ο αδελφός σου έχει κάτι εναντίον σου, 24 άφησε το δώρο σου εκεί, μπροστά στο θυσιαστήριο, και φύγε. Πρώτα κάνε ειρήνη με τον αδελφό σου και έπειτα γύρισε να προσφέρεις το δώρο σου.+
25 »Τακτοποίησε γρήγορα τα ζητήματα με τον αντίδικό σου, ενόσω είστε καθ’ οδόν προς το δικαστήριο, για να μη σε παραδώσει στον δικαστή και ο δικαστής στον υπάλληλο του δικαστηρίου και σε ρίξουν στη φυλακή.+ 26 Σου λέω με βεβαιότητα: Δεν πρόκειται να βγεις από εκεί αν δεν ξεπληρώσεις μέχρι και το τελευταίο μικρό νόμισμα.*
27 »Ακούσατε ότι ειπώθηκε: “Δεν πρέπει να μοιχεύσεις”.+ 28 Αλλά εγώ σας λέω ότι, όποιος εξακολουθεί να κοιτάζει μια γυναίκα+ έτσι ώστε να την ποθήσει, έχει ήδη μοιχεύσει μαζί της στην καρδιά του.+ 29 Αν λοιπόν το δεξί σου μάτι σε σκανδαλίζει, βγάλε το και πέταξέ το μακριά σου.+ Διότι είναι καλύτερα να χάσεις ένα από τα μέλη σου παρά να ριχτεί όλο το σώμα σου στη Γέεννα.*+ 30 Επίσης, αν το δεξί σου χέρι σε σκανδαλίζει, κόψε το και πέταξέ το μακριά σου.+ Διότι είναι καλύτερα να χάσεις ένα από τα μέλη σου παρά να καταλήξει όλο το σώμα σου στη Γέεννα.*+
31 »Επιπλέον, ειπώθηκε: “Όποιος διαζευχθεί τη σύζυγό του ας της δώσει πιστοποιητικό διαζυγίου”.+ 32 Ωστόσο, εγώ σας λέω ότι, όποιος διαζευχθεί τη σύζυγό του για άλλον λόγο εκτός από σεξουαλική ανηθικότητα,* την κάνει υποψήφια για μοιχεία, και όποιος παντρευτεί διαζευγμένη γυναίκα μοιχεύει.+
33 »Επίσης, ακούσατε ότι ειπώθηκε στους ανθρώπους της αρχαιότητας: “Δεν πρέπει να αθετείς τους όρκους σου,+ αλλά πρέπει να εκπληρώνεις τις ευχές σου προς τον Ιεχωβά”.*+ 34 Ωστόσο, εγώ σας λέω: Μην ορκίζεστε καθόλου,+ ούτε στον ουρανό, επειδή είναι ο θρόνος του Θεού, 35 ούτε στη γη, επειδή είναι το υποπόδιο των ποδιών του,+ ούτε στην Ιερουσαλήμ, επειδή είναι η πόλη του μεγάλου Βασιλιά.+ 36 Ούτε στο κεφάλι σου να ορκίζεσαι, εφόσον δεν μπορείς να κάνεις μία τρίχα λευκή ή μαύρη. 37 Αλλά το “Ναι” σας ας σημαίνει ναι, το “Όχι” σας, όχι,+ διότι οτιδήποτε πέρα από αυτά προέρχεται από τον πονηρό.+
38 »Ακούσατε ότι ειπώθηκε: “Μάτι αντί ματιού και δόντι αντί δοντιού”.+ 39 Ωστόσο, εγώ σας λέω: Μην αντισταθείτε σε αυτόν που είναι πονηρός, αλλά αν κάποιος σε χαστουκίσει στο δεξί σου μάγουλο, γύρισέ του και το άλλο.+ 40 Και αν κάποιος θέλει να σε πάει στο δικαστήριο και να σου πάρει το εσωτερικό ρούχο, άφησέ τον να πάρει και το εξωτερικό σου ρούχο·+ 41 και αν κάποιος που έχει εξουσία σού επιβάλει αγγαρεία για ένα μίλι,* πήγαινε μαζί του δύο μίλια. 42 Δώσε σε αυτόν που σου ζητάει, και μη γυρίσεις την πλάτη σε κάποιον που θέλει να δανειστεί* από εσένα.+
43 »Ακούσατε ότι ειπώθηκε: “Πρέπει να αγαπάς τον πλησίον σου+ και να μισείς τον εχθρό σου”. 44 Ωστόσο, εγώ σας λέω: Να αγαπάτε τους εχθρούς σας+ και να προσεύχεστε για εκείνους που σας διώκουν,+ 45 ώστε να αποδειχτείτε γιοι του Πατέρα σας που είναι στους ουρανούς,+ επειδή αυτός κάνει τον ήλιο του να ανατέλλει σε κακούς και καλούς και φέρνει βροχή σε δικαίους και αδίκους.+ 46 Διότι αν αγαπάτε εκείνους που σας αγαπούν, ποια ανταμοιβή έχετε;+ Και οι εισπράκτορες φόρων δεν κάνουν το ίδιο; 47 Και αν χαιρετάτε μόνο τους αδελφούς σας, τι το ιδιαίτερο κάνετε; Και οι εθνικοί δεν κάνουν το ίδιο; 48 Πρέπει, επομένως, να είστε τέλειοι,* όπως ο ουράνιος Πατέρας σας είναι τέλειος.+
6 »Προσέχετε να μην κάνετε τις δίκαιες πράξεις σας μπροστά στους ανθρώπους για να σας παρατηρούν·+ διαφορετικά δεν θα έχετε καμιά ανταμοιβή από τον Πατέρα σας που είναι στους ουρανούς. 2 Όταν λοιπόν κάνεις δώρα ελέους,* μην το διασαλπίζεις, όπως κάνουν οι υποκριτές στις συναγωγές και στους δρόμους, ώστε να δοξαστούν από τους ανθρώπους. Αληθινά σας λέω: Αυτοί έχουν λάβει πλήρως την ανταμοιβή τους. 3 Αλλά εσύ, όταν κάνεις δώρα ελέους, ας μη γνωρίζει το αριστερό σου χέρι τι κάνει το δεξί σου, 4 ώστε να γίνονται τα δώρα ελέους σου στα κρυφά. Τότε ο Πατέρας σου που βλέπει στα κρυφά θα σε ανταμείψει.+
5 »Επίσης, όταν προσεύχεστε, μην είστε σαν τους υποκριτές,+ στους οποίους αρέσει να στέκονται και να προσεύχονται στις συναγωγές και στις γωνίες των κεντρικών δρόμων για να τους βλέπουν οι άνθρωποι.+ Αληθινά σας λέω: Αυτοί έχουν λάβει πλήρως την ανταμοιβή τους. 6 Εσύ όμως, όταν προσεύχεσαι, πήγαινε μέσα στο ιδιαίτερο δωμάτιό σου και, αφού κλείσεις την πόρτα, προσευχήσου στον Πατέρα σου που είναι στα κρυφά.+ Τότε ο Πατέρας σου που βλέπει στα κρυφά θα σε ανταμείψει. 7 Όταν προσεύχεστε, μη λέτε ξανά και ξανά τα ίδια όπως οι εθνικοί, διότι νομίζουν ότι με την πολυλογία τους θα εισακουστούν. 8 Μην είστε λοιπόν σαν αυτούς, διότι ο Πατέρας σας γνωρίζει τι χρειάζεστε+ πριν καν του το ζητήσετε.
9 »Πρέπει λοιπόν να προσεύχεστε με τον εξής τρόπο:+
»“Πατέρα μας που είσαι στους ουρανούς, ας αγιαστεί* το όνομά σου.+ 10 Ας έρθει η Βασιλεία σου.+ Ας γίνει το θέλημά σου,+ όπως στον ουρανό, έτσι και στη γη.+ 11 Δώσε μας σήμερα το ψωμί μας για αυτή την ημέρα·+ 12 και συγχώρησέ μας τα χρέη* μας, όπως και εμείς έχουμε συγχωρήσει τους χρεώστες μας.*+ 13 Και μη μας φέρεις σε πειρασμό,+ αλλά ελευθέρωσέ μας* από τον πονηρό”.+
14 »Διότι αν συγχωρήσετε στους ανθρώπους τα παραπτώματά τους, ο ουράνιος Πατέρας σας θα συγχωρήσει και εσάς·+ 15 ενώ αν δεν συγχωρήσετε στους ανθρώπους τα παραπτώματά τους, ούτε ο Πατέρας σας θα συγχωρήσει τα δικά σας παραπτώματα.+
16 »Όταν νηστεύετε,+ μη γίνεστε σκυθρωποί σαν τους υποκριτές, οι οποίοι αλλοιώνουν την όψη τους* για να φανεί στους ανθρώπους ότι νηστεύουν.+ Αληθινά σας λέω: Αυτοί έχουν λάβει πλήρως την ανταμοιβή τους. 17 Αλλά εσύ, όταν νηστεύεις, βάλε λάδι στο κεφάλι σου και πλύνε το πρόσωπό σου, 18 για να μη φανεί στους ανθρώπους ότι νηστεύεις, αλλά μόνο στον Πατέρα σου που είναι στα κρυφά. Τότε ο Πατέρας σου που βλέπει στα κρυφά θα σε ανταμείψει.
19 »Μη συσσωρεύετε για τον εαυτό σας θησαυρούς στη γη,+ όπου ο σκόρος και η σκουριά καταστρέφουν και όπου κλέφτες κάνουν διαρρήξεις και κλέβουν. 20 Απεναντίας, να συσσωρεύετε για τον εαυτό σας θησαυρούς στον ουρανό,+ όπου ούτε ο σκόρος ούτε η σκουριά καταστρέφει+ και όπου κλέφτες δεν κάνουν διαρρήξεις ούτε κλέβουν. 21 Διότι όπου είναι ο θησαυρός σου, εκεί θα είναι και η καρδιά σου.
22 »Το λυχνάρι του σώματος είναι το μάτι.+ Αν λοιπόν το μάτι σου είναι εστιασμένο σε ένα μόνο πράγμα,* όλο το σώμα σου θα είναι φωτεινό. 23 Αλλά αν το μάτι σου κοιτάζει τριγύρω φθονερά,*+ όλο το σώμα σου θα είναι σκοτεινό. Αν το φως μέσα σου είναι στην ουσία σκοτάδι, πόσο μεγάλο σκοτάδι είναι αυτό!
24 »Κανείς δεν μπορεί να υπηρετεί ως δούλος δύο κυρίους· διότι ή θα μισήσει τον έναν και θα αγαπήσει τον άλλον+ ή θα προσκολληθεί στον έναν και θα καταφρονήσει τον άλλον. Δεν μπορείτε να υπηρετείτε ως δούλοι και τον Θεό και τον Πλούτο.+
25 »Γι’ αυτό, σας λέω: Μην ανησυχείτε+ για τη ζωή* σας σχετικά με το τι θα φάτε ή τι θα πιείτε, ούτε για το σώμα σας σχετικά με το τι θα φορέσετε.+ Δεν αξίζει η ζωή* περισσότερο από την τροφή, και το σώμα από τα ρούχα;+ 26 Παρατηρήστε προσεκτικά τα πουλιά του ουρανού·+ δεν σπέρνουν ούτε θερίζουν ούτε μαζεύουν σε αποθήκες, και όμως ο ουράνιος Πατέρας σας τα τρέφει. Δεν αξίζετε εσείς περισσότερο από αυτά; 27 Ποιος από εσάς μπορεί ανησυχώντας να προσθέσει έναν πήχη* στο μήκος της ζωής του;+ 28 Επίσης, γιατί ανησυχείτε για τα ρούχα; Μάθετε από τα κρίνα του αγρού, από το πώς μεγαλώνουν· δεν μοχθούν ούτε κλώθουν· 29 αλλά σας λέω ότι ούτε ο Σολομών+ σε όλη του τη δόξα δεν ήταν στολισμένος όπως ένα από αυτά. 30 Αν λοιπόν ο Θεός ντύνει έτσι τη βλάστηση του αγρού, η οποία σήμερα υπάρχει και αύριο τη ρίχνουν στη φωτιά, πόσο μάλλον θα ντύσει εσάς, ολιγόπιστοι! 31 Γι’ αυτό, ποτέ μην ανησυχήσετε+ και πείτε: “Τι θα φάμε;” ή “Τι θα πιούμε;” ή “Τι θα φορέσουμε;”+ 32 Διότι όλα αυτά τα επιδιώκουν επίμονα τα έθνη. Ο ουράνιος Πατέρας σας γνωρίζει ότι τα χρειάζεστε όλα αυτά.
33 »Γι’ αυτό, εξακολουθήστε να επιζητείτε πρώτα τη Βασιλεία και τη δικαιοσύνη του, και όλα αυτά τα άλλα πράγματα θα σας προστεθούν.+ 34 Ποτέ λοιπόν μην ανησυχήσετε για την αυριανή ημέρα,+ γιατί η αυριανή ημέρα θα έχει τις δικές της ανησυχίες. Αρκετά είναι τα προβλήματα της κάθε ημέρας.
7 »Μην κρίνετε+ για να μην κριθείτε· 2 διότι με όποια κρίση κρίνετε θα κριθείτε,+ και με όποιο μέτρο μετράτε θα μετρήσουν σε εσάς.+ 3 Γιατί λοιπόν κοιτάζεις το άχυρο στο μάτι του αδελφού σου, αλλά δεν βλέπεις το δοκάρι στο δικό σου μάτι;+ 4 Ή πώς μπορείς να λες στον αδελφό σου: “Άφησέ με να βγάλω το άχυρο από το μάτι σου”, όταν στο δικό σου μάτι υπάρχει δοκάρι; 5 Υποκριτή! Πρώτα βγάλε το δοκάρι από το δικό σου μάτι και τότε θα δεις καθαρά ώστε να βγάλεις το άχυρο από το μάτι του αδελφού σου.
6 »Μη δώσετε ό,τι είναι άγιο στους σκύλους ούτε να ρίξετε τα μαργαριτάρια σας στα γουρούνια,+ για να μην τα ποδοπατήσουν και γυρίσουν και σας ξεσκίσουν.
7 »Εξακολουθήστε να ζητάτε και θα σας δοθεί·+ εξακολουθήστε να ψάχνετε και θα βρείτε· εξακολουθήστε να χτυπάτε και θα σας ανοιχτεί.+ 8 Διότι όποιος ζητάει λαβαίνει,+ και όποιος ψάχνει βρίσκει, και σε εκείνον που χτυπάει θα ανοιχτεί. 9 Αλήθεια, ποιος από εσάς, αν ο γιος του τού ζητήσει ψωμί, θα του δώσει πέτρα; 10 Ή, αν ζητήσει ψάρι, θα του δώσει φίδι; 11 Άρα λοιπόν, αν εσείς, μολονότι είστε πονηροί, ξέρετε να δίνετε καλά δώρα στα παιδιά σας, πόσο μάλλον θα δώσει ο Πατέρας σας που είναι στους ουρανούς καλά πράγματα+ σε όσους ζητούν από αυτόν!+
12 »Όλα όσα θέλετε λοιπόν να κάνουν οι άλλοι σε εσάς πρέπει να κάνετε και εσείς σε αυτούς.+ Αυτό λένε στην ουσία ο Νόμος και οι Προφήτες.+
13 »Μπείτε από τη στενή πύλη,+ επειδή πλατιά είναι η πύλη και ευρύχωρη η οδός που οδηγεί στην καταστροφή, και πολλοί μπαίνουν από αυτήν. 14 Αντίθετα, στενή είναι η πύλη και στενόχωρη η οδός που οδηγεί στη ζωή, και λίγοι την ανακαλύπτουν.+
15 »Να φυλάγεστε από τους ψευδοπροφήτες,+ που έρχονται σε εσάς με ένδυμα προβάτου,+ αλλά από μέσα είναι αρπακτικοί λύκοι.+ 16 Από τους καρπούς τους θα τους αναγνωρίσετε. Μαζεύει ποτέ κανείς σταφύλια από αγκάθια ή σύκα από τριβόλια;+ 17 Παρόμοια, κάθε καλό δέντρο κάνει καλούς καρπούς, αλλά κάθε σάπιο δέντρο κάνει άχρηστους καρπούς.+ 18 Το καλό δέντρο δεν μπορεί να παράγει άχρηστους καρπούς ούτε το σάπιο δέντρο να κάνει καλούς καρπούς.+ 19 Κάθε δέντρο που δεν κάνει καλούς καρπούς το κόβουν και το ρίχνουν στη φωτιά.+ 20 Άρα από τους καρπούς τους θα τους αναγνωρίσετε αυτούς.+
21 »Δεν θα μπει στη Βασιλεία των ουρανών ο καθένας που μου λέει: “Κύριε, Κύριε”, αλλά μόνο όποιος κάνει+ το θέλημα του Πατέρα μου που είναι στους ουρανούς. 22 Πολλοί θα μου πουν εκείνη την ημέρα: “Κύριε, Κύριε,+ δεν προφητεύσαμε στο όνομά σου, και δεν εκβάλαμε δαίμονες στο όνομά σου, και δεν κάναμε πολλά δυναμικά έργα στο όνομά σου;”+ 23 Τότε θα τους πω ξεκάθαρα: “Ποτέ δεν σας γνώρισα! Φύγετε από εμένα, εργάτες της ανομίας!”+
24 »Επομένως, όποιος ακούει αυτά τα λόγια μου και τα εκτελεί θα μοιάζει με συνετό άνθρωπο που έχτισε το σπίτι του πάνω στον βράχο.+ 25 Και έπεσε η βροχή και ήρθαν οι πλημμύρες και φύσηξαν οι άνεμοι και χτύπησαν με ορμή εκείνο το σπίτι, αλλά αυτό δεν έπεσε, γιατί είχε θεμελιωθεί στον βράχο. 26 Όποιος όμως ακούει αυτά τα λόγια μου και δεν τα εκτελεί θα μοιάζει με ανόητο άνθρωπο που έχτισε το σπίτι του πάνω στην άμμο.+ 27 Και έπεσε η βροχή και ήρθαν οι πλημμύρες και φύσηξαν οι άνεμοι και έπληξαν εκείνο το σπίτι+ και έπεσε, και η κατάρρευσή του ήταν μεγάλη».
28 Όταν ο Ιησούς τελείωσε αυτά τα λόγια, τα πλήθη είχαν μείνει έκπληκτα με τον τρόπο της διδασκαλίας του,+ 29 διότι τους δίδασκε ως άτομο που έχει εξουσία+ και όχι όπως οι γραμματείς τους.
8 Αφού κατέβηκε από το βουνό, τον ακολούθησαν μεγάλα πλήθη. 2 Και ένας λεπρός πλησίασε και τον προσκύνησε, λέγοντας: «Κύριε, αν εσύ θέλεις, μπορείς να με καθαρίσεις από τη λέπρα».+ 3 Εκείνος λοιπόν, απλώνοντας το χέρι του, τον άγγιξε και του είπε: «Θέλω! Καθαρίσου».+ Και αμέσως καθαρίστηκε από τη λέπρα του.+ 4 Τότε ο Ιησούς τού είπε: «Κοίταξε να μην το πεις σε κανέναν,+ αλλά πήγαινε να σε εξετάσει ο ιερέας+ και πρόσφερε το δώρο που όρισε ο Μωυσής,+ για μαρτυρία σε αυτούς».
5 Όταν μπήκε στην Καπερναούμ, ήρθε σε αυτόν κάποιος εκατόνταρχος,* ικετεύοντάς τον+ 6 και λέγοντας: «Κύριε, ο υπηρέτης μου είναι κατάκοιτος στο σπίτι. Είναι παράλυτος και βασανίζεται τρομερά». 7 Αυτός του είπε: «Όταν έρθω εκεί, θα τον θεραπεύσω». 8 Ο εκατόνταρχος αποκρίθηκε: «Κύριε, δεν είμαι άξιος να σε δεχτώ στο σπίτι μου,* αλλά μόνο πες έναν λόγο και ο υπηρέτης μου θα γιατρευτεί. 9 Διότι και εγώ βρίσκομαι υπό την εξουσία άλλων και έχω στρατιώτες στις διαταγές μου, και λέω στον έναν: “Πήγαινε!” και πηγαίνει, και στον άλλον: “Έλα!” και έρχεται, και στον δούλο μου: “Κάνε αυτό!” και το κάνει». 10 Όταν ο Ιησούς το άκουσε αυτό, έμεινε έκπληκτος και είπε σε εκείνους που τον ακολουθούσαν: «Αλήθεια σας λέω, σε κανέναν στον Ισραήλ δεν βρήκα τόσο μεγάλη πίστη.+ 11 Σας λέω μάλιστα ότι θα έρθουν πολλοί από την ανατολή και τη δύση και θα πλαγιάσουν μπροστά στο τραπέζι με τον Αβραάμ, τον Ισαάκ και τον Ιακώβ στη Βασιλεία των ουρανών,+ 12 ενώ οι γιοι της Βασιλείας θα ριχτούν έξω στο σκοτάδι. Εκεί θα κλαίνε και θα τρίζουν τα δόντια τους».+ 13 Τότε ο Ιησούς είπε στον εκατόνταρχο: «Πήγαινε. Αυτό που πίστεψες ας γίνει για εσένα».+ Και ο υπηρέτης γιατρεύτηκε εκείνη την ώρα.+
14 Και καθώς ο Ιησούς ήρθε στο σπίτι του Πέτρου, είδε την πεθερά του+ κατάκοιτη, άρρωστη με πυρετό.+ 15 Άγγιξε λοιπόν το χέρι της+ και ο πυρετός την άφησε, και αυτή σηκώθηκε και άρχισε να τον υπηρετεί. 16 Όταν βράδιασε, του έφεραν πολλούς δαιμονισμένους· και αυτός εξέβαλε τα πνεύματα με έναν λόγο και θεράπευσε όλους όσους υπέφεραν, 17 για να εκπληρωθεί αυτό που είχε ειπωθεί μέσω του Ησαΐα του προφήτη: «Αυτός πήρε τις αρρώστιες μας και βάσταξε τις ασθένειές μας».+
18 Όταν ο Ιησούς είδε να μαζεύεται πλήθος γύρω του, έδωσε εντολή να ξεκινήσουν για την απέναντι πλευρά.+ 19 Και κάποιος γραμματέας πλησίασε και του είπε: «Δάσκαλε, θα σε ακολουθήσω όπου και αν πας».+ 20 Αλλά ο Ιησούς τού απάντησε: «Οι αλεπούδες έχουν κρυψώνες και τα πουλιά του ουρανού έχουν φωλιές, αλλά ο Γιος του ανθρώπου δεν έχει πουθενά να γείρει το κεφάλι του».+ 21 Τότε κάποιος άλλος από τους μαθητές τού είπε: «Κύριε, επίτρεψέ μου πρώτα να πάω να θάψω τον πατέρα μου».+ 22 Ο Ιησούς τού απάντησε: «Συνέχισε να με ακολουθείς και άφησε τους νεκρούς να θάψουν τους νεκρούς τους».+
23 Και όταν επιβιβάστηκε σε κάποιο πλοιάριο, τον ακολούθησαν οι μαθητές του.+ 24 Ξαφνικά, ξέσπασε μεγάλη θύελλα στη θάλασσα και τα κύματα κάλυπταν το πλοιάριο. Αυτός όμως κοιμόταν.+ 25 Ήρθαν λοιπόν και τον ξύπνησαν, λέγοντας: «Κύριε, σώσε μας, χανόμαστε!» 26 Αλλά αυτός τους είπε: «Γιατί φοβάστε τόσο πολύ,* ολιγόπιστοι;»+ Τότε σηκώθηκε και επέπληξε τους ανέμους και τη θάλασσα, και επικράτησε απόλυτη γαλήνη.+ 27 Οι άνθρωποι λοιπόν θαύμασαν και είπαν: «Ποιος είναι αυτός; Ακόμη και οι άνεμοι και η θάλασσα τον υπακούν!»
28 Όταν έφτασε στην απέναντι πλευρά, στην περιοχή των Γαδαρηνών, τον συνάντησαν δύο δαιμονισμένοι που έβγαιναν ανάμεσα από τα μνήματα.+ Ήταν τόσο άγριοι ώστε κανείς δεν τολμούσε να περάσει από εκείνον τον δρόμο. 29 Και αυτοί κραύγασαν: «Τι σχέση έχουμε εμείς με εσένα, Γιε του Θεού;+ Ήρθες εδώ για να μας βασανίσεις+ πριν από τον προσδιορισμένο καιρό;»+ 30 Μακριά από αυτούς έβοσκε ένα κοπάδι με πολλά γουρούνια.+ 31 Οι δαίμονες λοιπόν άρχισαν να τον παρακαλούν: «Αν μας εκβάλεις, στείλε μας στο κοπάδι των γουρουνιών».+ 32 Και αυτός τους είπε: «Πηγαίνετε!» Τότε εκείνοι βγήκαν και μπήκαν στα γουρούνια, και ολόκληρο το κοπάδι όρμησε από τον γκρεμό* στη θάλασσα και πέθαναν στα νερά. 33 Οι βοσκοί όμως έφυγαν και, αφού πήγαν στην πόλη, ανέφεραν όλα όσα συνέβησαν, καθώς και το περιστατικό με τους δαιμονισμένους. 34 Και ολόκληρη η πόλη βγήκε να συναντήσει τον Ιησού· και όταν τον είδαν, τον παρακάλεσαν να φύγει από την περιοχή τους.+
9 Αφού επιβιβάστηκε λοιπόν στο πλοιάριο, πέρασε απέναντι και μπήκε στη δική του πόλη.+ 2 Και τότε του έφεραν κάποιον παράλυτο ξαπλωμένο σε φορείο. Βλέποντας την πίστη τους, ο Ιησούς είπε στον παράλυτο: «Πάρε θάρρος, παιδί μου! Σου συγχωρούνται οι αμαρτίες».+ 3 Και κάποιοι γραμματείς είπαν μέσα τους: «Αυτός ο άνθρωπος βλασφημεί». 4 Ο Ιησούς, γνωρίζοντας τις σκέψεις τους, είπε: «Γιατί σκέφτεστε πονηρά πράγματα μέσα στην καρδιά σας;+ 5 Για παράδειγμα, τι είναι ευκολότερο να κάνω; Να πω: “Σου συγχωρούνται οι αμαρτίες” ή να πω: “Σήκω και περπάτα”;+ 6 Ωστόσο, για να μάθετε ότι ο Γιος του ανθρώπου έχει εξουσία στη γη να συγχωρεί αμαρτίες—» τότε είπε στον παράλυτο: «Σήκω, πάρε το φορείο σου και πήγαινε στο σπίτι σου».+ 7 Και εκείνος σηκώθηκε και πήγε στο σπίτι του. 8 Όταν τα πλήθη το είδαν αυτό, φοβήθηκαν πολύ και δόξασαν τον Θεό, ο οποίος έδωσε τέτοια εξουσία σε ανθρώπους.
