Να Παραμένετε Χαρούμενοι ως Φροντιστές

1, 2. Πώς νιώθει ο Ιεχωβά για τους φροντιστές; (Παροιμίες 19:17) (Βλέπε επίσης εικόνες.)

«Η ΓΥΝΑΙΚΑ μου και εγώ μετράμε 32 χρόνια γάμου», λέει ένας αδελφός από την Κορέα, ο Τζιν-γιολ. «Τα τελευταία πέντε χρόνια, πάσχει από τη νόσο του Πάρκινσον και δεν μπορεί να κινηθεί σχεδόν καθόλου, οπότε έχω αναλάβει τη φροντίδα της. Την αγαπώ πολύ και χαίρομαι να τη φροντίζω. Κάθε βράδυ, κοιμάται σε ένα νοσοκομειακό κρεβάτι που έχουμε στο σπίτι μας. Εγώ κοιμάμαι δίπλα της και κρατιόμαστε χέρι χέρι».

² Μήπως έχετε αναλάβει τη φροντίδα κάποιου που αγαπάτε; Ίσως να πρόκειται για τον γονέα σας, τον σύντροφό σας, το παιδί σας ή κάποιον φίλο σας. Αν ναι, πιθανότατα εκτιμάτε το ιδιαίτερο προνόμιο που έχετε να βοηθάτε αυτό το άτομο με τόσο προσωπικό τρόπο. Επίσης, φροντίζοντας το αγαπημένο σας πρόσωπο, δείχνετε την αφοσίωσή σας στον Ιεχωβά. (1 Τιμ. 5:4, 8· Ιακ. 1:27) Και πάλι όμως, αντιμετωπίζετε δυσκολίες που οι άλλοι συχνά δεν βλέπουν. Κάποιες στιγμές μάλιστα ίσως νιώθετε ότι μόνο εσείς υποφέρετε. Εξωτερικά μπορεί να χαμογελάτε, αλλά όταν μένετε μόνοι, δεν μπορείτε να συγκρατήσετε τα δάκρυά σας. (Ψαλμ. 6:6) Ενώ οι άλλοι ίσως να μην ξέρουν τι περνάτε, ο Ιεχωβά πάντοτε ξέρει. (Παράβαλε Έξοδος 3:7) Τα δάκρυά σας και οι θυσίες σας έχουν μεγάλη αξία για εκείνον. (Ψαλμ. 56:8· 126:5) Παρατηρεί όλα όσα κάνετε για να βοηθήσετε το αγαπημένο σας πρόσωπο. Θεωρεί τον εαυτό του υπόχρεο απέναντί σας και υπόσχεται να σας ανταμείψει.​—Διαβάστε Παροιμίες 19:17.

3. Ποιες δυσκολίες ίσως αντιμετώπιζαν ο Αβραάμ και η Σάρρα καθώς φρόντιζαν τον Θάρα;

³ Η Αγία Γραφή περιέχει πολλές αφηγήσεις για άντρες και γυναίκες που υπήρξαν φροντιστές. Πάρτε για παράδειγμα τον Αβραάμ και τη Σάρρα. Όταν έφυγαν από την Ουρ, ο πατέρας τους, ο Θάρα, ήταν περίπου 200 ετών. Ωστόσο, πήγε μαζί τους. Διένυσαν γύρω στα 960 χιλιόμετρα έως τη Χαρράν. (Γέν. 11:31, 32) Αναμφίβολα, ο Αβραάμ και η Σάρρα αγαπούσαν τον Θάρα, αλλά φανταστείτε πόσο δύσκολο ίσως ήταν να τον φροντίζουν, ιδίως κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Πιθανότατα ταξίδευαν με καμήλες ή γαϊδούρια, πράγμα που θα ήταν τρομερά δύσκολο για τον ηλικιωμένο Θάρα. Φυσικό θα ήταν κάποιες στιγμές να νιώθουν πολύ κουρασμένοι, ίσως και εξαντλημένοι. Όπως και αν έχουν τα πράγματα, ο Ιεχωβά ασφαλώς τους έδινε την αναγκαία δύναμη. Όπως στήριζε τον Αβραάμ και τη Σάρρα, έτσι θα στηρίζει και θα ενισχύει και εσάς.​—Ψαλμ. 55:22.

4. Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

⁴ Η χαρά μπορεί να σας βοηθήσει να συνεχίσετε τον αγώνα σας ως φροντιστής. (Παρ. 15:13) Είναι μια ιδιότητα που μπορείτε να τη διατηρήσετε ανεξάρτητα από τις περιστάσεις σας. (Ιακ. 1:2, 3) Πώς μπορείτε να καλλιεργήσετε τέτοια χαρά; Ένας τρόπος είναι με το να στηρίζεστε στον Ιεχωβά μέσω προσευχής και να του ζητάτε να σας βοηθάει να διατηρείτε θετική στάση. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε κάποια επιπρόσθετα πράγματα που μπορούν να κάνουν οι φροντιστές για να παραμένουν χαρούμενοι. Θα δούμε επίσης πώς μπορούν να τους βοηθούν οι άλλοι. Αρχικά, ας εξετάσουμε γιατί χρειάζεται οι φροντιστές να διατηρούν τη χαρά τους και ποιες δυσκολίες θα μπορούσαν να τους την κλέψουν.

ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΠΗΡΕΑΣΤΕΙ Η ΧΑΡΑ ΣΑΣ

5. Γιατί χρειάζεται να διατηρούν οι φροντιστές τη χαρά τους;

⁵ Αν οι φροντιστές χάσουν τη χαρά τους, μπορεί εύκολα να εξαντληθούν. (Παρ. 24:10) Και όταν είναι κουρασμένοι, ίσως δεν μπορούν να είναι όσο καλοσυνάτοι και εξυπηρετικοί θα ήθελαν. Ποιες δυσκολίες μπορούν να κάνουν τους φροντιστές να χάσουν τη χαρά τους;

6. Γιατί οδηγούνται μερικοί φροντιστές στην ολοκληρωτική εξάντληση;

⁶ Οι φροντιστές μπορεί να οδηγηθούν στην ολοκληρωτική εξάντληση. Μια αδελφή, η Λία, λέει: «Η παροχή φροντίδας σε στραγγίζει συναισθηματικά ακόμα και σε μια ημέρα χωρίς απρόοπτα. Στο τέλος της ημέρας, συχνά νιώθω εντελώς εξουθενωμένη. Μερικές φορές είμαι τόσο διαλυμένη συναισθηματικά ώστε δεν μπορώ ούτε καν να απαντήσω σε ένα γραπτό μήνυμα». Άλλοι δυσκολεύονται να ξεκουραστούν επαρκώς ή να κάνουν ένα διάλειμμα που τόσο πολύ χρειάζονται. Μια αδελφή, η Ινές, λέει: «Δεν κοιμάμαι αρκετά τη νύχτα. Συνήθως ξυπνάω κάθε δύο ώρες για να φροντίσω την πεθερά μου. Συν ότι με τον άντρα μου δεν έχουμε καταφέρει να πάμε διακοπές εδώ και χρόνια». Μερικοί φροντιστές είναι αναγκασμένοι να αρνούνται προσκλήσεις για παρέα, ακόμα και θεοκρατικούς διορισμούς, επειδή το αγαπημένο τους πρόσωπο χρειάζεται φροντίδα σε εικοσιτετράωρη βάση. Ως αποτέλεσμα, ίσως νιώθουν μόνοι και παγιδευμένοι στις περιστάσεις τους.

