Génesis

30 Machonkalaka Raquel nutuma Jacob, achunjasüjeseʼe shia saaʼu shiain kachooin tü suwalakat, anuukalaka sünüiki nümüin Jacob: «Anakajaʼa kachonle pia tamüin. Anaʼleekajaʼa saaʼin tamüin outule taya machonle taya putuma». 2 Naashichijaakalaka Jacob sümüin Raquel jee nümakalaka sümüin: «Maleiwajasaʼa joo taya, nia Maleiwa ataʼülaka sukuwaʼipa süpüla machooinjatüin pia». 3 Anuukalaka sünüiki Raquel nümüin Jacob: «Anuu taapüin pümüin Bilhá, tü tachepchiakat. Anakajaʼa püinkaale sümaa süpüla kachooinjatüin shia putuma, meenaka tachonniikai naaʼin na süchonniikana». 4 Saapakalaka Raquel nümüin Jacob tü süchepchia kanüliakat Bilhá, nuʼwayuusekalaka shia jee nüinkaaka sümaa. 5 Ipuotkalaka Bilhá jee kachonkalaka shia nümüin Jacob. 6 Dankalaka nünülia chi joʼuukai sutuma Raquel sümaa müin sünüiki: «Nia Maleiwa anoutaka sukuwaʼipa wanee kasa tapüleerua. Naapüin tanüiki, müshijeseʼe naapüin tamüin wanee tachon». 7 Ipuotkalaka süchikuaʼa Bilhá tü süchepchiakat Raquel, piamainnaka joo na nüchonniikana Jacob sümüin Bilhá. 8 Neftalíkalaka nünülia sutuma Raquel sümaa müin sünüiki: «Eejiraasü maʼin taya sümaa tü tawalakat, shiyamuluukalaka tachiki».

9 Sütüjaapa saaʼu Lea machonpünaain shia, saapakalaka nümüin Jacob tü süchepchia kanüliakat Zilpá süpüla nuʼwayuuseinjatüin shia. 10 Shiasaʼa Zilpá, tü süchepchiakat Lea, kachonsü shia nutuma Jacob. 11 Anuukalaka joo sünüiki Lea: «Anakatche maʼin takuwaʼipa». Gadkalaka nünülia sutuma. 12 Kachonkalaka süchikuaʼa Zilpá, piamainnaka süchonnii nutuma Jacob. 13 Anuujeseʼe sünüiki Lea: «Talatüsü maʼin taaʼin. ‹Talatakatche maʼin saaʼin›, meena na jieyuukana tachiki». Aserkalaka nünülia sutuma.

14 Shiasaʼa mapa, soʼu sükotchojünüin süchon aʼttiee kanüliakat trigo, oʼunushi Rubén wünaʼapümüin, nüntakalaka sünain tü kanüliakat mandrágora.* Nülüʼüjaka shia sümüin Lea, tü niikat, anuukalaka joo sünüiki Raquel sümüin Lea: «Püsülaja maa tamüin süpüshi türa mandrágora nülüʼüjakat chi püchonkai». 15 Anuuka sünüiki Lea sümüin: «Nnaasaʼa puʼwayuuseichipain chi taʼwayuusekai, ¿taapataainjatü joo pümüin tü mandrágora nülüʼüjakat chi tachonkai?». Anuukalaka sünüiki Raquel sümüin: «Paapülejeʼeya tamüin tü mandrágora nüntirakat chi püchonkai, ainkaajeerü pia nümaa Jacob soʼu aikat tüü».