9 Έπειτα, καθώς ο Ιησούς προχωρούσε πιο πέρα, είδε κάποιον άνθρωπο που λεγόταν Ματθαίος να κάθεται στο γραφείο όπου εισπράττονταν οι φόροι, και του είπε: «Γίνε ακόλουθός μου». Τότε εκείνος σηκώθηκε και τον ακολούθησε.+ 10 Αργότερα, ενώ ο Ιησούς γευμάτιζε* στο σπίτι, ήρθαν πολλοί εισπράκτορες φόρων και αμαρτωλοί και άρχισαν να γευματίζουν* με εκείνον και τους μαθητές του.+ 11 Αλλά βλέποντάς το αυτό, οι Φαρισαίοι είπαν στους μαθητές του: «Γιατί τρώει ο δάσκαλός σας με εισπράκτορες φόρων και αμαρτωλούς;»+ 12 Ακούγοντάς τους, εκείνος είπε: «Δεν χρειάζονται γιατρό οι υγιείς, αλλά οι άρρωστοι.+ 13 Πηγαίνετε λοιπόν και μάθετε τι σημαίνει: “Έλεος θέλω και όχι θυσία”.+ Διότι εγώ δεν ήρθα να καλέσω δίκαιους ανθρώπους, αλλά αμαρτωλούς».
14 Κατόπιν ήρθαν σε εκείνον οι μαθητές του Ιωάννη και ρώτησαν: «Γιατί εμείς και οι Φαρισαίοι νηστεύουμε, ενώ οι δικοί σου μαθητές δεν νηστεύουν;»+ 15 Τότε ο Ιησούς τούς είπε: «Μήπως οι φίλοι του γαμπρού έχουν λόγο να πενθούν όσον καιρό ο γαμπρός+ είναι μαζί τους; Αλλά θα έρθουν ημέρες κατά τις οποίες θα πάρουν από κοντά τους τον γαμπρό,+ και τότε θα νηστέψουν. 16 Κανείς δεν ράβει σε παλιό εξωτερικό ρούχο ένα μπάλωμα από πανί που δεν έχει μαζέψει στο πλύσιμο, διότι όταν το καινούριο κομμάτι μαζέψει, δεν θα εφαρμόζει πια στο ρούχο, και το σκίσιμο θα γίνει χειρότερο.+ 17 Ούτε βάζουν καινούριο κρασί σε παλιά ασκιά. Ειδάλλως τα ασκιά σκίζονται, το κρασί χύνεται και τα ασκιά καταστρέφονται. Αλλά το καινούριο κρασί το βάζουν σε καινούρια ασκιά, και έτσι διατηρούνται και τα δύο».
18 Ενώ τους τα έλεγε αυτά, κάποιος άρχοντας που είχε πλησιάσει τον προσκύνησε και του είπε: «Τώρα η κόρη μου πρέπει να έχει ήδη πεθάνει· αλλά έλα να βάλεις το χέρι σου πάνω της και θα ξαναζήσει».+
19 Τότε ο Ιησούς σηκώθηκε και τον ακολούθησε μαζί με τους μαθητές του. 20 Και μια γυναίκα που έπασχε από αιμορραγία+ 12 χρόνια πλησίασε από πίσω και άγγιξε τα κρόσσια του εξωτερικού του ρούχου,+ 21 διότι έλεγε μέσα της: «Και μόνο το εξωτερικό του ρούχο να αγγίξω, θα γίνω καλά». 22 Ο Ιησούς γύρισε και, βλέποντάς την, είπε: «Πάρε θάρρος, κόρη μου! Η πίστη σου σε έκανε καλά».+ Και από εκείνη την ώρα η γυναίκα έγινε καλά.+
23 Και όταν ήρθε ο Ιησούς στο σπίτι του άρχοντα και είδε τους μουσικούς που έπαιζαν αυλό και την αναστάτωση+ που επικρατούσε στο πλήθος, 24 είπε: «Φύγετε, γιατί το κοριτσάκι δεν πέθανε αλλά κοιμάται».+ Τότε άρχισαν να τον περιγελούν. 25 Μόλις έβγαλαν έξω το πλήθος, αυτός μπήκε μέσα και έπιασε το χέρι της+ και το κοριτσάκι σηκώθηκε.+ 26 Φυσικά, τα νέα σχετικά με αυτό εξαπλώθηκαν σε ολόκληρη την περιοχή.
27 Καθώς ο Ιησούς προχωρούσε πιο πέρα, τον ακολούθησαν δύο τυφλοί,+ οι οποίοι φώναζαν: «Ελέησέ μας, Γιε του Δαβίδ!» 28 Αφού μπήκε στο σπίτι, οι τυφλοί ήρθαν σε αυτόν και ο Ιησούς τούς ρώτησε: «Πιστεύετε ότι μπορώ να το κάνω αυτό;»+ Εκείνοι του απάντησαν: «Ναι, Κύριε». 29 Τότε άγγιξε τα μάτια τους,+ λέγοντας: «Ας γίνει για εσάς σύμφωνα με την πίστη σας». 30 Και τα μάτια τους άρχισαν να βλέπουν. Επιπλέον, ο Ιησούς τούς προειδοποίησε αυστηρά: «Κοιτάξτε να μην το μάθει κανείς».+ 31 Αλλά όταν εκείνοι βγήκαν έξω, διέδωσαν σε ολόκληρη την περιοχή ό,τι είχε κάνει.
32 Καθώς έφευγαν εκείνοι, του έφεραν κάποιον βουβό που ήταν δαιμονισμένος·+ 33 και αφού εκβλήθηκε ο δαίμονας, ο βουβός μίλησε.+ Τα πλήθη λοιπόν θαύμασαν και είπαν: «Ποτέ δεν είδε κανείς τέτοιο πράγμα στον Ισραήλ».+ 34 Αλλά οι Φαρισαίοι έλεγαν: «Μέσω του άρχοντα των δαιμόνων εκβάλλει τους δαίμονες».+
35 Και ο Ιησούς άρχισε περιοδεία σε όλες τις πόλεις και τα χωριά, διδάσκοντας στις συναγωγές τους και κηρύττοντας τα καλά νέα της Βασιλείας και θεραπεύοντας κάθε είδους ασθένεια και πάθηση.+ 36 Βλέποντας τα πλήθη, τα σπλαχνίστηκε,+ επειδή ήταν γδαρμένοι και παραπεταμένοι σαν πρόβατα χωρίς βοσκό.+ 37 Τότε είπε στους μαθητές του: «Ο θερισμός είναι πολύς, αλλά οι εργάτες λίγοι.+ 38 Γι’ αυτό, παρακαλέστε τον Κύριο του θερισμού να στείλει εργάτες στον θερισμό+ του».
10 Κάλεσε λοιπόν τους 12 μαθητές του και τους έδωσε εξουσία πάνω στα ακάθαρτα πνεύματα,+ ώστε να τα εκβάλλουν και να θεραπεύουν κάθε είδους ασθένεια και πάθηση.
2 Τα ονόματα των 12 αποστόλων είναι τα εξής:+ Πρώτα, ο Σίμων, ο αποκαλούμενος Πέτρος,+ και ο Ανδρέας+ ο αδελφός του· ο Ιάκωβος, ο γιος του Ζεβεδαίου, και ο Ιωάννης+ ο αδελφός του· 3 ο Φίλιππος και ο Βαρθολομαίος·+ ο Θωμάς+ και ο Ματθαίος+ ο εισπράκτορας φόρων· ο Ιάκωβος ο γιος του Αλφαίου και ο Θαδδαίος· 4 ο Σίμων ο Καναναίος* και ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, ο οποίος αργότερα τον πρόδωσε.+
5 Αυτούς τους 12 απέστειλε ο Ιησούς, δίνοντάς τους τις εξής οδηγίες:+ «Μην πάτε στον δρόμο των εθνών και μην μπείτε σε πόλη Σαμαρειτών,+ 6 αλλά αντίθετα να πηγαίνετε στα χαμένα πρόβατα του οίκου του Ισραήλ.+ 7 Καθώς πηγαίνετε, να κηρύττετε: “Η Βασιλεία των ουρανών έχει πλησιάσει”.+ 8 Να θεραπεύετε αρρώστους,+ να ανασταίνετε νεκρούς, να καθαρίζετε λεπρούς, να εκβάλλετε δαίμονες. Δωρεάν λάβατε, δωρεάν δώστε. 9 Μην πάρετε χρυσάφι ή ασήμι ή χαλκό στις ζώνες όπου βάζετε τα χρήματα+ 10 ούτε σακίδιο τροφίμων για το ταξίδι ούτε δύο χιτώνες* ούτε σανδάλια ούτε μπαστούνι,+ διότι ο εργάτης αξίζει την τροφή του.+
11 »Σε όποια πόλη ή χωριό μπείτε, ψάξτε να βρείτε ποιος μέσα σε αυτά είναι άξιος και μείνετε εκεί μέχρι να φύγετε.+ 12 Όταν μπείτε στο σπίτι, χαιρετήστε όσους βρίσκονται εκεί. 13 Αν το σπιτικό είναι άξιο, ας έρθει σε αυτό η ειρήνη που του ευχηθήκατε·+ αλλά αν δεν είναι άξιο, η ειρήνη σας ας επιστρέψει σε εσάς. 14 Οπουδήποτε δεν σας δέχεται κάποιος ή δεν ακούει τα λόγια σας, βγαίνοντας από εκείνο το σπίτι ή εκείνη την πόλη τινάξτε τη σκόνη από τα πόδια σας.+ 15 Αληθινά σας λέω: Θα δειχτεί περισσότερη επιείκεια στη γη των Σοδόμων και των Γομόρρων+ κατά την Ημέρα της Κρίσης παρά σε εκείνη την πόλη.
16 »Δείτε! Σας στέλνω σαν πρόβατα ανάμεσα σε λύκους· γι’ αυτό, να αποδειχτείτε προσεκτικοί σαν τα φίδια και εντούτοις αθώοι σαν τα περιστέρια.+ 17 Να φυλάγεστε από τους ανθρώπους, διότι θα σας παραδώσουν σε τοπικά δικαστήρια+ και θα σας μαστιγώσουν+ στις συναγωγές τους.+ 18 Και θα σας φέρουν μπροστά σε κυβερνήτες και βασιλιάδες+ εξαιτίας μου, για μαρτυρία σε αυτούς και στα έθνη.+ 19 Ωστόσο, όταν σας παραδώσουν, μην ανησυχήσετε για το πώς θα μιλήσετε ή τι θα πείτε, διότι αυτό που θα πείτε θα σας δοθεί εκείνη την ώρα·+ 20 διότι εκείνοι που μιλούν δεν είστε απλώς εσείς, αλλά το πνεύμα του Πατέρα σας είναι που μιλάει χρησιμοποιώντας εσάς.+ 21 Επιπλέον, αδελφός θα παραδώσει αδελφό στον θάνατο και πατέρας το παιδί του, και παιδιά θα ξεσηκωθούν εναντίον γονέων και θα βάλουν να τους θανατώσουν.+ 22 Και όλοι θα σας μισούν εξαιτίας του ονόματός μου,+ αλλά εκείνος που θα έχει υπομείνει* ως το τέλος θα σωθεί.+ 23 Όταν σας διώκουν σε μια πόλη, να φεύγετε σε άλλη·+ διότι αληθινά σας λέω: Δεν πρόκειται να καλύψετε όλες τις πόλεις του Ισραήλ μέχρι να έρθει ο Γιος του ανθρώπου.
24 »Ο μαθητής δεν είναι ανώτερος από τον δάσκαλό του ούτε ο δούλος ανώτερος από τον κύριό του.+ 25 Αρκεί για τον μαθητή να γίνει όπως ο δάσκαλός του και ο δούλος όπως ο κύριός του.+ Αν αποκάλεσαν τον οικοδεσπότη Βεελζεβούλ,*+ πόσο μάλλον εκείνους που ανήκουν στο σπιτικό του! 26 Μην τους φοβάστε λοιπόν, διότι δεν υπάρχει τίποτα καλυμμένο που δεν θα αποκαλυφτεί και κανένα μυστικό που δεν θα γίνει γνωστό.+ 27 Αυτό που σας λέω στο σκοτάδι, πείτε το στο φως, και αυτό που ακούτε να ψιθυρίζεται στο αφτί σας, κηρύξτε το από τις ταράτσες.+ 28 Και μη φοβηθείτε εκείνους που θανατώνουν το σώμα αλλά δεν μπορούν να θανατώσουν την ψυχή·*+ απεναντίας, να φοβάστε αυτόν που μπορεί να καταστρέψει και την ψυχή και το σώμα στη Γέεννα.*+ 29 Δεν πουλιούνται δύο σπουργίτια αντί ενός νομίσματος μικρής αξίας;* Και όμως, ούτε ένα από αυτά δεν θα πέσει στο έδαφος χωρίς να το γνωρίζει ο Πατέρας σας.+ 30 Αλλά όσο για εσάς, ακόμη και οι τρίχες του κεφαλιού σας είναι όλες αριθμημένες. 31 Μη φοβάστε λοιπόν. Εσείς αξίζετε περισσότερο από πολλά σπουργίτια.+
32 »Όποιος λοιπόν αναγνωρίσει ενώπιον των ανθρώπων ότι πιστεύει σε εμένα,+ θα τον αναγνωρίσω και εγώ ενώπιον του Πατέρα μου που είναι στους ουρανούς.+ 33 Αλλά όποιον με απαρνηθεί ενώπιον των ανθρώπων, θα τον απαρνηθώ και εγώ ενώπιον του Πατέρα μου που είναι στους ουρανούς.+ 34 Μη νομίσετε ότι ήρθα να φέρω ειρήνη στη γη· δεν ήρθα να φέρω ειρήνη, αλλά σπαθί.+ 35 Διότι ήρθα να προξενήσω διαίρεση, στρέφοντας άνθρωπο εναντίον του πατέρα του και κόρη εναντίον της μητέρας της και νύφη εναντίον της πεθεράς της.+ 36 Πράγματι, εχθροί του ανθρώπου θα είναι άτομα από το ίδιο του το σπιτικό. 37 Όποιος νιώθει μεγαλύτερη στοργή για πατέρα ή μητέρα παρά για εμένα δεν είναι άξιός μου· και όποιος νιώθει μεγαλύτερη στοργή για γιο ή κόρη παρά για εμένα δεν είναι άξιός μου.+ 38 Και όποιος δεν δέχεται το ξύλο του βασανισμού* του και δεν με ακολουθεί δεν είναι άξιός μου.+ 39 Όποιος βρει την ψυχή* του θα τη χάσει, και όποιος χάσει την ψυχή* του για χάρη μου θα τη βρει.+
40 »Αυτός που δέχεται εσάς δέχεται και εμένα, και αυτός που δέχεται εμένα δέχεται και Εκείνον που με έστειλε.+ 41 Όποιος δέχεται προφήτη επειδή είναι προφήτης θα πάρει ανταμοιβή προφήτη,+ και όποιος δέχεται δίκαιο επειδή είναι δίκαιος θα πάρει ανταμοιβή δικαίου. 42 Και όποιος δώσει σε έναν από αυτούς τους μικρούς απλώς και μόνο ένα ποτήρι κρύο νερό επειδή είναι μαθητής, σας λέω αληθινά, δεν πρόκειται να χάσει την ανταμοιβή του».+
11 Αφού ο Ιησούς τελείωσε τις οδηγίες του προς τους 12 μαθητές του, αναχώρησε από εκεί για να διδάξει και να κηρύξει στις πόλεις τους.+
2 Ο δε Ιωάννης, έχοντας ακούσει στη φυλακή+ για τα έργα του Χριστού, έστειλε τους δικούς του μαθητές+ 3 να τον ρωτήσουν: «Εσύ είσαι ο Ερχόμενος ή να περιμένουμε άλλον;»+ 4 Ο Ιησούς τούς απάντησε: «Πηγαίνετε και αναφέρετε στον Ιωάννη αυτά που ακούτε και βλέπετε:+ 5 Οι τυφλοί τώρα βλέπουν+ και οι κουτσοί περπατούν, οι λεπροί+ καθαρίζονται και οι κουφοί ακούν, οι νεκροί ανασταίνονται και στους φτωχούς κηρύττονται τα καλά νέα.+ 6 Ευτυχισμένος είναι όποιος δεν σκανδαλίζεται με εμένα».+
7 Καθώς εκείνοι έφευγαν, ο Ιησούς άρχισε να λέει στα πλήθη σχετικά με τον Ιωάννη: «Τι βγήκατε να δείτε στην έρημο;+ Καλάμι που το κουνάει πέρα δώθε ο άνεμος;+ 8 Τι βγήκατε λοιπόν να δείτε; Άνθρωπο ντυμένο με μαλακά* ρούχα; Εκείνοι που φορούν μαλακά ρούχα είναι στις κατοικίες των βασιλιάδων. 9 Τότε λοιπόν, γιατί βγήκατε; Για να δείτε προφήτη; Ναι, σας λέω, και μάλιστα κάποιον πολύ ανώτερο από προφήτη.+ 10 Αυτός είναι εκείνος για τον οποίο είναι γραμμένο: “Δες! Εγώ στέλνω τον αγγελιοφόρο μου πριν από εσένα,* ο οποίος θα ετοιμάσει την οδό σου πριν από εσένα!”+ 11 Αληθινά σας λέω: Μεταξύ αυτών που γεννήθηκαν από γυναίκες δεν έχει εγερθεί μεγαλύτερος από τον Ιωάννη τον Βαφτιστή, αλλά ένας από τους μικρότερους στη Βασιλεία των ουρανών είναι μεγαλύτερος από αυτόν.+ 12 Από τις ημέρες του Ιωάννη του Βαφτιστή μέχρι τώρα, η Βασιλεία των ουρανών είναι ο στόχος στον οποίο άνθρωποι αγωνίζονται να φτάσουν, και όσοι αγωνίζονται να τη φτάσουν την αρπάζουν.+ 13 Διότι όλοι, οι Προφήτες και ο Νόμος, προφήτευσαν μέχρι τον Ιωάννη·+ 14 και αν θέλετε να το δεχτείτε, αυτός είναι “ο Ηλίας ο οποίος πρόκειται να έρθει”.+ 15 Αυτός που έχει αφτιά ας ακούει.
16 »Με ποιον να παρομοιάσω αυτή τη γενιά;+ Μοιάζει με μικρά παιδιά που κάθονται στις αγορές και φωνάζουν στα παιδιά με τα οποία παίζουν: 17 “Σας παίξαμε αυλό, αλλά δεν χορέψατε· θρηνήσαμε γοερά, αλλά δεν χτυπήσατε το στήθος σας από λύπη”. 18 Παρόμοια, ο Ιωάννης ήρθε χωρίς να τρώει και να πίνει, και λένε: “Έχει δαίμονα”. 19 Ο Γιος του ανθρώπου ήρθε τρώγοντας και πίνοντας,+ και λένε: “Ορίστε! Άνθρωπος λαίμαργος και οινοπότης, φίλος με εισπράκτορες φόρων και αμαρτωλούς”.+ Ωστόσο, η σοφία αποδεικνύεται δίκαιη* από τα έργα της».*+
20 Τότε άρχισε να κατακρίνει τις πόλεις στις οποίες είχαν γίνει τα περισσότερα από τα δυναμικά του έργα, διότι δεν μετανόησαν: 21 «Αλίμονο σε εσένα, Χοραζίν! Αλίμονο σε εσένα, Βηθσαϊδά! Επειδή, αν είχαν γίνει στην Τύρο και στη Σιδώνα τα δυναμικά έργα που έγιναν σε εσάς, αυτές θα είχαν προ πολλού μετανοήσει με σάκο και στάχτη.+ 22 Σας λέω όμως το εξής: Θα δειχτεί περισσότερη επιείκεια στην Τύρο και στη Σιδώνα κατά την Ημέρα της Κρίσης παρά σε εσάς.+ 23 Και εσύ, Καπερναούμ,+ μήπως θα εξυψωθείς ως τον ουρανό; Στον Τάφο* θα κατεβείς·+ επειδή αν τα δυναμικά έργα που έγιναν σε εσένα είχαν γίνει στα Σόδομα, αυτά θα παρέμεναν μέχρι σήμερα. 24 Σας λέω όμως το εξής: Θα δειχτεί περισσότερη επιείκεια στη γη των Σοδόμων κατά την Ημέρα της Κρίσης παρά σε εσένα».+
25 Τότε ο Ιησούς αποκρίθηκε και είπε: «Σε αινώ δημόσια, Πατέρα, Κύριε του ουρανού και της γης, επειδή έκρυψες αυτά τα πράγματα από τους σοφούς και τους διανοουμένους και τα αποκάλυψες σε μικρά παιδιά.+ 26 Ναι, Πατέρα, επειδή έτσι θέλησες εσύ να γίνει. 27 Όλα έχουν παραδοθεί σε εμένα από τον Πατέρα μου,+ και κανείς δεν γνωρίζει πλήρως τον Γιο εκτός από τον Πατέρα·+ ούτε γνωρίζει κανείς πλήρως τον Πατέρα εκτός από τον Γιο και εκείνον στον οποίο ο Γιος θέλει να τον αποκαλύψει.+ 28 Ελάτε σε εμένα, όλοι εσείς που μοχθείτε και είστε καταφορτωμένοι, και εγώ θα σας αναζωογονήσω. 29 Βάλτε τον ζυγό μου πάνω σας και μάθετε από εμένα, διότι είμαι πράος και ταπεινός στην καρδιά,+ και θα νιώσετε αναζωογόνηση.* 30 Διότι ο ζυγός μου είναι καλός* και το φορτίο μου ελαφρύ».