7. Γιατί παλεύουν μερικοί φροντιστές με αισθήματα ενοχής ή θλίψης;

⁷ Οι φροντιστές ίσως παλεύουν με έντονα αισθήματα ενοχής ή θλίψης. Μια αδελφή, η Τζέσικα, λέει: «Παλεύω και με τους δικούς μου περιορισμούς. Όταν αφιερώνω λίγο χρόνο για να φροντίσω τον εαυτό μου, νιώθω ένοχη και ιδιοτελής». Μερικοί φροντιστές νιώθουν ενοχές επειδή κάποιες στιγμές θυμώνουν με την κατάστασή τους. Άλλοι φοβούνται ότι δεν κάνουν αρκετά για να βοηθήσουν το αγαπημένο τους πρόσωπο. Άλλοι πάλι νιώθουν ένοχοι επειδή σε κάποια στιγμή εκνευρισμού είπαν κάτι άστοργο στο άτομο που φρόντιζαν. (Ιακ. 3:2) Μερικοί θυμούνται πόσο δραστήριο και υγιές ήταν άλλοτε αυτό το άτομο και λυπούνται βλέποντας την τωρινή του κατάσταση. Μια αδελφή, η Μπάρμπαρα, λέει: «Μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες μου είναι το να βλέπω ένα τόσο αγαπημένο μου πρόσωπο να χειροτερεύει μέρα με τη μέρα».

8. Αφηγηθείτε μια εμπειρία που δείχνει πώς μπορούν λίγα λόγια εκτίμησης να επηρεάσουν έναν φροντιστή.

⁸ Μερικοί φροντιστές νιώθουν ότι τους θεωρούν δεδομένους. Γιατί; Επειδή σπάνια ακούν ένα «ευχαριστώ» ή έναν έπαινο για τον κόπο και τις θυσίες τους. Λίγα λόγια εκτίμησης μπορούν να τους δώσουν φτερά. (1 Θεσ. 5:18) Μια αδελφή, η Μελίσα, λέει: «Κάποιες φορές κλαίω από την κούραση και την αποθάρρυνση. Αλλά όταν τα άτομα που φροντίζω μου λένε: “Σε ευχαριστώ για όλα όσα κάνεις για εμένα”, μου ανεβάζουν το ηθικό. Αυτά τα λόγια με βοηθούν να ξυπνήσω την επόμενη μέρα έτοιμη και πρόθυμη να τους φροντίσω ξανά». Ένας αδελφός, ο Αμάντου, εξηγεί πώς τον επηρεάζουν οι εκφράσεις ευγνωμοσύνης. Μαζί με τη σύζυγό του φροντίζουν την ανιψούλα τους, η οποία ζει μαζί τους και πάσχει από επιληψία. Ο Αμάντου λέει: «Αν και ίσως δεν καταλαβαίνει πλήρως πόσο μεγάλες θυσίες κάνουμε για να τη φροντίσουμε, η καρδιά μου ξεχειλίζει από χαρά όταν εκφράζει εκτίμηση για εμάς ή όταν γράφει σε ένα χαρτάκι τις λέξεις: “Σας αγαπώ”».

ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΕΤΕ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟΙ

9. Πώς μπορεί ένας φροντιστής να δείχνει μετριοφροσύνη;

⁹ Να είστε μετριόφρονες. (Παρ. 11:2) Όλοι έχουμε περιορισμένο χρόνο και δυνάμεις. Γι’ αυτό, χρειάζεται να θέσετε κάποια όρια όσον αφορά το τι μπορείτε και τι δεν μπορείτε να κάνετε, και κάποιες φορές να λέτε όχι. Αυτό δεν είναι κακό! Είναι ένδειξη μετριοφροσύνης. Αν κάποιοι άλλοι προσφέρονται να σας βοηθήσουν, να δέχεστε μετά χαράς τη βοήθειά τους. Ένας αδελφός, ο Τζέι, λέει: «Όλοι έχουμε τα όριά μας. Αν τα ξέρουμε και δεν τα ξεπερνάμε, αυτό θα μας βοηθάει να διατηρούμε τη χαρά μας».

