¿Mbaʼépa omboʼe la Biblia?

Génesispe oñemombeʼu mbaʼéichapa Ñandejára ojapo vaʼekue opa mbaʼe, ha jajuhu avei heʼi hague pe primer kuimbaʼe Adánpe: “Ikatu reʼu opaichagua yva koʼapegua; upe yva oikuaaukáva iporã ha ivaíva katu, nahániri. Cháke reʼuha ára upéva, remanóta” (Génesis 2:16, 17). Ko mbaʼe ohechauka porã Adán nomanomoʼãiha kuri iñeʼẽrendúrire Ñandejárape, síno osegitaha oiko pe hardín de Edénpe.

Péro hembireko Eva omeʼẽrõ guare chupe pe yva ojeproivi vaʼekue, Adán hoʼu ha péicha ohechauka naiñeʼẽrenduseiha Ñandejárape. Upéva káusare haʼe ndaikatuvéima oiko pára siémpre (Génesis 3:1-6). Ha ñande koʼag̃aite peve jasufri gueteri haʼe naiñeʼẽrendúi rupi. Apóstol Pablo heʼi vaʼekue voi: “Peteĩ kuimbaʼe rupive pe pekádo oike ko múndope, ha pe ñemano oike pekádo rupive. Upéicha pe ñemano ohupyty entéro kuimbaʼépe, enterovéva opeka rupi” (Romanos 5:12). Pe kuimbaʼe oñeñeʼẽha koʼápe haʼe hína Adán. Péro, ¿mbaʼéichapa haʼe ou raʼe opeka ha mbaʼérepa upéva káusare omano?

Adán oikuaa porã vaʼekue Ñandejára léi, upéicharõ jepe haʼe odesidi omboyke umíva ha péicha ou tuichaiterei opeka ikóntrape (1 Juan 3:4). Ha Ñandejára heʼi vaʼekue voi chupe opekáramo omanotaha. Adán iñeʼẽrendúrire Ñandejárape, ndopekamoʼãi ha nomanomoʼãi kuri, ha ifamiliare upéichatante avei kuri. Ñandejára ningo nañandeapói voínte ñamano hag̃ua, síno jaiko hag̃ua pára siémpre.

La Biblia heʼi pe ñemano ohupytyha entéro kuimbaʼépe, ha jaikuaa upéva siertoha. Péro, ¿jarekópa álgo osegíva oikove ñamano rire? Heta oĩ opensáva jarekoha peteĩ álma nomanóiva, ha oiméramo upéva siérto, Ñandejára ijapu Adánpe. ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? Pórke jarekóramo peteĩ mbaʼe osegíva oikove ótro lugárpe ñamano rire, la muérte ndahaʼemoʼãi peteĩ kastígo japeka haguére. Péro la Biblia ningo heʼi “Ñandejára ni mbaʼevéicharõ ndaikatuiha ijapu” (Hebreos 6:18). Añetehápe Satanás la ijapu vaʼekue heʼírõ guare Évape: “Napemanomoʼãi” (Génesis 3:4).

Péro oimérõ japu la ñane álma nomanoiha, ¿mbaʼépa upéicharõ oiko peteĩ persónagui omano rire?

LA BIBLIA OMBOHOVÁI KO PORANDU

La Biblia omombeʼu: “Ñandejára ojapo ñaiʼũgui kuimbaʼe ha oipeju itĩnguápe ipytu oporomoingovéva. Ha upe kuimbaʼe oñepyrũ oikove” (Génesis 2:7). Pe fráse “oñepyrũ oikove” ojetradusi pe palávra hebréagui haʼéva néfesch,a heʼiséva hína “peteĩ orrespiráva”.

Upéicharõ la Biblia ohechauka porãiterei Ñandejára nañandeapói hague jareko hag̃ua peteĩ álma, síno ñande voi haʼeha peteĩ álma. Upéicha rupi, reñehaʼãvéramo jepe nderetopamoʼãi ni peteĩ hendápe la Biblia oñeʼẽha peteĩ álma nomanóivare.

Péro oiméramo Ñandejára Ñeʼẽ ndeʼíri jarekoha peteĩ álma nomanóiva, ¿mbaʼérepa upéicharõ oĩ hetaite rrelihión omboʼéva upéva? Jaikuaa hag̃ua, tekotevẽ jahecha moõpa oñepyrũ raʼe ojeguerovia ko mbaʼe.