12 Εκείνον τον καιρό, ο Ιησούς πέρασε μέσα από χωράφια με σιτηρά το Σάββατο. Οι μαθητές του πείνασαν και άρχισαν να κόβουν στάχυα και να τρώνε.+ 2 Βλέποντάς το αυτό, οι Φαρισαίοι τού είπαν: «Δες! Οι μαθητές σου κάνουν κάτι που δεν είναι νόμιμο να γίνεται το Σάββατο».+ 3 Εκείνος τους είπε: «Δεν έχετε διαβάσει τι έκανε ο Δαβίδ όταν αυτός και οι άντρες του πείνασαν;+ 4 Ότι μπήκε στον οίκο του Θεού και έφαγαν τα ψωμιά της παρουσίασης,*+ τα οποία δεν ήταν νόμιμο να φάει ούτε αυτός ούτε οι άντρες του παρά μόνο οι ιερείς;+ 5 Ή δεν έχετε διαβάσει στον Νόμο ότι τα Σάββατα οι ιερείς στον ναό παραβιάζουν το Σάββατο και παρ’ όλα αυτά δεν είναι ένοχοι;+ 6 Αλλά σας λέω ότι εδώ βρίσκεται κάτι που είναι μεγαλύτερο από τον ναό.+ 7 Ωστόσο, αν είχατε καταλάβει τι σημαίνει: “Έλεος+ θέλω και όχι θυσία”,+ δεν θα είχατε καταδικάσει αυτούς που δεν είναι ένοχοι. 8 Διότι ο Γιος του ανθρώπου είναι Κύριος του Σαββάτου».+
9 Αφού έφυγε από εκείνο το μέρος, μπήκε στη συναγωγή τους, 10 και εκεί υπήρχε ένας άνθρωπος με ξεραμένο* χέρι.+ Τον ρώτησαν λοιπόν: «Είναι νόμιμο να θεραπεύει κανείς στη διάρκεια του Σαββάτου;» ώστε να τον κατηγορήσουν.+ 11 Αυτός τους είπε: «Αν έχετε ένα πρόβατο και αυτό πέσει σε λάκκο το Σάββατο, υπάρχει κανείς ανάμεσά σας που δεν θα το πιάσει και δεν θα το βγάλει;+ 12 Πόσο πιο πολύτιμος είναι ο άνθρωπος από το πρόβατο! Άρα λοιπόν, είναι νόμιμο να κάνει κάποιος μια καλή πράξη στη διάρκεια του Σαββάτου». 13 Τότε είπε στον άνθρωπο: «Τέντωσε το χέρι σου». Και εκείνος το τέντωσε, και αυτό αποκαταστάθηκε και έγινε υγιές όπως το άλλο. 14 Αλλά οι Φαρισαίοι βγήκαν έξω και συνωμότησαν εναντίον του για να τον θανατώσουν. 15 Ο Ιησούς όμως το έμαθε και έφυγε από εκεί. Και τον ακολούθησαν+ πολλοί και τους θεράπευσε όλους, 16 αλλά τους πρόσταξε αυστηρά να μη φανερώσουν ποιος είναι,+ 17 ώστε να εκπληρωθεί αυτό που είχε ειπωθεί μέσω του Ησαΐα του προφήτη:
18 «Δείτε! Ο υπηρέτης μου+ τον οποίο εξέλεξα, ο αγαπητός μου, τον οποίο εγώ έχω* επιδοκιμάσει!+ Θα βάλω το πνεύμα μου πάνω του,+ και αυτός θα εξηγήσει καθαρά στα έθνη τι είναι δικαιοσύνη. 19 Δεν θα λογομαχεί+ ούτε θα φωνάζει δυνατά ούτε θα ακούσει κανείς τη φωνή του στους κεντρικούς δρόμους. 20 Δεν θα συντρίψει τσακισμένο καλάμι ούτε θα σβήσει φιτίλι που σιγοκαίει,+ μέχρι να φέρει δικαιοσύνη με επιτυχία. 21 Και στο όνομά του θα ελπίσουν έθνη».+
22 Τότε του έφεραν κάποιον δαιμονισμένο που ήταν τυφλός και βουβός και τον θεράπευσε, ώστε ο βουβός άρχισε να μιλάει και να βλέπει. 23 Όλα λοιπόν τα πλήθη έμειναν έκπληκτα και άρχισαν να λένε: «Μήπως είναι αυτός ο Γιος του Δαβίδ;» 24 Μόλις το άκουσαν αυτό οι Φαρισαίοι, είπαν: «Αυτός ο άνθρωπος δεν εκβάλλει τους δαίμονες παρά μόνο μέσω του Βεελζεβούλ,* του άρχοντα των δαιμόνων».+ 25 Γνωρίζοντας τις σκέψεις τους, τους είπε: «Κάθε βασίλειο που διχάζεται οδηγείται στην καταστροφή, και κάθε πόλη ή σπίτι που διχάζεται δεν θα σταθεί. 26 Παρόμοια, αν ο Σατανάς εκβάλλει τον Σατανά, έχει διχαστεί· πώς λοιπόν θα σταθεί το βασίλειό του; 27 Εξάλλου, αν εγώ εκβάλλω τους δαίμονες μέσω του Βεελζεβούλ, τότε οι γιοι σας μέσω τίνος τους εκβάλλουν; Να γιατί αυτοί θα είναι κριτές σας. 28 Αν όμως εγώ εκβάλλω τους δαίμονες μέσω του πνεύματος του Θεού, η Βασιλεία του Θεού σάς έχει πράγματι καταφθάσει.+ 29 Ή πώς μπορεί κανείς να εισβάλει στο σπίτι ενός δυνατού άντρα και να αρπάξει τα υπάρχοντά του αν δεν τον δέσει πρώτα; Μόνο τότε μπορεί να λεηλατήσει το σπίτι του. 30 Όποιος δεν είναι στο πλευρό μου είναι εναντίον μου και όποιος δεν μαζεύει μαζί μου σκορπίζει.+
31 »Γι’ αυτόν τον λόγο σάς λέω: Κάθε είδους αμαρτία και βλασφημία θα συγχωρηθεί στους ανθρώπους, αλλά η βλασφημία εναντίον του πνεύματος δεν θα συγχωρηθεί.+ 32 Παραδείγματος χάρη, όποιος πει κάτι εναντίον του Γιου του ανθρώπου, θα του συγχωρηθεί·+ αλλά όποιος πει εναντίον του αγίου πνεύματος, δεν θα του συγχωρηθεί ούτε σε αυτό το σύστημα πραγμάτων* ούτε σε εκείνο που πρόκειται να έρθει.+
33 »Ή κάντε το δέντρο καλό και τον καρπό του καλό ή κάντε το σάπιο και τον καρπό του σάπιο, διότι το δέντρο φαίνεται από τον καρπό του.+ 34 Παιδιά οχιάς,+ πώς μπορείτε εσείς να λέτε αγαθά πράγματα ενώ είστε πονηροί; Διότι από την αφθονία της καρδιάς μιλάει το στόμα.+ 35 Ο αγαθός άνθρωπος βγάζει από τον αγαθό θησαυρό του αγαθά πράγματα, ενώ ο πονηρός άνθρωπος βγάζει από τον πονηρό θησαυρό του πονηρά πράγματα.+ 36 Σας λέω ότι για κάθε ανώφελο λόγο που θα πουν οι άνθρωποι θα δώσουν λογαριασμό+ κατά την Ημέρα της Κρίσης· 37 διότι από τα λόγια σου θα ανακηρυχτείς δίκαιος και από τα λόγια σου θα καταδικαστείς».
38 Τότε μερικοί από τους γραμματείς και τους Φαρισαίους αποκρίθηκαν σε αυτόν: «Δάσκαλε, θέλουμε να δούμε σημείο από εσένα».+ 39 Αυτός τους απάντησε: «Μια πονηρή και μοιχαλίδα* γενιά ζητάει συνεχώς σημείο, αλλά σημείο δεν θα της δοθεί εκτός από το σημείο του Ιωνά του προφήτη.+ 40 Διότι όπως ο Ιωνάς ήταν στην κοιλιά του τεράστιου ψαριού* τρεις ημέρες και τρεις νύχτες,+ έτσι και ο Γιος του ανθρώπου θα είναι στην καρδιά της γης τρεις ημέρες και τρεις νύχτες.+ 41 Οι Νινευίτες θα αναστηθούν στην κρίση μαζί με αυτή τη γενιά και θα την καταδικάσουν, επειδή εκείνοι μετανόησαν όταν άκουσαν το κήρυγμα του Ιωνά.+ Αλλά εδώ βρίσκεται κάποιος μεγαλύτερος από τον Ιωνά.+ 42 Η βασίλισσα του νότου θα αναστηθεί στην κρίση μαζί με αυτή τη γενιά και θα την καταδικάσει, διότι εκείνη ήρθε από τα πέρατα της γης για να ακούσει τη σοφία του Σολομώντα.+ Αλλά εδώ βρίσκεται κάποιος μεγαλύτερος από τον Σολομώντα.+
43 »Όταν ένα ακάθαρτο πνεύμα βγει από κάποιον, περνάει μέσα από ξερότοπους ψάχνοντας ένα μέρος για να αναπαυτεί, και δεν βρίσκει.+ 44 Τότε λέει: “Θα γυρίσω στο σπίτι μου από το οποίο βγήκα”, και φτάνοντας το βρίσκει ακατοίκητο αλλά σκουπισμένο και στολισμένο. 45 Τότε πηγαίνει και παίρνει μαζί του εφτά άλλα πνεύματα πιο πονηρά από το ίδιο και, αφού μπουν μέσα, κατοικούν εκεί· και η τελική κατάσταση εκείνου του ανθρώπου γίνεται χειρότερη από την πρώτη.+ Έτσι θα γίνει και με αυτή την πονηρή γενιά».
46 Ενώ εκείνος μιλούσε ακόμη στα πλήθη, η μητέρα του και οι αδελφοί του+ στέκονταν έξω και ζητούσαν να του μιλήσουν.+ 47 Κάποιος λοιπόν του είπε: «Δες! Η μητέρα σου και οι αδελφοί σου στέκονται έξω και ζητούν να σου μιλήσουν». 48 Απαντώντας, είπε σε αυτόν που του μίλησε: «Ποια είναι η μητέρα μου και ποιοι είναι οι αδελφοί μου;» 49 Και εκτείνοντας το χέρι του προς τους μαθητές του, είπε: «Να η μητέρα μου και οι αδελφοί μου!+ 50 Διότι όποιος κάνει το θέλημα του Πατέρα μου που είναι στον ουρανό, αυτός είναι αδελφός και αδελφή και μητέρα μου».+
13 Εκείνη την ημέρα ο Ιησούς έφυγε από το σπίτι και καθόταν κοντά στη θάλασσα. 2 Και μαζεύτηκε τόσο πολύς κόσμος κοντά του ώστε επιβιβάστηκε σε ένα πλοιάριο και κάθισε, ενώ όλος ο κόσμος στεκόταν στην ακρογιαλιά.+ 3 Τότε τους μίλησε για πολλά πράγματα με παραβολές,+ λέγοντας: «Ο σπορέας βγήκε να σπείρει.+ 4 Καθώς έσπερνε, μερικοί σπόροι έπεσαν δίπλα στον δρόμο, και ήρθαν τα πουλιά και τους έφαγαν.+ 5 Άλλοι έπεσαν σε βραχώδες έδαφος όπου δεν υπήρχε πολύ χώμα και φύτρωσαν αμέσως, επειδή το χώμα δεν ήταν βαθύ.+ 6 Αλλά όταν ανέτειλε ο ήλιος, κάηκαν και ξεράθηκαν επειδή δεν είχαν ρίζα. 7 Άλλοι έπεσαν ανάμεσα στα αγκάθια, και τα αγκάθια ψήλωσαν και τους έπνιξαν.+ 8 Άλλοι πάλι έπεσαν στο καλό χώμα και άρχισαν να αποδίδουν καρπό, ο ένας 100 φορές περισσότερο, ο άλλος 60 και ο άλλος 30.+ 9 Αυτός που έχει αφτιά ας ακούει».+
10 Οι μαθητές λοιπόν πλησίασαν και του είπαν: «Γιατί τους μιλάς με παραβολές;»+ 11 Αυτός απάντησε: «Σε εσάς έχει επιτραπεί να καταλάβετε τα ιερά μυστικά+ της Βασιλείας των ουρανών, αλλά σε εκείνους δεν έχει επιτραπεί. 12 Διότι όποιος έχει, θα του δοθεί περισσότερο και θα έχει αφθονία· αλλά όποιος δεν έχει, ακόμη και αυτό που έχει θα του αφαιρεθεί.+ 13 Να γιατί τους μιλώ με παραβολές· διότι ενώ κοιτάζουν, κοιτάζουν μάταια και, ενώ ακούν, ακούν μάταια και δεν καταλαβαίνουν το νόημα.+ 14 Σε αυτούς εκπληρώνεται η προφητεία του Ησαΐα, η οποία λέει: “Θα ακούσετε αλλά δεν πρόκειται να καταλάβετε το νόημα, και θα κοιτάξετε αλλά δεν θα δείτε.+ 15 Διότι η καρδιά αυτού του λαού έχει γίνει μη δεκτική, και με τα αφτιά τους έχουν ακούσει χωρίς ανταπόκριση, και τα μάτια τους τα έχουν κλείσει, ώστε να μη δουν με τα μάτια τους και ακούσουν με τα αφτιά τους και καταλάβουν το νόημα με την καρδιά τους και επιστρέψουν και τους γιατρέψω”.+
16 »Ωστόσο, τα δικά σας μάτια είναι ευτυχισμένα επειδή βλέπουν, και τα αφτιά σας επειδή ακούν.+ 17 Διότι αληθινά σας λέω: Πολλοί προφήτες και δίκαιοι θέλησαν να δουν αυτά που βλέπετε εσείς αλλά δεν τα είδαν,+ και να ακούσουν αυτά που ακούτε εσείς αλλά δεν τα άκουσαν.
18 »Ακούστε τώρα την παραβολή εκείνου που έσπειρε.+ 19 Όταν κάποιος ακούει τον λόγο της Βασιλείας αλλά δεν καταλαβαίνει το νόημα, έρχεται ο πονηρός+ και αρπάζει αυτό που έχει σπαρθεί στην καρδιά του· αυτός είναι που σπάρθηκε δίπλα στον δρόμο.+ 20 Εκείνος δε που σπάρθηκε σε βραχώδες έδαφος είναι αυτός που ακούει τον λόγο και αμέσως τον δέχεται με χαρά.+ 21 Εντούτοις, δεν έχει ρίζα μέσα του αλλά παραμένει προσωρινά, και όταν γίνει θλίψη ή διωγμός εξαιτίας του λόγου, αμέσως σκανδαλίζεται. 22 Εκείνος δε που σπάρθηκε ανάμεσα στα αγκάθια είναι αυτός που ακούει τον λόγο, αλλά οι ανησυχίες αυτού του συστήματος πραγμάτων*+ και η απατηλή δύναμη του πλούτου πνίγουν τον λόγο και γίνεται άκαρπος.+ 23 Όσο για εκείνον που σπάρθηκε στο καλό χώμα, αυτός είναι που ακούει τον λόγο και καταλαβαίνει το νόημα, ο οποίος πράγματι καρποφορεί και παράγει, ο ένας 100 φορές περισσότερο, ο άλλος 60 και ο άλλος 30».+
24 Τους είπε και άλλη μια παραβολή: «Η Βασιλεία των ουρανών μπορεί να παρομοιαστεί με κάποιον που έσπειρε καλό σπόρο στον αγρό του. 25 Ενώ κοιμούνταν οι άνθρωποι, ήρθε ο εχθρός του και έσπειρε από πάνω ζιζάνια ανάμεσα στο σιτάρι και έφυγε. 26 Όταν βλάστησε το σιτάρι και έκανε καρπό, φάνηκαν και τα ζιζάνια. 27 Ήρθαν λοιπόν οι δούλοι του κυρίου εκείνου του σπιτιού και του είπαν: “Κύριε, δεν έσπειρες καλό σπόρο στον αγρό σου; Πώς γίνεται να έχει ζιζάνια;” 28 Αυτός τους είπε: “Άνθρωπος το έκανε αυτό, ένας εχθρός”.+ Τότε οι δούλοι τού είπαν: “Θέλεις λοιπόν να πάμε και να τα μαζέψουμε;” 29 Και αυτός είπε: “Όχι· γιατί μπορεί, ενώ μαζεύετε τα ζιζάνια, να ξεριζώσετε και το σιτάρι. 30 Αφήστε τα να μεγαλώνουν και τα δύο μαζί μέχρι τον θερισμό, και τότε, την εποχή του θερισμού, θα πω στους θεριστές: Πρώτα μαζέψτε τα ζιζάνια και δέστε τα σε δεμάτια για να τα κάψετε· έπειτα μαζέψτε το σιτάρι στην αποθήκη μου”».+
31 Τους είπε και άλλη μια παραβολή: «Η Βασιλεία των ουρανών είναι σαν κόκκος σιναπιού, τον οποίο πήρε κάποιος και φύτεψε στον αγρό του.+ 32 Αυτός είναι μεν ο πιο μικροσκοπικός από όλους τους σπόρους αλλά, όταν μεγαλώσει, είναι το πιο μεγάλο από τα λαχανικά και γίνεται δέντρο, ώστε τα πουλιά του ουρανού έρχονται και φωλιάζουν στα κλαδιά του».
33 Τους ανέφερε και άλλη μια παραβολή: «Η Βασιλεία των ουρανών είναι σαν προζύμι, το οποίο πήρε κάποια γυναίκα και το ανέμειξε με μια μεγάλη ποσότητα αλεύρι,* μέχρι που προκλήθηκε ζύμωση σε όλο το ζυμάρι».+
34 Όλα αυτά τα είπε ο Ιησούς στα πλήθη με παραβολές. Και χωρίς παραβολή δεν τους μιλούσε,+ 35 για να εκπληρωθεί αυτό που είχε ειπωθεί μέσω του προφήτη: «Θα ανοίξω το στόμα μου με παραβολές· θα διαγγείλω πράγματα κρυμμένα από τον καιρό της θεμελίωσης του κόσμου».+
36 Τότε, αφού διέλυσε τα πλήθη, μπήκε στο σπίτι. Και ήρθαν σε αυτόν οι μαθητές του και είπαν: «Εξήγησέ μας την παραβολή των ζιζανίων στον αγρό». 37 Αυτός αποκρίθηκε: «Ο σπορέας του καλού σπόρου είναι ο Γιος του ανθρώπου· 38 ο αγρός είναι ο κόσμος.+ Όσο για τον καλό σπόρο, αυτοί είναι οι γιοι της Βασιλείας, αλλά τα ζιζάνια είναι οι γιοι του πονηρού+ 39 και ο εχθρός που τα έσπειρε είναι ο Διάβολος. Ο θερισμός είναι η τελική περίοδος ενός συστήματος πραγμάτων* και οι θεριστές είναι άγγελοι. 40 Όπως λοιπόν μαζεύονται τα ζιζάνια και καίγονται με φωτιά, έτσι θα είναι στην τελική περίοδο του συστήματος πραγμάτων.*+ 41 Ο Γιος του ανθρώπου θα στείλει τους αγγέλους του και αυτοί θα μαζέψουν από τη Βασιλεία του όλα όσα σκανδαλίζουν, καθώς και εκείνους που πράττουν την ανομία, 42 και θα τους ρίξουν στο πύρινο καμίνι.+ Εκεί θα κλαίνε και θα τρίζουν τα δόντια τους. 43 Εκείνον τον καιρό οι δίκαιοι θα λάμψουν τόσο φωτεινά όσο ο ήλιος+ στη Βασιλεία του Πατέρα τους. Αυτός που έχει αφτιά ας ακούει.
44 »Η Βασιλεία των ουρανών είναι σαν θησαυρός κρυμμένος στον αγρό, τον οποίο βρήκε κάποιος άνθρωπος και έκρυψε· και από τη χαρά του πηγαίνει και πουλάει όλα όσα έχει και αγοράζει εκείνον τον αγρό.+
45 »Επίσης, η Βασιλεία των ουρανών είναι σαν έναν περιοδεύοντα έμπορο που έψαχνε για καλά μαργαριτάρια. 46 Μόλις βρήκε ένα μαργαριτάρι μεγάλης αξίας, έφυγε και πούλησε αμέσως όλα όσα είχε και το αγόρασε.+
47 »Επίσης, η Βασιλεία των ουρανών είναι σαν συρόμενο δίχτυ που ρίχτηκε στη θάλασσα και μάζεψε κάθε είδους ψάρια. 48 Όταν γέμισε, το τράβηξαν στην ακρογιαλιά και, αφού κάθισαν, μάζεψαν τα καλά+ μέσα σε σκεύη, αλλά τα ακατάλληλα+ τα πέταξαν. 49 Έτσι θα είναι στην τελική περίοδο του συστήματος πραγμάτων.* Οι άγγελοι θα βγουν και θα ξεχωρίσουν τους πονηρούς ανάμεσα από τους δικαίους 50 και θα τους ρίξουν στο πύρινο καμίνι. Εκεί θα κλαίνε και θα τρίζουν τα δόντια τους.
51 »Καταλάβατε το νόημα όλων αυτών;» Εκείνοι του είπαν: «Ναι». 52 Τότε τους είπε: «Αφού είναι έτσι, κάθε δημόσιος δάσκαλος που διδάσκεται σχετικά με τη Βασιλεία των ουρανών είναι σαν έναν οικοδεσπότη, ο οποίος βγάζει από το θησαυροφυλάκιό του και καινούρια και παλιά πράγματα».
53 Όταν ο Ιησούς τελείωσε αυτές τις παραβολές, έφυγε από εκεί. 54 Αφού ήρθε στον τόπο του,+ άρχισε να τους διδάσκει στη συναγωγή τους, ώστε εκείνοι έμεναν έκπληκτοι και έλεγαν: «Πού βρήκε αυτός ο άνθρωπος τέτοια σοφία και την ικανότητα να κάνει αυτά τα δυναμικά έργα;+ 55 Αυτός δεν είναι ο γιος του ξυλουργού;+ Η μητέρα του δεν λέγεται Μαρία και οι αδελφοί του Ιάκωβος, Ιωσήφ, Σίμων και Ιούδας;+ 56 Και οι αδελφές του δεν είναι όλες μαζί μας; Πού τα βρήκε λοιπόν όλα αυτά;»+ 57 Γι’ αυτό, άρχισαν να σκανδαλίζονται εξαιτίας του.+ Αλλά ο Ιησούς τούς είπε: «Κανένας προφήτης δεν μένει χωρίς τιμή παρά μόνο στον τόπο του και στο ίδιο του το σπίτι».+ 58 Και δεν έκανε πολλά δυναμικά έργα εκεί εξαιτίας της απιστίας τους.
14 Εκείνον τον καιρό ο Ηρώδης, ο περιφερειακός διοικητής,* άκουσε για τη φήμη του Ιησού+ 2 και είπε στους υπηρέτες του: «Ο Ιωάννης ο Βαφτιστής είναι. Αναστήθηκε από τους νεκρούς, γι’ αυτό μπορεί και κάνει τέτοια δυναμικά έργα».+ 3 Ο Ηρώδης* είχε συλλάβει τον Ιωάννη και τον είχε δέσει και φυλακίσει εξαιτίας της Ηρωδιάδας, της συζύγου του Φιλίππου του αδελφού του.+ 4 Διότι ο Ιωάννης τού έλεγε: «Δεν είναι νόμιμο να την έχεις εσύ».+ 5 Ωστόσο, μολονότι ήθελε να τον σκοτώσει, φοβόταν το πλήθος, επειδή τον θεωρούσαν προφήτη.+ 6 Αλλά στη γιορτή των γενεθλίων+ του Ηρώδη, η κόρη της Ηρωδιάδας χόρεψε μπροστά στους καλεσμένους και άρεσε στον Ηρώδη τόσο πολύ+ 7 ώστε της υποσχέθηκε με όρκο να της δώσει οτιδήποτε ζητήσει. 8 Τότε εκείνη, με την καθοδήγηση της μητέρας της, είπε: «Δώσε μου εδώ σε έναν δίσκο το κεφάλι του Ιωάννη του Βαφτιστή».+ 9 Αν και ο βασιλιάς λυπήθηκε, λαβαίνοντας υπόψη τους όρκους του και εκείνους που γευμάτιζαν* μαζί του, διέταξε να της δοθεί. 10 Έστειλε λοιπόν ανθρώπους να αποκεφαλίσουν τον Ιωάννη στη φυλακή. 11 Και έφεραν το κεφάλι του σε έναν δίσκο και το έδωσαν στο κορίτσι και αυτή το έφερε στη μητέρα της. 12 Αργότερα ήρθαν οι μαθητές του και πήραν το πτώμα του και το έθαψαν· έπειτα πήγαν και το ανέφεραν στον Ιησού. 13 Όταν ο Ιησούς το άκουσε αυτό, έφυγε από εκεί με πλοιάριο για κάποιον ερημικό τόπο ώστε να μείνει μόνος του. Αλλά τα πλήθη, ακούγοντάς το, τον ακολούθησαν από τις πόλεις τους με τα πόδια.+
14 Όταν βγήκε στη στεριά, είδε ένα μεγάλο πλήθος και τους σπλαχνίστηκε+ και θεράπευσε τους αρρώστους τους.+ 15 Αλλά όταν βράδιασε, τον πλησίασαν οι μαθητές του και είπαν: «Ο τόπος είναι ερημικός και η ώρα ήδη περασμένη· πες στον κόσμο να φύγει για να πάνε στα χωριά και να αγοράσουν τρόφιμα».+ 16 Ωστόσο, ο Ιησούς τούς είπε: «Δεν χρειάζεται να φύγουν· δώστε τους εσείς να φάνε». 17 Εκείνοι του είπαν: «Δεν έχουμε τίποτα εδώ παρά μόνο πέντε ψωμιά και δύο ψάρια». 18 Αυτός είπε: «Φέρτε τα εδώ σε εμένα». 19 Και έδωσε στα πλήθη την οδηγία να καθίσουν στο χορτάρι. Έπειτα πήρε τα πέντε ψωμιά και τα δύο ψάρια και, σηκώνοντας τα μάτια του στον ουρανό, έκανε μια προσευχή*+ και, αφού έσπασε τα ψωμιά, τα έδωσε στους μαθητές και οι μαθητές τα έδωσαν στα πλήθη. 20 Έφαγαν λοιπόν όλοι και χόρτασαν, και μάζεψαν τα κομμάτια που περίσσεψαν, 12 καλάθια γεμάτα.+ 21 Και εκείνοι που έφαγαν ήταν περίπου 5.000 άντρες, εκτός από τις γυναίκες και τα μικρά παιδιά.+ 22 Κατόπιν, χωρίς καθυστέρηση, έβαλε τους μαθητές του να επιβιβαστούν στο πλοιάριο και να πάνε πριν από αυτόν στην απέναντι παραλία, μέχρι να διαλύσει τα πλήθη.+
23 Αφού διέλυσε τα πλήθη, ανέβηκε μόνος του στο βουνό για να προσευχηθεί.+ Όταν βράδιασε, ήταν εκεί μόνος. 24 Τώρα πια το πλοιάριο ήταν πολλές εκατοντάδες μέτρα* μακριά από τη στεριά και παράδερνε στα κύματα, επειδή ο άνεμος ήταν αντίθετος. 25 Αλλά στη διάρκεια της τέταρτης σκοπιάς της νύχτας,* ο Ιησούς ήρθε κοντά τους περπατώντας πάνω στη θάλασσα. 26 Όταν τον είδαν να περπατάει πάνω στη θάλασσα, οι μαθητές ταράχτηκαν και είπαν: «Είναι οπτασία!» Και από τον φόβο τους κραύγασαν δυνατά. 27 Αλλά αμέσως ο Ιησούς τούς είπε: «Πάρτε θάρρος! Εγώ είμαι· μη φοβάστε».+ 28 Ο Πέτρος τού απάντησε: «Κύριε, αν είσαι εσύ, δώσε μου εντολή να έρθω σε εσένα περπατώντας πάνω στα νερά». 29 Αυτός είπε: «Έλα!» Τότε ο Πέτρος κατέβηκε από το πλοιάριο και περπάτησε πάνω στα νερά για να πάει στον Ιησού. 30 Αλλά κοιτάζοντας την ανεμοθύελλα, φοβήθηκε. Και όταν άρχισε να βουλιάζει, φώναξε: «Κύριε, σώσε με!» 31 Αμέσως ο Ιησούς άπλωσε το χέρι του, τον έπιασε και του είπε: «Ολιγόπιστε, γιατί σε κυρίευσε η αμφιβολία;»+ 32 Αφού ανέβηκαν στο πλοιάριο, η ανεμοθύελλα κόπασε. 33 Τότε εκείνοι που ήταν στο πλοιάριο τον προσκύνησαν, λέγοντας: «Πράγματι είσαι Γιος του Θεού». 34 Και πέρασαν απέναντι και βγήκαν στη στεριά, στη Γεννησαρέτ.+
35 Μόλις οι άντρες εκείνου του τόπου τον αναγνώρισαν, έστειλαν μήνυμα σε όλη τη γύρω περιοχή και οι άνθρωποι του έφεραν όλους εκείνους που ήταν ασθενείς. 36 Και τον παρακαλούσαν έστω να αγγίξουν τα κρόσσια από το εξωτερικό του ρούχο,+ και όλοι όσοι τα άγγιζαν γίνονταν τελείως καλά.