10. Γιατί είναι σημαντικό να ασκούν διάκριση οι φροντιστές; (Παροιμίες 19:11)

¹⁰ Να ασκείτε διάκριση. (Διαβάστε Παροιμίες 19:11) Αν ασκείτε διάκριση, έχετε μεγαλύτερες πιθανότητες να παραμένετε ήρεμοι όταν το άτομο που φροντίζετε σας προκαλεί με τη συμπεριφορά του. Εκείνος που ασκεί διάκριση προσπαθεί να καταλάβει γιατί κάποιος ενεργεί με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Όπως είναι κατανοητό, ορισμένες χρόνιες παθήσεις μπορούν να κάνουν κάποιον να συμπεριφέρεται παράλογα. (Εκκλ. 7:7) Για παράδειγμα, κάποιος που κανονικά έδειχνε καλοσύνη και περίσκεψη μπορεί να γίνει εριστικός ή επιθετικός. Μπορεί να γίνει απαιτητικός και επικριτικός ή να μη μένει ευχαριστημένος με τίποτα. Αν φροντίζετε κάποιον που πάσχει από μια σοβαρή ασθένεια, ίσως είναι χρήσιμο να μάθετε για την πάθησή του. Όσο περισσότερο κατανοείτε την ασθένειά του τόσο πιο πιθανό θα είναι να διακρίνετε ότι η συμπεριφορά του οφείλεται στην πάθησή του, όχι στον χαρακτήρα του.​—Παρ. 14:29.

11. Για ποια σπουδαία ζητήματα πρέπει να βρίσκουν κάθε μέρα χρόνο οι φροντιστές; (Ψαλμός 132:4, 5)

¹¹ Να βρίσκετε χρόνο για να ενισχύετε τη φιλία σας με τον Ιεχωβά. Κάποιες φορές, χρειάζεται να βάζετε στην άκρη ορισμένες δραστηριότητες προκειμένου να φροντίσετε για άλλα ζητήματα που είναι «πιο σπουδαία». (Φιλιπ. 1:10) Ένα από αυτά τα πιο σπουδαία ζητήματα είναι η ενίσχυση της σχέσης σας με τον Ιεχωβά. Ο βασιλιάς Δαβίδ έκανε προτεραιότητά του τη λατρεία του Ιεχωβά. (Διαβάστε Ψαλμός 132:4, 5) Παρόμοια, είναι σημαντικό να βρίσκετε κάθε μέρα χρόνο για να διαβάζετε ένα τμήμα της Γραφής και να προσεύχεστε, και αυτό να αποτελεί προτεραιότητά σας. Μια αδελφή, η Ελίσα, λέει: «Καταφέρνω να διατηρώ τη χαρά μου με το να προσεύχομαι και να στοχάζομαι παρηγορητικούς ψαλμούς. Η προσευχή με έχει σώσει. Πολλές φορές την ημέρα προσεύχομαι στον Ιεχωβά να με βοηθήσει να μείνω ήρεμη».

12. Γιατί χρειάζεται να βρίσκουν οι φροντιστές χρόνο για να φροντίζουν την υγεία τους;

¹² Να βρίσκετε χρόνο για να φροντίζετε τη σωματική σας υγεία. Οι πολυάσχολοι άνθρωποι​—όπως οι φροντιστές​—ίσως δυσκολεύονται να τρέφονται υγιεινά επειδή δεν έχουν πάντα χρόνο να πάνε να αγοράσουν φρέσκα τρόφιμα και να ετοιμάσουν θρεπτικά γεύματα. Η καλή διατροφή και ένα καλό πρόγραμμα άσκησης είναι απολύτως απαραίτητα για τη σωματική και την ψυχική σας υγεία. Γι’ αυτό, να προσπαθείτε να αξιοποιείτε τον περιορισμένο χρόνο σας με το να τρώτε υγιεινές τροφές και να ασκείστε τακτικά. (Εφεσ. 5:15, 16) Επιπρόσθετα, να προσπαθείτε να κοιμάστε επαρκώς. (Εκκλ. 4:6) Κάποιες μελέτες δείχνουν ότι ο ύπνος βοηθάει να απομακρυνθούν οι τοξίνες από τον εγκέφαλό μας. Το άρθρο «Πώς Επηρεάζει ο Ύπνος το Άγχος», το οποίο δημοσιεύτηκε από τον ιατρικό οργανισμό Μπάνερ Χελθ (Banner Health) στις Ηνωμένες Πολιτείες, δηλώνει ότι ο επαρκής ύπνος μπορεί να μειώσει την ανησυχία και να μας βοηθήσει να διαχειριστούμε το άγχος. Χρειάζεται επίσης να βρίσκετε χρόνο για αναψυχή. (Εκκλ. 8:15) Μια αδελφή που φροντίζει κάποιο άτομο εξήγησε τι τη βοηθάει να παραμένει χαρούμενη: «Όταν έχει καλό καιρό, προσπαθώ να βγω έξω και να απολαύσω τη λιακάδα. Και τουλάχιστον μία φορά το μήνα, κανονίζω να ασχοληθώ με μια δραστηριότητα που μου αρέσει μαζί με κάποια φίλη μου».