16 Aipouupa nüleʼejapa Jacob wünaʼapüjee, ojuʼitüsü Lea nüpanapajee sümaa sümüin nümüin: «Ainkaainjachi pia tamaa süka taapüitpain sümüin Raquel tü mandrágora nüntirakat chi tachonkai». Nüinkaakalaka sümaa soʼu aikat tia. 17 Naapakalaka Maleiwa sünüiki Lea sünain achuntaa nümüin, ipuotkalaka shia, jemeyutsejeseʼe shia nümaa wanee nüchon Jacob, jaʼraituaitka joo shia kachooin nümüin Jacob. 18 Isacarkalaka nünülia sutuma Lea sümaa müin sünüiki: «Walaaitpa taya nutuma Maleiwa saaʼu taapüin tü tachepchiakat nümüin chi taʼwayuusekai». 19 Ipuotkalaka Lea süchikuaʼa jee jemeyutkalaka shia, aipiruatuairü joo kachooin shia nümüin Jacob. 20 Zabulónkalaka nünülia sutuma Lea sümaa müin sünüiki: «Anasü maʼin tü nüsülajakat Maleiwa tamüin, nnojoleerü joo niyoutuin* taya chi taʼwayuusekai süka aipiruatuairüin kachooin taya nümüin». 21 Jemeyutkalaka shia mapa sümaa wanee joʼuu, Dinakalaka sünülia sutuma.

22 Naapakalaka Maleiwa sünüiki Raquel sünain achuntaa nümüin, müsüjeseʼe nükaalinjain shia süpüla ipuoluin shia. 23 Suluʼujee ipuoluin shia, jemeyutkalaka shia nümaa wanee süchon, anuukalaka sünüiki: «Nnojoluitpa nutuma Maleiwa tü japüipuʼukalü atuma taya». 24 Josékalaka nünülia sutuma sümaa müin sünüiki: «Naapüichipa tamüin Jehová wane tachonya».

25 Anuukalaka nünüiki Jacob nümüin Labán süchikijee jemeyuluin Raquel nümaa José: «Anakajaʼa püjütüle taya süpüla taleʼejüinjachin tepialuʼumüin jee toumainpaʼamüin. 26 Anakajaʼa püjütüle tü taʼwayuusekalüirua tamaa namaʼaleeya na tachonniikana, aʼyataashireʼeya taya napüleerua pümüin, toʼuneechikalaka namaa. Pütüjaa aaʼulu jamüin maʼin sukuwaʼipa tü taʼyataainkat pümüin». 27 Anuukalaka nünüiki Labán nümüin: «Anakajaʼa makatüle pia tamaa shiimainrejeʼe alin taya püpüla. Tayaawata aaʼurüleʼeya sükajee tü kasa alatakat anain takuwaʼipa nutuma Jehová süka yaain pia tamaa». 28 Ayatakalaka naashajaain sünain maa: «¿Jeʼrainjatü puchuntaka saaʼu piʼyataain tamüin? Tawalaajeerü shia pümüin». 29 Nusoutakalaka Jacob sünain maa: «Pütüjaa aaʼulu jamüin maʼin sukuwaʼipa taʼyataain pümüin jee sükooʼomüinraain maʼin tü pümüʼlüinkalüirua saaʼujee anain sürüleejia tatuma. 30 Paliʼitpuʼu pümüʼlüin süpülapünaa tantüin, akooʼomüinraaitpapejeʼe shia maaʼulu jee wattaitpa maʼin saalii. Anasü pukuwaʼipa nutuma Jehová soʼujeʼereeya tantüin pümaʼanamüin. ¿Joujaleechika maʼin taya aʼyataain süpüla washirüinjachin taya süpüleerua tapüshi?».