15 Τότε ήρθαν στον Ιησού από την Ιερουσαλήμ Φαρισαίοι και γραμματείς+ και του είπαν: 2 «Γιατί παραβαίνουν οι μαθητές σου την παράδοση των παλαιοτέρων; Παραδείγματος χάρη, δεν πλένουν* τα χέρια τους προτού γευματίσουν».+
3 Αυτός τους απάντησε: «Εσείς γιατί παραβαίνετε την εντολή του Θεού εξαιτίας της παράδοσής σας;+ 4 Παραδείγματος χάρη, ο Θεός είπε: “Τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου”+ και “Εκείνος που μιλάει υβριστικά για* τον πατέρα ή τη μητέρα του να θανατώνεται”.+ 5 Αλλά εσείς λέτε: “Όποιος πει στον πατέρα ή στη μητέρα του: «Ό,τι και αν έχω το οποίο θα μπορούσε να σε ωφελήσει είναι δώρο αφιερωμένο στον Θεό»,+ 6 δεν έχει την υποχρέωση να τιμάει τον πατέρα του”. Και έτσι έχετε ακυρώσει τον λόγο του Θεού εξαιτίας της παράδοσής σας.+ 7 Υποκριτές, σωστά προφήτευσε ο Ησαΐας για εσάς όταν είπε:+ 8 “Αυτός ο λαός με τιμάει με τα χείλη, αλλά η καρδιά τους είναι πολύ μακριά από εμένα. 9 Μάταια με λατρεύουν, επειδή διδάσκουν ως δόγματα εντολές ανθρώπων”».+ 10 Τότε φώναξε κοντά του το πλήθος και τους είπε: «Ακούστε και καταλάβετε το νόημα:+ 11 Δεν μολύνει τον άνθρωπο αυτό που μπαίνει στο στόμα του, αλλά αυτό που βγαίνει από το στόμα του».+
12 Τότε ήρθαν οι μαθητές και του είπαν: «Ξέρεις ότι οι Φαρισαίοι σκανδαλίστηκαν όταν άκουσαν αυτό που είπες;»+ 13 Αυτός απάντησε: «Κάθε φυτό που δεν φύτεψε ο ουράνιος Πατέρας μου θα ξεριζωθεί. 14 Αφήστε τους. Τυφλοί οδηγοί είναι. Αν λοιπόν τυφλός οδηγεί τυφλό, και οι δύο θα πέσουν σε λάκκο».+ 15 Ο Πέτρος αποκρίθηκε: «Εξήγησέ μας την παραβολή». 16 Τότε αυτός είπε: «Ούτε εσείς μπορείτε ακόμη να καταλάβετε;+ 17 Δεν ξέρετε ότι καθετί που μπαίνει στο στόμα περνάει από την κοιλιά και αποβάλλεται στον υπόνομο; 18 Ωστόσο, καθετί που βγαίνει από το στόμα προέρχεται από την καρδιά, και αυτά είναι που μολύνουν τον άνθρωπο.+ 19 Παραδείγματος χάρη, από την καρδιά βγαίνουν πονηροί συλλογισμοί:+ φόνοι, μοιχείες, σεξουαλική ανηθικότητα,* κλοπές, ψευδομαρτυρίες, βλασφημίες. 20 Αυτά είναι που μολύνουν τον άνθρωπο· αλλά το να γευματίσει ο άνθρωπος με άπλυτα χέρια* δεν τον μολύνει».
21 Φεύγοντας από εκεί, ο Ιησούς πήγε στην περιοχή της Τύρου και της Σιδώνας.+ 22 Και μια Φοίνισσα από εκείνη την περιοχή ήρθε και φώναζε δυνατά: «Ελέησέ με, Κύριε, Γιε του Δαβίδ! Η κόρη μου βασανίζεται από δαίμονα».+ 23 Αλλά αυτός δεν της απαντούσε λέξη. Οι μαθητές του λοιπόν ήρθαν και άρχισαν να τον παρακαλούν: «Πες της να φύγει, επειδή μας ακολουθεί και φωνάζει». 24 Αυτός αποκρίθηκε: «Εγώ στάλθηκα μόνο στα χαμένα πρόβατα του οίκου του Ισραήλ».+ 25 Αλλά η γυναίκα ήρθε και τον προσκύνησε, λέγοντας: «Κύριε, βοήθησέ με!» 26 Αυτός της απάντησε: «Δεν είναι σωστό να πάρει κανείς το ψωμί των παιδιών και να το ρίξει στα σκυλάκια». 27 Εκείνη είπε: «Ναι, Κύριε· αλλά και τα σκυλάκια τρώνε από τα ψίχουλα που πέφτουν από το τραπέζι των κυρίων τους».+ 28 Τότε ο Ιησούς τής απάντησε: «Ω! γυναίκα, μεγάλη είναι η πίστη σου· ας γίνει για εσένα αυτό που θέλεις». Και από εκείνη την ώρα η κόρη της γιατρεύτηκε.
29 Φεύγοντας από εκεί, ο Ιησούς πήγε κοντά στη Θάλασσα της Γαλιλαίας+ και, αφού ανέβηκε στο βουνό, κάθισε εκεί. 30 Τότε τον πλησίασαν μεγάλα πλήθη που έφεραν μαζί τους κουτσούς, κουλούς, τυφλούς, βουβούς και άλλους πολλούς, και τους έβαλαν μπροστά στα πόδια του και εκείνος τους θεράπευσε.+ 31 Και το πλήθος θαύμασε βλέποντας τους βουβούς να μιλούν και τους κουλούς να γίνονται καλά και τους κουτσούς να περπατούν και τους τυφλούς να βλέπουν, και δόξασαν τον Θεό του Ισραήλ.+
32 Ο δε Ιησούς φώναξε τους μαθητές του και είπε: «Σπλαχνίζομαι το πλήθος,+ επειδή είναι ήδη τρεις ημέρες μαζί μου και δεν έχουν τίποτα να φάνε. Δεν θέλω να τους πω να φύγουν νηστικοί, γιατί μπορεί να εξαντληθούν στον δρόμο».+ 33 Ωστόσο, οι μαθητές τού είπαν: «Πού θα βρούμε σε αυτή την ερημιά αρκετό ψωμί για να χορτάσουμε τόσο πλήθος;»+ 34 Τότε ο Ιησούς τούς είπε: «Πόσα ψωμιά έχετε;» Αυτοί είπαν: «Εφτά, και λίγα μικρά ψάρια». 35 Αφού λοιπόν έδωσε οδηγίες στο πλήθος να πλαγιάσουν στο έδαφος, 36 πήρε τα εφτά ψωμιά και τα ψάρια και, αφού έκανε μια ευχαριστήρια προσευχή, τα έσπασε και άρχισε να τα δίνει στους μαθητές, οι δε μαθητές τα έδωσαν στα πλήθη.+ 37 Και έφαγαν όλοι και χόρτασαν, και μάζεψαν εφτά μεγάλα καλάθια* γεμάτα με κομμάτια που περίσσεψαν.+ 38 Και εκείνοι που έφαγαν ήταν 4.000 άντρες, εκτός από τις γυναίκες και τα μικρά παιδιά. 39 Τελικά, αφού διέλυσε τα πλήθη, μπήκε στο πλοιάριο και ήρθε στην περιοχή της Μαγαδάν.+
16 Και τον πλησίασαν οι Φαρισαίοι και οι Σαδδουκαίοι και, για να τον δοκιμάσουν, του ζήτησαν να τους δείξει σημείο από τον ουρανό.+ 2 Αυτός τους απάντησε: «Όταν βραδιάζει, λέτε: “Θα κάνει καλό καιρό, γιατί ο ουρανός είναι κόκκινος σαν φωτιά”, 3 και το πρωί: “Σήμερα θα κάνει κρύο και θα βρέξει, γιατί ο ουρανός είναι κόκκινος σαν φωτιά αλλά συννεφιασμένος”. Την όψη του ουρανού ξέρετε να την ερμηνεύετε, τα σημεία των καιρών όμως δεν μπορείτε να τα ερμηνεύσετε. 4 Μια πονηρή και μοιχαλίδα* γενιά ζητάει συνεχώς σημείο, αλλά σημείο δεν θα της δοθεί+ εκτός από το σημείο του Ιωνά».+ Τότε τους άφησε και έφυγε.
5 Και οι μαθητές πέρασαν στην απέναντι πλευρά και ξέχασαν να πάρουν μαζί τους ψωμί.+ 6 Ο Ιησούς τούς είπε: «Να έχετε τα μάτια σας ανοιχτά και να φυλάγεστε από το προζύμι των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων».+ 7 Άρχισαν λοιπόν να συζητούν μεταξύ τους και να λένε: «Δεν πήραμε ψωμιά». 8 Γνωρίζοντάς το αυτό, ο Ιησούς είπε: «Γιατί συζητάτε μεταξύ σας ότι δεν έχετε ψωμιά, ολιγόπιστοι; 9 Δεν διακρίνετε ακόμη το σημείο ούτε θυμάστε τα πέντε ψωμιά στην περίπτωση των 5.000 και πόσα καλάθια μαζέψατε;+ 10 Ούτε τα εφτά ψωμιά στην περίπτωση των 4.000 και πόσα μεγάλα καλάθια* μαζέψατε;+ 11 Πώς γίνεται να μη διακρίνετε ότι δεν σας μίλησα για ψωμί; Να φυλάγεστε από το προζύμι των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων».+ 12 Τότε κατάλαβαν ότι τους είπε να φυλάγονται, όχι από το προζύμι του ψωμιού, αλλά από τη διδασκαλία των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων.
13 Όταν ο Ιησούς ήρθε στην περιοχή της Καισάρειας του Φιλίππου, ρώτησε τους μαθητές του: «Ποιος λένε οι άνθρωποι ότι είναι ο Γιος του ανθρώπου;»+ 14 Αυτοί είπαν: «Μερικοί λένε ο Ιωάννης ο Βαφτιστής,+ άλλοι ο Ηλίας+ και άλλοι ο Ιερεμίας ή ένας από τους προφήτες». 15 Αυτός τους είπε: «Εσείς όμως ποιος λέτε ότι είμαι;» 16 Ο Σίμων Πέτρος απάντησε: «Είσαι ο Χριστός,+ ο Γιος του ζωντανού Θεού».+ 17 Και ο Ιησούς τού απάντησε: «Ευτυχισμένος είσαι, Σίμων, γιε του Ιωνά, επειδή αυτό δεν σου το αποκάλυψε σάρκα και αίμα,* αλλά ο Πατέρας μου που είναι στους ουρανούς.+ 18 Επίσης, σου λέω: Εσύ είσαι ο Πέτρος,+ και πάνω σε αυτόν τον βράχο+ θα οικοδομήσω την εκκλησία μου, και οι πύλες του Τάφου* δεν θα υπερισχύσουν εναντίον της. 19 Θα σου δώσω τα κλειδιά της Βασιλείας των ουρανών, και οτιδήποτε δέσεις στη γη θα έχει ήδη δεθεί στους ουρανούς, και οτιδήποτε λύσεις στη γη θα έχει ήδη λυθεί στους ουρανούς». 20 Τότε έδωσε στους μαθητές αυστηρή οδηγία να μην πουν σε κανέναν ότι αυτός ήταν ο Χριστός.+
21 Από τότε ο Ιησούς άρχισε να εξηγεί στους μαθητές του ότι πρέπει να πάει στην Ιερουσαλήμ και να υποφέρει πολλά από τους πρεσβυτέρους και τους πρωθιερείς και τους γραμματείς και να θανατωθεί και την τρίτη ημέρα να αναστηθεί.+ 22 Τότε ο Πέτρος τον πήρε παράμερα και άρχισε να τον επιπλήττει, λέγοντας: «Λυπήσου τον εαυτό σου, Κύριε· δεν πρόκειται να σου συμβεί κάτι τέτοιο».+ 23 Αλλά αυτός, γυρίζοντας την πλάτη του, είπε στον Πέτρο: «Πήγαινε πίσω μου, Σατανά! Μου είσαι εμπόδιο, επειδή δεν σκέφτεσαι τις σκέψεις του Θεού, αλλά των ανθρώπων».+
24 Τότε ο Ιησούς είπε στους μαθητές του: «Αν κάποιος θέλει να έρθει πίσω μου, ας απαρνηθεί τον εαυτό του και ας σηκώσει το ξύλο του βασανισμού* του και ας με ακολουθεί συνεχώς.+ 25 Διότι όποιος θέλει να σώσει τη ζωή* του θα τη χάσει, αλλά όποιος χάσει τη ζωή* του για χάρη μου θα τη βρει.+ 26 Άλλωστε, τι θα ωφελήσει τον άνθρωπο αν κερδίσει όλο τον κόσμο αλλά χάσει τη ζωή* του;+ Ή τι μπορεί να δώσει ο άνθρωπος σε αντάλλαγμα για τη ζωή* του;+ 27 Διότι ο Γιος του ανθρώπου πρόκειται να έρθει με τη δόξα του Πατέρα του μαζί με τους αγγέλους του, και τότε θα ανταμείψει τον καθέναν σύμφωνα με τις πράξεις του.+ 28 Αληθινά σας λέω ότι μερικοί που στέκονται εδώ δεν πρόκειται να γευτούν θάνατο, μέχρι να δουν πρώτα τον Γιο του ανθρώπου να έρχεται στη Βασιλεία του».+
17 Έξι ημέρες αργότερα, ο Ιησούς πήρε μαζί του μόνο τον Πέτρο και τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη τον αδελφό του και τους ανέβασε σε ένα ψηλό βουνό.+ 2 Και μεταμορφώθηκε μπροστά τους· το πρόσωπό του έλαμψε όπως ο ήλιος και τα εξωτερικά του ρούχα έγιναν λαμπρά* όπως το φως.+ 3 Και ξαφνικά εμφανίστηκε σε αυτούς ο Μωυσής και ο Ηλίας, οι οποίοι συνομιλούσαν με τον Ιησού. 4 Τότε ο Πέτρος είπε στον Ιησού: «Κύριε, καλά είμαστε εδώ. Αν θέλεις, θα στήσω εδώ τρεις σκηνές, μία για εσένα, μία για τον Μωυσή και μία για τον Ηλία». 5 Ενώ μιλούσε ακόμη, τους επισκίασε ένα φωτεινό σύννεφο και ακούστηκε μια φωνή μέσα από το σύννεφο, η οποία έλεγε: «Αυτός είναι ο Γιος μου ο αγαπητός, τον οποίο έχω επιδοκιμάσει.+ Να τον ακούτε».+ 6 Μόλις το άκουσαν αυτό οι μαθητές, έπεσαν με το πρόσωπο κάτω και φοβήθηκαν πάρα πολύ. 7 Τότε ο Ιησούς ήρθε κοντά, τους άγγιξε και τους είπε: «Σηκωθείτε. Μη φοβάστε». 8 Όταν σήκωσαν τα μάτια τους, δεν είδαν κανέναν παρά μόνο τον ίδιο τον Ιησού. 9 Καθώς κατέβαιναν από το βουνό, ο Ιησούς τούς έδωσε την εξής εντολή: «Μην πείτε το όραμα σε κανέναν μέχρι να αναστηθεί ο Γιος του ανθρώπου από τους νεκρούς».+
10 Ωστόσο, οι μαθητές τον ρώτησαν: «Γιατί λοιπόν λένε οι γραμματείς ότι πρέπει πρώτα να έρθει ο Ηλίας;»+ 11 Αυτός απάντησε: «Ο Ηλίας όντως έρχεται και θα αποκαταστήσει τα πάντα.+ 12 Ωστόσο, εγώ σας λέω ότι ο Ηλίας έχει ήδη έρθει και δεν τον αναγνώρισαν, αλλά του έκαναν ό,τι ήθελαν.+ Έτσι θα υποφέρει και ο Γιος του ανθρώπου στα χέρια τους».+ 13 Τότε οι μαθητές αντιλήφθηκαν ότι τους μίλησε για τον Ιωάννη τον Βαφτιστή.
14 Καθώς πήγαιναν προς το πλήθος,+ κάποιος άνθρωπος τον πλησίασε, γονάτισε μπροστά του και είπε: 15 «Κύριε, ελέησε τον γιο μου, γιατί είναι επιληπτικός και ασθενής. Πολλές φορές πέφτει στη φωτιά και πολλές φορές στο νερό.+ 16 Τον έφερα στους μαθητές σου, αλλά δεν μπόρεσαν να τον θεραπεύσουν». 17 Ο Ιησούς αποκρίθηκε: «Άπιστη και διεστραμμένη γενιά,+ ως πότε θα είμαι μαζί σας; Ως πότε θα σας ανέχομαι; Φέρτε τον εδώ σε εμένα». 18 Τότε ο Ιησούς επέπληξε τον δαίμονα και ο δαίμονας βγήκε από αυτόν, και από εκείνη την ώρα+ το αγόρι θεραπεύτηκε. 19 Κατόπιν οι μαθητές πλησίασαν τον Ιησού ιδιαιτέρως και είπαν: «Γιατί εμείς δεν μπορέσαμε να τον εκβάλουμε;» 20 Εκείνος τους είπε: «Εξαιτίας της ολιγοπιστίας σας. Διότι αληθινά σας λέω: Αν έχετε πίστη στο μέγεθος ενός κόκκου σιναπιού, θα πείτε σε αυτό το βουνό: “Μετακινήσου από εδώ εκεί” και θα μετακινηθεί, και τίποτα δεν θα είναι αδύνατον για εσάς».+ 21* ——
22 Τον καιρό που ήταν συγκεντρωμένοι στη Γαλιλαία, ο Ιησούς τούς είπε: «Ο Γιος του ανθρώπου πρόκειται να παραδοθεί με προδοσία σε χέρια ανθρώπων,+ 23 και θα τον θανατώσουν, και την τρίτη ημέρα θα αναστηθεί».+ Και αυτοί λυπήθηκαν πάρα πολύ.
24 Αφού έφτασαν στην Καπερναούμ, πλησίασαν τον Πέτρο οι άντρες που εισέπρατταν τον φόρο των δύο δραχμών* και είπαν: «Δεν πληρώνει ο δάσκαλός σας τον φόρο των δύο δραχμών;»+ 25 Αυτός απάντησε: «Ναι, πληρώνει». Ωστόσο, όταν μπήκε στο σπίτι, του μίλησε πρώτος ο Ιησούς και του είπε: «Τι νομίζεις, Σίμων; Από ποιους λαβαίνουν οι βασιλιάδες της γης δασμούς ή κεφαλικό φόρο; Από τους γιους τους ή από τους ξένους;» 26 Όταν αυτός είπε: «Από τους ξένους», ο Ιησούς τού είπε: «Άρα λοιπόν, οι γιοι απαλλάσσονται από τον φόρο. 27 Αλλά για να μη γίνουμε αιτία να σκανδαλιστούν,+ πήγαινε στη θάλασσα, ρίξε αγκίστρι και πάρε το πρώτο ψάρι που θα βγει και, όταν ανοίξεις το στόμα του, θα βρεις ένα ασημένιο νόμισμα.* Πάρε το και δώσε το σε αυτούς για εμένα και εσένα».
18 Εκείνη την ώρα πλησίασαν οι μαθητές τον Ιησού και είπαν: «Ποιος είναι άραγε ο μεγαλύτερος στη Βασιλεία των ουρανών;»+ 2 Αυτός λοιπόν φώναξε ένα παιδάκι, το έβαλε ανάμεσά τους 3 και είπε: «Αληθινά σας λέω: Αν δεν αλλάξετε* και δεν γίνετε όπως τα παιδάκια,+ δεν πρόκειται να μπείτε στη Βασιλεία των ουρανών.+ 4 Όποιος λοιπόν ταπεινώσει τον εαυτό του σαν αυτό το παιδάκι, αυτός είναι ο μεγαλύτερος στη Βασιλεία των ουρανών·+ 5 και όποιος δεχτεί ένα τέτοιο παιδάκι με βάση το όνομά μου δέχεται και εμένα. 6 Αλλά όποιος σκανδαλίσει έναν από αυτούς τους μικρούς που πιστεύουν σε εμένα, θα ήταν καλύτερα να του κρεμάσουν στον λαιμό μια μυλόπετρα που τη γυρίζει γαϊδούρι και να τον καταποντίσουν στο πέλαγος.+
7 »Αλίμονο στον κόσμο εξαιτίας των σκανδάλων! Φυσικά, είναι αναπόφευκτο ότι θα έρθουν σκάνδαλα, αλλά αλίμονο στον άνθρωπο μέσω του οποίου έρχεται το σκάνδαλο! 8 Αν λοιπόν το χέρι σου ή το πόδι σου σε σκανδαλίζει, κόψε το και πέταξέ το μακριά σου.+ Είναι καλύτερα να μπεις στη ζωή κουλός ή κουτσός παρά να ριχτείς με δύο χέρια ή δύο πόδια στην αιώνια φωτιά.+ 9 Επίσης, αν το μάτι σου σε σκανδαλίζει, βγάλε το και πέταξέ το μακριά σου. Είναι καλύτερα να μπεις μονόφθαλμος στη ζωή παρά να ριχτείς με δύο μάτια στην πύρινη Γέεννα.*+ 10 Κοιτάξτε να μην καταφρονήσετε ούτε έναν από αυτούς τους μικρούς, διότι σας λέω ότι οι άγγελοί τους στον ουρανό βλέπουν πάντοτε το πρόσωπο του Πατέρα μου που είναι στον ουρανό.+ 11* ——
12 »Τι νομίζετε; Αν κάποιος έχει 100 πρόβατα και ένα από αυτά ξεστρατίσει,+ δεν θα αφήσει τα 99 πάνω στα βουνά και θα αρχίσει να αναζητάει αυτό που ξεστράτισε;+ 13 Και αν το βρει, σας βεβαιώνω ότι χαίρεται περισσότερο για αυτό παρά για τα 99 που δεν έχουν ξεστρατίσει. 14 Παρόμοια, δεν είναι θέλημα του Πατέρα μου* που βρίσκεται στον ουρανό να αφανιστεί ούτε ένας από αυτούς τους μικρούς.+
15 »Επιπλέον, αν ο αδελφός σου διαπράξει αμαρτία, πήγαινε να εκθέσεις ξεκάθαρα το σφάλμα του* ανάμεσα σε εσένα και σε αυτόν μόνο.+ Αν σε ακούσει, έχεις κερδίσει τον αδελφό σου.+ 16 Αλλά αν δεν ακούσει, πάρε μαζί σου έναν ή δύο ακόμη, για να εδραιωθεί κάθε ζήτημα με τη μαρτυρία* δύο ή τριών μαρτύρων.+ 17 Αν δεν ακούσει και αυτούς, μίλησε στην εκκλησία. Αν δεν ακούσει ούτε την εκκλησία, ας είναι για εσένα όπως ο εθνικός+ και ο εισπράκτορας φόρων.+
18 »Αληθινά σας λέω: Οτιδήποτε δέσετε στη γη θα έχει ήδη δεθεί στον ουρανό, και οτιδήποτε λύσετε στη γη θα έχει ήδη λυθεί στον ουρανό. 19 Πάλι αληθινά σας λέω: Αν δύο από εσάς στη γη συμφωνήσουν να ζητήσουν κάτι σπουδαίο, θα γίνει αυτό που ζητούν, χάρη στον Πατέρα μου που είναι στον ουρανό.+ 20 Διότι όπου υπάρχουν δύο ή τρεις συναθροισμένοι στο όνομά μου,+ εκεί είμαι και εγώ ανάμεσά τους».