13. Γιατί κάνει καλό το γέλιο; (Παροιμίες 17:22)

¹³ Μη χάνετε το χιούμορ σας. (Διαβάστε Παροιμίες 17:22· Εκκλ. 3:1, 4) Το γέλιο κάνει καλό στη σωματική και στην ψυχική σας υγεία. Όταν φροντίζετε κάποιον, σπάνια, αν όχι ποτέ, πηγαίνουν όλα ακριβώς όπως τα σχεδιάζετε. Αν όμως βλέπετε με χιούμορ τις απογοητευτικές καταστάσεις, πιθανότατα θα σας είναι ευκολότερο να τις διαχειριστείτε. Και αν γελάτε μαζί με το άτομο που φροντίζετε, θα δεθείτε ακόμα περισσότερο.

14. Πώς θα ωφεληθείτε αν μιλήσετε σε έναν έμπιστο φίλο;

¹⁴ Μιλήστε σε έναν έμπιστο φίλο. Όσο και αν προσπαθείτε, θα υπάρχουν φορές που θα νιώθετε ότι δεν αντέχετε άλλο. Σε τέτοιες στιγμές, θα το βρείτε ωφέλιμο να εκφράσετε τα αισθήματά σας σε έναν καλό φίλο ή φίλη​—που δεν θα σας κρίνει ούτε θα αντιδράσει υπερβολικά. (Παρ. 17:17) Θα σας ακούσει, θα σας καθησυχάσει και αυτό ίσως είναι ακριβώς ό,τι χρειάζεστε για να διατηρήσετε τη χαρά σας.​—Παρ. 12:25.

15. Πώς θα βρίσκετε χαρά αν εστιάζετε στην ελπίδα σας;

¹⁵ Να φαντάζεστε τι θα κάνετε μαζί στον Παράδεισο. Να προσπαθείτε να θυμάστε ότι ο ρόλος σας ως φροντιστή είναι προσωρινός και δεν ήταν μέρος του αρχικού σκοπού του Ιεχωβά για τους ανθρώπους. (2 Κορ. 4:16-18) Η «πραγματική ζωή» δεν έχει έρθει ακόμα. (1 Τιμ. 6:19) Πιθανότατα θα βρίσκετε μεγάλη χαρά αν συζητάτε με το αγαπημένο σας πρόσωπο για αυτά που θα κάνετε μαζί στον Παράδεισο. (Ησ. 33:24· 65:21) Μια αδελφή, η Χέδερ, λέει: «Συχνά λέω στα άτομα που φροντίζω ότι σύντομα θα ράβουμε μαζί, θα τρέχουμε μαζί και θα κάνουμε ποδήλατο μαζί. Θα φτιάχνουμε ψωμί και θα μαγειρεύουμε για τα αγαπημένα μας πρόσωπα που θα ανασταίνονται. Ευχαριστούμε μαζί τον Ιεχωβά για την ελπίδα μας».

ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙ ΑΛΛΟΙ

16. Πώς θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε έναν φροντιστή στην εκκλησία μας; (Βλέπε επίσης εικόνα.)