OÑEMOSARAMBI PETEĨ ENSEÑÁNSA JAPU

Peteĩ istoriadór griego hérava Heródoto oiko vaʼekue síglo 5-pe Jesús ou mboyve, omombeʼu umi egipcio “raẽvete heʼi hague jarekoha peteĩ álma nomanóiva”. Upéi umi babilonio oñepyrũma avei oguerovia ko mbaʼe. Áño 332-pe Jesús ou mboyve, Alejandro Magno ojagarrapaitéma Medio Oriente, ha upe tiémpope g̃uarã umi filósofo griego kyreʼỹpema omboʼe ko enseñánsa japu. Sapyʼaitépe entéro umi tetã oĩva Alejandro Magno poguýpe oñepyrũma avei oguerovia ñane álma nomanoiha.

Síglo 1-pe mokõi sékta judía tuicháva hérava esénio ha fariséo, omboʼe vaʼekue ñane álma osegiha oikove ñande rete omanóramo jepe. Peteĩ ensiklopédia heʼi: “Umi judío ojeheʼa meme rupi umi griégore oñepyrũma avei oguerovia jarekoha peteĩ álma nomanóiva, ha koʼýte Platón omboʼéva rupive oñemosarambive ko kreénsia ijapytepekuéra” (The Jewish Encyclopedia). Upéicha avei peteĩ istoriadór judío síglo primeropegua, hérava Josefo, ndeʼíri vaʼekue ko enseñánsa oĩha Ñandejára Ñeʼẽme, síno heʼi umi griégonte omboʼeha ñane álma nomanoiha ha kuénto reinteha umi mbaʼe ogueroviáva hikuái.

Amáske umi griego ojagarra ohóvo heta lugár, umi mbaʼe ogueroviáva hikuái oñemosarambi ohóvo avei, ha péicha umi heʼíva ijehe kristianoha jepe oñepyrũ orovia ko enseñánsa japu. Peteĩ istoriadór hérava Jona Lendering heʼi: “Platón omboʼe vaʼekue ñane álma oiko hague peteĩ lugár iporãitereívape, péro upéi ouha ko múndo ikyʼávape. Upéicha rupi umi kristiánope ifasilvéma oguerovia hag̃ua jarekoha peteĩ álma nomanóiva”. Péicha pe Iglésia “kristiána” ou orovia avei ko mbaʼe, ha ou voi iñimportanteterei chupekuéra g̃uarã ko enseñánsa.

“PE AÑETEGUA PENEMOSÃSÓTA”

Síglo primérope apóstol Pablo oskrivi vaʼekue: “Ñandejára espíritu heʼi porã amo gotyove oĩtaha umi ohejáva ijerovia, koʼãva ohendúta marandu japu haʼetétava oúva Ñandejáragui, ha ohendúta avei hikuái demoniokuéra omboʼéva” (1 Timoteo 4:1). ¡Ha siertoite la heʼi vaʼekue! Pe kreénsia heʼíva jarekoha peteĩ álma nomanóiva ou umi demóniogui. La Biblia nomboʼéi upéva, síno umi rrelihión ha umi filósofo la omoñepyrũ vaʼekue ko kreénsia.

Péro javyʼaiterei jaikuaávo Jesús heʼi hague: “Peikuaáta pe añetegua ha pe añetegua penemosãsóta” (Juan 8:32). Ñantende porãramo mbaʼépa añetehápe omboʼe la Biblia, upéva ñanepytyvõ anivéma hag̃ua jaguerovia térã jajapo umi mbaʼe Ñandejára ndoguerohorýiva, oĩramo jepe heta rrelihión omboʼéva umíva. Avei pe añetegua oĩva la Bíbliape ñanemosãso umi mbaʼe kuimbaʼekuéra omboʼévagui, ha ñanepytyvõ anivéma hag̃ua jakyhyje umi omano vaʼekuégui térã ñaimoʼã osufriha hína hikuái (ehecha pe rrekuádro “¿Mbaʼépa oiko umi omano vaʼekuégui?”).

Ñande Apohare ndoipotái vaʼekue jaiko 70 térã 80 áñonte ko yvýpe, upéi jaha hag̃ua jaiko pára siémpre yvágape térã peteĩ lugár oĩháme umi espíritu. Haʼe ñanderayhueterei ha ymaite guive oipota opa iñeʼẽrendúva chupe oiko pára siémpre ko yvýpe, ha ndohejamoʼãi mbaʼeve ni avave ojoko chupe okumpli hag̃ua upéva. ¡Katuete ojapóta upe opromete vaʼekue! (Malaquías 3:6). Rréi David oskrivi vaʼekue voi: “Hekopotĩvape opytapáne ko yvy, ha upépe haʼekuéra oikóne opa árape” (Salmo 37:29).