21 Τότε ήρθε ο Πέτρος και του είπε: «Κύριε, πόσες φορές αν αμαρτήσει εναντίον μου ο αδελφός μου πρέπει να τον συγχωρήσω; Μέχρι 7 φορές;» 22 Ο Ιησούς τού είπε: «Σου λέω, όχι μέχρι 7 φορές, αλλά μέχρι 77.+
23 »Γι’ αυτόν τον λόγο, η Βασιλεία των ουρανών μπορεί να παρομοιαστεί με βασιλιά, ο οποίος θέλησε να τακτοποιήσει τους λογαριασμούς με τους δούλους του. 24 Όταν άρχισε να τους τακτοποιεί, του έφεραν κάποιον που του χρωστούσε 10.000 τάλαντα.* 25 Αλλά επειδή αυτός δεν είχε τρόπο να ξεπληρώσει το χρέος, ο κύριός του πρόσταξε να πουληθεί ο ίδιος και η σύζυγός του και τα παιδιά του και όλα τα υπάρχοντά του για να γίνει η πληρωμή.+ 26 Ο δούλος λοιπόν έπεσε κάτω και τον προσκυνούσε, λέγοντας: “Κάνε υπομονή μαζί μου και θα σου ξεπληρώσω τα πάντα”. 27 Νιώθοντας τότε ευσπλαχνία, ο κύριος εκείνου του δούλου τον απάλλαξε και διέγραψε το χρέος του.+ 28 Αλλά όταν εκείνος ο δούλος βγήκε έξω, βρήκε έναν από τους συνδούλους του, ο οποίος του χρωστούσε 100 δηνάρια,* και τον άρπαξε και άρχισε να τον πνίγει, λέγοντας: “Ξεπλήρωσε αυτά που μου χρωστάς”. 29 Ο σύνδουλός του λοιπόν έπεσε κάτω και άρχισε να τον ικετεύει: “Κάνε υπομονή μαζί μου και θα σου τα ξεπληρώσω”. 30 Ωστόσο, αυτός δεν ήθελε, αλλά έφυγε και έβαλε να τον ρίξουν στη φυλακή μέχρι να ξεπληρώσει ό,τι χρωστούσε. 31 Όταν οι σύνδουλοί του είδαν τι είχε συμβεί, στενοχωρήθηκαν πάρα πολύ και πήγαν και είπαν στον κύριό τους όλα όσα είχαν συμβεί. 32 Τότε ο κύριός του τον κάλεσε και του είπε: “Πονηρέ δούλε, εγώ σου διέγραψα όλο εκείνο το χρέος όταν με παρακάλεσες. 33 Δεν έπρεπε και εσύ να δείξεις έλεος στον σύνδουλό σου όπως σου έδειξα εγώ;”+ 34 Και εξοργισμένος τον παρέδωσε στους δεσμοφύλακες μέχρι να εξοφλήσει όλα όσα χρωστούσε. 35 Με τον ίδιο τρόπο θα σας φερθεί και ο ουράνιος Πατέρας μου+ αν δεν συγχωρείτε ο καθένας τον αδελφό του από καρδιάς».+
19 Αφού ο Ιησούς τελείωσε αυτά τα λόγια, έφυγε από τη Γαλιλαία και ήρθε στα όρια* της Ιουδαίας στην απέναντι πλευρά του Ιορδάνη.+ 2 Και τον ακολούθησαν μεγάλα πλήθη και τους θεράπευσε εκεί.
3 Και τον πλησίασαν Φαρισαίοι με σκοπό να τον δοκιμάσουν και τον ρώτησαν: «Είναι νόμιμο να διαζευχθεί ο άντρας τη γυναίκα του για οποιαδήποτε αιτία;»+ 4 Αυτός απάντησε: «Δεν διαβάσατε ότι εκείνος που τους δημιούργησε από την αρχή τούς έκανε αρσενικό και θηλυκό+ 5 και είπε: “Γι’ αυτό, ο άνθρωπος θα αφήσει τον πατέρα του και τη μητέρα του και θα προσκολληθεί στη γυναίκα του, και οι δύο θα είναι μία σάρκα”;+ 6 Ώστε δεν είναι πια δύο, αλλά μία σάρκα. Άρα λοιπόν, αυτό που ο Θεός συνέζευξε, άνθρωπος να μην το χωρίζει».+ 7 Εκείνοι του είπαν: «Τότε γιατί ο Μωυσής έδωσε την εντολή να της δώσει πιστοποιητικό αποπομπής και να τη διαζευχθεί;»+ 8 Αυτός τους είπε: «Λόγω της σκληροκαρδίας σας έκανε ο Μωυσής την παραχώρηση να διαζεύγεστε τις συζύγους σας,+ αλλά δεν ήταν έτσι τα πράγματα από την αρχή.+ 9 Σας λέω ότι όποιος διαζευχθεί τη γυναίκα του, εκτός εξαιτίας σεξουαλικής ανηθικότητας,* και παντρευτεί άλλη μοιχεύει».+
10 Οι μαθητές τού είπαν: «Αν έτσι έχουν τα πράγματα μεταξύ του άντρα και της γυναίκας του, δεν συμφέρει να παντρεύεται κάποιος». 11 Αυτός τους είπε: «Δεν αφήνουν όλοι χώρο στη ζωή τους για αυτά τα λόγια, αλλά μόνο όσοι έχουν το χάρισμα.+ 12 Διότι υπάρχουν ευνούχοι που γεννήθηκαν έτσι και υπάρχουν ευνούχοι που ευνουχίστηκαν από τους ανθρώπους και υπάρχουν ευνούχοι που έχουν ευνουχίσει τον εαυτό τους για χάρη της Βασιλείας των ουρανών. Όποιος μπορεί να αφήσει χώρο στη ζωή του για αυτό, ας αφήσει».+
13 Τότε του έφεραν παιδάκια για να βάλει τα χέρια του πάνω σε αυτά και να προσευχηθεί· αλλά οι μαθητές τούς επέπληξαν.+ 14 Ο Ιησούς όμως είπε: «Αφήστε τα παιδάκια και μην τα εμποδίζετε να έρθουν σε εμένα, γιατί σε τέτοιου είδους άτομα ανήκει η Βασιλεία των ουρανών».+ 15 Και έβαλε τα χέρια του πάνω σε αυτά και έπειτα έφυγε από εκεί.
16 Τότε τον πλησίασε κάποιος και είπε: «Δάσκαλε, ποια αγαθά έργα πρέπει να κάνω για να αποκτήσω αιώνια ζωή;»+ 17 Αυτός του είπε: «Γιατί με ρωτάς σχετικά με το αγαθό; Ένας είναι ο αγαθός.+ Αν όμως θέλεις να μπεις στη ζωή, να τηρείς τις εντολές».+ 18 Εκείνος του είπε: «Ποιες;» Ο Ιησούς απάντησε: «Δεν πρέπει να διαπράξεις φόνο,+ δεν πρέπει να μοιχεύσεις,+ δεν πρέπει να κλέψεις,+ δεν πρέπει να ψευδομαρτυρήσεις,+ 19 τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου,+ και πρέπει να αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου».+ 20 Ο νεαρός τού είπε: «Όλα αυτά τα τηρώ· τι μου λείπει ακόμη;» 21 Ο Ιησούς τού είπε: «Αν θέλεις να είσαι τέλειος,* πήγαινε να πουλήσεις τα υπάρχοντά σου και δώσε τα χρήματα στους φτωχούς, και θα έχεις θησαυρό στον ουρανό·+ και έλα να γίνεις ακόλουθός μου».+ 22 Όταν ο νεαρός το άκουσε αυτό, έφυγε λυπημένος, γιατί είχε πολλά αποκτήματα.+ 23 Τότε ο Ιησούς είπε στους μαθητές του: «Αληθινά σας λέω ότι θα είναι δύσκολο να μπει πλούσιος στη Βασιλεία των ουρανών.+ 24 Και πάλι σας λέω: Ευκολότερο είναι να περάσει καμήλα μέσα από τρύπα βελόνας παρά να μπει πλούσιος στη Βασιλεία του Θεού».+
25 Όταν οι μαθητές το άκουσαν αυτό, έμειναν εμβρόντητοι και είπαν: «Τότε ποιος είναι δυνατόν να σωθεί;»+ 26 Κοιτάζοντάς τους κατάματα, ο Ιησούς τούς είπε: «Για τους ανθρώπους αυτό είναι αδύνατον, αλλά για τον Θεό τα πάντα είναι δυνατά».+
27 Τότε ο Πέτρος αποκρίθηκε: «Δες! Εμείς αφήσαμε τα πάντα και σε ακολουθήσαμε· τι θα γίνει λοιπόν με εμάς;»+ 28 Ο Ιησούς τούς είπε: «Αληθινά σας λέω: Στην αναδημιουργία, όταν ο Γιος του ανθρώπου καθίσει στον ένδοξο θρόνο του, εσείς που με ακολουθήσατε θα καθίσετε σε 12 θρόνους και θα κρίνετε τις 12 φυλές του Ισραήλ.+ 29 Και όποιος άφησε σπίτια ή αδελφούς ή αδελφές ή πατέρα ή μητέρα ή παιδιά ή αγρούς για χάρη του ονόματός μου θα λάβει 100 φορές περισσότερα και θα κληρονομήσει αιώνια ζωή.+
30 »Αλλά πολλοί που είναι πρώτοι θα είναι τελευταίοι, και οι τελευταίοι πρώτοι.+
20 »Διότι η Βασιλεία των ουρανών μοιάζει με τον κύριο ενός σπιτιού ο οποίος βγήκε νωρίς το πρωί να μισθώσει εργάτες για το αμπέλι του.+ 2 Αφού συμφώνησε με τους εργάτες να τους δώσει ένα δηνάριο* την ημέρα, τους έστειλε στο αμπέλι του. 3 Βγήκε επίσης και την τρίτη ώρα* περίπου και είδε κάποιους άλλους να στέκονται άνεργοι στην αγορά· 4 και τους είπε: “Πηγαίνετε και εσείς στο αμπέλι και θα σας δώσω ό,τι είναι δίκαιο”. 5 Πήγαν λοιπόν και εκείνοι. Όταν ξαναβγήκε περίπου την έκτη ώρα* καθώς και την ένατη ώρα,* έκανε το ίδιο. 6 Τελικά, περίπου την ενδέκατη ώρα,* βγήκε και βρήκε κάποιους άλλους να στέκονται και τους είπε: “Γιατί στέκεστε εδώ άνεργοι όλη την ημέρα;” 7 Εκείνοι απάντησαν: “Επειδή κανείς δεν μας πήρε για δουλειά”. Τότε τους είπε: “Πηγαίνετε και εσείς στο αμπέλι”.
8 »Όταν βράδιασε, ο ιδιοκτήτης του αμπελιού είπε στον επιστάτη του: “Φώναξε τους εργάτες και πλήρωσέ τους τον μισθό τους,+ αρχίζοντας από τους τελευταίους και τελειώνοντας με τους πρώτους”. 9 Όταν ήρθαν οι άντρες της ενδέκατης ώρας, έλαβαν ο καθένας ένα δηνάριο.* 10 Και όταν ήρθαν οι πρώτοι, υπέθεσαν ότι θα λάβαιναν περισσότερα, αλλά και αυτοί αμείφθηκαν με ένα δηνάριο.* 11 Μόλις το έλαβαν, άρχισαν να παραπονιούνται στον κύριο του σπιτιού, 12 λέγοντας: “Αυτοί οι τελευταίοι εργάστηκαν μία ώρα, και όμως τους εξίσωσες με εμάς που μοχθήσαμε όλη την ημέρα μέσα στο λιοπύρι!” 13 Αλλά εκείνος απάντησε σε έναν από αυτούς: “Άνθρωπε, δεν σε έχω αδικήσει. Δεν συμφώνησες μαζί μου για ένα δηνάριο;*+ 14 Πάρε αυτό που σου ανήκει και πήγαινε. Εγώ θέλω να δώσω σε αυτόν τον τελευταίο ό,τι και σε εσένα. 15 Δεν έχω το δικαίωμα να κάνω ό,τι θέλω με τα δικά μου πράγματα; Ή είναι το μάτι σου φθονερό* επειδή εγώ είμαι αγαθός;”*+ 16 Με αυτόν τον τρόπο, οι τελευταίοι θα είναι πρώτοι και οι πρώτοι τελευταίοι».+
17 Καθώς ο Ιησούς ανέβαινε στην Ιερουσαλήμ, πήρε τους 12 μαθητές ιδιαιτέρως και καθ’ οδόν τους είπε:+ 18 «Όπως βλέπετε, ανεβαίνουμε στην Ιερουσαλήμ, και ο Γιος του ανθρώπου θα παραδοθεί στους πρωθιερείς και στους γραμματείς. Αυτοί θα τον καταδικάσουν σε θάνατο+ 19 και θα τον παραδώσουν σε εθνικούς για να τον περιπαίξουν και να τον μαστιγώσουν και να τον κρεμάσουν στο ξύλο·+ και την τρίτη ημέρα θα αναστηθεί».+
20 Τότε τον πλησίασε η μητέρα των γιων του Ζεβεδαίου+ μαζί με τους γιους της και τον προσκύνησε θέλοντας να του ζητήσει κάτι.+ 21 Αυτός της είπε: «Τι θέλεις;» Εκείνη απάντησε: «Πες να καθίσουν αυτοί οι δύο γιοι μου ένας στα δεξιά σου και ένας στα αριστερά σου στη Βασιλεία σου».+ 22 Ο Ιησούς αποκρίθηκε: «Δεν ξέρετε τι ζητάτε. Μπορείτε να πιείτε το ποτήρι που πρόκειται να πιω εγώ;»+ Εκείνοι του είπαν: «Μπορούμε». 23 Αυτός τους είπε: «Το ποτήρι μου βέβαια θα το πιείτε,+ αλλά οι θέσεις στα δεξιά και στα αριστερά μου δεν είναι στη δική μου δικαιοδοσία, αλλά είναι για όποιους τις έχει ετοιμάσει ο Πατέρας μου».+
24 Όταν το άκουσαν αυτό οι άλλοι 10, αγανάκτησαν με τα δύο αδέλφια.+ 25 Αλλά ο Ιησούς τούς κάλεσε κοντά του και είπε: «Ξέρετε ότι οι άρχοντες των εθνών τα καταδυναστεύουν και οι μεγάλοι τα κατεξουσιάζουν.+ 26 Δεν πρέπει να συμβαίνει αυτό μεταξύ σας·+ αλλά όποιος θέλει να γίνει μεγάλος μεταξύ σας πρέπει να είναι υπηρέτης σας,+ 27 και όποιος θέλει να είναι πρώτος μεταξύ σας πρέπει να είναι δούλος σας.+ 28 Ακριβώς όπως ο Γιος του ανθρώπου ήρθε, όχι για να τον υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσει+ και να δώσει τη ζωή* του ως λύτρο σε αντάλλαγμα για πολλούς».+
29 Καθώς έβγαιναν από την Ιεριχώ, τον ακολούθησε μεγάλο πλήθος. 30 Τότε δύο τυφλοί που κάθονταν δίπλα στον δρόμο άκουσαν ότι περνούσε ο Ιησούς και φώναξαν: «Κύριε, ελέησέ μας, Γιε του Δαβίδ!»+ 31 Αλλά το πλήθος τούς επέπληξε, λέγοντάς τους να σωπάσουν· αυτοί όμως φώναζαν όλο και πιο δυνατά: «Κύριε, ελέησέ μας, Γιε του Δαβίδ!» 32 Ο Ιησούς λοιπόν στάθηκε, τους κάλεσε και είπε: «Τι θέλετε να κάνω για εσάς;» 33 Αυτοί του είπαν: «Κύριε, να ανοιχτούν τα μάτια μας». 34 Νιώθοντας ευσπλαχνία, ο Ιησούς άγγιξε τα μάτια τους+ και αυτοί ξαναβρήκαν αμέσως την όρασή τους και τον ακολούθησαν.
21 Όταν πλησίασαν στην Ιερουσαλήμ και έφτασαν στη Βηθφαγή, στο Όρος των Ελαιών, ο Ιησούς έστειλε δύο μαθητές,+ 2 λέγοντάς τους: «Πηγαίνετε στο χωριό που βλέπετε και θα βρείτε αμέσως ένα θηλυκό γαϊδούρι δεμένο και μαζί του ένα πουλάρι. Λύστε τα και φέρτε τα σε εμένα. 3 Αν κανείς σας πει τίποτα, πείτε του: “Τα χρειάζεται ο Κύριος”. Τότε θα τα στείλει αμέσως».
4 Ουσιαστικά αυτό έγινε για να εκπληρωθεί εκείνο που είχε ειπωθεί μέσω του προφήτη: 5 «Πείτε στην κόρη της Σιών: “Δες! Ο βασιλιάς σου έρχεται σε εσένα+ πράος+ και ανεβασμένος σε γαϊδούρι, ναι, σε πουλάρι, σε γέννημα υποζυγίου”».+
6 Οι μαθητές λοιπόν πήγαν και έκαναν ό,τι τους πρόσταξε ο Ιησούς.+ 7 Έφεραν το γαϊδούρι και το πουλάρι του και έβαλαν πάνω σε αυτά τα εξωτερικά τους ρούχα, και αυτός κάθισε πάνω τους.+ 8 Οι περισσότεροι από το πλήθος έστρωσαν τα εξωτερικά τους ρούχα στον δρόμο,+ ενώ άλλοι έκοβαν κλαδιά από τα δέντρα και τα έστρωναν στον δρόμο. 9 Επιπλέον, τα πλήθη που πήγαιναν μπροστά από αυτόν και εκείνα που τον ακολουθούσαν φώναζαν: «Σώσε, σε ικετεύουμε, τον Γιο του Δαβίδ!+ Ευλογημένος αυτός που έρχεται στο όνομα του Ιεχωβά!*+ Σώσε τον, σε ικετεύουμε, εσύ που κατοικείς στα ύψη!»+
10 Και όταν μπήκε στην Ιερουσαλήμ, αναστατώθηκε όλη η πόλη, και ρωτούσαν: «Ποιος είναι αυτός;» 11 Τα πλήθη απαντούσαν: «Αυτός είναι ο προφήτης Ιησούς,+ από τη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας!»
12 Ο Ιησούς μπήκε στον ναό και έδιωξε όλους όσους πουλούσαν και αγόραζαν εκεί και αναποδογύρισε τα τραπέζια των αργυραμοιβών* και τους πάγκους εκείνων που πουλούσαν περιστέρια.+ 13 Και τους είπε: «Είναι γραμμένο: “Ο οίκος μου θα αποκαλείται οίκος προσευχής”,+ αλλά εσείς τον κάνετε σπηλιά ληστών».+ 14 Επίσης, τυφλοί και κουτσοί τον πλησίασαν στον ναό και τους θεράπευσε.
15 Όταν είδαν οι πρωθιερείς και οι γραμματείς τα θαυμαστά πράγματα που έκανε, καθώς και τα αγόρια που φώναζαν στον ναό: «Σώσε, σε ικετεύουμε, τον Γιο του Δαβίδ!»+ αγανάκτησαν+ 16 και του είπαν: «Ακούς τι λένε αυτά;» Ο Ιησούς τούς είπε: «Ναι. Ποτέ δεν διαβάσατε ότι “από το στόμα παιδιών και βρεφών έκανες να βγει αίνος”;»+ 17 Και αφήνοντάς τους, βγήκε από την πόλη και πήγε στη Βηθανία, όπου και διανυκτέρευσε.+
18 Ενώ επέστρεφε στην πόλη νωρίς το πρωί, πείνασε.+ 19 Και είδε μια συκιά δίπλα στον δρόμο και πήγε κοντά, αλλά δεν βρήκε τίποτα πάνω σε αυτήν παρά μόνο φύλλα+ και της είπε: «Ποτέ να μην ξαναβγεί καρπός από εσένα».+ Και αμέσως η συκιά ξεράθηκε. 20 Όταν το είδαν αυτό οι μαθητές, έμειναν έκπληκτοι και είπαν: «Πώς έγινε και ξεράθηκε αμέσως η συκιά;»+ 21 Απαντώντας ο Ιησούς τούς είπε: «Αληθινά σας λέω: Αν έχετε πίστη και δεν αμφιβάλλετε, όχι μόνο θα κάνετε ό,τι έκανα εγώ στη συκιά, αλλά ακόμη και αν πείτε σε αυτό το βουνό: “Σήκω και πέσε στη θάλασσα”, θα γίνει.+ 22 Και όλα όσα ζητάτε στην προσευχή, αν έχετε πίστη, θα τα λάβετε».+
23 Αφού μπήκε στον ναό, οι πρωθιερείς και οι πρεσβύτεροι του λαού τον πλησίασαν ενώ δίδασκε και είπαν: «Με ποια εξουσία κάνεις αυτά τα πράγματα; Και ποιος σου έδωσε αυτή την εξουσία;»+ 24 Ο Ιησούς αποκρίθηκε: «Θα σας ρωτήσω και εγώ κάτι. Αν μου πείτε, τότε θα σας πω και εγώ με ποια εξουσία κάνω αυτά τα πράγματα: 25 Το βάφτισμα του Ιωάννη από πού προερχόταν; Από τον ουρανό ή από ανθρώπους;» Αλλά αυτοί άρχισαν να λένε μεταξύ τους: «Αν πούμε: “Από τον ουρανό”, θα μας πει: “Τότε γιατί δεν τον πιστέψατε;”+ 26 Αν πάλι πούμε: “Από ανθρώπους”, φοβόμαστε την αντίδραση του πλήθους, γιατί όλοι θεωρούν τον Ιωάννη προφήτη». 27 Απάντησαν λοιπόν στον Ιησού: «Δεν ξέρουμε». Και αυτός τους είπε: «Ούτε εγώ σας λέω με ποια εξουσία κάνω αυτά τα πράγματα.
28 »Τι νομίζετε; Κάποιος είχε δύο παιδιά. Πήγε στον πρώτο και είπε: “Παιδί μου, πήγαινε να εργαστείς σήμερα στο αμπέλι”. 29 Αυτός απάντησε: “Δεν θα πάω”, αλλά ύστερα το μετάνιωσε και πήγε. 30 Πήγε και στον δεύτερο και είπε το ίδιο. Αυτός αποκρίθηκε: “Θα πάω, κύριε”, αλλά δεν πήγε. 31 Ποιος από τους δύο έκανε το θέλημα του πατέρα του;» Εκείνοι είπαν: «Ο πρώτος». Ο Ιησούς τούς είπε: «Αληθινά σας λέω ότι οι εισπράκτορες φόρων και οι πόρνες προπορεύονται από εσάς στον δρόμο για τη Βασιλεία του Θεού. 32 Διότι ο Ιωάννης ήρθε σε εσάς σε οδό δικαιοσύνης, αλλά δεν τον πιστέψατε. Ωστόσο, οι εισπράκτορες φόρων και οι πόρνες τον πίστεψαν,+ αλλά εσείς, ακόμη και όταν το είδατε αυτό, δεν μετανιώσατε εκ των υστέρων ώστε να τον πιστέψετε.
33 »Ακούστε μια άλλη παραβολή: Ήταν ένας άνθρωπος, κάποιος κτηματίας, ο οποίος φύτεψε ένα αμπέλι+ και το περιέφραξε και έσκαψε μέσα σε αυτό πατητήρι και έχτισε πύργο·+ έπειτα το νοίκιασε σε καλλιεργητές και ταξίδεψε σε ξένη χώρα.+ 34 Όταν έφτασε η εποχή των καρπών, έστειλε τους δούλους του στους καλλιεργητές για να πάρει τους καρπούς του. 35 Ωστόσο, οι καλλιεργητές πήραν τους δούλους του, και έναν τον έδειραν, άλλον τον σκότωσαν, άλλον τον λιθοβόλησαν.+ 36 Ξαναέστειλε άλλους δούλους, περισσότερους από τους πρώτους, αλλά έκαναν τα ίδια και σε αυτούς.+ 37 Τελικά τους έστειλε τον γιο του, λέγοντας: “Θα σεβαστούν τον γιο μου”. 38 Μόλις είδαν τον γιο, οι καλλιεργητές είπαν μεταξύ τους: “Αυτός είναι ο κληρονόμος.+ Ελάτε, ας τον σκοτώσουμε και ας πάρουμε την κληρονομιά του!” 39 Τον έπιασαν λοιπόν και τον πέταξαν έξω από το αμπέλι και τον σκότωσαν.+ 40 Συνεπώς, όταν έρθει ο ιδιοκτήτης του αμπελιού, τι θα κάνει σε εκείνους τους καλλιεργητές;» 41 Αυτοί του είπαν: «Επειδή είναι κακοί, θα φέρει πάνω τους τρομερή* καταστροφή και θα νοικιάσει το αμπέλι σε άλλους καλλιεργητές, οι οποίοι θα του δώσουν τους καρπούς όταν έρθει ο καιρός τους».
42 Ο Ιησούς τούς είπε: «Δεν διαβάσατε ποτέ στις Γραφές ότι “η πέτρα την οποία απέρριψαν οι οικοδόμοι, αυτή έχει γίνει η κορυφαία ακρογωνιαία πέτρα·*+ έχει έρθει από τον Ιεχωβά* και είναι θαυμαστή στα μάτια μας”;+ 43 Γι’ αυτό σας λέω: Η Βασιλεία του Θεού θα αφαιρεθεί από εσάς και θα δοθεί σε έθνος που παράγει τους καρπούς της. 44 Επίσης, εκείνος που θα πέσει πάνω σε αυτή την πέτρα θα συντριφτεί.+ Και σε όποιον πέσει η πέτρα, θα τον συνθλίψει».+
45 Όταν άκουσαν οι πρωθιερείς και οι Φαρισαίοι τις παραβολές του, κατάλαβαν ότι μιλούσε για αυτούς.+ 46 Και παρότι ήθελαν να τον πιάσουν,* φοβήθηκαν τα πλήθη, επειδή αυτά τον θεωρούσαν προφήτη.+
22 Πάλι τους μίλησε ο Ιησούς με παραβολές, λέγοντας: 2 «Η Βασιλεία των ουρανών μπορεί να παρομοιαστεί με έναν βασιλιά που έκανε γαμήλιο συμπόσιο+ για τον γιο του. 3 Και έστειλε τους δούλους του να φωνάξουν τους καλεσμένους στο συμπόσιο, αλλά αυτοί δεν ήθελαν να έρθουν.+ 4 Ξαναέστειλε άλλους δούλους, λέγοντας: “Πείτε στους καλεσμένους: «Ορίστε! Έχω ετοιμάσει το γεύμα μου, έχω σφάξει τους ταύρους και τα θρεφτάρια μου, και τα πάντα είναι έτοιμα. Ελάτε στο γαμήλιο συμπόσιο»”. 5 Αλλά αυτοί έφυγαν αδιάφοροι, ένας για τον αγρό του, άλλος για να κάνει εμπόριο,+ 6 ενώ οι υπόλοιποι άρπαξαν τους δούλους του, τους φέρθηκαν βάναυσα και τους σκότωσαν.