¹⁶ Να βοηθάτε τους φροντιστές να βρίσκουν χρόνο για τον εαυτό τους. Οι αδελφοί στην εκκλησία μπορούν να προσφέρονται να καθίσουν λίγο με το άτομο που έχει υπό την ευθύνη του ο φροντιστής. Έτσι βοηθάμε τους φροντιστές να ξεφύγουν λίγο από την κατάσταση που αντιμετωπίζουν και τους δίνουμε χρόνο ώστε να φροντίσουν για κάποια προσωπικά ζητήματα. (Γαλ. 6:2) Κάποιοι αδελφοί έχουν καταρτίσει εβδομαδιαίο πρόγραμμα γι’ αυτόν τον σκοπό. Μια αδελφή, η Νατάλια, που φροντίζει τον παράλυτο σύζυγό της, λέει: «Ένας αδελφός από την εκκλησία μας έρχεται μία ή δύο φορές την εβδομάδα για να κάνει παρέα στον άντρα μου. Κάνουν έργο μαζί, κουβεντιάζουν, μάλιστα βλέπουν και ταινίες μαζί. Αυτές οι στιγμές είναι ιδιαίτερα πολύτιμες για τον άντρα μου και δίνουν σε εμένα τον χρόνο να φροντίσω για τις προσωπικές μου ανάγκες, λόγου χάρη, να βγω για έναν περίπατο». Σε ορισμένες περιπτώσεις, θα μπορούσατε μάλιστα να προσφερθείτε να προσέχετε εσείς το άτομο τη νύχτα για να μπορέσει ο φροντιστής να κοιμηθεί καλά για ένα βράδυ.

17. Πώς μπορούμε να βοηθάμε τους φροντιστές στις συναθροίσεις;

¹⁷ Να βοηθάτε τους φροντιστές στις συναθροίσεις. Στις συναθροίσεις και στις συνελεύσεις, οι φροντιστές ίσως χάνουν μέρος του προγράμματος επειδή φροντίζουν το αγαπημένο τους πρόσωπο. Οι άλλοι στην εκκλησία θα μπορούσαν να προσφερθούν να κάθονται με το άτομο που χρειάζεται φροντίδα σε κάποιες συναθροίσεις ή σε κάποια μέρη των συναθροίσεων. Αν το άτομο είναι περιορισμένο στο σπίτι, θα μπορούσατε να προσφερθείτε να πάτε εκεί και να παρακολουθήσετε μαζί του τη συνάθροιση μέσω βιντεοδιάσκεψης, έτσι ώστε ο φροντιστής να μπορέσει να την παρακολουθήσει με φυσική παρουσία.

18. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για τους φροντιστές;

¹⁸ Να επαινείτε τους φροντιστές και να προσεύχεστε για αυτούς. Οι πρεσβύτεροι είναι καλό να ποιμαίνουν τακτικά τους φροντιστές. (Παρ. 27:23) Και όποιες και αν είναι οι περιστάσεις μας, όλοι μπορούμε να επαινούμε τους φροντιστές θερμά και τακτικά. Μπορούμε επίσης να ζητάμε από τον Ιεχωβά να τους ενισχύει και να τους βοηθάει να διατηρούν τη χαρά τους.​—2 Κορ. 1:11.

19. Σε τι αποβλέπουμε;

¹⁹ Σύντομα, ο Ιεχωβά θα εξαλείψει όλα τα δάκρυα του πόνου. Οι αρρώστιες και ο θάνατος δεν θα υπάρχουν πια. (Αποκ. 21:3, 4) «Ο κουτσός θα χοροπηδάει σαν το ελάφι». (Ησ. 35:5, 6) Οι θλιβερές συνέπειες των γηρατειών και ο πόνος της φροντίδας ενός άρρωστου αγαπημένου προσώπου θα ανήκουν στα «παλιά [που] δεν θα έρχονται στη μνήμη». (Ησ. 65:17) Ακόμα και τώρα, ενόσω προσμένουμε την εκπλήρωση της θαυμαστής μας ελπίδας, ο Ιεχωβά δεν θα μας εγκαταλείψει. Αν στηριζόμαστε σε εκείνον για δύναμη, θα μας βοηθάει “να υπομένουμε πλήρως με μακροθυμία και χαρά”.​—Κολ. 1:11.