31 Nüsakinnaka Jacob nutuma Labán: «¿Kasa puchuntajatka tamüin saaʼu piʼyataain?». Nusoutakalaka Jacob nümüin: «¡Nnojotsü kasain paapüinjatüin tamüin! Ayateechipejeʼeya taya arüleejüin tü pümüʼlüinkat sümaa jülüjain shia taaʼin paaʼinrülejeʼeya tü tachuntajatkat pümüin. 32 Oʼuneechi taya soʼukai saʼakapünaa tü pümüʼlüinkalüirua, pükataleetka tü anneerü eekai kanatalüin sümaa eekai miyoʼuyuuin süna jee müsia tü anneerü tooloyuu eekai ishotoluin sümaʼaleeya kaaʼula eekai kanatalüin sümaa miyoʼuyuuin süna. Shieerü sujutuka taʼyataain soʼujeʼereeya kaʼikat tüü tü kaaʼula jee tü anneerü eekai müin ana. 33 Shiasaʼa püntapeena sünain anaʼlawaa sümüin tü mürüt takanainkat saaʼujee taʼyataain, piyaawateechi wayuuin lotoo akuwaʼipachi taya. Piʼrüle tamaʼanain wanee kaaʼula eekai nnojoluin kanatalüin jee eekai nnojoluin miyoʼuyuuin süna jee nialejeʼeya wanee anneerü toolo eekai nnojolin ishotoluin, atüjaneerüjaʼa aaʼu taʼluwalain shia puulia».

34 Anuukalaka nünüiki Labán nümüin: «¡Anakajaʼa! Anasü müle shia». 35 Nükatatkalaka Labán soʼu kaʼikat tia saʼakajee tü kaaʼulakalüirua tü kaaʼula tooloyuu eekai kanain jee eekai miyoʼuyuuin süna jee nükatalüin tü kaaʼula jieyuu eekai kanain sümaa miyoʼuyuuin süna, nükatalüinña süpüshuaʼa tü mürütkalüirua eekai kasuuin süna sümaʼaleeya anneerü tooloyuu eekai ishotoluin. Naapaka süpüshuaʼa tia mürütkat namüin na nüchonniikana süpüla narüleejüin shia. 36 Nuʼunakalaka Labán süchikijee tia wattamüin naaʼujee Jacob, maʼaka apünüin kaʼi oʼunushi, niakalaka makatüin Jacob sünain aaʼinmajaa süpüshi tü nümüʼlüinkat Labán.

37 Naapaakalaka Jacob sütüna wanee wunuʼulia jeketüka ashottünüin kanüliaka estoraque, sümaʼaleeya sütüna almendro jee sütüna tü kanüliakat pülaʼanna,* nushojokoloko süpüshi süta sütüna tia wunuʼukot süpüla jaʼyainjatüin tü kasuukat sünain. 38 Süchikijee tia niʼitaakalaka Jacob tü sütüna wunuʼu nushojokot paala eere süparalüin wüin jee niʼitaain shia eekai tü anuwa süsülekat mürüt, niʼitaain tia süpüla shipepejüinjatüin tü mürütkalüirua shiʼrapa tü sütünakat wunuʼu sümülatuʼu.

39 Shipepejakalaka tü mürütkalüirua shiʼrapa sümülatuʼu sütüna wunuʼu ashojuushika, kachonkalaka shia, eesü eekai kanatalüin jee eesü eekai miyoʼuyuuin süna. 40 Nükatalawalin Jacob tü anneerü tooloyuukalüirua jee niirakeʼerüin tü mürütkalüirua sümüin tü eekai kanatalüin jee tü eekai ishotoluin saʼakajatka nümüʼlüin Labán. Süchikijee tia, nükatalüin tü nümüʼlüinkalüirua süpüla nnojoluin süpalirajaain sümaa nümüʼlüin Labán. 41 Shipepejapa tü mürüt eekai anapüijain maʼin, niʼitaʼawalin Jacob tü sütünakat wunuʼu eere süparalüin wüin süpüla shiʼrüinjatüin shia tü mürütkalüirua, shipepejakalaka süʼütpaʼa tü sütünakat wunuʼu. 42 Nnojorüle anapüijain tü mürütkalüirua, nnojotsü niʼitaain Jacob tü sütünakat wunuʼu. Nümüʼlüinka Labán süchonnii tü mürüt eekai nnojoluin anapüijain, shiakalaka nümüʼlüin Jacob tü mürüt eekai anapüijain.

43 Washitkalaka maʼin Jacob, watta saalii nümüʼlüin, eesü kameeya nümaʼana, kapüliiküseshi nia jee kachepchiashi niaya.