7 »Ο βασιλιάς οργίστηκε και έστειλε τα στρατεύματά του και θανάτωσε εκείνους τους φονιάδες και έκαψε την πόλη τους.+ 8 Έπειτα είπε στους δούλους του: “Το γαμήλιο συμπόσιο είναι έτοιμο, αλλά οι καλεσμένοι δεν ήταν άξιοι.+ 9 Γι’ αυτό, πηγαίνετε στους δρόμους που οδηγούν έξω από την πόλη και προσκαλέστε στο συμπόσιο όποιον βρείτε”.+ 10 Βγήκαν λοιπόν εκείνοι οι δούλοι στους δρόμους και μάζεψαν όλους όσους βρήκαν, και κακούς και καλούς· και η αίθουσα για τις γαμήλιες τελετές γέμισε με εκείνους που δειπνούσαν.*
11 »Όταν ο βασιλιάς μπήκε να επιθεωρήσει τους φιλοξενουμένους, είδε εκεί κάποιον άνθρωπο που δεν φορούσε ενδυμασία γάμου. 12 Του είπε λοιπόν: “Άνθρωπε, πώς μπήκες εδώ χωρίς ενδυμασία γάμου;” Εκείνος έμεινε άφωνος. 13 Τότε ο βασιλιάς είπε στους υπηρέτες του: “Δέστε τον χειροπόδαρα και πετάξτε τον έξω στο σκοτάδι. Εκεί θα κλαίει και θα τρίζει τα δόντια του”.
14 »Διότι πολλοί είναι οι καλεσμένοι αλλά λίγοι οι εκλεγμένοι».
15 Τότε οι Φαρισαίοι έφυγαν και συνωμότησαν για να τον παγιδέψουν με τα ίδια του τα λόγια.+ 16 Έστειλαν λοιπόν σε αυτόν τους μαθητές τους, μαζί με οπαδούς της παράταξης του Ηρώδη,+ λέγοντας: «Δάσκαλε, ξέρουμε ότι είσαι φιλαλήθης και διδάσκεις την οδό του Θεού με αλήθεια και δεν επιδιώκεις την εύνοια κανενός, επειδή δεν κοιτάζεις την εξωτερική εμφάνιση των ανθρώπων. 17 Πες μας, λοιπόν, τι νομίζεις: Είναι νόμιμο* να πληρώνει κανείς κεφαλικό φόρο στον Καίσαρα ή όχι;» 18 Αλλά ο Ιησούς, γνωρίζοντας την πονηρία τους, είπε: «Γιατί με υποβάλλετε σε δοκιμή, υποκριτές; 19 Δείξτε μου το νόμισμα του φόρου». Εκείνοι του έφεραν ένα δηνάριο.* 20 Και τους είπε: «Τίνος εικόνα και επιγραφή είναι αυτή;» 21 Εκείνοι απάντησαν: «Του Καίσαρα». Τότε τους είπε: «Αποδώστε λοιπόν αυτά που είναι του Καίσαρα στον Καίσαρα, αλλά αυτά που είναι του Θεού στον Θεό».+ 22 Όταν το άκουσαν αυτό, έμειναν κατάπληκτοι, και τον άφησαν και έφυγαν.
23 Εκείνη την ημέρα ήρθαν οι Σαδδουκαίοι, οι οποίοι λένε ότι δεν υπάρχει ανάσταση,+ και τον ρώτησαν:+ 24 «Δάσκαλε, ο Μωυσής είπε: “Αν κάποιος πεθάνει χωρίς να έχει παιδιά, ο αδελφός του πρέπει να παντρευτεί τη σύζυγό του και να φέρει σε ύπαρξη απόγονο για τον αδελφό του”.+ 25 Ήταν λοιπόν μαζί μας εφτά αδέλφια. Ο πρώτος παντρεύτηκε και πέθανε και, επειδή δεν είχε απόγονο, άφησε τη σύζυγό του για τον αδελφό του. 26 Το ίδιο συνέβη με τον δεύτερο και τον τρίτο, έως και τον έβδομο. 27 Τελευταία από όλους πέθανε η γυναίκα. 28 Στην ανάσταση, λοιπόν, ποιος από τους εφτά θα την έχει σύζυγο; Διότι όλοι την είχαν παντρευτεί».
29 Απαντώντας ο Ιησούς τούς είπε: «Κάνετε λάθος, επειδή δεν γνωρίζετε ούτε τις Γραφές ούτε τη δύναμη του Θεού·+ 30 διότι στην ανάσταση ούτε οι άντρες παντρεύονται ούτε οι γυναίκες δίνονται σε γάμο, αλλά είναι όπως οι άγγελοι στον ουρανό.+ 31 Όσον αφορά την ανάσταση των νεκρών, δεν διαβάσατε αυτό που σας ειπώθηκε από τον Θεό: 32 “Εγώ είμαι ο Θεός του Αβραάμ και ο Θεός του Ισαάκ και ο Θεός του Ιακώβ”;+ Αυτός δεν είναι Θεός των νεκρών, αλλά των ζωντανών».+ 33 Όταν τα πλήθη το άκουσαν αυτό, έμειναν έκπληκτα με τη διδασκαλία του.+
34 Αφού άκουσαν οι Φαρισαίοι ότι είχε αποστομώσει τους Σαδδουκαίους, συγκεντρώθηκαν όλοι μαζί. 35 Και ένας από αυτούς, ειδήμονας στον Νόμο, ρώτησε για να τον δοκιμάσει: 36 «Δάσκαλε, ποια είναι η μεγαλύτερη εντολή στον Νόμο;»+ 37 Αυτός του είπε: «“Πρέπει να αγαπάς τον Ιεχωβά* τον Θεό σου με όλη σου την καρδιά και με όλη σου την ψυχή* και με όλη σου τη διάνοια”.+ 38 Αυτή είναι η μεγαλύτερη και πρώτη εντολή. 39 Η δεύτερη, όμοια με αυτήν, είναι η εξής: “Πρέπει να αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου”.+ 40 Σε αυτές τις δύο εντολές κρέμεται όλος ο Νόμος και οι Προφήτες».+
41 Ενώ λοιπόν οι Φαρισαίοι ήταν συγκεντρωμένοι, ο Ιησούς τούς ρώτησε:+ 42 «Τι νομίζετε για τον Χριστό; Τίνος γιος είναι;» Αυτοί του είπαν: «Του Δαβίδ».+ 43 Εκείνος τους ρώτησε: «Πώς γίνεται λοιπόν να τον αποκαλεί ο Δαβίδ υπό θεϊκή έμπνευση+ Κύριο, λέγοντας: 44 “Ο Ιεχωβά* είπε στον Κύριό μου: «Κάθισε στα δεξιά μου ώσπου να βάλω τους εχθρούς σου κάτω από τα πόδια σου»”;+ 45 Αν λοιπόν ο Δαβίδ τον αποκαλεί Κύριο, πώς είναι αυτός γιος του;»+ 46 Και κανείς δεν μπορούσε να του απαντήσει λέξη, και από εκείνη την ημέρα κανείς δεν τόλμησε πια να του θέσει ερωτήματα.
23 Τότε ο Ιησούς μίλησε στα πλήθη και στους μαθητές του, λέγοντας: 2 «Οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι έχουν καθίσει στη θέση του Μωυσή. 3 Όλα όσα σας λένε, λοιπόν, να τα κάνετε και να τα τηρείτε, αλλά να μην ενεργείτε σύμφωνα με τις πράξεις τους, γιατί λένε αλλά δεν εφαρμόζουν όσα λένε.+ 4 Δένουν βαριά φορτία και τα βάζουν στους ώμους των ανθρώπων,+ αλλά οι ίδιοι δεν είναι διατεθειμένοι να τα κουνήσουν ούτε με το δάχτυλό τους.+ 5 Όλα τα έργα τους τα κάνουν για να τους βλέπουν οι άνθρωποι,+ διότι πλαταίνουν τις θήκες με τις περικοπές των Γραφών που φορούν ως φυλαχτά*+ και μακραίνουν τα κρόσσια των ρούχων τους.+ 6 Τους αρέσει η πιο εξέχουσα θέση στα δείπνα και τα μπροστινά καθίσματα* στις συναγωγές+ 7 και οι χαιρετισμοί στις αγορές και το να τους αποκαλούν οι άνθρωποι Ραββί.* 8 Εσείς όμως μην αποκληθείτε Ραββί, γιατί ένας είναι ο Δάσκαλός σας,+ ενώ όλοι εσείς είστε αδελφοί. 9 Επιπλέον, μην αποκαλέσετε κανέναν πατέρα σας πάνω στη γη, γιατί ένας είναι ο Πατέρας σας,+ ο Ουράνιος. 10 Ούτε να αποκληθείτε ηγέτες, γιατί Ηγέτης σας είναι ένας, ο Χριστός. 11 Αλλά ο μεγαλύτερος ανάμεσά σας πρέπει να είναι υπηρέτης σας.+ 12 Όποιος εξυψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί+ και όποιος ταπεινώνει τον εαυτό του θα εξυψωθεί.+
13 »Αλίμονο σε εσάς, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές, επειδή κλείνετε στους ανθρώπους την είσοδο για τη Βασιλεία των ουρανών. Διότι ούτε εσείς μπαίνετε ούτε επιτρέπετε να μπουν εκείνοι που πηγαίνουν να μπουν.+ 14* ——
15 »Αλίμονο σε εσάς, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές,+ επειδή ταξιδεύετε σε θάλασσα και στεριά για να κάνετε κάποιον προσήλυτο, και όταν αυτός γίνει, τον κάνετε υποψήφιο για τη Γέεννα* δύο φορές περισσότερο από εσάς.
16 »Αλίμονο σε εσάς, τυφλοί οδηγοί,+ οι οποίοι λέτε: “Αν ορκιστεί κανείς στον ναό, αυτό δεν είναι κάτι σπουδαίο· αλλά αν ορκιστεί στο χρυσάφι του ναού, έχει αναλάβει υποχρέωση”.+ 17 Ανόητοι και τυφλοί! Τι είναι μεγαλύτερο: το χρυσάφι ή ο ναός ο οποίος έχει αγιάσει το χρυσάφι; 18 Επίσης: “Αν ορκιστεί κανείς στο θυσιαστήριο, αυτό δεν είναι κάτι σπουδαίο· αλλά αν ορκιστεί στο δώρο που είναι πάνω σε αυτό, έχει αναλάβει υποχρέωση”. 19 Τυφλοί! Τι είναι μεγαλύτερο: το δώρο ή το θυσιαστήριο το οποίο αγιάζει το δώρο; 20 Άρα λοιπόν, όποιος ορκίζεται στο θυσιαστήριο ορκίζεται σε αυτό και σε όλα όσα είναι πάνω του· 21 και όποιος ορκίζεται στον ναό ορκίζεται σε αυτόν και σε Εκείνον που κατοικεί σε αυτόν·+ 22 και όποιος ορκίζεται στον ουρανό ορκίζεται στον θρόνο του Θεού και σε Εκείνον που κάθεται πάνω του.
23 »Αλίμονο σε εσάς, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές, επειδή δίνετε το δέκατο από τον δυόσμο και τον άνηθο και το κύμινο,+ αλλά έχετε αδιαφορήσει για τα πιο βαρυσήμαντα ζητήματα του Νόμου, δηλαδή τη δικαιοσύνη+ και το έλεος+ και την πιστότητα. Αυτά βέβαια έπρεπε να τα κάνετε, χωρίς όμως να αδιαφορείτε για τα άλλα.+ 24 Τυφλοί οδηγοί,+ που στραγγίζετε από το ποτό σας* το κουνούπι+ αλλά καταπίνετε την καμήλα!+
25 »Αλίμονο σε εσάς, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές, επειδή καθαρίζετε το εξωτερικό του ποτηριού και του πιάτου,+ αλλά εσωτερικά αυτά είναι γεμάτα απληστία*+ και έλλειψη εγκράτειας.+ 26 Τυφλέ Φαρισαίε, καθάρισε πρώτα το εσωτερικό του ποτηριού και του πιάτου, για να γίνει και το εξωτερικό του καθαρό.
27 »Αλίμονο σε εσάς, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές,+ επειδή μοιάζετε με ασβεστωμένους τάφους,+ οι οποίοι εξωτερικά φαίνονται όμορφοι, αλλά εσωτερικά είναι γεμάτοι κόκαλα νεκρών και κάθε είδους ακαθαρσία. 28 Έτσι και εσείς, εξωτερικά φαίνεστε δίκαιοι στους ανθρώπους, αλλά εσωτερικά είστε γεμάτοι υποκρισία και ανομία.+
29 »Αλίμονο σε εσάς, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές,+ επειδή χτίζετε τους τάφους των προφητών και διακοσμείτε τα μνήματα των δικαίων+ 30 και λέτε: “Αν εμείς ζούσαμε στις ημέρες των προπατόρων μας, δεν θα γινόμασταν συνεργοί τους χύνοντας το αίμα των προφητών”. 31 Άρα, δίνετε μαρτυρία εναντίον του εαυτού σας ότι είστε γιοι εκείνων που δολοφόνησαν τους προφήτες.+ 32 Ολοκληρώστε λοιπόν ό,τι άρχισαν οι προπάτορές σας.*
33 »Φίδια, παιδιά οχιάς,+ πώς θα ξεφύγετε από την κρίση της Γέεννας;*+ 34 Γι’ αυτόν τον λόγο, στέλνω σε εσάς προφήτες+ και σοφούς και δημόσιους δασκάλους.+ Μερικούς θα τους σκοτώσετε+ και θα τους κρεμάσετε στο ξύλο και μερικούς θα τους μαστιγώσετε+ στις συναγωγές σας και θα τους επιφέρετε διωγμό+ από πόλη σε πόλη, 35 ώστε να έρθει πάνω σας όλο το δίκαιο αίμα που χύθηκε στη γη, από το αίμα του δίκαιου Άβελ+ ως το αίμα του Ζαχαρία, του γιου του Βαραχία, τον οποίο δολοφονήσατε ανάμεσα στο αγιαστήριο και στο θυσιαστήριο.+ 36 Αληθινά σας λέω: Όλα αυτά θα έρθουν πάνω σε αυτή τη γενιά.
37 »Ιερουσαλήμ, Ιερουσαλήμ, αυτή που σκοτώνει τους προφήτες και λιθοβολεί τους απεσταλμένους σε αυτήν+—πόσες φορές θέλησα να συγκεντρώσω τα παιδιά σου, όπως συγκεντρώνει η κότα τα κλωσόπουλά της κάτω από τις φτερούγες της! Αλλά εσείς δεν το θελήσατε.+ 38 Δείτε! Ο οίκος σας εγκαταλείπεται σε εσάς.*+ 39 Διότι σας λέω: Δεν πρόκειται να με δείτε στο εξής μέχρι να πείτε: “Ευλογημένος αυτός που έρχεται στο όνομα του Ιεχωβά!”»*+
24 Καθώς λοιπόν ο Ιησούς έφευγε από τον ναό, πλησίασαν οι μαθητές του για να του δείξουν τα οικοδομήματα του ναού. 2 Αυτός αποκρίθηκε: «Τα βλέπετε όλα αυτά; Αληθινά σας λέω: Δεν πρόκειται να αφεθεί εδώ πέτρα πάνω σε πέτρα που να μην γκρεμιστεί».+
3 Ενώ καθόταν στο Όρος των Ελαιών, οι μαθητές τον πλησίασαν ιδιαιτέρως, λέγοντας: «Πες μας, πότε θα γίνουν αυτά, και ποιο θα είναι το σημείο της παρουσίας* σου+ και της τελικής περιόδου του συστήματος πραγμάτων;»*+
4 Ο Ιησούς τούς απάντησε: «Προσέχετε μη σας παροδηγήσει κανείς,+ 5 διότι πολλοί θα έρθουν χρησιμοποιώντας το όνομά μου και θα λένε: “Εγώ είμαι ο Χριστός”, και θα παροδηγήσουν πολλούς.+ 6 Θα ακούσετε πολέμους και ειδήσεις για πολέμους. Κοιτάξτε να μην πανικοβληθείτε, διότι αυτά πρέπει να γίνουν, αλλά δεν είναι ακόμη το τέλος.+
7 »Διότι θα επιτεθεί έθνος σε έθνος και βασίλειο σε βασίλειο+ και θα υπάρξουν πείνες+ και σεισμοί στον έναν τόπο μετά τον άλλον.+ 8 Όλα αυτά είναι αρχή βασανιστικών πόνων.
9 »Τότε θα σας παραδώσουν σε θλίψη+ και θα σας σκοτώσουν,+ και όλα τα έθνη θα σας μισούν εξαιτίας του ονόματός μου.+ 10 Τότε, επίσης, θα σκανδαλιστούν πολλοί και θα προδώσουν ο ένας τον άλλον και θα μισήσουν ο ένας τον άλλον. 11 Θα εγερθούν πολλοί ψευδοπροφήτες και θα παροδηγήσουν πολλούς·+ 12 και επειδή θα αυξηθεί η ανομία, η αγάπη των περισσοτέρων θα ψυχρανθεί. 13 Αλλά εκείνος που θα έχει υπομείνει* ως το τέλος θα σωθεί.+ 14 Και αυτά τα καλά νέα της Βασιλείας θα κηρυχτούν σε όλη την κατοικημένη γη* για μαρτυρία σε όλα τα έθνη,+ και τότε θα έρθει το τέλος.
15 »Όταν λοιπόν δείτε το αηδιαστικό πράγμα που προκαλεί ερήμωση, για το οποίο μίλησε ο Δανιήλ ο προφήτης, να στέκεται σε άγιο τόπο+ (ο αναγνώστης ας ασκεί διάκριση), 16 τότε όσοι είναι στην Ιουδαία ας αρχίσουν να φεύγουν στα βουνά.+ 17 Αυτός που είναι στην ταράτσα ας μην κατεβεί να πάρει πράγματα από το σπίτι του 18 και αυτός που είναι στον αγρό ας μην επιστρέψει για να πάρει το εξωτερικό του ρούχο. 19 Αλίμονο στις έγκυες και σε αυτές που θηλάζουν εκείνες τις ημέρες! 20 Να προσεύχεστε να μη γίνει η φυγή σας χειμώνα ούτε ημέρα Σαββάτου· 21 διότι τότε θα γίνει μεγάλη θλίψη,+ τέτοια που δεν έχει συμβεί από την αρχή του κόσμου μέχρι τώρα ούτε πρόκειται να ξανασυμβεί.+ 22 Μάλιστα, αν δεν συντομεύονταν εκείνες οι ημέρες, δεν θα σωζόταν καμιά σάρκα· αλλά για χάρη των εκλεγμένων θα συντομευτούν+ εκείνες οι ημέρες.
23 »Τότε αν κάποιος σας πει: “Δείτε! Εδώ είναι ο Χριστός”+ ή “Εκεί!” μην το πιστέψετε.+ 24 Διότι θα εμφανιστούν ψευδόχριστοι και ψευδοπροφήτες+ και θα εκτελούν μεγάλα σημεία και θαυμαστά πράγματα για να παροδηγήσουν,+ αν είναι δυνατόν, ακόμη και τους εκλεγμένους. 25 Να θυμάστε! Σας έχω προειδοποιήσει. 26 Γι’ αυτό, αν σας πουν: “Δείτε! Είναι στην έρημο”, μην πάτε· “Δείτε! Είναι στα εσωτερικά δωμάτια”, μην το πιστέψετε.+ 27 Διότι όπως η αστραπή βγαίνει από την ανατολή και λάμπει ως τη δύση, έτσι θα είναι και η παρουσία* του Γιου του ανθρώπου.+ 28 Όπου είναι το πτώμα, εκεί θα μαζευτούν οι αετοί.+
29 »Αμέσως μετά τη θλίψη εκείνων των ημερών, ο ήλιος θα σκοτεινιάσει+ και η σελήνη δεν θα δώσει το φως της και τα άστρα θα πέσουν από τον ουρανό και οι δυνάμεις των ουρανών θα κλονιστούν.+ 30 Τότε θα εμφανιστεί στον ουρανό το σημείο του Γιου του ανθρώπου, και όλες οι φυλές της γης θα χτυπούν το στήθος τους από λύπη+ και θα δουν τον Γιο του ανθρώπου+ να έρχεται πάνω στα σύννεφα του ουρανού με δύναμη και μεγάλη δόξα.+ 31 Και θα στείλει τους αγγέλους του με μεγάλο σάλπισμα, και αυτοί θα συγκεντρώσουν τους εκλεγμένους του από τους τέσσερις ανέμους, από τη μία άκρη των ουρανών ως την άλλη.+
32 »Μάθετε τώρα από τη συκιά την εξής παραβολή: Μόλις το νέο κλαδί της γίνει τρυφερό και βγάλει φύλλα, ξέρετε ότι πλησιάζει το καλοκαίρι.+ 33 Παρόμοια και εσείς, όταν τα δείτε όλα αυτά, να ξέρετε ότι εκείνος πλησιάζει, είναι στην πόρτα.+ 34 Αληθινά σας λέω ότι αυτή η γενιά δεν πρόκειται να παρέλθει μέχρι να γίνουν όλα αυτά. 35 Ο ουρανός και η γη θα παρέλθουν, αλλά τα λόγια μου δεν πρόκειται να παρέλθουν.+
36 »Σχετικά με εκείνη την ημέρα και την ώρα κανείς δεν γνωρίζει,+ ούτε οι άγγελοι των ουρανών ούτε ο Γιος, παρά μόνο ο Πατέρας.+ 37 Διότι όπως ήταν οι ημέρες του Νώε,+ έτσι θα είναι και η παρουσία* του Γιου του ανθρώπου.+ 38 Όπως ήταν οι άνθρωποι εκείνες τις ημέρες πριν από τον Κατακλυσμό, που έτρωγαν και έπιναν, και οι άντρες παντρεύονταν και οι γυναίκες δίνονταν σε γάμο, μέχρι την ημέρα που ο Νώε μπήκε στην κιβωτό,+ 39 και δεν έδωσαν προσοχή μέχρι που ήρθε ο Κατακλυσμός και τους σάρωσε όλους,+ έτσι θα γίνει και στην παρουσία του Γιου του ανθρώπου. 40 Τότε δύο θα είναι στον αγρό· ο ένας θα παρθεί και ο άλλος θα εγκαταλειφθεί. 41 Δύο γυναίκες θα αλέθουν στον χειρόμυλο· η μία θα παρθεί και η άλλη θα εγκαταλειφθεί.+ 42 Επομένως, να είστε σε εγρήγορση, επειδή δεν γνωρίζετε ποια ημέρα έρχεται ο Κύριός σας.+
43 »Αλλά να ξέρετε το εξής: Αν ο οικοδεσπότης γνώριζε σε ποια περίοδο της νύχτας* θα ερχόταν ο κλέφτης,+ θα έμενε άγρυπνος και δεν θα άφηνε να γίνει διάρρηξη στο σπίτι του.+ 44 Γι’ αυτό, να αποδειχτείτε και εσείς έτοιμοι,+ επειδή ο Γιος του ανθρώπου έρχεται κάποια ώρα που δεν τη θεωρείτε πιθανή.
45 »Ποιος άραγε είναι ο πιστός και φρόνιμος* δούλος, τον οποίο ο κύριός του διόρισε υπεύθυνο στο υπηρετικό του προσωπικό για να τους δίνει την τροφή τους στον κατάλληλο καιρό;+ 46 Ευτυχισμένος είναι εκείνος ο δούλος αν ο κύριός του, όταν έρθει, τον βρει να ενεργεί έτσι!+ 47 Αληθινά σας λέω: Θα τον διορίσει υπεύθυνο σε όλα τα υπάρχοντά του.
48 »Αλλά αν ποτέ εκείνος ο κακός δούλος πει μέσα του: “Ο κύριός μου καθυστερεί”,+ 49 και αρχίσει να χτυπάει τους συνδούλους του και να τρώει και να πίνει με τους μέθυσους, 50 ο κύριος εκείνου του δούλου θα έρθει μια ημέρα που αυτός δεν περιμένει και μια ώρα που αυτός δεν γνωρίζει+ 51 και θα τον τιμωρήσει με τη μεγαλύτερη αυστηρότητα και θα τον κατατάξει στους υποκριτές. Εκεί θα κλαίει και θα τρίζει τα δόντια του.+
25 »Τότε η Βασιλεία των ουρανών θα μοιάζει με δέκα παρθένες που πήραν τα λυχνάρια τους+ και βγήκαν να συναντήσουν τον γαμπρό.+ 2 Πέντε από αυτές ήταν ανόητες και πέντε φρόνιμες.*+ 3 Διότι οι ανόητες πήραν τα λυχνάρια τους αλλά δεν πήραν λάδι μαζί τους, 4 ενώ οι φρόνιμες πήραν λάδι στις φιάλες τους μαζί με τα λυχνάρια τους. 5 Καθώς ο γαμπρός καθυστερούσε, νύσταξαν όλες και κοιμήθηκαν. 6 Στη μέση της νύχτας ακούστηκε μια δυνατή φωνή: “Να ο γαμπρός! Βγείτε να τον προϋπαντήσετε”. 7 Τότε όλες εκείνες οι παρθένες σηκώθηκαν και ετοίμασαν τα λυχνάρια τους.+ 8 Οι ανόητες είπαν στις φρόνιμες: “Δώστε μας λίγο από το λάδι σας, επειδή τα λυχνάρια μας κοντεύουν να σβήσουν”. 9 Οι φρόνιμες απάντησαν: “Ίσως να μη φτάσει για εμάς και για εσάς. Πηγαίνετε καλύτερα στους πωλητές και αγοράστε για τον εαυτό σας”. 10 Ενώ αυτές έφευγαν για να αγοράσουν λάδι, ήρθε ο γαμπρός. Οι παρθένες που ήταν έτοιμες μπήκαν μαζί του στο γαμήλιο συμπόσιο,+ και η πόρτα έκλεισε. 11 Ύστερα ήρθαν και οι υπόλοιπες παρθένες, λέγοντας: “Κύριε, κύριε, άνοιξέ μας!”+ 12 Εκείνος αποκρίθηκε: “Αλήθεια σας λέω, δεν σας γνωρίζω”.
13 »Γι’ αυτό, να είστε σε εγρήγορση,+ επειδή δεν γνωρίζετε ούτε την ημέρα ούτε την ώρα.+
14 »Είναι μάλιστα όπως ένας άνθρωπος που, επειδή επρόκειτο να ταξιδέψει σε ξένη χώρα, κάλεσε τους δούλους του και τους εμπιστεύτηκε τα υπάρχοντά του.+ 15 Σε έναν έδωσε πέντε τάλαντα,* σε άλλον δύο και σε κάποιον άλλον ένα, στον καθέναν σύμφωνα με την ικανότητά του, και πήγε σε ξένη χώρα. 16 Αυτός που έλαβε τα πέντε τάλαντα πήγε αμέσως και έκανε εμπόριο με αυτά και κέρδισε άλλα πέντε. 17 Παρόμοια, αυτός που έλαβε τα δύο κέρδισε άλλα δύο. 18 Αλλά ο δούλος που έλαβε μόνο ένα πήγε και έσκαψε στο έδαφος και έκρυψε τα χρήματα* του κυρίου του.
19 »Έπειτα από πολύ καιρό, ήρθε ο κύριος εκείνων των δούλων και τακτοποίησε τους λογαριασμούς μαζί τους.+ 20 Πλησίασε λοιπόν αυτός που είχε λάβει τα πέντε τάλαντα και έφερε πέντε επιπλέον τάλαντα, λέγοντας: “Κύριε, μου εμπιστεύτηκες πέντε τάλαντα· δες, κέρδισα άλλα πέντε”.+ 21 Ο κύριός του τού είπε: “Πολύ καλά, αγαθέ και πιστέ δούλε! Ήσουν πιστός σε λίγα. Θα σε διορίσω σε πολλά.+ Μπες στη χαρά του κυρίου σου”.+ 22 Στη συνέχεια πλησίασε αυτός που είχε λάβει τα δύο τάλαντα και είπε: “Κύριε, μου εμπιστεύτηκες δύο τάλαντα· δες, κέρδισα άλλα δύο”.+ 23 Ο κύριός του τού είπε: “Πολύ καλά, αγαθέ και πιστέ δούλε! Ήσουν πιστός σε λίγα. Θα σε διορίσω σε πολλά. Μπες στη χαρά του κυρίου σου”.
24 »Τελικά πλησίασε ο δούλος που είχε λάβει το ένα τάλαντο και είπε: “Κύριε, ήξερα ότι είσαι απαιτητικός άνθρωπος—θερίζεις όπου δεν έσπειρες και μαζεύεις όπου δεν λίχνισες.+ 25 Φοβήθηκα λοιπόν και πήγα και έκρυψα το τάλαντό σου στο έδαφος. Ορίστε, πάρε αυτό που είναι δικό σου”. 26 Και ο κύριός του αποκρίθηκε: “Πονηρέ και οκνηρέ δούλε! Ώστε ήξερες ότι θερίζω όπου δεν έσπειρα και μαζεύω όπου δεν λίχνισα; 27 Τότε λοιπόν, έπρεπε να είχες καταθέσει τα χρήματά μου* στους τραπεζίτες, και όταν θα ερχόμουν θα τα έπαιρνα πίσω με τόκο.
28 »”Γι’ αυτό, πάρτε το τάλαντο από αυτόν και δώστε το σε εκείνον που έχει τα δέκα τάλαντα.+ 29 Διότι στον καθέναν που έχει θα δοθεί περισσότερο και θα έχει αφθονία. Αλλά από εκείνον που δεν έχει θα αφαιρέσουν ακόμη και αυτό που έχει.+ 30 Και πετάξτε τον άχρηστο δούλο έξω στο σκοτάδι. Εκεί θα κλαίει και θα τρίζει τα δόντια του”.
31 »Όταν έρθει ο Γιος του ανθρώπου+ με τη δόξα του και όλοι οι άγγελοι μαζί του,+ τότε θα καθίσει στον ένδοξο θρόνο του. 32 Θα συγκεντρωθούν μπροστά του όλα τα έθνη και αυτός θα χωρίσει τους ανθρώπους τον έναν από τον άλλον, όπως ο βοσκός χωρίζει τα πρόβατα από τα κατσίκια. 33 Και θα βάλει τα πρόβατα+ στα δεξιά του, ενώ τα κατσίκια θα τα βάλει στα αριστερά του.+
34 »Τότε ο Βασιλιάς θα πει σε αυτούς που είναι στα δεξιά του: “Ελάτε, εσείς οι ευλογημένοι από τον Πατέρα μου, κληρονομήστε τη Βασιλεία που έχει ετοιμαστεί για εσάς από τη θεμελίωση του κόσμου. 35 Διότι πείνασα και μου δώσατε να φάω· δίψασα και μου δώσατε να πιω. Ήμουν ξένος και με δεχτήκατε φιλόξενα·+ 36 γυμνός,* και με ντύσατε.+ Αρρώστησα και με φροντίσατε. Ήμουν στη φυλακή και με επισκεφτήκατε”.+ 37 Τότε οι δίκαιοι θα του απαντήσουν: “Κύριε, πότε σε είδαμε πεινασμένο και σου δώσαμε να φας ή διψασμένο και σου δώσαμε να πιεις;+ 38 Πότε σε είδαμε ξένο και σε δεχτήκαμε φιλόξενα ή γυμνό και σε ντύσαμε; 39 Πότε σε είδαμε άρρωστο ή στη φυλακή και σε επισκεφτήκαμε;” 40 Και ο Βασιλιάς θα τους απαντήσει: “Αληθινά σας λέω: Εφόσον τα κάνατε αυτά για έναν από αυτούς τους πιο μικρούς αδελφούς μου, τα κάνατε και για εμένα”.+
41 »Τότε θα πει σε αυτούς που είναι στα αριστερά του: “Φύγετε από εμένα,+ εσείς οι καταραμένοι, και πηγαίνετε στην αιώνια φωτιά+ που έχει ετοιμαστεί για τον Διάβολο και τους αγγέλους του.+ 42 Διότι πείνασα αλλά δεν μου δώσατε να φάω, και δίψασα αλλά δεν μου δώσατε να πιω. 43 Ήμουν ξένος αλλά δεν με δεχτήκατε φιλόξενα· γυμνός, αλλά δεν με ντύσατε· άρρωστος και στη φυλακή, αλλά δεν με φροντίσατε”. 44 Τότε και αυτοί θα απαντήσουν: “Κύριε, πότε σε είδαμε πεινασμένο ή διψασμένο ή ξένο ή γυμνό ή άρρωστο ή στη φυλακή και δεν σε υπηρετήσαμε;” 45 Τότε εκείνος θα τους απαντήσει: “Αληθινά σας λέω: Εφόσον δεν τα κάνατε αυτά για έναν από αυτούς τους πιο μικρούς, δεν τα κάνατε ούτε για εμένα”.+ 46 Αυτοί θα οδηγηθούν σε αιώνια εκκοπή,*+ αλλά οι δίκαιοι σε αιώνια ζωή».+
26 Αφού τελείωσε ο Ιησούς όλα αυτά τα λόγια, είπε στους μαθητές του: 2 «Ξέρετε ότι σε δύο ημέρες θα λάβει χώρα το Πάσχα,+ και ο Γιος του ανθρώπου θα παραδοθεί για να κρεμαστεί στο ξύλο».+
3 Τότε συγκεντρώθηκαν οι πρωθιερείς και οι πρεσβύτεροι του λαού στην αυλή του αρχιερέα, ο οποίος ονομαζόταν Καϊάφας,+ 4 και συνωμότησαν+ να πιάσουν* τον Ιησού με δολοπλοκία και να τον σκοτώσουν. 5 Ωστόσο, έλεγαν: «Όχι στη γιορτή, για να μην ξεσηκωθεί ο λαός».
6 Ενώ ο Ιησούς ήταν στη Βηθανία, στο σπίτι του Σίμωνα του λεπρού,+ 7 τον πλησίασε μια γυναίκα που είχε ένα αλαβάστρινο δοχείο με ακριβό αρωματικό λάδι, και άρχισε να το χύνει στο κεφάλι του καθώς αυτός γευμάτιζε.* 8 Μόλις το είδαν αυτό οι μαθητές, αγανάκτησαν και είπαν: «Γιατί τέτοια σπατάλη; 9 Αυτό θα μπορούσε να είχε πουληθεί ακριβά και τα χρήματα να είχαν δοθεί στους φτωχούς». 10 Γνωρίζοντάς το αυτό, ο Ιησούς τούς είπε: «Γιατί προσπαθείτε να δημιουργήσετε προβλήματα στη γυναίκα; Έκανε μια καλή πράξη σε εμένα. 11 Τους φτωχούς άλλωστε τους έχετε πάντοτε μαζί σας,+ αλλά εμένα δεν θα με έχετε πάντοτε.+ 12 Όταν αυτή η γυναίκα έβαλε το αρωματικό λάδι πάνω στο σώμα μου, το έκανε για να με προετοιμάσει για την ταφή.+ 13 Αληθινά σας λέω: Οπουδήποτε κηρυχτούν αυτά τα καλά νέα σε όλο τον κόσμο, θα ειπωθεί και ό,τι έκανε αυτή η γυναίκα, σε ανάμνησή της».+
14 Τότε ένας από τους Δώδεκα, αυτός που ονομαζόταν Ιούδας Ισκαριώτης,+ πήγε στους πρωθιερείς+ 15 και είπε: «Τι θα μου δώσετε για να σας τον προδώσω;»+ Εκείνοι του έταξαν 30 ασημένια νομίσματα.+ 16 Από τότε λοιπόν, αυτός έψαχνε μια καλή ευκαιρία για να τον προδώσει.
17 Την πρώτη ημέρα των Άζυμων Άρτων,+ πλησίασαν οι μαθητές τον Ιησού και του είπαν: «Πού θέλεις να σου ετοιμάσουμε να φας το Πάσχα;»+ 18 Αυτός είπε: «Πηγαίνετε στην πόλη, στον Τάδε, και πείτε του: “Ο Δάσκαλος λέει: «Ο προσδιορισμένος καιρός μου έχει πλησιάσει· θα γιορτάσω το Πάσχα με τους μαθητές μου στο σπίτι σου»”». 19 Οι μαθητές λοιπόν ακολούθησαν τις οδηγίες του Ιησού και έκαναν τις ετοιμασίες για το Πάσχα.
20 Όταν βράδιασε,+ ο Ιησούς πλάγιασε μπροστά στο τραπέζι μαζί με τους 12 μαθητές.+ 21 Ενώ έτρωγαν, είπε: «Αληθινά σας λέω: Ένας από εσάς θα με προδώσει».+ 22 Μόλις το άκουσαν αυτό, λυπήθηκαν πάρα πολύ και άρχισαν όλοι να του λένε: «Κύριε, μήπως είμαι εγώ;» 23 Απαντώντας αυτός είπε: «Εκείνος που βουτάει το χέρι του μαζί μου στη γαβάθα, αυτός θα με προδώσει.+ 24 Βέβαια, ο Γιος του ανθρώπου φεύγει, όπως είναι γραμμένο σχετικά με αυτόν, αλλά αλίμονο+ σε εκείνον τον άνθρωπο μέσω του οποίου προδίδεται ο Γιος του ανθρώπου!+ Θα ήταν καλύτερο για εκείνον να μην είχε γεννηθεί».+ 25 Ο Ιούδας, ο οποίος επρόκειτο σύντομα να τον προδώσει, αποκρίθηκε: «Μήπως είμαι εγώ, Ραββί;» Ο Ιησούς τού απάντησε: «Εσύ ο ίδιος το είπες».
26 Καθώς συνέχιζαν να τρώνε, ο Ιησούς πήρε ένα ψωμί και, αφού έκανε μια προσευχή,* το έσπασε+ και το έδωσε στους μαθητές λέγοντας: «Πάρτε, φάτε. Αυτό σημαίνει το σώμα μου».+ 27 Και αφού πήρε ένα ποτήρι, έκανε μια ευχαριστήρια προσευχή και τους το έδωσε λέγοντας: «Πιείτε από αυτό, όλοι σας,+ 28 διότι αυτό σημαίνει το “αίμα μου+ της διαθήκης”,+ το οποίο θα χυθεί χάρη πολλών+ για συγχώρηση αμαρτιών.+ 29 Αλλά σας λέω: Δεν πρόκειται να ξαναπιώ από αυτό το γέννημα του κλήματος μέχρι την ημέρα εκείνη που θα το πίνω καινούριο μαζί σας στη Βασιλεία του Πατέρα μου».+ 30 Τελικά, αφού έψαλαν αίνους,* βγήκαν έξω στο Όρος των Ελαιών.+
31 Τότε ο Ιησούς τούς είπε: «Όλοι σας θα σκανδαλιστείτε σε σχέση με εμένα αυτή τη νύχτα, γιατί είναι γραμμένο: “Θα πατάξω τον ποιμένα, και τα πρόβατα του ποιμνίου θα διασκορπιστούν”.+ 32 Αλλά αφού αναστηθώ, θα πάω πριν από εσάς στη Γαλιλαία».+ 33 Ο Πέτρος όμως αποκρίθηκε και του είπε: «Και αν όλοι οι άλλοι σκανδαλιστούν σε σχέση με εσένα, εγώ ποτέ δεν θα σκανδαλιστώ!»+ 34 Ο Ιησούς τού είπε: «Αληθινά σου λέω: Αυτή τη νύχτα, προτού λαλήσει πετεινός, θα με απαρνηθείς τρεις φορές».+ 35 Ο Πέτρος τού είπε: «Ακόμη και αν χρειαστεί να πεθάνω μαζί σου, δεν πρόκειται να σε απαρνηθώ».+ Το ίδιο είπαν και όλοι οι άλλοι μαθητές.
36 Τότε ο Ιησούς πήγε με τους μαθητές σε ένα μέρος που ονομαζόταν Γεθσημανή+ και τους είπε: «Καθίστε εδώ, ενόσω εγώ θα είμαι εκεί και θα προσεύχομαι».+ 37 Και αφού πήρε μαζί του τον Πέτρο και τους δύο γιους του Ζεβεδαίου, άρχισε να νιώθει λύπη και έντονη ταραχή.+ 38 Τότε τους είπε: «Είμαι* βαθιά λυπημένος, μέχρι θανάτου. Μείνετε εδώ και να είστε σε εγρήγορση μαζί μου».+ 39 Και πηγαίνοντας λίγο πιο πέρα, έπεσε με το πρόσωπο κάτω και προσευχόταν:+ «Πατέρα μου, αν είναι δυνατόν, ας απομακρυνθεί αυτό το ποτήρι+ από εμένα. Εντούτοις, ας μη γίνει όπως θέλω εγώ, αλλά όπως θέλεις εσύ».+
40 Όταν επέστρεψε στους μαθητές, τους βρήκε να κοιμούνται, και είπε στον Πέτρο: «Δεν μπορούσατε ούτε μία ώρα να είστε σε εγρήγορση μαζί μου;+ 41 Να είστε σε εγρήγορση+ και να προσεύχεστε,+ για να μην μπείτε σε πειρασμό.+ Το μεν πνεύμα είναι πρόθυμο, αλλά η σάρκα αδύναμη».+ 42 Πάλι πήγε και προσευχήθηκε, δεύτερη φορά, λέγοντας: «Πατέρα μου, αν δεν είναι δυνατόν να απομακρυνθεί αυτό το ποτήρι αλλά πρέπει να το πιω, ας γίνει το θέλημά σου».+ 43 Και ήρθε πάλι και τους βρήκε να κοιμούνται, γιατί τα μάτια τους είχαν βαρύνει. 44 Αφού λοιπόν τους άφησε, πήγε πάλι και προσευχήθηκε, τρίτη φορά, λέγοντας ξανά το ίδιο πράγμα. 45 Ύστερα επέστρεψε στους μαθητές και τους είπε: «Στιγμές σαν και αυτές εσείς κοιμάστε και αναπαύεστε! Δείτε! Έχει πλησιάσει η ώρα να παραδοθεί με προδοσία ο Γιος του ανθρώπου στα χέρια αμαρτωλών. 46 Σηκωθείτε, πάμε. Να! Ο προδότης μου έχει πλησιάσει». 47 Ενώ αυτός μιλούσε ακόμη, ήρθε ο Ιούδας, ένας από τους Δώδεκα, και μαζί του μεγάλο πλήθος με σπαθιά και ρόπαλα, σταλμένοι από τους πρωθιερείς και τους πρεσβυτέρους του λαού.+
48 Μάλιστα ο προδότης του τους είχε δώσει ένα σύνθημα, λέγοντας: «Όποιον φιλήσω, αυτός είναι· συλλάβετέ τον». 49 Και πηγαίνοντας κατευθείαν στον Ιησού, είπε: «Χαίρε, Ραββί!» και τον φίλησε τρυφερά. 50 Αλλά ο Ιησούς τού είπε: «Άνθρωπε, για ποιον σκοπό είσαι εδώ;»+ Τότε ήρθαν και έπιασαν τον Ιησού και τον έθεσαν υπό κράτηση. 51 Αλλά κάποιος από εκείνους που ήταν μαζί με τον Ιησού, απλώνοντας το χέρι του, τράβηξε το σπαθί του και χτύπησε τον δούλο του αρχιερέα και του έκοψε το αφτί.+ 52 Τότε ο Ιησούς τού είπε: «Βάλε το σπαθί σου πίσω στη θέση του,+ γιατί όλοι όσοι παίρνουν σπαθί θα αφανιστούν από σπαθί.+ 53 Ή νομίζεις ότι δεν μπορώ να παρακαλέσω τον Πατέρα μου να μου στείλει αυτή τη στιγμή περισσότερες από 12 λεγεώνες αγγέλων;+ 54 Αλλά τότε, πώς θα εκπληρώνονταν οι Γραφές που λένε ότι έτσι πρέπει να γίνει;» 55 Εκείνη την ώρα ο Ιησούς είπε στα πλήθη: «Βγήκατε να με συλλάβετε με σπαθιά και ρόπαλα σαν να ήμουν ληστής; Κάθε ημέρα καθόμουν στον ναό διδάσκοντας,+ και όμως δεν με συλλάβατε.+ 56 Αλλά όλα αυτά έγιναν για να εκπληρωθούν όσα έγραψαν οι προφήτες».+ Τότε όλοι οι μαθητές τον εγκατέλειψαν και έφυγαν.+
57 Εκείνοι που συνέλαβαν τον Ιησού τον οδήγησαν στον Καϊάφα+ τον αρχιερέα, όπου ήταν συγκεντρωμένοι οι γραμματείς και οι πρεσβύτεροι.+ 58 Ο δε Πέτρος τον ακολουθούσε από αρκετή απόσταση ως την αυλή του αρχιερέα και, αφού μπήκε μέσα, καθόταν με τους υπηρέτες του σπιτιού για να δει τι θα γίνει τελικά.+
59 Στο μεταξύ, οι πρωθιερείς και όλο το Σάνχεδριν έψαχναν για ψευδομαρτυρία εναντίον του Ιησού ώστε να τον θανατώσουν.+ 60 Αλλά δεν βρήκαν καμιά, αν και ήρθαν πολλοί ψευδομάρτυρες.+ Αργότερα ήρθαν δύο 61 και είπαν: «Αυτός είπε: “Μπορώ να γκρεμίσω τον ναό του Θεού και να τον χτίσω σε τρεις ημέρες”».+ 62 Τότε σηκώθηκε ο αρχιερέας και του είπε: «Τίποτα δεν απαντάς; Τι καταθέτουν αυτοί εναντίον σου;»+ 63 Αλλά ο Ιησούς έμενε σιωπηλός.+ Ο αρχιερέας λοιπόν του είπε: «Σε ορκίζω στον ζωντανό Θεό να μας πεις αν είσαι ο Χριστός, ο Γιος του Θεού!»+ 64 Ο Ιησούς τού είπε: «Εσύ ο ίδιος το είπες. Εντούτοις σας λέω: Στο εξής θα δείτε τον Γιο του ανθρώπου+ να κάθεται στα δεξιά της δύναμης+ και να έρχεται πάνω στα σύννεφα του ουρανού».+ 65 Τότε ο αρχιερέας έσκισε τα εξωτερικά του ρούχα, λέγοντας: «Βλασφημία! Τι χρειαζόμαστε πια μάρτυρες; Ορίστε! Μόλις τώρα ακούσατε ότι βλασφήμησε. 66 Ποια είναι η γνώμη σας;» Εκείνοι απάντησαν: «Είναι άξιος θανάτου».+ 67 Τότε τον έφτυσαν στο πρόσωπο+ και τον χτύπησαν με τις γροθιές τους.+ Άλλοι τον χαστούκισαν,+ 68 λέγοντας: «Προφήτευσε σε εμάς, Χριστέ. Ποιος σε χτύπησε;»
69 Ο Πέτρος καθόταν έξω στην αυλή, και κάποια νεαρή υπηρέτρια τον πλησίασε και είπε: «Και εσύ ήσουν μαζί με τον Ιησού τον Γαλιλαίο!»+ 70 Αλλά εκείνος το αρνήθηκε μπροστά σε όλους, λέγοντας: «Δεν ξέρω τι λες». 71 Όταν βγήκε έξω, στον θάλαμο της πύλης, τον είδε μια άλλη υπηρέτρια και είπε σε όσους ήταν εκεί: «Αυτός ήταν μαζί με τον Ιησού τον Ναζωραίο».+ 72 Πάλι εκείνος το αρνήθηκε με όρκο: «Δεν τον γνωρίζω τον άνθρωπο!» 73 Έπειτα από λίγο, πλησίασαν εκείνοι που στέκονταν τριγύρω και είπαν στον Πέτρο: «Σίγουρα είσαι και εσύ από αυτούς, γιατί και η διάλεκτός σου* σε προδίδει». 74 Τότε εκείνος άρχισε να καταριέται και να ορκίζεται: «Δεν τον γνωρίζω τον άνθρωπο!» Και αμέσως λάλησε ένας πετεινός. 75 Και ο Πέτρος θυμήθηκε τι του είχε πει ο Ιησούς: «Προτού λαλήσει πετεινός, θα με απαρνηθείς τρεις φορές».+ Τότε βγήκε έξω και έκλαψε πικρά.
27 Όταν ήρθε το πρωί, όλοι οι πρωθιερείς και οι πρεσβύτεροι του λαού έκαναν σύσκεψη για να θανατώσουν τον Ιησού.+ 2 Αφού λοιπόν τον έδεσαν, τον πήραν από εκεί και τον παρέδωσαν στον Πιλάτο, τον κυβερνήτη.+
3 Τότε ο Ιούδας ο προδότης του, βλέποντας ότι ο Ιησούς είχε καταδικαστεί, ένιωσε τύψεις και επέστρεψε τα 30 ασημένια νομίσματα στους πρωθιερείς και στους πρεσβυτέρους,+ 4 λέγοντας: «Αμάρτησα που πρόδωσα αθώο αίμα». Εκείνοι είπαν: «Τι μας νοιάζει εμάς; Δική σου υπόθεση είναι!»* 5 Τότε αυτός έριξε τα ασημένια νομίσματα στον ναό και έφυγε. Έπειτα πήγε και κρεμάστηκε.+ 6 Αλλά οι πρωθιερείς πήραν τα ασημένια νομίσματα και είπαν: «Δεν επιτρέπεται να τα βάλουμε στο ιερό θησαυροφυλάκιο, επειδή είναι τιμή αίματος». 7 Αφού συσκέφθηκαν, αγόρασαν με αυτά τον αγρό του αγγειοπλάστη για να θάβουν εκεί ξένους. 8 Γι’ αυτό, εκείνος ο αγρός αποκαλείται Αγρός Αίματος+ μέχρι σήμερα. 9 Τότε εκπληρώθηκε αυτό που είχε ειπωθεί μέσω του Ιερεμία του προφήτη: «Και πήραν τα 30 ασημένια νομίσματα, την τιμή που ορίστηκε για τον άνθρωπο, εκείνον για τον οποίο όρισαν τιμή μερικοί από τους γιους του Ισραήλ, 10 και τα έδωσαν για τον αγρό του αγγειοπλάστη, σύμφωνα με ό,τι με είχε διατάξει ο Ιεχωβά».*+
11 Ο Ιησούς λοιπόν στάθηκε μπροστά στον κυβερνήτη, ο οποίος τον ρώτησε: «Εσύ είσαι ο βασιλιάς των Ιουδαίων;» Ο Ιησούς απάντησε: «Εσύ ο ίδιος το λες».+ 12 Αλλά ενώ τον κατηγορούσαν οι πρωθιερείς και οι πρεσβύτεροι, εκείνος δεν έδινε καμιά απάντηση.+ 13 Τότε ο Πιλάτος τού είπε: «Δεν ακούς πόσα καταθέτουν εναντίον σου;» 14 Αλλά εκείνος δεν του απάντησε ούτε μία λέξη, ώστε ο κυβερνήτης έμεινε κατάπληκτος.
15 Σε κάθε γιορτή, ήταν έθιμο να απελευθερώνει ο κυβερνήτης έναν φυλακισμένο, όποιον ήθελε το πλήθος.+ 16 Εκείνον τον καιρό κρατούσαν κάποιον διαβόητο φυλακισμένο που λεγόταν Βαραββάς. 17 Όταν λοιπόν συγκεντρώθηκαν, ο Πιλάτος τούς είπε: «Ποιον θέλετε να σας απελευθερώσω, τον Βαραββά ή τον Ιησού, τον λεγόμενο Χριστό;» 18 Διότι ήξερε ότι από φθόνο τον είχαν παραδώσει. 19 Επιπλέον, ενώ αυτός καθόταν στη δικαστική έδρα, η σύζυγός του τού έστειλε το εξής μήνυμα: «Μην έχεις καμιά ανάμειξη στην υπόθεση εκείνου του δίκαιου ανθρώπου, γιατί σήμερα ταλαιπωρήθηκα πολύ σε όνειρο εξαιτίας του». 20 Οι πρωθιερείς και οι πρεσβύτεροι, όμως, έπεισαν τα πλήθη να ζητήσουν να απελευθερωθεί ο Βαραββάς+ αλλά να θανατωθεί ο Ιησούς.+ 21 Τότε ο κυβερνήτης αποκρίθηκε και τους είπε: «Ποιον από τους δύο θέλετε να σας απελευθερώσω;» Εκείνοι είπαν: «Τον Βαραββά». 22 Ο Πιλάτος τούς είπε: «Τι να κάνω λοιπόν τον Ιησού, τον λεγόμενο Χριστό;» Όλοι είπαν: «Κρέμασέ τον στο ξύλο!»+ 23 Αυτός είπε: «Γιατί; Τι κακό έκανε;» Ωστόσο, εκείνοι φώναζαν όλο και περισσότερο: «Κρέμασέ τον στο ξύλο!»+
24 Όταν είδε ο Πιλάτος ότι δεν πετύχαινε τίποτα αλλά απεναντίας δημιουργούνταν αναστάτωση, πήρε νερό και έπλυνε τα χέρια του ενώπιον του πλήθους, λέγοντας: «Εγώ είμαι αθώος από το αίμα αυτού του ανθρώπου. Είναι δική σας υπόθεση». 25 Και όλος ο λαός αποκρίθηκε: «Το αίμα του ας έρθει πάνω μας και πάνω στα παιδιά μας».+ 26 Τότε τους απελευθέρωσε τον Βαραββά, αλλά έβαλε να μαστιγώσουν+ τον Ιησού και τον παρέδωσε για να κρεμαστεί στο ξύλο.+
27 Τότε οι στρατιώτες του κυβερνήτη πήραν τον Ιησού στο διοικητήριο* και συγκέντρωσαν γύρω του όλο το σώμα των στρατιωτών.+ 28 Και αφού τον έγδυσαν, τον τύλιξαν με έναν κατακόκκινο μανδύα+ 29 και έπλεξαν ένα στεφάνι από αγκάθια και το έβαλαν στο κεφάλι του και έβαλαν ένα καλάμι στο δεξί του χέρι. Και γονατίζοντας μπροστά του, τον περιέπαιξαν, λέγοντας: «Χαίρε, βασιλιά των Ιουδαίων!» 30 Και τον έφτυσαν+ και πήραν το καλάμι και άρχισαν να τον χτυπούν στο κεφάλι. 31 Τελικά, αφού τον περιέπαιξαν, του έβγαλαν τον μανδύα και τον έντυσαν με τα εξωτερικά του ρούχα και τον πήραν από εκεί για να τον καρφώσουν στο ξύλο.+
32 Καθώς έβγαιναν, βρήκαν κάποιον που καταγόταν από την Κυρήνη, ονόματι Σίμωνα. Αυτόν αγγάρεψαν να μεταφέρει το ξύλο του βασανισμού* του.+ 33 Και όταν έφτασαν σε κάποιον τόπο που ονομαζόταν Γολγοθάς, δηλαδή κρανίου τόπος,+ 34 του έδωσαν να πιει κρασί αναμειγμένο με χολή·*+ αλλά εκείνος, όταν το γεύτηκε, αρνήθηκε να το πιει. 35 Αφού τον κάρφωσαν στο ξύλο, μοίρασαν τα εξωτερικά του ρούχα ρίχνοντας κλήρο+ 36 και κάθισαν εκεί φρουρώντας τον. 37 Επίσης, τοποθέτησαν πάνω από το κεφάλι του μια επιγραφή που δήλωνε την κατηγορία εναντίον του: «Αυτός είναι ο Ιησούς, ο βασιλιάς των Ιουδαίων».+
38 Τότε κρέμασαν σε ξύλο δίπλα του δύο ληστές, έναν στα δεξιά του και έναν στα αριστερά του.+ 39 Και οι περαστικοί τού μιλούσαν υβριστικά,+ κουνώντας το κεφάλι τους+ 40 και λέγοντας: «Εσύ που θα γκρέμιζες τον ναό και θα τον έχτιζες μέσα σε τρεις ημέρες,+ σώσε τον εαυτό σου! Αν είσαι γιος του Θεού, κατέβα από το ξύλο του βασανισμού!»*+ 41 Παρόμοια τον περιέπαιζαν και οι πρωθιερείς μαζί με τους γραμματείς και τους πρεσβυτέρους, λέγοντας:+ 42 «Άλλους έσωσε· τον εαυτό του δεν μπορεί να τον σώσει! Είναι βασιλιάς του Ισραήλ·+ ας κατεβεί τώρα από το ξύλο του βασανισμού* και θα πιστέψουμε σε αυτόν. 43 Εμπιστεύτηκε στον Θεό· ας τον σώσει τώρα Εκείνος αν τον θέλει,+ γιατί αυτός είπε: “Είμαι Γιος του Θεού”».+ 44 Παρόμοια τον χλεύαζαν ακόμη και οι ληστές που ήταν καρφωμένοι σε ξύλο δίπλα του.+
45 Από την έκτη ώρα,* έπεσε σκοτάδι πάνω σε όλη τη γη μέχρι την ένατη ώρα.*+ 46 Γύρω στην ένατη ώρα, ο Ιησούς φώναξε με δυνατή φωνή: «Ηλί, Ηλί, λαμά σαβαχθανί;» δηλαδή: «Θεέ μου, Θεέ μου, γιατί με εγκατέλειψες;»+ 47 Όταν το άκουσαν αυτό, μερικοί που στέκονταν εκεί άρχισαν να λένε: «Αυτός φωνάζει τον Ηλία».+ 48 Και αμέσως έτρεξε κάποιος από αυτούς και πήρε ένα σφουγγάρι και το μούσκεψε σε ξινό κρασί και το έβαλε πάνω σε ένα καλάμι και του έδωσε να πιει.+ 49 Αλλά οι υπόλοιποι είπαν: «Άφησε να δούμε αν θα έρθει ο Ηλίας να τον σώσει». 50 Ο δε Ιησούς, αφού φώναξε πάλι με δυνατή φωνή, παρέδωσε το πνεύμα του.*+
51 Και τότε η κουρτίνα του αγιαστηρίου+ σκίστηκε στα δύο,+ από πάνω ως κάτω,+ και η γη σείστηκε και οι βράχοι σκίστηκαν. 52 Και τα μνήματα άνοιξαν και πολλά σώματα αγίων οι οποίοι είχαν κοιμηθεί βγήκαν από αυτά 53 και τα είδαν πολλοί άνθρωποι. (Και κάποιοι που πέρασαν από τα μνήματα, αφού αναστήθηκε αυτός, μπήκαν στην άγια πόλη). 54 Όταν ο εκατόνταρχος* και εκείνοι που φρουρούσαν μαζί του τον Ιησού είδαν τον σεισμό και αυτά που γίνονταν, φοβήθηκαν πάρα πολύ και είπαν: «Σίγουρα αυτός ήταν Γιος του Θεού».+
55 Ήταν επίσης εκεί πολλές γυναίκες που παρακολουθούσαν από απόσταση, οι οποίες είχαν συνοδεύσει τον Ιησού από τη Γαλιλαία για να τον υπηρετούν·+ 56 ανάμεσα σε αυτές ήταν η Μαρία η Μαγδαληνή και η Μαρία η μητέρα του Ιακώβου και του Ιωσή, καθώς και η μητέρα των γιων του Ζεβεδαίου.+
57 Αργά το απόγευμα, ήρθε κάποιος πλούσιος άνθρωπος που ήταν από την Αριμαθαία και λεγόταν Ιωσήφ, ο οποίος είχε γίνει και αυτός μαθητής του Ιησού.+ 58 Αυτός πήγε στον Πιλάτο και ζήτησε το σώμα του Ιησού.+ Τότε ο Πιλάτος διέταξε να του το δώσουν.+ 59 Ο Ιωσήφ πήρε το σώμα, το τύλιξε σε καθαρό, εκλεκτό λινό ύφασμα+ 60 και το έβαλε στο καινούριο του μνήμα+ το οποίο είχε λαξεύσει στον βράχο. Και αφού κύλησε μια μεγάλη πέτρα στην είσοδο του μνήματος, έφυγε. 61 Αλλά η Μαρία η Μαγδαληνή και η άλλη Μαρία έμειναν εκεί, καθισμένες μπροστά στον τάφο.+
62 Την επόμενη ημέρα, η οποία ήταν μετά την Προετοιμασία,*+ συγκεντρώθηκαν οι πρωθιερείς και οι Φαρισαίοι μπροστά στον Πιλάτο, 63 λέγοντας: «Κύριε, θυμόμαστε ότι εκείνος ο απατεώνας είπε όταν ακόμη ζούσε: “Έπειτα από τρεις ημέρες θα αναστηθώ”.+ 64 Γι’ αυτό, δώσε εντολή να ασφαλιστεί ο τάφος μέχρι την τρίτη ημέρα, ώστε να μην έρθουν οι μαθητές του και τον κλέψουν+ και πουν στον λαό: “Αναστήθηκε από τους νεκρούς!” Τότε αυτή η τελευταία απάτη θα είναι χειρότερη από την πρώτη». 65 Ο Πιλάτος τούς είπε: «Πάρτε φρουρά. Πηγαίνετε και ασφαλίστε τον όπως νομίζετε». 66 Πήγαν λοιπόν αυτοί και ασφάλισαν τον τάφο σφραγίζοντας την πέτρα και τοποθετώντας τη φρουρά.
28 Μετά το Σάββατο, καθώς άρχιζε να φέγγει την πρώτη ημέρα της εβδομάδας, ήρθαν η Μαρία η Μαγδαληνή και η άλλη Μαρία να δουν τον τάφο.+
2 Εντούτοις, είχε γίνει μεγάλος σεισμός, διότι άγγελος του Ιεχωβά* είχε κατεβεί από τον ουρανό και είχε έρθει και είχε κυλήσει την πέτρα και καθόταν πάνω της.+ 3 Η εμφάνισή του ήταν σαν αστραπή και τα ρούχα του λευκά σαν χιόνι.+ 4 Μάλιστα οι φρουροί τον φοβήθηκαν τόσο πολύ ώστε άρχισαν να τρέμουν και έγιναν σαν νεκροί.
5 Αλλά ο άγγελος είπε στις γυναίκες: «Μη φοβάστε, γιατί ξέρω ότι ψάχνετε τον Ιησού που κρεμάστηκε στο ξύλο.+ 6 Δεν είναι εδώ, γιατί αναστήθηκε, όπως ακριβώς είχε πει.+ Ελάτε, δείτε το μέρος όπου βρισκόταν. 7 Μετά, πηγαίνετε γρήγορα και πείτε στους μαθητές του ότι αναστήθηκε από τους νεκρούς, και τώρα πηγαίνει πριν από εσάς στη Γαλιλαία.+ Εκεί θα τον δείτε. Ορίστε! Σας το είπα».+
8 Φεύγοντας λοιπόν γρήγορα από το μνήμα με φόβο και μεγάλη χαρά, έτρεξαν να το αναφέρουν στους μαθητές του.+ 9 Και τότε τις συνάντησε ο Ιησούς και είπε: «Χαίρετε!» Αυτές πλησίασαν, έπιασαν τα πόδια του και τον προσκύνησαν. 10 Τότε ο Ιησούς τούς είπε: «Μη φοβάστε! Πηγαίνετε, αναφέρετέ το στους αδελφούς μου για να πάνε στη Γαλιλαία, και θα με δουν εκεί».
11 Ενώ αυτές πήγαιναν, μερικοί από τους φρουρούς+ μπήκαν στην πόλη και ανέφεραν στους πρωθιερείς όλα όσα είχαν συμβεί. 12 Και αφού αυτοί συναντήθηκαν με τους πρεσβυτέρους και έκαναν συμβούλιο, έδωσαν αρκετά ασημένια νομίσματα στους στρατιώτες 13 και είπαν: «Να πείτε: “Οι μαθητές του ήρθαν τη νύχτα και τον έκλεψαν ενώ εμείς κοιμόμασταν”.+ 14 Και αν αυτό φτάσει στα αφτιά του κυβερνήτη, εμείς θα του εξηγήσουμε το ζήτημα·* μην ανησυχείτε». 15 Εκείνοι λοιπόν πήραν τα ασημένια νομίσματα και έκαναν όπως τους δασκάλεψαν, και αυτή η ιστορία έχει διαδοθεί παντού μεταξύ των Ιουδαίων μέχρι σήμερα.
16 Ωστόσο, οι 11 μαθητές πήγαν στη Γαλιλαία,+ στο βουνό όπου είχε κανονίσει ο Ιησούς να συναντηθούν.+ 17 Όταν τον είδαν, τον προσκύνησαν, αλλά μερικοί αμφέβαλαν. 18 Ο Ιησούς πλησίασε και τους μίλησε, λέγοντας: «Μου έχει δοθεί όλη η εξουσία στον ουρανό και στη γη.+ 19 Πηγαίνετε, λοιπόν, και κάντε μαθητές από όλα τα έθνη,+ βαφτίζοντάς τους+ στο όνομα του Πατέρα και του Γιου και του αγίου πνεύματος, 20 διδάσκοντάς τους να τηρούν όλα όσα σας έχω παραγγείλει.+ Και εγώ είμαι μαζί σας όλες τις ημέρες μέχρι την τελική περίοδο του συστήματος πραγμάτων».*+
Ή αλλιώς «γενεαλογίας».
Ή αλλιώς «του Μεσσία· του Χρισμένου».
Ή αλλιώς «ενεργού δύναμης».
Αυτό είναι το πρώτο από τα 237 σημεία στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές όπου εμφανίζεται το θεϊκό όνομα, Ιεχωβά, στο κυρίως κείμενο αυτής της μετάφρασης. Βλέπε Παράρτημα Α5.
Αντιστοιχεί στο εβραϊκό όνομα Γεσούα, που σημαίνει «ο Ιεχωβά είναι σωτηρία».
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Ή αλλιώς «μάγοι».
Ή αλλιώς «ο Μεσσίας· ο Χρισμένος».
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Ή αλλιώς «την ψυχή».
Πιθανότατα από την εβραϊκή λέξη που σημαίνει «βλαστός».
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Ή αλλιώς «τους βύθιζε».
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Ή αλλιώς «στο στηθαίο· στο ψηλότερο σημείο».
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Ή αλλιώς «κάνεις μια πράξη λατρείας προς εμένα».
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Ή αλλιώς «σε αυτόν μόνο πρέπει να αποδίδεις ιερή υπηρεσία».
Ή αλλιώς «την Περιοχή των Δέκα Πόλεων».
Ή αλλιώς «όσοι είναι ζητιάνοι για το πνεύμα».
Ή αλλιώς «θα ικανοποιηθούν».
Ή αλλιώς «καλάθι μέτρησης».
Ή αλλιώς «ανάξιος για».
Ή αλλιώς «άξιος για».
Ο τόπος όπου έκαιγαν τα σκουπίδια έξω από την Ιερουσαλήμ. Βλέπε Γλωσσάριο.
Κυριολεκτικά «τον τελευταίο κοδράντη». Βλέπε Παράρτημα Β14.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Στο πρωτότυπο κείμενο χρησιμοποιείται η λέξη πορνεία. Βλέπε Γλωσσάριο.
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Βλέπε Παράρτημα Β14.
Δηλαδή να δανειστεί χωρίς τόκο.
Ή αλλιώς «πλήρεις».
Ή αλλιώς «δώρα στους φτωχούς». Βλέπε Γλωσσάριο.
Ή αλλιώς «ας θεωρείται ιερό».
Ή αλλιώς «τις αμαρτίες».
Ή αλλιώς «όσους αμαρτάνουν εναντίον μας».
Ή αλλιώς «σώσε μας».
Ή αλλιώς «παραμελούν την εμφάνισή τους».
Ή αλλιώς «είναι καθαρό». Κυριολεκτικά «είναι απλό».
Κυριολεκτικά «είναι πονηρό».
Ή αλλιώς «την ψυχή».
Ή αλλιώς «ψυχή».
Βλέπε Παράρτημα Β14.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Κυριολεκτικά «κάτω από τη στέγη μου».
Ή αλλιώς «Γιατί δειλιάζετε».
Ή αλλιώς «την απόκρημνη όχθη».
Ή αλλιώς «πλάγιαζε μπροστά στο τραπέζι».
Ή αλλιώς «να πλαγιάζουν μπροστά στο τραπέζι».
Ή αλλιώς «ο ζηλωτής».
Ή αλλιώς «έναν επιπλέον χιτώνα».
Ή αλλιώς «που υπομένει».
Χαρακτηρισμός του Σατανά, του άρχοντα των δαιμόνων.
Ή αλλιώς «τη ζωή», δηλαδή τις προοπτικές για ζωή.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Κυριολεκτικά «για ένα ασσάριο». Βλέπε Παράρτημα Β14.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Ή αλλιώς «τη ζωή».
Ή αλλιώς «τη ζωή».
Ή αλλιώς «ωραία».
Κυριολεκτικά «πριν από το πρόσωπό σου».
Ή αλλιώς «δικαιώνεται».
Ή αλλιώς «από τα αποτελέσματά της».
Ή αλλιώς «Άδη». Πρόκειται για τον κοινό τάφο του ανθρωπίνου γένους. Βλέπε Γλωσσάριο.
Ή αλλιώς «θα βρείτε αναζωογόνηση για την ψυχή σας».
Ή αλλιώς «βαστάζεται εύκολα».
τοὺς ἄρτους τῆς προθέσεως, Κείμενο.
Ή αλλιώς «παράλυτο».
Ή αλλιώς «η ψυχή μου έχει».
Χαρακτηρισμός του Σατανά.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Ή αλλιώς «άπιστη».
τοῦ κήτους, Κείμενο.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Κυριολεκτικά «τρία σεάχ». Το σεάχ ισοδυναμούσε με 7,33 λίτρα. Βλέπε Παράρτημα Β14.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Κυριολεκτικά «ο τετράρχης».
Δηλαδή ο Ηρώδης Αντίπας. Βλέπε Γλωσσάριο.
Ή αλλιώς «πλάγιαζαν μπροστά στο τραπέζι».
εὐλόγησεν, Κείμενο.
Κυριολεκτικά «πολλά στάδια». Το στάδιο ισοδυναμούσε με 185 μ.
Δηλαδή περίπου από τις 3:00 π.μ. ως την ανατολή περίπου στις 6:00 π.μ.
Δηλαδή δεν καθαρίζουν τελετουργικά.
Ή αλλιώς «κακολογεί».
Στο πρωτότυπο κείμενο χρησιμοποιείται η λέξη πορνεία. Βλέπε Γλωσσάριο.
Δηλαδή με χέρια που δεν έχουν καθαριστεί τελετουργικά.
Ή αλλιώς «καλάθια τροφίμων».
Ή αλλιώς «άπιστη».
Ή αλλιώς «καλάθια τροφίμων».
Ή αλλιώς «άνθρωπος».
Ή αλλιώς «Άδη». Πρόκειται για τον κοινό τάφο του ανθρωπίνου γένους. Βλέπε Γλωσσάριο.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Ή αλλιώς «την ψυχή».
Ή αλλιώς «την ψυχή».
Ή αλλιώς «την ψυχή».
Ή αλλιώς «την ψυχή».
Ή αλλιώς «λευκά».
Βλέπε Παράρτημα Α3.
τὰ δίδραχμα, Κείμενο. Βλέπε Παράρτημα Β14.
στατῆρα, Κείμενο. Θεωρείται ότι είναι το τετράδραχμο. Βλέπε Παράρτημα Β14.
Ή αλλιώς «Αν δεν μεταστραφείτε».
Βλέπε Γλωσσάριο.
Βλέπε Παράρτημα Α3.
Ή πιθανώς «σας».
Κυριολεκτικά «και έλεγξέ τον».
Κυριολεκτικά «το στόμα».
Τα 10.000 τάλαντα ασήμι ισοδυναμούσαν με 60.000.000 δηνάρια. Βλέπε Παράρτημα Β14.
Βλέπε Παράρτημα Β14.
Ή αλλιώς «σύνορα».
Στο πρωτότυπο κείμενο χρησιμοποιείται η λέξη πορνεία. Βλέπε Γλωσσάριο.
Ή αλλιώς «πλήρης».
Βλέπε Παράρτημα Β14.
Δηλαδή περίπου στις 9:00 π.μ.
Δηλαδή περίπου στις 12:00 το μεσημέρι.
Δηλαδή περίπου στις 3:00 μ.μ.
Δηλαδή περίπου στις 5:00 μ.μ.
Βλέπε Παράρτημα Β14.
Βλέπε Παράρτημα Β14.
Βλέπε Παράρτημα Β14.
Κυριολεκτικά «πονηρό».
Ή αλλιώς «γενναιόδωρος».
Ή αλλιώς «την ψυχή».
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Δηλαδή ατόμων που αντάλλασσαν νομίσματα με κέρδος.
Ή αλλιώς «κακή».
εἰς κεφαλὴν γωνίας, Κείμενο.
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Ή αλλιώς «να τον συλλάβουν».
Ή αλλιώς «πλάγιαζαν μπροστά στο τραπέζι».
Ή αλλιώς «σωστό».
Βλέπε Παράρτημα Β14.
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Ή αλλιώς «πλαταίνουν τα φυλακτήριά τους».
Ή αλλιώς «τα καλύτερα καθίσματα»· τὰς πρωτοκαθεδρίας, Κείμενο.
Ή αλλιώς «Δάσκαλε».
Βλέπε Παράρτημα Α3.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Κυριολεκτικά «που διυλίζετε».
Κυριολεκτικά «αρπαγή».
Κυριολεκτικά «Συμπληρώστε το μέτρο των πατέρων σας».
Βλέπε Γλωσσάριο.
Ή πιθανώς «αφήνεται σε εσάς έρημος».
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Ή αλλιώς «που υπομένει».
Στο πρωτότυπο κείμενο χρησιμοποιείται η λέξη οἰκουμένη.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Κυριολεκτικά «στη διάρκεια ποιας σκοπιάς».
Ή αλλιώς «σοφός· συνετός».
Ή αλλιώς «σοφές· συνετές».
Το ελληνικό τάλαντο ισοδυναμούσε με 20,4 κιλά. Βλέπε Παράρτημα Β14.
Κυριολεκτικά «το ασήμι»· τὸ ἀργύριον, Κείμενο.
Κυριολεκτικά «το ασήμι μου»· τὰ ἀργύριά μου, Κείμενο.
Ή αλλιώς «ανεπαρκώς ντυμένος».
Δηλαδή από τη ζωή. Κυριολεκτικά «αιώνια κοπή· αιώνιο κλάδεμα».
Ή αλλιώς «να συλλάβουν».
Ή αλλιώς «πλάγιαζε μπροστά στο τραπέζι».
εὐλογήσας, Κείμενο.
Ή αλλιώς «ύμνους· ψαλμούς».
Ή αλλιώς «Η ψυχή μου είναι».
Ή αλλιώς «προφορά σου».
Ή αλλιώς «Πρόβλημά σου!»
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Ή αλλιώς «στην κατοικία του κυβερνήτη».
Βλέπε Γλωσσάριο.
Ένα πικρό υγρό.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Βλέπε Γλωσσάριο.
Δηλαδή περίπου στις 12:00 το μεσημέρι.
Δηλαδή περίπου μέχρι τις 3:00 μ.μ.
Ή αλλιώς «εξέπνευσε».
Βλέπε Γλωσσάριο.
παρασκευήν, Κείμενο.
Βλέπε Παράρτημα Α5.
Κυριολεκτικά «θα τον πείσουμε».
Βλέπε Γλωσσάριο.